Y Genedl

Y JINGOAID. Ar ol rhagymadrodd byrr, dywed:— "Rhv.fedd mor chwanog yw y blaidd Jingo- aidd i ddvfud attom yng ligwisg y ddafad. Pan yn hyssio i ryfel yr amcan a gyhoeddir yw sefyll dro- gyfraith rhwng-wladwriaethol, -ploidio gwlad fechan rhag gormes y cryf, ac amddifFyn gwareiddiad. Felly hefyd, os par- hau i ryfela yw yr ymgais, dywedir mai yr amcan yw dinysmo yr yspryd rhyfel yng ngwlad y gelyn. Y mae caredigion heddwch yn -i hen yn Hawn fwy gelyniaethol i filwriaetholdeb yr Almaen na hwy. Edrych- wn arni fel efaill i Jingoaeth ym Mhrydain. a chashawn a chas cyflawn y naill fel y llall. Yr un yw egwyddor lywodraethol y ddau. Yr oedd Jingoaid Prydain yn ameanu at fyd- Iywodraeth ym mlynyddau olaf y ganrif a basiodd vn llawn cymaint ag y gwnaeth y lleill weJvn. ArweininJd ein Ymerodraeth- wyr (Imperialists) y wlad hon i drawsfeddianu Burma, yr Aipht, a dwy werin-lywodraeth j Deheudir Affrica. Yrnledaeniad (expansion) oedd arvyddair Cecil Rhodes pan ymosododd ar Lobenguha. ar v oaf^dd ganiatad gan ein llywodrneth i draws-feddianu ei wlad a'i galw yn Rhodesia. Cariodd y Jiugoaid yr holl wlad i'w canlyn yn v dyddiau hyny er gwaeth- af ein heddychwyr, meg's y gorlethodd Junk- el's Prwssia heddychwyr yr Almaen yng nghychwyniad y rhyfel bresenol. Yr unig wahaniaet h oedd yn yr amcanion. Nod Jin- goaid Prydain oedd gwneutlnir Prydain Fawr yn ben y hyd. Golygid hyny yn uchelgais ardderehog. Taflwyd pob dirmyg ar y rhai a'u gwrthwynebasant ar dir cyifawnder. moes- oldeh gwladol a chreivdd yr Efengyl. Dy- wedid ein hod under the craven fear of being great" and "unworthy shrinking from the high destinies of a great imperial race." Llysenwvd ni yn Little Englanders," nid am ein bod o blaid bwrw ymaith unrhyw ran o'n tiriorraethau tramor. ond yn unig am ein bod vn erbvn rhvfel i ladrata mwy. Gor- lethwvd ni. Bu raid i'n harwr dewraf ddimc d in sudd rhag y l'hai a geisient ei einioes. Ond pan^ymgynierodd yr Almaen l&'r unrhyw lywod-ddysg Jingoaidd gydfe'r amen Ifp] v tybir) i enill v lfaenoriaeth iddi ei hun ar draul Rwsia a Ffrainc. trodd ein Jingoaid ni yn hynod o foesol a ohrefvddol. ,,r eiriau rhy chwvrn a brathog i gondvmnio v fath anfadrwydd. Yr oedd hnnv vn ddiddymiad deddf. vn wadiad moes- oldeb. vn ddinvstr gwareiddiad. yn drosedd vn erbvn dynolrvw. Yr vdvm iii. caredigion I heddwch. vn rvdolvgu a bviiv gyda chysort- deb. ennvs felly y cendemniasom ni waith Joser>h Chamberlain a'n Jingoaid ni yn hyrdu- io ein gwlad i ymosnd ar y Boeriaid. Yr oedd v gwr hwnw gnn ddyfned vng ngham. wedd y Iscrap o banvr ag oedd Behmann- Hollweg. Yr oedd nob rwyn n wnaeth Cham- berlain vn erbvn v Transvaal, fel esgus i rvfei. yn diT"d ,-r ^vtundeb Llundnin 1884. Os dim. trosedd Chamberlain oedd v gwaethaf. obleg'd vr oodd v cytnndpb ynsrhvlch annibyn- la-eth Belgium yn 75 mhvydd oed, tra nad O?dd v "('r- o bapur a rwygndd ?'hambprlain j ond 15 nNJ, Distaw y urvd hvny oedd Haw- j er o'r gwyr da, mewn byd ac eglwys. sydd | yn awr yn cefnogi v tywaUt gwned ofnadwy j prespnf? ar dir p1rch i gytundebaa.

Y FrORDD ALLAN. \ehwan-crn ei for] yn galw svhv at Iiyn fel ) gylfaen i'w osodiad mai v ffordd sicraf i ddi- rystrio milwriaetholdeb Prwssia yw trefnu cy- i tundeb heddwch ar linellau'r safle cyn y rhy- j fel, a eradael dvfodol Alsace a Lorraince i'w J benderfynu gan bleidlais ddirgel eu trigolion. I A vrnlaen i ddadleu Had cllir (iift niiINvr- iaetholdeb y srelyn trvy rvm cleddyf, ac mai yr unig ffordd i gyrbaedd yr amcan hwnnw ydyw cael gan yr Almaen wneuthur hynnv ei hun. Tynn wers oddiwrth yr hyn a nododd yn flaenorol. ac u ymlaen fel y c-inl-n "Yr oedd yr awch am feistroli. vmledu, a thrawsfeddi-nu drwy rvfel a elwir Jingoaeth j mor 'i-vffredin ac ysgnbol, dro yn i) I, yn y wlzi,d hon ag ydyw. neu o leiaf a fu ei efaill I yn yr Almaen ond er Ilyny daeth yma ad- weithiad oddiwrtho llawn inor rymus, a chai- I odd .7:»'o>»fh yma. ",11 1906. oddiar law yr etholwyr. ddvrnod mwy syfrdanol nag a gaf- od(I Piiid ,Ipi(',vdd.)l et-io(,d. Oiiid oes lie i gredu v difethir yr efaill Almaenaidd yn yr un modd? Yr un ywV natur ddynol Vill mhoh gwlad ac oes. a gellir vmddibvnu arni t weithredu yr un fath vin mhob man mewn cyffelyb am.rvlchiadau, Yn wir, tebygol- J rwydd a fortiori yw yn achos yr Almaen. j Yr oeddem ni wedi enill y rhvfel ar y Boer- iaid. Llwyddasom yn ein hamcanion. Meddianwvd genvm y ddwy werin-lywod- raeth ar dmul, bid 'Í\'r. bywydau 21,902 o'n bechgyn a 222,974,000p. o'n barian. Bvdd yr A-1 r-, n wd; o«:!li y rhvfel. ob,e,-Id bydd wedi ffaeln cvrhaedd pnh un n'r amcanion a gol- eddai nan v rhutbrodd i rvfel. Y mae ei lladdedigion eisoes dros filiwn o nifer, a bydd ei chost arianol yn bedair neu bum mil o filrvn:n.ii (v nai.l a'r Hall yn agoe i ugaiti waith fwy na'r eiddom ni yn rhyfel Affrica (DdeheuolV Ond. yn ychwane^ol hyn. bydd en bnsnep Hon'^aw hwv fac eithrio ychvdig yn y Baltic^ wedi ei atal yn Ihvyr er dechreu Awst, 1914; oi llongau marsiandol wedi eu hys^vfaethu zan Brydain, neu wedi en cau i fyny, ac yn rhvdu mewn porthladdncdd; llogau trwm yn rhedeg yn pu herbyn yn y banciau a dim ceiniog o enill i'w oyfarfod, ond yn hytrach cost fawr i'w gwarchod, a chadw eu peirianau rhag difetha pob gwaith a bnsnes nad yw vnrdvn a darparu angen- rbeidiau wedi d'hoeni, a phob busnes tramnrol wroi darfnd yn hollol. Pob teulu yn y wlad yn mrwnadn colled gwr neu feibion. Bwvd vn brin, a chvnyrfiadau mewn ami i dre' o'r herwvdd. ^.fetb-daliad cvllidol yn eu bytrwfh rOll trethi eipoc- iror drymion fel nad oedd Cnnghellvdd v Cyllid yn mentro hyd yn I ddiweddar eu hyhwanegu i crvfarfod rhvw- faint ar dreuliau v rhyfel ond vn benthvea \T r^llV v ddv'tvj wladoT AV'edi mdi o 230 i ¡. 4.00tJ neu ;"),000 o filivnau. a. pbarch boll wledydd cred ac angbred wedi ei golli drwy eu rhuthr di-esgus ar BAziani. a'i barbareidd- I dra v "ny"1. Pa fodd' y wyneba v blaid I ryfeln:ar yn vr Almaen vr etholwyr yn wyneb y fath drvcbinebau yr ffn.vvth en gwanc mil- 'wnnf?hnl. a chanddynt ddim ceiniogwerth o fanta!s i'w ddangos yn wdh-bwv i'r cvfan? Os trwm co'Hvni Jinrronid Prvdain yn 1906, j beth fydd tynged Junkers Prwssia?"

