Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
...AMRYWION. I
AMRYWION. Mae cadluoedd y Cydbleidwyr yn Rwssia o dan arweiniad Cadfridog Japanaidd, -0- Dywed newydduron Llundain fod yr Ar- lywydd Wilson yn bwriadu yrnweled a Ffrainc a Lloegr. -0- Gwrthododd Llywodraeth yr Uno] Dal- aethau roddi teitheb i M. Kerensky, y cyn- BrifWeinidog Rwssiaidd am y rheswm ei fod wedi bod yn gweithredu fel prwyad Al- maenaidd, a hyny pan yn gyfarwyddwr gor- uchwylion Llywodraeth Rwssia. —o— Yn Prydain mae dros 4,000,000 o aceri yn cynyrchu bwyd. Yny flwyddyn 1916 nid oedd Prydain yn cynyrchu ond digon o fwyd i gadweithrigol- ion am ddeng wythnos, ond y flwyddyn hon cynyrchir digon o fwyd i gadw ei holl dri- golion am 40 mis. -0- i Mewn cyfnod pell yn ol bu Prydain yn cynyrchu digon o fwyd ilw holl drigolion lieb orfod dibynu am ymborth ar wledydd eraill. Ond ni cheir yn ei holl hanes fod cymaint o aceri o dir yn cynyrchu ymborth ag sydd eleni. I -0- Mae mwy o aceri dan datws eleni yn yr Hen Wlad nag sydd wedi bod er y flwyddyn 1872. -0- Yn Ninasoedd a threfi Lloegr yn ogystal ag yn y Wlad, trinir gerddi a thyfir llysiau. Mae y gerddi hyn, yn unig, yn cynyrchu 800,000 tuiiell o ddefiiyddiau bwyd. ,0- Mae dros 300,000 o ferched yn perthyn i Women's Land Army," a rhoddir cymer- adwyaeth uchel i'w gwaith gan yr amaeth- wyr. -0- Mae Brazil wedi rhoddi cynhorthwy i'r Cydbleidwyr mewn gwahanol gyfeiriadau, ond ei llynges sydd wedi bod o fwyaf o was- anaeth. „ V Pan dorodd y rhyfel allan yr oedd 53 o longau Almaenaid yn borthladdoedd Brazil, a chymerwyd meddiant o honynt gan y Llywodraeth, a rhoddwyd 30 o honynt at wasanaeth Ffrainc. —o— Cynwysa llynges Brazil ddwy o longau rhyfel tunelliaeth 20,000; dwy cruiser; 10 destroyers a nifer o suddlongau a mae'r llynges hon yn cydweithio gyda llyngesoedd y Cydbleidwyr. -0- Mae gan Brazil 50 o feddygon yngweithio mewn ysbyttai yn Llundain a Paris, ac y mae hi wedi anfon nifer fawr o awyrlongau i Ewrop. -0- Yn yr Etholiad gyffredinol nesaf mae yn debyg y bydd Mr. Gwilym Rowland, Pen- ygraig (Ceidwadwr), yn dyfod allan yo erbyn Mabon. Nid yw yn debyg y troi'r cefn ar ffafr ddyn Cwm Rhondda am gyfnod mor faith. -0- Cymerwyd mab i Weinidog Wesieyaidd yn garcharor gan yr Almaenwyr, ac yn Iyfr- gell gwersyll y carcharorion gwelodd, er ei syndod, lyfr Cymraeg—" Hanes Wesleyaeth Gymreig gan Dr. Hugh Jones. —o— Ymreolaeth Gyffredinol" oedd arwydd- air y Cenedlaetholwr Cymreig, Michael D. Jones, Bala, a hyny amser inaith cyn i Mr. Gladstone feddwl am Ymreolaeth i'r Iwer- ddon. Yr oedd y Prif Athraw M. D. Jones wedi rhagfynegi dyfodol dysglaer i Mr. Lloyd George. Fel hyn y mae Brychan, Treharris, yn canu i'r "cter," Aflanaf haid aflonydd 1—ehedant Yn heidiau i'n bwydydd Y gwres yw eu mwyn groesawydd. A haul a'i des a lywia'u dydd." I
44 Dyrchafa dy Sais fel Udgorn."…
