Y Brython

Clepy Clawdd sef Clawdd Offa R [GAN YR HUTYN.] Y DE YRNAS. "-Dyina enw'r misolyn newydd gwrth-filwriaethus sydd wedi ym.- ddangos. Darbynnir cop'au lawer, fe ddeall- af, ar y Clawdd. Mae'n eglur oddiwrth ei ddiwyg allanol ac hefyd oddiwrth ei nod- weddion mewnol, mai nid Teyrnas o'r byd hwn .)rn ei gyrfa'n syra.1 ac ydyw hon. Mae'n cychwyn ei gyrfa'n syml ac ysmala, ac yn debyg o wella wrth fynd ym mlaen. Eglur yw nad yw'r ysgrifenwyr yn deall ei gilynd, ac nad oes fawr o 61 go lygyddu da ami. Ond y mae'n. sicr o wella, a bydd raid iddi wneud. Rhaid trefnu y materion yn well. Bydd raid i'r papur hwn fod yn ysgol er cyflawni ei neges yn ddeheig ac i bwrpas. Disgwylir yn eiddgar am yr ail rifyn. Mae gwir angen am Deyrnas o'r fath. Y CADFRIDOG D Y GH WELEDI G. Bu'r Cadfridog French yn ymweled a Gwrec- sam yr wythnos ddiweddaf, a mawr oedd y ffys a'r ffest. Y Volunteers a'r Scouts a ddaeth yn fwyaf neilltuol tan ei sylw. ac wrthynt y dywedodd eiriau canmoliaethus. Darbwvllodd y Volunteers pa rai aydd wedi dechreu aflonyddu tipyn, a dyrchafodd y Scouts i'r cymylau. Mae'r ymweliadau hyn o eiddo y prifion milwrol yn cynysgaeddu yr ysbryd milwrol yn rhyfedd yn y wlad. Bydd raid i Apostolion Heddwch eto, ar ol y rhyfel, ddod o aingylch i osod hwn i lawr. Cymer fwy i'w roddi i lawr nag i'w godi. Cewch weld. ■ DWY FILITVN AM GAU'R DAFARN. —Arwyddodd dwyfiliwn eu hewyllys i gau'r tafarndai yn ystod y rhyfel. Dyma lais croch gwlad gyfan. Nib gellir troi clust fyddar i'r fath gri. Clywais ddweyd o un y gobeithiai i'r rhyfel hwn barhau byth er cael cau o'r dafarn yn oes oesoedd. Mor hyfiyd. ar y Clawdd yw pasio tafarndy yn ystod oriau cau. Mae yna lyw dawelwch sanctaidd yn y lie, sydd yn aros hyd agor o'r drw-sef drws y fall, ac yna gwelir gwehilion yn heidio i'r lie. Teimlir yn union fod rhywbeth nefol wedi ffoi, a bod uffern yn nes. Ni ddaw byth drefn ar ein gwlad cyd ag y gadewir y llew rheibus hwn yn rhydd yn y tir, i larpio a sglyfio fel y myn. Mae'r dafarn yn gweithio i law'r Ellmyn,-un ydynt. HYT Y.M.C.A. YM MHOB r PEN- T REF.Gwna'r Huts hyn waith uwch can- moliaeth, a da fai cael un ohonynt ym mhob pentref ar y Clawdd yma gwedi'r elo'r rhyfel hwnheibio. Dylid eu cynnal gan y gwahanol enwadau crefyddol. Ad-dalent eu ffordd yn union, a derbynnid lies dirfawr drwyddynt. Gellid-a dylid-eu dwyn ymlaen yn an- enwadol. Beth pe bae'r Cynghorion Eglwys- ig ym mhob pentref yn cymryd y mater yma i fyny. Dyma, mi gredaf, un o'r pethau goreu y gellir ei bwrcasu er lies a budd y milwyr pan ddychwelant. Mae pob milwr wedi syrthio mewn dwfn serch a hwynt eisoes. Ceidw'r rhain ef oddiwrth ddrygau lawer. Yn awr yw'r adeg i benderfynu amynt heb golli amser Ati, bobl annwyl Y MILWR CYIVREIG, GAN Y GOL.