Y Brython

mr GOSTEG. i lthel McDonald, Carlton.-Daeth eich llyth- jra'rpapuri law boreheddyw ani'ncychwyn l ffwrd j gwneir a geisiwch gynted y dyeh welir.

Cyhoeddwyr y Cymod I Y Saboth nesaf- j 9-M Y MET HODISTIAID "OALFINAIDD PMHOIS ROAD—10 a 8, R J Williams DAVID ST-10.30 a 6, J E Jones Glynceiriog FITECLAEKNCK ST—10 a 6, G R Jones DOUGLAS ROAD—10 a 6, Griffith Jones CHATHAM ST.—10.30 a 6, Edmund Griffith OEOSSHAU, ST.—10 30 a 6, Lemuel Jones, Goppa AHIIXLD ROAD-10.30 a 6, J J Morgan, Wyddgrug JTIWSHAM PARx-lo a 6. Robert Roberts, Colwyn Bay BOOTH—10 a 6, J H Lloyd Williams, Clynnog PAMWlJffiD—10.30 a 8, 0 J Owen SIACOMBE—10.45 a 6-30, Ben Evans GARSTON-10.30 a 6, E J Evans fiocs FERRY-IO.30 a 6, J H Hughes, Ellesmere Port WALTON-IO.30 a 6, J Daniel Evans WATERLOO—10.30 a 6, RobertRoberts Efail Newydd FILL ROAD-10.30 a 6 J Peron Jones Bool: LANE—10.30 a 6, John Williams, Whiston WIBSTER ROAD-10.30 a 6, J 0 Jones, Cwmavon LAIRD ST-10.30 a 6, T 0 Jones, Tabernacl WooDCHtrscH ROAD-10.30 a 6, J K Jones, Abergele NEW BRIGHTON-10.30 a 6, R Williams, Llanelli WIST KIRBY-ll a 6-30, T Isfryn Hughes SOCTHPOET—10.30 a B. W C Roberts, Bangor iivnON QUAEEY—10.30 a 0, Chwaer Evans WrasTON—10.30 a 6 D. J. Hughes fir. HELZvs-J Lloyd Ashton ST. HELENS JUNCTION—M Thomas, Bryn mefys SMLHEESDALE—10.30 a 0. WIG AN—2.30 a 6. Owen Jones BELESMEKE PORT-IO.30 a 6, ASHTOS-IN-MAKEKSIELD—10.3G a r. T Idwal Jones Rhos UFPZR WARWICK STREET—8.15 David Hughes. Bootle BanTU STREET-6, R. G. iliomas BANKHALL—8-15 MIDDLESBEOUOH—10.30 a 8,30, SUNDEKLAND—10.30 a 6, M R Moses IUNNYMOOR-IO.30 a 6 T J Owen HA8INGTON—10.30 a 5.30. ELDON-10.30 a 6.30, J T Williams BUTTON OAK (Undebol)-10.30 a 5 30 T C Jor.e?, Lerpwl YR AOHOSION SEFSNIG OAKFIELD RD-10,45 a 6.30 J H Morris BYEETONBEOW—10.45 a 6.30, W H HumpLreys CATHARINE ST-ll a 6.30, J Talog Davies WILLJlJm RD-IO.45 a 6.30. E P Hughes, Abertawe SPXLLOW LANE-11 a 6.30 XilSCABD—10.45 a 6.30 0 D Jones. Caerdydd BESEZE HILL-ll a 6.30, J Rhys Davies, Bradford OSEILL. BOOTLE—11 a 6.30, J Howell Evans YR ANNIBYNWYR IABEE5ACL—10.45. E J Roberts. 