YMGYNGHORIAD. Rddvf "Tax "V obiscum n" nad vw'r Al- maen vn Foddlnn evtnno i delerau heddwch ar y llinellan h'1n. fod ein dvled i Belgium vn ein gorfodi i vm7add Jwd yr oithaf. Bvddwn," medd-.i vn warth i ddvnoliaeth pe cadaw- em Belgium vn ysglvfaeth dan grafangau'r Almaen. Xid vw, mofld bvnag, yn crerlu fod yn rhaid rbyf"?a bvd vr eithaf i ocbel hynnv. am ei fod vn rredti v It'mli trigolion yr Al- maen, vp wvneb vr adfvd a'r ti-iipni svdd yn v wind i iroesawn'r fath delerau. Aw- grvma vnirvnf'boriad rhwng v nleidiau heb ostwnii arfan. ? edryeh a ,llid dvfod i gvtun- deb ar v Tjndwvd. TK*wed :— Bvddni heddwch o'r f +h vn well i ni a'n cyd-rvfebwr na dwvn oddiwrth vr Almaep unrhvw riii °'u t.r;o-iefl, cartrefol neu tra- mnra'dd. N; ehyrhaed-lwV hvnv ond trwv ryfel hvd vr e'thaf, ns gellid felly. Pe gwneid hyn, e'l'-v^hai yr' Almaen ar eu !lyw»draoth- WV7" r^vfe'iv nid ;1 twvllwyr v bobl i'w dinvstr. ond fel gwladgarwyr arwrol a ym- laddasnnf hvd vr eithaf vn erbvn darostvng- iad eu "11,-1 Y mae fv n^bred yn effeithinl- iid P'l 7ir l "rl rwvdd v d<i!l n. p-efnoeaf i derfynu v rhvfel, a i('n'l },nr}rh'h r>ivhp'T. mor .7rvf fel pe hvddni i'r ambri«ibl ddicwydd. no i'r cvd- rvfelwyr oresgyn \'? Almaen, evmeryd Berlin, st bod "TT;'n i gyhoeddi a gorfodi y toterau a fynnem nwc'h Wn ,^elyn llwyr-orch- fygedig, bvddwn o fclai<S rhoddi iddynt yr un telerau o'n bodd a'n -rhsWt ras. Byadaihyny yn profi yn ddi-gattfyuiol dwyll honiad y Junkers, mai ffrwytk 'cyngrair rhwng Prydain, Ffrainc, a Rwsia, i ddiletha yr Almaen, ac nid 1 ffrwyth ysbryd milwriaethus v Junkers a'a tiachwant, ydoedd y rhyfel. Byddai yr ar- gyhoeddiad viia yn ddinystr trwyadl ac aJUtd- feradwy i'r Junkers a'u plaid, os nad i lineil yr Hohenzollern hefyd."

RHYFEL IIYD YR EITHAF. Ar derfyrt ei lythyr dellgy. beth, yn ei fa.rn ef. a fyddai effeithiau "ymladd hyd yr eith- af, fel y dymunai ein rhyfelgarwyr." Wedi cyfeirio at y difrod a wneid i'r wlad yr ym- leddid arni, a ymlaen fel y canlyn:- Mewn amcan-gyfrif o golled arianol y rhy- I fel, os parhai am flwyddyn eto, a wnaed yn ddiweddar gan y 11 Manchester Guardian," (un o'r newyddiaduron mwyaf cymedrol, galluog a dylanwadol vn y wlad) dywedwyd v byddai y ddyled erbyn nynny yn b,aOO,CKX).OOOp.. Ei llog ynghyd a'r gronfa ad-dal (sinking fund) yn ),OOO,OOOp. Y treuliau eraill yn gwneud yr holl gost flyn- yddol yn 600,000,000p., oblegid yr oedd y treuliau blynyddol yn glos i ddau can' miliwn cyn y rhyfel; ond ar oJ. hyny bydd traul en- fawr mewn blwydd daliadau, ac ar gyfer ych- wanegiadau yng nghost y fyddin a'r llvnges oblegid ni foddlonir ar fyddin o chwarter mil- iwn fel o'r blaen. Nid yw holl ardrethi ffermydd a thiroedd y Deyrnas Gyfunol (pa rai a ddangosir yn ficr yn Schedule A. o'r adroddiad trethi vr incwm a gyhoeddwyd yn Adroddiad diweddaf yr Inland Revenue Com- missioners) ond 52,284.250p. yn y flwyddyn; annigonol, pe'r attafaelid yr oil, i dalu y chweched ran o'r llog ar ad-dal blynyddol. Ac nid yw ardrethi blynyddol holl ffermydd, tiroedd, tai ac adeiladau mewn gwlad a thref, a mwngloddiau yn yr holl Deyrnas Gyfunol, yn ol yr un 'Schedule A. ond 282,262,109p. llai o lawer, pe'r attalfeilid yr oil, na hanner y traul gwladol. Pe trefnid heddwch yn ddi- oed. byddai y ddyled er hyny yn j,OOO,OOO.OOOp.. a.'r llog yn ddau can' miliwn. Onid yw ffeithiau fel hyn yn gofyn am ystyr- iaeth bwyllog yn lie rhuthro yn ddall dros y dibyn fel moch y Gadereniaid? (Ind Ilawer mwy difrifol y dinystr arzwydus ar fywyd. Yn niffyg' gwybodaeth sicr o'i faint eisoes. yr hyn a wrthodwyd i'r Senedd fond cyhoeddwyd ar y 23ain o Ragfyr, 1915, fod nifer y lladdedigion wedi cyrhaedd V pryd hyny 119,923) ni anturiaf amcan-gyfrii beth a fydd cyn v diwedd. Ond yr wyf yn tvbio ei fod erbyn hyn i'w gyfrif mewn canoedd o filoedd. er nad yw yr ymwthiad gorllewinol wedi cyrhaedd hyd yma ond prin ddeg milltir a hyny art ran fechan o'r llinell ymladd. Bydd raid iddo ymledu ar hyd y gweddill o'r llinell a'i garia ymlaen am dros gant a hanner o filldiroedd cyn y gellir clirio y gelyn, drwy rym milwrol. o Belgium a Ffrainc. Y mae cwynf in galarwyr pisoes yn ami yn y wlad; ond, os goddefwn i'r blaid ryfelgar gael ei ffordd, bydd y llais a glywyd yn Tlama yn dyrchafu o bob stryd a phentref. a bron o bob cartref yn y wlad oblegid bydd nifer y lladdedigion wedi dyblu a threblu cyn i'n byddin gyrhaedd i derfyn yr Almaen. Da fyddai genym oil weled yr Almaen yn c,i.el ei churo i'r llawr. fel yr haedda, ond nid ar draul y fath ebyrth, 0" gellir gael y status quo ante hebddi. Canys pa fodd y gallwn edrycli ar y drygfyd a'r tlodi a gaiff ein pobl? A pha fodd y gallwn edrych ar ddiffetha ieu- engtid ein cenedl? Ai byth y difa y cleddyf?"