- Mae canmoliaeth araith y Gol. manyl-ddysg ar y Milwr Cymreig wedi cyrraedd eisoes hyd y Clawdd. Mae yma awyddu am ei chael yn gyflawh, ar ddu a. gwyn, ar dudalennau'r BRYTHON. Bryd ei ceir, Olygydd syber ? Neu dowch yma eich hun i'w thraddodi, yna ceir eich llun, eich llais, a'ch lien. Ni fydd taw arnom nes cael. TOLL Y MEDD&GON.—Hwyrach nad oes meddygon mewn unrhyw ardal wedi cyf- rannu cymainttuag at y rhyfel hwn a medd- ygon Gwrecsam. Maent i gyd bron wedi rhoi o'u meibion. Mae amryw ohonynt wedi syrthio eisys, eraill wedi eu clwyfo yn arw, ond erys y gweddill yn gadarn yn yr wrthffos. Bendith ar y meddygon a'r llanc iau dewr. CILDDWRN Y BUGAIL.-Ffarwelio yr oeddis yn yr HoP nos Iau a'r hen fugail, y Parch. R. L. Roose. Dywedwyd geiriau tyneradaamdano. Bu'nffyddloni'wbraidd am lawn deugain mlynedd. Yr oedd offSiriad y lie ac esgobion y cylch yn bresenncl. Gollyngwyd yr Hen Was i'w ffordd i Lundain at ei fab, nid yn waglaw, ond rhoddwyd iddo gildwrn da, o bunnoedd lawer,—y cildwrn mwyaf, hwyrach, a gafodd erioed. Yr oedd dagrau yn cracio lleisiau pawb oedd yno, a thyner iawn oedd geiriau diolch yr hen frawd. Tywalltodd. y Fendith Apostolaidd ar eu pennau, a throdd ei gefn gan wynebu'r West. Dan fendith Nef y bo nes cawn gwrddyd draw, tu draw i'r lli. CYMDEITHASAU CYNHILO.-Cyfyd y Cymdeithasau hyn fel bwyd y barcud (mushrooms) ar frest y Clawdd. Cred y Llyw- odraeth fod aur ac arian yn dylifc. i'r Clawdd ac anfonir dynion o Lundain yrna i siarad ar Gynhildeb, ac i ffurfio Cymdeithasau. Mae'r capelau, y clybiau a'r ysgolion yn cydweithio yn egniol gyda'r peth. Disgwylir i gannoedd o bunnau yn fisol gael eu hanfon i helpu'r Llywodraet,h. Rawddbethibroblsyddeisoes wedi rhoi eu plant yw rhoi eu harian. Daw hefyd blantoa yr ysgolion dyddiol a'u ceiniog- au'n ddiball bob dydd i'r drysorfa. Ni edy'r Clawdd yr un garreg heb ei throi er ennill y frwydr ac arbed y bechgyn a'r wlad yn Cyffredinol. DROS EICH PEN A CHW-[!-Caed hwyl nid bychan ddydd Llun diweddaf yn yr ymdrochfa gyhoeddus yng I Ngwreesqw. Daeth nofwyr ieuanc yr ysgolion elfennol ynghyd i wneud eu campau, ac i ymgais am y gwobrau. Yr oedd rhai o'r hogiau mor chwimwth a chwiaid, ar y dwr ac odditano. Dylai pob hogyn ddysgu nofio, nid yn unig er lies iddo'i hun, ond hefyd er budd eraill, a ddichon fod,unrhyw adeg mewn enbydrwydd. Dylid cefnogi'r campau hyn er calonogi'r bechgyn. M ae'n bosibl gwneud llawer mwy o ddefnydd o'r ymdrochfeydd hyn mewn llawer He nag a wneir. Da gweled Gwraig Sam ar y blaen. Cwac cwac eto Y TRIBUN YN DWYN EI SHYFER. --Oherwydd i Dribun Gwraig Sam ddwyn chauffeur y meddyg R. Ifans oddiarno, gorfu arno roi rhan o'i waith i fyny fel meddyg a buchfrechydd. Dyma i chwi dri mis o rybudd meddai wrth y Cownsil. Chwiliwch am arall. NL allaf fi. Yn awr, gan fod y buchfrechydd yn rhoi i fyny, fe aabedir ami i fraich dyner rhag ei frath a'i eltyn. Hwyra-ch fod yna aanryw o anti-vace-inationi-st8 ar y pwyllgor. Pwy a wyr ? A T A LI WCH MliJDD S W YDDF A RHYFEL.