Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
4 articles on this Page
-'11&1>--I ..IJoffion Rhyfel.…
'11&1>- IJoffion Rhyfel. Mae papurau B. Aires yn cyn-wys manyl- ion sydd yn arddangos effeithiolrwydd yr ymosodiad eydbleidiol yn y Prbrisa y 27ain. Ceir y ffigyrau Canlynol mewn perthynas a nifer y carcharorion a gynau mawr gytner- wyd oddiar yr 8fed o Awst, ar y ffrynt Ffrengigcymerwyd gan y Prydeiniaid, 82.500 ogarcharorion a 750 o-gallons, gan y Ffran- cbd 33.5°0 o garcharofioii a 800 o ganons, gan yr Americaniaid 15.0000 garcharorion a 350 o ganons, yn gwneud y cyfauswm o 131.000 o garcharorion a 1900 o ganons, mewn lIai na dau fis. .—o— Ar yr un dyddiad nodir fod y General nod- edig hwnw, Limans Von Sanders wedi dianc am ei hoedl o Nazareth pan ddeallodd fod y Prydeiniaid ar ei sodlau, ac ymddengys nad ystyriai ei hun yn ddiogel nes cyrraedd y. II Bella Berlin." —o— Cawn hefyd mai tua Bulgaria y mae Gene- ral Mackensen yu Llywyddu ei filoedd yn awr, ond ymddengys mae ail raddol yw ei luoedd mewn dosbarth a rhif, a'i fod o her- wydd hyny yn gwrthod gwynebu'r Prydein- iaid yuo, a gwrthoda ymgymeryd a Phrif Lywyddiaeth y galluoedd cyfunol. Yr Ellmyn a Bulgariaid yno, rhag ofn colli o hono yr anrhydedd a enillasai ar y maes fel Blaenor v Gad, gan ei fod yn rhagweled mai diuystr oedd yn ei aros. Ymddengys oddiwrth v newydduron am y 26ain, fod (linysti- y Tvrciaid yn sicr yn Mhalestina hefyd, 42 o filoedd o honynt wedi eu cymeryd yn garcharorion yn yr ym- osddiad mawr fu yno yn ddiweddar, a bydd- in arall o 40 o filoedd wedi ci amgylchu brou yn hollol ar ochr ddwyreiniol yr Iorddonen a holl rydau yr afon dan warchodaeth y Prydeiniaid. Mae y pryder sydd yn ffynu yn Nghaer- cystenyn yn gyfryw nes mae y werin yn mentro sibrwd "Heddwch ar wahan" ar gonglau'r heolydd, a'r Sultan yn gogwyddoa pharotoi i daflu ei hun ar drugaredd y Cyd- bleidwyr. Prysured y dydd. -0- Cynwys papur ddaeth dros y camp gydag Auto, yw yr uchod. Mae y Nation dyddiadau diwedd Medi a dechreu hwn, yn cynwys newyddion sydd yn gosodallan fel y nodaf uchod, eu bod yn cyfyngu ar yr Ymherodraethau canolog, ac y mae yu amlwg mai byddin a gwerin Bwl- garia sydd wedi gwasgu yno i gael pethau i gywair Heddwch ar wahan. Sain fendiged- ig i'r trueiuiaid sydd yn nghano! y dioddef- iadau a'r caledi. Hyn hefyd sydd wedi dwyn y Twrc i grynu ar ei wadnau, ac i edrych am ddinas noddfa ar diriogaeth yr Entente, ond rhaid i Bwlgaria roddi ei harfau i lawr a chlirio allan yn gwbl oil, oddiar ddaear Ser- bia a Groeg, ac yn 01 yr arwyddion, bydd i Rumania wneud ymdrech i gael ei hun yn rhvdd o hualau yr HUN & Co. Mae yn iechvd i enaid dyn ddarllen neges bechgyn y States at eu Harlywydd mewn perthvnas a'u happel at y wlad am gydweith- rediad i gael Trysorfa i ddwyn y treuliau an- ferthol i gario y Rhyfel yn mlaen. Ym- ddengys fod ganddynt bapur newydd yn cael ei argraffu yn Ffrainc, ei enw yw Stars <5* Stripes ac ar noson araeth fawr Wilson fe ranwvd miliwn a haner o gopiau o hono vn tnhlith y werin, ac ar y wyneb ddsden gyn- taf yr oedd neges y milwyr at eu Llywydd. a Fonwr Arlywydd, os na ellwch gael y mil- oedd miliynau sydd arnoch eisiau, gofynwch i ni, carwn ein harian, ond os oes rhaid, gallwn wneud hebddynt." Dyna i chwi y dyn ion sydd yn byw yn awyrgylch yr ys- brydoliaeth sydd yn gymleth a'r syniadau osodir allan yn yr adroddiad cystadleuol, rhan o araeth y dyn bach mawr Lloyd George. Diolch i Dfiuw am ei fath, buaswn vn hoffi cael cyffwrdd ag ymvi ei wisg, mae rhagor tiag un gwaredwr wedi bod vn y byd yma. Rhaid i mi iJêrfvnu neu mi fyddwch yn sicr o ddweud fymod allan oddiffvg gofod. Byddwch wych hyd yr wythnos nesaf. Yr eiddoch, J. H. J.
