Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
6 articles on this Page
Advertising
Y Feddyginiaeth oreu at ddolurlau yr Afu a'r Cylia yw BEE'S BILIOUS BEANS. Peidiwch a chwyno, ond anfonwch heddyw am y feddyginia.eth ragorol hon. Mae y gost o fewn cyrraedd pawb. Dim ond 1/3 a 2d. am y post. Don't complain, that your Liver is wrong when the right medicine is at hand. You will feel 10 years younger after a few doses. Try them and see for yourself. Hundreds of men and women testify to the wonderful good this medicine has done them. Agent for South Wales, J. HARRIS, Ph.Ch., M.P.S., Major Pharmacist, YSTRADCYNLAIS. BEE'S BILIOUS BEANS Cures Headaches, Constipation, li-idiges, tion, Dizziness, Piles, Sallow Complexion; Female Weaknesses, Pains in the Back, Pimples, Loss of Appetite, and gives tone to the whole system. I A DDARFU I CHWI AMEU EICH ARENAU ? J?? ?F Pob d ',I 7 a ddywed 1>, ¡ -I hanes. .2>- I IJ' A ydych yn bruddglwyfus, yn gyffrous, neu yn I blino yn fuan ? A ydych wedi rhedeg i lawr, neu yn gymalystog (rheumatic) ? Effeithia Blinder • Arenol ar yr holl gorph. Llawer sydd yn dioddef oddiwrth yr an- hwylder hwn nad amheuasant erioed eu harenau (lcidneys), ItC eto yr arenau ydyw yr organau mwyaf tebygol i waelu. oblegid ganddynt hwy y mae y gwaith mwyaf i'w wneyd. Dydd a nos, o'n genedigaeth hyd 'ddiwedd ein bywydau, maent ar waith yn gwahanu y lleisw (urine) oddiwrth y gwaed, ac yn hidle allan y gweuwynau sydd yn achosi y fath anhwylderau a'r rhai hyn :— Poen yn y cefn, poenau yn yr ystlysau a'r llwynau, prydiau pensyfrdanol, afreoleidd-dra troethol (urinary irregularities), ANHWYLDEK ipLEDRKNOL (bladder disease), grafel, careg, auhunedd (sleeplessness), cryd cymmalau, Hwyuwst (lumbago), chwyddiadau dyfrol, dyfrglwyf (dropsy), calon afreolaidd, annhrefn- au gieuol, a Bright?s disease. Mae blinder arenol yn effeithio yn wahanol a'r bobl, ond os ydych "yn dioddef oddiwrth un o'r argoelion uchod, gellwch sicrhau fod genych afiechyd yu yr arenau. Maent yn syrthio yn ol gyda'u gwaith, ag yn analluog i gadw o'ch corph y surui dyfrol a'r gwenwvnaii arenol sydd yn dechrcu eymaint o aiiechydoii. Mae gwaith yr arenau mor fawr ac mor ddiorphwys fel, pan unwaith y gwaelant, nis gallant byth wellhau heb gynorthwy. Cynorthwy neillduol yr arenau ydyw PELENI AKKNAU CEFNBOEN DOAN (Doan's Backache Kidney Pills) gwnelir hwynt o wreiddiau pur a llysiau a iachant ac a adfywiant yr arenau mewn ffordd naturiol. Gwellhant bob math o anhwylder yn yr arenau ac yn y bledren; cryfhant y cefn, a iachant boenau yn yr ystlysau a'r llwynau, cywirant annhrefnau troethol (urinary disorders), a'r grafel; hwy a'ch amddiffynant rhag balliant gwaed, rhag fflameg (inflammation) yn y bledren, urcemia, dyfrglwyf, trwythlif (dia- betes), a BrighVs disease. Nid oes ganddynt unrhvw weithrediad ar y coluddion. Un adeg tybid mae annhrefnau troethol yn unig a ellid eu priodoli i'r arenau, ond mae uwyddoniaeth ddiweddar yn proli fod y rhan fivyaf o afiech- ydon yn cael eu dechreuad yn yr organau pwysig hyn. Felly, os ydych yn wael, ni waeth beth a feddyliwch yw y mater, dech- reuwch ar unwaith gyda I'IIKI.ENI ARENAU CEFNBOEN DOAN (Doans Backache Kidney Pills), a cheisiwch gael eich arenau yn iach, yna hwythau a ddygant yn ol i iechyd yr holl organau ereill. Nid drwy yr un ffordd arall y'ch hadf.erir. I I I Boaj7 29? M?    ??a?e  -???'???'?  S? ? a1-.? p j11, § a! ?.  S' YR UNIG FLWCH DIDWYLL. Gan holl ffervllwyr ac yn y Stores am 2/9 y blwch G blwch 13/9 neu yn rhydd drwy y post yn syth oddiwrth y FOSTER MCCLELLAN CO., 8, Wells Street, Oxford Street, Loud on, W.