—Derbyniodd Tribunlys Gwroc- sam bellebr o'r Swyddfa Rhyfel yn dweyd wrthynt am atalou llaw rhag anfon ychwaneg o amaethwyr i'r Fyddin nes ceir gair pellach. Gyrrwr ofnadwy yw'r Tribun hwn, ond dyma stop arno am ennyd, ta beth. Cymrwch eich gwynt, frodyr DIRWEST YN Y RHOS.—Mne r sel ddirwestol yn gryf yn y Rhos yma. Caed cyfarfod brwdfrydig y nos o'r blaen yn Ysgol- dy Bethlehem, pryd yr anerchid gan ddau o'r prifon, sef y Doctor I-Lugii Jones, Dolgellau, a'r Parch. D. Gwynfryn Jones, Fflint. Y ddau yn eu hwyliau goreu, a chaed areithiau peni- gamp ar agweddaat corffol a moesol dirwest. Gorymdeithiwyd trwy'r lie cyn y cyfarfod gan y Drum and Fife Band. Y mae'r Doctor Preis i'w faw.r ganmol am ei holl ymdrechion gyda'r gwaith da hwn. Yr oedd llwyddiant y cyfarfod i'w briodoli yn bennaf iddo ef. Da oedd gweled amryw o weinidogion y lie yn bresennol, ac yn rhoi cefnogaeth i'r achos da. Gwneir mwy dros dirwest yn y Rhos nag ami i fan. Well done 'STEDDFOD ETO.Caed un. o'r fath oreu yng Nghoedpoeth pa nos, yn Neuadd y Plwyf, Yr oedd y Neuadd fawr, eang, yn orlawn. Dan nawdd y Wesleaid yr oedd yr Eisteddfod, ahynny'ngolygu fod mynd ar bethau. Becligyn a chryn lawer o'r liush ynddynt yw'r Welsh Lions. Yr oedd yr ymdrech yn llwyddiant mawr, a boddhawyd pawb, a gwnaed ceiniog dda o elw. Next, please RECHABIWR BRYN BA W.—Rhodd- wyd i Mr. J. M. Edwards, Ben Rechabiwr y Dosbarth, bum cyfrol hardd o Eiriadur Hastings am ei fawr wasanaeth gyda'r achos. Gwr da yw J.M., a ffyddlon. Teilwng y gwnaed hyn iddo. Yr oedd yn uehel wyl gan y Rechabiaid yng Nghaer, ac yno yr anrhyd- eddwyd y g-ar o Fiymbo. Hir ddydd iddo i astudio'r cyfrolau erwerthfawr a chynhwys- fawr hyn. Cynhwvsant erthygl wych ar y Rechabiaid. Darllened hon yn gyntaf. Hynny a wna, bid sicr ORIA WR PR NURSE.—Bu Nurse Griff- iths ym Mhentre'r Brython am tua deng mlynedd. a mawr oedd ei bri ond fe briod- odd, fel y rhelyw o'i rhyw, a rhoddwyd iddi, gan ardal ei serch,oriawr aura chadwyn arian fel arwydd o'u hedmygedd mawr ohoni. Dywedwyd llu o bethau da am y nyrs gan luaws oedd yno, ac ateboddhithau a'i phriod mewn geiriau teimladwy a phriodol. Trwm yw'r teimlad o'i cholli, a hir y byddid cyn ceir ei thebyg. PARA TO I ERBYN Y GAEAF.-Felly y gwna'r Parch. Wyn Defis yn fedras iawn gyda'i ddosbarthiadau yn y Rhos. Torrir tir pwysig allan i'w astudio. Bendithiol iawn yw gwersi fel y rhain. LIwyddiant i'r class. HWDIWCH EIOI-I ARIAN YN EU HOL.—Mae Eisteddfod Bwlchgwyn wedi ei tharo yn ei phen. Poenus hyn hefyd, oblegid glew yw boys y Bwlch am Steddfod Hefyd y maent mor onest ag ydynt o lew, a phender- fynant estyn pob ce-n;ng yn ol i'r rhai a bwr- casodd docvnau. Nathorrwch eich calonnau fechgyn. Rhaid cael Eisteddfod eto. Nid grwiw yw rhoi hon yn gwbl i fyny yn y Bwlch. Paratowch un ddiguro ar gyfer y dyfodol, a mynnweh Olygydd mwyn Y BRYTHON yno i roi shine ami. Nid oes hafal iddo ef. COC-A-DWDL-DW!