Trial by Jury.
Trial by Jury. Penal cases will be tried by jury in this country from next year, according to Con- gressional notices. The news will be recei- ved with pleasure by all lovers of equity and justice. By this step the criminal courts of the Argentine will be placed on a par with the most advanced nations in juridical affairs, and lest it be thought that the idea is a new one it may be remarked that as far back as 1866, when the Constitution of the country was framed, one of the clauses bid the Con- gress to reform the actual legislation in all its branches, and to establish trial by jury.From B. A. Observer. Aug. 30/1819. Bydd yn dda gan Gvmry'r Wladla ddeall, oddiwrth yr uchod, y oedn tun y flvvyddyn nesaf, yn y wlad hou, brofi achosion cospol gan reithwyr. Clywir caumoliaeth my inch ac uchel i ddeddfau'r wlad hou, oud dywedir tod gwein- yddiad y deddfau hyu) vu anloddhaol, ac mewn llawer achos ) ii fiawl). Gwyddom ni 3 ma pa men gostus a pha mor anhawdd yw cael gweithreouectd tai neu ffermydd o ddwylaw suyddugion y llywod- raeth-oedir yr amser ac ychwauegir at y costau fis ar ol mis, u blwwuhu ar ol blwyddyn, nes y mae'r pei cheiiogion yn gwangaloni ac yn bavod i aoael eu tiroedd ilr swyddogioti s, *it oedi c^flautn eu dyJed- swyddau cytreahiol. Pa hyd y goddefa Cvmry'r Wladfa drin- iaeth mor anghyfiawu ? Beth sydd arfi'ordd i ni anfon "cwyn i'r Lhwodiaeth wedi ei harwyddo gan hell GYluy'r Wladfa yn er- byn esgeulusdra ac anhegweh ei swyddog- ion ? Yr oedd yu ngw; e< ell; tadau iwy a haiarn nag y sydd yn ein gwaed ni, ac ym- laddasant yn erb\n gorthrwm hyd at golti tai, ffermydd a bywyd. Anfonir vu awr ac eilwaith gynrychiolwyr y Llywodraeth ar ymv. chart a'r Wladfa a dyna ni Gymry gwasaidd yn eu cyfarfod a'D hetiau yn ein dwylaw, a'n moduron at eu gwasanaeth, a'u llongyf-ftrchiadau iddynt, a chawn niunau yn ol ganddynt addewidiou dirif tra byddant yn ein plith heb fod ar eu calon gyflawni un o honynt. Nid gofyn ffafr ganddynt yr ydym; nid ceisio cymwynas nac eluseu yr ydym, ond gofyn yr h VII svdd ddvledus i pi, yr hyn sydd gyfiawn gofyn am weinvddiad cywir, cyfiawn a dioed o ddeddfau y Weriuiaeth yr ydvm yn byw ynddi. Beth yw hanes camlesi'r Wladfa a'i ffermydd ? Pa SWill o arian y Wladfa sydd \edi eu talu i'r swyddogion sy'n esgeulus o gyflawni eu dvledswyddau ? Troer i'r llysoedd gwladol ac i Ysgolion Elfenol y Llywodraeth yn ein plith, a gwelir mor ddifraw yw llawer o'r swyddogion hyn i weithredu yn onest. Gwyddom fod rhai athrawon egniol i gyf- ranu addysg ac i gyflawni eu dyledswyddau yn ein plith, ond gwyddom hefyd fod eraill, yn absenoli eu hunain o'r vsgolion ddyddiau lawer mown mis pryd y dylent fod yn bres- enol i gvflwyno addysg i'r plant. Colled an- rhaethol yw i'n plant golli manteision addysg., Mae lie i ofni y parheir i'n camdrin a'n gorthrymn hyd nes y safwn i fyny fel un gwr yn erbyn pob gorthrwm, trais, anghyf- iawnder a chaethjwed. Beth sy'n cyfrif fod cymaint o chwilio wedi bod yn ystod y blynyddoedd diweddaf i weithrediadau a chyfrifon swvddogion y Llywodraeth yn ein pJith? Troer i bob cylch bron—y cylchoedd swyddogol-a gwelir rhyw gancr yn bwyta bywyd ac eg- wyddorion goreu dvnoliaeth. Os na chondemniwn ni bob twyll ac an- onestrwydd—os cefnogwn ni ddynion anon- est ac anghvfiawn, yr ydym trwy hyny yn rhoddi yn ein plant a'n pobl ieuainc syniad- au isel, difraw, dibris am onestrwydd, am gyfiawnder, am ryddid—am werth egwydd- orion crefydd Crist. Bydd o werth mawr i'r wlad hon gael gweled achosion cospol \n cael eu profi gan reithwyr, ond rhaid i ninau roddi y Llywod- raeth ar ddeall fod genym ein hawliau gwladol a moesol a'n bod yn fyw iddynt ac yn bwriadu eu cael yn rhydd a'u mwynhau.
