Y Brython

•Or GOSTEG. I Anghajfael.—Yr oedd llith Metthyr—sei yng nghyfres y Wib i'r De-wedi ei chvsodi gogyfer a'r rhifyn hwn ond digwyddodd ajaghaffael gyda'r Hun oedd i fod ynddi, a bu raid gohirio'r cwbl hyd y rhifyn nesaf. Gair wedyn am Aberjionddu a Chasnewydd, ac fe gly'r gyfres, oni ddiango'r merlyn o'i ystabl fel y gwnaeth lawer tro o'r blaen. Boweniaid Treorci.-Y mae Myfyr ltefin, LlaneIli-sef brawd Ben Bowen y bardd— wedi dechreu golygu Seren yr Ysgol Sul, mis- olyn at wasanaeth plant Bedyddwyr Cymra ac y mae'r rhifyn cyntaf yn argoeliti dda. Eisiau mwy a mwy o apostolion plant sydd yng NghNqnru, eisiau bardd a fedr cam; i blant, pregethwr a fedr bregethu i blant— gwaith anos lawer na phregethu i rai mewn oed eisiau athrawon a fedr y ffordd at feddwl plant ac eisiau golygwyr a fedr arlwyo llenyddiaeth blasus i blant. Cofiant Ben wedi ei werthu'n llwyr, mwy a mwy o ofyn amdano, a Blagur A wen--sef ei farddon- iaeth fore—hithau'n gyfrol sy'n mynd yn gyflym, er rhyfel a phurdan fyglyd y byd. Annwyl gan y wlad yw pob smic am Fowen- iaid Treorei. DAFYDD AM BYTH!-Daw seithfed llith ar hugain yr HenWas o'rLlofft Stabal yr wythnos nesaf ti gorfoleddu y mae yn honno am fod Mr. Lloyd George wedi ei godi'n Brif Weinidog Prydain Fawr, a geilw ar holl weision ffermydd y wlad i godi eu pennau o'r ffosydd a gwaeddi i gyd gyda'i gilydd DAFYDD AM BYTH DAFYDD AM BYTH GWLAD r GWTNT.—Estynnodd un o ddarllen- wyr Y BRYTHON hwn i mi, allan o ysgrif Dr., Cyn. ddylan Jones yn r Cymro, Rhagfyr 27 :— Caniataer i mi fynegu fy argyhoeddiad fod y cynulleidfaoedd Cymreig yn yr Unol Daleithiau "yn fwy intelligent na chynulleidfaoedd y wlad 4; hon. Gwn y meddylia craill yn amgen, ond 4i dyna fy argyhoeddiad i ar ol chwe mis o bregethu dyddiol yn eu plith. Pa fodd y mae cyfrif am y ffaith hon, os ffaith hefyd, nis gwn. Efallai fod gwlad newydd, amgylchoedd newydd, ac unig- rwydd mawr y ffermydd, ac felly yn treulio mwy o amser i ddarllen a myfyrio,—hwyrach fod hynyna wedi deffroi eu meddyliau. Fodd bynnag, dyna fy argyhoeddiad i, ac ategir ef gan ansawdd a chymeriad y newyddiadur sydd yn cylchredeg yn eu mysg. Pa newyddiadur yng Nghymru a ddeil ei gystadlu a'r Drych CI Americahaidd ? Pery hwnnw drwy'r blynydd- oedd i drafod pynciau uchel a dyrys mewn U llenyddiaeth a diwinyddiaeth, a hynny'n fynych mewn modd gorchestol a meistrolgar." Rhad arno canys er fod gennym berthynasau a chyfeillion lawer yn y Gorllewin, baldordd anghred- adwy yw dywedyd fod eu cynulleidfaoedd yn fwy -deallus na rhai'r Hen Wlad. Gwelsom ddynion eithaf call a sym] eu hysbryd pan yma, yn chwyddo a cholli eu pennau wedi mynd dros y dwr. Rhaid fod rhyw wyntowgrwydd yn awyr yGorllewin,canys y mae ei bobl yn cerdded yn fwy codog,'yn siarad yn fwy bostfawr, ac yn sgrifennu'n fwy gwyntog a thrystiog nag y gwneir yma. Mr. bach digon plaen oedd y dyn pan yma ond ymhen rhyw bythefnos neu lai wedi teimlo Cyfandir mawr a llydan yr America dan ei draed. dyna yntau'n lledu'n gyf- atebol, ac yn tyfu'n Broff. hyn ac yn Broff. arall, ac oni eilw ambell pork merchant