6-30, D J Rhydderch Waenfawr PAEK RoAD-10.30, J Evans Owen. 6, J Vernon Lewis GROV. ST-10.30, E H Roberts 6.15, J O Williams Gunos RD-IO.30, D J Rhydderch, 6 E J Roberts, Rhyl Gt MEESEY ST-10.80, J VernonLewis, 6 J Evans Owen Llanberis MARSH LANE-10.30, W Roberts, 6, Albert Jones JtllqBINGTON-10.30, W Edwards, 6, John Davies I'laPViWfhliyB FFJUNITY RD—10.30, Albert Jones, 6, W ROBERTA LISCARD-ICI.45,1 0 Williams, 6-15, B H Robertlk VITTOEIA ST-10.30. John Davies. 6, WCEdwarda, Rhos HEATHTIELD RD—1030, Ysgcl, 2.30, J 0 Williams BALMORAL ROAD—10.30 a 6, Griffith Evans JbRLBSTOWN-IO.30 a 5.30, E R Evan", Golborne BOUTHPORT-11 a 6.30, A8HTON-MAKERFIELD—10-30 a 5.30. W A Lewis PBUCOT-IO.30 a 5.45, J E Ellis. Salford THATTO HEATH—5.45, Cyfarfod Gweddi OOLBORNl—10.30 a 5.30. 1 Y WESLEAID OAKVIELD—10.30, T Isfryn Hughes, 6 H Williams BPELLOW LANE—10.30, Goodman iliiii. 6, J Roger Jones BooTLE-I0,30, JJRoger Jones, 6, E Ellis EDGE HILL—10.30, Edwin Ellis, 6, Goodman Ellis KNOWSLEY RD—10.30, Cyf Gweddi, 6, T I HugheB MYNYDD SEION-10 SO, Ed Davies, 6, D Teewyn Evass BIRKENHEAD—10.30, R W Davies 6, Edward Davies WIDNES-10.30 a 6, R L Williams SABSTON—2.30, D Tecwyn Evans, 6, AaroE Owen BOREHONT—10.45, D Tecwyn Evans. 6, R W Davies ASHTON-IN-MAKERFIBLD—10.30 a 8, EARLESTOWN—2 a 5.30, GOLBORNE—2 a 5.30, SPRING VTEW—10.30 a tf, Lxmu-IO.30 a 6 45, ST.HILENS— Y BEDYDDWYB SVERTOlq VILLAGE-IO.30 a 6 D Powell ■ARLSFIELD RD—10-30 a 6, T Michael BALLIOL ROAD—10.30 a 6, M S Yeung, Ameriea BOUSFIELD ST-IO.30 a 6, M Griffith WOODLANDS—10.30 Joseph Davies. 6-15, R Lloyd Boo. LANE-10.30 a 6 H. R. Robert.- INA(30XBE-10.45 B Lloyd. 6.15. J Daviee PALMEESTON DRIVE—10.30, L. W. Lewis, 8 E.W.Wynne EGLWYS RYDD Y OYMRY CANNING STREET—10.30 a 6, HIGH PARK STREET-IO.30 a 8; W R Willima IJoOTLB-IO.30 a 6, D D Jones,Treffynnon DIREENHEAD-10.30, D Davies, 6, DONALDSON STREET-10.80, W 0 Jones, 6, D Daviee YR EGLWYS SEFYDLEDIG DBWI SANT—11 a 6.30. R. D. Hughes ASAPH SANT—10.45 a 6.30, S Jones-Parry DNNIOL SANT—11 a 6.30. Griffith Jones WTNIFREB 8A.NT-ll a 8.30 J Hughes

CAPEL M.C. RAKE LANE, NEW BRIGHTON. Pregethir yn y Capel uchod fel y canlyn :— Awst Parch. 20-Richard Williams, Llanelli S7-H. C. Lewis, Llandudno Modi. 8 H. Jones Davies, Tregarth 10-Robert Roberts. Efailnewydd ■■■ Eisteddfod Genedlaethol 1917 i'w chynrial yn BIRKENHEAD. Rhestr y Testynau YN BAROD AWST 12. Pris 6ch. Drwy'r Post 71C. Cyhoeddedig gan HUGH EVANS A'l FEIBION, Swyddfa'r Brython."