44 Dyrchafa dy Sais fel Udgorn." I Dyna oedd cenadwri Duw gynt wrth y prophwyd Esaiah, ac ysgrifena y pethau a welaist meddai Alpha ac Omega wrth loan yn ynys Patmas. Credwn fod yr un Duw yn galw arnom ninau i godi ein Ilais ac ysgrif- enu parthed y Genhadaeth Ladinaidd sef- ydlwyd yma ar y iofed dydd o Orphenaf diweddaf. Fel y sylwodd y Parch Esau Evans yn y DRAFOD cyn y diweddaf, y mae y Cenhadwr Arias Castro yn teilyngu ein cefnogaeth lwyraf am y gwaith a gyflawna yn enw a nerth Duw yn ein plith. Yn anffodus ba y Cenhadwr yn wael ei iechyd yr wythnos ddiweddaf, Eithr gweddi ddyfal a wnaethpwyd drosto ef" gan y dychweledigion Uadinaidd ac eraill, a da genym allu dweyd ei fod allan o berygl eto. 0 herwydd ei waeledd, aethom efo'r Parch Esau Evans i'r ystafell Genhadol nos Wener diweddaf i geisio eu cynorthwyo fel deadell fechan i gynhal oedfa, ond yn wir, ni fuom yno yn hir cyn gorfod teimlo fod yno rhyw un mwy 11a ni wedi dyfod i'r canol, nid i gynhorthwyo yn unig, ond yn unol a'r hen arfer, i fendithio hefyd. Dechreuwyd y gwasanaeth drwy ddarllen a gweddio yn effeithiol gan un q'r dychwel- edigion eu hunain, a chyn fod hwn braidd wedi gorphen dyna un o'r gwragedd dych- weledig yn dechreu gweddio ar ei heistedd, am fendith Duw i'r Cenhadwr claf a phob pregethwr a chrefyddwr arall drwy'r Wladfa gan nodi yn arbenig y capelau Cymreig, a therfynodd drwy ofyn yn daer am fendith Duw ar yr oedfa, Nid rhyfedd genym fod y Parch. Esau Evans erbyn hyn yn teimlo yn yr ysbryd, i lefaru gair gan gymeryd yn destyn y Psalm gyntaf, a phawb yn gwrando yn astud am yr 2oain munud y bu wrthi. Wedi i'r ysgrifenydd ddweyd ychydig eiriau a therfynu trwy weddi Gymraeg, cododd y ddynes fu yn gweddio ary dechreu yn llawn o lawenydd ysbrydol i ddiolch am yr, hyn deimlodd yn yr oedfa, ac i gymhell ei chydaelodau i ddyfod yno y nos Sul dilynol i gadw cyfarfod gweddi rhag ofn na byddai eu Pastor yn ddigon cryf i, ddyfod allan. Wrth gydgerdded i fyny'r heol dywedai y j wraig hon wrthyf fod yma un arall o'r llad- inwyr bron a dyfod i'r goleuni, a'i bod hi wedi bod yn gweddio gydag ef ddwy waith yr wythnos hono.. Wedi dyfod at Westy Aberystwyth rhaid oedd i'r pedwar neu bump o honynt gael dyfod i mewn i edrych am y Cenhadwr claf. Vn awr gyd-grefyddwyr drwy'r Dyffryn atoch chwi y mae fy lief. A ydym i adael i'r tan dwyfol hWll i ddiflodd yn ein plith. Cofier fod ar y genhadaeth eisiau ein gweddjau y mae ami eisiau ein haur a'n harian hefyd. Y mae "Cymdeithas Genhadol y Camwy" wedi trefnu ffordd effeithiol i bawb o honom i chwythu'r marwor hyiryn fflam, drwy ar- graftu Cardiau Casglu dwyieithog i'w hanfon i bob ardal, a phau gaffoch y fraiut a'r cyf- leusdra, rhoddwch eich henw a'ch cylraniad i lawr gan gofio am y Lydia arall hon, yr agorodd yr Arglwydd ei chalon. TUDUR EVANS.
TRELEW.
TRELEW. Achosir Hawer o anhwyiusdod i fasnach gan waith gwasanaethyddion y llythyrdai yn myned ar streic. Cludid y llythyrgod, dydd Mercher o orsaf y rheilffordd i lythyrdy Trelewodan ofal heddgeidwaid, ac wrth y llythyrdy safai gwyliwr arfog. Dywedir fod gwasanaethydd- ion y llythyrdai yn lied gyffredinol ar streic. -0- Gyda'r Hong ddiweddaf o Buenos Aires daeth y Bonwr a'r Fones R. O. Roberts gyda'r newydd da fod y Fones Richard Edwards wedi myned yn llwyddianus o dan driniaeth lawfeddygol yn yr Ysbytty Bryd- einig, ac y mae hi yn gwella yu foddhaol. —o— Drwg genym gael ar ddeall fod y Foues John Henry Jones wedi gorfod myned i'r Ysbytty yn Buenos Aires o herwydd an- hwyldeb ar ei throed. Bydded iddi gael gwellad buan. -0- Mae y Bonwr Salvany, Capten Byddin yr lachawdriaeth wedi dyfod i'n plith am rai wythnosau a bwriada yrnweled a'r gwahanol gapeli fel o'r blaen. Pob llwydd iddo.
