Y Genedl

CYMANFA DDIRWESTOL ARFON A DYFFPRYN CONWY. C^Tihaliwvd Pwyllgor Gweithiol yr ucliod. yu y Queen's Cafe, H.gh Street, Bangor, iddydd lau, o dan lywyddiaeth y Parch. 18bma.èlE,va.n6, pryd y rhoed ystyriaeth i se- fyllfa bresenol dirwest, a phrif gfweetiynau'r dydd mewn cysylltiad a dirwest. Ymhkth pethau ereill rhoed sylw i'r Bwrdd Rheoleddd- iol Canolog, mawrhawyd y igwaith da sydd ■wedi ac yn cael ei wneud ga.nddo, a. pbasiwyd i penderfyniad o werthfawrogiad o hynny, gan alw sylw ati igynnydd yr ymyfed ymhlith y maei,ohod.. Yn wyneb y ffaath fod llacrwydd I ynglyn a rhoddi diodydd, a bod rhai achos- ion wedli bod genbron rhai Uysoedd Gwladol, ponodwyd PwyHgorGwylio cryf, yn cael ei wneudl i fyny aeloda.u Caernarfon a'r cylch o'r Pwyllgor Gweithiol. Pasiwyd i anifon 1 ong\-farchiad i Mr. Uoyd George, fel y Cymro cyntaf i len-wi'r swydd o Brif Wein. idog;, gan obeithio y bydd i ddirwest fanteisio drwy ei ddpehafiad. Pasiwvd, gyda'r un- frydedd: mwyaf, en bod i anfon penderfyniad yn cyn-texadwyo HwyT-waharddiad yn ystod y rhyfel, ar dir moesol a materol. — Penod- wyd Is-bwyllgoi- Llenyddol i ofaln am a-giwedd ienyddol dirwest mewn newydidiadiiron. cyl-ch- groriau, &c. — Cymca-wyd rhan yn y trafod- acthau gan y Llywydid., yr Ysgrifenydd {Parch. Thomas Lloyd), y Parchn. Thomas Hughes (!W.), Felinheii; Ellis Jont-e (A.), Banajor; E. Berwyn Roberts (W.), Bangor; J. Griffiths (B.), Vanfa'rlechan; Parch. R. G. Roberts (iB.). Caernarfon; Lewis Wil- j liams (M.C.), Bangor; H. Reeg DAvic^ fM.C.), -Bangor; James Jonef (M.C.), Wacn- } iawi,; Dr. Evans, Bangor; a Hywel Cefni. I Talysainj.

i ARFON Bu eifiteddiad o LTibunlys Aped y Sir yn I Nghaernarfon, ddydd Llun, o dan lywydd- iaeth Mr. Richard Davies. Porthmadog. ( ACHOSION GOHIRIEDIG. Apeliodd y Cynrychiolydd Miiwrol yn erbyn y rhyddhad amodol a ganiatawyd i Mr. John Gr.ffith. Mur Cocli, Cwmvglo, chwarelwr a ffermwr, gan y tribunlys Heol. Bu Griffiths y flaen y med-dygon yn Wrexham, a phasiodd yn C2. Rhyddhad amodoi (sub.stitutioa). Apeliodd y cynrvch oydd milwrol yn erbyn y rhyddhad hyd Ionawr 17, a ganiatawyd i Mr. Hugh Huglieis. Fmndeulyn, Xebo. chwar- elwr a ffermwr.—Rhyddhad amodol. Gohiriwyd acho.s Mr. John W. Jones. Bryn Gwyn, Waenfawr, chwarelwr a ffermwr, er mwy-n iddo gael ei arehwil-o gan y meddyg. Caniatawyd rhyddhad amodoi i Mr William r Will:ams. Angorfa, Penygroes. ^arddwr, gan y tribunlys lleol, ac apeliai'r Cynrychiolydd Milwrol yn erbyn hynnv. Dvwedodd Mr Rd, Robert" (dros yr apelydd) ei fod wedi rhodd: 200p yn y hyd Mawrth 31.. Gwrthodwyd aW- Mr. W. Roberts, Alun [ Hoiwe. Bethel, chwarelwr. Gohiriwyd achos Mr. David H. Griffit11s Madryn House. Llanrng. er mwyn iddo gae! e' archwilio gan y meddv^ APE LI .YD AU A M RY LiDHAD PELLAC H. Apeliodd r. John P. Jones, 100 County Road, Penygroes, am ryddliad pelbch. Can- iatawyd rhyddhad hyd Tachwedd 30 gan y tribunlys lleol. Dvwedodd fod ei briod yn wae!.— Rhyddhad hvd Ionawr 31 (terfynol). Caniatawyd rhyddhad hyd Tachwedd 30 gar. y tribunlys lleol i Mr. Evan Williams, Ty Newydd, Clynnog, gyriedydd modur yng ngwasanaeth Cwmni Moduron Clynnog. Yr oedd wed na-sio i wasanaeth tramor.—Rhydd- had hvd Chwefror 28 (terfynol). Rhvddhawvd Mr. Robert G. Jones. Tyddyn y W aen, Penisarwaen, chwarelwr a ffem¡,. hvd Tachwedd 30aln. gan y tribunlys lleol.— l'w archwilio gan y meddyg. ACHOSION NEWYDD. Ape'iodd y cynfIYoChiolydd milwrol yn erbyn v rhyddhad amodol roddwvd i Mr. Griffith Jones, 1 Tynyweirglodd Talysarn. chwarelwr a ffermwr, gan y tribunlv6 lleol.—Gwrthod- v.vd a-pcl v c-vnry-chio'vdd milwro!. Apeliodd*Mr. Robert J. Williams. Glandwr, Terrace. Clwtybont, chwarelwr a ffermwr. ond yr hwn a weitli7ai yn bresenol mewn gw-aith cad-ddarpar, vn erbpi dyfarniad y tribunlys ileoi pi gwrthod rhyddhad iddo.— I'w archwilio gan y meddyg. APELIAI>AU Y CYXRYCHI OLY DD MILWROL. Apeliodd y Cynrychiolydd M Iwrol yn erbyn y rhyddhad a ganiata.wyd i'r pereonau a gan- Ivn :■— Caniatawvd rhyddhad amodol i Mr. Sanniel Griffith, Caerhedyn. Clwtyibont, yr hwn a weith ai mewn igwaith cad-ddarpariadau, gan y tribunlys lieDI.-Gwrthodw-vd apc-I y C'yn- rvchiolvdd milwrol. *Hefyd!. gwrtliodwvd apeiadau y øynrychiol- ydid milwrol vn a-chosion Mr. Ell-s R. Ro- berts, 44. Coedimadoe Road, Talysarn. chwar- elwr a ffermwr, i'r hwn y caniatawyd rhvdd- had amodol gan v tribunlys lleol, a Mr. W ni. Evans, Eilian View, Llanberia, ytr hwn a rvddhawvd hyd Mawrth 7, gan y tribunlys lleol. Caniatawvd rhvddhad amodol Mi-. Rohe.'t W. Robert's, 9 Victoria Terrace. Nan tile, po-b- ydd fan v tribunyys lleol.—Rhyddhad hyd Mawrth 31. Caniatawyd rhyddhad amodol i Mr. Huh wr ta. ffermwr, gan y tribunlys lleol. Yr oedri w m. ffermwr. gan y tribunlvs lleol. Yr oedd ganddo ddau frawd vn v Fyddin, a. dau frawd dros vr oeidran milwrol yn ajweitho mewn gwaith cad-d darpariadau.