Y Genedl

PWYSlu. AT :£:1:\ HOLL OHEBWYR, EIN DAR- I^LENWYR, A'X D<JSBARTHWYR. Gan fed y Nadolig yn disgyn ar d-dvdd L' .to ( Lhu;, b\n;.nwjti'aiup!i y "G?.?'d," ;?!au •g}-da'r 'maT fore SadwiTi, yn He fore Linn. Bydd yn t-ynvys yr ho!' newyddion diwr<ld- araf am y rhyfel. gan y bydd gennym drefn- iadau arbennig ar gyfer hynny. I'r amcan o hwymso r gwaith dynmnwn ar In gobebvevr anfwl c maillt o ohebiaethau ag fydd yn bos bl erbyn fore Mercher, a bore Iau. Siawhs wael fydd i'r gohebiacthau a dda,w i la, ddydd Gwener.

Dyvvedodd Gwemidog v dydd o'r blaen, fod, cy.fienwaaaur cad-ddiar- par wed-i cynhyddu'n ddirfawr yn ddiweddar a u bod Yl parhaa i gynihyddu n ddvddiol. Yr oedd y L:yworaeth o'r fam fod y p«iygl c, lilyd yn bod'). y gallai Holland gael ei dwyn i mewn i'r rhyfel.

Ar ol chwe mis o oedd, y mae'r Germaniaid yn ceisio hawlio mai hwy a suddasant yr "Hampshire." ac felly, achosi marwohieth Arglwydd Kit-chen er. Hawliant fod patel wedi ei ehodi i fyny yn Bostaracnov. Stavan- ger Fiord, yn cynwys yr hyn a ganlyn wedi H N ei ysgrifennu'n Sae-neg:I.S. Hamp- shire.—Yr ydym wedi cad w'n iawn hyd yn hyn. ond pa mor hir y gallvvn ddal ailan nid alhf ddweyd. Y mae ein cychod yn cael eu llenwi a dwfr yn fuan. Nid allwii ddal, lawer vn hwy. Nid allwn weled tir o gwbl. Ffar- v el i chwi oil. Os y canfyddir h-wn gan ryw- un. anfoner ef i Mrs. Smith, South Shields." Ar 01 gwneud ymchwiliadau, canfmvyd nad oes nebVr enw Mrs. Smith yn byw yn South Sh;elds. f&ny. tybir inai &k¡ri wedi cael ei Hunio gan y Ger mani aid eu hunain yw'r l l tin i,o Germa-piaid eii hiiiia i ii vw'r uchod.

Ar fater yr "Heddweh, dywed y "Tri- bune," America :Oherwvdd fod y byd eisiau heddweh fe wrendy ar gynbygion Ger- mani) ond ni thwyllir ef ganddynt. Ni chan- iata i gashau y rhyfel ddvlanwadu arno i ddorbyn amodau heddweh^ nad ydynt yn dar- paru ar gvfer -heddweh gwirioneddol. a threcliu'n llwyr yr a.mcanion di-wg ac anyn- ol, a'r jmiarferiadau sydd wedi arwain Ger- mani i ddwyn rhyfel arnam, ae i'w gwneud yr ymdrech fwyaf ercbyll mewn hanesiaeth ddiweddar, a'r ysmotyn mwyaf gwarthus a roed ar genefll neu oes, ac a orfodwyd i ces neu genedl ddioddef cr dyddrau y Cliw:l-lys. Y mae llawer o bethau gwaeth na i- rhyfel. Byddai buddugoliaeth. Germanaidd yn yr lielynt hon. nid yn unig yn waeth i ddvnol- iaeth na heddweh. ond byddai'n sicrwydd am « lyfeioedd.

Y mae dau deli.gram wedi ca-el eu hanfon mil ddau brif Weinidog at eu gilydd-Pryd, ain Fawr a Serbia. --Nlowll t.el-igr-ATn 'It We- ;(h Snbia (M. Pasitieb) d\nved: Mr. Lloyd George ei fod!, fel Prif Weinidog Pi^dain Fawr, yn prysuro i ddatsran ei gvfeiil-garwoih tuag at y Serbia id, ac i edmvgu eu dewrder. n'i fod vn barod i wn-i-id iin!-bvnv beth btvd nes v ceir y fuddugolliaeth derfynol a sicrha anibrnwet-b Serbia. Mewn* llytbvr yn ol d-v- wed.Prif Weinidog Serbia-, ei vii haufod y Brenin wedi vmdcliriot;.cJ jd.Jü'J'j. gwaith o ffurifo Llw: draetb. a'" bod oil wno wedi cael eu hv^rvdoli g;;ii y gobaith mwyaf bvw. a'r Bn-dain -ddyngr >1, gyda'i byddin ddewr, o dan ei arweinia. lkteth ef. sicrhau y f: 1- oli 'etb derfvnol nevvn trefn i ddiogrelu rhvid- 'd a c-hyfiawn-der ^lwnj v cened.lredd, ae í- ganiatan datbivgiad beddvchol yr holl fvd. TH-wpd ymbeilach fod eu ealonziu wedi cae] eu Henwi eyda diolehgarwh, pan ddealksant fod Plif WeinidoET Prydain vn sierhau mn a;ff ab-ert.h y Serbia:d fPyddlon yn ofer, ae yr adenillir anibyniaetih Serbia.

Y 'Eetiwr' P.'oi vcsedigr- I ')\.1 "B.11II. ld d ,J i'lhydu y "B tfneun" newydd da i ni am y eyiifc-wystiwr pl"uiicsedig,fod. newiu muv.i- yn oymeryd ile y syniad I v cyiioedu am daiiu. i mae ei iod yn pui-tiau gyua'i aiwcdigaeih ysgeler yn y ¡' lath gyi^ng eunediacthoi ag yr ydym yn uwr yiiddo, ac ya gwbl ddiystyr o'r {H:thau mawrion sydd yn y famol, heb Uiurhyvv dvlyddordeb mewn bywyd, oddi- eithr ei elw personoi, wedi cynyrchu dygasedd mawr. Y mae pawb sydd wedi meddwl rhywfaint o ddiirii ar y mater, I yn gwybod fod y gVv-r sydd yn betio yn anghymceithascl ac yn anwladgar-fel; creadur ysglyfaethus yn sugno gwaed cymdeithas. Car fywyd segur, ac nid f yw yn cyfranu dim o gwbl tuag at gyfoeth y deyrnas drwy waith gonest, I 13-c eto yn cryfhau mewn cyfoeth ei hun. ^lynych ei gwelir gyda chorff llathr- 1 aIdd, yn cr-basgedig ac wedi ei orwisgo, j gyda myglysen enfawr yn ymestyn odduhwng ei wefusau geirwon. Y i ?tsoedd hyn y mae wrth y gwaith o  ?c:jd:o dan seiliau rhinwedd, cryfder, I cymhwysder, a gwrolder ein milwyr, yn ?'yddogion a dynion, pa brvd byriag y ftant ychydig ddyddiau o seibiant oddi- wrth eu gwaith hlin ac enbyd. Gob- eithiwn mai gwir ydvw fod y deyrnas oil yn deffro i'r fLith fod hap-cluvareu- I f.Wyr proffesedig, ynghvd s'r cvhoedd- < s ladau ^y 'n bvw ar n-egeseua i wallgof- ] hip-clrwareuaeth, yn diryrnu ^3'wyd evmdeit-has a gwanychu iechyd y genedl; ac ar ol y rhyfel v bydd Syniad v cvhoedd yn ddigon goleuedig a chryf i wrthsefyl a llwvr lethu y 1-vgredigaeth hwn. -JC- f