[No title]
■■ ■r 1 TAWENOG, AWDUR "DAIL Y DOLYDD." t "Dail y Dolydd." AIL LYFR TAWENOG PRIS 1. SWLLT. Dyma lyfr tlws ei ymfldangosiad. Am ei gynnwys ni raid dywedyd ne- mawr ddim. Mae yr awdur a'i weithiau yn ddigon adnabyddus i ddarllenwyr y "Darian. "t Efe yw un o feirdd mwyaf dihysbydd ein gwlad, a'i awen yn llifeirio ei llaeth, a'i mel yn gryfach a chyioethocach fel y mae y bardd yn mynd ymlaen ar ei ail brydles. Nid yw y ffaith ei fod wedi mynd dros derfyn yr "addewid," wedi gwneud un gwahaniaeth yn ei awen, Ra nemor yn ei ysbryd hoew. Afraid fyddai i mi son llawer am y caneuon. sydd yn y llyfr hwn, am fod nifer fawr ohonynt wedi bod trwy fy Haw yn barod, a'm barn am danynt wedi ei sicrhau wrthynt mewn ail argraffiad. Mae yma eiriau Cantawd na welais o'r blaen—"Y Pentrefwyr Gwledig." Mae yn resyn na chymer- ai rhyw gerddor at y geiriau hyn, i'w hieuo a cherddoriaeth. Mae ein CANTAWDAU CYMREIG wedi mynd yn brin, a dichon fod ein cerddorion Cymreig hefyd wedi mynd yn brinach. Yn sicr, mae yma gyfle ardderchog i gerddor ryn y geiriau hyn. A yw yn. bosibl cael adfywiad Cymreig yn y gwersyll cerddorol? Pa angen canu ac ail ganu darnau Seisnig byth ac hefyd. Fe ddywedir ein bod a'u hwynebau ar "Gymrii Newydd." A gawn ni weled EIN CERDDORION A'N CANWYR yn troi ei wynebau tua thoriad gwawr? Maent wedi llercian yn ddigon hir, bellach,- yn y nos es- tronol. Yn "Nail y Dolydd fe geir new- ydd-beth llenyddol. Pwy ond Tawen- og fuasai yn meddwl am osod dar- luniau o lu o feirdd y cylch i addurno ei lyfr? Mae rhai ohonynt wedi ein gadael, ac eraill yn parhau i wasan- aethu eu gwlad ar feysydd yr awen. Bydd y d'arluniau o'r beirdd ym- adawedig sydd yma yn ddiddorol iawn i'r rhai oedd yn gydnabyddus a hwy, ac hefyd i eraill na welsant eu hwynebau pan yn fyw. Dylwn nodi fod Argraffwyr y "Darian" wedi gwneudi eu gwaith yn ardderchog yn nhroad allan y llyfr. Ac am y darluniau maent yma yn fyw ger ein bron. Ni ddaeth eu gwell erioed o un wasg- Seisnig. Mae yr oil yn glod i'r Argraffwyr. Wedi i'r awdur werthu y llyfr i gyd, ac ni fydd hynny yn hir, bwriada ANRHEGU DARLLENWYR Y DARIAN I ar darluniau, ac os bydd modd, fe geir bywgraffiad byr o bob un o honynt. Bydd hynny yn fwy diddorol na'r darluniau wrthynt eu hunain, er cystal ydynt. BRYNFAB. I
Nodion o Abertawe.