—Rhyddhad hyd Mawrth 31. Hefvd. caniatawvd rhvddhad amodol i Mr Samuel Davies. Pengrvddyn. Llanddein oV:. chwarelwr. gan y tribunlys lleol.—Ddim i'w alw hvd Ionawr laf. Rhyddhawyd Mr. George T. Hughes, Llys Helen, Penyajroes, trafaeliwr, etc.. yn y Nel- son Rm^ior'i'im. Caernarfon, hyd Chwiefror 7fed gin y tribunlys lleol.—Rhyddhad hyd Chwefror 14 (terfynol Can'atawyd rhyddhad amodol i Mr. John Williams, 18 Eifion Terrace, Talysarn, chwar- e'wr, gan y tribunlys lleol.—Nid yw i gael ei alw hyd IonawT laf. Caniatawyd rhyddhad amodoi i Mr Gwilym Edward-s, Arosfa. Waenfawr, paentiwr, gan y tribunlys lleol. Yr oedd ganddo un dyn aros yr oedran milwi-ol yn ei wasanaeth tra y cadwai bum' dyn cyn y rhyfel. Bll yn Wrexham lie y pa-siodd yn B2. Yr oedd g,an ddo nifer o 'contracts' bob eu gorffen, ar ei ddwylaw.—Rhyddhad amodol (substitution). Hefyd. caniatawyd rhyddhad amodol gan y tribunlys lleol i Mr. H. Aelfryn Williams, saer coed, etc.. Llvs Lhwelni. Waenfawr. Bu yn Wrexham, a phasiodd am wasanaeth tramor, tra. vr oedd yn dioddef oddiwrth af- iechvd yr elwlod.—Rhyddhad hyd Mawrth 31 (agored). Can:atawyd rhyddhad amodol i Ylr. Hiuv Roberts, Tv. Cocli, Llandwrog. clerc vng, rhffwaAanaeth yr Anrhvd. F. G. Wynn. Glyn- liifon. gan y tribunlys leol. Dywedwyd mai efe oedd Yr unig slerc proBadol vn swyddf.o.'r ystad. Yr oedd ei briod yn wael. ac f1 'lai wnevd 2:wa:th y tv. Yr oedd ganddo hpf"n I dt'i brawd "n v Fyddin.—T)dim i'w olw hyd. Cliwefror 28ain. CaniatTwvd rhyddhad amodol gan v tri- bunlys Teol i Mr R'chard Williams, Biyn- sraig, Felinheli.—'Ddim i'w aw hyd Ionawr laf. Ym achos Mr. Ellis Griffith. Bronfedw. Rhvd-ddn. ffermwr. dywedwvd iddo !w1 rhvddhad amodol sran y archwi1 io gan y meddvg. Caniatawvd rhvddhad hyd Ionawr 7fed. i 'Mr. Henrv H. Hanks, The Grove. Penv^roes, ;Frvriednr.d (vrb^xl modur. gan v tribumlys lleol.—-Rhvddhad hvd Ionawr 14 (,terfvn.nl). Yn a-r-hos Mr. Robert R- R'+iert*. Ci'igw^ n. chwarelwr, 18 mlwvrid oed. dywedwvd ei fod wed' cae1 rhvddhad amodol ober^wdd rb°=- vma-n teulnaidd. Tan v tribunlys J1- Rhyddhad hvd Mehefhi Wain. ACHOSION ERAirJ., Apeliodd Mr. Griffith WiUia-ms. BerwYllfa., I Penygroes. chwarelwr, yn erbyn d^a-rniad y tr bunlve Ueo? yn gwrthod rhyddhad iddo.— Ddim i'w alw hyd IcnAwr laf. Hawliwvd rhvddh?d gan Mr. O. P. Row- 'ands. C?r?<?fx' Place, Ebenezer. pobydd. Ey- wedodd fnd ei frawd yn wael, ac efe a gar iai y bnsnes ymlaen. Bu yn Wrexham, 1W? Y pas- iodd Y11 CI.—Rhyddhad hvd Mawrth 31. Gohir'wyd ach of. Mr. Richard Rathv>one j •Tones. Nelson Emporium. Caernarfon. er I ins-rn iddo gafil ei archwilio gan y m'Hdvron Apeliodd Mr. Rowland Thomas. G?r?Dr. | FehT)h?\ am an wrandawi+d. P;??)dd ''m | wasanae-th t.ra.mor yng i odwyd yr apel. —

MEIRION j C ynhaliwyd yr uchod ddydd Ian, yn y Bala, o (ian lywyddi-aetli Wm. Owen. U.H., I | B1 a^nau Ffestiniog. n deehreu ar weithrediadau y Llys, galw- (cLl y ( leic (Mr. White Philips! sylw. a dym- s | una-i i'r wasg hefyd wneyd nodiad. Yn (1) yr j [ st\ nr vob 'lyn sydd as apel i ddod o flaen y { | pwyllgor yn y Dosbarth ia) yn gymhwya i'r Ivddsn os na byddant wedi bod o dan nr- chwiJiad medefygol, neu fod ganddynt dyst- ysgrrifau i brofi yn wahanol. (2) Fod y dyn- ion nad ydynt wedi eu pasio yn y Dosbarth (a) yn cael eu hystyried mewn goruchwylion 1; I trwyddedig, er eu bod o dan yr'oedran yn y • cyfryw adran, a chaniateir i'w mE"sfrt eu cadw yn eu gwasanaeth. f3) Yn achos dyn sydd i gael archwilind meddygol. apel pa un sydd wedi ei wrthod ac yn ddarostvngedig ,iibstitutc." ni elwir y dyn i fyny hyd nes y bydd un arall wedi ei gael i lenwi ei le, ac os bydd yn anghymwye i'r fyddin, cniff ei anion

DIWEDOARAF. GYDA'R PELLEBR. 4 Washington. Hysbyswyd o Wasihingiton no; Weller, fod Mr. v Wladwrraefii. wedi dwejid mewn afcsbia-d- i gwestiynau, nad all yr America atlai y rhyfel os nad yw'r galluoedd gelynia-ethus yn dymuno hynny, ac 0,' oedd America i dd'od allaai i ryfel fe droai y faintol vn ffafr yr ochr y sa'f. Y ma 3 cyf- eillion y Galluoedd Cpi-greiriol yn gweleci yn hyn liendurfyniad pguo-dol i dduyn Ger- mani i d-ieiau, ga.n nad yw hyn osid datsgan- iad, mecktmt. v deuai'r America allam ar ochr y Galluoedd Cviigitel,-iol. Athens. Dvwedir foci y BreBdii Constantine i fyned o dan weithred Law fc-ddygo'l arall. Y mae wedi gofyn am ganiatad i gael g'.vaaana^th y meddygon Gcrmanaidd. Lluaidain. Hysbyswyd yn hwyr 1IΠWene.r fod ped- air ar byn-fheg a deugai'n o or^afau Ysgotig ar Ffordd Haearti y North British 1 gael eu cau ar ol Ionawr 1. Rhufaui. Aflwyddc-anus in ymgr.ii-s y Pab gyda'r gwledydd amhieidicl partbed y Xo-dyn Ger- nwiaidd. Saloniea. Yn ol y newyddion diweefdaraf. aweiwrnar y bydd datb^vgiadau mawr ym myned. vm- laem ar ffrvnt Sakmfca. yn fnan iaw-n. Nid oes dim o hanes Falkenhavn i'w a gall ei fod yn parotoi ar gyfer ymosodiad newydd.

