Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
4 articles on this Page
Advertising
Beaty Bros Ltd. MILITARY TAILORS. OFFICERS' UNIFORMS OF EVERY KIND. ALL ACCESSORIES FOR FIELD SERVICE. LOWEST POSSIBLE PRICES. ONLY ADDRESSES A Church St. and London Rd., LIVERPOOL. Cloee at I tetm WwdmMOmyt. Open all day Saturdays, .Phone-3925 Bank. Ii 580 Bootie. I. Gdntffls I Sons. fBiiitary, Haval &Giitil Taiiops, 19 SOUTH JOHN ST., LIVERPOOL AUO 349 STANLEY ROAD, BOOTLE. Complete Military Outfits Off ANTS) SWORDS AA/. with Sword Knot J Nett. Send for Price List. ——— I. —— A yw'ch Llygaid yn eich blino ? ,(1. Yw pethau'n troi'n niwlog ac anelwig ? Dyna arwydd a rhybudd ilethdod y llygad, a dylocfc ga el eu hedrych rh&g blaen; eu gwaeihygu wna'u heageulito. Gallwn ni, iwda'n hoffer gwyddonol, ddwayd wrthych 01 oes arnoch angen gwydran ao 01 islly, eich cyflenwi t'r rhai a barai fwyaf o Ie, i ohwi. Galwch heddyw— ARCHER aeONS. E7..I.ht Specialists, 73 LORD STREBT, Scfydlwyd 1848. LIVERPOOL. MORRIS EVANS' Household Oil t IS STILL sftead of all other remedies FOR Hheixmatism, Soia/tioa, JLiamfostgo, and Wounds, of all kinds. In bottles 1/3$2/9 Grocers dt Chemists, or direct for abovii 1 prices from MORRIS EVANS & Co., THE MANUFACTORY, f I-STINIOG N, WA&ES, LIVERPOOL The "SHAFTESBURY," MOUNT PLEASANT, About 4 mint, twlb from Linu li. 6 CnUrai Stat tu, A Flrst-oiasa Temperaaca Hotel. Moderate ah rok.: 11 Shaftebwy Hotel, L'pool. Pint I ASK FOR IDRIS Table Waters In Syphons and Botttah SODA WATER. POTASH WATER, SELTZER WATER, LEMONADE, DRY GINGER ALE, Etc., etc. IDRIS & Co., Ltd., lorthumbevland St., LIVERPOOL — D. GRIFFITHS 6 SON S 221 Brect 1\4N and 9 MOM St.. L'pool.! Pianos Opgana by all the leading makers. From 81-per month. yf?m 8?-t_pMef tMnN)tt—4Mx AoMetd & 3?: MYAL< SERVICE Such as ours cannot be expressed in terms f money. We are here to help you at any time in any way relative to Cycles and Motor Cycles. All the resources, organization, and experience of the oldest firm in our business are at your disposal, so bring all your troubles and pack them in our kit bag, and we will carry them for you. Rudges, 101 Bold Street Liverpool. WHY SHOULD YOU Pay IO or 20% more for your Motor Cycle in these hard times when we are selling the Rudge-Multi at pre-war price. We have a large range of new and second-hand Motor Cycles of our own and various other icakes in stock for your inspection. Youi old machine taken in part payment. Rwclges. lOI .Bold Streelt Liverpool ROBERTS a EDWARDS, ESTATE AGENTS, 64 KirEdale Rd., Liverpool. Ttlepbone 1 2193 1\1'781.
