Y Drafod

c. M. C. i iii^ TATWS WED; EU CODS o HADYD o'r HEM WLAD. -0 Am da,tws addfed ac iach olr had uchod telir 25 sent y cilo, yn unrhyw un o ganghenau y Cwm- ni.

Dewi Sant.. I Cynhcsa calon pob Cymro cenedlgarol, a gwladgarol, pan fyjyria ar enwogion ei genedl fu'n foddion i symbyiu a chodi eu gwiad mewn crefydd, dysg, a dawn. .f-lszeulusir yr ysbrydol meivn- canlyniad i Iwys- mi a dyla.n7.md y materol. Dywedir fod Dewi, y gwr sanctaidd, wedi cwbl ymroddi at fyfyrdodau duwiol ie! nad allai fyned i'r gymmanfa yn ol yr ahvad arno, a bu raid i Dyfrig, yr Arches- gob, a Daniel, Esg-ob Bangor fyned eu hunain ato i'w gyrchu i'r gymmanfa. Rhydd yr uchod gipohvg i ni ar fywyd ysbrydol Dewi Sant, a gwelir ei fod yn ymarhous i fyned i'r gymmanfa bregethu ermwyn caei aros yn hwy mewn cymrnun- deb a Duw. Esgynodd Dewi, ar bwys ei grefydd gysson gref, .i enwogrwydd. Yn hanes cin cenedl saif yn amlwgf y ffaith ioevv, ddyglaer, mai ei chrefydd sydd wrth wraidd ei dyrchafiad, nid yw ei rhagoriaethau eraill ond canghenau iardd- edig- o foncyff ei chrefydd. ¡ Onid canghen o foncyff crefydd Cymry'r Wiadfa yw yr Ysgol Ganolraddol ? iNIac sefydiiadau dyngarol g-wlad, yn gyffredin, yn gofgolofnau i'w chrefydd. Dyma gwestiwn ofynir,—A yw y Cymry yn dirywio yn grefyddol ? Os ydynt, yna dirywiant yn mhob cylch araU. Mae'r syniad o ddirywiad cenedl y Cymry yn dwyn archol! i'r galon, a dagrau i'r Hygaid. Felly y bu yn ddiau yn hanes Dewi Sant, ac ami i gristion ar ei ol, Gresyn na eliid argrafTu yn ddwfn a -dwys ar galon pob Cymro mai Cristionog- aeth sydd wrth wraidd Hwyddiant, ac os vdyw yn colli gafacl ar ei chrefydd. y mae ar ei daith o ardd gwir-grefydd i aniaSwch gau-grefydd, o oleuni i clywyllwch, o Iwyddiant i aflwyddiant, o enwogrwydd i ddinodedd yn myd rhinwedd, dysg, a moes. Wrth gyfeiao at y dysteb i Mr. Lloyd George dywed y Parch. H. M. Hughes, B. A. fod y Prif Weinidog yn wladgarwr mawr, yn wladweinydd mawr, ac yn grist- ion mawr. Dylem bwysleisio, er mwyn crefydd gwlad, mai ei Gristionogaeth sy'n cyfrif am ei fawredd fel gwladgarwr a gwiad- weinydd. Troer yn ol i hanes Cymry enwog a gwelir eu bod yn ddynion crefyddol, a duwioldeb Dewi Sant sydd wedi cludo ei enw i lawr trwy'r oesau i ni. Coiled i genedl y Cymry fyddai gollwng gatael o'r hyn sydd wedi ei chodi o'r llaid a'i gosod i eistedd ar brif gadeiriau crefydd, diwylliant, a gwleidyddiaeth. I Dichon na chafodd rhagoriaeth cgwydd- orion Cristionogaeth erioed eu hysgrifenu I mor ddwfn, ar feddwl a chalon pobl ieuainc, ag a wneir yn awr—y mae'r rhyfel hon yn gwasg-u'n ddwys ystyriaethau crefyddol ar y meddwl. Credwn y clywir milwyr, gydag- arddel- iad, yn ad rod d yn y seiat y gweledigaethau J a'r profiadau crefyddol gawsant yn y ffosgloddiau, ac yn swn rhuadau'r magnel- au, a ffrwydriadau'r tanbeleni. Onid oes defnydd cysur a gorfoledd yn y ffaith eu bod wedi bod megis yn safn angau dros deyrnas Dduw a'i gyfiawnder ef, a dyna hefyd sylfaen cysur rhieni a pherthynasau y rhai gollasant eu bywyd dros egwyddorion sylfaenol crefydd Crist Wei, ie, Cymro oedd Dewi Sant frwydr- odd yn erbyn y cyfeiliornadau oedd yn blino saint Cymru, ac yn arwain rhai fel defaid ar ddisberod ianialwch Hum hit nan, hunan-pyfwwndcr, byivyd Irivy iveithredocdd. Dysgai Pelagius y gallai dyn fod yn gadw- edig- heb ras Duw. Galwyd ar Dewi Sant i gymmanfa. yn IJanddewi Breh, i draethu yn erbyn y cyf- eiliornadau ag oedd yn ail enill tir yn mhlith y Cymry, ac yn achosi dirywiad crefyddol. Hcb!aw Dewi, y Cymro cmvog, aeanvr I' y gymmanfa, daeth esgobion ac enwogion craii! yno, megis, Teilo Fawr, a Phadarn, a Phawlin, a Chado"-yr oeddynt 011 yn ddynion dysgedig ac yn enwog, meddir, mewn sanctaidd ymanveddiad a dmviol-I deb. Ond Dewi gafodd yr hwyl oren ar draethu y g-enadwri am gyfoeth gras Duw ar gyfer tlodi ac anallu dyn i gadw ei hun. Dangosai Dewi, meddir, yr hunan, y rhyfyg, a'r ,vitgedd, o ymddiried ar fwriad da yn unig" hcb gynorthwy gras. Dichon fod rhai wedi cyclnvyn i faes y frwydr gan feddwl, feallai, gwneud rhyf- eddodau a gorehfygu y gelyn yn eu nherth eu hunain, ond buan y daethant i sylwedd- oli nerth ac effeithiolrwvdd arfau'r gelyn, ac nad oedd model ei orchfygu heb gyflen- wad o'r arfau a nwvddau rhvfel mwyaf efTeithiol allesid gfael. Dyna ddywedai Dewi Sant, feaiiai, wrth y pcbg'iaid—y mae eich g'e?yn yn gryf ac b I larfog, ac os na dderbyniwch arfau oys- torfa gras Duw y mae- ar ddarfod am danoch, ac nid ocs gobaith i chwi am eich bywyd. j Dichon y bydd i'r profiad dderbyniodd a ein milwyt am eu hanallu i orchfygu y gelyn, ar wahan i'r cyflenwad mawr o nwyddau rhyfel, eu dwyn i sylweddoli yn well a chliriach eu hanallu i orchfygu y temtiwr heb gyflenwad mawr o ras. Gall y rhyfel hon, fel pregeth Dewi Sant, agoryd llygaid llawer i weledcyfoeth gog"- oniant gras, a'i brofi yn ei ddylanvvadau cadwedigol a sancteiddiol. Oedai Dewi gychwyn i'r gymmanfa, ond tebygol yw mai aros yr oedd yn nghwmni yr hwn sydd yn llawn gras er mwyn cael cyflenwad digonol i orchfygu y rhai oedd yn cyfeiliorni.