ei hun yn Professor of Baconry yny Taleithiau ? Pob parch i'n cefndryd am eu haml rinweddau ond byddai'n well gennym c'r hanner bregethu i wrandawyr deallus, dirodres ac achlust yr Hen Wlad. Y mae'r Dr. yn gofyn Pa newyddiadur yng Nghymru a ddeil ei gystadlu a'r Drych ? Wel, ni wyddom ni am yr un ohonynt a ddeil ei gystadlu ag ef am wyntowgrwydd oraclaidd I wrth son am bethau ymhell tuhwnt i'w wybodaeth ac os oedd y Dr. o ddifrif wrth sgrifennu'r frawddeg, druan o'i farn os nad oedd, druan ohono i gyd, Cadw'r tan i loggi.-Derbyiiied Eifion Wyu< Porthmadog, ein diolch ni a'r bechgyn led y byd am ei gyfieithiad campus a ganlyn o Till I the boys come home :— NES DAW'R LLANCIAU'N OL. I GALWYD hwy o gwm a llechwedd Galwyd hwy o fwth a llys A phan dyrrai'r wlad ei dawrion, Parod oeddynt ar y wys Ha adeweh i lif eich digrau Wneuthur eu caledi'n fwy Ac er bod eich bron ar dorri, Cenwch er eu llonni hwy :—• Cadwn dan i Josgi Yn yr hen gartrefi Os yw'r llanciau mwyu ymhell, Hwy-ddont yn ol Haul sydd yn tywynnu Uwch y cwnwl trymddu Trown y cwmwl du o chwith Nes daw'r llanciau'n ol. Daeth erfyniad dros y moroedd, Deuwch, cynorthwywch ni Jjinnau roisom wfr a meibion, Er mwyn cadw'n gair a'n bri Byth ni phlyg yr un Prydeiniwr 0 dan iau'r un estron hyf Byth ni saif yn Uwfr o'r neilltu Pan fo'r gwan dan droed y cryf. Cadwn dan i losgi Yn yr hen gartrefi Os yw'r llanciau mwyn ymhell, Hwy ddont yn ol Haul sydd yn tywynnu Uwch y cwmwl trymddu Trown y cwmwl du o chwith Nes daw'r llanciau'n ol.

DYDDIADUR, I IONAWR zy-Risteddfod Plant Bootle 30—Darlith yn Vittoria Street CHWEFROL 3-Cyfarfod Pregethu Laird Street o-I t-Cyfarfod Pregethu TabernacL 1 s-i 1—Elfed yn Park Road 19-24—Gwvl Ddirwcstol Lerpwl a'r cylcii. 24-Cyfarfod Cenhadol yn Everton Village 25—Sul Cenhadol y Bedyddwyr 2é-27-Cyfarfod Pregethu Giove Street. MA WRTH. zo-Koso,,i Nantlle yn Crosshall Street I.-Cyfarfod Cystadleuol Princes Road .24-2s-Cyfarfod Pregethu Crosshall Street. EBRILL ro-Eisteddfod Gadeiriol Pontypool 2-S-zg-Cyfariod Pregethu yn Park Road

Cyhoeddwyr y Cymod 1 Y Saboth Desaf. I fi Y METHODISTIAID OALFINAIDD PRINCES PvOAD—10 a 6. R R Jones. Ysbyty DAVID S-TP.EET-10.30 a 6, J. Owen FITrCLAltENCE STREFT-10 a 6, J Daniel Evans DOUGLAS ROAD-JO a 6, D Jones CHATHAM ST—10.30 a 6, E. J. Evans OROSSHALL ST-10.30 a 6, John Htfghes ANFIELI) ROAD—10.30 a 6, D D Williams NEWSHAM PARK—10 a 6, R R Williams, Bala BoOTLE-10 A 6, 0 J Owen PAKKFIELD—10.30 A 6, R Aethwy Jones BEACOMBE—10.45 a 6.30, W B enry GARSTON—10.30 a 6, G R Jones ROCK FERRY—10.30 a 6. 0 Lloyd Jones WALTON—10.30 a 6, R. R. Hughes WATERLOO—10.30 a 6, W Wilson Roberts PEEL ROAD—10.30 a 6, J H Morris EDGE LANE—10.30 a 6, G. W. Griffith WEBSTER ROAD—10.30 a 6, R W Roberts LAIRD STREET—10.30 a 6, T J Rowlands WOODCHURCH RD—10.30 a 6. W 0 Jones NEW BRIGHTON—10.30 a 6. W S Jones, Amwythi J WIST KIRBY-ll a 6.30, R J Williams SouTHroRT—10.30 a 6, R Davies HUYTON QUARRY—10.30 a 6, David Jones, Crewe WHI8TON—10.30 a 6, R D Wiiliams ST. HELENS— 15T. HELENS JUNCTION—J Peron TcDes SKELMERSDALE—10.30 a 6.1 