Y Brython

SALE OF DiamnndlnoS Sale of a Large and Varied Stock of Superb Real First- water Diamond Rings, com prising Engagement and Dress Rings, in all conceivable styles, in half-hoop, clusters, single- stone, cross-over, and marquise settings, at 10/- in the £ less than usual prices. Inadequate space (due to the crisis) prevents detailing further bargains now in stock. Upwards of 250 Rings to select from, from £ 1 /10 to £ 100. SALE PRIOE LIST POST FR EE DAVIES'S, 30 LOW HILL, Cloae to Hippodrome and Low flill Post Office CLOSE WED. at 1. OPEN ALL SlT. Ladies' iSct. Diamond Rings DIAMONDS.-Five-stone, lus- Usual SAtE trous gems, half-hoop, Prica PRICE stylish c l aw setting, hall ,» 7 DIAMONDS.-Lustrous 5. stones, beautiful ifrst-water gems neat, strong claw o 4 /<€ cs setting £ 4"» I/IO/ DIAMON,D3.-Very strong, fashionable, large 5-storie claw-set Half -hoop Engage- ment Ring, rare lustre, fire, and beauty £ 6 » 2/114 JL /t- DIAMONDS.—Large first- water 5-stone selected gems intense fire and beauty heavy 18-carat gold carvcl. setting c jg./« n f e-long satisfaction. £ 8 ■•*<#■ 1 •/ r Ladies' £ 12 Diamond Half Hoop-Ring LADY'S LARGE 5-STONE PIAMOISTD HALF-HOOP, purest white first-water gems, intense fire and bril- liancy beautifully cut stones, I S-carat carved, neat, Styhsh setting; rare r* £ + /■* o bargain. iIiI 3-STONE, FIRST-WATER DIAMOND HALF-HOOP, claw setting; special offer. Worth 12 gns. Sfv-Iw/ W6rth 12 giis. igt BEAUTIFUL DIAMOND & PLATINUM CLUSTER RING, great brilliancy.  Usual £ 12. ■ O/" 3-STONE DIAMOND CROSS- OVER RING, selected white gems, platinum claw setting. »S^ /lO; Usually £ 14. -4-"4 -1- SUPERB LARGE 5-STONE DIAMOND HALF-HOOP RINGS at £ 7/10/ £ 9/15/ and £ 11/17/6 at specially reduced prices. Approval. Reserved free. Old rings exhanged. DAVI ES'S, 30 LOW HILL r. lsphene R*y*JJ If7 sesgiblitaboe 1864 ROBERT ROBERTS 1ST ATS AGINT, 33 N etberfleld Road South Has Property te Let hi vgrions parti of ik own, Morigages arranged. Vsteafeioas 205 Established 1884. Phone 1140 Boots# 547 I WOOSNAM R0BER1S. f.A.I, • Estate Agent, Bootle Estate Office. Personal, Practical, Prompt, and Reliable Management of all Classes of Real Estate, 52 STANLEY ROAD, BOOTLM (2 doot-a from Bedford Road) Telegrams WOOSNAM. BOOTLE. falephoaa Na, 7009. J. LEWIS JONES. 1ST AT AGKNf h VALUER. 60 Victoria 5t. Liverpool.   ReNO4 M? Pfopef?at 9S?o!ty BR<m?Mi. He_ p? ionally ooi)aotod. PurciMMtM and Sates m Satiated. MorigagM arraniged and lwmr",st 6øtd. THOMAS 0 JONESI JASTATL • AQBNT8 VALUERS. I VIMf'5UYI."lL.I. 67 Lard Street, LiverPool telephone No. 5888 Bank. Properties Bonght and Sold. Mortgage: .rr,&Qg,si- Valustlons made. Rents ccilestiKi fat. Ml Amnwm.. tali, Stephen Roberts & Sor, ASTATS AQMNTM YALUM.49, 137 Everton Hood, Liverpool opef'ios oarefaily caaaeged. Beats Purchase! md @a!* *gc*u»ed. Mortgage asramged and If ara-uwe *Hec$ed, Henry Jones, BST ATS AGENT, V A LUKE & PROPERTY AUCTIONEER, 3 Lord Street, Liverpool Tva 49S4. 