CYNGOR DOSBARTH I GWYRFAI Cynhaliwyd cyfarfod o Gyngor Dosbartti G wyrfai yng Nghaernarfon ddydd Sadwrn, o I dan lywyddiaotn Mr. 0. T. Hughes. LLEDU FFUHDD MARCONI. LLANRUG. Yn ei adroddiad, dywedai Arolygydd y I Ffyrdd fed perchenog a thenant Penbryu Cottage yn barod i roddi pob hwy Ins tod i'r L'viijgor i gario allan y gwaith uchod, ond nid oedd" atebiad wedi dod oddiwrth Gwmini y Marconi. Folly uis gellid myned ymlaen a'r gwaith nes y oeid ychydig dir ganddynt lr.vythau hefyd. YMDDISWYDDIAD. I Derbyniwyd l'ytbyr oddiwrth Mr. John Roberta. Frondeg, Felinlieli. ym met.hu cyd- synio a chais y Cjmgor i dynu yn ol ei ym- Udiswyddiad fel Cyngorydd. Derbyniwyd yr ymddiswyddiad.

CYLCHWYL LLANLLYFWI IUIESTR O'R BUDDUGWYR. I Ddydd Sadwrn diweddaf, cynhaJiwyd gwyl leny'ddol a crierddorol levvyrchus yn y lie uch- od. pryd y caed cyfiU'fodydd dia a ch.ysuwile.u- on or radd flt(,iutf. Yr oedd nifer yr YIll- goiswyr yn eithriadol o liuosog a. rhai cystad- loui \n yn rho.idi bri all y cybdod. Y cadeir- ydd oedd Mr. Ellis Joaies, Post Office Ter- race. gan yr hwn y ca-ed anerchiad byr a phwrpasol ac anveiniwyd yn fedrus gan y Cyjfgnorydd J. B. Davies, Profathro Ysgol y Cvu°gor. Y beirniaid uedd,: Cerddoriaeth Mr. I). Lk-w Owain, Caernarfon; Henydd- iawtli, arholiadau, crynhodeban, etc., Mrs. 0. Llew Owain, B.A., Caernarfon; ce-lifyddyd, Mrs. Jeffrey Jones, Uanllyfiri, a Miss Louie Williams, Tanra-llt; zwbolitdau IIaJaxedi-, Mri Tudur Roberts, a J. G. Thomas. Cyfeiliwyd gan Miss Myfi Barlow Pritchard. Yr ysgri-f- enyddion llafurus oedd Mri. Amwel Wyn Owen ic Owain Llew Rowlands. VVeler buddugwyr:— Adrodd, i l'ai dan 7 oed: 1, Lluwen Mor- ris 2, Ceinwen Williams 3, Liiia Williams adrodd i rai o saith i an ar ddeg: J. Aled Owen; 2, Morris Aled Owen; 3, Gwenfair Williams; "Yr Helwr a'i gi," dan 15eg, 1, Rachel Williams; 2, Maggie Roberts canu, da.n 8 oed. 1, Marian Williams; 2, Enid Owen; 3, Elma Williams; canu i rai dan 12eg oed, "Diod Daw," ] Ivodwig Rowlands; I li, Jolrn Aled Owen; 3, Mattie Williams; dteuiiwd i rai dan 14eg oed, "Myfi yw, nac oftui. 1, Emlyn Wyn Jones, a Mary Ellen Roberts caaiu penillion, 1, IMary E. Roberts; J. Gwladys Hughes; 3, Gwenfair Willuuns; arholiadau llafaredig—dos. Wyddor: 1, Lina Williams; 2, Catherine W. Griffith; 3, Ceinwen Williams; 4, Memie Jones; rhag- baratoftwl, 1, Jane Griffith 2, Eur wyn Wil- liams; 3, Richard Arfon Jones; 4. Gwilym Roberts, a Gwilym Williams fcydradd). Safon 1. 1, Gweneth Thomas 2. Lliwen Morris 3, Enid Owen; 4. Morfydd Morris; Safon II. 1, Lizzie Roberts 2, Walter Lloyd Wil- liams; Laura Jones (cydradd); 3, Marian Williams Safon III- Alwyn Morris, Glenis a Mattie a John Aled Owen Jane, Dilys, a Harriet. Thomas; crynhodeb, da.n Ile, oed: 1. L. Rowlands; 2. G. Thomas; 3. Morris Eric Owen; dan 14eg oed. 1, Robert John Roberts: 2. Jannet. nais-v Jones; 3. Mattie Williams, a M. J. Williams: da.n 18: 1. Mag- gie Ellen Owen- Mary Lizzie Thomas; » traethawd, Catherine Griffith, Cae Un; canu, i rai dan 16eer oed: 1. Robert. John Roberts; 2. Rachel Williams; 3. Gwladys Price; deu- a.wd. i rai dan 21 oed, Olwen Jones ac Elinor Ellis; celfyddyd. Miss Williams. Madog House; canti. "Can Gwerin." 1. Magiie E. Owen; arholiadau ysgrifenedig. dan 12 oed, 1. Meinwen Jones; 2. Lodwrig Rowlands; 4, Morris Eric Owen arholiad dan 18: 1, Do-u- gins Roberts, a Catherine Williams 2. GWl- adys Price: 3. Jamiot Williams; dan 21 oed: 1. Owen Llew Rowlands; 2. IMary Lizzie 3. K,),t(- J,net. Jones; canu y daeth tri chor ymlaen goren, "Parti Mawr" adrodd. "Y Gwmu Ba<%h." 1, Mnnrgif El-in Owen 2. Owen Wyn Owen y prif iMiawd, Mi^s T^'oirw Griffiihs. Rhosrau- nnn. Coran e'ere^ed. Penvgroes (o dnn ar- weiniad Miss Moelwvn Jones).

REPLACES MEAT AND EGGS, Shredded "ATORA" Beef Suet makes the lightest puddings and pastry and the creami- tt milk puddings. No skin, no lumps, no wast' 11lhs equals 21bs raw Ruet, Always fresh. Ask your grocer for "ATORA." llb boxes Is 4<1, lib 8Jd. Refuse substitutes.

LLANSANAN I gonnyni gofnodi marwol- I I ^eth Miss Winifred Jones, Gwesty r Goron, t Llansannafl, yr hyn a fu foreu Sul, Mawrth 25aiu., ax ol ainryw v.ythnosau o gystudd. ¡ Cladviwyd y dyddd Gwener dilynol yn myn- vveiiit y plwyf, a daeth cynulliad 11 uosog i drtJu ? gymwynas olaf iddi. Gwasanaeth- wyd wrth y ty ac yn yr Eglwys ga? y Parch, H" JMUI'S. rheibh<?r Llanfairtiilhaiarji, yn ab- senoldeb Dr. Bitis (ifiet-Avydd ahechyd.—Jtiei- yd, drwg genym gofnodi marwolaefch Mr. Jolwi Roberts (gynt o PeJltre Beidiog), yr hyn gymerodd le ym mhre-swylfod ei frawd, Evan Roberts, Plas Xewydd. Symudodd o'r ardal hon ddwy neu dair blynedd yn ol i Lanrwst, ac oddiyno rai misoedd yn ol bu raid iddo fyned i Lerpwl dan driniaetih fedd- ygol" Chwith fydd gan Lawer ar ei ol, gyda gwasanaeth y Cyssegi-, am ei fod wedi bod yn hvnod weithgar yn Llansannan a LlanrwsL Cymerodd ei gladdedigaetih le ddydd SaAlwrn, iLiwrth 31, yn mynwent M.C., LlanswmarL Gwasanaetliwyd wrth y ty ac ar lan y beddII gan y Parch R. A. ITiomaa.