WIGAN—2-30 a 6, John Williams ELLESMERE PORT—10.30 a 6, ASHTON-IN-MAKERFIELD—10.30 a 6, J H Hughes UPPER WARWICK STREET—6.15. Lewis Andrews BANKHALL-6.15,- SMITH STREET-6, MIDDLESBROUGH—10.30 a 6.30. R. P. Jones SUNDERLAND—10.30 a 6, E P Roberts IPENNYMOOR-10,30 a 5.30. BASINGTON—10.30 a 5.30, E J Jones ELDON—10.30 a 5.30, T. J. Owen BUTTON OAN (Undebol)-10.30 15.30. YR ACHOSION SEISNIG. OAKFIELD ROAD—10.30 a 6.30, J Lewis Jenkins mTERTON BROW—10.45 a 6.30, Oliver Williams CATHARINE ST.-ll a 6.30, J Talog Daviea SPELLOW LANE—11 a 6.30, W F Phillips Ll.SCARD—10.45 a 6.30, Emlyn James BREEZE HILL-ll a 6.30, H. Ridehalgh Jones' ORRELL, BOOTLE-ll a 6.30, Howeli Evans WILLMER RD.—10.45 a 6.30, G H Evans YR ANNIBYNWYR TABERNACL—10-45, J Vernon Lewis, 6, 0 L Roberts PARK RD—10.30, 0 L Roberts, 6, J VnrnoD Lewis GROVE ST—10.30. G J Williams 6, D Adams OLIFTON ROAD- 10.30, A Jones, 6, J J Roberts GT MERSEY ST- 10-45, R Williams, 6, E T Evans, Nefyn MARSH LANE—10.30, J J Roberts, 6, Albert Jones KENSINGTON—10.30 T Price Davies, 6. Cyf. y Plant TRINITY ROAD—10.30, E T Evans,6, R Williams,Crewe LISCARD-I0.45, 6.15, T Price Davies VITTORIA ST—10.30, D Adams. 6. G J Williams BEATHFIELD RD.—10.30. Ysgol, 2.30, D Adams BALMORAL ROAD—10.30 a 6, EARLESTOWN-IO.30 a 5.30, W Robert-, Portdinorwig PRESCOT-10.30 a 6. John Williams THATTO HEATH—5.80, Cyiarfod Gweddio BOUTUPORT-11 a 6.30, ASHTON-IN-MAKERFTELD—10.30 a 5.30, Thos. Griffiths GOLBORNE-IO.30 a 5.30, WIGAN—2.30 a ø, Y WESLEAID OAKFIELD—10.30, J Roger Jon e-, 6 T Isfryn Hughes SPELLOW LANE—10.30, p Lloyd, 6. E W Owen BOOTLE-I0.30, H H Chambers, 6, J R Jones EDGE HILL—10.30, T IsfryD Hughes, 6, Peter Lloyd KNOWSLEY RD—10.30 E W Owen, 6, G Ellis MYNYDD BEiox-10.30, R W Davies, 6,Edward Daviea BIRKENHEAD—10.30, D TecwyD Evanc, 6. R W Davies WIDNES-10,30 a 6 W R William GARSTON-2.30, D Tecwyn Evans, 6, J Evans BOREMONT-10.45, E Davies, 6, D Tecwyn Evans ASHTON-IN-M'FIELD-IO.30, R W Jones. 6, J Williams EARLESTOWN-10.80a 5.30, John Lloyd GOLBORNE—10.30. 5.30. Ed Evans SPRING Viimw-2,R W Jones, 6, M Roberts LEIGH—10.80, M Roberts, 5.45, R W Jones ST. HELENS— T BEDYDDW YR. EVERTON Vrt—10.30 a 6, D Powell EARLSFIELD ROAD-10.30 a 6, T. Michael BOUSFIELB STREET—10.30 S Jones-, 6, M. Griffith EDGE LANE—10.30 a 6, H R Roberts BALLIOL ROAD-10.30 a 6, P. Williams WOODLANDS—10.30, M Griffith. 6.15, S Jones BrAcomEr-10.45, a 6,15, J Griffiths, BwcJe PALMERSTON DRIVE—10.30, L;W. Lewis, 6, E. W. Wyn ie EGLWYS RYDD Y CYMRY CANNING STREET—10.30, D Davies, 6, R T Roberts HIGH PARK ST-10.30 a 6, W P Jones BooTLE-10.30, W 0 Jones. 6, J Edwards BrRRENRXAID-10.30, 6, D Davies DONALDSON STREET-10.30, R L Williams YR EGLWYS SEFYDLEDIG Drwi SANT-14 a 6. D E Hughes DEINIOL SANT—11 a 6.30, Griffith Jones ASAPH SANT—11 a 6, S. Jones-Parry WINIFRED SANT—11 a 6.30, J. Hughes