Y Llywodraeth Newydd ai I Phcryglon. Dyma'r Llywodraet ?wydd, asgwrn I ? rnigwrn, gnawd a giau, wedi ei llwyr j ?ufioerbyn hyn, mae'n debyg. "Yr hyn yr wyf yn ei ddywedyd wrthych f chwi, yr wyf yn ei ddywedyd wrth ^awb, Gwyliwch." Rhag ehwHfriwio, llefain, ac uchel-hysbys.ehu cynlluniau I b,iodolir id(limewn rhai manau, gwyl- r^d, fel pe'n gwylio pla. Er na chyd- i nabyddir hyny bob-arnser, y mae y I (,ldawn i lywcclraethu g\vlad, a'r ddawii 1 olygu papur newydd poblogaidd, yn \Vbl wahanol i'w gilydd. Gall cyn- Hunian fydd yn benodau effeithiol i i'lewyddiadur fod yn drychinebau i wlad- Y mae y Lly wodraeth yn y dyddiau hyn llid i geisio am fwyafrif yn unig, ond hefyd i atal ffurfio lleiafrif y bydd grym J'nddo i Nvi-tliwvnebu prif linellau ei vaith. Gallai Llywodraeth wneud enw N,awr iddi ei hun wrth ddarostwng i'r lIwch ei gwrfhwynebwyr yn y Senedd f r ethdacthau, a.c eto gael gweled ei. t)od am y waith gyntaf wedi codi yn ei herbyn ei hun r\vystrau pwysig i ddygiad v rhyfel ymlaen, yr hyn ydyw y gwaith mawr a.r hyn o bryd. Dy- "Iiiiiwn bob rhwydd-deb a efydlog- tWydd posibl ar nchelfannu vr awdinxlod ^■leidvddol, ond g\vylied rhag y syniad I) fyned ymlaen gw ddvr^ygo a chwil- friwio. Y mae i beth felly ei derfynau td nad el drostvnt. Xn v cvfamser, 'Yn v cv f am ser, cadwed y whd ei chalo11 hvder gyda ^ohv.g nr v rhyfel. Ni ddapfh v diwedd ^to. Er mor dorealomis ydyw trychineb Rumania, nid yw y sefyllfa mewn ^viri^nedd yn waeth. Mewn ystvr Rlivrol v mf"n well na phan v daeth Huniania i mewn.

PWYLT GOB YSWIR- t. IANT ARFON. Cynhaliwvd cyfarfod o BwvlLgor Yswiriant f Arfnn, ddydd Sadvrn, o da.A lywvddSaeih Ih. Price. Cyflwynv.yd adroddi.i,d d-derbyni-wyd oddi- "th v meddvgon swyddo^ol. Ynglyn a'r ad- Krodd''ad hwn bi, trafodaeih ar gwestiwn cael g-veli ,tai i'r (Tosbirth gweitliial. a phasiwyd y. penderfvniad a ?anlyn :—"Fod y Pwyl]¡g-or i bwn yn e lpnnydd o ddeal,l fod y 1.1vwodraeth yn rhoddi vstyriaeth i eiefyllfa .tr(ierfyn v I'll vf&]. Vngrivn a hyn bama v Pvvvilgor mai y mater I ddyl ai v svlw oyntaf ydvw darpariaeth. ta-i crwpitluvvr. a dyrrmmnt biTsn ar v Lly- >ridraef'n symed vmlaen vii ddioed er dar- t)ar evil Hun. cenedlaethoj. g^-da'r a-mcan yna 1'w J;rldi. mewn srvm ar d-?rfyn y rhyfeL" Cned adroddiarl dyddorol gap Dr. Lewis -Aovd. meditvg sydd yn pofaln am achosion y darfodedigacth, Yn 01 yr adroddiiad. ym- ddenoys fod 90 y cant o'r aoliosion o'r dar- '"odpdigr«eth oedd wedi eu r.hyddhau o sefyd- iada-Li y Gofeb tJonedlaethol, yn parhau i rirlilyn eu o-a 1 wedethau ar derfyn y tasr blynedd (cym.). Y6tyriai y pwylligor yr ad- roddiad yn un hynod o ffafriol.

