Y Brython

war GOSTEG. Y Pregethwr sy'n cofio gortnod.—-Y mae fcrydedd Ilith ar hugain yr Hen Was wedi cyrraedd, ac a ymddengys yn ei He ddydd Iau nesaf. Dweyd hanes rhyw ddau ddyn go uchel eu lleisiau a ddaeth ato am ymgom i'w Lofft Stabal y mae yn hon, a'r ymgom honno yn troi ar bregethwyr,—gan mwyaf ar yr arabell un ohonynt sy'n cofio gormod, an yn sdn yn rhy fynych am "Cambrids" ac Ocsfford," chwedl yntau, yn ei orgraff wlad- aidd ei hun. ?- I' f ?! I- Llongyfarch a Diolcli. "Cyfaill cywir, Yn yr ing y'i gwelir." Dymuna Hugh Evans a'i Feibion gydnabod yn ddiolchgar bob cymorth a estynnwyd iddynt gan nifer mawr o gyfeillion ac ewyllys- wyr da, yn yr helynt blin a'u daliodd mor annisgwyliadwy ynglyn a'r BRYTHON, bythef- nos yn ol.—y Uuaws llythyrau a dderbyniwyd, o Lerpwl a Chymru, yn datgan gofid, a'r llu llongyfarchiadau, pan dynnwyd yr erlyniad yn ol. Mae'r BRYTHON bron ar ben ei unfed tlwydd ar ddeg. Credwn iddo fod yn rhyw gymaint o gymorth i feithrin moos a chrefydd, yn fagwrfa i'n hen iaith annwyl, ymysg ein cenedl ym mhob rhan o'r byd, ac erfyniwn am bob cymorth i'w wneud yn fwyeffeithiol yn y y dyfodol, i godi'r Hen Wlad yn ol hoi, neu'n hytrach i yrru'r. ECen Wlad yn ei blaen. Yr ydym yn mynd trwy amseroedd enbyd, ac y daejn werth gwneud aberth i gadw'r newydd- iaduron a'r cyfnodolion Cymreig yn gryfion a graenus, yn gyfrwng i ni gael cyfnewid syn- iadau ac i daflu ein hanawsterau i'r bwrdd cyfnewid, fel na bo raid i ni fod yn hollol at drugaredd y wasg Saesneg. Gwaith hawdd yw beirniadu'r wasg fel y weinidogaeth, ond gwaith anodd iawn ywein chadw'n ir a thirf, a chyrraedd y nod uchel sydd iddi. Addefwn yn rhwydd nad yw'r BRYTHON yr hyn y dy- munem iddo fod, a diau yr addefa pob cyhoeddwr a golygydd new vddiadur Cymraeg yr un peth am eu heiddo hwythau. Er hynny, credwn mai diwrnod du yn hanes Cymru fydd diwrnod claddu'r newyddiadur Cymraeg. Nid yw ein cenedl fechan eto wedi ei llwyr ryddhau o Aifft ei chaethiwed. Diolehwn i'n gohebwyr ffyddlon a wnant y gwaith o gariad ato, a da fydd gennym dderbyn pob newydd, hysbysrwydd ac aw- grym a all fod o gymorth i'r BRYTHON gyfl- awni ei genadwri. HUGH EVANS GODDEFER inni, fel pitw o olygy dd,gyflwyno'n "diolch dyfnafa mwyaf diffuant ir Ilu cyfeill- ion a darllenwyr a amlygodd eu cydyAxdeim r lad a ni yn yr helynt cyfreithiol a'n gorddiwes mor sydyn a diddisgwyl y dydd o'r blaen. Diolch hefyd am yr ail swp o lythyrau a -ddseth yma, o Dde a Gogledd, in llongyfarch a chydlawenhau a ni am y modd y dibennodd y cwbl mor chwap. Y maent yn llawer rhy luosog i'w hateb fesur un ac un, a rhaid bodloni ar eu cydnabod yn eu crynswth fan hyn. Gofid anaele i ni oedd peri'r fath fraw -a bilnder i'r Mri. Hugh Evans a'i Feibion ac nid oedd dim pellach oddiwrthym nag ym- yrryd