Y Drafod

ENSYNIADAU A CHYHUDDIADAU. Mewn erthygl ar "Eglwysi'r Wiadfa a Phwyllgor yr Undeb," gan Br. D. Ial Jones yn y Gwerinwr, Rhif 44, gwna gyfeiriadau at Ysgrifenydd Eglwys y Gaiman—Br. Daniel R. Evans. Mewn attebiad iddynt, dymuna Swyddogion yr Eglwys hono wneyd yn hys- bys drwy y DRAFOD a'r Gwerinwr yn I. Fod y Br. Daniel R. Evans yn rhydd o osod yr Eglwys mewn safle dwyllod- rus" mewn perthynas a llythyr cymer- adwyaeth i'r Br. Wm. M. Hughes fel pregethwr, ac y gellir profi hyny. 2. Nad "oherwydd anhegwch yr Ysgrif- enydd y taflvvyd y mater i Bwyllgor yr Undeb." 3. Fod y Br. Daniel R. Evans wedi gwneyd ei waith fel Ysgrifenydd i foddlonrwydd yr Eglwys a'r Swyddogion. (Arwyadwyd) JOHN G. WILLIAMS, 1 W. T. GRIFFITHS, Swyddogion D. J. EVANS, Eglwys D. ENOC WILLIAMS, Bethe1, JOHN GRIFFITHS, ) Gaiman. MORGAN PH. JONES, j DAU LITH EITHAFOL. Ysgafued, ac rnor ddieftaith ydoedd ym- osodiad diniwed "Pwyllog" ar fy meddwl, fel ei llwyr anghofiais dros ysbaid. Edliwiad cyfaiil o'm distawrwydd yng- nglyn ag ef a'm hadgoffodd ohono. Fodd bynnag, diolchaf o galon iddo ain ei sylwadau hynaws a charedig, ac yn hyn o atebiad, ceisiaf ei efelychu mewn tynhervvch a moes- garwch. I ddechreu, syrthiodd yntau, er mor bwyllog, i'r amryfusedd o gamliwio fy llith, a'i gwneud yn fwy eithafol fyth. Beth meddach, yw achos y camwri hVim y mae cynnifer o ymosodwyr ac adolygwyr yn euog ohono ? Dealled "Pwyllog" nad asgwrn cefn yr eglwys yw asgwrn cefn y fasnach feddwoi ysgrifennais, eithr "yr eglwys yw asgwrn cefn y fasnach feddwol." Sieryd ef fel pe golygwn fad cynhalydd yr eglwys yn gynhalydd y fasnach feddwol yn ogystal. Camgymeriad o'r mwyaf ydyw synied felly, ac nid hynny olygais innau. Drachefn. ni chafodd fy llith ymddangos fel yr oedd yn y gwreiddiol. Arall sy'n gyfrifol am ci chyffccdinoli, fel ag i gynnwys yr eglwys fel cyfangorff. Nodais i ddosbarth neilltuoI, gan osod arbenigrwydd ar y cyfrvw. Mewn man yn ystod ei lith, rhydd y gofyn- iad canlyuol. A ydyw ef yn un o'r eglwys ? Wei, nac ydwyf. Nid wyf aelod o'r eglwys weledig, beth bynnag am yr eglwys anwel- edig. Ni chredaf rhyw lawer mewn aelod- aeth eglwysig, nac mewn crefydd ffuriiol. Anghydffurfhvr a gwrtheglwyswr ydwyf wrth natur, Chnrchianity is not Christianity, and formalism is the damnation of Great Britain," medd Carlyle. Eto, fe ofyaa, "Onid ydyw yr eglwys ar hyd yr oesan, drwy ei haelodau, yn I haleti y ddaear a dinas ar fry IT" ? Haws gofyn nac ateb bid siwr. 1).; ved Henry Drummond (j mai ffaith fwyaf galarus haues ydyw methiant cyrph trefnedig eg!wysydd- iaeth i ddeall anian semi crefydd Crist Pa syniadau bynnag oedd gan y goreuon yn eglwysi yr oesoedd am fywyd a chrefydd Crist, a'u cymeryd hwy gycia'u gilydd, y maent wedi lkvyddo i adael ar feddwl rhan fawr o'r byd dyb am Gristionogaeth sydd yn hollol i'r gwrthwyneb i'r hyn ydyw hi mewn gwirionedd." "Mewn llawer gwlad y mae yr Eglwys megis wedi lladrata Crist oddiar y bobl." Diftyg Cristionogaeth mewn gwir- ionedd ydyw y peth a ddengys gwasanaethau eglwysig." Na, nid yr eglwys a'i holl ddod- refnau ardderchog. a'i holl gyfleusderau sanct- aidd, ydyw yr offeryn terfynol i gymhwyso dynion i'r Nef." Edrydd Pwyllog" ymhellach, Onid yd- yw yn beth od fod cymaint o'n hieuenctid yn uno a'n heghvysi yn bresenol, pan y gwelir en hathrodi mor fynych ?" Goddefer gwest- iwn, Onid yw'n rhyfeddach eu bod yn ym- aelodi, a hwythau'n ymwybodol o'r twyIl, y rhagrith, a'r llygre dd fodola ynddynt ? Beth yn fwy difrifol na bod yn llygad dyst o weled tri o ftaenoriaid yn cydfyned i'r dafarn, acyn galw am y ddiod fwyaf feddwol posibl ? Na, diau na ddywedai "Pwyllog" fod y mwyaf- rif o'r aelodau eglwysig, scf yn ddynion a bechgyn, yn rhai sobr, pe edrychai dipyu o'i gwmpas, a chraffu mvvy. I TREMYDD.