CWRS Y ?Ti??L kwl i ri I c. ( L l ,J., ( ? B?" 't I ADOLYGIADYRWYTHNOS I I A OES HEDDWCH? I AM BA BETH Y BRWYDTR. I Y BLAIDD D1NIWED, A'R OEN R-HEIBUS. OYKYOIAD (tERMANI-EI YSTYR A'l WERTH DYLED8WYDD LLOYD GEORGE. Raa misoodkl yn ol, yn un o'r y&grifan hyn yn y "Üenedl" anturiaiis ddywedyd y galles- 1(jI disgwyl g,weled G>eraiiani yn gwiieud cyn- nyg an iheckiwicili—ond y dewisai ei hameer ei hun i wneuthur hynny. Dywedwyd ymheU- aeh y ceisiai pan yn cynyg Jiiedwch, berswad- i ir byd ei bod Nii, fawrfrydig, yn fuddugol- ,io,othus, ac yn dymuno toeddweh nad yn gy- maint er mwyn ei lies ei hunan ag er mwyn dlynoliaetih. 'L)' wythnæ ddiwedlaf cyilawn- wycl y broffwydoliaeth honno ymron yn Ihi-h- remml. GEEMANI YN CYNYG HEDDWCH. Dydd Mawrth diweddaf gwnaeth Germani gynytgiad i, adfer heddwch yn EWTOP. Gwnae-d y -eyniygiad gyda phob iihwyog ac arddanghosiad vngwydd y byd. Gahvyd eyfarfod arl>ennig o Senedd Ge-r- nian-i yn Berlin,, ac o Seimedd Awsta-ia yn Vi. enna., &c ymhob un o'r ddwy traddodwyd an- erohiad ar ran y Llywodraeth gan y Cang- hellor yn e-a bod vii gwneud un cyn- H\'(r mawr am heddweb. Yr un dydd dsmfonwyd ca.is swyddogol o'r dd »vy Senedd at Unoi Daleit.hiau Am-eriea, at Yspaien, a.t Yr Yswisdir, aio at y Pab o Ruf. 3-in, yn eifyru arnynt- tro. cynygiad Germani i Biydain, Ffrainc. nwsia, a'r Eidal. BETH YWR CYNYGIAD ? Nid yw axelthiau'r ddau Gai'gbellor, na,'l' genad'wri ewyddogjol i'r gwledydd, yn anilygn dim o'r telerau ar y rhai y byddai Gerinani yn awr yn barod i wneud 'heddwch. CVllyrr 'hollol beiiagored ydyw, heb deleraa o feiitia yst y hyd mor bell ag y mae y gena-dwxi swyddogol yn myned. Ond yn ol arfer cyfi^\ys, t-wylk)dus, Ger- mani, vii lie nodri yn eglur yr amudau., gyro ■h wynt alLan yn aitewyddogol, modd y gallo, os a phan d.delo riiaid, arddel neu wadu yr hvn a fyrano o Jwaiyiit. Rhaid i ni gasglu felly oddiwrtih yr hvn a ddywedir yn an- swyddogol, beth sydd ym mryd German^i'w gynnyg fel s.a;:T ymdraJodaetb hedd^voh.. GeH- ir tiu rhannn yn dda.u ddosparth. set yr ain- odau v gellir bod yn dra fucir y bod-dlona Grermani iddynt, ac y mynnai eu cael; a'r amodaii y bydidai- o bosibl yn ba.rod i'w gwadiit neu en rhoi o'r neilldu pe y gwel,ai oba,,tli drwv hynnv ddod i gytundeb. Wele hwynt: 1. YR AMODAU SICR. (a.) Yma-da el o Ftramc. (b) Adfer Belgium. (c) Sefydlu Teyrnas yn Poland. (d) Dim iawn i'w dalu o'r naill ochr na r Hall. (c) Dye-hwelyd i Germani yr holl Drefedig- aet-hau Tram or a, golhvyd ganddi yn y Rhyfel. (f) Cae] eadw ei Llyriiges Filwrol a M,,afiu n.'ie'bol yn gyfan. (s") Sicrlmu na cha na Lloegr na Ffrânc ymoso-d ar Germani dr-,v,- ii,riogieth Bel- gium yn y dvfodol. 2. YR AMODAU AMHEUS. (11) Fod Awstria d gael meddianu Serbia. (t) Fod Bwlgaria i gael yn ol oddiia,r Ru- mania a Serbia v tdriojaetban a goHodd Bwlgaria vn Ail Rhyfel y Balkans, bed- a-i-r blyiiedd yn ol. 0) Fod Awstria i mi rhvw dinogaet.h (na, enwir) i P,.w-,ia, yn dal am gymeryd o honi iiit-haxi Serbia. (k) Fod Germani i gael l><>d at ei rhyddid i setlo fel y mynno hi a Twrei. YSTYR Y CYNYGIAD. Pan ddadeLfenmir y cynygion hyn gwelir J. Fod cynyg Dosparth 1 (o a nya g ) vn golygu fod I)opc-.th yn cael myned yn ol i'r -safle yr oedd pethau cyn deehreu y Rhyfel. 2. Fod cynygion Dosparth 2 (o "h" hyd "I") yn goJygu fod- Grei-mani i enill l'hyw- beth sylweddol iddii ei hun drwy y Rihyfel 3 A chvmervd v ddau (i,d,c,I-),triih gydJa'u golyga nad yw Ffrainc, na'r Eid- al/na Rwsia. na Phxydain, i gael eranA DIM mewn nac arian, na thi.riogaeth, na am y dyfodol, NA DIM AR- AUL, fel ta.l am yr aberthau anihaeihol fawr a wnaeithant mewn eiddo ac mewn bvwydau yn ystod y ddwy flynedd a hanner Rhyfel. CyHylltir a.'r cynvgiad1. FYGYTHIAD AMHENODOL OND OFNADWY. I D'wed. y Canghellor yn ei araetn. os gwrth- I odir cynvgiad pr'esenol Germani am heddweii, yna- 11 ]. Aiff y K-hylel yrnia-en. 2. Niai Pry da in a'i Crynghreinaid fydd j yn gvfiTifiol am bob tywallt .gwaoo pedl- ach. 3 Y caria Germani y Rhvfel vmlaen yn d-didosturi. heb ystyried dim am hawliau neb iiae. am y d:oddeiai.n,t a aohos-ir felly i ni vm Mhrydain. Xi eill y bygythiad olaf hyn olygu dim ond (a) Y gvrrir y Zepelins i dywaUt Lan o r nefe-edrl ar bersonau dl)i,lwed a diam- ddi ffy*1 • (b) Yr ymddyga, v sudd-longau (Bub- marimes^ yn fwy ami, yn fwv beid-dgai, tC yn fwy cieiiilo-n iiaV- a. wnaetihant hyd yn hyn. gan suddn o honvivt bob rhvw i'ath o lestr a geir yn nofio gwvneb v mor, a hTOv yn ddir.ybudd. 1 .L! 1_11.1 ,J. Q.f:t.o r'l v JJVlla dne^vrriui:a iwiwi 'V.1 n-J mae heddvw ar ol A T-aeth v Canghellor a-1 cans a ddanfonwyd ailan ganddo i'r gvvled- ydd. Cyn dod i ystyried pa ateb a ddylrd I ei toi i'r cynvgiad, gadewoh i ni edrycb ar I HESYfAn GERMANI DROS GYNYG HEDDWCH. Yn ei araet-b yn y Senedd yn Berlin, a.c I yn ei genadwri at v gwledydd amhle:de;ar ar iddynt goi^o ein perswnd.io i -wtneud heddweh, noda CanThellor Oermoni a franlyn ymhtiibh- v cymbellinn 'd-nedd'asant- Germani i wnend heddweh yn awlr:- 1. Fod Germani wedi crtmH buddugoi- iaethan mor fawr ar ei gelynion.. yn- da! srvnvMnt o'-u, tiriogaetbau., fel y gall ffodddio cynyg grmend heddweh. 2. Fod Prydain a'i Chvn^hreiriaid wedi methn torri tirwodd yn Ffrainc, wedi Tnetbu q-opod t,t'f'ed ar dir Germani, wedi nietilili vn v Balkans, act mai met-hu wnant-. 3. Gwfhiwvd y rhyfel hwn ar Germani o'i h:infodd gan Ffrainc. a Rwsia. a Phrvdr-in. Gwlad a cqnt lied,(]- weh vw Germann. ac yn awr wedi ennill oheni fud'-agoliaeth ar ei gelwiioli, mae am fod yn fawHrydiig. 4. Er mwvn dioeehi ha.wlku cenhedlloedd Ewtoti vn erbyn r'haib n ia'fn'mc.? a. tbraoh- want Prvdain, yr tef,h Germani i rvfel. 5. Toptnri mawr dros pvflwr grnesynus dynoli;ieth. sydd vn evpibell German: "n awl, ii srvnyg gni-v .io'r cledd fel yr atelir yr alanas. Dyna, y rhesymau a roddlir i'r byd gan Germani heddyw dros geisio am heddweh. Gwel y niwyaf d-iniwed ymhlitth darilenwyr y "Genedl" mai gau yw y rh-esymau hyn un ac ol. ac mai twyIl a l'hagritih na wehvyd mO'll cyffolyb erioed yw yi- hyn a ddywed ac a wna Germani yn awr. DATGLTDDIO'R TWYLL. I Er mwyn i'r darLenyati' gael y sseiyiiia yn • giir yn ei ledclvvi oymeiAMi y pump rtte^wm iwwiedig uchod i'w pwyso a'u -nuesiur ^nigwyn- eb fttJhtiau. HONEDiG (iERMA.Nl. Golyga o-iKktugoliaeWx fod y buddugwr yn cyrraedd y noa oedd ganddo. iidrvener a-r gyires yjmareehjcai Germani;- (a) ■ Amcanoiid ac ymJdllècbodd enill Paris, I (U J Amcanodd ac ymd recti odd eiull Caiai-s, (0j Amcanodd ac yniuieclhodd enill Verdun. (I) Aihcaiiodd ac vmdiechodd oresgvn yr Ei dal. (d) Amcanodd ac yrndrechodd enill Riga, ac Odessa, ac hyd yn oed Petjrograd yn RWBla. (ei Amcanodd ac ymdreehodd oi-esgyn yr I AiSt. (f) Amcanodd ac yrndrechodd ddifetba Camlast Suez. (g) Amcanodd ac ymda-echodd feddiannu Meueydd Olew Persia, a meddiannu Glannau Mor Persia. (h) Amcanodd lie yrndrechodd ddifetha din- as Llundain a'i Zepelins. (i) Amcanodd ac yrndrechodd ddifetha Llvilge6 Prydain (k) Amcanodd ac yin-dreohodd ddifetha, drwy ei suddlongau, holl fasnaeh Pryd- aiu ar y Mor. Dyna befchau ygwyr y byd yr amcanodd ac yr yrndrechodd Gennani eu gwneud yn y I Hhviel. METHODD YN YR HOLL AMCANIO i HYN. o Yr unig fain lie y gellir dweyd ddaTfod iddi I II enill buddugoliaetih yw yn y Balkans. Mae i'r Rhyfel ohwecih neu sa.ith ffrynt gwahanol, I I wf- (1) Ffrainc a Belgium. (2) Yr Eidal. (3) Rwsia. (4) Y Balkans. >.), Yr Aifff (6) Mesopotamia. Gollir rhanu'r ffrynt yn Mrainc yn aan.11. I a'r ffrynt yn Rwsia yn d'ri, a'r ffrynt- yn Mesopotamia yn ddau (n.:H1 gynwys y Cau- canusj. Gwnai hyny dde t. AR UN ALLAN O'R DEG rJ. RYXT YN UNIG y mae Germani wedi ennill bnddugol- iaet-h ddiamheuol-sef y Balkans. Llwydd- odd yn rhannol meWJl un banner 0 ffrynt Mesopotamia, sef ar Fyddin Gaidd Edien yn Kutel-Amara, METHIANT AMLWG A FU AR BOB FFRYNT ARALL. 2. EIN METHIANT HONEDIG XI. Gwi-r nad ydym WEDI torri trwodd yn Ffra.inc. Gwir nad yd.ym wedi gosod troed ar dir Germani. Ond gwir mor wir a hyny yw mai DAMWAIN YN UNIG SYDD YN CYFRIF AM NA BUASEM WEDI TORRI TRWODD AR LANNAU'R SOMME ddech- reu'r mis drweddaf. Ni chaniateir i ni hys- bysu natur y ddamwain honno. Pan gan- iatieir mvnegu'r ffeithiau eeir gweled pa. mor agos v bu Germani i GOLLI'R DYDD YN llULLOL YN FFRAINC. Yr ydys wrtiu \n adgyweirio effeitihiau'r ddamwain, a ) BYDU GERMANI YN FUAN MEWN CYFLWR MOR BERYGLUS ETO YN I FFRAINC ag ydoedd ddeufis yn ol. Odtxw nebyn amheu yr hyn a ddywedwyd uchod. Gellir ei hvsbvsu fod GERMANI I DDIWEDD MED I DIWEDDAF YN OFNI CYMAINT AM SAFLE El BY DDINOEDD YN FFRAINC FEL Y CEISIODD AM GAD-OEDIAD-ruynny yw:, rhoi heihio brwyd ro o bob tu gydii'r amcan o geisio dod i gvd-ddealltwTiaeth am heddweh. GWRTH- on EI CHAIS A WNAETH FFRAINC A PHRYDAIN. Dynu. cldwy ffaith (banfodol—y ddkmwain, at'r cais am gad'-oediad—na chyhoeddwyd mo- nOllynt erioed o'r blaen, ond a ydynt yn bwy- 5ig a.nnhaet'hol yngwyneb honi ad y gelyn yn awr mai methant vw ymdrechion Prydain I vn v Rhvfel. 