gronyn & disgyblaeth y Fyddin. Gwnaethom ein rhan, hyd eithaf ein gallu, i hyrwyddo ymrestru a'r Fyddin Gymreig ac yn gyfiredinol; a dyma'r unig weledigaeth a fu gennym gyda golwg ar y rhyfel o'r dechreu nad oes dim i'w wneud bellach ond crynhoi ein north i'w hvmladd mor benderfynol a di- dori'n ol nes ei therfynu a'i chael hi a'r tra- hausion Ymherodrol a'i parodd i'r llwch am byth, gobeithio. Rhywbeth mewn llyfr a chyffes oedd -)(eichnie.eth i ni o'r blaen profiad byw ydyw heddyw a'n cred ninnau yn yr athrawiaeth yn llawer dyfnach na chynt. J. H. JONES ANNWYL J.R.-Mawr lawenydd i minnau oedd deall fod deddf yr ordeiniadau, yr hon oedd i'ch erbyn, wedi atal ei llaw.—Gyda chofion calon, coeliwch, Porthmadog EIFION WYN Cydymdeimlaf yn ddwyg a chwi a Mr. Hugh Evans yn yr helbul y gosodwyd chwi ynddo' a chydolygaf yn llwyr a'r hyn a draet.hir yn Trem II o Ddrych Pedrog yn rliifyn yr wythnoB hon. Yegol Cyngor Treforris. WM. DAVIES Yn deyrnfradwr nt fwriedgist-ti fod, Gato fyth, beth ddwedaist ? Y mwyn Jones, pa gam, myn jaist, Ai 4'r BRYTHON. wr. brathaist ? Caernarfon GWYNFOR Cyhoeddwr a golygwr, A welid dydd o'r blaen, Yn llaw yr awdurdodau, • > A'u trwynau ar X maen Ond syndod gogoneddus 4. Ni chollwyd dafn o waed, Cyhuddwyr topsy turvy A'r BRYTHONS ar eu traed. Gkmlog PLENYDD IFY ANNWYL —Llongyfarch iadati fijoedd ar eich rhyddhad.-Coflon 6L Uanrhaeadr E. TEGLA DAVIES AMfWYL PYPAILL.-—Yr wyf yn eich llon- V iryfaxch chwi a Mr, Hugh Evans yn y modd mwyaf ealonnog. Nid oes yr un newyddiadur wedi bod yn fwy teyrngnr i'r Llywodraeth na'r BRYTHON o'i gychwyniad. Llanmnlffraid W. M. JONES AITHWYL MR. EVANS A'R GOL.—Ysgrif- eanaf atoch i ddatgan fy llawenydd eich bod erbyn hyn wedi dyfodtrwy eich profedigaeth. Ymnerthed eich BRYTHON clodwiw ym Mrenin y brenhinoedd ac Arglwydd yr arglwyddi yn fwy nag erioed, dros Dduw, Dyn a Gwirion- edd, dros ei Iaith, ei Wlad, a'i Genedl.—Yn bur iawn, Mynydd IsaJ. J. H. WILLIAMS ANNWYL G YFAILr, Gwefaf wrth ddarllen Y BRYTHON heno fod yn rhaid i minnau eich llongyfarch am eich bod yn ddyn rhydd, er ddarfod i mi benderfynu, os carchar fuasai eich rhan, na bawn yn gorffwys munud awr cyn dechreu ar y gwaith o gasglu lioll ddylan- wad fy adnabyddiaeth i'ch rhyddhau neu ynteu gael gan yr awdurdodau gwladol eich trosglwyddo i gaethiwed (?) Ynys Hilbre, er jaawyn i chwi, fel yr loan enwog arall yn Ynys ) Patmos, gynt, gaelhamdden ac ysbrydiaeth i ysgrifennu llyfr Datguddiad nerydd.- LEWIS JONES (Yny-mr). Hilbre Island, West Kirby, ANNWYL OL.