I Tram I-..fy mrawd William…
Tram I-fy mrawd William RHAID i mi ymbil am odclefgarwch y darlleir ydd am droi ohonof y Drych dros ennyd ar brofedigaeth arall a'm daliodd: Gall yr ymddengys i rai braidd allan o le, ac allan o amser, i mi geffa am fy mrawd fy hun, a hynny—pan wyf yn ysgrifennu-Cyrl gosod ei weddillion yn y distaw fedd. Os wyf yn gadael i deimlad lywodraethu barn, nid oes gennyf help, yn y eyflwr yr wyf ynddo ar hyn o bryd. Mae fy annwyl frawd William mor fyw i mi heddyw, ac mor agos ataf, fel nad allwn, heb drais ar fy nghalon, beidio ag arcs ychydig mewn cymundeb ag ef. Ac wrth wneuthur hynny, nid wyf yn tybied fod dim mwy neilltuol rhyngof fi a William nag a all fod rhwng unrhyw ddau frawd a gafodd oes led faith,cyrndeithasu llawer a'i gilydd,bod o'r un chwaeth, ymddifyrru'n yr un pethau, a byw'n ddi-gweryl ar hyd ein hoes—dim mwy neilltuol na fy mod i'n mentro ysgrifennu fy nheimladau i'r wasg. Ond rhaid i minnau ymgyfyngu. Mae fy m eddwl yn mynd yn 01 i fore oes, ac atgofion difyr mebyd yn deffro ynof. A'r troion chwerwaf, ar y cyfan, yw'r mwyaf diddorol i a-gof. Ond rliaid eau'r drws ar y rhai hyn yn awr. Meddai William alluoedd meddwl uwch na'r cyffredin, a chyfalaf o dalentau digonol at. enwogrwydd pe credasai fwy ynddo'i hun. Ei ddiffyg pennaf oedd uehelgaio ac ymrcddiad i ddatblygu'r hyn oedd ynddo. Meddai awen y gwir fardd, a gwreichionnai allan yn ei ymddiddan eyff- redin—fel y gwreichionnai'rhaearnpoeth ar ei einion, tan ei forth wyl: canys g6f oedd fy mrawd. Byddai wrth ei fodd yn darllen hrddoniaeth-yn enwedig caneuon rhydd a barddoniaeth gynghaneddol. Gallai gyfan- soddi englynion, ao yr oedd yn deall y cyng. haneddion yn bur drwyadl. Darllenai bob llinell o farddoniaeth Y BRYTHON, a. phigai allan wallau pur guddiedig, ac weithiau rai nas gwelswn i fy hun. Mwynhad pur iddo fyddai englyn da. Gallasai, yn sier, fod wedi cyr- raedd gradd uchel fel barddped ymroisai i'r gelfyddyd. Meddwl 1 arddonol oedd ganddo, a hwnnw'n feddwl craff a bywiog a chlir. Gwael yn ei olwg oedd unrhyw ddam o farddomaeth nad oedd ei feddwl yn glir; a bu'n gyfyng arnaf droeon pan ofynnai imi egluro an)bell bennill o'm heiddo fy hun iddo. Gwyr pawb a'i hadwaenai fod hiwmor yn dygyfor yn fy mrawd William. Ni welais neb llawnach nag ef o'r elfen hon. Torrai allan yn ddireidi ynddo pan yn fachgen. Cof gennyf iddo fynd a mi, pan oeddwn grwt- dwy flwydd ieuengach nag ef-at ddrws y Capel Mawr (M.C.), Llanbedrog, ar hoson waith. Agorodd y drws imi fynd i mewn, ac euthum, gan ddisgwyl iddo ef fy nghanlyn ond ni wnaeth, eithr tynnodd y drws ato. Erbyn imi ddeall, Cyfarfod Brodyr oedd yn y capel. Da yr wyf yn coflo Harri Thomas, Henllys Uchaf, yn estyn ei fraich dros ymyl y s6t fawr," yn gafael yn fy nghlust,-fel un wedi dal ysbiwr,—yn fy arwain tua'r drws, ac yn dywedyd, Nid yn y fan yma y mae dy le di heno." Gafodd William ei ddifyrrwch-a pheth amiifyrrweh hefyd- pan ddeellodd modryb sut y bu-.ac ni ehefais mnau niwed. Ond yr oedd yr ysbryd chwareus a direidus a wnai bethau fel yna'n gryf yn fy mrawd a da gennyf feddwl, gan nad beth fu ei drallodion mewn bywyd, na sychwyd i