VSlAFEM Y BEIRD0 t eyehyiofeion gogyfei i'r golofn hon i'w eyf- otbtv :—PEDROG, 217 Prescot Road, Liverpool Y Gath.-Gais addawol am englyn,o ran t6n ac od.1 asillafau-popeth ond cynghanedd. Ac mae englyn heb gynghanedd fel eath heb ewinedd. Dunj p'lynedd.-Mae'n eglur eich bod heb astudio dim ar reolau cynghanedd, ac nid oes gymaint ag un trawiad-hyd yn oed ar ddamwain-yn y tri phennill. C,wrmti Da.-Yrydyeh 3n gwella fel cylan* soddwr, ac yn ymyl bod, yn barod i'r w asg y goreu i chwi yw parhau i ymberffeithio, a chwi lwyddwch yn gicr. Ie, mater o bwys yw Oil-.v,n ewmni da." Ces i—yn fy hen ddyddiau-fy hudo, gan ddau bregethwr, i Bowling Green y dydd o'r blaen. Nid. oedd- ypt wedi'm hysbysu beth fwriadent wneuthur a mi cyn mynd. Beth bynnag, gwnaethant i mi chwarae gifim o beli a hwynt. Wel. er- byn trannoeth, mi deimlwn na fuasai waeth fod y ddau wedi dNad i'r Ystafell. yma, fy ngosod ar fy hyd ar lawr, a fy nghicio, un bob ochr, am ryw awr, na gwneuthur fel y darfu iddynt-tebyg y ceid yr effeithiau ar fy nghorpws. Dyma beth sydd i'w gael trwy anwyhadwriaeth. CYMERADWY.—Qwroniaeth Prydain, Bu farw dros ei wlad, Y Draenog, Myfyrion, Er Ooffa am A.W.E. DIM TESTUN TASG go dost, 08 ca 1 destun,-yn ami yw Rhoi "mhleth bennill gwiwlvn A thasg camwaith ysgymun Ateb i raid heb yr un !—PEDROG. Y DRAENOG YN y clawdd mewn manion clyd-o'i drin- Llech y draenog cysglyd. [iaeth A chuddia'i ben bob ennyd Yn ei gorff, mae'n binna i gyd. » EILIR ALED Er Coffa am Sergeant Arthur W. Edwards, Sandringham Drivf, Liverpool, a fu farw dros ei wlad yn Ffrainc. ARTHUR fy nnai aborthu-ei hunan, Dros onw da Cymru I Gwr ydoedd, i V gwaredu, Wynebodd dan, a bedd du. 0 ddewis el fedd iaod—gyda'r dewr, I Fe gwyd o'r du feddrod, Heb ei glwy, fi biau glod, Uweh meysydd eochymosod. 42A Catherine Street, J. R. Momtis YR AWR GYFYNG Er Cof am Glyn, mab Mr. aMra. Richard Williams, Breck Road, a gwympodd yn y rhyfel (gan ei athraw yn Ysgol, Sul y Tabernacl). AWR ddu alaeth, awrrydd cldolur,-awr ing Awr yngan fy nhostur Yn ei chol daeth poen a chur, Ac iasau byd digysur. Aeth Glyn i wanwyn o wenau-di-gledd Di-glwy, digymylau, Na mwg, niwl, na magnelau- Yn bur, a'i hoen i barhau. Llanfaelog • MEIRIOHFAB I BU FARW DROS EI WLAD I- Er Cof am Lieutenant J F. Venmore, Parkside, I Anfield Road. AR alain dan y fellten 0 faes y frwydr fawr, Daeth newydd rwygodd agen— A duodd wen y wawr Fod arwr wedi cwympo Erdringo i fawrhad Ym Mametz Wood wrth frwydro Bu farw dros ei wlad. Lieutanant J. F. Venmore, Y Cymro ieuanc, glan, Tra blodau'i fri yn agor 0 dan gawodydd tan, Ddyrchafodd ei ddynoliaeth Fel milwr di-nacad Ar alio r fawr gwasanaeth Bu farw dros ei wlad. Nodweddid dyddiau'i febyd Gan hwyl, a bywiog hoen, Ac yn ei eang ysbryd Chwareuai'r llew a'r oen Gwasgarodd ei hawddgarwch T'w gylchoedd yn fwynhad, A thyfodd ei wladgarwch Nes marw dros ei wlad. Er herio'r gelyn marwol Yn gryf, ar gyfyng awr, A derbyn Croes Filwrol Gan frenin Prydain Fawr; Yng nghanol rhwysg a bonedd Am ddewrder yn y gad Enillodd uwch anrhydedd Wrth farw dros ei wlad. Pan wolodd fod. y Bradwr Am iawnder dan ei draed, Deffrodd y Gwirfoddolwr Brwdfrydig yn ei waed Gadawodd gylchoedd Cariad, A chyfoeth ty ei dad, A'i nefoedd yw y syniad 0 farw dros ei wlad. Mae croes yn nod.i'i feddrod Draw yn yr estron dir, Ac erys croes o drallod I'w riaint eto'n hir Ei orchest berarogla, Nid bri o fyr barhad, Cadd enw da na phydra Wrth farw dros ei wlad. I Cemaes, MonA RHYDFAB I