—Mi welaf eich bod chwi a Mr. Evans wedi hod" o flaen eich gwell Mi welaf hefyd eich bod eich dan wedi dod yn rhydd". Congrats. filoedd Diawst pan welais i yr ha-io- gyritaf yr oeddwn i'n ofni y bua°ai'r Uinell?.1! anfarwol (?) o'r u Hogen Goch yn applicable to your case: Fe ddwedodd Mr. Raffles, A'i wyneb fel y waL- For three months into Kirkdale And let you off I shall. Wel, mae'n dda gen i feddwl y cewch chwi eistedd am dipyn eto yn Y Gadair Wiehlyd," a nyddu ysgrifau yn Y BRYTHON, yn lie gwneud mats neu bigo ocwm. Petaswn i mewn trwbl o ryw fath fase fo ryfedd yn y 1 byd, ond "bl«enoriaid Methodtis (ag i mi gam-ddyfynnu Wil Bryan). Wel, AIV1 well that ends weU." Llanelli RESOIN Cymdeithas Lien a C'herdd Eglwy* M.C. Chatham Street. 117 Chatham Sti-eet, Liverpool, Nov. 15, 1 ílí), DEAR SrRs,-At a meeting of the above Society on Tuesday evening last, when the friends from Grove Street joined hands with us to have an Inter-Debate, it was unanimously decided that I should write on behalf of both Societies to offer yon our heartiest congratulations upon the withdrawal of all charges in the Police Court Case against you as editor and publisher of Y BRYTHON. We sincerely hope that you may have the privilege of being the editor, and Mr. Evans of being the publisher, of such a valuable paper as Y BRYTHON for a great many more years.—Believe me, yours most sinceiely, s ROBT. E. ROBERTS, Sec. ANNWYL SYR,—Ofivwn yn fawr golii'r BRYTHON, a buasai yn chwi'h iawn golli eich ysgrifau blasus a diddorol, n'ch man nodion chwi ac eraiU. Hir oes i chwi r BRYTHON. J. JONES (loan Brothen). J. ANNWYL JE AITS.—Llongyfarchiadau fi Yr oeddwn yn hoffi'r BRYTHON bob ftrnser, ond yn fwy yn awr nag erioed. Diolch mfti i Bootle ac nid i Dale Street y rhaid i mi gyfeirio fy llythyr. Coed Talon. J. E. WILLIAMS 0 Dale Street i'r Senedd. Naid go fawr oodd o Lys Dale Street i'r Senedd, ond dj^na'r naid a neidiodd Y BRY- THONyr wythnos ddiweddaf, niegis y dengys y darn a ganlyn o godir o'r Daily News am ddydd Sadwrn diweddaf "NEWSPAPER PROSECUTION. "Mr. E. T. John (L., Denbigh, East) asked in the Commons what are the "grounds upon which the publisher and the editor of the BRYTHON newspaper are being prosecuted, whether the attention of the Government has been called to the "fact that the Observer in last Sunday's issue stated that the present situation in the Near East is the result of the lament- able mismanagernont of the Allies' "chances, both on the Danube and in Macedonia, and suggests that no more blunders were left tÎ be perpetrated in the Near East, and if so whether the Govern- ment propoRe to take any action in this "Mr. Samuel, the Home Secretary, replies in the Parliamentary papers ae follows As regards the BRYTHON I am informed by the Director of Public Prosecution that, while ihe police were, in his opinion, justified in the action taken by them, he has, in view of all the circumstances, decided not to continue "the prosecution. As regards the Observer, the answer is in the negative.