3' "GWTHIWYD Y RHYFEL AR I GERlTANI." Gwyr y byd mai celwydd noeth yw hyn. 4. MAI "GOFAL AM HAWLIAU CEN- H'EDLOEDD ERAILL" GYMHELLODD GERiMANl I RYFEL. Gwdir maint e: gof- al am danynt yn yr hyn a wnacth a Belgium ac a Serbia. 5. MAl "TOSTURTO WRTH DRUENI DYNOI.IAETH" syd;d yn eymhell Germani i wneud heddwoh yn awr. Gwelwyd maint tostnri Germani yn ei gwaith yn anrheitlno Belgium, yn difefcha S-orbut, yn ymosod o r awyr ar y diniwed a'r diamddiffyn yn y wlad I hon. Do, ?we?wyd pwn'nn o fewn y mlS I 'WH')" ehweeh wvthno-s ddiweddaf, canys 0 fewn v cvfnod vna— I (a) C AETHGLUDWYD DEGAU 0 h IL- OEDD o breswvlwyr Belgium i weithio fcl Caethion yn Genmani ymddygwyd yn grenlonach tuag at v C""t;OH hyn nag a I I wnaed gan weision Pha-r?oh a.t .Hen?H ??)'.?e? ,gy?t. u- (b? GWNAED DROS 14.000 0 BLA-NTJ BACH 0 DAN DAIR BLWYDD OED | YN A^TDDIFAID h b d'1f T\ yn Rumania- vn unig 0 ff?'1 Y n)? f}"?daf. Yr oedd H?rod gyrt yn Uaj eroi' bwn na'T Yr o(-fld H?-rod Tia'r llad(i y bee l i!z?-ii (i d r?v y flwdd oed a Ui? h> nnv Ym MetJ!?hMT) a wnaetb Herod. T-ladd tadau a mam- au 14,000 o blant }¡:){11i o f-an blwydd ned' a w-naet-b v Cai-ar vn Rumania. Tosturi at ddioddefaint- clynolinetb vn wir A in Phari-eaeth mwy rhagr*thiol erioed? GWIR BESYMAU GERMANI. Gwelir felly mai gall yw y rhesymau a j'oddodd y Canghellor i'r byd. Pa beth ynte vw y gwir resymau? Wcle vr nmlyeaf ohon- vnt:— t.Ma?g?oii'h?rG?'T?miyn?'.?'ddiam, heddweh. Gresynns iawn yw cu cyflwr. Gwelai'r a?durdoda? fad ]-'cry? cytllrwfL! ac y ?a!Jat hynny ddatbhg'n i f.? yn wi't?- ¡ ryfel o-. na ell-id argyboed-di'r weiin mai am- dclitryn ei heinioes ei buai. y nUl; Germani, ac nid ymo'sod ar eraill y mao. Mao Deddf j Goii'fodaelh Genedlaethol mewn grvm yn Ger- j mani hdbeh. Deddlf a rydd i'r awdurdod- I au hawl ar wasasiaetln j>a.wb. yn wrryw ac yri fenyw, i fyn.v hyd 65 mlwydd oed. Yr ym- < deimlad fod bywyd y genedl mewn enbyd- ) i-m-ydd, yn unig a gymJiellaiV werin i ym- ostwn-g i'r Ddieddf hon. G-eill yr awdu-rd'odi- j au bellach ddweyd :■— "Cynvgiaoom wneud -heddweh. Gwrth- j| od;Kld ein gfdvTn nr. Mvrmant harihau y Rhyfel nŒ difodi Germani.. Rhaid i ni I titi, fel cenedl. Cyn- I orthwywdh ni," Alaeii,6 am ddylanwadu ar y gwleciydd am'b/eidgar, er ccisio eu. hargyhoeddi mai ar Brydain ac nid ar Germani y mae y bai am j barhad y Rhyfel. Cofier fod y gwledydd ] anithleid'gar yn d-ioddef oddiwrth y Rhyfel, fel ninnau, er nid i iawn cymaint giaddau. Os gellir t-aflu arnoin ni y cyfrifoldeb, yna en- ynnir lEd gwledydd amhleidgar yn ein her- ) byn ni yn lie yn erbyn Germani. 3. Mae yr adran eithafol yn Germani. y j Junkers miiwrol, y Jingoes Prwsiaidd. gael e^gu.s dras droseddu eto ymhellaeh i ddeddfau'r gwledydd a dynoliaeth. Mae gwl- edydd amhleidgar, megys America, wcdi gwithdystio yn erbyn Jlofruddiaethair r moi" 1 a'r awyr. Mynn y Junkers barhau y rhai hyn a'u gwneud yn waeth a mwy erchyll nag erioed. Os gellir taflu arnoin ni y eyfrifol- deb o wTthod ymdi-iniaelh heddwch, bydd gan y Junkers e¡;gus os nad ilienvn; droa ddadleu fod pabpeth yn g>freuhlawn iddynt wneud er mwyn ein rhwystro i ddifodi teyri!- a6 Germani oddiar wyneb y ddaear. I Gan nad pa olwg felly a gymerir, am rag 1 yw mai prawf o gyfvngder cyflwr Ge-,niiani., ac nid prawf n'i fad vn eu gallu i orchfygu. ac yn s-ei- nid praw-t o'i m-awrfrydigrwydd yw cais presen-ol Germani am heddweh. I GWERTH Y GYNYG MEWN G YEFELYBIAETH. I Swni a sylwedd' eynnyg Germani. yw i ni I J'g.wyd dwyiavv, m;d<ie.¡ i'n gii-jydd," a bod i niewu I'ch. i-y ahwi, gan i'aiu'-r h'enesui, lily ¡;icJ r dodrefn, kadd rhai o'cli plaiit, gan lwriadu div.-yii v heno eiida hol-1 eickio, a till e;ruoes hefyd. Yr oedd ganddo bastwn mav.r a x hwn y gwnautth y difrod. I,lw,v-dl-txoch i'w gloi ailan o'r panJwr, ac o'r gegm oreu, rwys.tj.-o i ddiiaigo'r griwau i'r ilofft. Oiid eymerodd ieddjant o'r gegin fac-h. ac o'r fyn- j edlfa, y passage c ddrws. y ffrynt i ddrws y II ce.fu. Ond wrth falu a aryliio eich eiddo chwi, holltodd ei bastwn, a gwelai mai myn- Sc! yn ddiwerth a wnai cyn hir. Erbyn hyn yr oeddeeh chwithau wedi caei pa^twii inwv a thiymaeh na'i eiddo ef, ;ic yn pa»ot-a; 1 ddod i ddial eich holl gam, gan wybod o honoch chwi ae yntan v caeeh y -treobaf arno yn. y man. I Yntau, pan wdndd hynny, a ddyrchafodd ei lief gan al", ar y cyirjydogiou i wrando. Ao obe [e wrthyeh:— "M ae yn of.nad'wy ú beth ein bod ni ein j dan yn yrnosod ar ein gilydd. Yr wyf yn t-osturio am v dlioddef a ac-hosir dnvv ein bod ni yn cweryia. Gadewoh ini roi he:bift ym- ladd. n bod yn ffrindiau. Os g.a.dewch chwi lonydd i mi gadawaf finnan lonydd i chwith- au. Nia all dim fod yn decacth 11a hynny. Mae fy nghaion yn gwaedu am y dioddef d1- raid a achosirdrwy ymladd a'n gilydd. Ar- noch chwi bvdd v bai os aiff vr ymladd vm- iaen. beth," meddech chv.ithau. "am y golled a w-naethocb i mi a'm teulu, am v ffenejiri maluriedig a'r dodrefn drylliedlig, a'r p'avit llo-fru-ddiedig? Pa iawn a daliwch am y hon "Oh ebe fe. "Cefais innau golled. Rhown fy nghoHed i gydbwyso eicli colled chwi. a. dyna ddiw<'dd ar v mater. Amddiffyn fy hun oeddwn i wj'th dorri i mewn i'ch ty chwi. M evvn difrif, a oes yr un o ddarllenwyr y j "Gened!" a foddlonai ad'ael i'r carnleidr gael mvnd yn rhydd ar hynny? Ond dyna, mewn da.meg, "wir ystyr oynnyg Germani heddyw. a gwir sefyllfa pethau fel v maent. DYLEDSWYDD LLOYT) GEORGE. I Ein cyd'.vladwr Mr. LJoyd Gkorge, sydd a'r hawl heddyw fel Prif Weinidog i ateb dros Biydain. Pa beth a wna, a pha befch a ddylai wneud? Mynn rhai papurau Seisnig, Jingoaidd eu hyspryd, a Germanaidd eu hamian, iddo daflu cynnyg heddweh Germani b'r neilltu. yn ddi- ystyrllyd, a dwpyd:— "Wnawn i ddim byd a chwi na'dh cynyg." Ohware i ddwylaw Germani a fyddai hyny. Un 0 arfau crvfaf Germani hyd yma a fu ei gallu i dwyllo ac i wyrdroi v gwirionedd, gan gadw ohoiu ei gwerin ei hun mewn diygn an- wvbodaeib. DYLEDSWYDD GYNTAF MR. LIJOYD G !i/»Rr,E ,v -oiU GOLEUO. Rhoddodd Germani y cy'le iddo. Cyhoeddodd hi ei ehynnyg ar gQedd byd. Gwyr gwerin Ger- Tnar., heddvw am v Ll,-)-d George, d,-i v a-tli a Cb.vng- rheiriaid Prydain. gan ddat,guddio t.wvl1 at brad, a pberib-? (^wnani. 3 NODI BETH I YW S??E PPYDATV ?'? AMODAU I .? ?T, j HEDDWCH. IAWN AM A PIT-DIOGELWCH I AM A DDAWT. Dyuedodd Mr. Asquith &-o yn ol mai sari halliodoL telerau hecldwch ydyw mynu iawn am a fu, a sicrhau. d'iogeiwc-h erbyn yr am- a d'daw. NI FEDR PRYDAIN FFORDDIO GWNEUD HEDDWOH HEB Y DpAU BETH HYN. Mae gwaed y miloedd bechgyn dewrioll roddasant eu hywydau i la.wr ar y Clyfandir, yn y Dardanels, ac ym Mesopotamia, yn gwaeddi yn groch heddyw :—"Diegelwch ein gwlad rhag galanas fel hon byth mwy!" Ymdd'i'ried'bdd Belgium, a Serbia, a Ru- mania, ynnom ui. A fradychwn ni eu hym- d'rli.nedaeth ? A ga Germani fyned yn hollol ddigosp am ei throseddau ofnadwy? A ga y oenhedloedd bychain a dreisiwyd. a antrheithiwyd, a gaetili^ludwyd, a lofruddiwyd, gan ddi hi, waeddi yn ofer am iawn? A ga Gej'ma'ni yn a.wr gyfleustra i ail ar- fogi. ae i yrnosod o'r newydd ymihcn deaig nilynedd etü? Abert-hasom fechgyn goreu ein g-wlad wrth y «innoedd' o filoedd, pob bathgm] o dcleunaw oed, ao nwchlaw hynny. Syrthia^anti wrt-b y miloedd pi aberth i wane Gefr-ma'-H. A fynnwn nT i'r bechgyn bacJi pydd yn yr ysigol heiddlyw, y beahgyn o chweoh i bymtheng mJwydd oed, gael eu magu i ,gwrc?d a- chyffeliyb ftawid ymhen deng mlyn- Hod"dwch 0 brydfea'th Heddweh Gwae ni ar D-dnw na dhaem heddweh. Fel y brefa yr bydd am yr afonydd, dyfroedd. felly y svcheda enaid y C'ymro am Hedd'weh. Eithr gan Nid heddwrib. am flwddyn iieii ddwy, neu ddwsin iNid hedd- Wflh y gellir ei dorri eto yn ein dyddian ni nac vn nvddiau ein plant! IAWN AM A FU YW YR UNIG DDIOGELWCH AM A DID AW." Y mnnyd rvntaf y bo heddweh yn bosEbl, heddweh v tjallem ei arwvddo YN ANRHYD- FnDUS AD TOnET. arwydder ef, er mwyn Dnvv a dyn Ond na tili wyller ni, na pher- i, yglirein plant, na: IVehwiner enw ac a-nrhyd- ledd eu cravlad. drwy gyfciino heddwcJi gan Y HHFEL. I Araf sic ychydig a fa symudiadau y Rhyi- i el ei hun yr wythnos a. &.etih heib:o. Geliir er hyny 'ddisgv.yl gweled ergydion mavrrion yn cael eu taro yn y man o'r naill du a'r Hail. I

