Y Drafod

Newyddion gyda'r Pellebr. (HAVAS AGENCY). BUENOS AIRES, DYDD MAWRTH. BUENOS Aiizi-s.- Y mae y Weinyddiaeth i wedi cyflwyno i'r Gyngres amcan-gyfrif cost- au y Gyllideb am y fhvyddyn 1915, y rhai a rennir fel y canlyu :—Atdreuliau y Gyngres $4,916,040; y Swyddfa Gartrefol,$51,278, 582; Swyddfa Dramor,$4,715,576; Trysor- lys,$21,576,836; y Ddyled Gyhoeddus $8,667,648 Swyddfa Cyfiawnder ac Addysg, $64,024,909; Swyddfa Rhyfel, h8,671, I 32; Swyddfa Morawl,$26,440,452 Swyddfa Amaethyddol, $ 1 2,6 I 3,647 Swyddfa Gweith- iau Gyhoeddus,$9,052,900 Blvvydd-daliadau &c.,$1,425,000; Arfau Rhyfel, &c., $5,221, 400. Cyfanswm Gweithiau CylioecidL,.s-- $63,000,000. Tanysgrifiadau Cynorthwyol, $13,313,180. Yn y Brif-ddinas a'r trefi cylchynol, clath- lwyd Gwyl y 9fed o Orphenaf gyda brwd- frydedd, er gwaethafy gwlaw trvvm ddisgynai drwy'r dydd. Hysbysir fod yr agerlong Argentaidd jfell- .doza, perthynol i'r Hamburg South American Line, pan ar ei thaith o borthladdoedd arfor- dir y De i Buenos Aires, wedi myned ar y graig yn agos i Punta Mogotes, o fewn pedair milltir i Cape Corrientes, ac fod ei sefyllfa yn beryglus iawn, ond fod y teithwyr oil yn ddiogel. Digwyddodd y ddamwain am naw o'r gloch nos Wener, y iofed cyfisol. Hysbysir o Mar del Plata, fod teithwyr yr -i, fod teit ] -iwyr yr agerlong Mendoza wedi eu glanio yn ddiogel. Ofnir na fydd modd achub y llong. VIEN-NA.-Hysbysa y newydduron, y bydd i Austria ofyn yn swyddogol i Servia gyn- iortliwyo yn yr ymchwiliad i lofruddiaeth yr Archdduc Francis-Ferdinand, a gwrthoda i'r Serbs i wneudarddangosiadaucyhocddus yn Bosina yn ffafr Servia. ST. PETERSBURG. Cyhoeddir deddf yn Rwssia mewn ychydig ddyddiau, yn gwa- hardd cyflenwi y inilwyr a diodydd meddwol. BELFAST.—Hysbysir fod ysgarmes ffyrnig wcdi eymeryd lie rhwng y Nationalists a'r Unionists yn un o'r trefi cyfagos, pryd y bu saethu gyda revolvers. LLUNDAIN.-Dywed y Prif Weiilldo,Mr. Asquith, y disgwylir y bydd i'r Senedd dori i fyny yn Awst, wedi derbyn y Gyllideb a'r gwelliantau ar fesur Ymreolaeth i'r Iwerddon. DYDD GWENER. BUENOS AIRES.- Y inae General Allaria wedi ei benodi yn Weinidog Rhyfel. Cyflwynodd diputad Pastro fesur i'r Gyng- res ddoe yn awdurdodi y Weinyddiaeth i drefnu benthyciad hyd i gan iniliwn o ddoleri am log o 5%. MEXICO.-Credir v bydd i Huerta ymadael oddiyma heddyw neu yfory am Vera Cruz. BORDEAUX.—Aeth yr agerlong Divonaar y bane wrth adael y porthladd. Cafodd y teith- wyr eu trosi i long arall, a chredir y gellir arbed y llong. LLUNDAIN.Y mae cwmni wedi ei ffurfio i adeiladu llongau pwrpasol at gludo cigfwyd rhewedig. Y mae Ty y Cyffredin wedi derbyn gyda 301 o bleidebau yn erbyn 207 y cynygion wriaed gan Garighellor y'Trysorlys, Mr. Lloyd George, ynglyn a threth yr Incwm. Y mae- Ty yr Arglwyddi wedi derbyn trydydd ddarlleniad cynygion cyfnewidiadau Mesur Ymreolaeth i'r Iwerddon. WASHINGTON.- Sicrheir fod cytundeb cyf- lafareddol wedi ei arwyddo gan y Gwerin- iaethau Argentina, Brazil a. Chile, yn ol yr hwn bydd i bob mater o anghydwelediad ddigwydd rhyngddynt yn ystod blwycldyn o ddyclcliad y cytundeb gael ei gyflwyno i fwrdd cyflafareddol rhyngwladwriaethol. NEW YORK.-BU i'r rhyfel-long Princetown ,daro yn erbyn craig a suddo, eithr achubwyd yr oil o'r dwylaw. RHUFAIN.—Gwefreb o Ravena ddywed fod 50 Carbineers, 50 o filwyr meirch, a dau gwmni gwyr traed wedi amgylchynu pentref Fusignano, ac wedi cymeryd 26 o bersonau i'r ddalfa ar y cyhudcliad o gymeryd rhan flaenllaw yn y streic anarchaidd, waedlyd ddiweddaf. LEIPZIG.—Hysbysir fod aviator Ellmynaidd o'r enw Enlich wedi curo pob ymgais flaen- orol; cyrhaeddodd uchder 7,500 mydr.