I dydimarur, TACHWEDD. 24-Darlitli ya Waterloo (M.C.) BHAUFYR 2-Noson JfantHe yn Crosshail Street 13—Cyngerdd: Mrs. Howard Stephens 13—Te Parti a Ghyngprdd Peel Road 25-Cyngerdd Orosshali Street 26—Eisteddfod Treuddyn 80—Xmas Tree York Hall IONAWR 24-Darlith ya Edge Lane, B. CHWEFROL 24—Cy far fod Ctenliadol yn Ev erf oa Village y Beayddwyr

I Grhocddwyr y Cycnod Y Saboth nosat. Y METHODISTIAID OALFIKAIPD PRISCES ROAD-10 a 6, T C Williams. Porthaethwy DAVID STREPT-10.30 a 0, Thomas Wilitain-, Oaergyfei FLT?CLATTK5CE STREKT—10 a ft; O Woyd Jones ,DotJOLAS ROAD-JO a 6, h. Ijewls OHATHAM ST-10.30 a 8, John Williams, Brynaienoyu .OJL068HA.L1iSlr-lO:SQ & 6, R. R. Hugiwa AYRIELD ROAD—10.80 a 0, R Aethwy Jones IRBWOHAX PARK-10 « 6. J. Owen DOOTLZ-10 a 6, G Roberta Jones PARKJTEIiD—10.80 a ft, D D Williams 3BAOOKB1—10.45 a 6.80,G,.W. Grlffitb,a GARSTOK—40^30 a 8, R W, Roberts ROCK PBKST—10.80 a 6, D Jones WALTON—10.30 a 6, E. J. Bftm WATBRLOO—LO.SOD 0, Wm Owen, Conwy PBEL ROAD—lo.ao a 6, J.,Daniel Evana BDOB LAHB—10.30 a 6, 0 J Owen WEBSTER ROAD-tO. SO a 0, W n enry LAIRD STRIIXT-10.80 a 6, J Glyn Devjes WOODCHUROH ROAD—10.30 a 0. W 0 Jones Nsw BMGHTO?—10.38 a 6. T. J. Rowlan& WEST KinBy-ll a 6.80, E Cyrolwyn Pugh, i»baiod SOUTBPORT-IO.30 a 0, B, Davlea Htrrrow QPARRY—10.30 a 0, G Tibbott WHISTOK—10.30 a 6, Lewis Andrews ST. ItitL-BNB-Binion G Evans ST. HELENS JtmCTION-J Peron Jon61 SKBLMERSDALE-IO.30 a 6, C rifflth Rvans WIGAN—2-30 a 6, W P Thomas, Rainford BLLESMERE PORT—10.30 a ASHTON-IK-MAKERFIELD—10.80 a 0, Cyfarfod Gw*tl>U UPPER WARWICK STREET-6.15, BASKHALL—0.15,— SMITH STRBBT—fl. Owen HngheJ MIDDLESBROUGH—10.30 a. 6.30. SCNDERL&TO—10.30 a 6, E J Jonefi 3PENNYM00R—10.30 a 5.30. T. J. Owen EASISGTON—10.30 a 5.30, ELDON-IO.30 a 5.30, R. P. Jonm SPTTOX OAK (Undeboi)—10.30 a 5.80, J Lioyd JOHM YR ACHOSIO* SIISJRRG. OAKFIEI.D ROAD—10.30 N 6.30, J Levrls Jenkint EVEKTON BROW—10.45 a 0.80, Oliver WiHlanit CATHARIXK ST.—11 a 6.30, John Robert?, Gwreefam SPELLOW LA-NE-ll a 0,30, LISCARD-IO.45 a 0.30. Emlvn JSMW BREEZE HILL-ll a 0.30, H. Jtidehalgh Jones ORRELL, BOOTLE-ll a 6.30, J. Howell Evans WILLMER RD.—10.45 a 0.30, G H Evan# J YR ANNIBYNWYR TABERXACL—10-45, J Vernon Lewis, 6, 0 L Roberts PARK RD—10.30, 0 L Roberts, 6, J Vernon Lewis GROVE STREET—10.30, G J Williams, 6, R E Davies, Llanllechid CLIFTON ROAD— 10,30, W A Lewis, 6, J J Roberts GT MERSEY ST- 10-30. D Jones, P. J Richards, Bethel MARSH LANE—10.30, J J Roberts, 6, W A Lewis KENSINGTON-10.30, T Price Davies. 