Y Drafod

<4FR]EEDOM.w The present European squabble for power has naturally afforded not a few examples of the many-sidedness of our human character. Among the most interesting of these examples may be noted the fact that-each of the bellig- erents considers itself as "defending the cause of civilisation and, freedom II against "the enemy." Britain states that it is her chief object to overthrow Prussian militarism and; pre- serve the independence of Europe," and as staunch a,nd loyal Britons we must of course stand by her through thick and thin. Next up comes Germany whose object in her own words is to shatter the curse of British industrialism which is ruining the world, and to bring under the proud trident which has lorded it for so many years over all the nations. In all probability quite tile largest percent- age in both countries believe these things to be as they are stated to be. We Britons certainly believe that Germany is not in the right. Germany as certainly believes that Britain is not in the right. And so by pom- melling each other like a Jess Willard and a Jack Johnson, until one or the other is ex- hausted, they seek to prove the truth of their principles. As if principles could be proved by brute force! The principles of both sides are very, different. Each claims to be the best we have got to up to the present time. In Ger- many the state is everything. In Britain the i individual is everything. Germany, accord- ing to herself, is a state. Britain, according to her own account, is a collection of individ- Illals. So here we have a fight between two different "principles" for a "freedom" which is differently understood. Germany lights for the freedom of the state, Britain for the freedom of the individual- both so-called "freedoms" merely misunderstood concept- ions carried to extremes. If Germany's state machine oppresses the people in one way, so does Britain's free- dom for the Individual in another, by allow- ing the strong and unscrupulous to exploit the weak unchecked. In the main the war is a struggle for power. No principle can be proved to be true or otherwise by war. Whichever side wins will gain increased power, but oppression will not cease. And the oppression of peace is worse than the horrors of war, as those who are fighting the battles of their lords in Europe well know. The god of war kills his hundreds of thousands outright, chiefly men; peaceful industrialism, but not in Britain alone, as Germany would have us believe, slowly grinds out the life of millions, men, women and children alike, while money accumulates in hoards and bulges the pockets of capitalism. A. H.

PARCHU YR HEN ALLORAU. Parchwn yr hen allorau Godwyd gan Gymru Fu, Allor y weddi, y bregeth, a'r gan, Swynodd angylion lu. Gwawdvvyr yw meibion Belial Wnant ar aUorau gam Gweddi Elias yr oes o hyd Esyd o'u mewn y fflam. Parchwn yr hen allorau Geidw y tan yn fyw Cofiwn fod fflam o fewn tanllwyth cudd, mud, Allorau Mynydd Duw." HIRFRYN.