I I Newid ar yr Amser. Ow sioc gorfodi'r cloclau-heddyw oil I ddweyd anwireddau lor, a wyt tl'n caniatau, I gelwydd ddala golau? J. 1. JOB.

SaWlliillilllWaSMMBMaBgMMIMaarWIIIWIIII ..0.1" Cymdeithas Amaethyddol y Camwy. RHAGLEN yr ARDDANGOSFA a gynhelir yn Gaiman mis, Mawrth, 1917. YCIIWANEGIADAU AT Y RHAGLEN: i a.-Cefiyl neu gaseg, goreu ar y maes (Cham- pioll). 2a.-TrottiJz,g Jlatch-ceffylau neu gesig. 3a-—Atncanu pwysau anifail corniog—ych neu darw. 48.-Eto, anifail gwlanog (lhvdn). Blaen- dal (entrance) deg y cant o'r wobr. 5.—Yr oil anifeiliaid i fod ar y macs am ddeg o'r gloch y boreu. Penodwyd i ofalu am y maes y person an a ganlyn Adran I.—Bonwyr John Ap Roberts a John Ap Jenkins. Adran II.—Win, Henry Williams ac Owen Charles Owens. Adranau III. A IV.—Elias Owen (Coetmor), Daniel Griffiths a R. H. Roberts. Adran V.—Edward O. Thomas, ac Edward John Jones (Otro). Adran VI.—Wm. John Lloyd a Tom Row- lands. Aduanau VII. AC VIIL-Ellis Williams a LIew. Lewis. Adran IX.—loan Rowlands a John Williams (Aberystwyth). Adran X.—Bob Williams Adran XI.—John Arfon Jones, Daniel Rees AL.)IZAN X I J o l iii Ar f Daniel, Jack Jones (C.M.C.), Dewi Jones, ac A. J. Ffoulkes. Canghenau yr C.M.C. yn y gwahanol ran- barthau o'r Diriogaeth i dderbyn entries. Bydd i'r Arddangosfa gael ei hagor yn swyddogol gan Gadeirydd y Gymdeithas am ddau o'r Glocli ar ddydi y ffair. XTIIEL J. BEItIVY-Ni 1, Yscrjfenydd, I II