Unwyd Cymru a Lloegr yn 1283, yr Iw- erddon yn 1180. Ar Alban yn 1603.

CANOEDDYNMARW O'R TYPHOID. Y mae yr afiechid blin hwn-Typhoid-yn dinystrio bywydau lawer yn Ardales-tref yn nhalaeth Malaga, yn Ysbaen. Mewn adrodd- iad swyddogol dywedir fod rhyw 200 yn dioddef a'r rhan fwyaf o honynt yn anob- eithiol. Aclios y clefyd yw dwfr llygrol, y mae y gladdfa yn ganol y dref lle y mae nifer fawro'r dosbarth gweithiol yn byw. Y ii-iae a-orclivinvii wedi ei roddi i arfer anti-typhoid vaccine, i gau y gladdfa, ac i dorri'r pibelli dwfr. STREIC FAWR YN WOOLWICH. Y mae 12,000 o ddynion oedd yn gweithio mewn Arfdy yn Woolwich wedi gadael eu gwaith fel gwrth-dystiad oherwydd i engineer gael rhybudd i adael ei waith am iddo wrthod codi peiriant ar sylfaen oedd wedi ei gweithio gan ddynion oedd heb fod yu perthyn i'r undeb. BRENIN LLOEGR YN SHREWSBURY Ar y drydedd o'r mis hwn bu y brenin George mewn arddanghosfa amaethyelc101 yn Shrewsbury,—rhoddodd sylw arbenig i'r anifeiliad oedd wedi enill y gwobrau. Yr oedd yr haul mor boeth fel y bu farw naw o'r anifeiliaid. ETHOLIAD GORLLEWIN BIRMINGHAM. Trwy farwolaeth Mr. Joseph Chamberlain y mae sedd gorllewin Bermingham- yn was;. Y mae Mr. Austin Chamberlain-mab yr hen aelod-yn rhoddi ei le i fyny fel aelod dros Worcestershire, ac yn ymgeisydd am Gorllewin Birmingham. COF-GOLOFN I MR. CHAMBERLAIN. Y mae pobl Birmingham wedi rhoddi mynegiad i'w bwriad o gael Cofgolofn i'w diweddar aelod dros y rhanbarth Orllewinol. Y mae newydduron Llundain wedi cym- eryd y syniad i fyny gyda brwclfrydedd. TEYRNGED Y PRIF WEINIDOG I MR. JOSEPH CHAMBERLAIN. Yn Nhy y Cyffredin talodd y Prif WTeinidog deyrnged ragorol i goffadwriaeth y gwlad- weinydd enwog, a gohiriwyd y sehedd er dangos ei pharch i lafur a gallu y gwlad- weinydd ymadawedig.

Pethau gwerth eu gwybod, gan Tomos. Mae trallodion fel babanod, yn tyfu wrth eu meithrin. Mae'r hwn a brioda weddw yn gyfrifol am ei dyledion. Mae 5 o ddynion yn gweithio 10 awry dydd yn gyfartal i waith un celfyl am 8 awr. Mae amgylchedcl. yr haul yw 880,000, o filldiroedd, ac un y ddaear yn 24,889.. Mae haiarn yn saith waith trymach na dwr, arian yn ddeg waith, ac aur 19 gwaith, ac y mae dwr yn 830 gwaith trymach na'r awyr.

Y PARCHNAD Yn ol y newyddion diweddaraf o Buenos Aires.. GWENITH CHIJBUT.—Yn dal oddeutu $8.50 i$9.00 y can kilo am rawn o'r dos- barth goreu. GWENITH BARLETTA goreu o $9.00 i $9.10 y can kilo. GWENITH CANDEAL. goreu o $11.50 i $12.50 v can kilo. HAIDD at borthiant, o $6.00 i $6.50 y look. HADAU ALFALFA-Y mae yn bur amhvg fod gwell galw am hadau da yn ddiweddar ac y mae y stoc anferth sydd.ar law yn y gwahanol ystorfeydd yn graddol leihau. Y pris yw am A.—Hadau y tymor presenol, o $4.00 i §4.60 y 10 kilo. B.—Hadau newydd o $3.40 i $3.80 y 100 k. C. ,,$2.00 1$2.30 GWAIR (yn marchnad Caballito) mewn bales mawr yn unig Goreu $50.00 i $60.00 y dunell. Ail$30.00 i$40^00 Gwael $18.00 i $25.00 Nid yw y derbyniadau gwair gymaint ag oeddynt, a'r pris o ganlyniad yn tueddu i godi. Cynghorwn ein haelodau i beidio gwneud cytundebau am wair am bris isel, yn y rhagolwg y bydd i brisiau wella yn y dyfodol agos. Nid oes gyfnewidiad yn mhrisiau Gwlan, Grwyn, &c.