ADOLYQI AD YR WYTH NOS LLOYD (iEOR("X'E APOSTOL HEDDWCH. EI ATEBIAD I GERMAN!. I IAWN All AFU DIOGELWCH AM A DDAW.' Y SCRIW AR FRENIN GROEG. GOBAITH RUMANIA. SICRWYDD BUDDUGOLTAETH YN FFRAINC. E¡' y dydd y cyhoeu'dwyu ifchyfei yn iStssedd Pry'ckfcin, yn agos i ddwy ttyuedd a hddiuior ynol, ni wekv.yd oyaeiyb oiygfa yn Nfly r Cvffit'dii] .ag ■ a. we,w..rd dtiyau Mawrth w- w«dda{, pan yr Nltr. Lloyd George am. y tm cyntai o ftaen y Ty loi Prif We:mdog' Prydain Fawr. Y r uedd yr iixrtJ fyd gwareidd'iedig, cyfealiori :t gelyivon Pryd- airt, inegys vn <st? £ y 1.1 ar llaeuau ell traed ac I yn ciustfeinio er rnwyn clywed beth uedd gan y Cyuiro bach raawr i'w ddweyd yn ctrgy f- wrig mawr presenol yr boil ddynixsaeth. Yi- oedd pob sedd, pob oriel., pob cüngJ, C) fy Y? llawn, a chynryoh:olwyt mwvaf urd<?&<? y g\ kdydd )n'(; yn gwrando at ;1' y Qymixx y ?'.t !<-dvdd  at a. y Qy mr<x Kid t? a fynnom yn yr ysgrifau hyn o?d yn unig a.'r ?a.e-h'h f.? ag y dyianwada ar "G?rs v RJhyfd." Er hyn '") rh?d cofio fod a fYU10 Ara?t.h mown S?.?dd. a g??a.M V glvwro clan y diiaear, a. g-vVJuth y ffermvii an wyraeb y d'da.ear, yn ogysiil ag wmdnech- ion y gweifchiwr yn v miwnisyn works, gym- aiut a Chww y Rhyfel ag y sydd a fy*n>o'r Fvddin ar faes y gwaed. C:m nad beth a ali fod ein symadau ni am v nroddion drwv v rhai yr estgywodd Mr. Lloyd George i gadair y Prif Weinidog, ihjnl yw j bawb, pa. un bvmiag ai aa feuvv tAdM al"4 vnto- gwiaeddi "Hosatmao'i flaen a. wnant, gydna boid fod yr Ai-aetli ddydd Mawrth diweddaf yn Xhy'r CyffirecHn yn djl- vril, o draddodiathm goreu A n..5thydd;irwt,h arulbel Senedd Prydain Fawr, ac wedi bawl Mr. Lloyd George i lo amlwg v rhai a eistedrtant aw ieddi,,it y .cedSl"n." id oes odid, Gymro ar wyneb damr, gan nt<i belh yw ei farn bereono! ¿10m Mr. Lloyd Geoti^e. JV-id- yw yn ynifalchio yn fwy nag M-iocd vn ei wlpd a'i genedl ar o' yr A.ro.elt-h V-Avrr ddydd Mawrth, a'r derbyTi'.ad a rodd- es v byd iddi. Xi chafodd yr nn PregetV.wr Mawr, mewu Sa&iwn na Chvmanfa. gynulteidfa «a -gwran- dawiad gwell. Oedfa Vtith(-« ydoedd. a'r gwrandawyr oll yn barod y gwaf- anaetfli," a'r "Amen"—o'r fath Amen ag a geit. yn v Senedd—vn ami ac vn uehel. i%t,Lf- Mr. Lloyd Georse yn 110ffi 'Vefyllfa ctdJrarnaydddl," ac wrtli fodd ei gsdon pan yn aefyU ynghanol "in tJ; ttmeiight," ar hvy-fan ddvrcha»fed-ig yr "V mer- hodraeth fwyaf a ve-Iodd y bvd en«di a'r cyfaiitfyd crwin1 yn gj\nuliwidfa- i wW y modd y cbwareuai vntau ei ran yn v ddrama favn, v 8afai y Cymax> ddydd Mawrth. Yr Oedd ehwareinvyr enwog êraiH )"T\ cvmeryd r'han yn y ddrama. Yr oedd Cangh-ellor main w,i croesi'r llwvfan a thradd'odi ei at'a'eih ef wythnns cynt. Yr oedd, y Sais Mawr, Mr. Asfjiiith, y Cvn-Bnf Weinid^c, i ararad ar ol y Cymro. Rhaid ve-dd i'r Cvm- ro gadw ei lyfrad ar v Gei-man a aotb o'i flaen. ac ar y Sais Oiedd i ddod ar ol; ac o't ddau yr olat" oedd yr aWhaw:«t-er mwy;i.f. tie evfvng a gwiaifh evnnii oedd siarad o flaen when feist r yr hwn a ddisv-dlwyd ddo. Ma-e i Ma*. moyd G«>rg|e ac i Mr. Asqusth bob un ti nertih a'i wendid fel areithiwT cy- j h«eddu6. Xert-h a gvvendi'd Mr. Asqnitlhi yw ei wrni. Mae flel tain o rew. ni ennynodd fflam brwdirvdedd "nghalo,n e\T,nlIeidfa eri- oed; eto apeliai bnb a'n.e-r at fe-dd.w.l a syn- wyr ei wran-dawyr. Xertli a gwendid Mr. fjovd George, a.r y Haw ara-li. yw ei da fod aatian ystwyth, bywfogrwvdd pi ddycJivm.rg. a tihaml)ek<d!rw|ydld' ei areithvddajn^h. Tthewa, r Sais v galon gynnes tod da-'t Cymro y galon rewHyd. Dwellafodki' v C-vwo a'r Saif* yn h-unaJn yn uwch nag eriwd ddydd Ma-vwt'h. I Mr. TJ,d Gewge drwy dda-nsoa nad tanbe. d'rwyd-d ei zel yn dalb1 ar yr 01w,g a gvmerai o'r argvfwnj?. Mr. AwnutJi drwy ardda.ngos. er ei oemi, UTddas »>che1 a TiVBwr- h'vdigi'wydd' tnag at ei -ddisodlydid a'i eyn- ail wns; a'r ddau drwy y penrfwfyniad clir a arrslveent i g\'<l-we.;thio vn ddiflinn nes dwyn beHnt/ bbn y rhvfel al^tJ-'nw&anol i der- fyniavl fydd yn sierhau dyfi ■<!