Y Drafod

Yi-i-ia rtrhravv I Rhyw dair wythnos yn ol gwnaed yra- osodiad yn y Gwerimvr mewn ilythyr agored gan y Br. W. M. Hughes. Dywedir mai ffordd effeithiol eglvvys y Gaiman iddangos ei anghymeradwyaeth i'r Ilythyr ydoedd trwy agos ddyblu y casgliad cyntaf at y weinidogaeth ar ol ymddanghosiad y Ilythyr. -0-- Ychydig wytlmosau yn ol anrhydeddwyd Mr. a Mrs. Mac Williams, Nant y Pysgod, a mab. Arat' iawn y mae'r newyddion yn teithio o odreu. yr Andes i Ddyffryn y Cam- vvy—ond gwell hwyr na hwyrach. -.0- Yn Naz/.reth Drofa Duiog, a Seion Bryn Gwyn, y cynhaliwyd cyfarfodj'dd yr Undeb y tro hwn. Yr oedd cynnulliadan rhagorol ar hyd y dydd a phawb mewn luvyl dda i ddyweud a gwrandaw. Cafwvd pa pur hynocl gynwysfawr ac am- serol gan • Mr. Owen Owen, Coetmor, a chlywsom rai yn gofyn iddo ei anfon i'w gy- hoeddi. Yr wythnos ddiweddaf cychwynodd y Fonesig Anne Jones, Maes Comet, o'r Hen Wiacl am y Wladfa dymifnir iddi gael taith gysurus. -0- Clywsom" hefyd fod tad y Br. D. O. Wil- liams, Madryn, yn cyd-deithio ai- yr uii llong a'r Fonesig Annc Jones, Maes Comet, ac y mae'r Br. D. O. Williams wedi myned i Buenos Aires i gyfarfod y ddau. —o— Aeth y Fonesig Mair Jones, Maes Comet, i Buenos Aires i ymgynglvori a'r meddygon yngiyn a'i hiechyd. Gobeithiwn y derbynia wellhaci llwyr a buan. -0- Dydd Linn diweddaf aeth y Fonesig Ra- chel Jones, merch y Hr. air Fones Henry E. 'Jones i'r Andes am dro gyda'r Fones Tom Jones a'r Br. Arthur Morgan, Clydfan. Bydded iddynt gacl taith ddedwydd. -0- Bu llawer yn ofni cynnal yr Eisteddfod yn Aberystwyth oherwydd yr ofnau fodolai yngiyn a'r cwestiwn ai,iaiiol. Cyfanswm y derbyniadau tuag at yr Eis- teddfod ocdd £ 2.550, a'r costau yn I-C, 1.300. Gweddillrnewll lIaw yn £ 1.250. --0-- Wele ran o atebiad Syr Owen M. Edwards i'r cwestiwn,—Sut y medrwn gadw enaid y genedl yn fyw, ac yn bur ? Gallwn wneud hyny, meddai, mewn tqir ff'ol-dd-I'rwy gadw'r Ysgol Sul yn fyw—dyma sefydliad wedi ei ffurfio gan athrylith cenedl a.* adeg pan oedd y llygad yn glir, a'r galon yn llawn. Trwy gadw cyfarfodydd llenyddol Cymru, yn eu hagwedd newydd, sef. yngiyn a dos- barthiadau prifysgol gwerin Cymru. Dylid cadw ysbryd yrhen gvfarfodydd i)enyddo]— ysbryd Eben Fardd a Chalcdfryn, Thomas Levi, a Chranogwen—wedi eu cyfuuo ag ysbryd Prifysgol Cymru. Y drydedd ffordd i gadw enaid y genedl yn fyw ac yn bur, ydoedd cadw hen Eistedd- fod y Cymry yn gartref i ysbryd y genedl, fel yr oedd yn Aberystwyth, yn ei hagwedd Gymreig. Gelw.ir y neuadd newydd yn ngwersyll Park Kinmel yn Sefydliad Eglwysi Rhyddion Cymru. --0- Paham, gofynai Mr. Lloyd George yn Eisteddfod Aberystwyth, na ddylem ganu adeg rhyfel ? Nid yw lleni ffenestr Prydain i lawr etto, ac uid ydynt yn debyg o fod. Nidywei gallu wedi ei dori; nid yw ei thynged wedi ei chyflawni, ac nid yw ei delfrydau wedi eu lllalurio gan ei gelynioll. Y mae yn fyw, a mwy ua byw-y mae yn fwy o allu, ac yn fwy mewn ystyr nag eri- oed. Y mae ei therfynau a'i thiriogaethau yn eangach nag erioed; ei dylanwad yn ddyfnach, ei phwrpas yn fwy oruchel nag erioed. Pa ham na ddylai ei phlant ganu ? -0- Gyda'r llong ddiweddaf daeth y Br. air Fones Gomer Daniel, Bryn Gwyn, yn ol o Buenos Aires—da genym fod y Fones G. Daniel yn gwella ar 61 bod dan driniaeth law-fedd^'gol yn yr Ysbytty Brydeinig. Hefyd gyda'r 1111 llong daeth y Br. Llew- elyn T. James yn ol ac y mac wedi cael gwellhad yn yr Ysbytty Brydeinig. Cyda'r llong ddiweddaf aeth y Br. Howel Jones (Banc), Trelew, a'r Br. E. B. Theobald am dro i BLienos Aires, catfecl y ddau amser pleserns a dedwydd. Hefyd aeth y Fones R. Clarke i'r Ysbytty Brydeinig, hyderwn y caiff wellhad Ilwyr. -0- Tvlac y Br. Gwilym Evans (mab y Br. air Fones W. Evans, Maes yr Haf) i Buenos Ai- res i ymgynghori a'r mecldygon yngiyn a'i iechyd. Gobeithiwn y caiff yntau adferiad buan i'w lecliycl. ———— ————