Heddyw'r Bore set bore dydd Mercher. TOCYN C WRW. Mewri trafodaeth yng Nghyngor Dinesig Lerpwl ddydd Gwener diweddaf, ar ystadegau sobrwydd a meddw- dod y trigolion, dywedodd Mr. Henry Peet fod y fath anhawster yn Germani i gael bara a chig nes bod yr awdurdodau yn cyhoeddi tocynau. A chan fod y cwrw a'r diodydd yma'n cael eu hyfed mor helaeth yn y tai, a'r bobl yn meddwi mor enbyd ar eu haelwydydd gartref am fod y tafarnau'n cael eu cau am gyd o oriau, oni fyddai'n well inni gyhoeddi tocynnau cwrw-beer tickets ? Ac felly gyfyngu ar y swm a geid i'w gario i dy neb ? ANDREW ANGEL.—Yr oedd y Mr. Andrew Angel, M.A.,B.Sc., a gollodd ei fywyd yn y ffrwydriad mawr yn Llundain, yn Gymro -sef yn fab Mr. a Mrs. Thos. Angel, Penally, Sir Benfro, a chanddo frawd, Mr. L. V. Angel, yn fferyllydd yn Lerpwl. Efe oedd prif fferyllydd y ffatri ryfel, a chollodd ei fywyd drwy aros yno i geisio achub eraill rhag y tan. Yr oedd yn ddeugain oed, ac yn ddyn disglair iawn ei alluoedd a'i yrfa addysg. GOREU RHODD: UN HEB EI DIS- GWYL.—Ac un Jelly gafodd Mr. W. T. Davies, prif athro Ysgolion Cyngor Talgarth, Sir Benfro, canys pan aeth at ei ddesc y bore o'r blaen, dyna lle'r oedd pecyn a'i enwef arno ac ynddo anrheg oddiwrth athrawon amacwy- aid yr ysgolion ar ddydd ei ben blwydd- pedair a thrigain oed, ac wedi cwblhau pedair blynedd a deugain o'i swydd fel pennaeth yr ysgol. Y mae ei facwyaid ym mhedwar ban byd, ond nid o gyrraedd y cof cu amdano ef a'r hen ysgol a'r hen ardal. Ac y mae eu profiad wedi ei gynnwys yn hen Bennill y Deuoedd a genir gan blant yn yr ysgolion dyddiol, ac sy'n dibennu fel hyn Dwy wialen a dau wely," sef dwy wialen—disgyblaeth a dyletswydd- ochr gas bywyd; a dau wely, sef gorffwys a diddanweh—ochr felys bywyd. Prun o'r ddwy sydd yn y mwyafrif yn eich bywyd chwi ? Ni raid i chwi ddim ateb ar goedd, —dim ond yn ddistaw bach rhyngoch a'r Nef. 11 BLE MA FE YN SAESNEG.—Y mae Ble ma fe-drama Gymraeg dafodiaith Morgannwg Mr. D. T. Davies—wedi cael ei throi i'r iaith fain, a chael ei chwarae yn y Court Theatre, Llundain, wedi troi'n llwydd- iant mawr, a chael clap a chymeradwyaoth pobl sy'n gwybod y gwahaniaeth rhwng erthyl amrwd ag un iawn a gwerth yr enw. Ond gyrrwch gopi yma, gael inni welct sut Inn sydd ar Gymraeg Shonis ffrwydrol Morgan- nwg wedi ei hystumio i'r Saesneg. MORFYDD GERBRON.-Darlithiai Miss Morfydd Owen, Mus.Bac., R.A.M., gerbron Cymrodorion Pont y pridd, y nos o'r blaen, ar Ganeuon Gwerin, ac amryw ganorion per eu llais yno'n canu pob un a grybwyllid. Ac yr oedd un gan a'genid—sef un o ganeuon gwerin Hungari—yn debyg i'w ryfeddu i'n Ar hyd y nôsni yng Nghymru. Yn wir, y mae'n anodd dweyd pwy biau'r gwreiddiol o ddim byd y y dyddiau beirniadol hyn. Duw'n unig sy'n wreiddiol yn y pen draw. Morfydd Owen yw yr eneth ieuanc o Lanelli y dywedai Dr. Mary Davies yn Eisteddfod Aberystwyth mai hi oedd un o gyfansoddwyr cerddorol mwyaf addawol Cymru. Y hi a roes gerddoriaeth am England, sef y cywydd teryngarwch a wnaeth Mr. W. H. Jones, B.A. (Elidir Sais) ar ddechreu'r rhyfel. YN EISIAU: AGORYDD YR YS- GR YTH YRA U.