fyny'r ffrwd o hiwmor naturiol oedd ynddo. Bu'n gwledda llawer ar weith- iau Daniel Owen. Gyda Haw, bu gweithiau'r awdurathrylithgarhwnnw'n fwy i fy mrawd na moddion difyrrwch. Mentraf ddywedyd ddarfod i'r digrifwch a gai yn ei nofelau agor y drws i'r ystyriaethau crefyddol mwyaf difrifol fynd i'w ysb ryd. Mynych y gwelais y deigryn yn diffodd y wen wrth iddo adrodd ambell i ddarn tyner o waith Daniel Owen. Ond medrai William ganfod yr hyn a fyddai ddigrif mewn dynion o'i gwmpas, yn gystal ag mewn llyfrau. Medrai nid yn unig ganfod hiwmor, eithr hefyd ei fynegi'n wir effeithiol. Gwn y bydd i'r cyfeillion a arferent ymweld ag ef fy nghadarnhau yn hyn eto. Meddro ddawn nodedig i adrodd stori, ac fe'i gwnai hi'n well wrth ei hadrodd. Yr oedd yn hoff iawn o'r beirdd, ac yr oedd arr ryw ohonynt, a drigai'n gyfagos, yn arfer ymweled ag ef. Pan mewn cwmni cydnaws felly, ymgyflwynai yn llwyr i'r ymgom Fy nghyfailljMadryn oedd un o'r rhai diweddaf i fod wrth wely marw fy annwylffrawd William. Am ryw res win, anhydraidd i'm deall i, ymgadwodd, ers tro bellach, oddiwnh fynychu unrhyw gapel. Ond rywsut, dechreuodd beidio, ac enillodd yr arfer h-nno arno. Er hyn i gyd, ,yr oedd William yr oedd William yn grefvddol ei ysbryd ac yn ymhyfrydu mewn myfyrdod Cristnogol. Yr oedd yn ddirwestwr trwyadl ers llawer o flynyddoedd. Cafodd ef, fel fumau, ei ddwyn i fyny'n grefyddol, a chredaf na chollodd ei ffydd yn y Gwaredwr hyd y diwedd. Ni chafodd neb frâd yn William, ac yr oedd pob drwg ddichell ac absen a hunanoldeb a rhagrith yn ffiaidd ganddo. Cyflawnodd ddyletswyddau bywyd, a llafuriodd yn galed i gynnal ei deulu. Ond fe ddaeth y diwedd. Yr oedd yn ymwybodol ers dyddiau ei fod ar ymado. Un o'i ddyddiau olaf, fel yr eistedd- wn wrth ochr ei wely, tr6dd ataf yn sydyn, gan ddywedyd, 'Does ama i ddim ofn marw, John. 'Rydw i wedi rhoi fy hun yn llwyr i Dduw ac Iesu Grist—§im ofn. 'Rydw i'n cael rhyw gyntun rwan ac yn y man, ac yn disgwyl mai yn un o'r rheini y bydda i'n mynd "-ac felly y bu! Dywed ei alarus briod, a'r rhai oeddgydag ef, mai dyma un o'rpethau olaf oil a sibrydodd,—" Tangnefedd Bendiyedig fyddo Ei enw Ef byth Mae fy ngalar am fy annwyl frawd yn fawr iawn ond mae, ei weld yn mynd Adref fel hyn braidd a pheri imi eiddigeddu wrtho Yn iach i ti, dros ychydig amser, fy annwyl frawd—WILLIAM
ITrem 11-1' Y Brython " yn…
Trem 11-1' Y Brython yn Dale Street. Pa mor enwog bynnag y gallasai'r BRYTHON fod o'r blaen, aeth \n llawer iawn mwy felly trwy ei ymweliad â Dale Street yn ddiweddar. Rhedodd y newydd fel tan gwyllt trwy'r ddinas, a mawr yr amrywiaeth yn y stori fel yr adroddid hi gan wahanol bersonau. Heb- law hynny, yr oedd yr achos yn cael ei brofi, a'r dyfamiad yn cael ei roddi 'mlaen Haw gan ami un. Ceid pen bamwr rhwng pob dwy ysgwydd. Nid oedd y barnwyr vn hollol unfarn, ond gwnai'r mwyaf ffafriol ohonvnt i mi ofni a chrynnu peth. WaJ, wel, ebwn i wrthyf fy hun, "tybed. mewn gwirionedd, y bydd i, III hen I gyfeillion mwyn, Huw Ifans 'a Je Aits I gael eu cymryd oddiarnom, a'u cau i fyny mewn cell dywyll, oer a llaith, a hynny'n eigion y gaeaf ? Os felly y rhedai cwrs 1 pethau, yr