Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

4 articles on this Page

Clepy Clawdd sef Clawdd Offa

News
Cite
Share

Clepy Clawdd sef Clawdd Offa R [GAN YR HUTYN.] Y DE YRNAS. "-Dyina enw'r misolyn newydd gwrth-filwriaethus sydd wedi ym.- ddangos. Darbynnir cop'au lawer, fe ddeall- af, ar y Clawdd. Mae'n eglur oddiwrth ei ddiwyg allanol ac hefyd oddiwrth ei nod- weddion mewnol, mai nid Teyrnas o'r byd hwn .)rn ei gyrfa'n syra.1 ac ydyw hon. Mae'n cychwyn ei gyrfa'n syml ac ysmala, ac yn debyg o wella wrth fynd ym mlaen. Eglur yw nad yw'r ysgrifenwyr yn deall ei gilynd, ac nad oes fawr o 61 go lygyddu da ami. Ond y mae'n. sicr o wella, a bydd raid iddi wneud. Rhaid trefnu y materion yn well. Bydd raid i'r papur hwn fod yn ysgol er cyflawni ei neges yn ddeheig ac i bwrpas. Disgwylir yn eiddgar am yr ail rifyn. Mae gwir angen am Deyrnas o'r fath. Y CADFRIDOG D Y GH WELEDI G. Bu'r Cadfridog French yn ymweled a Gwrec- sam yr wythnos ddiweddaf, a mawr oedd y ffys a'r ffest. Y Volunteers a'r Scouts a ddaeth yn fwyaf neilltuol tan ei sylw. ac wrthynt y dywedodd eiriau canmoliaethus. Darbwvllodd y Volunteers pa rai aydd wedi dechreu aflonyddu tipyn, a dyrchafodd y Scouts i'r cymylau. Mae'r ymweliadau hyn o eiddo y prifion milwrol yn cynysgaeddu yr ysbryd milwrol yn rhyfedd yn y wlad. Bydd raid i Apostolion Heddwch eto, ar ol y rhyfel, ddod o aingylch i osod hwn i lawr. Cymer fwy i'w roddi i lawr nag i'w godi. Cewch weld. ■ DWY FILITVN AM GAU'R DAFARN. —Arwyddodd dwyfiliwn eu hewyllys i gau'r tafarndai yn ystod y rhyfel. Dyma lais croch gwlad gyfan. Nib gellir troi clust fyddar i'r fath gri. Clywais ddweyd o un y gobeithiai i'r rhyfel hwn barhau byth er cael cau o'r dafarn yn oes oesoedd. Mor hyfiyd. ar y Clawdd yw pasio tafarndy yn ystod oriau cau. Mae yna lyw dawelwch sanctaidd yn y lie, sydd yn aros hyd agor o'r drw-sef drws y fall, ac yna gwelir gwehilion yn heidio i'r lie. Teimlir yn union fod rhywbeth nefol wedi ffoi, a bod uffern yn nes. Ni ddaw byth drefn ar ein gwlad cyd ag y gadewir y llew rheibus hwn yn rhydd yn y tir, i larpio a sglyfio fel y myn. Mae'r dafarn yn gweithio i law'r Ellmyn,-un ydynt. HYT Y.M.C.A. YM MHOB r PEN- T REF.Gwna'r Huts hyn waith uwch can- moliaeth, a da fai cael un ohonynt ym mhob pentref ar y Clawdd yma gwedi'r elo'r rhyfel hwnheibio. Dylid eu cynnal gan y gwahanol enwadau crefyddol. Ad-dalent eu ffordd yn union, a derbynnid lies dirfawr drwyddynt. Gellid-a dylid-eu dwyn ymlaen yn an- enwadol. Beth pe bae'r Cynghorion Eglwys- ig ym mhob pentref yn cymryd y mater yma i fyny. Dyma, mi gredaf, un o'r pethau goreu y gellir ei bwrcasu er lies a budd y milwyr pan ddychwelant. Mae pob milwr wedi syrthio mewn dwfn serch a hwynt eisoes. Ceidw'r rhain ef oddiwrth ddrygau lawer. Yn awr yw'r adeg i benderfynu amynt heb golli amser Ati, bobl annwyl Y MILWR CYIVREIG, GAN Y GOL.