Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

6 articles on this Page

I LLONGAU*1

IAR WERTH.

-DAU LITii EITHAFOL.

News
Cite
Share

DAU LITii EITHAFOL. Hr. Go'.—Lnyniaf am ycnydig oiod 1 wneud thai sylwadau ar drydcdd ysgrif Tremydd. Yn ei ail ysgrifdiolcha i minm fy u syhvadau hynaws a charedig" ar ei ysgrif gyntaf. Yn ei drydedd ysgrif sonia am uniongredwyr culfarn, dialgar, a rhagfarnlJyd, yn hel hudd- yg! oddiar barwydydd Jehenna er pardduo eu cydfrodyr; yn amddifiyu crefydd mewn ysbryd hollol anghristionogol, a dyna wna Pwyllog i fcsur helaeth." Bobo! bach, dyna gymeriad, onide Mae'n rhaid fod Tremydd yn gwingo'n ofuadwy cyn y buasai yn defn- yddio y fath iaith am ei adoiygydd. Beth sydd wedi peri y fath gyfnewicfiad sydyn ? Cymered Trcmydd bwyll ni ddychryna efe Pwyllog gyda rhes o ansoddeiriau a hoaiadau. Y mac Pwyllog wedi dod allan i gcisio am- ddifyn yr Eglwys yn y Wladfa; yr hou nid oedd yn worth gan Tremydd aros yn aeiod ohoni er iddo dyngu llw o ffyddlondeb iddi. Gwyddoch cich bod wedi newid eich testyn droion, a ydych yn disgwyl i mi ddyfod ar eich ol i'ch. hoff feusydd hebderfyn? boddlon n. Dywedwch cich bod yn cofleidio y grefydd Gristionogol fel ei deffinir gan Iago. Oni welsoch yno fod "Gwr dauddyblygei feddvvl yn anwastad yn ei holi fiyrdd." Dywedir yno hefyd "y doethineb sydd oddi uchod, yn gyntaf pur ydyw, wedi hynny heddychlawn, (peace-loving) boneddigaidd, hawdd ei thrin." Caniatewch i mi ddyweud yn y fan hon fy mod wedi bod gyda chrefydd am rai degau o flynyddau ac ni welais i yr un "hawdd ei drin yn tori ei gysylltaid ag eglwys. Peth arall, dywedwch eich bod yn bytheirio mell tithion yn erbyn y grefydd ddefodol a ffurfiol. Dywedai yr enwog Butler ei fod wedi gweled ffurfiau heb yspryd, ond na welodd yspryd heb ffurfiai S yn siwr i chwi nid oes gormod o ffurfiau yn ein gwasanaeth ymneilltuol. Yr ydych yn fy nhemtioi ddifynu brawddeg o T. P's. Weekly. "For Heaven's sake do try to write something with an attempt at reality. You are on the wrong road at present." Dywedais yn fy ail ysgrif ei fod o'i le ynoch i ddod ag enw Drummond a Carlyle i amddi- ffyn eich yraddygiad gwir fod Drummond yn gweld beiau, a pha beth sydd yn y byd, a dynion yn ymwneud ag ef, nas gellir ei wella ? Dywed Drummond Now it is this great law which finally distinguishes Christianity from all other religions. It places the religion, of Christ upon a footing altogether unique, and gives to Christianity alone of all the religions of mankind a strange mark of Divin- ity. Christ's first beatitude is to the poor in spirit." "The condition of entrance into the Spiritual kingdom is to possess the child- spirit. Thousands admire Christ, who never become Christians. The Christian life is the only life that will ever be completed. Apart from Christ the life of a man is a broken pillar. Church- going itself, every Christian will rightly consider an invaluable aid to the ripe development of the spiritual life. In its own place, of course, Theology is no more to be dispensed with than the church. In every perfect religious system three great depart- ments must always be represented-criticism, dogmatism and evangelism. Without the first, there is no guarantee of truth, without the second no defence of truth, and withoutthe third no propagation of truth." Wei dyna ddigon o Drummond i Tremydd am y tro yma. Dywed Tremydd ei fod yn gwadu yspryd- oliaeth eiriol y Beibl; nid ydwyf yn gwybod beth feddylia wrth ysprydoliaeth eiriol, ond gwn fy meddwi fy hun, a chredaf y gwn y farn gy fixed in, sef nad oes nem awr neb yn credu yn gymaint yn y geiriauondy meddwi oblegid y mae'r Beibl wedi ei gyfieithu i ganoedd o ieithoedd. Gwir y buwyd yn dal fod pob gair yn cael ei roi gan yr ysbryd, felly nid oes dim yn newydd gan Tremydd ar y pwnc yma, fel y tybiai yn ddiau. Ond dyma frawddeg li.erllu,Dywed "ac nis galiaf ei dderbyn fel gair Duvv. Dywed Drummond fod unrhyw grefydd heb ddirgel- web yn perthyn iddi yn ffolineb, ac fod yr I eglwys bob amser wedi dal mai Crist oedd ffynhoucll bywyd. Crist ein bywyd yn wir, ydyw yr unjg athrawiaeth sydd wedi bod yn yr Eglwys Gristionogol. o Paul hyd Augustine ac o CalvJl1 hyd Newman. iI Myh a'r Tad un ydym," mcddai Crist, a "Fy ngeiriau i yspryd ydynt a bywyd ydynt." a "Gair ein Duw ni a saif byth." Dywed Sir William Ramsey D. C.L., yn ei lyfi, newydd, "The bearing of Recent Discovery on the Trustworthinness of ? i, ?- the New Testament," fod y T. Newydd ar ben ei hun yn hollol mown cynwysder gloewder, sylwecld, a gwirioneddoJrwydd eg!ur a byw- iol ei fynegiadau. Dyna dystiolaeth un sydd wedi bod am rai degau o fiynyddoedd yn archwilio yn y dwyrain yn y modd mwyaf celfydd ac ysgol- eigaidd. A dywed fnai y gwaith dan sylw II ydyw ei ewyllys olaf. Y rnac yr I-leii Dest- ament a'r Newydd wedi bod yn arfdy i'r wir Eghvys o'r oes ApostoJaidd hyc1 yn awr, fel y I gallodd wrthsefyll ei holl elynion, a dywcd hanesiaeth eu bod yn liuosog a beiddgar. Ond "Gair Duw nis rhvvymir." Br. Gol., rhag eich blitio a meithder, ter- fynaf yng ngeiriau Solomon,—" Fy mab, os deibyni di fy ngeiriau, ac os cuddi fy ngorch- yniynion gyda thi, yna cei ddeall ofn yr Ar- ghvydd, ac y cei vvybodaeth o Dduw." PWVLLOC.

I Porth Madryn.

Advertising

i V RHVF?L.| !