0. JONES WILLIAMS, Fi.L: ,SWATX AORNT & VALUS3, t f Boundary Place, Moss St ,Liverpool. £ tt IMS. T»kphon«: S&7 Rntl f Ba ak JONES HUGfIES6 ESTATE OFFICE, 13 Whitechapel, Liverpool FREEHOLD LAND FOR SALE, Advance. Wade. R. E, MUGIIEls, S*tate Agent. Surveyor tg Valuer, Charing Cross, Birkenhead. Telephone No.—St B'head. BM HoazM to Let and for .Baleinriou.partt of the Town and out district# Also land to !? ScMfMBoUdiagparBoeas. Ãdnnœø BaiI4aM. Sat<ttM?!3 oat. a.t;s.001, PMj?ty MtiMf?Uy maBaa?d. LADIES BLA^ICHARO PILLS tn onmr*W im H!t!& tk«r $PW? 9 .Borti MMot Mtd m?M M! to altevlate a& csSsnap 2!hU opMMd* 4I;O¡:rJ. Fil OMMt. B:ttMApp&. ? OLA,VC am MM best of ?! P for Women' »oU <s xu,' I;II by BOOM* BrM?M. TATMB' Bft&a&?M Mtd ttt?hMBMt M pwi !M*. *MM PTIM ft** LBig.lV. VARTYN. ?Lts. d??.34 0«>«Ua Lasr, ?M?tt ANwrD, PESWCB, INFLUENZd-Mae ? rhsi i gyda ni bob amser. Pair hinaawdd gyfnewidio! fod Uawer o ddioddef oddiwrth Beswch, Bronchitis. Pal) Dolur Gwddf, Crygni, Caethdra, Diffvg Anadi Y maet hen feddyginiaeth DAVIES'S COUGH MIXTURE-" eto ar y blaen, ac yn cael ei gwertb- iawragi yn fwy nag erioed, bob amser wrfh law, yt felys, yn cynhesu y frest, ac yn rhyddhau'r phlegm Bydd dose mewn pryd yn ddigon. is. ia ZI. 98 (postage, 3<I.)-HUGH DAVIES, Chemist, Machytdletb SARZINE BLOOD MIXTURE CROEN IACH A GWAED PUR.-Dyna yr hyn y maeSarzine Blood Mixture yn ei sicrhau, a diin arall. Nid yw yn honni gwella popeth fel Yankee Patent Medicines, ond os blirnr chwi gan groea afiach, vsfa, pimples, toriad allan, scurvy, doluriau penddiiinod, etc., yn tarddu a waed drwg ac amhur, mynnwch botclaid o Sarzine Blood Mixture gan y druggist nesaf atoch, 2i. 9d. y botei, neu gyda 3d. at y ciudiad yn ychwanegoj oddiwrth y perchennog— HUGH DAVIES, Chemist, Machynlleth. Prynir Dodrefn Outright. Distance no object. Salct by auction on owners' premises. GREETHAM & SON (Est. 1848). Auctioneers, 27 Newington, Liverpool 118 Rydal Bank & 106 Liscard Road, Liscard Tel. 646 Royal,

rI 1 K o Big y Lleifiad. I BARD DON I JET H BIRKENHEAD.—Yt godir hwn o'r Darian, papur Cymraeg Cenedlaetholwyr y De, er mwyn i Bwyllgor Eisteddfod Birkenhead weled pa beth y mae pob] craill yn ei fcddwl o'u testynau barddonol Yr oeddis yn disgwyl pethau gwych oddiwrth "Bwyllgor Llenyddol Eisteddfod Genedlaethol 1917, canys hysbys oedd fod dau neu dri o brif "oraclau ein lien yn aelodau ohono. Pan fo dynion yn eu gosod eu hunain yn awdurdod der- fynol ar bob math ar bynciau ynglyn a lien ein cenedl, onid yw'n naturiol i'r genedl ddisgwyl pethau gwell ganddynt hwy na chan neb arall ? Bydd testunau barddoniaethEisteddfod Birken- head yn treat, gewch chi weld,' meddai un neu ddau wrthyf yn ystod y misoedd diweddaf. Wait and see,' meddwn innau. Y disgwyliad oedd y buasai'r testynau o leiaf yn newydd dros ben, ond eddyf pawb yn awr na chaed erioed destunau mwy cyffredin a