TALYSARN MARW—Brawychwyd yr ardul gan y new- y,dd trist fod Mr. Hugh Jones, Talarfor, wedi niarw, ar ol gwaeLedd byrr, yn Lerpwl, yn 58 mhvydd oed. Dygwyd ei gorff adiref ddydd lau, a chladdwyd ef ddydd Sadwrn ym Macpelah, Penygroes, pryd y gwasan- aetihwyd gan y Parch W. Williams. Preifat oedd yr angladd. Gedy briod a nifer mawr o blant i alaru ar ei ol, a chydymdeimlir a'r oil yn eu trallodi. DYRCIIAFLAD.—JJongyfarchwn iMr. D. Arthur Jones, mab Mr. a Mrs. Jones, Ty Capel (M.C.), ar ei ddyrchafiad yn swyddog ynglyn a.'r fyddin. Ymunodd ym Mancein- ae y mae wedi bod yn y ffrynt am naw yn cymeryd yn y brwydrau ffymic- ,1: ac y mae ganddo brofiad eang o fywyd y niihvr. AM DRO.—Yr wytbnos ddiweddaf, bu Pte Rothwell Jones, FronhauJ, 13th Batt, R.W.F, adref am dro ar ol bod yn gwasanaethu yn Ffrainc am un mis ar bymtheg. Yr oedd yn ymladd ym mrwydr Mametz Wood, a bu mewn amryw frwydrau ar y Somme. Mab hyiuif ydynv ef i'r diweddar Dr. J. Gruffydd J<),nes, Amlwcjh a Cemmaes Bay, a. Mrs. Jones, Fronhaul, Talysarn, a Frondleg, Aber- craver, De Cymru. Y mae ganddo ddau frawd araM yn gwasanaethu. eu gwlad-un yn y Dwy rain a'r llall ym 'Mor y Cogledd.

I CAERNARFON MARWOLAETH.—-Fore lau, yn sydyn, I Lu farw Mrs. Elizabeth Palmer, 2, Hendre Street, yn 43 miuydd oed. Yr oedd yn wael ei hiechyd ers tlla. tliimr blynedd. a gedy briod a thri o blant i alaru ar ei hoi. Cleddir ddydd Mercher yn Llanbeblig. CYFARFOD Y GHOGLITlI08 Wener yng nghapel Pe-ndref cyniialiwyd 65ain gykili- wyl lenyddol, o dan nawdd y Gymdeithas Lenyddol. Methodd y Hywydd apwyntiedig, Dr. Parry-Edwoixls, a bod yn bresenol oher- wydd amgylchiadau anorfod, ond anfonodd rodd deilwng at y drysorfa. Arweiniwyd y cyfarfod gau Mr. Beriah Gwynfe Evans yn ddeheuig fel arfer. A ganlyn sydd restr o'r buddugwyr: Cystadleuaeth canu "Talentau bychan," i blant dan 10 oed: 1, Ettie Ro- berts; 2, Alice Winnie Williams; 3, Willie Edwards; 4, Jennie Williams; adrodld, "Mae'r byd yn fwy na Chymru," 1, Ettie j Roberts; 2, Katie Hughes; 3, D. W. Wil- j liams, Countv School; hemio, etc., 1, Maggie Roberts; 2, Katie- Williams; 3, Phylis Wil- liams; tusw o flodau ffugiol, 1, Ettie Ro- berts deuawd, "Hosanna," 1, A. Huxley a Glvn Lloyd Jf)n.esA 2, Ettie Roberts a Willie Edwards: adrodd. y "Wenynen." i rai dan 8 oed, 1, Nancy Roberts; 2, Katie Williams; 3. B'odwen Roberts; 4. Evan H. Williams; traethawd "Pa. beth a ddisgwlia ein bechgyn gnn yr eglwysi pan y dyohwelont o'r rhyfel," pump yn ymgeisio, 1, J. Wynne Parry, Caer- n irfo.ii; crynhodeb o bregethu i'r plant: 1, Ceinwen Griffith-Owon canu penillion. 1, Frances Barlow; adrodd, "Cymraeg eto. 1, R. Jones, Rhostryfan; freehand drawing, dam 15 oed, 1, D. W. Williams, County School 2, Joseph Williams; eto, 3. Annie Huxley: 4. Jennie Hughes; boos sebon, I. Jackie Hughes, Brigydon; unrhyw unawd cvfyngedig i Be.ndref. 1. Frances Barlow; cliwe tkN-grymitd i wella!r Ysgol Sul, 1. Myf- an.vy Jones, Margaret Street; prif adroddiad, "Wyr leuainc Cymru," (Gwili), 1, Miss M. Jones. Rh'Ofltt'vfan unrhyw gelfyddydwaith, (Miss Nettie Pritchard. Bryntirion; unawd, "Y (rolotnen Wen 1. Miss Katie Lewis, BtMitnewydd i-hestr goreu o emvogion Caer- n;irf<;ii y ganirf ddiweddaf, 1, J. Wynne Parry; corau plant. "Y Fordaith," ni ddaeth ond dan. spor, sef Be'dah (Mr. Richard Mor- ris). a Salem (Mr. Evaii Owen) yn mbien. Dyfn.rnwyd Salem vn oren. Y beirniaid oedd C,q m w_v Evans. Mri- W. G. Thomas, Edward Owen; celfyddydol, Mr S. Maurice Jones, frs, Stanley Jones, a Mrs Camwv Evvns adrodd. Mr BeriaJi G Evans; J cerddorol, Mr. R. J. Williams. Llandudno, y • swyddogion oedd Trysorvdd, Mr. Edward I Owen; ysgrifenydd, Mr. Johnny Jones. Caed cyfariod da iawn. PRIODAS-Ddoe (ddydd Sul), yng nghap- el Pendref (A.), y Parch J. C'amwy Evans, y gweuudog, yn gweinyddu, unwyd mewn pri- odas, y Preifat E. D. Jones, R.A.M.C-, mab I ieoiengaf y diweddar Capten John a Mrs. Jones. Goodwin, Segontium Road South, a Miss Sally Owen, merch hynaf Mr. a AIrs. John Owen, Graianfryn, Clarke Terrace, y eMail o Gaemarfon. Gwasanaethwyd ar y priodfab gan yr Air-Mech. Edgar Wright, R.oya-! Flying Corps, a gweithredai Nm-se Jessie E. Owen (chwaer y bnodasffi-ch), fel morwyn. Ar 01 y gwasanaeth), ymneilldurxdd y pal't.i priodasol i Graianfryn, lie y cyfran- ogwyd o'r boreubryd priodasol. Yn ystod y dydd yma-dawodd y par ieuanc m Lerpwl.

RHYD-DDU a'r CYFFINIAU j I MARW'N SYDYN.—Brawychwyd cymyd- ogaeth lthyd-ddu yn ddirfawr pan ddaeth y newydd sydyn u galarus fod Mrs Anne- Evans, y PLiiuwydd, wedi marw yn da-a sydyn ac anisgwyliaciwy oldeutu wyth o'r glodli foreu Mercher. Y noswaith cynt yr oedd yn lIaw- en a siriol fel arferol, ond bore-n trannoeth aefch vn wael yn sydyn, a bu farw ym dm di- syniwyth. Bu yn wael ei hiechyd ers amser yn ol. • Yr oedd yn wraig nodedig o fiiriol a chawdig, a hoffi.d' hi yn fawr gan yr holl gym- yflogaet.h ar gyfrif ei sirioldeb a'i haelioni parhaol i hawb a. elai i'r Planwydd. Diameu y bydd bwlc.h ar ei hoi nas llenwir yn hir yng n^hymydogaeth Rhyd-ddu. Y mae cydym- deimfa.d cvfTredinol a Mr. Griffith Evans a'i ddwy ferch yn eu profedigaeth chwerw o golli prind serchog a mam dyner a gofalus. Cyd- vmdeimh'r he.fvd a'i theulu yn Bron y Fedw Isa. yn enwedirr a" mam brofedigaethus. Chwith iawn iddi hi fydd colli Anne. Claddir hi vtt Bettws Garmon drlydd Sadwrn (angladd cyr-oeddust. a diau v hvcld vn angladd liuos- og ar gvfrif PoJ")lo<irwydd y teulu. Bydd genvm ,i;ir ar hyn yr wytbnos nesaf. Y TYWV HD.—Yr wythnos hon, gwnaeth dvwvdd gerwin iawn yn y cyffiniau hyn; gwyntoedd crvfion ac ystormns ac eira trweh- "s fel v methodd v llvthyrgludydd ddyfod i Rvd ddu foreu-dydd Llun gyda cherbyd y llvfhvrau, yr hyn na ddigwyddodd hyd yr ydvm vn cofio vn vstod 11011 wasanaeth maith a. ffvddlon v llvthyrgludydd am oddeutu 40 mlvnedd. Prvsnr iavm oedd yr amaethwvr gyda'n defa.id vr wvthn^p- hon, vil en rhydd- bair o'r 'hiwchfevdd t.rwchus o frra; end er- bvn livii v mae v tv^-ydd wedi cvfnewid --V" bin vn ffVT>he«ach a'r eira yn cilio tan (Iwviy i;,ir]Tl yr haul. WFPI D),-voT) AR YMWELTAD.— Yj* wyf.hnw hon daeth Mr. H. Jones a'i deulu"^ Tern" 1 i nrns am ychydig amser i'w ty gaeaf- oJ. G^ vrfai, Rhvd-ddu oni bai am y tywvdd Tvaserit wedi dyffvd lawer yng n jhynt. ???t?nn<' v cant dywvdd a'i bodd- j ha vn y<;t? ?n birl %i,?id. j EIN MILWVB.—Bu mfe.r o'n mi!wyr ar: vmwVnd a'u tlmhrwrld am ychydig amser J v "vt-hn^s 1,rm, Yn eu plith -?welsom Tom (t. Hnghes, ITen Bosf); D. Griffith, Glandwr; .Ti>i-eph Rlli ic R. Wynn Parrv, Ty'r Ysgol. Edrycha'r oil yn dda.