6, Dr Owen Evans TRINITY ROAD—10.30, J Richards, 6, David Joneg, Heart-: hea tli LTSCARD-10.45, Dr. Owen Evans 6.15, T Price Daviea VICTORIA ST— 10.30, R. E. Da vies, 6. G J Williams HEATHFIELD RD.—10.30. Ysgol, 2.30, R E Davies BAI,MORAL ROAD—10.30 a 6, Corporal Davies .EARLESTOWX—10.30 a 5.30, R P Jones, Warrington PRESCOT—10.39 a 0.45. John Lloyd, Asliton THATTO HEATH—5.45, William Hughes SOUTHPORT-11 a TJ.30, ASHTON-IN-MAKERFTELD—10.30 a 5.30, if. W. GOLBoRNE-10.30 a 5.30, WIGAN—2.30 a 6, W Roberts Y WESLEAID OAKFIELD—10.30, T J Humphreys. 6, T Tsfryn Hughes SPELLOW L-iNE-10.30 a 6, J Reger.Tonep. BOOTLE-10.30, T. I Hughes, 6 T J Humphreys EDGE HILL—10.30, R W Jones, 6, Edwiu Ellis KNOWSLRY RD-10.30. Ec win Ellis, 6, R W Jones MYNYDD SEIOX—10.30. E Davies, 0, R W Davies BIRKENHEAD—10.30, D Tecwyn Evans, 6, E Davies WIDNES—1030 a 6, R G Thomas GARSTON—2-30. E Daviss, 6, P Lloyd EGREMONT—10.45, R W Davies, 6, D. Tecwyn Evans ASHTON-IN-MAKERFIELD—10.30 a 6, EARLESTOWN-2 it 5.30, GOLBORNE-2 a 5.30, SPRING VIEW—10.30 a 8 J-EIGH-I0.30 It 5.45, ST. HELENS— Y EEDYDDW YR. EVERTON Vff,-10.30 a 6, D Powell EARLSFIELD ROAD-10.30 a 6, T. Michael BOUSPIELD STREET—10.30 a 6, M. Griffith EDGE LANE—10.30 a 6, H R Roberts BALLIOL ROAD-10.30 a 6, P. Williains WOODLANDS-10.30 a 6.15 T 0 Jones, Gwrecsam SEACOMBE—10.45 a 6,15, P S Edwards, Gwrec-am PALMERSTON DRIVE-10.30, L.W. Lewis, 0, E. W. Wynr e EGLWYS RYDD Y CYMRY CANNING STREET—10.30. W. O. Jones, 6, D Davies HIGH PARK ST—10.30. Cyf. Gwerldi 6,BI Roberta BOOTLE-10.30, D Davies, 6, W 0 Jones BIRKENHEAD—10.30 a 6. DONALDSON STREET—10.30 a 6, W R William* YR EGLWYS SEFYDLEDIG DEWI SAT-ll a 6.30. Daniel E Hughes DEINIOL SANT-ll a 0.30, ASAPH SANT—10.45 a 6.30, S. Jones-Parry WINIFRED SANT—11 a 6.30. J. Hughes

CHWITH AT609 I am y diweddar Mr. Henry Williams, Ferndale Rd. I Nos Tait ddiweddaf, yn y Southern Hospital, ar ol trinia'jth law-fecldygoi, ehedodd ysbi-yd pur y cyfaill annwyl uchod i lo ewp> ;li nen. Ni bu'nwaelonid rhyw dair wythnos. Fisynol, darllenai bapurgorchestol yng Nghymdeit-has Lenyddol Mynydd Seion ar Le yr Eglwys yn jfurfio cymeriud ac fel y dywedai un o'r aelodau (Mr. Pierce Jones) yr oedd cymeriad Mr. Williixms ei hun yn engliraiftt fyw a hardd o'r cjTiiemdftu a gynliyrchir gan yr Eglwys. Mab ydoedd ein cyfaill jmadawedig i'r diweddar Barch. Robert Williams (genedigol o Fodflari)- gweinidog Wesleaidd galluoga Jlwyddiannus, bardd da a cherddor medrus. Ceir rhai o'i emynau yn Llyfr Emynau'r Wesleaid, a cliyfieithodcl amryw o'r Saesneg, Efe a gyfieithodd emyn anfarwol Wesley, O. am dafodau fil mewn liwyl." Bu farw'r tad