hen ffasiwn. Y peth cyntaf y sy'n taro dyn a syndod yw absenoldeb enw'r Athro John Morris Jones fel beirniad yn yr adran farddonol. Sut y digwydd- odd hyn, tybed ? Fc wyddom oil fod dau a leiaf o aelodau'r Pwyllgor yn addolwyr proffesedig o'r Athro, a dirgelwch anolrheiniadwy ydyw sut y bu "iddynt ei gau ef allan. Colled lenyddol fawr iawn yw hon, oblegid y mae'r Athro, nid yn unig heb ei ail fel beirniad, ac wedi gwneuthur mwy 0 les i lenyddiaeth farddol ei genedl na neb arall, ond y mae hefyd yn medru ennill dust torf gy- mysg yr Eisteddfod, a phery ei feirniadaethau ef yn drysorau am flynyddoedd i ddod. Onid arfer y beirdd yw efrydu ei feimiadaethau ef yn fanw), ac onid dyna'r rheswm fod cymaint gwell graen ar ein barddoniaeth ddiweddaf ? Sut bynnag; i feirniadu rhywbeth arail y penodwyd ef." [Ond y mae Simeon yn siarad dan ei ddwylo'r fan hyn, canys fe ddewiswyd yr Athro John Morris Jones gyda'rcvntafunifeirniadii'r,farddoniaeth ondpan anfonwyd ato, atebodd y dymunai gael peidio eleni, gan ei fod wedi beirniadu ers cyd o flynyddoedd bellach.—Y.GoL.j Yr Arwr yw testun awdl y gadair, a dyna ni ar unwaith wedi ein taflu yn ol tuag ugain mlynedd. Myn rhai fod y testun hwn yn un up-to-date ry- feddol, gan mai son am Arwyr sy'n mynd a hi'r dyddiau hyn. Ond nid Arwr Milwrol' a fydd Arwr awdl Birkenhead er y bydd yntau i mewn, wrth gwrs ond gydag ef ceir amrywiaeth mawr, 0 gciliog iar i sefydlydd crefydd Mae un peth i'w ddywedyd o blaid y te tun hwn, sef y ceir o !eiaf ddwsin i gynnyg amo, a bydd hynny yn newydd-beth yn yr oes hon. [Rhaid i bob pwyllgor lleol, Simeon, nodi tri thestyn awdl a thri tcstyn Pryddest, a'u cyfiwyno ifarn Cymdeitlias yr Eisteddfod a Goisedd y Beirdd. Tri Birkenhead ar yr Awdl ydoedd y rhain Cwrs y Byd," Y Gwanwyn," a'r Arwr." Dros y cyntaf y cododd mwyafrif y pwyllgor eu dwylo, ac efe a ddodwyd ar ben y rhestr ond pan ddychwehvyd hi, Yr Arwr oedd y cyntaf, a dewisol y pwyllgor yn wrthodedig. Nid ydys yn grwgnach am hyn, canys yr oeddym wedi ymrwymo i ufuddhau i'r amodau, a hynny a wnaed ac a wneir hyd derfyn yr wyl.] Nid oes dim, am a wn i, i'w ddywedyd yn erbyn testun pryddest y goron sef Pwyll Pendefig Dyfed,' oddigerth ei fod yn dilyn arfer- tad henliwyd. Paham na cheir testun i'r bry- ddest a ddyry brawf ar allu creadigol y bardd, yn lie ar ei-fedr fel hanesydd ? Arall yw gogoniant yr hanesydd ac arall ogoniant y bardd. Clodfori tifafnidiaeth-a masnach a wneir yn y "cywydd ar Afon Leipwi,' ond pa raen a all bardd, ei roi ar beth felly ? Ymaeglennydd yr afon honno'n amddifad o degweh. a'i dwfr wedi ei gorddi, a Hwydaidd iawn. yw lliw yr ambell ".wylan a welir ami, a sut felly y gali yr awen ymhoffi yn ei gwaith ? "Ond o'r,,cwbl-tes,tun y pedairtelyneg sy'n mynd a'r bluen,—' Y milwr yn ateb galwad ei wlad.' Y milwr,' sylwer, nid y gwladgarwr, ond ysawl a fo ciso e's yn filwr. Sut bynnag am hynny fe wneuthai hwn destun purion i fyfyrdraith, ond yn "dcstun i delynegion, o bopeth, y'i gosodwyd. Y milwr yn ateb, ai e ? Cai'r awen gryn hwy] pe dywedid Y Pregethwr neu Y Proffeswr.' Doniol dros ben a fuasai gweld y bardd sy'n curo pawb yn cynnyg ar y testun hwn. Hapus iawn a fuasai byrdwn o Na, na na Caiff Job a Berw ddigon o Lygaid y Dydd am eu hoes, ped aent drannoeth i ddiffeithwch Sahara 1 Yn sicr ddigon, ni chafwyd erioed restr o destunau mwy dilewyrch i feirdd ganu arnynt. Y mae chwaeth goeth y Pwyllgor yn ei dangos ei hun hefyd yn y darnau a ddewiswyd i'w hadrodd. Mawr y gwawdio a fydd yn y Gogledd ar destun "traethodol Eisteddfodau'r De; ond mil gwell gen i chwaeth lenyddol y Deheuwyr na'r Gogleddwyr, os yw'r olaf yn cael ei chynrychioli gan Bwyllgor Birkenhead.^Y r eiddoch, etc., SIMEON." [A go rhyw ddihidio am destynau barddonol Birken- head ydyw Gwili, a barnu oddiwrth ei nodiadau yntau yn Sereri Cymru,. ond synia'n uchel iawn o'i thraethodau a'i hadran lenyddol. Honno ydyw gogoniant y Rhaglen, yn ei farn ef.] tt DAGRAU'R HEN WAS.-Y mae rhywbeth yn ddiddaasddwys anghyffredin ynIlith nesaf yr Hen Was, sydd newydd gyrraedd yma o'r Llofft Stabal. Hiraeth am Dafydd Bach," llanc 0 was a fyddai'n gweini ar yr un fferm ag ef, sydd yn hon ar ei hyd, ac fel hyn y mae'n dechreu :— MISTAR GOLYGYDD,—Rydv/ i'n brudd iawn heiddiw. Mi faswn yn leicio tasa fodd im ddiferu nagra'n eiriau ar y papur ma, ac i ddim ond yr hyn sy'n y nghalon i fynd iddyn nhw. Yn meddwl am Dafydd Bach yr ydw i." Y mae'r llithoedd hyn yn bethau hollo! newydd eu ffurf a'u naws ac ni welsom ni ddim hafal iddynt yn y Wasg Gymreig o ran eu cydblethiad o ddoniolwch iach ac o ddoethineb sicr ei ergyd. it NEWrDD DA.-Yr oedd Mr. O. II. Hughes, un 0 wasanaethyddion Mri. Allanson, Grange Road, Birkenhead, ac aelod o eglwys Parkfield—■" ar god" ar faes y rhyfe! ,ers amser, ac ofnid yn fawr ei fod wedi ei ladd ond wedi hir ddistawrwydd, daeth gair oddiwrtho y dydd o'r blaen, yn dangos ei fod yniyw ac yn iach, ond yn garcharor yn Germani. it GWAELEDD PEDROG.-Bydd yn ddrwg gan ei filoedd cyfeillion, yma a thrwy" r wlad, glywed am afiechyd y Parch. J. O. Williams (Pedrog). Nid oedd ei iechyd yn dda ers peth amser ond mynnodd gadw ei gyhocddiadau, a chyflawni ei waith eglwvsig ac yn y blaen, nes gorfu iddo gilio i'r gwely ddydd Mercher yr wythnos ddiweddaf. Ofnid ar un adeg y buasai raid iddo fynd dan oruchwyliaeth feddygol, ond llwyddwyd i ysgoi hynny,a mawr hyderir na fydd raid wrthi bellach. Yn wanllyd y deil Mrs. Williams, ei annwyl briod, ac yn invalid ers chwe blynedd a mwy. Teimlid chwithtod mawr yn Eisteddfod Aberystwyth oblegid absenoldeb y Prifardd, ac anfonodd y cyfeill- ion a ganlyn lythyr o'u cofion ato, a'u hiraeth wrth weld yr Wyl Genedlaethol mor wag hebddo :-Miss Eliz. T. Jones, B.A., Llew Tegid, Dr. J. Lloyd Will- iams, L. Lloyd WIDIams, K.E.J. ac Enid (" Plant y Capel Mawr "). a'r Parch. Thos. Shankland. Ysgrif- ennodd Pedrog golofnau Trwy'r Drych