RHOSTRYFAN MAIiW.—Y mae'n ddrwg genym hysbysu am farw Mr. Griffith Jones, Erw. fore Sul diweddaf, yn 55 inlwydd oed. Deallwn y bydd yr angladd prydna.wn lau liesaf. Cawn roddi ychwaneg o fanylion yr wytluios liesaf. —rttiefyd, yr un dydd, bu farw Mr. Owen Jones, Bryn Gwyrfai, Rliosgadi'an (Hafod- talog, gynt). Cawn sylwi arno yntau yr, wvthnos nesaf.

£ > V IT ir* v ui. « W L> Co v ii-? i- mi ii av i-; t:o 0\ FA.H.i<(jj) Ll>E.\Yl»DOi..—l>ydd lau, Ma-wi-th XI), cynlialiwyd cyfarxoa iienyddjl yn y Capel .Slavs r, Diuoych. v cyiarlud ynui wedi cyehwyn ers mai bl\nyuduec:d bellaeli, a hyny yn betmai ar gyier y dos- baxth ieuainc o 25 i lawr; ac mae n wledd yr edrychir yn mlaen ati bob aniser, a chryn 1 lawer a barotoi ar ei chyfer. Nid ydym yn credu fod yllla un eglwys yn y dyifryn yma, Be mae'r ieueugtid yn cael gwell chwartu teg luig yn eglwys y Capel Mawr, fel prawf y ffrwyth sydd yn dod i'r golwg yn y cyfarfod- I ydd hyn. Ai a gormod o le i rodoi enwau y buddugwyr. Llywyddes cyfarfod y pryd- ruiwn oedd Mrs. Howel Gee. Yr oedd hwn I yn fwyaf aj'bemg ar gyfer y plant Ilei?f. Caed I cynu!!iad da ac araeth bwrpasol gan Mrs. I Gee- Wrth gynyg dinlchgarwch iddi cyieir- iwyd at y goMed mae'r vsgol wedi ei gad iwyd at y go!led ml oherwydd ei symudiad i gymeryd gofal ysgol | Bodawen, yn lie y ddiweddar Miss Gee. Lly- ? wydd cyfarfod yr hwyr ydoedd Mf. R. G. Jones, draper, a chaed anerchiad rhagorol ganddo yntau, a ohaed cystadiembethau rhag- orol, yn a.rbeni g dwy o ohonynt; sef, yr "Ac- tion song," ac adrodd yr Hy ffordd wr. Gal- wyd pedwar i'r llwyfan i gystadlu' am ad- rodd yr Hyfforddwr, ac er eu profi yn galed methodd y beirniad a chael yr un llythyren o wall yn yr un ohonynt. O'r diwedd darfu i Mr. Benson Evans ddweyd y byddai iddo roi 6s at y 4s gwobr i wneud yn 2s 6c yr urn iddynt, ac yr oeddynt yn ei wir haeddu. Y beirniaid oedd: Adroddiadau, Mr. J. T. Jones, B.A., a'r Parch D. P. Jones; cel- fyddyd, Mrs. Hughes, Plas Cham bers; Mrs. Trevor Jones, Henllan a Mr. J. T. Jones; cerddoriaeth, Mr. O. Trevor Jones, L.T. S.C., Henllan. Gwnaeth Mr. Jones gyfeiriad at Miss Sally Itoyles (merch (Mr. a Mrs. T. Royles, Post Office Lane), a dywedodd fod ganddi lais gwerth cymeryd gofal o hono a'i fod yn credu fod dyfodol disglaer iddi. Yr arweinydd yn y ddau gyfarfod ydoedd Mr. David Owen, Star House. DAJRUTII.—Y'n nghapel y Groes, ger Din- bych, traddodwyd darlit/h gan y Parch. Dr. Roberts, Tanyfron (Caerwys, gynt), ar "Yr Almaen a'i phobl a'i phethau." Mae y Dr. wedi traddodi y ddarlith hon mewn amryw Ifannau a mawr y canmol sydd arm. Er fod ) y tywydd yn galed daeth cynulliad da yng- hyd gan fod y testyn yn gyfryw ag y mae pawb ar yr adeg bres-enol yn hoffi gwybod r]Wwbeth am dano, a chant hyny yn y ddar- lith hon. GALYVAD.—Brodor o Llanrhaidr. Dyffryn Clwyd. ydyw y Parch J. Bennet Williams, B.A., Tremadog, sydd wedi cael gal wad i fug- eilio Eglwys Bolton. Mae ei briod yn ferch i'r Parch E. Jones. Dinbych. Y GROGLITH.—Nos Wener y Groglith cynhaliwyd cyfarfod llenyddol yn Ysgoldy Capel Lon Swan. Mae hwn hefyd yn cae I ei I gvnnal yn flynyddol. y bobl ieuanc a'r plant gan mwyaf yn cymeryd rhan ynddo. Caed cyfarfod hwyliog fel arfer ac yr oedd yn am- lwg fod yna gryn baratoi wedi bod ar ei gyf- er. Y Hywydd vdoedd ?)r. Tr?gfunug. un c ?wyddrtginn yr eglwys. Arweinydd a beirn- iad yr adroddiadau ydoedd yr enwog Llifon a gwnaeth ei waith yn effeithiol fel arfer. G>rmei"wyd gofal yr 6ITeryn gan Miss Batten a beirniadwvd v gerddoriaeth gan Mr. J. P. Huhos. L.T.S.C., Coedpoeth, a gwnaeth ei wait.h er hndd?nrwydd cyffredinol. CYFARFOD PREGETHU.—Y Sabb4h a'r I.!nn. 'RbTiH yr 8fed a'r 9fM, pig nghap- el Pendref. cynhalindd y W?s?eyaid eu cyfar- fod pregpfhu blynyddol. Y gwr fu yn eu I' gwasanaethu eleni ydoedd y Parch R. W. Davies, Seacombe.