Correspondencia Detenida. ( Daetb. yi- isod i law yn 'rhy ddiweddar i'w gyhoeddi yr wythnos ddiweddaf). CARTAS SIMPLES. Jane Jones, Dewi Lloyd Jones, David C. Thumas, Ricardl) II. WUiiams, Ricardo M. Humphreys, Evan. Hopkin, David Evans, Lloyd J ones, David L. Thomas, GuiIJermn l". Rhys, Eduardo Price, Samuel Jones, Nannau M. Pugh, Elizabeth Ann Jones, Joseph M. Morgan, Benjamin Roberts, Meirig Hughes, David Cnni, Daniel Evans, Tomiis Harri, Tomiis Austin, William Parry, Guiliermo Freeman, Carlos E. Griffiths, \m Griffiths, Feder. Wamhle, CvnddelwIluglies, Fakesen Hughes, George P. Cunningham, Maria Austin, William Da vies, Thomas (i: Davies, Howell James, J. Thomas Davies, David G. Hughes, David Evans, Idris Hughes, Roberto Carey Davies, Rafael Cholfe, loar Hughes, David Hughes, Heber Hughes, Gwilyin Williams, Ana de Walker, William Peaker, Samuel T. Jones, T. Williams, Tomas G. Williams, David G. Hughes, David Evans, Rhys Thomas, John Thomas Davies, Francisco Alliot, Arturo T. Thomas, David J. Evans, IIarri C. Rhys, Roberto Austin, Guillermo Price Jones Mignel Leonart, P. R. Jones, Juan Tomas Pugh, F. S. Davie's, Ton; Williams, Roger Gartielc1 Vaughan, Humph rey Hughes Jones, Juan Hughes, William Thomas, Richard Griffiths, John Evan Jones, John Jones, Peter Jones, Alun M. Williams, Jenni Roberts de Edwards, Sra. Tomas (1<- Evans, Guiliermo Williams, Ricardo SteIer, Richard M. Jones, Tom Morgan, Mair Jones, John O. Loughlin, W. O. Eds. Davies, David Cadvan, J. Thomas Jones, G. Morgan, Mrs, Roberts, (Maindiff I louse). CARGO. Mary Williams. '4

J V Qymanfa Ganu. Fonwr Golygydd.—Os gwelwch yn dda ganiattau i un nad yw gerddor alw sylw at yr uchod yn ngholofnau Y DRAFOD. Erbyn hyn y mae'r Rhaglen vn barod, a chynwysa 17 o Donau, 2 Anthem, Chant, a 6 o Donau i'r Plant. Gresyn fod y plant yn cael cyn lleied o le flwyadyn ar ol blwyddyn, tra mae lnvy, yn 01 cin barn fechan ni, sydd yn rhoddi mwyaf o urddas ar y canu bob biwyddyn. Hyderwn y bydd y Pwyllgor yn ddigon ffyddiog macs o law, i drefnu Cym- aufa i'r Plant ar benau eu hunain,- -y mae digon o adnoddau—yn lie, fel y mae arfer, eu cymeryd i lanw bwlch tray caiffy rhai mewn oed eu hanacll attynt. Y mae yr amscr wedi rliedeg yn mhell, a teg yw hysbysu mae nid ar y Pwyligor iiiaer bai; os oes bai hefyd, gorphwys ar yr Ar- graphydd, a gofyna yn daer am i'r eglwysi wneud eu goreu yn y misoedd dyfodol i wneud i fyny am yr amser golhvyd, er cicl Cymanfa ua chafwyd ei bath, yn yr adeg y pepdcrfyna y Pvvyllgor ei chynal. Beth yn well, i ddathlu hancr canmlvvyddiant yWlad- fa, na chael Cyinanta.i Ganu Mawl i'r Gvvr fu yn nodded ac amddiffyn i'r Cymry ar hyd yr haner canrif hyn. Caiff yr hen wr a'r hen wraig (ac yn wir am bell i un ieuangc fel yr ysgrifenydd) sydd yn ymwybodol o fod crac ynel1 lleisiau, roddi eu hanadl yn y Gymanfa pryd 11a feddyhasent am le mewn unrhyw gor yn parotoi i gystadleuacth. Byddvvn yn ofni weithiau, nad yw canu mawl yn cad ei le yn yr eglwysi; nad ystyrir ei yn rhan lhor wirioneddol o'r addoliad ag yw y bregeth nell y weddi; anfynych onide, pan na fyddo pregethwr yn y daith, y trefnir cwrdd canu- ond am ychydig Sabbothau cyn clydd y Gymanfa; Ond i ni ddarllen hanes