TIR HALEN._
TIR HALEN. Dymuna Mrs. Schultze a'r plant a'u teulu- oedd, gyffwyno eu diolchgarwch gwresocaf i bawb o'u cymdogion, a chyfeillion, pell ac agos, am eu caredig-rwydd mawr, eu cyd- ymdeimlad a'u help parod iddynt yn eu profedigaeth chwerw o golli eu hanwyl Rudolf, o dan amgylchiadau mor sydyn ac anisgwyliadwy. Y mae cofio y caredigrwydd a'r cydym- deirnlad a ddaeth iddynt drwy y brofedig- aeth, yn rhywbeth nas gallant ei fynegi mewn geiriau, yn unig dywedant— uTi wyddost beth ddywed fy nghalon. P. J. t J. P. J. t
V RHYPEL.
NEW YORK. Swyddogol.—Yr ydym wedi cymeryd Cornay, ac hefyd Casenvoye, Brabant, Laumont, a Beaumont, ac wedi cymeryd dros 3000 yn garcharorion. RHUFAIN. Swyddogol. Albania. Yr ydym wedi cyrraedd Scumbi ac ymylon Pontnova yn ranbarth Muriciani. Hydref 10. LLUNDAIN. Swyddo,ol.-Nelthiw r gwn- aethom gynnydd newydd i'r dwyrain o Sequehart ac i gyfeiriad Bohain. Cyr- haeddodd ein cadluoedd i'r gorllewin o Malincourt gan gymeryd Forenville. Mae'r adroddiadau cyntaf yn dangos fod cynnydd cyflym yn cael ei wneud yn mhob He. Ganol nos ymosododd y Canadiaid i'r gogledd o Cambrai. LLUNDAIN. Swyddogol.—Ar ffrynt St. Quentein a Cambrai cymerasom ddoe 11000 yn garcharorion, a thros 200 o ynau mawr. MADRID.—Dywed adroddiadau o Zara- gossa fod yr haint yn ymledu yn y dalaeth. CADIZ.-Bydd i ddwy agerlong, tunell- iaeth 6000, gael eu gollwng ar y mor yn fuan, ac y mae un arall tunelliaeth 5700 j agos a bod yn barod, ac mae 8 eraill yn cael eu hadeilad U. VIENNA. Via Geneva.—Mae Mackensen wedi cyrraedd i Serbia nid i'r amcan o helpu y Bwlgariaid ond i achub gweddilll cadluoedd Awstriaidd-Atmaenaidd erlidir gany Cydbleidwyr i gyfeiriad y Danube. I-LUNDAIN.-Cyboeddir fod Cyfringyngor Twrci wedi ei ailffurfio. Mae Tewfik wedi ei enwi yn brif Wein- idog". PARIS. Swyddogol.—Yn ystod y nos yn ranbarth dde ddwyrain St. Quentein cym- erasoni safleoedd Almaenaidd rhwng Arly a Neuville. Cymerasom 600 yn garchar- orion. RHUFAIN.—Mae Diaz wedi rhybuddio ei gadluoedd i fod ar eu gwyiiadwriaeth rhag- iddynt syrthio i ryw drychineb all fod wedi ei baratoi iddynt yn y, safleoedd gymerir oddiar gelyn. STOCKHOLM.-Parheir i sibrwd fod y Kaiser wedi ffoi. LLUNDAIN.—Mae'r newydduron yn un- frydol yn cymeradwyo atebiad Wilson i'r Almaen ac yn canmol ei hawlia.d am i'r tiriogaethau gael eu gwaghau.. Sylwir gyda boddhad fod polisi Wilson yngalw am i Alsace Lorraine gael eu rhoddi yn ol i Ffrainc, ac hefyd Trente a Trieste i Itali. PARIS-Ddoe dechreuodd Garros rrwydro gyda mintai o beirianau awyrol, a gwelwyd' ei beiriant ef yn syrthio yn sydyn i lawr. RHUFAIN.—Mae cylchlythyr wedi ei an- fon i holl benaethiaid y I!ynges yn eu had- goffa o'r aberth a'r ymdrech sydd wedi eu gwneud gan y llynges Italaidd, ac ych- wanegir ni fydd i ni dderbyn unrhyw gfadoediad. Bydd i'r Llywodraethau wneud atebiad llawn, ac yn y cyfamser parhawn gyda'n g-waith heb orphwys mewn trefn i rwystro i'r gelyn ddianc rhag y gosp mae'n llawn haeddu. BERNE.-Mae'r ymdrechion wnaed gan beirianau awyrol yr Almaen yn erbyn 'captive baloons" Swissaidd wedi cyRyrchu digotaint mawr.