< dviioliafl h yn gy'ffredino!. < mWN AM A FU-SH:}{\VYDD A \f I A DDA\Y. I Mewji tlau Tie a dri o .bfttih+u Jjwy^ig lawn Cadainbaodd Mr. Lloyd Gwrge yn ei araeiih vr hyn a ddywedwyd yn yr y.sgrif ddii w«id- a.f a'r rhai blaenorol ar C'xrq y Rhyfel yn "Y Genedl. Mewn atebiad i gai« Germani ;ønGynbadh'<].d Heddwch dywediwW nad oedd Germani, Yl y genadwri swyddogol a ddacWb i' wla<lhon, yn nodi di-m o'r amodatu ag, y rhai y buasai hi yn barod i vcixn^d- beddwtih. "Byddai niyrec-d i Gvnh&dledd Heddwcli a'r zeH'n," ebe Mr. Lloyd GJrgo. "hob wj- bod dim o'r aniodau sydd gan y gelvn *'w CYDYp. yn .ddim amg?n na ??ifd i'r Gyn- h??ttxid a rhafT w?dl oi ChV:"1WJ Mn ein .sfwddf, a phen y vha-ff yn Uavr y Caisar. Wnawn ni ddim mo hvnny." Ma-e Prydain, ebe fe., m-or }v-^ crwi a n..b i w'nMid heddwc.h, ac mOT awydd?s a Dfb i < ?'e?d atal tywaUt ??acd—ond maf Prydain wedi tain yn rhy ddmd- am heddwch yn y i Rhvfel hw n i foddloni ar hoddwHi ean. Oatrt 1 dd\?-nu geiriau vi- Arly?dd Li-w?n. yr h\nn | ? alnshani d'vwal? pwaed. dywedfii |I AcHiomi'r RhvM h?"' .gvd'a.T a,mran i(ii-anienii y J Rhyft-1 pan gvrhaed-dir vr amran TTvderaf i Dduvv na therfvnoir itio r Rhyf- el hwn bvth 'hyd ne* y eyrh,(edd,ir yi- am- iv,n h H'lin-W." Byddai, ebe Lloyd G^rge. v w«it.hred o Iwfrdra mwyaf iwuarthns y gp-Uid dvohnivgu am dani i ni foddloni ar eyt'ird^ heddwch a adsiwa- G8.rma.Tii ddianc 'TI dd:i'),p am oi fiJieebod crehyll, ac a'i sc»d->waa vn rhydd ar j yn aW i ymosod e-to ar h^ddw-fh Rurrop vredi y ei íïa; oi gwynit ati. "TAAVN, ADFERTAD. STCPvWYDD HEDDWCH." Gan aralloirio yr hyn a dd-y«x-dwyd d:K»ion yn yr ysgrifau hyn yn y "Gemedi" dywoda' Mr. Lloyd George y rhaid i CJerniani fodd- Inil; tain iawn. adfer y tiriogaHhaai. a rhoddi ♦jiorwydd y cedwid yr heddch ac y perch id cyti'iid'cban o hyn allan. M.,Lid. ol)e'r Prit Wernidog. i'r iawn fod yn ddigono1, yr ac1- feriad yn linvyr, a' sic-rwydd yn fnddthaol a digwastiwri. Os oedd Germani yn barod j Wiifniid hyr. vna bvddai Pryfteji a'i Ohyrvg- hreiriaid yn barod i gyfnrf<KJ Germani i d>dad-- leu m-wyliW y jwt.luux hvn, a'r amodflir (-d- beribvnasol eraill. fe. ofer a gw-aetin na-g oler, a i'vdd.a-i i ni fyned i Gyn- b-)dledd Heddwch ar nnriiyv/ seilia-u lla>t na hnl. Yr oedd y byd. er-byn he<ddyw, wedi ilysgu faint n bW-8 a oscdn: nenna; ar gyi- undfb. a faint o goel a. ellid rod ar ei gTMr. Yagwyueb hynny, -be Lloyd George "Gwell i ni ymddiried mifwn By did in gyf- an nag mewai gair t,(wedig." CE NEDLAETHOLI Y TIE A'R GLO. Fol moddiori efFeit'll iol i gyrraedd budd-ag- oliaeth ar y gelyn ar Faes y Gvsaed, rhMd, ebe'r Prif \Veiinadog, s-ierhau adnoddau rheid- lol eynhaliaetii i ddvn ac i beiiiaat. Yr oedd Gwainyddiaeth As<]uith wedi cy- meryd meddiant o byllau glo Leheudir Cym- ru. G ofy nai y Genedl" bythefuoti yn 01 pa- ham na chymtra,i'i' Wladwriaeth feddiant- o holi byllau glo y deyrnaiS? Paham y medd- iatinid giofeydd Cymru heb gymjryd medd- iant o lofeydd IJoegr fel yng -Ngjiymra hef- yd? I)ywed Mr. Hoyd Geoige yn awr tod pob pwll g!o i gale] d'od o dan reolaeth y LLywodraeth yn L'oegr fel yng Nghynuu. Aeth ymliellach na hyn. Gydag un stroe o'i ysgnb-bln mae Mr. Lloyd George wedi dileu—dros dynior-holl ddeddfau tir y deyr- naa. Dau beth c-yeegi'edig tir berdheaioga^th arf<*rai fod oodd yr li-elwriaeth a'r duM o ffarmio. Ond mae rhaid y w'lad am fwyd yn gorbwyiY) pob cyf-ryw ystyiiaeth. Mae v Llyv/odraefch yn awr yn myned i wahardd oadw hftlwriaeth. ac yn rboi i'r ffoi-mwr, gan nad beth a: fo amodaa ei ddeiliadaeth, liawl i dorri tir pni-fa, tir gvvnd wn, at godii gwen- ith. neu haidd. neu geirch, neu bjiatwa Diie:r pob cytu.ndteb rhwng meistr a deiliad £o'n cyfyngu ar haw I y doiliad i ffarmio. i gynhyrhu defnydd bwyd. Er .-McrhiMT fod y dofnydd goreu yn cael ei wneud o'r tir vmhobman: .icr- Cyfarwyddir y ffermwyr pa gnydau nydd fwyaf eu heisiaa. Ymrwyma'r Uywodraefh y ca'r ffarmwr deir punt am bob sachaid o wefnith a godir ga.nddo. Penodir mewn cyffeJyb fodtd bris pan- d^nt am' haidd, ceerch, a phytatwa. Gwaherddir eodi. cnydau nad oes galw am danyn.t. Cefnogir magu a. pheagu moch. Cynierir cyfrifiad ymhob pe-ntref o'r per- so nan aliant godi pytatws. (iofala'r Llywodraeth fod digon o "cfatws had" ar gyfer pob galw. Yrndreehir cadw air y tir pn,ifer o d'dwy- law ag syd-d angen ar y ffarmwr at weitth- 10'1' tir yn gynhyrchiol. Niid oes rueb-Rydd air y tir yn awr, i gael ei alw i ymuno a'r Fvddin res oo'r ymchwiilriad i anghenkn y ffermwvr wedi ei orffen. GORFODAETH LLAFUR. I Tra mae y rhoolau ucliod yn cyfyngu yn ddirfawr ar hawl y Fvddin i alw am filwyr oddiar y tir, mae ym mwriad y Llywodraeth i osod gorfodaeth ar lafux y deymas