I CYNGOR DOSBARTH GWYRFAI. I Blicyfa.:rfod o Gyngor Dusbarth Gwyrfai, Y?'ig ddydd SadiNrii, Mr. U. T. I tluglies fEbenezer) vn y gadair. G W AI TII D FIt W AE.NF A WR. I Darlienwyd Hythyr oddiwrth Mr. W. 'Mor- ris Jones, cyfreiUiiwr, Perihmadog, ar ran poichenog Halford House, yn gwrthod can- i'r Cyngoi' gymeiyd dwfr o'r tir, a gof- ynid pa swm fyddai y Cyngor yn barod i i da-lu am yr hawlfraint. Pasiwyd i gynyg lp y flwyddyn am y dwfr, lie i osod "reservoir," a rhoddi pibellau i lawr. DINAS DINLLE. I Darllenwyd deiseb mewn pAvyllgor oddiwrth cjiigolion y rhanbarth yma o berthynaw i gyflenwad dwfr. Pasiv»vd fod Mri T. J. Da- vies, Owen Eames, Evan G. Roberts, H. OS- borne Hughes, D. O. Williams, a'r Parch R. W. Jones i wneud ymchwiKad i'r cais, a dwyn adroddiad i'r Oyn-gor. HvKbyswyd mai, rhif y genedi-gaetbau am mis Taehwedd oedd! 18 (-sef yn ol 7.8 y fil o'r bobiogaeth—cvfartaledd isel iawn); a'r m¡l'\vda('thau yn 32 (c'ef yn ol 14.0 y fil o'r bobiogaeth—c\ fartaledd cvmedrol). CYDYMDELMLAD. Pasiwyd pieidlais o gydymdeimla-d a Mr. J T. O. Jones ar farwolaeth ei briod.