Nodion o Abertawe. GAN DALNANT. 40rwydr y Mabinogion i Sewd Melincwrt a Chylch" Pen Mynydd Henllan. I'r wlad, i'r wlad, Ohwi drefwyr mad, Cewch yno'n rhad o'i breintiau; Amrywiaeth Ner Sydd fel y ser— Cewch ffrwythau per a blodau. Cewch ddringo'r bryn, I'w gopa gwyn, Ac yno ddrachtio'n helaeth I 0 neithdar pur Yr awyr gllr, Anadlir iechydwriaeth. Cewch rodio glan. Rhyw Lyn-y-fan, Ymlwybro dan goedwigoedd; Neu drwy y dydd Fwynhau yn rhydd, Gudd swynion y dyffrynoedd. Cewch ymhob llwyn Rylv newydd swyn, Mae yn y brwyn farddoniaeth; Mae'r adar mân I I gyd ar din, Mewn cytgan o beroriaeth. I'r wlad, i'r wlad, Chwi drefwyr mad, j ■. Meddiennwch eich tref-dadaeth Rhodd rad ein Ner Yw awel her, A cheinder creadigaeth. Mewn cydgord a theimladau o fath yr uchod yr aeth Mabinogion Abertawe, Medi 28ain, ar eu pumed Crwydr, a'r olaf eleni, i ardal Melincwrt, yng Nglyn Nedd, i weld y Scifrd nodedig, a'r Capel hynafol, ac i ddringo i ben myn- ydd Henllan i dreniio'n synfyfyrgar ar yr hen olion Cymreig ar ffurf cylch sydd yno. Mor wahanol yr hin y prynhawn hwn i'r hyn oedd pan ymwelwyd a'r dyffryn adeg Crwydr Pontneddfechan ddechreu'r haf! Yn lie glaw tymhestl- og cafwyd tesni hyfryd mis k-edi. yr hyn wnaeth dringo'r uiynydd yn orch- wyl pleserus. Cychwynwyd ganol dydd gyda'r tren modur, a chyrhaeddwyd arosfan Melincwrt mewn byr amser. Yno yn ein disgwyl yr oedd nifer o Gymry aiddgar yr ardal, a blys gwneud rywbeth dros yr hen iaith, drwy sefydlu Cymdeithas Gymraeg yn P lie yn eu meddiannu. Ni wna'r Gol., rwy'n sicr, rwgnach roi modfedd neu ddwy o'i ofod gwerthfawr i'w henwau yn y fan yma, sef y Cynghorwr T. W. Herbert, y Parch. T. P. Lloyd, a'r Bonwyr Sam Lloyd (Myfyr Nedd),- J. D. Evans, T. M. Evans (brawd yr Athro David Evans, Mus. Doc., Caerdydd), W. Davies, T. Williams, Samuel Rees, Evan Williams, M. J. Prydderch, a J. Rowlands, ac yni- welydd o Bontardawe, y Bonwr J7 Mor- gan Davies, hynafieithydd a lienor. Yn rhannol ar wahoddiad y cyfeillion hyn y cymerwyd y grwydr hon er eu cyn- orthwyo i sefydlu'r Gymdeithas new- ydd, ac ymddygasant yn anrhydeddus tuag atom trwy ddarpar lluniaeth blasus ar ein cyfef. Nid oes odid gwm prydferthach yng Nghymru na Chwm Nedd, rhamajitus eu olygfeydd, a di- ddorol ei hanes mewn lien a chan. Pwy na chlywodd am TQIBOS Llewelyn o'r Regoes, Dafydd Nicolas o Aber- pergwm, Y' Fonesig Jane Williams, Aberpergwm Rhys Morgan, Pencraig- nedd; Philip Griffiths yr Alltwen, ac yn ddiweddarach "Garw Coch," tad y Barnwr Gwilym Williams, er iddo ef adael ei fro enedigol yn ieuanc, eto, un o hlant Dyffryn Nedd oedd. Gofod a balla i ni ymhelaethu yn y cyfeiriad hwn, ond cawn gyffwrdd ag un neu ddau o honynt ar e in ffordd. Dyma ni wedi ymgydnabyddu a'n èyf- eillion yn y lie, ac yn cychwyn o ddifri ar ein taith, ac yn fuan yn cyrraedd olion yr hen Felin roddodd ei enw i'r fan. Holai rhywun—M Ble'r oedd y Cwrt ?" Atebodd un arall ei fod y tu- allan. Gyda Haw, pa sawl melin fu yn Nyffryn Nedd Z Sonir yn hanes yr Hyba-rch Phylip Griffiths, Alltwen, am Felin Aberpergwm, lie yr oedd mam yr enwog bregethwr yn byw cyn iddi briodi. Diddorol fyddai yagril ar Felinau diflanedig Dyffryn Nedd, o Gas- tellnedd i fyny. Dyna destun ymchwil i aelodau Cymdeithas newydd yr Y nys- f ach. ) (I barhau.)