BETHESDA I CYMANFA GAND -AT.C.-Eleni fel arfer ar y Groglith cynhaJiwyd cymenfa ganu y dosbartli yng nghapel Jerusalem. Cynwys cyleh y gymanfa hon rlivw ddwsin o eglwysi perthynol i'r Methodistiaid' Calfinaidd. Y mae yn un o ddigwyddiadau yr edrychir ym- ,aen ato, gan y rhai sydd hoff ganddynt ganu, a pha Gymro sydd heb fod felly? Arwein- wyr y canu y tro hwn oedd fri. R. D. Gri- ffith, Llwyn Onn, a John Williams, Peny- groes. Y mae y blaenaf yn "hen law" ,gyda'r gwa-ith, ond dyma v tro cvntaf i'r brawd Mr. J. Williams, arwain ar y Groglitli, er y bu yntau yn Nghvmanfa yr Yrgol Sul. Cyfeil- ydd eleni, fel ar hyd y blynyddoedd, ydoedd Mr. R. M. Griffith, organvdd Jerusalem. Cynhaliwyd dan gyfarfod. Llywvdd y pryn- hawn ydoedd Mr. Rowland Hughes, Gerlan. ac yn yr hwyr llywyddwvd gan Mr. W. R. Roberts. Cart.efle. Yr oedd taflen arbennig vn cynwys nifer fawr o donnan,. wedi ei dar- p;iru, a meisfcrohvyd v cyfrvw yn dda. a rhoddwyd datganiad effeithiol o rai ohonynt. J Hefyd. dysgwyd y cydgan, "O oylcfi gorsedd- fain Dow dilj-t.h," allan o "Samson," gan Handel, a'r ddwy anthem. "Y mae GM-I phwysfa eto'n ol," an J. II. Roberts, Pen- ('orcJd Gwynedd, ac "Am fod fy Tesu'n fyw," T. Price. Wrth ystyried fod cvmaint o'r £ r%wrvfon a'r y rhyfel, cafwyd ca-nii da a cliymanfa Iew. yrchus. CYMANFA PREGETHU. —Y Pasg ydvw uchelwyl bregethu gyda'r Annibyn wyr y fro. Pregethwvd ym Methesda. Treflys, Salem, Sarn.u. a Chwarelgoch. Gwnsa.naethwvd gan v Parchn. E. Keri Eva,un. M. A., Cnerfvr- ? d?in Dr. Gwy?fa R?M'ts. Lb.n°m W. J. (i,li,l Di,. W. j. Penvgroes: T. E. Thomas. Coedpoeth. a. J. J. Jones. B.A., Narbuth. s DIWEDDTT'R TYMOR.—Dirwynwyd ty- mor Cvmdeithas Txmyddol Jerusalem. nos Fercher diweddaf, drwy gyn-aJ cyfarfod Aom- rywiaethol. dan Ivwyddiaeth Mr. W. H.' .Tones. EHed Terrace. Cymerwyd rhan gan Misses Dilys Owen, High Strpet: Rosina Williams, Gordon Terrace; Ceridwen Wil- liams. a Mr. W. Roberts, Gomnl. Ethol- Myd swyddogion am y tymor nesaf.

PORTHMADOG I MARWOLAETHAU—Diwedd vr wytbnos bu farw Mrs, Griffith, gweddw Dr. S. Gri- ffith, Bodlondeb; Mr. Thomas Roberts, Borthfechan, a Master Edwin Mehefin Wil- liams, bachgen Mr. Robert Williams. Moun- tain View. Yr oedd (Mr. Roberts yn nai i Fardd Treflys a, chefnder i'r Esgob Owen, ac yn lienor da. CYFARFOD ADLONIAHOL.—Nos Per- eher, yn Neuadd y Dref, cynhaliwyd cyfarfod adloniadol gan blant Capel y Garth pi*yd y datganwyd caneuon Cym'raeg a Sa^ sneg. ystum-ganau ac v cafwyd musical drills. dadleuon a dwy ddramod. Ni ehawsom y manylion CYFARFOD ARBENIG.—Nos lau, cyn- haliodd y Cyngor Tref gyfarfod arbeuig dder bvn ton(Iters am nwyddau a ehertio, YSBYTY Y WERN —Ymadawodd 25 o fil- wyr o ysbvty y Worn yr wyth nos ddiweddaf. Daw ereill yn eu lie. PRIODAS.—Ar y pedwe-rydd o Ebrill, yng nghapel Pendref, Bangor, unwyd mown priod- as Mr. Francis E. Jones, masmichwr coed, Porthmadog, a Miss Maggie Pugh, Belmont, Porthmadog, gan y Pareli. W. J. Nicholson, yn cael ei gynorthwvo gan y Par.-h J. How- land's, Porthmadog Y fovwyn briodas oedd chwaer y briodasferch, Miss Mary Jane Pugh, a'r gwas priodas oedd brawd y priodfab, Mr J R. Jones. Bala. Yr oedd y briodasferch a'r forwvn hriodas wedi ymwisgo yn bryd- ferth. Rhoddwvd y hriodferch ymaith gan I y Parch. William Williams. Pentir. Wodi I y gwasanaeth priodasol mwyiihaodd y gwa- hoddedigiot? v boreu?ry? yn y British Flotel, j scf, v Parch. a Mrs Nicho?son, Port-hmad?g; I'arA. a Mrs. Rowlands, Porthmadog; Parch i a Mrs. Roberts, Plas Ery!. Petinh?i: p;n,ch'l a Mrs. W. Williams, P?utir. a Miss Pugh j Brvns?'yn. Trawsfynydd. Dymuna l.'uaws ? evfeUH?n Mr J-,n?s a Mrs Jones iddynt b<?? ha.pusrwydd. Gotlawsant Bangor yn y pryd rawn am ou mi- me1. Y mae'r anrheg'.on yn J liuosog.

PU LJ —■— YR AFR AUR, t"aernarfori POB MATH 0 NWYDDAU DRAPERY Wedi eu prynu yn gynar y flwyddyn ddiweddaf ac yr ydym yn eu gwerthu aja ki o arian na phe buasem yn eu piynu heddyw. STOCK ANFERTM 0 DRESS GOODS a COSTUME CLOTHS, PRINTS a BLOTJSINGS am hristiiu y fhvyd i n ddiweddaf. DRESSMAKING A MILLINERY. TELERAU ARBENIG I FASNACHWYR TEILWRIAID A D ,n: f\IRS rxxiMCXI AWD Wm.X^j»KS