I EISTEDDfOD CORWEN. I I Beirniadaethau Pedrog. I I TRANNOETH Y RHYFEL." I (Darn o farddoniaeth, caeth neu rydd, heb I fod dros 60 llinell). YMGEISTODD 21. Mae'r mw) afrif o'r cyfan- sodd.iad au hy n y n dd a, a rhai yn wir ragorol. Pan mae cynifer yn cystadlu, ni ddisgwylir sylw ad au manwl a helaeth. Sylwir yn fy r ar bob un, mewn ymchwil am y goreu, ond heb geisio rhestru'r oil yn ol eu teilyngdod cym- harol. Rhigymwr.-Myd rydd digon celfydd a rhwydd, a chanddo rai syniadau barddonol, ond y cyfansoddiad ar y cyfan yn lied, gyffredin. Llawddog.—Nit yx cystal a'r un y sylwyci arno eisoes. Melancthon.—Lied gyffredin ymhob ystyr ac weithiau'n wallus mewn iaith. Cynig Cyntaf.-Os felly, mae'n gynig canmoladwy one ceirynddo ormorl o wallau amrywiol a diffyg addferlrwydd i gystadleu- aeth o fath hon. Ednyfed.—Crebwyll cryf, ond yn ddiffjgio mewn naturioldeb ac addled rw yd d. Pare Kinmel.—Yn arfogaeth y gy nghanedd y dewisodd. ymladd, ac y mae'n trin ei arf yn ddeheuig ar y cyfan. Mae ganddo rai llinell. au da. Ond mae nifer o hen filwyrprofiadol yn ei erbyn y tro hwn. Bendith arno, pwy bynnag ydyw Twm.-kae ef yn fydrydd digon rhwydd, ondynddinygiolmewTrtnewydd-deb. Bardd Icuanc.-Pur gyffredin yw yntau. Haig.-Canodd. gywydd, a gellid dethol nifer o linellau da iawn ohono ond ceir ynddo hefyd amryw linellau pur gyffredin, a hen dam", iad au. Rhwng y Grug.-CA,n yn hwyliog, mydr- ydda'n rhwydd, a gwna gais atddarlun digon naturiol, o ran ei amlinelliad ond nid yw y cyfanwaith yn agos i gelfydd a gorffenedig. Ceir yma ar y mwyaf o amleiriaeth. Hedd 0 Hyd.-Mae gan yr ymgeisydd hwn awen hoyw, ac mae iaith a my r1 rydd iaeth ei gerdd' ar y cyfan yn ganmoladwy ond nid yw'n ddigon nerthol, a thuedda at amwyster droeon. Mae'r gystadleuaeth yn gwella o hyn ymlaen. Brig y Waur.-Dvma'r eyf ansod (iiao goreu fu dan sylw hyd yn hyn, ond nid yw yntau ymysg y rhai goreu oil. Diofalwch barai i'r awdur ysgrifennu "werdcl 'n obenydd," ac i alw ar wroniaid byd wynebu," etc. Dech- reuodd yn naturiol a da, ond dirywiodd wedyn, ac ni cheidw'n ddigon penodol at "drannoeth y rhyfel," eithr gellid tybio weithiau ei fod yn ei ganol. Mae'r bai yn fwy yngymaiiit a boO. ygofod. morgyfyngedig. E. X.-Dyma gyfansoddiad, gwell nag eiiddo Brig y Water, yn awenyddol, ac yn bur deg ar y testun. Gallaeai grynhoi a grymuso rhai llinellau. Ond mMrdárn. hwn ymmysg y goreu on. P,dur.-Darn rhagorol sydd ganddo yntau, ac yn d estynol. Bu'nesgeulus ynglyn a rhai manion llenyddol. Tan-y-Marian.