yn gvff- redinoJ. Dty-hreuir ym myd L la fur fel V dechreuwyd ym myd MiJwriaetth. drwy alw. am wirfodd- olwyT. GwaJioddUr dynioti a mea-chod i gynnyg eu gwasanaetsh yn wirfoddol i'r Llyw- odrieth modd y getiir eu danfon i wm'eud y cyfryw waitih. ag a awdnrdcdiau yn aiigwnrhieidia/ 'Os eeir diigon i gyfarfod a phob gnlw—dn. Os anigegi-wel, daetii Gor- fodaetii Filwrol ar gefn Cynllun Derby, a gellir diAgwyl Gprfodaeth Llafur i ganlyn me.t.hiant Gwirfoddoliaeth ym myd Llafur. Gwelir felly fod Mr. Lloyd George yn efel- yehu German! er mWYIl gorehfygu Germaaii. Mae Gorfodaeth In Germani ym myd Llafur. Gorfodir pawb yno, yn ddynion, ac yn ferched, a-e yn blant ysgol, i weithio i'r LJy- wod raeth er mwyn rhyddihau at wasanaedih y Fvddin v dvnion fo'n gymhwys i faes y gwaed. At.e.biad Mr. Lloyd George i Ger- mani yw gwneud yma ym Mhrydain yn ym- arf,>yol yr hyn a wl1a'r Gaidar yn GeiTnoni. I ba raddan y bodd,lona. Llafur Prydain ym- ostwiig i'r orfodaeth newydd yma yw y cwestiwiL HWlJ yw r maen tramgwvdd. Ceisiodd Mr. Lloyd Geoige gyfarfod a'r I)ex- yg! drwy gynnwys nifer o Aelodau Llafur yn y We.i n vdicliaøt h. Gosododd un oihony* nt, Mr. Hendorfiton, yn y Cabinet nad yw yn cymnvys ond pump aelod. Yr (tedd Plaid Llafur yn rhanedig ar y ewe^iwn o gefnogi'r Llywodraeith Tvewydd. Trwy fwyafrif o lai na hanner dwsin y pen- derfynodd y Blaid gyna] breichiau Mr. Lloyd George fel Prif Weinidog. Høb gymorth Aelodau Llafur yn ]\'In'r Cyffredin, buasai'r Weinyddiaeth newvdd mewm perygl bob awr. Siefvllfa anvmunol i'r Prif Weinidog yw yr ymwybyddiaeith fod y mwyafrif drwy vr hwn y penderfynod'd Aelodau Llafur ei gefnogi ef j yn difrwvdd rhit'o dim mwy na'r nifer o Ael- odau Llafur oedd yn dal swyddi cyflogedig yn y Llywodraeth. Nfei-m yst.r felly ma-e y Weijiyddi.-ief/h yn bodoh tniry ras a.s wrth wvyiiyd Plaid Llafur. ATEBIAD FFRAINC. 1 Dyna atebiad Prydain drwy Lloyd George i ,Y-nnvo, Germani i gael ymdrafodaeth hedd- weli. Yr oedd Ffraine, a Rwsia., a'r Elda., wed: rlioi atebion tra tliebyg dryy enau Gweinidogion yn eu Semeddau cyn i Llovd George siarad yn Sant Stephan. Ond rhoddodd Byddin Ffraine atebiad mwy pendant a.c arg^oeddiadol dridiau cyTi i Uovd Cearge, lefaru. Fe gofia'r darllenydd am ymdt?'?hi?n drudfawr, gwaedlyd Tvwvp- og Cnronog Germani i emÜ!i Verdun od liir v Ffra.?c<?d. 0<?t.!odd yr ym?ai? S?oedd o 1M- UT ac ymh-dd. a.c ymhcU om" hajmer mil- I iwn o fuwvr gOt'en' Germ-am—a merthiant fn i yr oJ!. Gyras.'i.nt- y Ffrancod yn ol, mae'n wi r, n fpvn i bant ac o bant i frvn nes yr ymddanghosai eu bod ar fedr MnÙI VNdlln j ei hun. Ond paai yr oedd yr ysglyfaHh  megvs o dan half y bw"atfil, wele'r ymoRod- iad Pryd?M's' ar )an;nau'T Somme v:n' goi?fcdi i Germani i 3t:U ? Ha?w yn Verdun, ac I gan?)- bwvi;t:u Tiert-h yn ein herbyn ni ar y j Somnie. Mant:«.siodd Ffraine ar v cyfle. ae. ymosod- odd ddeufK yn ol ar y Germaniaid ger Ver- dan. gan adennili llawer o'r hyn a golh\yd g'iJid^ynt gvnt- i'r gelyn—fel yr adrodidwyd a r y prvd yn y "Genedl." I Ceis-iodd y gelyn ddibrisio enilliooi y Ffran- cod yn Verdun v payd hwnnw—fel v cadno vni,l,]w'r gniwnwin yn snr pan fethodd eu eyrliaedd. 'rvbia-i l'lawer mai lwe yn fwy nag ara-H alluogodd y Ffra.neod ddetific, yn ol i cnnill y fnvyd.r honno. Ond tranoeth neu ail trajK*eth i'r dy'dd y gyrrodd y Caisar allan i'r byd ei gais am heddwch, rrwnaeth v Ffrancod ymosodiad ar- all ar v eolvn Ker V<?rdu,n gan enill odfdiianuo i -u_ f mewn haner diwrnod dir y cymerodd y Gter- maniaid hanner blwyddyn i'w ennill cyni. Erbyn hoddyw, saif Byddin fuddugoliaethrus Ffraine ymron ar y HineN a fecklienid gaai- ddynt cyn j'r Gernianiaidi ddechreu eu hym- osodiad mawr ar Verdun ers dros flwyddvn yn 011 J BRWYDR OFNADWY. Brwydr ofnadwy oedd ail frwydr Verdun y Sadwrn cyn y diweddaf. Cymerasai golofnau o'r "Gen«ll" i rni desgrifiad o'r fi-wydr. Rhaid boddlom ar ychydig ffeithiau. Y'mladdwyd y frwydr ar linell a fesurai dros chwe milltir o hyd. Dechirauwyd t.rwy daubelenu saflooedd y Gerntmiaid. Cydnab- yddir eibvii 'hyn ma.i y Ffraneod: yw y miag- nelwyr goreu yn y byd"; r-ra ragorajit ar orcfa- esticm pennaf magnelwyT goreu Germaaii. Gallant wneud i'w ah els ddisgyn yn agas i (kwch y blewyn at y man y'i cyfarwyddir i wneud. Yn y frwydr hon di,-gyn-n, Ir shells yn gaw. odydd ar holl ffrynt lKnell