BLAENAU FFESTINIOG (Gan FWLOH Y G WYNT). DIWYG Y GAEAFDreooddyr wylih- nos da'iweddaf gyda ni yma yn niwyg y giaeaf mewn gwirionedd. Foreu Llun, brawych- wyd pawb o weled fod ystorm o eira yn llawn rwyeg yn y fro, ac anodd iawn oetW i neb ymlwybro allan dros y troth wy. oedd i neb ymlwybro allan d'ros y trothwy Bu raid' atal gweithio yn yr oil o'r chwareiau, ac yr oedd ;golwg wynebdrist ar bawb. Pi-in y mae neb aydd yn fyw yn cofio'r fath gnwd o eira yn mis Ebrill, a diegwylia. pawb umi hwn yw gweddillion y gaeaf. Eh-wed vr he* air:- "Ni saif yr eira. yn mis Ebrill Mwy na rhynion mewn rhidrU." ond da ei afael yn wydn yr oedd nes y ckagfcn y gwlaw ddydd Ian, i wneud byr waith arno, ac felly buan y ceir ym wared ag ef, ond ar 01 ei glirio'n dda at nawn lau dyma hi vn dech- rou bwrw eira o ddifrif eto noa la, NEWYDD PRUDD.—Tra'n son am y ddi- wyg aeafol, pur debyg i hynny oedd ia ar rai o aelwydydd yr ardal, ac yn arbenig ar aeJ- wyd Mr a Mrs. W. Powell, Dwyryd House, i'r hon y daeth y newydd prudd am gwymp eu mhab anwyl, Bob, yn v Dwyrain pell. Clwyfwya ef yn farwol ar yr 2gain o'r mis Q" weddaf, ac v mae i'w rieni a'r teulu trallochw oil gydymdeimlad cywir yn eu trallod. Cedr LLY THYIRAU MTLWVR.-Nid ok, dim jxhwaith yn fwy dyddorol na'r lh'thyra.u o rhyfel, y A-ad ianfonir gan ein gwahario! feibion dewrion. Ar wahan i'r lianes a gyn- hwysant, dlanghosant hefyd fodi ein meibion mewn ysbryd rhagorol ac yn deilwng o dra ddodiadau eroreu hen genedl y clogwyni. CYFLEUST.RA.- Ynglyn a ahau gorsaf y Manod, y mae hyn yn eymell sylw at, ft" arall, sef, y eyfleustra i fasna.chwyr ac eraill i ymweled ar un dref farchnad yn ein cyr- raedd, sef Uanrwst. Mae march nad wyfcb- nosol, a ffair fi ol yn cael eu cynal yn y dref hon, ond yn rhyfedd iawn nid oes yma gyfle o gwbl i neb gael tocyn marchnad i fyned yiin. tra v oaniateir hyn i'r pentrefi distadl sydd rhwng y B'aenau a Llanrwst. Os edrychir ar dabl amser y trenau marchn;vd, gwelir mai pen draw y byd amynt yw Roman Bridge, ac y mae hynnv yn taro yn chwerthinllyd i'r eithaf. Hwyrach mai y newydd nesaf a fydd. fod v twnej mawr yn cael ei ga.u i fyny i fod yn fagwrfa Ilvd -nmwr. Mae goi'saf-feist.r newydd y Blaenau, sef Mr. Mov Jones, wedi dangos ei fod yn wr o fusnea, ac yn un wedi arfer troi mewn oyleh o fusnes, a phtut v credwn pe bai i'r Cyngor ymgyrighori ag ef a chael ei gydweithrediad, na IwydSdirl i gael cysy Itn y-r ",rd:al hon a rha,nan gwareiddiedig v bvd. Pwy gunner y mater i fyny, ac er 0? bod vn gwtogi vmhob cyfeiriad, gadawvr i jiinau g-:t,At -in cyfran o gyfleusterau masnach a Rwareiddia<d. M& yn ddiamen hofyd y c,- c;Ndweitbred?ad cakmog C??itilea y M-vsnachwyr, dim ond rhoddi yr obvyn i droi. C??r vmli??aothu eto ar gw<?tiyna,u Uosgaw! pr?UL AM DRO.—Gwelsom ymhiith mÚII ain) ychy b'g seibiant, Pte. W. II, Lewis, 3 Tal)fr- ad Terra'e; Pte. William Williaans, ti (lid Trefeini; Driver Hugh Parry, Walter Ter race. CYDYMDETHVrLAD. Cydymdeimlit yu fawr A Mr a Mrs. Joseph Hughes, Oakelev Square, ar farwol&eth yr eiieth fechan Jennie (Bronwen, a. h iond tair oed. Syrthiodd y.h- ydig amser yn ol oddiar gadair yn y ty, fei y torrodd asgwrn ei phen. TRIBU.NL.rS Y SIR.— Cynhelir hwn ddydd G wener nesaf yn yr adsiladau sirol. Deallwn fod amryw o achosion yn cael eu hai acror oherwydd gwrthwynebiad i dovfarn- iad y Tribunlys lleol gan y oynrychiolydd mil- wrol. Bydd rhy ddi d i bawb ddod ynu. o FFRAINiC—Gwelsom Richie Jonus. mab ieuengaf y diweddar Gytfdy, adrcf urn dro o Ffrainc, wedi bod yno am tua. (ieunaw mis, a*; heb fod adrel o gwbl. Yr oedd pawib o'i gyuw nabod yn falch o'i weled, yn enwecbg ti m, wyl chwaer sydd yn cadw caitref iddiyut. ac edryehia yn dda Disgwylir gair bob (I 'vdki edryeba n dda, D i s g, oddiwrth ei frawd Bob, yr hwn sydd yn Palefltina. MAN ION.— Da genym weled Mr Cinffitb Roberts, builder, Yn dod allan o gwmp.is, at 0] y ddamwain a gyfarfu yn ddiwetldai Deallwn na chenir y glooh dan eto gyda v urn fel ag i rorldj arwydd i'r bobl pa biyd i ddi- ffodd eu ffeneetrL Rhaid I bawb edryci allan am yr amser fel y cyhoeddir mown rhai pa- purau. Gwe'wn fod Undeb y ChwareKvyf yn trefnu i gael cyfarfod yma nos LlU, Atai 7fed, ac y bydd gweinidogion y Wesieyaid Llan a Maenofferen, yn eymetn-d iliati, vit n.eljyid|a'r O>"nahorydd Hily-i J. Dalies, a Fa.nceinion. — i'sgrifeno^J Pte. John Idwal, mab Mr a Mrs J. O. Williams, Church-St., Ivthyr dyddorol at oi rieni o'r Aipht. C'?on r.ig ato yn w'ead beU?nig hono, ynghyda nifer creiH <?r Ffeatinogiaid sydd yn y part?- au hvny. Syir yn ddirfawr gan rai v tua'lanfod gweithio o gwM yn yr Lrdil ddy?d Gwener y Groglitb. a?? hofyd >^ '? L NN-Tle ?r "Y" masnachda-i vn agored. wneir hy? y unman arall bron, a c?la<i fod y di -:I' fl d.J D,weulJ" mwyaf c\'elg lJ r wy uvn. Pyw na bydd vr un trtii y U ? ar v SaboMi o hyn allan ar y L- & ? ?? -??' k dd cwtogi pc?llwh ar ddydd ?u y- v .x Y uy CW gl pe.ac ar,; nos DROS YR WYIL. Dal't'll niter or Ff t. 'd adref dros yi- ?y? y" ?.-d? es .nogl<ll a l' <.n w. 'thO .1 ,'I V riiai hvnnv sydd y? g??o tr y ,he. v 1'ual vnnv RY°rU. dd '1" f'f dJ gwahanol leoedd, ac .MI <?' '? VI' me-wn gwa yn rlitad ae am dtlim-

ARWEBTHIANT YN NGHAERNARFON. PHTSIAU NEILLDUOL. I Dydd Mawrth diweddaf cynhaliodd Mr Ito- I bert G. Jones, ei Hirwerthiaut bytheiuos' l. Yr <H'dd hon yn fwy arbenig ar gyfer y Daeth nifer auarferol o brynwyr o J^andud- no, Porthmadog, etc., a cbafwyd nuisriuch hynod fywiog. Gliriwyd yr holl y" II, yi-. Dc-chreuw-vd gyda'r wyd fel y canlyn: Bod wyn, mainogiaiu, 49, Parc Cern Coed, hysbyrniaiJ ¡.r.u!a.el. Hip 6" I Pare Newydd. moga, 35s 6c; ^by\y. dwy lot o gyplall, 408; Bodaden, pu.m lot o iyrf- nod. 4Rs 6c 49s, 51s. 53.. y Pt'Jl; wYJJ C.} Bold. 31s i 35s 6c; Maesymerddyii. 1it11gn. 41s; Cae Gwvn, moga 36s 6c; Kent, nivher- vn. 6K; v pen; Lleiniau. moga. ilii 6; ly lien cvplau 64s, 73s ac 85s; Llidiart bWYII, hesbyrniaid, 25s; Tyddyn S??.r. )]ydr?. I 55n Cc; D:?yn?<?' w? n, 3?' ?; Phs Llan- ) Man.'Uydnctd. 49s 6c; Rhosdjo.m. Uydnod, 5l?- Uo?gyntydd. cyplau, 46s; wyn o P?s Ua,?fag!au o 363 3c i fyny 2p H< C?f't Werthyd, myharen, 3p 16s 6c obn. cypLm 01 (FR Ge i Ô76; Ty Uchaf, wyn o 37s 3c i 44« 1 vr ln; Cae o-wyn, w vn, o 35s i 37s Cefn i Coch. amryw lotKw o lydnod gweddgar, o 49B 6c i fyny i 69 yr un; cyplau o LkwiMyfni, 35s.