—Er nad yw ef mor rymus ei awen a'r ddau (ldiwecld af y sylwyd arnynt, canodd yntau'n bur dda, a chystal a'r un ohonynt o ran cadw at arbenigrwydd ei deetun. Teimlir ei fod yn gwella ar ol ei linellau cyntaf. Levi Louvain. Darn gwir awenyddol yw hwn. ac yn cynnwys llawer o'r d wyster tyner a bair eisieu wylo ar galon y darllenydd. Can y bardd fel un a fuasai trwy'r rhyfel ei hun, ac megis un yn adrodd ei brofiad y canodd ei "drannoeth." Parodd y dull hwn lddo gymrvd golwg lled gyfyng ar ei deetun. Yn ol y mae ei edrychiad braidd ar hyd y ffo rd d, ac Atgof ei hof fgyd ymaith. Hanes y rhyfel fel y tynnwyd ef trwy ei brofiad neu ei ddychymyg ef ei hun geir yma, ac, fel y cry- bwyllwyd, yn awenyddol iawn. Pro Patria.-Bardd rhagorol arall, a lied debyg ei nodwedd gyffredinol i Levi Louvain, ond yn gyfyngach nag yntau yn ei olygiad o'i destun. Awgrymir ei ymgyfyngiad yn y canlynol,— I "drannoeth y Rhyfel cenais Brofiadau yr henfro dlos. Gallasai fod gwell trefn ar yr amrywiol olyg- feydd sy 'n y gerdd dyner hon. Gyd-a'r Wawr.—Meistr ar ei grefft bryd- yddol a gyfansoddodd y darn hwn, ac mae'n oludog mewn dychymyg barddonol. Ond fe deimlirweithiau fod y ma'r f ath both agormod. 0 gywreinrwydd mewn cymhariaethau, yn hytrach na naturioldeb. Cymerer ei linellau cyntaf yn enghraifft,- Mae'r niwl a'r nos ar encil; gwelwa'r lloer Fel gweddw drist dan sen yr aw el oer Ar d raeth y dydd ymddengys yn lluddedig, Fel bregus fad ar Wely o ser crynedig. Egwan.-Tery'r barctd hwn gyweimod llawenydd, a cheidw ynd.do arhyd y ffordd. Teimlir ei fod. yn golygu'r "trannoeth" mewn ystyr eang, ac fel terfyn i bob rhyfel, er yn d yn i fewn beth o awyrgylch y rhyfel presenno], Awgrymir ehangder ei olygiad yn y llinellau hyn,— Drannoeth hyfryd, dydd coroniad Sant tu hwnt i'r glyn Dydd yn agor i gyfeiriad Anfarwoldeb gwyn. Can glir, loywlan, ac awenyddol drwyddi yw hon, ac o symledd a naturioldeb telynegol. Dechreu Canu.-O ran arddull a nodwedd awen, mae Egwan a Dcchreu Canu mor debyg i'w gilydd a dau efell; ond o'r ddau, credaf fod. eiddo Dechreu Canit'n fwy coeth agorffen- edig fel cyfanwaith. Er nad yw'r gair "pang yn anghy- ir, teimlir ei fod. yn wan, wrtho'i hun, yn y fan hon,— Drannoeth dihefelydd, Cloddiaist fedd i bang. Yn y cywair canlynol y can o'r dechreu i'r diwedd,— Angel gardd y Diliau, Ieuanc fab y Wawr Cyfareddwr tannau Felyn dyn ar lawr Daear ing sy'n glasu Wed i'r b rvvyd ro blin, Lonned yw dy wenau, Pured yw dy win. Gwelir mai canu i heddweh gw ynfyd eo.ig a wila r ddau ddiweddaf—fel y gwna rhai eraill hefyd. Vatis.-Er nad wyf fy hun yn hollol gytuno, o ran barn a theimlad, a rhai awgrym- iadau yn y gerdd hon, teimlaf na ddylai hynny ymy rryd o gwbl a fy marn am deilyng- dod barddonol y cyfansoddiad. Meddai'r ymgeisydd berffaith hawl-i ganu ei farn a'i gydwybod. ei hun, yrhynhefyd a wnaeth, yn fed rus a nerthol. Fel y gwelir oddiwrth y nodiadau arnynt, ceir yn y gystaiUeuaeth hon amryw gyfan- sorldiadau rhagorol iawn, nid yn unig yn deilwng o'r wobr, eithr yn deilwng o gangen farddonol Eisteddfod Corwen yn ei goreu. Er yn sylwi ar olygiad au'r yrngeiswyr o'r testun ni roddais ormod o bwys ar hynny, fel ag i gyfyngu yn fympwyol ar ryddid neb. Ond wedi cymryd pob diffyg a rhagoriaeth i ystyr- iaeth, credaf fod, yma un cyfansoddiad yn rhagori'n ddiamheuol ar y gweddill, a hwnnw yw eiddo Vatis, i'r hwn y dyfernir y wobr.—Ar air a chydwybod, PEDROG O.N.-Derbyniais gyfansoddiad rhagorol arall, oddiwrth Pwllcoch ond cauodd ei hun allan o'r gystadleuaeth trwy ei anfon yn uniongyrchol i mi, yn lie i'r vsgrifennydd, yn 01 Amod 2 ar y Rhestr Testynau.-—P. -0--