i'r BRY- THON yn ddifwlch bob wythnos er Chwefrol 6ed, 1906, a'r rhifyn hwn yw'r cyntaf ar hyd y deng mlynedd a hanner heb fod ei lith ynddo. Addefir ar bob tu na freintiwyd yr un papur Cymraeg a gwell ysgrifau na'r rhain, nac yn amlygumwy o allu a thegwch a mantol pen a chalon. Da iawn oedd gennym ei weled neithiwr (nos Fawrth) gryri raddau'n well na'r dyddiau cynt. Mawr yw gofal y teulu ohono, a dy- muniad a-gweddi pawb ydyw ar ei weled yn fuan, fuan, yn ei iechyd cynhefin. Fel hyn yr englynodd y Prifardd mwyn ei deimlad heno oddiar ei wely I cystudd :— j Dan ddolur, deneu eiddilyn,—hoffwn Gyffwrdd tant yr englyn Ar gornel fy hen deiyn, Ni rof yn awr fwy na hyn. M MEFL AR r M0DDI0N.—Y mae rhai pob1, mewn byd ac eglwys, bob amser ar ol; a'r Saboth diweddaf, gwelsom enghraifft o'r niwed a bair hyn i'r moddion. Y gweinidog wrthi'n darllen pennod ac ar ei chanol, dyma ddwy chwaer yn trystio i fewn i'r set nes peri i'r lleilI, oedd yno mewn pryd, droi eu pennau i sblo arnynt, pan oedd y pregethwr ar fin dechreu darllen un o adnodau goreu'r Beibl A choll- wyd gem y bennod wrth droi a rhythu ar dwmpath o millinery. Pechod pur Cymreig yw'r dod i fewn yn hwyr yma, a rhythu'n safnrwth ar bob smic a ddig- wyddo yn Nhy Dduw, yn lie ymgolli gormod mewn defosiwn a pharchedigaeth i sylwi ar bob rhyw lafnes benchwiban a ddaw yno i addoli ei hardd ddelw ei hun." yn lle'r Hwn biau'r Ty. tt CIP AP YR HEN AEiwrD. 'Yr oedd y Parch. Trevor Davies a Mr. Percy Davies-dau fab enwog y diweddar Barch. 0. Lloyd Davies—yn bres- ennol yng nghapel Claughton Road, Birkenhead, nos Sul ddiweddaf, ac yn tystio mor felys ganddynt oedd bod yn hen gorlan eu mebyd. tt MERTHTR ARALL.-Wele un o fechgyn anwyl- af Birkenhead wedi cwympo yn y rhyfel, sef y Private Rd. Arthur Ellis, mab pump ar hugain oed Mrs. Ellis, Clifton Road, ac aelod o eglwys Annibynnol Gymraeg yr heol honno. Ymunodd a'r Liverpool Scottish fis Mehcfin, 191, gan aberthu lie a rhagolygon da yn hollol o'i wir-fodd oddiar deimlad pur o dch letswydd i'w wlad. Yr oedd yng ngwasanacth Mri. Moses Wil- ims & Co., hay and straw merchants, Brunswick Street, Lerpwl. Yr oedd yn aelod o Gymdeithas Ddadleuol Seneddol y Brunswick, Price Street, o Gynghrair y Rhyddfrydwyr Ieuainc, ac yn llefarydd rhwydd a thaclus ei resymau ar y pynciau a ddeuai gerbron. Yr oedd yn un o'r bechgyn mwyaf gweithgar, effro a defnyddiol a fagodd eglwys Clifton Road, a bydd yn chwith iawn amdano yn boll gylch- oedd yr Achos. Cyfunai anwyldeb calon a dewrder a grym ewyllys; ac uchel oeddyr wrogaeth a dalwyd tddo fel dyn a mihvr yn y llythyr a ddaeth i'w fam oddiwrth ei ben swyddog. Bore dydd Sul diweddaf, derbyniodd Mr. Hugh Roberts, Miranda Road, un o flaenoriaid eglwys M.C. Stanley Road, Bootle, lythyr o Ffrainc yndweyd fod ei fab, PreifatWilliam Roberts, wedi ei ladd yno ddydd Mawrth, Awst 22. Ymunodd A'r Welsh Fusiliers yn fuan ar ol i'r rhyfel dorri aUan bu yn L andudno am