gwarchfTosydd Geaanani gan eu malurio yn llwch. ihsgynai cafodvdd ereill Y TU OL i Kniell ymladd y Germaniaid. Afcebai hym d'clau ddiben. Pal) gei.siai'r gelyn gilio yn ol oddiwrth y di- Inw tarn yn y ffrynt, caffai lern arall o dam y tu ol iddo rhyngddo- a diogelwch, a phan or- ehymynid catrodau o'r tu ol i symud ymlaen i gynortihwyo v rhai oedd yn brwydro yn y ffrynt, cawl^>t Invythau y diluv tiln N-n eu- rhwystro a'u hatal vmlaen. Gyda hyn gwi-iii a.wyi-enwyr Ffraine waith godidog. Ehedent yn ol ac ymlaen uwehben y nines gan gyfa.rv.'vdd'o'r magne'i-wyr pa lie i anelu, a chyfarwyddo'r gwyT traed pa ]>e a pha bryd i ymwod. A phan yr ymosodai gvrvr traed Ffraine. ehedai yr a-wyrenwyr ychydig uwch eu pennau gan saeitfhu b'n ma(ihiine-gun.s ar y sreiyn pan pi ffÜli, a'u med5 f.eJ grawn aed<ifed o flsftm y peiriant medi. Ac ni ft-idd Iodd ond un awyrenwr Germanaidd geisio ^eu gwrth^fyll—ac ni bn yntau, druan. brin chwarter awr x-i yr awyr cyn g'Otiod o'r Ffrancod ei awyre<n ef ar daffi a'i hyrd'dio vritau ar ei ben i'r ddaear. CivmeB'od-d y Ffranwd dros 12,000 o gardh- a.Torion—-mwv o rifedi o garcharorion nag a Ffraine. Cymerwyd hefyd neu fe ddinys- ttriwvd- dr(P' gant a hanner o fatmelau mawr Ge<rman:. a mwy na hyny o'i machine-guns. | gymerwyd erioed o'r blaen mewn un dydd vn Dyna. atebiad Ffraine i ymffroeit, v Caisar ei fod ef yn a'i fod fel scorch- fygwr yn cynnyg amodau hc-ddweh i'r Ffrain- cod' a ninnau. Yr hvn a wliaeth y Ffrancod \-n Verdun gallwn ninnau ei wneud a.r fyrder ar lam- Somme. Mae buddugoliaeth yn Ffraine yn sier. ( RHOI'R SORIW AR FRENIN I GROEG. O'r diwwdd yr ydys yn deehieu rhoi'r scriw ar Frenin bi-adwa-tis Groeg. Mae yn dechreu, o'i anfodd, symud ei Fyddim yn ol o Thes^aly (gogledd Groog) Ke y buasent mewn cyfleustra i ymosod ar gyd-Fyddin Sal- on ica o'r tu ol aymudir e: Fydclin yn nes i'r dehau. Tebyg yw y mynn awdurdodau Prydain a Ffraine we led holl Fyddin Groeg yn rhan ddeheuol v wlad, a elwir Pelopo- n'niosuis. Gorynys yw hon i'r deha-u o gul- for Corintih. yT hon a'i gwiahana oddiwrth Aehaia Lyfr yr Actau. Gan nad oes ond llain cul o dir yn cysylltua'r Orynys air gWeiddill o Groeg, a hod L'lomgau Rhyfel Prydain vn aallu reiethn ar a thros y llain tir hwn, ceir sicrwydd na fedr Byddin Brenin Groeg ddianc oddiyno—un waith y'u canir YJlo. Ond mwy na hyn. Hawliwyd yn y "Gen- edl" y dylesid gorfodi Brenin Groeg i wneud iawn am ymosodiad bradwrus ei Fyddin, a'r feehgvn Prydain a Ffrainc v dydd cyntaf o'r mis hwn. Ymddcngys fod hyp hefyd yn eael ei wneud bellach. Mae cenadwri ar fefTr eael ei yrru gan wodraeth Prydain a Ffrninc at Frenin Groeg, ynglyn n'r ymce- orhad bradwrus hwnnw. "Ni wvddis, pan yr wyf yn ysgrif«nnu hwn, beth rvdd cynwy.« gofynion Prydain a Ffrainc. A ntninf broffwydo y gofynir i Frenin Grneg:- 1. Tnhriawn arianol i deuluoedd y mil- W'VT a laddwvd mor fradwrusi. 2. Cosrvi y swyddegion milwrol oedd- ent frirol am yr vmosodiad. 3. Gosod o dan g!o v mwl ''y'rl fBafrio Germani ae vn fvmpn o hvd i webi-ilion ■cymderft^as -n AtSi^n i ymosod ar gyn- a Ffraine. Gvda hvn oil jreftir cvmervd yn gpjiia/taol v gofvnir hefvd am rvddhad eyfeillim, -Von-i- zeloris a garch arwvd1 yn anprhvfia.wn, a sier- wvdd dmsrelweh am y dyfod'ol. Die-hon y ceir a* ffeit'hiau mn vr yxrtddemgj's yr ysgidf hofi vn y "Genedl." GOBAITH RUMANIA. ei hot! mae i Rumania ob- aith ym wared. Er fod y gelyn wedi medd- ianu y rhan fWYLf n'r wlad. t-ybir erbyn hyn fod adgvfnerthion diEjonol o Rwsia wedi cyr- raedd fel y medr Byddin Rumania wrtlhsefvll y gelyn ar lannau yr Afoil Sereth. Amcan German: yn a.ivr yw nieddlianu y t.ir o bob tu i'r Afon Daniwb hyd y Mior Du. Os tlwydda. geill yrru stiddlongali ar hyd yr Afon i'r Mor Du i ymosod YllO ar longau rhvfp] a masnach Rwsia. Byddai hynnv yn ennill mawr iawn i Germani. BYDDIN GARDD EDEN ETO. Da.w newyddion cnttniogol am lwyddianlt parhaua Byddin Gardd Eden. Er nad oes yr un frwydr fawr wedi eymeryd lie yn ddi- weddar, mae amryw ysgarmesau wedi eu hymladd, ac ynddvnt oil eki bechgyn ni yn ennill v dydd. Yr oedd y Twrc wedi gwrn- eud pont gychod dros yr Afon Tigris gerllaw Kut-el-Amara. ond oherwydd llwyddiant ein Byddin gerllaw. ceisiasant- ei symud i le d'iogel pi Úwch, i fyny. Dth awyreinwyr Prydain ar eu gwartthiaf gan fwrw tan o'r awvr arnynt, a dinystrio'r bont.