Adolygiad. I University of Wales (Guild of Graduates)- Reprints gf Welsh Manuscripts. 1. Llan- stephan MS. 6. A Manuscript of Welsh Poetry written in the early part of the 16th century. Transcribed and edited by E. Stanton Roberts, B.A. Published by the Guild of Graduates of the Uni- versity of Wales and printed by Messrs. W. Lewis, Ltd. (^Printers), Cardiff, 1916. GWYCH yw'r gwaith o gyhoeddi hen Law- ysgrifau Cymru, a'u cyhoeddi fel y gwnaed A'r un d an sy lw, gan roi cyfleustra i bawb ddy fod cyn agosed ag y gellir at yr hen Lawysgrif ei hun. Yn ei Ragairdyry'r Golygydd y cyfrif goreu a ellir, y mae'n debyg, am oedran yr MS, sef chwarter neu hanner cyntaf yr 16eg ganrif. Sylwa'r golygydd hefyd ar y cyflwr y mae'r MS ynddo, a da yw bod trysorau gwerthfawr yr hen iaith yn debyg o gael eu diogelu mewn argraff trwy waith y Guild of Graduates. Y mae llyfr wedi ei argraffu yn union yr un modd ag y mae'r cywyddau o ran geiriau ac orgraff ag y maent yn y r hen MS. Gwelir oddiwrth hynny mai gw r o'r Deheudir aysgrifennodd yrMS. Ymaeyny Cywyddau ami i beth yn debyg i eiriau a sillafau sydd yng Nghwndidau beirdd Tir Iarll oedd yn byw oddeutu'r un amser. Pan fo'r mesur yn gofyn ysgrifennir yn y yn ny ac yn yr yn nyr ac yn ei yn ny. Weithiau, ysgrifennir geiriau lliosill bob yn sill,- a mair y hyn ny mawr hau sef A Mair ei hun 'n eu mawrhau. Cysylltiry man-eiriau a, 0, i, a'r enwau neu'r berfau a ddilynant olyfy r ay r ly thy r loyw fraint ason am vy chedday saint, sef 0 lyf r aur-lythyr loew fraint A son am fueheddau saint. Mewn cywydd o waith Lewys Morgannwg y mae'r cwpled hwn ar td. 175 Dy wyneb fal od unos A ciau rud(I fal blodau ros. Y mae gan D. ab Edmwnt gwpled sy mron yr un peth, onO. bod yn ail linell fel hyn- Dy rudd fel cawod o ros. Beth a gyfrif am y tebygrwydd ? Ni raid dywedyd bod saerniaeth y cywydd- au yn dda a'r meddyliau yn bur a'r farddon- iaeth yn swynol. Ac nid yw y dull o'u hysgrifennu y cyfeiriwyd ato uchod yn ddim rhwystr i'w deall, ond ychwanega at y mwyn- had o'u darllen a theifl oleuni 'ar y Gymraeg. Cynhwysa'r gyfrbl tua 45 o gywyddau D. ap Gwilym, a nifer mawr eraill o gywyddau o waith D. ab Edmwnt, Syr Lewis Feudwy, lolo Goch, Wm. Egwad, Guto'r Glyn, leuan Deulwyn, Tudur Penllyn, Ieuan Du, Tudur Aled, Iefan Gethin, Howel ap Dafydd ap Ieuan ap Rhys, Mastr Harri, Ieuan Tew, Gruffudd Grug, Llywelyn Goch ap Meirig Ren, Huw Cae Llwyd, Dafydd Llwyd ap Llywelyn Gruffudd, Iefan Dyfi, Lewis y Glyn, Llywelyn ap Howel, Sion Cent, Llywelyn ap Risiart, Rhys Nanrnor, Bedo Brwynllys, Gwylym ab leuan Hen, Huw Penial, Llaw- dden, Huw Dafi, Lewys Morgannwg, a llu o feirdd eraill, ys dywedir yn y Geninen. I PEDR HIR

MARW. MORRIS-Bu farw o'i glwyfau yn y Main Dressing Station, France, Gorffennaf 30, Private A. H. Morris (28 oed), annwyl fab Mr. a Mrs. Owen Morris, 1 Lothair Road, Anfield. Cu iawn fuost gennyf fi." JoNEs-Awst 13, ym Mhrestatyn, Thomas Jones, annwyl briod Jane Jones, t5 Glad- stone Road, Seaforth, Liverpool. Cleddir yng Nghladdfa Dinbych, ddydd Mercher, Awst 16eg.