I r J'dym wedi denbyn cyfanvYQdiadl1 f ni-'iiiw'i I gael cymaint o ddynion C.'} i mewn | i r i'yddin ag sy'n bosibl," meddai cynryohiol- ydd inmvroi mewn Tribunlys yn Llundain, y Etyed o'r blaea.

Dywed Commandant B, mewn Y8grif ar- 'beimi? yn yr Exchange Te)?raph Company: —Ar y ffrynt FfrMtgig? vi?ddengT,-? y aefyHfa fel pe'n clod: yn llawer mwy bywiog mewn ainryw looecM. Arohwilir gwahanol loedd. ac y mae'r cyflegrau wedi dyblu eu hegni mewn adranan ncilltuol. Y ma.e'r gaeaf yn dymor nryd y gall bob ochr dalu eu dyled- ion. Rhaid i ni ixnoio anghofio fod y Ger- m.inia.id wedi decbreu vmoeod ar Verdnn yn -,N-e d i cl e(, .b reii. Chwefror, mewn modd aiiisciwyliadwv, yi* byn a brawf fod livii wedi ei rag-weled1 a.mser maith yn ol,, a,'ti bod Avedi parctoi ers amser maith ar ei gyfer. Y mae gennym i ofni yn awr y digwvdd ymosodiad cyffelyb mewn ad- ran arall. Hwiyi-acb y bydd yr ymdrech hon o eiddo'r gelyn y eerchn olaf a cbwerir gan- ddo. Gal] ai)W\-ntia,d Maes-I/vwydd new-vdd yn Ffrainc ymddango^. fel sicrwvdd na clleir a.il-ad:r>dcl'!adau o'r oetJiadau. a chaiff y gelyr weled fod vr amgvlchiadau yn erbyn pob ym- dTecih a all wneud.

Ar derfyn ei araith vrth gynnyg y Bleid- Liis Arianol, yn Nhy'.r CySreuin/ y dydd o'r blaen, d'ywe-dodd -All. Bouiar Law "Y mae'r Galiiaoeod Ovngreiriol eisiau ad-daliad am y gorffe-nol. a sierwfdd dig.<nol a.m y dyfodol. Dyna byih yw'i- poksd sy'n aros; dyna beth yw penderfyniad Llywodraeth ei Fawrhydi."