yn Llandeilo yn 1855, pan nad oedd ei fab Henry onid dwyflwydd oed. Yn fuan ar ol hyn symudodd y fam a gweddill y teulu i Lerpwl. Ar ol cyrraedd oedran cyfaddas, anfonwyd Henry i ysgol enwog Kingswcod. a gwnaeth ddefnydd rhagorol o'r cyfleusterau addysg uchraddol a gafodd yno. Ymsefyd- lodd yn Lerpwl, ar derfyn ei gwrs addysg, m ymdafiodd o ddifrif i weithgtirwch crefyddol Trwy ymroddiad dygn ei frawd-y Parch. Ellis Jones Williams, cyn ei iyned i'r weini- dogaeth, ac yn genhadwr i Orllewin a Deheu- rlir Affrica-sefydlwycl yr eglwys sydd heddyw'n addoli yng nghapel Plimsoll Street, Edge Hill. Ar agoriad y eapel yn 1882, penodwyd Mr. Henry Williams yn flaenor, ac yno y bu am ddeng mlynedd ar hugain, yn arweinydd ffyddlon ac yn bÐfn cadarn i'r .a") 10s. Tu phum mlynedd yn ol, newidiodd- ei brewsvifod, ac ymaelododd yn eglwys Mynydd Seion. Yma drachefn ymdafiodd i waith yr eglwys, ac ymhlith y flwyddi eraill a lenwai, bu'n flaenor llwyddiannus, yn athro defnyddiol yn yr Yegol Sid, yn bregethwr cynorthwyol cymeradwy, yn un o jonddiried- ohvyr y eapel, ac yn aelod a Rwyddog gwas- aiiact,ligar f,)^r Gjondeithas Lenyddol. DyddLlun, Tachwedd 20,cyrdift!iwydgwas- anaeth ym Mynydd Seion, tan arweiniad y Parch. Edward Davies, yr hwn a ddarllenodd ddetholion o amryw lythyrau a dderbyniwyd oddiwrth weinidogion absennol. Darllenwyd. rhan bwrjiasol o'r Ysgrythyrau gan y Parch. R. W. Jones, Bootle, a weddiodd y Parch. T. Isfryn Biigheg. Rhoddwyd amlinelliad eryno a theimladwy o iywyd a chymenad yr ymadawedig gan y Parch. R. Lloyd Jones, Rhyl, cya-r-adeiiydd Talaith Gxntaf Gpgledd Cymru, yn Gymraeg; a chan y Parch. Thomas Hughes, Porthdinorwig, ccdeirydd TaJaith Gogledd Cymru, yn Saesneg (er mantais i'r gyfeillion Seisrieg oedd yn bres- ennol. Gweddlwyd i derfynu'r gwaffanaeth gEm y Perch. D. Tecwyn Evans, B.A. Ac yn swn cwyrifanus a mawroddog y Dead Marsh in Saul a gaiiwyd aryrorgangan Mr. T. Herbert Hughes, cludwyd gweddillion cysegredig ein hannwyl frawd o'r deml a w^sanaethodd mor ffyddlon. Gorchuddiwyd yr arch & blodeu- dyrch mirain a hardd, mt o'r rhai a. anfonwyd gan flaenoriaid ac ymddiriedolwyr Mynydd Seion. Ymhlith y galarwyr yr oedd Mi's. Williams (y weddw) Mrs. W. Morris Jones B.A., a Miss Olwen Williajn« (merched). IK, Robert Lewis <chwaer, a phriod y Parch. Robert Lewis, Llanbrynmair), y Parch. EHii Jones Williams (brawd), y Parch. W, Morris- Jones, B.A., yr Wyddgrug (mab-yng nghyf. raith), etc. Yr oedd hefyd yn bresennol y Parchn. G. O. Moberts (Morfin), Coedllai; R. T. Roberts, Llanannon J. Roger Jones, B.A., Spellow