YN EISIAU. YN EISIEU.—Bachgen wedi cael addysg da, mewn Cyfrifdy (Counting House). Ymofynner drwy lythyr, W.H. WATTS & Co,. Ltd., Compton House, Liverpool A Memorial Service will be held on Friday, Aug. 18, at! 12 noon, in If Ii St. Nicholas' Church, BLUNDBLLSANDS. TO THE MEMORY OF Captain Wallace Fraser and Lieut. Richard Vaughan Roberts who fell in action on July 30th. Ebenezer- Capel y Wesleaid, Bagillt. CYNHELIR EISTEDDFOD (I. an nawdd yr uchod ynghapel BEIHANIA, Bagilft, DYDD MERCHER, MEDI 27ain, Prif ddernyn yw I Lead, Kindly Light," (trefniant ounau d D. Pughe Evans i S.A.T.B. gan Johit L,. Westr gf Am fatiyliori a rbestr y testynau (J c. t. wylr post yr Ysgrifennydd-WILL JONES, Whelston P.O., Bagillt Chester. Trys.-Wil. EDWARDS, The Foundry, Bagillt,, Cyfarfod Cystodleuol MYNYDD SEION, TACHWEDD )8eg, 1916. CERDEORIAETH. Cor o Blant, nifer 30 i 40, dan 17 oed,, Casablanca (T. Price). X2 2s. Parti o 12, Hedd, perffaith hedd (J. If Roberts). XI 5s. Unawd Soprano, Y Gardotes Fach (Dr. Parry) Hear ye Israel (Handel). 10/6 Unawd Contralto, O cenu-ch gan o groesaw (D. D. Parry), Return, O God of Hosts (Elijah). 10/6 Unawd Tenor, Merch y Capten (Dr. Parry), Onaway, beloved (Coleridge Taylor). 10/6 Unawd Baritone, Y Dymestl (R. S, Hughes); The Inchcape Bell (H. S. Hughes). 10/6 Deuawd, T.B., Arwyr Cymru Fydd (R. S. Hughes) S.C., 0 lovely peace (Handel). 151- Beirniad- Mr. TOM CARRINGTON (Pencerdd Gwynfryn) Adrodd, i rai dros 18 oed, Anerchiadr Glyndwr. 7/3. Am fanylion ymofyner a'r ysgrifennydd", E. JONES, 28 Hemans Street, Liverpool. TYPES OF BRITISH BEAUTY Are Ladies riding our High Grade Cycle0, which give- them a most natural ard healthy pcsitici when riding.. This adds so much to their enjoyment and appearance that our French friends say, the rnoft perfect tyre oj" British Beauty is a British girl riding a cycle. High Grade Cycle at pre-war prices. P v Ige Whitwortb,tBold Street, Liverpool. CUR STOCKTAKING Bargain list of second-hand Motor Cyclep je worth yonr attention in these hard times. 6 h.p. Rex Tw,n & Coach- built Sidecar, F32110. Ryder 2 ftrcke. 2 reed. just overhauled, re-enamelled, and fitted with r w Bates covers, first class order, £ 22/10. 3J h.p. P udge Multi, overhauled, io-enamelled, new Dunlops, nw belt, foot oiler, etc., £85. Triumph, 8i h.p., r(w tyres, new wheels, etc., splendid cider, £ 25. Above and others at Budge's," 101 Bold Street, Liverpool. Dwy Action Song Cymreig Da. Y MILWYR BYCHAIN (The Little Soldiers). Y MAMAU BYCHAIN (The Little Nurses). Gan Pedr Alawe- TONIC SOLFFA, 2g. yr un. Drwy'r post, 21C.. HEN NODIANT, 6ch. yr un. Drwy'r post, 6 c. Cystal a'r goreu 8gwell na llawer a gyhoeddiir yn Saeoneg. Cyhoeddedig yn Swyddfa'r 44 356, 358 Stanley Rd., Liverpool. Printed and Published by t.bl1 Pro- prietor.4, Hugh Evans and Sons, 356.8 Stanley Road, Uverpool, In the Cctfwaij of L,5.seaxter Tei nos 800tis,