HEDDWCH A SAFLE YR AMAETHWYR Nos Lun bu Mr. Ellis Davies, A.S., yn anerch cyfarfodydd yn Golan. Cyfeiriodd at lwyddiant Mr. Lloyd George yn cvrhaedd y safle nchaf yn yr Ymherodraeth, a'r boddha/i roddodd hyny i iJyrnru yn gyffredinol, ac aeth ymlaen i ddweyd ei fod ef wedi pleidio, hyd yn oed pan oedtl hyny yn amhloblogaidd, v Fvdd I in, yn ogyshl a'r Llvnges. eto credai na ddyletri golli unrhyw gyfleusdra i drafod heddwcli. Nid 2wnnvd heddwch, lKwer llai derbyn utirhvw delerau. oedd trafod heddwch. ac o'i ran ei linn yr oedd g-anddo berffa.ith ym- ddiriedaeth yn v Prif Weinidog a Mr. Balfour i gario y drafodaeth ymlaen. 'Wrth siarad ar gwestiwn y bwyd. dvwedodd mai yr elfen bwysicaf oedd cael sicrwydd i'r tenant. Flwyddvn vn ol gofynodd Mr. Da.vies i'r Llywodraeth a wnai gadw y ffermwr yn d'di- eolled os torn dir nowvdd yn groes i'w gytun- deb. Yr atebiad oedd, y ganai ddibynu ar ewyllys da v ti'fed'liaiuvr. Fel mater o flF'ith, mae tenantiaid ta;r vstad ym Mon yn I awr dan rybudl i ■ madae!. ac yn ngwyneb hyny pa reswm dispwvl i'r tenantiaid dori mw" o dir? Os mvn M- P,othei-oe i'r fferm- wyr gynyrchu mwy rhaid iddvnt irae l sicrwydd tenant-'f>eth, am rent- teg. t'r ffermwyr, a chan- iddo i ddifa V belwr'.aet.h. Yr un modd..fe'lid hyrwyddo rhyddhad dvnion o'r fvddin i helpi.i r arnaethwvr, drwy fenthvoa ofFerynau, a lleih"u cost gwrteithiau, ond yn -arbeni, (,tl rii-iib v tirfoddian wr. Gwyddnf tiawb mat am amger ceir y prisiau prezenol.

Man "Rhinwedd Feddv?iniaetho' SUDD TAHH \OT, r> MT. CAPN VR EBOL GRIFFITH OWEN. CAERXARFON. yn cryflian ac vn arfosri v Frest rhag Anwvd T'w gael mewn post Is 5c. yn y Siopau Eruggirt.

I Yn Seville y mae gan yr heddgeidwaid fldd ar ddyledswvdd yn y nos' waewifPvn. Yn Awstralia- y ceir yr adar tlysaf, ond ni chanant, ac ni cheir j>en$awT ar y bloda-u, tra y eeir persawr ar ddail y wlad yno.

GWRTHDARAWIAD CERBYDRESI. TRI WEDI EU LLADD. MEWN YSTORM 0 EIRA. Digyvyddodd tiychineb i ddw-i, dren gyflym yn ystod ysiorn-i o eira. fore Mawrth. un o'r gogiedd o Carlisle ac oddeutu chwe' milltir o'r fan y digwydd- odd trychineb Gretna y flwyddvn ddi- weddaf, a'r Hall yn Wigan. Yn Carlisle lladdwyd un dyn, a gyr- iedydd, ac anafwyd amrvw, tra. vn I Wigan lladdwyd dan ddyn, ac anafwyd pedw-i r yn dost. Ar ffordd haeara v Caledonian aeth y dren gyflvm sydd yn rhedeg i C. Euston i Scotland, ar ol gadael Carlisle, 1 dren nwvddan oedd yn niTTied i'r nn [evfe;riad., rhwng Kirkpatrick a Kirktlr Bridge. I — 4 glooli n o, Yn Wi?in, tua deg o'r gloch V nos, j neth y <?ren gYflvm sydd vn rhede £ r o cl-ren g-fl-vT,,i -,vdd-n nw>vn !'r tren zvflvm sydd yn rned? o p.?c?n i Scotland gael pasio. pryd v rhedodd i'r obf. Mewn cyfarfod o Gyngor Co'ea v Brifvs^ol j Aberystwyth, agvnhaiiwvd ddydd Gwencr. hyebysodd v ^ofrestrydd. Mr. j. H. Davies, fod ffryndiau i'r Co1 eg wed: amlygu eu ibv,;I'- -,A- d am ] -v,tl eii b vj ,r- ia-d i anfon v swm o 100.00r» ] ?rorifa'r Coleg. ar yr a.mod eu bod i gael hawl i wneud v i cynhyspon a dyib:ant yn briodol i'r Cvizor, vn nglyn a'r cyfala-f a'r incwm 8 ddei'lia odUi- wrtho. "Rhoddir y swm o 20.000p. n'r iejlltii yn flvnyddol gan y rhoddwyr i'r anicaii hwn, om y pum* mlynedd nesaf.