O!lr Ysgrepan. II. Bu Mrs. E. J. Griffiths, Tir Halen, yn bur wael yr wythnos ddiweddaf. Ymosodwyd ami gan y pneumonia. Deallwn, crbyn hyn, ei bod lawer yti well. Caffed adferiad llwyr a buan. Derbyniwyd y newydd o Buenos Aires fod y Br. Griffith Pugh wedi bod drwy ei opertion, ac ei fod yn gwella yn rhagorol. Da iawn -0- Nos Sadwrndiwecldaf cyfarfu Pwyllgor yn y Gaiman, i geisio symud i gyfeiriad cael Eisteddfod yn y He rhyw dro cyn divvedd y flwyddyn nesaf. Penderfynodd y Pwyllgor yn unfryd i symyd ymlaen. Piti, ddywedwn, fod yr Eisteddfod yn cael marw, Nid ydym yn y Wiadfa wedi gallu llwyddo i'w chynal er's yn agos i dair btynedd, er wedi ceisio lawer tro i wneud. Dyma gynyg etto. Tybed y llwyddir y tro hWll ? Bydded i bawb, yn hen ac YI1 ieueinc, ddeffro efo'rhGil sefydhad bendigedig, ac 3-na, yn ddiddadl, fe geir Eis- teddfod wir lwyddianus. Fe drefnwyd i gael pwyllgor arall ym mhen mis. -0- Caed bwyl dda efo'r te parti a chyngherdd yn Mryn Crwn lJawn a nos Wener diweddaf. Mae'n debyg y ceir adroddiad llawn o'r cyf- ryw i'r DRAFOD erbyn yr wythnos nesaf. -0- Mwynhasom Gyfarfodydd yr Undeb yn Mryn Gwyn yn fawr iawn. Yr oedd yno gynnulliadau mawrion drwy'r dydd, a phawb ar en goreu yn gwrandaw y genadwri iach a draddodid i'w chlyvvedigaeth. Yr ocdd tes- tyn y Gyfeillach yn amserol, sef." Y pwysig- rwydd o feddu iaith bur," a chafwyd papur i rhagorol arno gan y Br. O. Owens, Coetmor. Arhosed bendith ar y cyfan. -0- Mae, y Br. Hugh Griffiths wedi bod yn ei wely am ddyddiau yn wael o dan y dwy- Inyn, anwyd sydd ar hyd a lied y Dyflryn. Dal yn bur wan oedd ddoe (clydd Mawrth.) Dymunwn iddo wellhad ar fyrder. o-- Bydd y 13oiiwyr Elias Owen a John O. Evans yn cychwyn dechreu yr wythnos nes- af am daith drwy Rio Negro i Buenos Aires. Yr olaf yn bwriadu myned i'i- Hospital Mae ei iechyd wedi bod yn wan er's misoedd. Bydded iddynt gael taith hwyl us. )== =

COM PA XIA UNIDA DE IRRIGACION DEL CHUBUT.—RAMAL C. AVISO. En vista del estado bajo del rio y amenaza de escasez de agua para el ruego para esta estacion y que el Ramal ha efectuado con- siderables gastos en las nuevas ohras que estan sin terminal': Se invita a todos los interesados a prose- guir la obra a fin de poder usar las dos boca- tomas. Se abonara el trabajo en acciones por In Compahia 6 en diuero, segwn como desee el interesado. EL DRECTORIO DEL RAMAL C. Gaiman, Septiembre 25 de 19:6.

Cwmni Unedig Dyfrhaol y Camwy.—Ca\<; kn C. Hysbysiad. Yn ngwyneb y ffaith fod yr afon yn iselr fod perygl o brinder dwfr, ac fod y Cwmni wedi myned i gostau trwm er gwneud y gwaith anghenrheidiol yn y glanau, ond [cd y gwaith o dorri'r ffos newydd heb ei gwbl- hau gehvir ar bawb yn gyffredinol sydd yn teimio unrhyw ddyddordeb 3-11 y mater i ddyfod at y gwaith heb cedi, fel y gelIir def- nyddio y ddau enau. Cydnabyddir am y gwaith mewn cyfalaf yn y Cwmni, neu telir arian parod. YR HYRWYDDAI. Gaiman, Medi 25, 1916.

E. VZTT A. TrelewB ACCESORIOS GENERALES. Para-Autos Articulos Especiales Para Ford, ca- jones de acero para estribos Neumaticos GOOD-YEAR, PIRELLI VU LCANIZACIMNES GARANTIDAS.

Dalier Sylw!! -0- Dymuuir hysbysu 'fod "Raffle" FfarIn Rhif 310, perchenogaeth 3' Bonwr JKNKIN "Lottery" diweddaf o'r mis hwn, wedi ei ohirio hyd y Lottery diweddaf o Rhag- fyr.