-Y mae rhai o'r papurau'n awgrymu mai Cymro fydd dilynydd Dr. Camp- bell Morgan yn Llundain. Wel, y mae gen- nym dri neu bedwar sy'n ilawn cystal pregethwyr ag yntau, ond fod y byd ddim yn gwybod, am eu bod yn pregethu yn Gymraeg ac nid yn Saesneg ond pwnc arall a oes gennym nihafal iddofel agorwryrYsgrythyrau mewn dosbarth darllen. Un o'r broddegau mwyaf swynol i ni yn y Testament Newvdd yw honno a ddywedir am Grist pan gyda'r ddau ddisgybl yn Emaus—" Onid oedd ein calon yn llosgi ynom tra'r ydoedd ef yn ym- ddiddan & ni ar y ffordd, a thra'r ydoedd ef yn agoryd i ni yr Ysgrythyrau ? Y mae'r hyn a geir o adnod, wrth ei hagor yn iawn ac yn llydan, yn anhraethol well na'r brigau rhydd- ion a di-wraidd a helir o'i chwmpas gan yr arwynebol a'r anghynefin a'i wir werth. EDWARD EVANS NIGERIA.-Y mae y Parch. Edward Evans, B.A., brodor o Wyddelwem sy'n genhadwr yng Ngogledd Nigeria ers wyth mlynedd, adref yn y wlad hon, ac wrthi'n treulio'i saib a'i "orffwys drwy ymroddi a'i holl egni gyda Mudiad Ym- osodol y M.C. yn y Deheudir. Bu raid iddo yntau, fel ami i genhadwr o'i flaen, greu geir. iau wrth gyfieithu'r Ysgrythyrau i iaith y brodorion y llafuriai yn eu mysg. Clywsom ef ei hun yn dweyd nad oedd gan y Nigeriaid ddim mo'r fath beth a bara, canys er y tyfent £ d, ni fyddent yn ei bebi a'i grasu'n dorth. dim ond ei falu a'i wneud yn fath ar uwd, Hwnnw oedd eu bwyd beunyddiol ac felly, er mwyn iddynt gael syniad cywir am Grist fel cynhaliwr, bu raid iddo yntau gyfieithu Myfi yw bara'r bywyd yn loan yn lilyfi yw uwd y bywyd." COFIADUR LLANDRJNDOD.-Y mae pawb a aiff i Landrindod yn adnabod Mr. Edward Jenkins, gwr y Gwalia, ac yn gwybod fod ganddo gofion aneirif am yr hwn ac arall a welodd yn ystod ei oes o bedwar ugain mlynedd. Ac y mae'n ail i Ddaniel Owen yr Wyddgrug am ddywedyo stori, sut bynnag am ei sgrifennu. Bu'r diweddar Lewis Jones (Rhuddenfab), Rhuthin, yno'n yfed qi dwr am ysbaid, ac a gyhoeddodd rai pethau a p-lywodd ac a. deimlodd wrth wrando Pobl y Pwmp. SYNIAD DA VID SAMUEL.—Lienor I diddorol ei bin ydyw Mr. David Samuel, M.A., prifathro Ysgol y Sir, Aberystwyth a chan- ddo syniad go newydd i ni'r Cyrnry mewn ysgrif ar Y Pregethwr a'r (hvrandawr yn r

Cymro'v wythnos ddiweddaf. Cred y deilliai lies mawr o gael hawl ac ate]) rhwng pregeth- wr a gwrandawr ar hWIlC o bwys i ddeall a buchedd a godir yn y bregeth. Ebe Mr. Samuel b i. Ii p j, K Traddoderpregeth, dyweder, rywnos Sul, gwahodder cwestiynau-ami; gofynned y pregethwyr ofyniadau i'r gwrandawyr, neu'r gwrandawyr i'r pregethwr. Fy "nhyb i yw, y gellid trwy hyn ennyn diddordeb adnewyddol yng Ngair Duw, ac, ennill Ilawer o'n pobl ieuainc sy'n ymrwystro gyda phroblemau na chy- ftyrddir a, hwynt mewn nifer fawr o bregethau fel y'u traddodir yn ein pulpudau. Nid wyf yn meddwl y gellir "mabwysiadu'r cynllun hwn, neu y dylid ei fabwysiadu gyda chysondeb didor, ond credaf mai buddiol fyddai rhoi cynnyg "teg iddo yn achlysurol." Yr ydym yn liollol unfam ag ef pan fo'r pregethwr Ill un o adnoddau a gwerth ei holi, canys y mae'n llawer haws traethu ambell athrawiaeth o bulpud na dal ei dir pe cwest- iynnid ef gan wrandawydd mwy diwylliedig nag ef ei hun ar y diwedd. Gwrandewais Dr. BalIard--amddiffynydd cyflogedig y Wesleaid i'r Ffydd Gristionogol—yn cael ei gwestiynno