oeddwn yn ddiolchgar ein bod yn byw mewn cyfnod a ganiata beth rhyddid i ymweld a charcharorion. Nid wyf jm medd- wl fod yr un o'r ddau yn ysrnygu, a rhaid fuasai-gyda chaniatad yr awdurdodau- fynd a rhywbeth gwahanol i faco iddynt hwy. Ond buasai r Ryniad o'u bod hwy wedi?eu cyfyngu i cyn Heied He, a hwvthau wedi arfer bod yn agored i'r byd," yn ofid calon i mi. Beth bynnag, pan oeddwn i a chyfaill arall yn dyfalu a phryderu pa fodd y troesai pethau, pwy ddaeth i fewn ond Je Aits ei hun. OweJem ei fod hyd hynny'n rhydd, ond ofnem y gallai mai rhedeg i ddywedyd gair ffarwel wrthym a wnaethai. Ond symudwyd ein hamheuon a'n hofnau'n fuan, a deallasoni y cai'n dau gyfaill a'r BRYTHON ryddid i yzn. lwybro ffordd y mynnont, megis cynt. Wei, i fod dipyn yn ddifrifol ar y mater, deeller nad wyf yn ymyrryd fodd yn y byd ag agwedd gyfreithiol y mater. Yr wyf, ymysg eu miloeddcvfeillion, yn cyd-mdeimlo â h wynt yn eu trafferth a'u trwbl, ac yn eu llongyfarch ar derfyniad hapus yr achos. Syn fuasai'r syniad ddarfod i'r BRYTHON—yn anad un papur newydd--gael ei gosbi am anheyrngar- weh, pan y mae ei bolisi pendant a pharhaus wedi bod o blaid safle Prydain. Bu'n ddigon eangfryd i roi cyfle i'r ochr arall, mae'n wir ond mae'r BRYTHON ar y cyfan wedi gwneu- thur gwasanaeth helaeth i'n gwlad er dechreu y rhyfel. Nid wyf yn meddwl-a dyna fam llawer eraill-ddarfod i ddim cryfa.ch ym. ddangos o blaid hawliau'r Wladwriaeth, a ehyfiawnder achos Prydain, nag erthyglau D.P." yn Y BRYTHON. Ond i dynnu pen ar y Drem hon, gyda golwg ar y eyfeillion a wysiwyd, gwn y gallaf ddywedyd dros bawb a u hedwyn—ac mae'r cyfryw'n dra lluosog bellach,—na fuasai unrhyw ddirwyon, nac hyd yn oed garihar, mewn achos o'r fath hwn, yn cjTnylu dim ar ddisgleirdeb cymeriadau y ddeuddyn hyn yn ein golwg. Mae Mri. Hugh Evans a J. H. Jones yn rhy uchel eu parch, ac yn ei deilyngu mor gywir, fel na fyddai i neb o synnwyr feddwl dim yn Ilai am eu cymeriadau pe buasai i'r achos fynd yn eu herbyn. Da gennym. er hynny, mai fel arall y bu.
Advertising
C INSIST ON HAVING I BORWICKSl| I BAKING POWDER. I A BUST, PUREST AND BTBONaBaT. M Avoid all cheap balky paoketc and loose Baking Powder. Athrofa Aberystwyth (UN OR COLBQiU TM MHEirrBGOL Ctmso). Prifathraw—T. F. ROBERTS, M.A., LL.D. DECRREUA'R Tymhor nesaf ar Ddydd Mawrth, Hydref 4ydd, 1916. Parotoir yr efrydwyr ar gyfer Arholiadau Prifysgol Oymru. Cynygir amryw o ysgoloriaethau (amryw o honynt yn gyfyngedigi Gymry) y flwyddyn hon. Cymer yr arholiad le yB Aberystwyth ar y I%& 0 Fis Medi, 1916. Am fanylion pellaeh, ymofyner a— J. H. DAVIES, M.A. Cofrtstrydd DONEGAL TWEED CO. LIVERPOOL'S TAI FOREMOST T I /A ilTLT U/MKL OC. MAKE UP YOUR MIND TO PLACE YOUR ORDER EARLY FOR THAT NEW SUIT, ———— PRICES AS USUAL.  m. S 8t t ij 301 NO [XfR4 Suit to Measure FROM 30/ C?HAR?GE?S. FIT GUARANTED. (URWHUR<UIMU,UR,(L,) IT WILL PAY YOU TO SEE OUR F I d8 S  Famous !nd:go Serge 40/- 8 LONDON RD., LIVERPOOL Manager: JOHN JONES. Also 9S, I0*s 165 Grange Rd.r B'bead h Cymro am byth." at 226 High Street, Bangor, I LADIES COSTUMES 23 Hope Street, Wrexham, to order from 501. and throughout the Kingdom.