i lenwi lie un arall, os "bydd gan ei feistr un yn ei wasan ;etb. Felly mae o'r pwys mwyaf i'r dyn a'r meistr, os bydd i'r dyn yn gyntai gml ei archwilio gan y meddygon, ac felly hwyluso gwaith y Pwyllgor. Dvwedodd v Cadeirydd ei fod yn disgwyl y byddai i'r -maethwyr a phawb gymervd svlw o hyn. ac hefyd fod i'r cyfreithwyr fyddai yn ymddangos ar ran rhai i'w cyfarwyddo i fyned o dan archwiliad meddygol i Wrecsam. Fe delid eu trculiau gyda'r tren yno. Mr. Guthrie Jones, Do!geliau, a ddywedai ei fod yn apelio or ran Mr. Edward Roberts, Plas, Llandecwvn, a'i fod wedi argymudl iddo fyned-i Wrecsam, a.c fod Roberts wedi gwneyd cais am drwvdded i fyned i in at Oipt. Kirlvby, Dolgellau, a deallai fod Capt. Kirkby wedi anfon yn brydlon i WrecsTin. ond nid oedd Roberts wedi (Ta-el hyd y diwrnod hwn (lau) rybudd i fyr^ed gerbron y meddygon. Apeliai fod yr achos yn cael ei ohirio hyd nes y byddai wedi bod yn Wrecsam.—Caniatawyd hyny. Apeliodd Mr. J. Roberts. Gwnadl F.,w,, Cynwyd. am ryddhad pellach i'w was, J. R. Jones (22). Xid oedd ganddo ond un bachgen arall ar y ffarm. Syr Henry Robertson, Pale, Llandderfel, a apeliodd am ryddhad pellach i'w hwsmon, D. S. W. Roberts (28). Hwn ydoedd yr unig un yng ngofal y gwartheg a.'r ceffylau. Mr. Francis Morris, St. Ann-s. Abermaw, a apeliodd am ei was. Evan D. Roberta (31). Yr oedd v gwas ei hun yn gwneyd apel am resym-m te-nhrudd. ond rheolwyd ci apel a'Ian o drefn. Mewn ateb i'r (Vnrychiolydd Mil- wrol, dvwedodd ei fod wedi bod yn Wrecsam. ac wedi ei b, -s: ',o yn Xosbarth A ond i-tid oecli yn foddlcn ar ddyfarniad y meddygon. Yr oedd 300 hnnynt yno y diwrnod hwnw, ac ni archwiliwvd ef ond g-nn un meddyg. Arch- wyd ido fyned o dan ;<i1 archwiliad meddvgol. Mr. W. Roberts Ty'nyga r, 1 'orwen, a ap- eliai yn (rbyn dyfarniad y Llys lie >1 vn srwrtn- od rhyddhnd i'w agenu, W. Roberts (28). —Gwrthodwyd, ond fod un arall i'w gne1 vn ei le, ac hefyd apri 31r. J. Jones, Llan Or- rwj, am ei was, 20 oed. Y Cvnrychiolydd Milwrol a apeliai yn erbyn rhyddhad ganiatawyd i J. F El, (4), wagenwr. a mab i Thomas Evans. Bvlch yr Horeb. Hwn ydoedd yr unig was ar v ff: rm, oedd yn 150 acer. gyda 30 o w.rtlieg a 200 o ,dd,f-ild. C'ffa: drafferth fawr i gael morwyn. -y Cadeirydd: Ffraeo yr ydych?—0, nage. Mewn lie unig y mae y ffarm ac anli-ikvdd cael neb ieuanc i aros "lew.-Y C,-(ieirydi Da chwi oeisiwch gael un hen. (Chwerthinf.— Caniatawyd yr apel, ond fod un i'w gael yn ei Ie, Gwrthododd y Pwyllgor apel y Cynrychiol- ydd Milwrol am ganiatad i fvned ag achos W. Williams, masnachydd ffnvythau, Dol- gellau, i'r Pwyllgor Canolog. Apeliodd Mr. D. Davies. meddvg anifeil- iaid, Prvs. Llanuwchllyn. am el w-»« ffarm. J. •Parry (24). Anehai v Cynrychiolvdd Milwr- ol yn erbyn dyfarniad y Llys lleol. Dvwed- ai yr apelydd ei fod oddicartref y rhan fv.-yai o'i amser gvda'i waith. Nid efe <^edd y ffarm- wr, ond tenant yn unig,-Y Cadeirydd: Pam yr ydych vn eymeryd ffarm a chwithau, yn ol eich tystiolaeth, yn gwybod dim im ffarmio? —Ei dad o.?dd yn dal y ffarm. a'i fod yn dal y denantiaeth wedi ei farw.—Caniatawyd apel v Cyn'ychiolydd Milwrol. Apeliodd y Cynryrchiolydd Milwrol pi erbyn rhyddhad i J. E. Evans (24). wagenwr. Apeliodd Mr. <E. Roberts, Tv'nddol, Bala, am ei was. Ed. Roberts.—Y Cadeivydd: A ydych yn foddlon cymeryd un yn ei le?—Nid wyi yn meddwl y gallaf gaei un i wnevd gwaith y gwas vma.—A ellwch wneud rhagor o waith ar v ffarm eich hunan?—Na allaf.- Y Cadeirydd Beth am y ffeiriau a'r ocsiynau? —Nid wyf yn mpied i unman os na bvdd raid.—Ymhellach dvwedodd fod y gwas yn cysgu yn llofft yr yta,bl. a. hyny oherwydd nad oedd lie yn y ty.—Y Cadeirydd Teulu bach sydd genvch?—Ie. o drugaredd. neu bu- asai raid troi, y rhai hynv dtros y tdrws. ((^•erthin'—Gorthodwyd, ond fod un i'\< gael yn ei le. Y Oadeiiydd a ddywedodd fod v Pwvllgor yn teimlo anhawster mawr i argymell sub- stitutes i ffermwyr lie yr oedd y ta; yn fychan. Tra y gallai bach^en neu un oedd wedi ei ddwyn i fyny gyda'r teulu gysc-u yn y tv neu gyda'r teulu. nis gellid yn rhwydd ddis- srwyl i weivsion wneud hynv, ac apeliai v Pwvll-o- at holl dirfeddinnwyr v wlad am I iddynt ddarparu tai cy fad das i'r ffermydd. a manan cwmfforddus i'r ?we'sion gyseu. vn lIe eu bod yn gorfod myn' d i gysgu i lofft yr ys- tabl a- manau ereill. (Cj'meradwyaeth uchel). tgbl a. ni?iiiau ei?eill. tC?-mer,-d,,vyaetb ucb el )