-Deil y ceiliog o hyd i ganu. er mai'r ieii svdd yn cael y sylw pennaf y dyddiau hyn. Caed darlith odidog gan y Chwaer Miss DavieSf V.A.D., yn y Drill Hall, Caergwrie, yr wythnos ddiweddaf, ar Ffowls, a'r sut i'w trin. Un rheswm dros brinder wyau ydyw fod yr ieir yn mynd i ganu yn lie dodwy. DRUM AND FIFE Y DOCTOR,- Er na chred y Parch. Pedr Preis mewn seinio ei utgorn ei hun, eto cred yn seiniau'r ffeiff, mi gceliaf, oblegid y mae wedi cychwyn Sein- dorf Dabwrdd a ChwibanogI" ynp'lvn a'i eglwys. Da iawn fai cael Drum and Fife Band ynglfn a, phob eglwys—y drum i'w chadw yn effro, a'r fife i roi tipyn o wynt ynddi. Un llyratgraff yw'r Doctor. Beth ddywed Ifan Roberts y Diwygiwr am hyn, tybed ? Dy- munwn lwyddiant mawr i Seindorf y Doctor. CENHADON Y CYNHAEAF.—Rhiw- abon (P.M.) y Parch. A. F. Slater (Rhiwabon) a Mr. D. D. Pierce, Acrfair. Yr Wyddgrug (W.M.), y Parch. W. Morris Jones, B.A. Gresford (E.L.) y Parch. S. E. Williams, ficer Gwersyllt (E.L.), y Parchn. D. Star ley. Davies, Rhosddu, a J. W. Lloyd, Broughton. Pen y cae' (P.M.), y Parch. Tfan Rywel, B.A., B.D., Rhos, a Mr. E. Edwards, Rho.:o. v medre (E.L.), y Parch. A. Abel. Minera; (O.M.), y Parch. W. B. Jones. Erbistoc (A ), y Parch. W. B. Jones, Pen y cae. Gwrecsam (W.), y Parch. Charles Jones (M.C.), y Parch. Glyn Davies, Rossett. Broughton (P.M.), y Parch. J. Grainger, Wrecsam. Brymbo (A.), y Parch. T. G. Davies, B.A.,B D.. a Mr. Allen Lettsome Llangollen; (E.L.), y Parchn. D. Edwards Davies, B.A., ac Evan Joner-t (yr Wyddgrug) (W.), y Parchn. H. H. McCullagh, B.A., a F. C. Ashton, Cefn y bedd (M.C.), y Parchn. Edwin Jones a Glyn Davies, Rossett. Minera (E.L.), y Parchn. L. J. Harwood Davies a D. T. Jones (Minera). Rhos (W), y Paschn. T. Isfryn Hughes a J. Roger Jones, B.A. (E.L.), y Parchn. D. D. Thomas, B.A., a D. T. Eilian Evans, B.A. (B.), y Parch. H. James, B.A..B.D. (Llan. gollen). Rossett (E.), y Parch. J. LI. Jones (Caer).

Ffetan y Gol. Cofied tau-b fc'r ctji r i't Fletan mai dyma'r gair'sydd ar ei genau: NITHIO'R GAU A NYTHU'R OWIIt. Fflint eto. ANNWYL MR. GOL.-Dwbl ryfeddajs atoch yn gollwng cawdel benffol Cybi i mewn i'ch ffetan. o dan y peuuawd uchod. Onid yw'n llawn bryd i bapur o safle'r BRYTHON gau ei ddrws yn erbyn yr humbug llenyddol hwn ? Cais ddadrys y dyfnion bethau cyn gwybod ohono'r gwahaniaetli rhwng dau airmorsyml a daearegol a daearyddol Cais oleuo eraill, a'rgoleuni sydd ynddo ef ei hun yn dywyllweh pur! Da chwi, nithiwch allan y gau o'ch ffetan. 0 gariad at eich papur ac eiddigedd dros ei enw da. I EIFION WYN. I