Lane; R. W. Davies, Egre- mont; J. Vernon Lewis, M.A., B.P., a llu o swyddog ion e chyfeillion eraill o'r ddwy gylch- daith Gymreig yn y ddinas hon. Claddwyd ym mynwent West Derby, a gwasanaethwyd yno gan y Parch. Edward Davies. Bydd bwlch mawr ar ol y gwr duwio], vmroddol, hwn, mewn llawer cylch. Fel pre, gethwr, gwa mnaethodd lawer jut mhulpudau y gwaliRnol enwadau. Yr oedd yr un mor barod i bregethn ya y capeli lleiaf a'r ystefelloedd cenhadol ag yn y capeli mawr. Gwr unplyg, egwyddorol, dirodres, oedd ef, wedi ei dnvytho ag ysbcyd gwasanaeth. Yr oedd ynddo ami rinweddau piydferth, a'r rhai hynny mor- hynod gymeeur, nos ei wnevithur yn gymeriad cyflami a hardd. Darllenoddlawer, a byrmy i 1) wil) ae 3rm arlerci I Fet y dywedodd un, pregethodd, eyfrfwnodd a gwasaaaetliodd oddiar y cymhellion uohf»F. ( Ond lie sgodd y fegin, a chan dan y toddodd y pIwm." Fel un o weithwyr goreu'r Nef, bu farw yn y gwaith." Bellach, Imned yn dawel o swn y boen sydd yn y byd," a dis- gynned deuparth o 'i ysbryd ar eraill sydd wedi eu gadael. Nos Sul nesaf, ym Mynydd Seion, tmddodir pregeth angladdgan y Parch. Ed. Davies.•—Cephas.

Goreo Gymro, yr an Oddiea. tre I SOUTH PORT.—Cynlialiwyd Sadal y Capel Cymraeg yn ysgoldy y New Jerusalem, pryd y cafwyd cyfarfod nwyddinnus a da. Cadeir- ydd, y Cynghorydd J. Greenhalgh, a gwasan- aethwycl gan filwyr clwyfedig a nyrses o ysbyty'r'l'.abernfi,cL Dechreuwydgyda piano pianoforte solo gan Pte. Walden yna can gan Corp. Thorpe, Pte. Westaby, Nurse Rowcroft,; comet solo gan Pte. Holden can gan Pte Wright, Pte. Westaby, Nurse Green- well, Lance-Corp. Goldsborough deuawd, Nurse Rowcroft a Corp. Thorpe pianoforte solo, Lanee-Corp. Gray adroddiad gan Miss Elsie Browne can gan Mies Blodwen Davies, un o aelodau'r eglwys; adroddiad gan Mr. Robert Roberts. Cafwyd te yn ystod y cyfar- fod. Bibemiwyd trwy ganu Hen Wlad fy Nhadau a Duw gadwo'r Brenin. BIRMINGHAM.-Tachwedd 5, "eynhaliodd eglwys Wheeler St reet: (A. ) ei Chymanfa Ganu fiynyddol, am 2.30 a 6. Y llywyddion oedd Mr. Edward Jenkins a'r Parch. G. S. Williams. Yr arweinydd, Mr. Dan Roberts, A.C., Rhos, a gwnaeth ei ran yn ganmoladwy, am yr ail waith. Dofnyddiwyd y tonau o lyfr Cymanfa. Genedlasthol Aberystwyth. Cyfeiliwyd gan Miss Lizzie Pritchard a Miss Gwladys Lloyd. A.N.C.M. Un o'r cymanfaoedd goreu a gafwyd yn y ddinas ers trohir. Mr. Walter W. Watkin a fu'n arwain ac yn dysgu'r tonau Mr. Torr Evans oedd yr ysgrjfennydd," ic y mae diolch yr eglwys yn ddyledus iddynt am eu Hafur IIwyddiannu'. Cafwyd unawdpu gan Mr. Tom Davies, Miss Nellie Williams a