- Mae canmoliaeth araith y Gol. manyl-ddysg ar y Milwr Cymreig wedi cyrraedd eisoes hyd y Clawdd. Mae yma awyddu am ei chael yn gyflawh, ar ddu a. gwyn, ar dudalennau'r BRYTHON. Bryd ei ceir, Olygydd syber ? Neu dowch yma eich hun i'w thraddodi, yna ceir eich llun, eich llais, a'ch lien. Ni fydd taw arnom nes cael. TOLL Y MEDD&GON.—Hwyrach nad oes meddygon mewn unrhyw ardal wedi cyf- rannu cymainttuag at y rhyfel hwn a medd- ygon Gwrecsam. Maent i gyd bron wedi rhoi o'u meibion. Mae amryw ohonynt wedi syrthio eisys, eraill wedi eu clwyfo yn arw, ond erys y gweddill yn gadarn yn yr wrthffos. Bendith ar y meddygon a'r llanc iau dewr. CILDDWRN Y BUGAIL.-Ffarwelio yr oeddis yn yr HoP nos Iau a'r hen fugail, y Parch. R. L. Roose. Dywedwyd geiriau tyneradaamdano. Bu'nffyddloni'wbraidd am lawn deugain mlynedd. Yr oedd offSiriad y lie ac esgobion y cylch yn bresenncl. Gollyngwyd yr Hen Was i'w ffordd i Lundain at ei fab, nid yn waglaw, ond rhoddwyd iddo gildwrn da, o bunnoedd lawer,—y cildwrn mwyaf, hwyrach, a gafodd erioed. Yr oedd dagrau yn cracio lleisiau pawb oedd yno, a thyner iawn oedd geiriau diolch yr hen frawd. Tywalltodd. y Fendith Apostolaidd ar eu pennau, a throdd ei gefn gan wynebu'r West. Dan fendith Nef y bo nes cawn gwrddyd draw, tu draw i'r lli. CYMDEITHASAU CYNHILO.-Cyfyd y Cymdeithasau hyn fel bwyd y barcud (mushrooms) ar frest y Clawdd. Cred y Llyw- odraeth fod aur ac arian yn dylifc. i'r Clawdd ac anfonir dynion o Lundain yrna i siarad ar Gynhildeb, ac i ffurfio Cymdeithasau. Mae'r capelau, y clybiau a'r ysgolion yn cydweithio yn egniol gyda'r peth. Disgwylir i gannoedd o bunnau yn fisol gael eu hanfon i helpu'r Llywodraet,h. Rawddbethibroblsyddeisoes wedi rhoi eu plant yw rhoi eu harian. Daw hefyd blantoa yr ysgolion dyddiol a'u ceiniog- au'n ddiball bob dydd i'r drysorfa. Ni edy'r Clawdd yr un garreg heb ei throi er ennill y frwydr ac arbed y bechgyn a'r wlad yn Cyffredinol. DROS EICH PEN A CHW-[!-Caed hwyl nid bychan ddydd Llun diweddaf yn yr ymdrochfa gyhoeddus yng I Ngwreesqw. Daeth nofwyr ieuanc yr ysgolion elfennol ynghyd i wneud eu campau, ac i ymgais am y gwobrau. Yr oedd rhai o'r hogiau mor chwimwth a chwiaid, ar y dwr ac odditano. Dylai pob hogyn ddysgu nofio, nid yn unig er lies iddo'i hun, ond hefyd er budd eraill, a ddichon fod,unrhyw adeg mewn enbydrwydd. Dylid cefnogi'r campau hyn er calonogi'r bechgyn. M ae'n bosibl gwneud llawer mwy o ddefnydd o'r ymdrochfeydd hyn mewn llawer He nag a wneir. Da gweled Gwraig Sam ar y blaen. Cwac