felly ar ddiwedd ei ddarlith, a'i atobion parod, diamwys, a di-ofn, yn lie argyhoeddieigwestiynwyra'u caeligydnabod y goleuni mwy, yn eu brochi a'u gyrru i golli gras yn lle'i gael. Nid ar ei atebion ef yr oedd y bai am hynny, ond ar eu culni anoddefgar a rhagfarnllyd hwy. Ac y mae llawer iawn o waith dysgu ar y Cymro sut i ddadleu'n foneddigaidd ac urddasol, a bod yn enghraifft o'i wirionedd yn lle'n wadiad ohono. Y mae syniad Mr. Samuel yn un rhagorol, ond cael y dynion iawn i holi a'r dynion iawn ac atebol i ateb. LUfRYW BETHAU ~Y mae'r 2nd Lieut. H. I). Hughes, R.W.F., mab y Parch. LI. R. Hughes, rheithor Llandudno, wedi cael ei ladd yn Ffraine.-Bu -r. Wm. George, Cricieth, yn lied wael yr wythnos ddiweddaf, ond dywedir ei fod yn gwella erbyn hyn.-— Cleddid Syr Pyers Chas. Mostyn, Talacre, ddydd Sadwrn diweddaf. Hen deulu Cym- reig ond Papistaidd yw Mostyniaid Talacre.- Y mae Capten Hughes, ei fab pedair ar bym- theg oed, adau o'r dwylo, wedi boddi oddiar y sgwiier Wm. Lloyd Morris (Porthmadog) a suddodd nos Percher ddiweddaf ar ol taro yn erbyn Ilong arall.Y mae'r Parch. Owen Davies, M.A., ficer Pont, Blyddyn, Wyddgrug, wedi derbyn bywoliaeth Gorsedd. Brawd iddo oedd y diweddar Barch. James Davies, M.A., ficer Dewi Sant, Lerpwl. PEIDIWCIi A'I PHRYNNU.—Cynhal" iwyd cyfarfod cyhoeddus ym Mangor yr wythnos ddiweddaf i glywed y Gwir Anrhyd. Lief Jones, A.S., yn siarad yn erbyn prynnu'r Fasnach Feddwol ar un cyfrif, eithr o "olaid ei gwahardd yn llwyr ac am byth. A chyffelyb oedd barn gweddill y siaradwyr, sef y Parch. Lewis Williams, Arthur Jones, a Phlenydd, a glodd y cyfarfod ag anerchiad eirias ond heb faeddu na thorfynyglu'r dirwestwyr eraill sy'n credu'r un mor gydwybodol mai achub y cyfle digyffelyb hwn i'w phrynnu a fyddai'r gorau. CYFRINYDD LLANELLI.-Yrnae gen y Parch. Rowland Evans, Llanelli, ysgrif dda a chyfriniol ei hergyd yn Nysgedydd Ionawr ar Weddneivid. Tyn y faterolaeth amrwd sydd wedi cuddio cymaint ar wir ystyr a gwerth y digwyddiad Ysgrythyrol hwnnw ac y mae cryn dipyn o naws loan a Morgan Llwyd ac Emrys ap Iwan ar ei feddyliau, a llawer mwy o sug ysbrydol ar ei frawddega.u nag y sydd yng ngwaedd a rhybudd y gwyr byr eu golwg sydd mor ofnus ac eiddigus o lythyren y peth. Gofynned y Gol. i Rowland Evans sgrifen- nu"n amlach, canys rhy fach o gyfrinwyr ehangfryd fel un Llanelli sydd gennym yng Nghymru doriaidd. TRNNU CARRA1 0'1 GROFN.-Apeliai ffarmwr yn Nhribunlys Llanrwst ddydd Llun sdi- weddaf am ollyngdod i'w fachgen rhag gorfod mynd i'r Fyddin, ar y tir ei fod yn ymroi i godi pedair aceraid o datws eleni ond ebe'r Capten T. Roberts (y cynrychiolydd milwrol):- Ni dda gen i ddim gweld Dane fel hwn yn cuddio tu ol i'r tatws." Ond ebe Mr. Elias Williams (cynrychiolydd Bwrdd yr Amaeth) :— Rhaid i chwi gofio fod y ffermwr am gael yr "eithaf o'i dir, ac nid yn gwneud fel y gwna'r cynrychiolydd milwrol, sef cadw'i dir at godi blodau a phethau nad ydynt yn dda i ddim i'w bwyta. Dyna i'r Capten bwyth ac enghraifft o wirionedd yr hen ddihareb J1 Hawdd tynnu carrai hir o groen dyn arall."