V ? *y ?*? '9? ??' ? "? ?*? Li cyn, Loncyn 1 ? y PW Y YDYW'R HION T-F^,S' ?—.Nid yw'r I gvvrgwledig sy'n anfon IJit-lioedd Llofft Stabal yma o herfedd yr Hen Wlad, yn malio ffeuen am glod nac anghlod ac felly fe anturiwn ddywedycl wrtho, heb ofni y cyll ei belt, fod Uythyrau ar lythyrau yn cyrraedd yma, sef o ganmoliaecfh- digymysg i'w ddullgwreidd- iol a chartrefol o draethu ei feddylian I a'i deimladau. Deuant oddiwrth fonedd a gwreng, dysgedig ac annysgedig, fel ei gilydd ac nid oesdmi moddpeidio a chwerthin amben ffyrdd troellog a chastiog liawer un o'u mysg i geisio llithio dyn i ddywedyd pwy ydyw. Ni waeth i chwi h eb, wir. Dawei Ugeinfed LIith yr wythnos nesaf, sef ar ddeddfau'r tir a'r giam a'r ffordd i gael y gwas ffarm i sefyJl ar ei draed fel dyn. Y MALD W YNIAID YN DARFOD.— Dywedir fod rhifedi trigolion Sir Drefaldvyn wedi lleihau bum mil yn ystod y pymtheng mlynedd diweddaf. Gresyn hynny, canys y mae hi'n Sir mor braf i fyw ynddi, a rhywbeth yn ffordd ei phobl nas ceir yn hollol ym mhobl yr un Sir arall. Beth yw'r rheswm, Ap Gwyddon ? LLURGUNIWR ANN GRIFFITHS.— A'i farnu oddiwrth adolygiad y Parch. D. Tecwyn Evans, B.A., arno yn Y Cymro, gresyn i awdur y eyfieithiad newydd o Emynau Ann Griffiths i'r Saesneg gyhoeddi'r llyfr. canys y mae'r fath newid a chwymp ar ei meddyliau nefol nes bod yn esgus i bob ethnig a philistyn edliw nad yw'r hyn yr ymffrostiwn gymaint ynddo ddim ond ysbwrial a pheis- wyn. Peiswyn, wir! Dyma rawn ysbrydol nad oes mo'i ail yn Emynyddiaeth y byd, pe gadewsid iddo yn iaith Ann Griffiths ei hun. Os mynnech andwyo teileidion llenyddiaeth Cymru, cyfieithwch hwy. NAl'R ARCHDDERWYDD.—Y mae'r Parch. Emrys Rees, B.A., a urddid gan Esgob Tyddewi yn Aberystwyth y dydd o'r blaen, .vth y dydd. o'r blaen, yn nai i'r Archdderwydd Dyfed. BWYD Y BWGAN.-D-g.-y gwnaeth Dr. Bryan, proffeswr Mathematig Coleg Bangor, yn galw sylw pawb yn y cyffiniau hynny at hyn sef fod yna fwy lawer nag arfer o'r chwyn gwenwynig Caws Llyffant (Toadstool) yn tyfu ar feysydd y wlad eleni, ac fod un tamaid ohono'n ddigon i ladd y cryfaf. Mor fynych y gwelir hanes plant, ac ereill hyn, yn camgymeryd y llysieuynhwn am ei debyg--y mushroom, yn union fel y camgymerir y Cegid angeuol am y Berw Dwr diniwed. Bwyd y Bwgan, Caws Ellyll, a'u tebyg—dyna rai o enwau'r hen Gymry ar y llysiau hyn, ac enwau gymaint cywirach a llawnach o awen na'r amanita phalloides a ddyry'r botanegwyr arnynt. Byddaf yn bur hoff o'r myshrwm, ond ofn am fy mywyd wrth eu bwyta rhag fod Caws yr Ellyll yn llechu yn ei gysgod. Un o bethau rhyfeddaf y Cread yma ydyw fod i bopeth ei chwyn a'i efelychydd ynddo a hynny'n ddrych a dameg o'r fel y mae'r Drwg yn dynwared y Da, er mwyn baglu'r blysig anochelgar. Fe fuasai'n dda anwedd gen i weld Pedrog neu Eifion Wyn neu Dyfed yn llunio englyn 1—1 'r Myshrwm Gwir 2, I'r Myshrwm Gau, i'w ddodi ar bob llidiart cae sydd yn y byd, moesol a matero], fel yr arbedai ami i fywyd maes o law. WEDI EU LLADD YN Y RHYFEL.