Y mae Mr. Robert Yerburgh, liywydd Cyngrair y Llynges. wedi derbyn y teligram a ganlyn oddiwrth Bdif Arglwydd y Moriys: —"Yr wvf mewn cydymdeimlad llwyi- a Ciiyngrair y L,lv,.ige, klia,,d .A-vnebLi'r cwes- tiwn gyda difr:fwch a phenderfyniad. "'—Ed- ward Carion, Prif Arglwydd y Moriys. Yr oedd liytihyr y Cyngrair fel y canlyni— "Y mae Cyngrair y Llynges- yn gweled y pos- o Ipfrizddio swyddog morwrol dewr a.raY. Capten Blaikie, gan yr awdurdodau Hyngheiol Germanaidd, ac apeliant atoch chwi i gymeryd y mesurau angenrheidiol i'w daiqgeiu, ac i gadarnhau cyfraitih y cenedl- oedd ar y mor."

CyiiJiygiodd Mr. Gardner, cynrychiolydd Washington, yn y Gyngres, benderfyniad yn datgan fod y G\n.gies yn gwatliod cymeryd rhan mewn hyrwyddo heddweh anghyfiawn, ,o. nad oedd yn darparu fod pob a era- o dir yn cael ei ddyc-hwelyd i'r ceiiedl-oedd a an- rheithiwyd gan y Germaniaid, a iawn rhyfel digonol yn cael ei dalu i'r Galluoedd Cyng- reiriol. "sydd yn ymladd dros wareiddiad.' Dvwed gohebydd o Washington fod un o'r Llysgenhadon Germanaidd, wrtih siarad ar y matar o heddwch wedi dang-os v digllonedd mwyaf pan ddteallodd fod "neb yn ameu am- ca,nion Germa.ni," ac meddai ymbeilach, "os y gwnant prin y cant eto gyst-al cyfle."

Dyma a ddvwedodd gohebyd-d o Baris, un o'r dyddiau dSweddaf:—Yr wyf yn difynnu'r hvn a ganlvn o'r "Gaulois" :Rh-vd- i chwi ddai vm-laen, a pheidio gwneud dim yn fyr- bwvll. Gwyddom yma fod eich gelynion mewn sefyllfa wallgof anobeithiol. ae nad hyn a wnaed ganddynt yn Rumania wedi dwyn ennlyniad penodol iddynt. ac v mae eu nennaetbiaid wedi en Oaro.;ztwii- i ddwe,d.- 'Nid vdym yn ymladd yn awr nnd am ein Gwvdd,-tnt ei bod ar ben arnynt. Meddyliwch beth fydd tynged eu brenhin- oedd Os yn fuddugrjnaethns, fe allaait gael eu llofruddio. Os y tre.chir hwy, nid oes ond y crogbren yn eu d, sgw yl.

I I WED DA RAF. I GYDA'R PELLEBR. Paris. Y mae'r Ffrance.d \\tJ: cat! buddngoliaefch. ardderehog ynVei-dun. At- ol parotoi am hWJ1 m.rrnod. yrnosod>vyd am 7C awr. a chy- nierv-.yd tuag wyth mi- o gaj'charorioii mewn un diwrnod. Maluriwyd y ffrynt am tua chwe mii.t:r. yr Iiwn a iTuriiai hanne.- cyich i'r goglet'-d a'r dwyra.in o Verdun. Cnner- wyj am:yw ynau trym'.on. field guns. a treneii guns. Ychydig oedd ein colledion. Paris. Yn f] y tcligram a dJerhyn?vyd y? Rhuf run o Athens, y m?e'r rhvbudd a an'fonwvd i Lywcfdraeth GGeg gan "Vt einid; gion v Gallu- (A^dd Cvngreiriol g giii dderbyn yn ei gyf- ?\d? ei -gyf- anrvydd. Y m. e--ii-edv(idlo!i Ler- pwl wedi dod i ddeaMtwriaeth ynl-n a r anabydfed oedd yno. Mewn eyfarfod ma wi" a gynhaliwyd. ddydd Sadwm. pleidleisiodd ^.7 yn ffafr dycbwelvd at en gwaith. a 74 o blaid parhau ar streic. Bydd ant yn dech- en heddyw (Linn).

LLYTHYRAU AT Y GOLYGYDD. ACHOS YN MlRIBLNLYS IiEIRION. EGLURHAD. Anfonwyd y liythyr canlynol i nx i'w gy- hotddi. Lea 1ir iddc, gael ei ddarlien i ;ie!od- au Pwyllgor Ape! Meirion ddydd lau, ax- id ay nt ystyried mai teg oedd gwneyd ei gynwys yn (gyhoeddus.—Gol. y "Genedl." Wele'r llytiiyr:— ( I Yn Llys Apel Meirion, ar y 6ed cyfisol. dywed odd David Joiiee, Penyffridd, LLan- 1"ac-hraeth, ei fod wedi cael rhybudd i adael ei fferm ,ar yr ystad hon, ac nad oedd yn gvvybod v rheswm. Te.mlaf ei bod yn ddyl- edswyd-d' arnaf b-vebysu mqi nid dyna'r ffai-tih. Yn y He cyntaf, tenant y fferm ydyw Mrs. Jane Jones,mam D. Jones, a phan roed y cytundeb iddi ar ol ma,rnvoiaet,i e' !givr, dyw- edwyd wrthi fod yn rhaid gofalu yn well am v t r. Oherwydd iddi beidio cario ailan y cyi'arwyddiadau yma, rhoed rhybudd iddi roddi i fyny y tir, ond dywedwyd wrthi y cai barhau i aros yn y ty. Cafodd iMr. Jones a'i mab David, ^ym ddydd an a mi yn fy swvddfa ar ol derbyn y rhybudd. a. dywedais wrthynt drachefn y rheswm paham nf d allwr ganiatau iddynt i barhau mewn meddiant. o'r t'. r. Ymhellaqh, y !mae'r mynogiad fod y rhent wedi ei godi, yn liolol g:ma-rweiniol. Pan oedd priod Mrs. Jones yn fyw ac yn gweithio yn Nannau. rhoed y ty yn dd-rent iddo. ond ar ol ei farwolaeth fe godwyd rhent am v tv a'r tir. Buas.a.i rhent y ty a'r tir bob amser oddeutu lOp. Gan fod cam-fyn- egiadau wed: eu gwneyd mewn lly« agored. zofymaf am i'r un cyhoeddusrwydd gael ei i'r Hythyr hwn. Yr eiddoch &(- E. M. E. BOYD. Gorncbwyliwr Ystad Nannau. Do^oliau. Rbagfyr 9. 1916.