GENI PRIODI MARW GENEI) IG AETHAU. DAVIE8.—I Mrs. George Davies, Bryn. I bowydd, Blaenau Ffestiniog,—merch. PRIODASAU. j J(i^ SS~7(>W F X' ^"EbriI 1 ? ? nghapel "elndrc'i ?-narion, gan y P?rch. J. (?E?"y \?' rans. y gweinidog, a Mr. T G i <?strydd), y Prei?t E. D. Jon? R-A.M-C., mab ieuengaf y diwed<? Gapteo John a Mrs. Jonea, Goodwin, Seeonttum Road South Miss Sally Owen, merch hynaf Mr a Mrs John Owen, Graia?-yn, darke-terrace, y ddau 0 Gaernarfon. I N-ed a -Sal, (iewis wynt,o rwymy* \r amod oydrhyngddynt; Boed i'w bywyd hyfiyd hynt— Hir ddvddiaU_CV.L mffordd iddynt.P. J<WI»-PUGH.-El,rlll 4, yag l eiidref, Bangor, gan y Parch. W. J. Nicix- olson, Mr. Francis E. Jones, ma^nachwr coed, Porthmadoc, a Miss Maggie Push' Belimont, Porthmaxioe. LVAN^S—ROBERTS.—iMawrth 29ain, trwy, drwydded, yn adcioldy Clwyd Street, Rhyl, gan y Parchn. R. Richards, ac K. JamM Jones, M.A.. Lieutenant David CMwil l??, & ?j? ???. Blodwen Robert, merch hyna.f Mr a 5frs Edward .Robtrl, grocer, 2 Queen Street, Rhvl. PRITClIARD-WU^iAMS.^Yn? Salein, Cati-iiarfoii ga-11 v Parch. R. W I Jones, Cilgwyn, iMr. Henry Pribohat-d. Frondirion, Ci'gwyn, a Mrs. Jane Wil- Ilam, Llwyndu .Mawr, Penygi-oez. I MARWOLAETHAU. JONES—Yn 84 mlwydd oed, Mrs Ann Jones, BwldiyfForuU, Waenfawr. I WiILLIAMS.—Y n 84 mlwydd oed, Mrj* Catherine Williams, gweddw v diweddar Mr. J. P. Williams, Glan Seiont, Pwll- I heli. W'hLSO.Y.—Yn 24 mlwydd oed, Miss Maggie Augusta, Wilson, merch ieuengaf Mr a Mrs Wilson, Trem y Don, Nefyn. .EDWARDS.—Ebrill 3ydd, yn dra sydyn, Uii^abeth Edwa<?s, anwyl briod Mr Raherfc Edwards, Henllan Street, Dinbych. JONE»S.—Lbrill 3ydd. yn 45ain onlwydd oed. Mr. John Jones, 27 Maesycoed, Dinbych, mab Mrs. Mary Jones, Pentre. Bontnew- ydd, a'r diweddar Mr. John Jon,s, PI-ig. dv, Llannefydal JOiNBS.—Mawrth 30ain, yn 97 mlwydd oed, Mrs. Ellen Jones Ffordd Fawr, Llanrhai- adr, ger Dinbych. yn 66ain mlwydd o-td (yn nhy ei cluvaer, Mrs Peter Xifswis, Ca.ste'l), Martha Williams, march y diweddar Mr John Williams, portfomon, Dinbych. SfTANS.—iMiiwrtli 31, Mr Griffith Tud<> j Brons, mab. Mr Q, Mrs Samuel Eva-na. 7. j Twthill Terrace, Caernarfon, yn 34 Tnlwyrr^ j oed. J HUGHES.-Ebrill 2, .Miss uugliOK, {\ Falkland House. Maiviis Street, Caeriiar- ) fon, yn 81 mlwydd oed. I 31, Mrs Pritcliard, pnod Mr. Juhn Pritchard, arwerthwr, &c.t Ba ngor. ROBERTS. —^Mawrth 27, 'Master David Jjfsslie Roberts, mab Dr. Tom Roberts, Wrexham, gvnt o Gaemarfon. OWTrs. Yn 82 mlwydd oed. Mr. David Owen, Wernisa, Llandegfan. WOOD.—Yn 68 m'wydi? oed. Irs Wot-d. Water Street. Llanerchymodd. iMORiGAN.—-Mawrth 29. yn 37 Pembroico Puoad Bootle. yn 83 mhn-od oed. Thomas. anwyl briod Jane Morgan. vn Llwvt-t Celyn, Toruvi, w ^eroh-en..g gloferciU, vn 69 mlwvdd oed. ¡ "V 1LLTAMS.—Mawrth 25, Mis. Li/.zie Wil- I 1, v"()'i)ld'- Lhvyndyrus, Fonrc"rosf?p. t..tms. l. vn 14 mlwvdd oed. ?A.NS.—Yn 'Refail Bach. Aberereh. M?. Jane Evans, gweddw Mr D^vid Leans. Tremadog, vn 80 mlwydd oeû. ROBERTS.—Ebrill laf. Mr. Robert. Roberts. Tho Mill, Llangernyw, vn 60 mlwvdd oed. ROBERTS.—<Mr. John Roberts. c: hutrafrni, (! las' ni rvn. Ba ngor. GRIFFITHS.—Yn Wrecsam. Pte. Griffith Griffiths, m?b Mr a Mrs. John GrLiBth?-. 1?7 Ca'!?. Cleor. LlanberT". J??ES.Mr David Jones, Lhvynfry'? ?'? vgroes CYDNABOD CYDYMDEIMLAD. D?un? Mrs Jonas. C?nan House Chun-h f)Ym:mnl, rs 0 =, o d dd' 1 1  T?.? T:> 1vsan. g\'dn?bo<l yn ddioicb?a.r ¡("UI, am eu c?red?rwvd.d. A'r IlvHiynm h..1<JM b -m1.1Lrl a dderbyniodd ar farwolaei-h ,>i h. an wyl briod.

MARCHNADOEDP I CAERNARFOX, ddvdd Sadwrn Nrmeu>" 2a 100 y pw's. wyau 7 i 8 am la; os tjc i 7s y cwpl, 7 i 8 am I PWLLHELI, ddvdd Mercher.—Ymenyn: cvfcartwerthol Is 10s'; ail-werth Is lie; wyau 13s y 120; perchyll 28s • moch tew ion 10{ cgoedd o lOc i Is 5r, LLANGEFNI, dydd lau.—Ymenyn ffres i 2s y ipwya; wyau 9 a. 10 am Is moch bach 2;1- i moch tew ion 8l i 9c y pwys.

FFEIRlAjU. Bangor. EbrilJ 10 Caernarfon 10 Four crosses >< 12 L'anllyfni 11 Nefyn 10 Pentir 9

(Iwarthe,r.Tarw o Plasybryn, pwysau 11 < cant, 3CYp 5s Tarw o Caegwyn, pwys&u 81 cant, 23]) 5s; Tarw o Bryn Cynan. pwysau, 81 cant, Xip 10s; Bustvoh o Fryn Cvnan. fel y canlvn: 61 cant, 21p 6^ cant, 18p 10s 63 cant tnp 7t cant 22p 10s; Eidion o Ty 4 cant 35p 7 o Wartheg da. ni pt)1' thvn i'r AiirliN-dtddtis NVviiii, Glyn Hiron, fel v canlvn: Bustych 43d 15s; ;t 38p 5s; ileffrod. 8 cant, 32p 17s 6c; 8 cant. 32n 12s 6c; 91. cant 31p 17s 6c Bv.chod 11? cant. 391) 5s; 7} cant, 2Sp. Tai-w TvdidVn Ca,) 81. 25p 15s; Gwartheg o TY Jiriiwr. Clvnnog. 11 cant 36p 15s; 10 cant. top log; 8-J cant. 20p. Tri eidion o Pei- Trwern, 10} c"nt. 34p 15s; 10 cant 35o; gl. 31-n 15 s: Bod wyn, Heffrod, 7f cant, 57p 10s gi. <vint. 30p 10; 11 cant 39]) 10s; Llo a Myharen 31) Bnw011 o Tvdf?vn Seiper, 3? cant ?t? & 6* Bv?d v Sa.!e nesaf yn cael ei c?yn '? dyod P, v,4d v Sale vii cael ei. c livn,?! d,6,1 Areraflwyd dros y Perchenogion gan Thornf^ Jones a chyn\IPrldwy(1 ganddo vn Rwyddta t "Genedl" New Harbour, Carnarvon-