cwac eto Y TRIBUN YN DWYN EI SHYFER. --Oherwydd i Dribun Gwraig Sam ddwyn chauffeur y meddyg R. Ifans oddiarno, gorfu arno roi rhan o'i waith i fyny fel meddyg a buchfrechydd. Dyma i chwi dri mis o rybudd meddai wrth y Cownsil. Chwiliwch am arall. NL allaf fi. Yn awr, gan fod y buchfrechydd yn rhoi i fyny, fe aabedir ami i fraich dyner rhag ei frath a'i eltyn. Hwyra-ch fod yna aanryw o anti-vace-inationi-st8 ar y pwyllgor. Pwy a wyr ? A T A LI WCH MliJDD S W YDDF A RHYFEL.—Derbyniodd Tribunlys Gwroc- sam bellebr o'r Swyddfa Rhyfel yn dweyd wrthynt am atalou llaw rhag anfon ychwaneg o amaethwyr i'r Fyddin nes ceir gair pellach. Gyrrwr ofnadwy yw'r Tribun hwn, ond dyma stop arno am ennyd, ta beth. Cymrwch eich gwynt, frodyr DIRWEST YN Y RHOS.—Mne r sel ddirwestol yn gryf yn y Rhos yma. Caed cyfarfod brwdfrydig y nos o'r blaen yn Ysgol- dy Bethlehem, pryd yr anerchid gan ddau o'r prifon, sef y Doctor I-Lugii Jones, Dolgellau, a'r Parch. D. Gwynfryn Jones, Fflint. Y ddau yn eu hwyliau goreu, a chaed areithiau peni- gamp ar agweddaat corffol a moesol dirwest. Gorymdeithiwyd trwy'r lie cyn y cyfarfod gan y Drum and Fife Band. Y mae'r Doctor Preis i'w faw.r ganmol am ei holl ymdrechion gyda'r gwaith da hwn. Yr oedd llwyddiant y cyfarfod i'w briodoli yn bennaf iddo ef. Da oedd gweled amryw o weinidogion y lie yn bresennol, ac yn rhoi cefnogaeth i'r achos da. Gwneir mwy dros dirwest yn y Rhos nag ami i fan. Well done 'STEDDFOD ETO.Caed un. o'r fath oreu yng Nghoedpoeth pa nos, yn Neuadd y Plwyf, Yr oedd y Neuadd fawr, eang, yn orlawn. Dan nawdd y Wesleaid yr oedd yr Eisteddfod, ahynny'ngolygu fod mynd ar bethau. Becligyn a chryn lawer o'r liush ynddynt yw'r Welsh Lions. Yr oedd yr ymdrech yn llwyddiant mawr, a boddhawyd pawb, a gwnaed ceiniog dda o elw. Next, please RECHABIWR BRYN BA W.—Rhodd- wyd i Mr. J. M. Edwards, Ben Rechabiwr y Dosbarth, bum cyfrol hardd o Eiriadur Hastings am ei fawr wasanaeth gyda'r achos. Gwr da yw J.M., a ffyddlon. Teilwng y gwnaed hyn iddo. Yr oedd yn uehel wyl gan y Rechabiaid yng Nghaer, ac yno yr anrhyd- eddwyd y g-ar o Fiymbo. Hir ddydd iddo i astudio'r cyfrolau erwerthfawr a chynhwys- fawr hyn. Cynhwvsant erthygl wych ar y Rechabiaid. Darllened hon yn gyntaf. Hynny a wna, bid sicr ORIA WR PR NURSE.—Bu Nurse Griff- iths ym Mhentre'r Brython am tua deng mlynedd. a mawr oedd ei bri ond fe briod- odd, fel y rhelyw o'i rhyw, a rhoddwyd iddi, gan ardal ei serch,oriawr aura chadwyn arian fel arwydd o'u hedmygedd mawr ohoni. Dywedwyd llu o bethau da am y nyrs gan luaws oedd yno, ac ateboddhithau a'i phriod mewn geiriau teimladwy a phriodol. Trwm yw'r teimlad o'i cholli, a hir y byddid cyn ceir ei thebyg. PARA TO I ERBYN Y GAEAF.