rai misoedd, yn mynd trwy ymarfer- iadau milwrol; tua naw mis yn ol aeth allan gyda'r Fyddin, a bu trwy ami i ymgyrch flin. Ysgrlfenmvyd y llythyr gan ei Gapten, yn dweyd ei fod wedi bod ar sentry duty ddydd Mawrth, ac yndyth wdynol pan saethwyd ef gan sniper. Rhoddai'r Capten gymeriad uchel iddo, a chwynaFn fawr ei golled ar ei ol, fel un o'r ychydig sydd yn aros o'r rhai oedd gydag ef yn Llandudno. Cyflwynaei gydymdeimlad dyfnaf ef, ei gyd-swyddogion, a'i gyd-filwyr, i Mr. a Mrs. Hugh Roberts, a dibenna el lythyr a brawddeg Gymraeg Duw a'ch cynorthwyo yn eich galar." Un o blant eglwys MC. Stanley Road oedd y milwr ieuanc yno y magwyd ac y dysgwyd cf. Gvtr ietianc deallgar a hawddgar, cymeriad prydferth, chwith ei. golli a gorfod credu na ddychwelynol i Bootle. G wr ieuanc un ar hugain oed, wedi ofFrymn ei hun, fel miloedd eraill, i amddiffyn ei wlad rhag rhaib a gormes. Paham y mae rhaid wrth beth fel hyn yn yr ugeinfed ganrif ? Duw, fycido'n nodded. i'w dad a'i fam a'i frawd galarus. Derbyniodd y rhieni lythyr hefyd oddiwrth ei gyfaill (Llewelyn Davies, Stanley Road) yn dweyd yr un hanes, ac iddo ef a niftr eraill o'i gydnabod gael eu hanfon i roddi ei weddillion iotffwys yn naear Ffrainc caed gwasanaeth Cymraeg gan y caplan wrth tan y bedd. Y mae Eglwys Annibynnol y Tabernacl, Belmont Road, wedi cael colled fawr trwy farwolaeth ehwaer hynaf, marn yr eglwys," Mrs. Grace Davies, 11 The Willows frynt, ac yn ddiweddar 97 Hampstead Road, Fairfield. Ynghanol Mehefin, cvmerwyd hi i F6n, lie y bu yn arosyn nhy ei mab hynaf, yn Tremynfa Llanddaniel, fel yr arferai yn yr haf, i geisio adgyfnerthiad iechyd ar gyfer misoedd oer y gaeaf. Aeth wythnosan heibio, a nerth ein hannwyl chwaer yn mynd yn wannach o hyd ac ar ol cael popeth oedd bosibl gan y meddygon, pasiodd ymaith mewn heddwch ym mhresenoldeb ei phlant. Yr oedd pobl Llanddaniel a Mrs. Davies wedi mynd n hoff iawn o'i gilydd. Aed a'i gweddillion i Lerpwl a rhoddwyd hwy i orffwys gyda'i phriod ym mynwent Anfield am 4.30 pryn- hawn dydd Linn, Awst 21 (claddedigaeth preifat). Dechreuwyd y gwasanaeth gan y Parch. O. L. Roberts, gweinidog, a therfyn- wyd gan y Parch. William Williams, Hanley. Y galarwyr oedd Mr. Robert Davies, M6n Mr. Evan Artliur Davies, Lerpwl Mr. W. H. Davies, Conwy, meibion; Mr. W. E. Jones, Lerpwl, a Mr Gwyn Phillips, Sheffield, meibion yng nghyfraith Mr. Meirion Davies, Garnon Osborne Davies, wyrion y Parchn. O. L. Roberts. John Jones (Cana), Mon a'r Parch. Wm. Williams, Hanlev (nai) Mr. Benjamin Davies (nai), Mr. David Davies (nai), Mr. John Williams, Hanley (nai) Mr. Thomas Roberts. Dr. T. Davies, Mr. Evan Morgan. Bu Mrs. Davies yn aelod o eglwys y Tabernacl dros hanner can mlynedd. Own aeth ei rhan yn dda. Yr oedd yn hynod hyddysg a char- trefol yn ei Beibl ynddo ytrellliai lawer o'i hamser. Meddai brofiad addfed gwir fam yn Israel ydoedd. Bydd yn chwith iawn am ei phroflad a'i chyngor a'i gweddiati.