THE ATTACK BY LA NACION ON THE BRITISH COLONY IN CHUBUT. For sheer downright persecution without the least call or necessity it would be hard to beat the malicious article published in a recent number of La Nation against the British Colony in Chubut. Judged by this article the British are all that they are not, and are nothing that they are. Untruths have been manufactured specially for the benefit of the credulous Ar- gentine public, to please whose palate La Nation evidently considers any rubbish good enough provided it pander to the vanity of the people and the perverted government mania for a nationality and a homogeneous- ness which are impossible in the youth of any country, but which will come of them- selves in due time and with patience. Nothing more is needed to demonstrate the utterly rotten state of the Argentine ver- nacnlar press when we see dastardly articles such as that of La Nacton countenanced and published by those dailies which claim to represent best the current thought of the country. The Chubut Colony is not, I believe, one of the least hardworking and efficient of those in the Argentine, but is well to the front, as we should naturally expect, consisting as it does chiefly of members offthe British race. In publishing its untruthful and foolish article La Nation has sinned deeply. It has sinned not only against the British residents of the Republic, but against the Argentine nation as a whole. Articles of this type can do no possible good, and they certainly and invariably do much harm. La Nation complains that the British refuse obedience and do not become assimilated to the population of the Republic. What wonder, if they are thus persecuted ? Is La Nation so ignorant of history as not to know that it is the spirit of the persecuted which keep alive that refractoriness to which its article refers ? To assimilate a people, be they ever so small in number, by means of per- secution, is an utter impossibility, as has been proved over and over again in history. Kill them, exterminate them, you may; but assimilate them never. If the great dailies of the Republic wish to see the British Colony of Chubut beginning to assimilate itself to and becoming gradually one with the rest of the population of this country, they will be wise enough to put a stop to this senseless and useless persecution, which has not now occurred for the first time. Conciliation and assimilation will only be possible when we find common sense, and sympathy with an immigrant people, in those quarters where we have every right to expect to find them. Thus, and thus only, will this Colony of Britons take a whole hearted in- terest in helping to build up a great Argentine nation of the future which shall be really worthy of having in its veins the blood of the most energetic and progressive race the world has ever seen, or is likely to see-the British. Let La Nation learn the lesson in time. I ARTHUR HUGHES.

I TRBLEVV, Neithiwr yn nghapel y TabernacI, traddod- wyd darlith ddyddorol ac adeiladol gan y Parch. W. Roberts, Cenhadwr. Mae'n amlvvg iddo fanteisio ar ei ymweliad a Lloegr a Chymru i sylwi a gwrandaw ar brif symud- iadan yr I-len Wlad, a thestyn ei ddarlith yd- oedd,—" Fy ymweliad a'r Hen vVlad, a'r hyn a welais ac a glywais yno." Diolchwyd yn gynes iddo am ei ddarlith, ac awgrymwyd y priodoldeb iddo ei hysgrifenu a'i thraddodi yn Gymraeg. Nos Lun, yr 2lain cyfisol cynhaliodd aelodau Gobeithlu y TabernacI, gyngherdd rhagorol. Llywyddwyd yn hynod ddeheuig gan y Parch. W. Roberts; ac aed drwy y rhaglen gaiilynol:-CAn, Ann Ellen Jones; adroddiad, Buddug Roberts; adroddiad, Eluned Williams; can Maude Humpnreys adroddiad, Samie Jones; adroddiad, Enid Jones; can, Edith Lynne; adroddiad, Rachel Jones; Adroddiad, Bryn Roberts; can, Hannah Jones adroddiad, Richie Williams; adroddiad, Alfred Humphreys; ton gan y plant; Adroddiacl, Mair Jones adroddiad, Maifron Roberts; deuawd, Dilys Ann Jones a Jennie Lewis; adroddiad, Blanche E. Roberts; can, Samie Jones; can Rachel Jones. Yn ystod y cyfarfod cafwvd anerchiad gan y Bonwyr D. Coslett Thomas, a Joseph Jones, a da fyddai i'r plantrldal ar eu cynghorion gwerthfawr; hefyd cafwyd unawd gan y Parch. W. Roberts yn Saesou- aeg; ac i ddiweddu cafwyd ton gan y plant. I ARGENTINO.