- Lifft. Norman Evans, mab y Parch. Owen Evans (W.), Llanrwst. Preifat Morris, West End Stores, Pwllheli. Preifat Benmon, Ber- llan, Llanfechain. Preifat A. Griffiths, Melin Ci'O 3wydd, Ti-allwr-g. Lance-Corp. D. Prit- chard, Dyserth, mab un o hen ymladdwyr y Crimea. Lieut. H. E. Jones, Brynhyfryd, Croesor, a > ynsiopwr yn Llandrindod cyn yi-n uno. Capt, Summers, unig fab y diweddar Mr. J. W. Summers, A.S., Sir Fflint, "argon." Preifat Aled Roberts, Prior Street, Ruthin, wedi marw o glefyd, a chael ei nol i'w gladdu gartref. Preifat Burd, Llanrhydd, wedi marw mewn ysbyty. Preifat F. Flanagan, mab casglwr trethi Porthmadog, ac enillydd Groes Filwrol, wedi marw o'i glwyfau. OYMRY CASNEWYDD.-— Ymae y Cym. rodorion am fynnu cadw Sir Fynwy yng Nghymru os oes modd, drwy gadw'r iaith yn fyw lie y mae cymaint o sathru ami gan y Juggernaut o Loegr, canys dyma'i swyddog. ion a rhaglen ci darlithiau at y gaeaf hwn:— Llywydd, H. Parry Jones, Ysw., M.A., Caer- lleon Is-lywydd, W. Williams, Ysw., Llis- werry trysorydd, J. INrillayns, Ysw., Clyffard Crescent ysgr., J. O. Davies. Hyd. 3- Cymru a'i I-liaith, R. Silyn Roberts, M.A. 18--Rhamant Genhedloedd Bychain, Huw J. Huws, Caerdydd 31--Is ilfoniitouthsh;re in Wales ? J. Kyrle Fletcher; T ach. 14-Beirdd Dyngarol Cymru, y Parch. W. Rowland Jones, B.A. Rhag. 1- Y Gadair Wichlyd, J. H. Jones, Ysw. (Gol. Y BRYTHON) 12—Emyn- yddiaeth Pantycelyn, D. Arthen Evans, Ysw., Barri. Ionawr 2-Emrys, y Parch. R. J. Pritchard, B.A., Mynydd Seion Ion. 16-Y Nofelydd Cymreig, J. N. Crowther, Caerdydd 30-Atgofion am rai Cerddorion adu'aenwn ni yin Mynwy, D. Bowne, Y.H., Abecarn, pryd y datgenir amryw donau gan barti o'r Gym- deithas dan arweinaid Mr. J. Thomas 13-D ram a Ar y Groesffordd (Berry) gan aelodau o'r Gymdeithas. Mawrth I-Gwyl Ddewi 13-Y Ddrama Gymreig, y Parch. W. E. Daniels, B.A., Maindee. GYMRY GYMREIG ABERHONDDU, Dyna fel y geilw'r Gymdeithas Genedlaethol hon ei hun, er mwyn gwal).aniaethu oddiwrth y lliaws anghymreig sy'r ffordd honno, mae'n debyg. Dyma'u swyddogion a'u harlwy hwy :—Llywydd yr Athro John Evans, B.A.; is-lywyddhn, y Fones D. G. Owen, Madog Fychan (Maer Aberhonddu) trysorydd, yr Athro John Evans, B.A. ysgrifennydd, y Bonwr Roland Thomas, M.A. pwyllgor y Fonesig E. Godsell, y Prifathro Thomas Lewis M.A.,B.D., yr Athrawon Joseph Jones, M.A., B.D., aD. Miall Edwards, M.A., y Parch. Edgar Davies, M.A., y Bonwyr R. T. Jenkins, M.A.,L1.B., a W. H. Jones Parry. B,yd.. 20-Bri,ddoniaeih Geltaidd y Chwarter Canrif d-iwedda -Llydaw, yr Alban a, r Iwerddon yr Athro T. Gwynn Jones, M.A. Tach." 2—Special English Meeting Lecture, The Desirability of founding a County His- torical Society, Mr. Evan E. Morgan, Brecon. 16^—Gweriniaeth Cymru, y Bmwr Howel T. Evans, M.A., Caerdydd 30—Y Gadair Wichlyd, y Bonwr J. H. Jones (Gol. Y BRY- THON) Rhag. 14-Dr. Price, y Bonwr Rol- and Thomas, M.A., Aberhonddu Ion. 11- Y" Greal Santaidd, yr Athrawes Magdalen Morgan, M.A., Abertawe Chwei. 1—Y Sant a Chymru, yr Athro John Evans, B.A., Aber honddu 15--Ambrose Lloyd, Tanymarian, a Gwilym Gwent, y Bonwr Tom Price, G. & L.T.S.C., Merthyr