-Felly y gwna'r Parch. Wyn Defis yn fedras iawn gyda'i ddosbarthiadau yn y Rhos. Torrir tir pwysig allan i'w astudio. Bendithiol iawn yw gwersi fel y rhain. LIwyddiant i'r class. HWDIWCH EIOI-I ARIAN YN EU HOL.—Mae Eisteddfod Bwlchgwyn wedi ei tharo yn ei phen. Poenus hyn hefyd, oblegid glew yw boys y Bwlch am Steddfod Hefyd y maent mor onest ag ydynt o lew, a phender- fynant estyn pob ce-n;ng yn ol i'r rhai a bwr- casodd docvnau. Nathorrwch eich calonnau fechgyn. Rhaid cael Eisteddfod eto. Nid grwiw yw rhoi hon yn gwbl i fyny yn y Bwlch. Paratowch un ddiguro ar gyfer y dyfodol, a mynnweh Olygydd mwyn Y BRYTHON yno i roi shine ami. Nid oes hafal iddo ef. COC-A-DWDL-DW!-Deil y ceiliog o hyd i ganu. er mai'r ieii svdd yn cael y sylw pennaf y dyddiau hyn. Caed darlith odidog gan y Chwaer Miss DavieSf V.A.D., yn y Drill Hall, Caergwrie, yr wythnos ddiweddaf, ar Ffowls, a'r sut i'w trin. Un rheswm dros brinder wyau ydyw fod yr ieir yn mynd i ganu yn lie dodwy. DRUM AND FIFE Y DOCTOR,- Er na chred y Parch. Pedr Preis mewn seinio ei utgorn ei hun, eto cred yn seiniau'r ffeiff, mi gceliaf, oblegid y mae wedi cychwyn Sein- dorf Dabwrdd a ChwibanogI" ynp'lvn a'i eglwys. Da iawn fai cael Drum and Fife Band ynglfn a, phob eglwys—y drum i'w chadw yn effro, a'r fife i roi tipyn o wynt ynddi. Un llyratgraff yw'r Doctor. Beth ddywed Ifan Roberts y Diwygiwr am hyn, tybed ? Dy- munwn lwyddiant mawr i Seindorf y Doctor. CENHADON Y CYNHAEAF.—Rhiw- abon (P.M.) y Parch. A. F. Slater (Rhiwabon) a Mr. D. D. Pierce, Acrfair. Yr Wyddgrug (W.M.), y Parch. W. Morris Jones, B.A. Gresford (E.L.) y Parch. S. E. Williams, ficer Gwersyllt (E.L.), y Parchn. D. Star ley. Davies, Rhosddu, a J. W. Lloyd, Broughton. Pen y cae' (P.M.), y Parch. Tfan Rywel, B.A., B.D., Rhos, a Mr. E. Edwards, Rho.:o. v medre (E.L.), y Parch. A. Abel. Minera; (O.M.), y Parch. W. B. Jones. Erbistoc (A ), y Parch. W. B. Jones, Pen y cae. Gwrecsam (W.), y Parch. Charles Jones (M.C.), y Parch. Glyn Davies, Rossett. Broughton (P.M.), y Parch. J. Grainger, Wrecsam. Brymbo (A.), y Parch. T. G. Davies, B.A.,B D.. a Mr. Allen Lettsome Llangollen; (E.L.), y Parchn. D. Edwards Davies, B.A., ac Evan Joner-t (yr Wyddgrug) (W.), y Parchn. H. H. McCullagh, B.A., a F. C. Ashton, Cefn y bedd (M.C.), y Parchn. Edwin Jones a Glyn Davies, Rossett. Minera (E.L.), y Parchn. L. J. Harwood Davies a D. T. Jones (Minera). Rhos (W), y Paschn. T. Isfryn Hughes a J. Roger Jones, B.A. (E.L.), y Parchn. D. D. Thomas, B.A., a D. T. Eilian Evans, B.A. (B.), y Parch. H. James, B.A..B.D. (Llan. gollen). Rossett (E.), y Parch. J. LI. Jones (Caer).

I Ffetan y Gol. I

! V ? *y ?*? '9? ??' '?"?…

Advertising