Diwygiadau Crefyddol y gorphenol a'r pres- enol, canfyddwn fod i Ganiadacth le amlwg ynddynt, ac yn sicr y mae i Fawl ei waith arbenig er achubiaeth y byd. Beth pe treulid ychydig amser yn mhob cwrdd canu i geisio plymio i'r hyn sydd yn yr emynau ddarllenir ac a genir mor ddibris ynalnl" Emynyddiaeth yw y gangen fwyaf boblogaidd ytn Marddoniaeth Gymreig, hi syddWedi dylanwadu fwyaf ar fywyd a hanes dyfnal" ac uwchaf'ein cenedl. Cof genym ddarllen ysgrif gan y diweddar Iolo Caernar- Ion, ac yn mysg pethau eraill, dywedai Füd yr Emynau yn gyfryngau mawl ysprydol ac addoliad dwyfp]; cyfeiria Emyn at y pethau. mwyaf a dyfnaf sydd mewn dyn, ac at y pethau llwchaf a berthyn iddo at galou ac yspryd, -at Ddmva Christ,@t nef a thrag- wyddoldeb. Gofyna yr enaidam ddwfr a bara y bywyd, a chaiff hwynt mewn Emyn." Y mae tyiodi dyn a golud Dnw yn cyfarfod yn yrhen emynau, a pho mwyaf y cenir hwynt melusaf yn y byd yr ant, y maent yn i gwella wrth eu harfer. Ymsancteiddiant y11 rhyfedd wrth heneiddio. Oilcl,,i,fodcli ystyr iawnol iddynt, rhaid | dysgu ac ymgydnabyddu a'r tonau, y mae; pob ton sydd wedi ieuo yn gydmarus a'r emyn, i fod yn gyfrwng i cldangos allan neges vr emyn. Faint o Iafurio sydd yn y Wladfa? j llafur, nid yw yn llafur, dysgu o gariad, o ddyledswydd ddylasai fod. Faint o ddysgu elfenau cerddoriaeth i'rtoieuanc sydd ar hyd y Dyffryn ? dibyna Cymanfaoedd a Chaniad- aeth y dyfodol ar faint a wneir heddyw. A ydym ni, bobl ieuanc, yn rhoddi i Emyn1 yddiaeth ci lie? a ydynt yn myned yn rhan o'n, bywyd fel. yr arferant fod i'n tadau a'n liiamau ? ofnaf nad ydynt. Onid y duedd, os nad yr ymdrech yn wir, ydyw cadw ein bar- ddoniaeth yn fach a chyfyng, yu arwynebol a daearol. Dirmygir syniadau mewnol ac ysprydol. Ysgymunir breuddwydion penaf yr enaid ac ocheneidiau dyfnaf y gaIon; nid ydynt yn gysgod o ddim anweledig nac yn arwyddlun o ddim nefol a dwyfol. I raddau prin y mac merched a dynion ieuanc yn derbyn nerth a chynhaliaeth, ac ysbrydiaeth i gario bcichiau, i ymgynal o dan brofedig- aethau. A yw y Comic Songs isel eu clnvaeth yn myned a lie yr hen Emynau bendigedig, a fuont, ac a fyddant yn gymorth i filoedd deithio o fyd o wae i wynfyd. Yn wir, 'docs dim haner digon o ganu yn ein bywyd- clysg- wn yr emynau a'r tonau, a canwn hwy yn feddylgar, treiddiwn i'r adnabyddiaeth o'u cynwys, ac mi del'ont yn rlian o honom, dcuant yn ganllawiau ac yu llwybrau i ni gerdded. Disgynodd ar fy nghlust o v. 11 o Fondas y dref lion, yr hen emyn godidog o awduriaeth Hiraethog ar y don Nazareth yn cae! ei i ganu ary PhonograPh: "Dyma gariad fel y moroedd, Tosturiaethau fel y Hi! T'wysog hywyd pitt- yn iiiit-w. Marw i brynu'n bywyd ni vVc. j Yr hen emyn bendigedig y bu cymaint o ganu arno yn ystod y diwygiad, yn cael ei gauu er difyrvvch i lymeitwyr yn ughartref y gelyn. Teimlein ar y pryd yr hoilem ddod ag ef oddiyno, ctto, pwy wyr na lydd yn gyf- rwng i godi hiraeth ar ambell i lane sydd wedi gadael ty ei))adj ddychwcJyd gartref, oblegid y mae cymaint 0 ddirgelwch yn nglyn a goruchwyliaethau y Jehofah. Bendith fyddo ar y Gymanfa jnvdymuniad j Irelew. E: P.