Parhad o tudal. 5 Y Parch. Joseph Davies Tranmere In, firmary. 2. Dim ond 2. Pob chwarae teg- na dim i gwyno o'i herwydd. Y Parch. D. Adams, B.A. Royal Infirm- ary. 6. Ychjdig mown nifer. Pob chware teg. Ynfynych nid oedd yno Gymry ogwbl; rai troion yr oeddynt i gyd allan. Deheuwy r oeddynt yn bennaf, ac yn well ganddynt Saesneg na Chymraeg. YParch. E. J. Evans Fazakerley. 4. 4. Pob chwarae teg. Nid wyf yn gallu mynd mewn ond trwy gael pass yn awr ac eilwaith gan un o'r jmwelesau a rhyw hanner twyll yw hwnnw. Neithiwr cefais air oddiyno yn dweyd fod yno fikr ieuanc yn dymuno cael gweled gweinidog Cymraeg, ac aethym yno ar unwaith, Gwr ieuanc o'r enw Owen o Betws y Coed oedd y r w j f yn ofni ei fod yn berygl- u8 wael. Af yno eto yfory. Y mae'n aelod eglwysig gyda'r Methoaistiaid. Dywedai mai'r pennill hwnnw oed.d ei brofiad Mae bod yn fyw yn fawr" etc. Byddai'n dd a gennyf gael mwy o ryddid i fyned i/mewn Y Parch. T. Isfryn Hughes Sherlock Street a Venice Street. Dau yn Sherlock Street. dim un yn Venice Street,—milwyr Germanaidd yn unig sydd yno. Perffaith chwarae teg. Nil wyf werli caeldim Gogled.d- wy r yn y r ysbytai hyn. Hysbysir fi mai yn y Stanley Hospital y mae'r mwyafrif o'r Cymry. Y Parch. R. W. Roberts, B.A.,B D. Sandunes. Ymwelais a Sandunes amryw droion, ond drwg gennyf na chedwais unrhyw gyfrif. Gvtelais amryw Gymry yno, o'r Deheudir gan mwyaf, ac heb fedru siarad Cymraeg. Yr oeld y Parchn. D. P. Jones ac E. J. Jones yn arfer ymweled. a'r lie yn ystod eu harosiad, yma, a thybiais eu bod. hwy, fel j? -iano'uy-,vaith,yncaAwcyfrif. Gwnafnod- iadau yn y dyfodol. Y Parch. D. D. Williams Southern. Ymweliadau achlysurol yn ol fel y byddai'r angen. Wyth yr wythnos hon. Ed rych ant yn hapus a chanmolant eu lie. Ychydig o filwyr Cymreig fu yn y Southern Hospital y misoedd diweddaf. Wyth yr wythnos hon, a dywedai'r sifter in charge y bydd ai chwech ohonynt yn mynd allan ddiwedd yr wythnos. Y Parch. O. L. Roberts Mill Road a Belmont Road. Amryw weithiau. Rhyw ddeugain. Pob chwarae teg. Yr wyf wedi ymweled a'r ddau sefydliad amryw weithiau. Mynd a dod ydyw hanes y milwyr Cymreig. Yr oeddynt i gyd yn siriol ac yn groesawus iawn. -0-