-j* Gorea Cymeo, yr an Oddieartre I TEYRNGED iR T.Emw-NG.-Nid pawb a folir sy'n haeddu ei hanner; ac amheuthun i newyddiadurwr, megis i weinidog eglwys ac eraill, ydyw cael ambell gymeriad y gellwch anturio dweyd yn dda amdano heb deimlo pigiad cydwybod oblegid mynd dros glawdd y gwir. Y g wr y m ae a wnelo ft ag ef ydyw Mr. D. J. Williams, Rhydwen, Barnsley, swydd Efrog yma, sydd newydd brvnnu, efe a chyfaill iddo,bwllglo Vlharnecliffe Woodmoor gerllaw yma. Brodor o Fostyn ydyw Mr. Willianxs, mab y llythyrdy yr adeg honno, ac a gafodd ei addysg yn Ysgol Mr. Cole yn Nhreffynnon. Gadawodd Fostyn dair blyn- edd ar ddeg ar hugain yn ol, i fynd yn brentia o glerc mewn swyddfa bwll glo yn Barnsley a thrwy ei ddiwydrwydd a'i onestrwydd a'i alluoedd digamsyniol, dringodd o'r naill swydd i'r Hall nes ei fod heddyw yn gyd- berchennog y lofa. Dau gant o weithwyr a gyflogid pan ddaeth ef i Barnsley gyntaf, ond y mae yno ddwy fil erbyn hyn. Pan ddy-I chwelodd gyntaf i Fostyn, ac y gwelai amryw frodorion heb waith oblegid fod pwll glo'r 11a wedi cael ei foddi, addawodd waith iddynt yn rSarnsley, ac y taiai eu treuliau trên yiio. Aeth chwech arhugain tuag yno, a'u teuluoedd yn eu dilyn yn y man. Dyna ddechreuad y cwmwd lluosog o Gymry a wladyeliodd yrt Barnsley. Y mae yma gannoedd ohonynt i gyd, a chanddynt achos Cymraeg cydenwadol i grefydda ac i fod yn fan cyfarfod wrth ddull a bias Hen Wlad eu Tadau. Ac er mor- gefnog arno ac uchel ei gylch mewn cym- deithas, nid rhyw gysylltiad hyd braich a meistradol sydd rhwng Mr. Williams &'r Cymry nage, eithr ymdeifl i'w by wyd tym- horol ac ysbrydol ymae'ngartrefol, dirodres ac mor hawdd mynd ato heddyw ag ydoedd pan yn frigyn o glerc yn y swyddfa, ac yn batrwm i'r boblach hynny sy'n rhy ysgafn i fynd i fyny heb -golli eu pennau. Y mae'n enghraifft o wr a Iwyddodd gyda phethau'r byd hwn heb golli dim o'r perarogl a geir yn unig wrth ymwneud a Byd Arall; y mae'n selog ddisyfl dros iaith allenyddiaeth Cymru -1 ac yn defnyddio'i alluoedd a'i adnoddau i borthi'r bias llenyddol, cerddorol, a chref- yddol sydd mor gryf yng nghannoedd Cymry Carlton. Hir oes i wr mor deilwng gael gwas- anaethu ei gydgeaaedl, a chael bod yn eng- hraifft mor ardderchog i'r Saeson o'r hyu yw Cymro pan ar ei oreu. BETHEL (A.), ASHTOK-IN-MAKERFIELD.—Cynhal-: iwyd cyfarfod pregethu blynyddol yr eglwys ucbod nos Sadwrn a'r Saboth, y 26am a'r 27am cyfisol. E. Wyn Owen, gweinidog parchus Wesleaid y cylch, a balch oeddem o'i weled yn edrych mor dda ar ol wyth- nosau o waeledd. Pregethwyd deirgwaith y Saboth gan y meddyliwr praff a chlir, y Parch. D. Adams, B.A., Lerpwl: yntau'n ei hwyliau goreu, ac ni chlyw- wyd Efengyl fwy cysurlawn ac adeiladol ers llawcf dydd. Dechreuwyd odfeuon y Saboth gan y brodyr canlynol: y bore, Mr. W. Jones y prynhawn, Mr. Gordon Macdonald; a'r hwyr, Mr. John Williams. Cafwyd cynulliadau lluosog iawn ymhob oedfa, a llawenydd gennym weled cynrychiolaeth mor syl- weddol o'r ddwy eglwys Gymraeg yn y dref. Hyder- wn y try'r pregethau grymus yn fendith.Ielod.