LLONGAU. RAWSON a'r ARGENTiNowedi cyrhaedd Madryn dydd Mercher, gydallythyrgod a theithwyr. QUINTANA i adael Buenos Aires ar yr 21am cyfisol, yn syth am Madryn. Rio NEGRO yn Madryn.

11 YN A'R LLALL. Llongyfarchwn yn galonog wyr Y DRAFOD ar eu gwaith rhagorol yn helaethu eu new- yddiadur clodwiw i wyth tudalen fras. Can- moliaeth gyffredinol sydd i'r papur yn ei ddillad newydd, yn mhob man ar hyd a lied y Dyffryn, ac nicl eithafol o gwbl oecld yr hyn ddywedwyd gan berson neillduol y dydd o'r blaen, sef, v deil Y DRAFoD yn awr i'w chydmaru a llawer o newyddiaduron lleol Cymru.

Drwg gan ein calon oedd cJywed am far- wolaeth sydyn ac anisgwyliadwy Mrs. M. E. Morgan, Trelew, yr hyu a gymerodd le yn Quebec bell. Un o'r rhai caredicaf, addfwyn- af, a thyneraf a adwaenom erioed oedd y ddi- weddar Mrs. Morgan. Yr oedd bob amser yn barchus o bawb, ac nid yn ami y cyfar- fyddici ac un parotach i gynorthwyo lie bydd- ai angen am Inmy. Bydcl ei lie yn wag yn hir raewn llawer cylch heblaw ar ei haelwyd ei hun. Dwfn y cydymdeimlwn a'r brodyr a'i chwaer, ac yn enwedig a'r hen fam oed- ranus sydd yn wylo ei hiraeth a'i cholled ar ei hoi. -0- Newyddion da ddaeth dros y don gyda'r mail diweddaf, am y Bonwr William Price, Dyffryn Uchaf. Gwnaeth y daith i Gymru,- mae'n debyg lawer oles iddo, a theimla ei hun yn gwelia. Llwyr iaehad iddo yw dy- muniad pawb. Yr wythnos ddiweddafy dechreuwyd go.sod i lawr reiliau ar y darn newydd o'r ffordd haiarn sydd i fod o'r Gaiman i'r Dyffryn Uchaf. Diau y bydd yna dren yn rhedeg ar fyrder. Dywedir fod yna ddau dren y dydd i redeg ar hyd-ddi ar ol ei hagor. Hei lwc, wir! ni fydcl eisieu codi-mor fore wed'yn i fynd i Drelew, na chwaith aros diwrnod cyfan, heb ddim i'w wneud, mewn lie mor anifyr ac afiach. -0- Bobol anwyl! dyna fwd sydd yn awr ar y ffyrdd yn ein trefydd. Yn wir, nid oes llai na rhyw droedfedd nen ddwy am wn i, o slivtch tew mewn llawer man yn y Gaiman, ac nid yw cyftwr pethan fymryn gwell yn Nhrelew. Anrhamwyol bron yw y ffyrdd yn y ddwy dref. Medde clamp o Sais wrthyf heddyw'bore:—"Now, you may choose one out of three things', Stop in the house, ride a horse, or being buried in the mud," ac yn wir, felly yn union y mae. Credwn mewn difrif, y dylai cyflwr ffyrdd ein trefydd fod yn well. Ar b;vv'y ri'Íáe'r bai tybed ? -0- Codi yn ofnadwy wna yr hen Gamwy y dydcliau hyn, ac os deil i godi i'r graddau y cwyd heddyw (dydd Mawrth), fe fydd dros y glanau cyn gwe! y nodynhwn beiriant y DRAFOD, Beth wed'yn ? We]! wel GwyHtiodd ceffyll y Br. Philyp J. Rees y dydd o'r blaen, pan yn dychweiyd adref o'r Gaiman, a thailwyd yntau o'r cerbyd, ond o drugaredd, achubodcl gydag ychydig bach o niwed. Beth ddaeth o'r papur l'hagorol a ddarllen- wyd gan y Br. D. O. Williams, Trelew, yn Ngyfeillach Bryn Crwn, dro yn ol ar Y Weinidogaeth a'r oes?" Gofynwyd ,iddo-fel y cefais ar clcleall gan un oedd yn bresenol yn y Gynhadlecld-i'w argraffu. Fel unsydd wedi, ac yn disgwyl amdano, apeliaf ato am iddo ei anfon i'r wasg. Yn sicr, bydd yn werth ei ddarllen yn bwyllog a myfyrgar. B.C.