IY DARN ADRODD.
Y DARN ADRODD. (DYCHAN.) 'Mhen blwyddyn eto, yn ein pau Bydd 'steddfod fawr ei dwndwr Ac yno rhoddir gwobr am ddarn Pwrpasol i adroddwr"; Ac, hyd yr amser hwnnw, gwn Y gwrendy pawb y cyngor hwn :— I ddarn i'w adrodd, megis hwn, Fe wyddoch fod hepgorioii,- Pob swyn naturiol, popeth llyfn, Nis hoffir gan fodolion We], cedwcl-i 'rliei' iiy yn eich cod, Can's darn i'w adrodd sydd i fod. Ond cofiwch roddi ambell "Ah!" Ac "Oh!" ac Ow I" go wirionl Rhowch dreth ar holl gynheddtau llais Y dyn yn eich penillion; Yng nghanol yr holl barchus fwrn. Rhowch gyfle iddo gau ei ddwrn. Ac os "Y meddwyn" fydd i chwi Yii destyn-un rhagorol,- Wel, cofiwch oIl am rym y gwin I'ch siglo yn ddigonol; Rhowch reg—un gadarn fel y graig- A sgreg—a dd'wed fod iddo wraig. 0 Os milwr hawlia'ch teyrnged chwi Yn dychwel tua thref, Bydd raid i'ch roddi dau ryw dlws I hongian wrtho ef; Sef medal-glrwydd dewrder derch, A rbyain wen, yn arwydd serch. Wrth gvvrs, mae'r testyn heb ei roi; Ond bydd yn syn i mi Os na ddewisir un o'r ddau Sy'n deilwng iawn o fri; Ond, os nad e, wel, mi gfif shoe- Daw terfyn ar y rhyfel toe. Yn awr amdani, feirdd i gyd (Mae hyn er eich dedwyddyd) Rhowch chwarae teg i'r "Oh!" a'r "Ah!" Yn ol fy ughyfarwyddyd; 0 bydd mewn cof y cyngor mau, Fe fydd y chwys yd llawer llai. Ap Twm.
IV RHYFEL.
raeth" a gymerasant le yn Ffrainc; y gyntaf yn ystod teyrnasiad Louis XIV, ac wedi tywallt afonydd o waed mewn ped- war o ryfelodd blinion y llwyddwyd i atal ei rwysg anrasol ef; Napoleon I (Napoleon Fawr) ymherawdur galluog Ffrainc— athrylith filwrol ddisglaeriaf yr oesau, a feddianwyd gan yr unrhyw uchelgais a'i ragflaenorydd Louis, a bu agos iddo ef a llwyddo i sefydlu ei hunan yn ben ar eangacn ymherodraeth na'r eiddo Rhufain yn ei gogonia:1t mwyaf, ond torwyd ei grib yntau yn y diwedd ar faes gwaedlyd Wat- erloo, ac yn alltud difreiniol y gorfu iddo dreulio gweddill ei ddyddiau ar ynys Sant Helena, yn unigedd tragwyddol y Werydd Deheuol. Yn 1914, ymddangosodd yrnherawdwr presenol yr Almaen ar y chwareuffwrdd, ac yr oedd y nerthoedd milwrol parotoedig ganddo at ei alwad i geisio darostwng y cydfyd o dan ei awdurdod, yn rhifo mili- ynau, ac o'i herwydd yr oedd y perygl oddiwrtho ef yn rhywbeth i arswydo rhag- ddo. Dywedir mai ei eilun milwrol ydyiv Na- poleon, ac mai ceisio dilyn, neu efelychu y (lyn mawr hwnw y mae fel milwr, ond yn ol a fernir gan y "critics" ar y materion hyn, nid yw o ran ei alluoedd milwrol onid baban yn ymyl Napoleon; yn ol yr ar- wyddion presenol, ni raid disgwyl yn hir iawn eto cyn y gwelir ei gwymp yntau a'i glyrnblaid felltigaid, ac nid anmhosibl ydyw na chymer hyny le nid nepell o'r fan y trechwyd Napoleon—yn Melgium; pe digwyddai y fath beth a hyny, gallasai ym- gusuro y bu ei ddiwedd yn debyg i'w eilun, a phe y gallwn i yn bersonol, cawsai fod yn debyg iddo mewn un peth arall-di- weddu ei oes ar ynys foel ac anghysbell Sant Helena. W. H. H. (I'w barhau.) 118.