AR GIP, MECilS. Ddydd Llun diweddaf, ym Mhenrhyn Deudraeth, bu farw Mr. T. W. Jones, Y.H., yn bedwar ugain oed. Mab iddo ef ydyw Dr. J. O. Jones, Y.H., Treffynnon, i eefnogy-dd cryf i lenyddiaeth Gymraeg ac i hen delyn ei wlad. Dechreuodd Cymdeithasfa M.C. y Gpgledd y Mangor ddydd Mawrth yr, wythnos hon, dan lywydd- iaeth y Parch. E. J. Jones, M.A. Dawcrynhodeb o'i hanes yn ein nesaf. Dyma ragor o fechgyn glew ac annwyl Cymru sydd newydd gaeleu lladd yn y rhyfel yn Ffrainc Lance- Corporal R. J. G. Hughes, mab Mr. W. Hughes, Beach Cottage, Caemarfon. Preifat Gwilym Jones, Lon Bupur, Caernarfon. bb. Tudor Williams, Caer- nadfe "argoll." PreifatMorris Williams, mab Mr. Robert Williams, Abersoch. Samuel Dicks;, Dolgain, Pont Llyfni. Preifat Rd. Roberts, mab Mr. Michael Roberts, Bryn Beuno, Llanrug. Preiiat Griffiith Ro berts, mab Mr* Edward Roberts, Llain Hir* Edeym. Preifat O. Williams, mab Mrs, Mary Will- iams, Thomas Street, Llanberis-yr ail iddi golli yn y rhyfel. Corp. R. A. Jones, mab Mr. J. Jones, 61 Salop Road, Gwrecsam. Preifat Arthur Morris, mab Mr. Wm. Morris, Bryn Fields, Rhiwabon. Y mae Taffy y bwch gafra roddasai'r Brenim yn mascot i'r Gatrawd Gymreig—wedi marw M Nghaerdyhd. Yng nghapel M.C. SaesnegCaergybi,ddydd Mawrtli yr wythnos hon, priodid y Signaller Cecil F-dwatds. mab Mr. a Mrs. J* R. Edwards, Llys Arfon, a Miss Jennie Wilkinson Jones, Wave Crest. Eft ill odd y priodfak Fathodyn Milwrol ychydig wythnosau yn of am ei ddewrder ar y maes. Un ar gloch y bore ddydd Mawrth yr wythnos hon, llosgwyd teisi gwair ac adeiladau fferm Br)--n Hyngg, ger Pwllheli, yn llwyr i'r 11awr. Mrs. Jane Jones yw'r ffermwraig. Daeth tyrfa iuosog ynghyd i Eglwys Aberdaron i weled cyflwyno festri dderw yn goffa am y diweddar Lieut. Vernon Owen, mab ficer y lie, a laddwyd yn y rhyfel. Siaradwyd ynGymraeggan yr Archiagon Lloyd Jones, Cricieth, ac yn Saesneg gan Canon, Ragg, Bangor. "A ydyw eich gwraig yn hoff o fynd i foddiongras?" "Ydyw,osbyddybregeth tua'r un hyd a'i skirt hi ei hun." Y mae pawb ohonom am i'n harian fynd cyn belled ag sydd fodd ond eisiau iddyn* ddod yn ol, dyna'r drwg.

Cydnabod Cydymdeimlad. Y mae Mr. Owen Morris, Caemant, Ty Croes, Mon* gynt 22 Newstead Road, Liverpool, Dr. T. Glyaa Morris, Mr. O. G. Morris, a Miss Nellie Morris, yn dymuno diolch 0 galon i'r cyfeillion a ysgrifenodd gan ddangos mawr garedigrwydd a chydymdeimlad I hwy ar farwolaeth eu hannwyl fab a brawd, Williato Richard. Anodd iawn fuasai gyrru gair at bob un.