YN Els IAU. GENFRAI. Servant Wanted; family two state experience, wages, ago, etc. Address Mrs. WILI.MEK, 17 Alfred Road, Claughton, Birkenhead. GENETH Dda mewn Teulu Cymreig ar gwr y wlad ym IT hen gogleddoI LeI'pwl. Dim Golchi. Cyfleusterau crefyddol bob Saboth ac yn ystod yr wythnos. Cartref cysurus. Cyflog teilwng i eneth dda, X.C. Brython Office. CYFARFOD PREGETHU BLYNYDDOL LAIRD STREET, Chwefrol 3ydd a'r 4ydd. Pregethir nos Sadwm am 6-30 gan y Parckn. W. Llewelyn Lloyd, KINMEL; a Wm. Davies, M.A. ABERDAR. Bore Sul am 10 30, Parcb.W. Llew. Lloyd, 2-30, Parch. Wm. Davies, M.A. 6, Parchn. W. Llewelyn 1 loyd a Wm. Davies. M.A. g Gwahoddiad cynnes i bawb. ■T Conereffational Church, Talwrn. Coed poet h. S Test Concert, Alarch IOtb, 1917 1 1. MIXED CHOIRS, not under 20 in niumber, The Lord is my Shepherd (Dr. Caradog Roberts). Prize, £ 3/3 and Gold Centre Medal for conductor of successful choir. 2. CHALLENGE SOLO.-—Prize £ 1 /10 /—. 3. CHALLENGE PIANOFORTE SOLO. Prize, Silver Cup, value £ 1 II 4. CHALLENGE RECITATION. Prize, £1. Programmes, Id. Per post lid. Secretaries :—- JOSEPH WILCOXON, ARTHUR JONES, Talwrn, Coed Poeth Remington's, Barlock's, Salter's. and all Standard makes, 35 upwards. Repairs, Cleaning, Rcplating, Ribbons, Carbons, Stencils, JOHN R. FOULKES, 2 Fenwick St., Liverpool. Central 7070 I. Birkenhead Depot- Ornirn College," 30a Hamilton Street. Birkenhead, AFTW YD, PESWCR, IIVFLVEIVZA-]Wae y rbain gyda ni bob amser. Pair hinsawdd gyfnewidial fod llawer o ddieddef oddiwrth Beswch, BrobchitiSg Pat, Dolur Gwddf, Crygni, Caethdra, Diffyg Anadi. Y mae'r ben feddygiciaeth DAVIES'S COUGH MIXTURE eto ar y blaen, ac yn cael ei gwertb- fawrogi yn fwy nag erioed, bob amser wrth law, M telys, yn cynhesu y frest, ac yn rhyddhau'r phlega. Bydd doae mewn pryd yn ddigon. is. iii. a zs. gt (postage, 3I.>-HUGB DAVIIB, Chemist, Machynlletfc SARZINE BLOOD MIXTURE. CROEN 1ACH A GWAED PUR.-Dyna yr byz y mae Sarzine Blood Mixture yn ei sicrhau, a dim arall. Nid yw yn honni gwella popeth fel Yankee Patent Medicines, ond os blinir chwi gan grees afiach, ysfa, pimplet, toriad allan, tcurvy, dolarttm pendduynod, etc., yn tardduo waed drwg ac as»hury mynnweh boteiaid o Sarxine Blood Mixture gan y druggist nesaf atoch, 21. gd. y botel, neu gyda 34. at y ciudiad yn ychwanegol oddiwrth y perchennog— HUGH DAVIES, Chemist, Machynlleth. Athrofa Aberystwyth (UN O'R COLEGATJ MHHIFTSGOL CIMKO). Prifathraw-T. F. ROBERTS, M.A., LL.D. DECBREUA'R Tymor neeaf ar DijM Mercher, Hydref 3ydd, 1917. Paratoir yr efrydwyr ar gyfer Arholiadau Prifjsgol Cymra. Cynygir amryw o ysgoloriaeihau (amryw 0 honynt yn gyfyngedigi Gymry) y flwyddya boa. Cymer yr arholiad le yn Aberystwyth ar o fis Medi, 1917. Am fanylion pellach, ymofyner 4 J. B. DAVIES, M.A, Cofrtstrydd J. HUGHES -Tailor,- ? 200!!tonRd/? B!RKENH?D. /<? ./?!? /4&/  ? /? Lad!es? ? /?/Costumes /&/ ?r??? Perfect ???-?? ? Fiti?g OHaranteed. Krtnteo 800 i*uimmet! 1&) ill." • • O" prtetors, flugll Evans and Sons. agib.9 Stanley Road, Liverpool, In the Connty of Lancaster. Tel g 91 Bootle.