INodion o'r Maerdy,
I Nodion o'r Maerdy, I GAN MEIRIONA. Cynhaliodd Undeb Dirwestol Merch- ed y De eu cyfarfod chwarterol yn Ebenezer (M.C.) nos Fercher, Hydref y i8fed. Cafwyd cynhadledd yn y j prynhawn, ac yn yr hwyr gyfarfod amrywiaethol dan lywyddiaeth y Parch. Hope Evans (A.). Dechreu- wyd y cyfarfod gan Mrs. Hughes, Ynyshir. Yna cafwyd can gan Gor Plant Ebenezer, dan arweiniad Mr. T. D. Lewis, arweinydd y gan yn y lie. I Can gan Miss Frances Jones, "Rest of the Weary. Anerchiad gan Mrs. Clarke, Tylorstown. Can eto gan Mr. T. D. Lewis. Wedi hynny cafwyd anerchiad pwrpasol yn llawn tan gan Mrs. Lloyd, Ferndale. Cafwyd ychydig eiriau gan y Parch. W. E. Williams, B. A., Bethania. Wedi talu y diolch arferol gan Mrs. Hope Evans a Mrs. Morgan, Tylorstown, terfyn- wyd y cyfarfod. Er ein bod yn credu rywfodd fod y Gymdeithas wedi cplli ei h arweinydd mawr pan gollddd Cranogwen, yr oeddym yn teimlo fod rhyw swn i'w glywed megis ym mrig y morwydd. Ymlaen yr elont. Mae digon o le pe ond i sobreiddio y lie hwn yn unig. Cyfeiliwyd gan organ- ydd Ebenezer, Mr. John Jones. Dydd Iau, Hydref y igeg, elai torf i orsaf y rheilffordd i ddangos eu cyd- ymdeimlad a Mr. David Davies, Illtyd Street, Treorci, Goruchwyliwr y Pearl, a'r teulu yn y brofedigaeth chwerw a'u cyfarfu trwy golli eu hannwyl Silas yn wyth mlwydd oed ddrwy ddamwain ar un o heolydd Tre- orci. Er nad oedd ond wyth mlwydd oed, yn ei ffordd fach ei hunan yr oedd yn hen, ac yn denu serch pawb a'i hadwaenai. Yr oedd hefyd yn wyr i Mr. John Williams, cigydd, Maerdy, ac un o golofnau yr achos yn Eben- ezer. Nid oes ond ychydig amser er pan fu y teulu hwn mewn galar dwys ar ol eu hannwyl Idris a roes ei fywyd yn aberth dros ei wlad, a chyn iddynt bron allu sychu eu dagrau wele eto ergyd drom arall. Daeth torf o Dreorci hefyd i'w hebrwng, yr hyn oedd yn brawf sicr o'r parch a'r anwyldeb y mae y teulu wedi ennill iddynt eu hurtain er pan y symudasant i'r ochr arall i'r mynydd. Cymerwyd rhan yn y gwasanaeth gan y Parch. W. E. Williams, B A., a gweinidog y teulu, y Parch. W. Davies. 0, cofiwch, chwi serchog rieni Try dagrau yn berlau cyn hir, I. 'Nol gadael y dyrus anialwch A chyrraedd y nef-dawel dir; Tragwyddol orphwysfa fydd yno, Cewch gwmni'ch plant annwyl i gyd, Lie nad oes na marw na chladdu, Ond bywyd tragwyddol o hyd. Nos lau ym Methania (M.C.), caf- wyd darlith gan y Parch.,W. E. Wil- liams, B.A., y gweinidog, a chan fod ganddo destyn newydd iawn i ni yr oeddem yn awy-ddus iawn am ei glywed. Hefyd dyma v waith gyntaf, mae'n debig, iddo fentro i fyd y dar- lithio. Yr oedd y capel wedi ei lanw i'r ymylon, a llawer fel fy hunan yn methu deall beth oedd ganddo i'w ddweyd ar y testyn, sef. "Ysbryd- iaeth." Mae llawer o'r rhai sydd yn honni eu bod yn ddilynwyr i'r math hwn o grefydd yn yr ardal hon, a sicr gennym eu bod wedi derbyn llawer o oleuni drwy y ddarlith, er feallai na chytunant a'r darlithydd mewn llawer o bethau. Yr oedd y darlithydd wedi astudio a meistroli ei destyn yn llwyr, a hawdd canfod ei fod wedi cael llwyr afael ar y gynulleidfa. Cadeiriwyd gan Mr. Evan Morgan, is-oruchwyli- wr. Dymunwn longyfarch Mr. David Rees a'i gor ar eu gwaith yn cipio y wobr yn Eisteddfod Ferndale, ynghyd a'r gantores ieuanc, Miss Frances Jones, Maerdy, ar ei buddugoliaeth yn yr un lie.
Gemau Gwr o Gwmgarw.