Mrs. Phillips. Mawr ganmolid y canu a'r holl weithrediadau. Y Gymdeithas Lenyddol Tachwedd 11, cafwyd te, rhaglen ddiddorol, a chynhulliad da. Llywydd, Mr. Tom Evans. Canwyd Cerddi Gwerin gan Miss Nellie Will- iams PS Mr. W. W. Watkin. Cafwyd hwyl gyda hwy. Canodd Mrs. Phillips, Miss Williams (Pwllheli), Miss Gwladys pavies caod unawd ar y berdoneg gan Miss Nellie Hughes adroddiadau gan Miss Jones a Mr. T. J. Edwards, a dwy gystadleuath ddiddor- ol. Cyfarfod da, ac yn glod i'r rhai a'i trefn- odd. CyfeiJiwyd gan Miss Gwladys Lloyd, A.N.C.M. Diolchwydgan Mir. J. T. Edwards a Mr. G. Lewis.-Gohebydd. -{)-

LLADD A CHLWYFO DYMA ragor o Gymry sydd wedi cael eu lladd yn y rhyfel:—Private Price Davies, Brymbo Gunner Harding, Aberrhiw; Stoker Wm. Hughes, oddiar y H.M. Flint, mab 19 oed Mr. Abel Hughes, Moss Private Cyril Jones (19), y Drenewydd; Lance-Corp. Sign. Bernard Jones (19), Llanidloes Pte. J. C. Roberts, Penrallt Road, Machynlleth Pte. Robert Williams, Cricieth, yr 8fed c, fechgyn y dref i gwympo Joshua Price (19), Ponarddlag Lifft. Geo. Thomas, G-lyn Dwr, Porthmadog (yn 24 oed, ac ym Mhrifysgol Caerdydd cyn ymirno, yn efrydu gogyfer a'r Eglwys) Lifft, Peter Williams, a Choleg Bangor yn chwifio baner half-mqst amdano fel cyn-efiydydd. Wedi eu ciwyfo Lieut. Jack Llewellyn Jones, mab hynaf Mr. F. Ll. Jones, treng- holydd Sir Fflint, yr Wyddgrug. Pte. W. M. Roberts, F.R.C.O., nai Mr. -D. Gittins, Tra- llwrig, Y llanc cerddgar agalluog hwn ydyw awdur pedwarawd Good night, beloved. -0

0 Blaid ei Phrytintt.Y rnao eyfarfod mawr o blaid i'r Llywodraeth brynnu'r Famach mewn Diodydd Meddwol, i'w gynnal yng Nghaernarfon wythnos i ddydd Sadwm nesaf. Disgwylir y GwirAnrhyd. SyrT. P. Whittaker yno'n brif isaradwr Arglwydd-Raglaw'r Sir (Mr. J. E. Greaves) fydd yn y gadair a'r rliain i siarad hofyd: Maer y Dref, Mrs. Lloyd George, Mr. E. J. Griffith, K.C.,A.S., Mr. Ellig Davies, A.S. ac yr oedd enwau'r gw,9r a ganlyn wrth y cylchlythyr yn galw'r cyfarfod: y Parchn.. Dr. O. Davies, Caer- narfon; T. Hughes (cyn-lywydd Cyngor Eglwysi Rhyddion Cj-mru), Felinheli; J. Williams (Brynsiencyn), a Mr. W. G. Thomas. Er hudd y rhyw deg, dyma'r ffordd oreu y gwyddom ni an, dani i wneud Pwdin 'Dolig Cymerwch 3 pwys o flawd, dwy lond llwy do o Bowdr Pobi Borwick, 2 wns o friwsion bara, H pwys o sueV;2 bwys o raisins, Hpwys o currants, 10 wns 6 siwgr/ 2 wtts o almonds, 1 pwys o candied peel cymysg, halen a spice fel be'r bias. Cymysgweh yn iawn, a chwan- egwch chwe wy wedi eu curo'n dda, a 3 peint o lefrith ^rhennweh yn ddau. a berwch am wyth awr.