I Parhad o tud. 5. Owen adroddiad, Miss Ella Williams can, Glyn Jones; deuawd, Miss BIodwen Jones a Glyn Jones adroddiad, Mr. Win. Owen anerchiad gan y llywydd —Mr. J. W. Jones. Wedi ychydig saib, mwynhawyd cwpaned o de. Darllenodd Miss O. Lloyd dros ugain o lythyrau oddiwrth ein bechgyn sydd wedi ymuno a'r fyddin, yn datgan eu diolch am ein gofal amdanynt, a'r cwbl yn tystio'n eglur i'r amddiffyn Dwyfol drostynt yn y cyfyngder yr ant trwyddo. Cafwyd can gan Miss Nellie Davies dadl gan Miss Jones a Mr. 0. Morris a diolchodd Mr. George Jenkins dros y lleill am é rodd sylweddol, ac i Mr. John Jones, Cranbourne Road, am y te a'r dante-'th- ion. Cafwyd elw da i anfon ychydig eto o ddeunydd cysur i'n milwyr.—G.O.W. Gottea Gymro, ye an OddieaFtre W ARRINGTON.-Cynhaliwyd cyfarfod ynglyn a Chymdeithas Ddirwestol y Merched Ionawr 8 Mrs. R. Parry Jones yn llywyddu. Aed tiwy'r rhaglen a ganlyn Can, Cofia ddweyd y gzoir, Glynne Parry Jones. Rhangan, The Temperance Hosts are coming now, aelodau'r Gobeithlu. Can, Won't you buy my pretty flowers? Blodwen Griffith Jones. Rhangan, Gweithiwn dros yr lesu, aelodau'r Gobeithlu. Prif beth y noson oedd anerchiad Saesneg Mrs. George Dale, chwaer yn llawn sel dros achos lesu Grist. Cododd y cyfarfod i dir uchel a phawb yn teimlo ar y diwedd eu bod wedi cael lies a chalon i fynd ymlaen. Cafwyd gair gan y Parch. R. Parry Jones a Mri. R. Roberts a J. Griffiths, a diolchwyd i Mrs. Dale ar ran y Gangen gan Mrs. W. T. Williams a Mrs. J. Griffiths. Dibennwyd trwy ganu 0 cadzv ni drwy'r nos. -S.G. A ASHTON IN MAKERFIELD.-Cymdeithas rmdrechol Carmel (M.C.).—Cafwyd cyfarfod amrywiaethol nos Fercher, Ionawr 17, ac aed drwy'r rhaglen a ganlyn Ton gynulleidfaol; cAn gan Miss M. E. Thomas, Bryn Road cystadleuaeth cyfarwyddo dyn dieithr o Ashton i Lowton,-buddugol, Mr. Peter Roberts adroddiad gan Mr. Ivor Jones can gan Miss Annie Blythyn cystadleuaeth ateb nifer o gwestiynau a roddwyd ar y pryd;-buddugol, Mr. J. W. Dodd cAn gan Miss Florrie Davies, Bolton Road cystadleu- aeth Spelling B—buddugol, Mr. Rowland Parry can gan Mrs. Eluned Jones. Diweddwyd gan Mr. P. Roberts, a chanwyd ton gynulleidfaol. Mae'r holl gyfarfodydd yn llewychus lawn eleni eto, a nifer dda o aelodau—dros drigain-D. C. ROBERTS, Tsg. PRESCOT.—Nos Iau, y i8fed, caed cyfarfod amryw iaethol dan nawdd y Gymdeithas Ddiwylliadol, yn ysgoldy Ebenezer. Cynhulliad rhagorol, ac amryw filwyr yno, ac yn cymryd rhan. Cyfarfod hwyliog o'i ddechreu i'w ddiwedd. Dechreuwyd trwy ganu Dyma gariad fel y moroedd ar y don Ebenezer, a diwedd- wyd trwy ganu Dyma Geidwad i'r colledig ar y don Rhondda. A dyna ganu, Mr. Gol. credaf nad oes neb a all ganu'r hen emynau Cymreig fel y Cymry oddicartref, yn canu a'r ysbryd a'r deall. LIywydd. Mr. Robert O wen 5 cyfeilydd, Miss M. Williams, Whiston, a Cpl. Sam Evans, Pen y cae. Caed detholiad ar yr offeryn gan J. W. Whitley. Y goreu am gyfieithu i'r plant, Bronwen Jones am gyfieithu i'r rhai mewn oed, Pte. Jones, Caerdydd. Ymgom, Rhen Forgan a' I zvraig, Mr. a Mrs. Ed. Williams. Adroddiad, 111r. Moody, y fam, a'r plentyn, Pte. Davies, Colwyn. Deuawd, T Ddau Forwr, Cpl. Hughes, Bagillt, a Mr. D. J. Foulkes. Unawd, Bendithiaist goed y meysydd, Cpl. Sam Evans. Caed unawdau rhagorol hefyd gan Pte. Williams, Tre'r Ffynnon Pte. Jones, Maesteg a Mr.Robert 0 wen. Diolchwyd i bawb gan Ed. Williams. Da gennyf ddweyd fod gan y milwyr Cymreig yn Knowsley Park gor yn rhifo tua 70, ac yn barod bob amser i gynorth- wyo achos da, Cpl. Sam Evans yn arweinydd.-E.W.