Gemau Gwr o Gwmgarw. Mr. 'Gol.Darllenir mewn rhyw fan; "Pob dyn a esyd y gwin da yn gyntaf, yna, un a fyddo gwaeth." Wrth hyn nid da ymroi i ormod gwin, nac unrhyw wlybwr cynhyrfus arall. Dywedir am ambell i fasnachwr, weithiau, fod ei bopeth goreu yn y ffenestr, neu y tuallan, ac mae ambell i gwsmer yn ei deall hi, gan fynnu y peth sydd yn y ffenestr, neu o'r man mwyaf amlwg. Ond nid yw pob pe:h a roddir yn y ffenestr cystal a'r olwg bob amser. "Gaf fi weled y darn cig yna gennych, ebai gwraig ryw dro, wrth gigydd llongar. "Cewch, mum," ebe yntau. A chyn ei bod wedi cael amser. i anadlu ddwywaith yr oedd y darn cig ger ei bron, a'r olwg arno yn hyfryd. "Faint y pwys ydyw 'e?" ebai hi. "Cymaint a chymaint, ebai yntau. "Trowch ef wyneb fyny," ebai hi, "i fi gael gweled hwnnw rwan. Ac felly gwnaeth, a dyna lle'r oedd asgwrn anferth ym mron cymaint a'r darn cig. "Mae ynddo asgwrn disprad," ebai'r wraig. "Oes, mae tipyn o asgwrn ynddo, ond allwn ni ddim cael eig heb beth esgyrn," ebai yntau. "Yr wyf yn deall, ond allaf fi ddim fforddio rhoddi pris cig am esgyrn, serch hynny, ebai hithau, a ffwrdd yr aeth. • !■■■• Gorchuddir ein newyodiaduron yn fynych a hysbysiadau am feddyg- iniaethau yn gwella pob dolur. Gwnai Ilyneu yr hysbysiad am danynt, lawer pryd, lawn cymaint o les i'r dioddef- ydd, os nad mwy. Creadur twyllodrus yw dyn, a rhyfedd am dwyllo 't gyd-ddyn. Bydd cadw mewn cof y pethau hyn yn fwy o werth nag aur, ie, na gemau, mae yn bosibl, ar lawer i amgylphiad. i WAETH PWY.
I Barn y Wylan.
I Barn y Wylan. I AM BOBL A PHETHAU. Nis gallwn lai na sylwi ar y llu bech- gyn ieuaine a welwn yn mynd gyda'r tren i Gastell Nedd ac Abertawe, tra'r oedd Gwyl Gerddorol yn Resolfen. Elai'r elw i'w cyfoedion sy'n aberthu eu bywydau yn Ffrainc a lleoedd eraiH. Gwaria/r Johnny Walkers hyn (chwedl y Tramp) eu harian yn ein trefydd am I yr hyn nid yw fara, a phrin y cewch ateb parchus ganddynt os ceisiwch ganddynt brynu tocyn at ryw achos da. Pan ddaw'r bechgyn yn ol o'r rhyfel, synnwn i ddim nad y rhai hyn fydd yn gwaeddi mwyatf- Gwaeddi yw'r peth gore fedrant wneud yn ol arfer pennau gweigion. Prin iawn yw'r esgidiau yma'n awiv a chredaf y gwnai Dafydd y Crydd .I fusnes iawn yina. Oymered yr aW- grym. Gwylied ';Y1' anundebwyr, er hynny. Nid dynion saff iawn i weithio iddynt yw y rhai na thalant eu hundeb. Y mae yma ddosbarth arall sy'n undebwyr can belled ag y niae talu'r undeb yn mynd ond yn darfod y fan honno. Nis gwn beth i'w feddwl o lawer o'r rhai hyn. Nis ddywedaiit byth air dros achos eu cydweithwyr, ac ni welir hwy yng nghyfarfodydd Y gwaith. Y maent yn rhy hoff o lawer o ddilyn sodlau'r swyddogion, ae Y maent yn fwrn ar y rhai hynny- Diolch i Betsi Gibbs am y 5s. gwobr a gynhygia. Dyma fachan fydd yn fa-rdi, ar ei union. Yr wyf wedi prynu potelaid o inc. a hwnnw'r duaf a fedrwn gael, er myn bod yn sicr o wneud cyfiawnder a h'\VY. Nid ffol fuasai drama, ac "Anundeb- wr" yndestyn iddi. Tybed na ellid darbwyllo ein hanundebwyr i droi o gyfeiliorni eu ffyrdd er mwyn eu plant eti hunain ,sy'n dechreu gweithio. GreSyn mawr yw gadael iddynt hwy ddechreu gyrfa bywyd dan anfantais. ddechreu gy rfa bywyd dan anfantsis- !A