Cyfarfod Misol Gorliewin Meirionydd. Cvnhaliwyd yr uchod, ddydd Liun. ym ii,iiffc.rdd, ger Penrhyndeudraeth, o dan lyw- vddiaeth y Parch. R. T. Owen, Aiberilefeni.— Yniddiddanwyd a'r swyddogion gan y Parch. G Hughes, M.A.. Bethesda, a holwyd lianes vr achos gan Mr W. Elns Jones. Maentwrog Uchaf.—Cydymdeknlwyd a Air Wm. La vies, un o swyddogion yr eglwys yn -Ni.i-iffoidd yn ei waeledd, ac a. Mr. Andreas Roberts, Pw il- heli, gynt Blaenau Ffestiniog, yn ei brofedig- aeth o -olli ei fab yn y rhyfel.—Hysbyswyd fod y Parch. D. Perry Jones, Rhyd-ddu. wedi derbyn galwad eglwys Nazareth i'w bigfilio. —Ar gynygiad y Parch. Gwynoro Daviee. pasiwyd i nnfon cydymdeimlad y Cyfarfod Misol a theulu'r diweddar Genbadwr, y Pa-reb Robert- Evans, ac fod gwerthfawrogiad o'i la-fur dyfal fel cenhadwr am 40 mlynedd, fod y cyfryw i gael ei roddi ar y cofnod-'on-— Yng nghyfarfod y prydnawn. caed gweinydd- iad o'r ordinhad o Swper yr Arglwydd, o dan arweiniad y Parch. T. R. Jones, Towyn.—-Y Cyfarfod M sol nesaf i'w gyna-1 yn Nolgellau pryd y treulir cyfarfod y boreu i drafod y mater: "Lie Cydwyibod,"—i'r agor gan y Parch. Rt. Davies. Towyn, ac yn y prydnawn Tcwestiwn o "Waharddiad a Chenedlaetholi y Fasna.ch Fedd,wol"-i'w agor gan y Parch. Christmas Lioyd, Corris.—Pasiwyd nad om end saith cyfarfod misol i'w gynai y flwyddyn nesaf, yn lie deg cyfarfod fel arfer.—Cyn\ iodd v Parch. William M. Griffith. M.A., Dyffryn, benderfyniad, yn apelio'n daer at y Llywodraeth, ac yn erfyn am 'wyr wabardd- iad i wneuthur a gwerthu diodydd meddwol yn y wlad hon. ac yn holl wersyllfaoedd yr Ymlierodracth." DN-wedodd Mr. Griffith fod y gweinidogioii wedi derbyn cyleh-lytnyr yn golyn iddynt anog eu cynulleidiaüedd i adfer cynildeb. Gofynai sut yr oeddynt i Iwneyd hyn tra'r oed'd y Liywoclr??a ya gadael i fwyd ac arian y wlad gael eu g?as- t.raffu yn y fath fodd gan y Fasnach Feddwol (CIyweh. ciywch). Cefnogodd Mr Cadwala.dr ) Roberts, phasiwyd yn nnfryd'ol i anfon copi o'r penderfyniad i'r Prif Weinidog, a Mr I Haydn Jonea, A.S.—Lewiswyd y rhai a gan- I ganlyn yn swyddogion am y flwyddyn nesaf l —Liywyddion, y Parch. Thomas Hughes, B.A., Rhiw, Blaenau Ffestiniog; Mr. iiugh Jones, Aberilef6nnl'; trysorydd, Mr. H. Ay- iandeir Hughes, LlanberLs; ysgrifenydd, y i?lar(,b Afonv.-y W?liam?, Abefmaw.—Der- byniwyd a.dmddiad o'r gwahanol ddosbaith- iadau o berthynas i gynHun cynh??l' etil y VVeinidogaeth, darpariethau yr hwn sydd fel r. ganlyn :—(1) Fod lleiafswm o 30s yn caei ei dalu fel cvdnabvddia-eth Sabothol: (2) Nad oes yr un ofalaeth. fugeiliol i fod yn ilai na 200, o aelodau; (3) Fod y C.'M. yn ymgym. eryd a chodi trysorfa i gynorthwyo y teithiau nas gallent eu hunain daiu y lleiafswin o 30s am y weinidogaeth Sabothol. Ir pwrpas hwn, fod apel i gael ei wneyd am gyframadau personoi, a'n bod yn gofvn i'r holl eg I wyM gyfranu o leiaf geiniog; yr aelod bob mis 1 drysorfa. ganolog yn perthyn i'r C.M. (4) Nad oes eglwys i dderbyn o'r Drysorfa. oni bydd wedi cyfranu o leiaf geiniog yr aelod bob mis at yr amcan hwn; (5) Er mwvn eeisio lleihau gwastraff gyda chostau teithio. fod y cynorthwy o'r drysorfa i w roddi i fugeiliaid o fewn cylch y C.M. yii unig; (6) Fod pwyll- gor Trefn a Chynhaliaeth y Weinidogaeth i'w benodi gan y C.M. er arolygui gofalaethau a gweinyddii Trys.orfa. Cynhalieth y Weinidog- aeth, a bod y Pwyllor hwn i gymeryd i ys- tyriaeth amgylebiadau pob egiwys fyddo yn derbyn o'r Drysorfa.. Pasiwyd beidio anfon cylch-lytbyr ordeinio i'r eglwysi- Galwyd sylw at y Symudiad YTmosodlol gan y Parch. E. Jones Edwards*, ac apeliwvd am gasgiia.d eylweddol gan yr eglwysi.—Ar gyn- ygiad y Parch. Griiffth Hughes. M.A.. Beth- esda. pasiwyd y penderfyniad a ganiyn "Ein bod o'r farn fnd yr amser wedi dod i fTirfio Pwyllgmr Canolog annibynol i Ovmru i reoli addvsg o fewn cylch y Dywysngaeth. a'n tod yn cymeradwyo fod addvsg Cymru zvd i fod yn addv^e. Rydd. ac hefyd fod addy.'t? Feibl- t.ffp;thin yn cael ei chyfranu yn yr Yf- golion Elfenol. I

l SWYDD MR. ELLIS r GRIFFITH. Sibrydir fod Mr. Ellis Griffith. A.S., yn cle,bv,g ,(,] e; Farawr i-ri lied fuan. ae mai d"la"r rheswm iddo wrt-hod Rwvdd ni v Weinvddiaeth Newydd. Y mae'r Cadfridoer Owen Thomas wedi derbyn liyth- yratt oddiwith amryw o'i gyfeillion yn go fyn iddo sefyll fel ymgeisydd dros Fon.

derau ysbrydol a. dee-Uol ag a, wna'r ugeiiifed ganrif yn un o gyfnodau mawrion y byd. Ni bydd yn fyd di- fywyd i n plant. Bydd i allu-oedd da a orwg ymladd yn erbyn eu gilydd gyda ffymigrwvdd eitluifol. Bydd llawer o ddioddefaint nas haeddwyd. Ond er hyn oil y mae ein hiachawdwriaeth yn nes na pliaii freklisom. Ni a fyddwn obeithiol am ein plant, a phlant ein cvfeillion, y rhai a osodasant .wyneb ar v dyrys-bvnciau newydd gydag yni ac eofndra yr ieuanc. ac yr ydym yn sicr gyda chvmorth Dmv. "-JC- j