Y Brython

S KEENORA Self-Raising FLOUR It Makes Perfect Pastry, Scones, Dc. i* SoLE WHOLBSALB AGENTS— MORRIS & JONES, LImited, Liverpool and Mancbomtor

■ i" i »' » Beaty Bros Ltd, MILITARY TAILORS. OFFICERS' UNIFORMS OF EVERY KIND. ALL ACCESSORIES FOR FIELD SERVICE. LOWEST POSSIBLE PRICES. ONLY ADDRESSES Church St. and London Rd., LIVERPOOL. I Close at 1 pirn Wadamdaya. Open all day Saturdays. I OPhone-3925 Bank.,Ii H( 580 Rootle llilitafy, Ilaval & Civil Tailors, 29SOUTH JOHN ST., LIVERPOOL &LBO 349 STANLEY ROAD, BOOTLE. Complete Military Outfits "ANTR NWORDS 03/« with Sword Knot Nett Send for Price List. A yw'ch Llygaid yn eich blino ? Yw pethau'n troi'n niwlog ae anel wig ? Dyna arwydd a rhybudd llethdod y Uygad, a dylech ga el eu hedrych rhag blaen eu gwaethygu wna'n baagoulso. Gailwn ni, gyda'n holler gwyddonol, ddweyd wrthych 08 oes arnoch angen gwydrau; ac os felly, eich cyflenwi i'r rhai a barai fwyaf OL JOB iehwi. IGalweh keddyw- Archer & SONS ILYeaixht Specialists. 73LOAD STREISIR, Sefydlwyd 1848. LIVERPOOL | MVKKis EVANS Household Oil IS STILL i ahead of all other remedies FOR Rlieianaa-fcisix*, Sciatica, Lumbago, and Wounds, of all kinds. In bottles 1/3 O 2/9 Grocers & Chemists, or direct for above « prices from MORRIS CWSS to,. THiI MANtTFAOTOKY, • VESTINIOG-. N. WAEGSj LIVERPOOL The SHAFTESBURY, MOUNT PLEASANT, About 4 mint, _111 from Lin* it. 6 Cmtrai Stat M.. A Firat-oiasa Tamparanoe Hotel. Moderate ob rok.: Shaftesbury Hotel, L'pool. Pima ASK FOR IDRIS Table Waters In Syphon* and Bottles, SODA WATER. POTASH WATER, SELTZER WATER, LEMONADE. DRY GINGER ALE, Etc., etc. IDRIS & Co., Ltd., IdrtbumberlaDd St., LIVERPOOL ===== D. GRIFFITHS & SON 221 ^Brec^ Rd. and 9 MoM S< L'Pool.  T   r *°*?°°*?* Pianos Sc Organs bv all the leading makers. From 87-per month TiriPHon h—4Mx Aafleld A 3771 ROYAL Cofiant y Parch. John Jones, GAN Talysarn. GAN Dr. OWEN THOMAS. Fel newydd. Uian, 7s. 6ch. Swyddfa'r 'Brython, Lerpwl. ROBERTS a EDWARDS, IESTATB AGENTS, 64Kirkdale Rd., Liverpool Telephone': 12193 Royal.

Trent l-Gyhoeddi'r Eisteddfod. ER yn analluog i fod yn bresennol, nis gallwn ymatal heb gyfeirio'n fyr at Gyhoeddiad Eisteddfod Birkenhead-yr enw hwn ar y dref, er mwyn i'r dyn yn y lleuad ac ereill, ddeall ple'r ydym yn ei feddwl. Wel, yr ydym o galon yn llongyfaish y Pwyllgor Lleol, diwyd a deheig a gwladgar, ar y cam llwyddiannus iawn hwn yn eu gyrfa tuag Eisteddfod 1917. Gwelsom ni ddigon ohon- ynt i wybod mor ddyfal fuont i baratoi hyd yn hyn ar gyfer yr Wyl Genedlaethol. Yr oeddynt, yn wir, yn haeddu llwydd ac fe'i cawsant. Yr oedd yr hin yn ogoneddus, a'r haul caredig yn dangos addurniadau'r Orsedd i'r fantais oreu. Y truenusaf o bawb yw beirdd yng Ngorsedd pan fo hi'n bwrw glaw am ben eu hurddwisgoedd. Ond bydd eu gwedd yn nefolaidd pan fo'r heulwen ar y wisg. Ffodus i'r Cyhoeddiad fu presenoldeb yr Archdderwydd Dyfed. Mae ei lywydd- iaeth ef yng Ngorsedd yn ddoeth, difyr, a di-lol. Gwyr pryd i siarad a phryd i dewi, beth i'w ddywedyd a pheth i beidio. Ni flinir ef byth gan dwymyn y gormod clebran, neu siarad er mwyn siarad. Nid yw'n bradychu hunan-ymwybyddiaeth, eithr gwna bopeth yn gwbl syml, naturiol, a diymhongar. Dywed air ffraeth heb glwyfo chwaeth, ac edrydd gwpled o gynghanedd afach yng nghoj y bobl. Da iawn gennym iddo ef a'i gyd- Orseddogion gae] dydd mor heulog. Ac yr oedd y Maen Llog yn un cynrychioladol iawn, a Llundain, yn gystal a Lerpwl a Chymru, yn oael eu cynrychioli'n urddasol yno. Mawr ganmolir yr areithiau oddiar y Maen Llog— yn enwedig rhai. Uchel iawn y clod i araeth Gymraeg hyawdl Mr. John Hinds, A.S. Yr unig siom i ni yn hanes y Cyhoeddiad oedd absenoldeb anerchiad ganein cyfaill dawnus a hoff, Pedr Hir. Er rhagored y gweithred- iadau, bydd bwlch tragwyddol ynddynt i'n teimlad ni am na chlybuwyd bloedd Gymreig bersain, dreiddiol, Pedr Hir oddiar y Maen Ll6g. Ond rhaid inni beidio ag ymhelaethu, gan y disgwyliwn adroddiad diddorol yn Y Bkython o'r hyn a fu. Mae gan Bwyllgor Eisteddfod Birkenhead sail i edrych ymlaen yn hycl em. i

Trern II—Y Gadtridog Owen Thomas. C6f gennym glywed y gweinidog hynod gynt, y Parch. Owen Owen (W.), yn s6n am "symudiad Ehoc ac ebai efe, Gyda golwg ar y modd y symudwyd Enoc yn gyntaf-WIl i ddim yn ail-wyddoch chwithau ddim ac yn olaf—'wyr neb arall ddim." Ac maerhyw ddirgelwch i'r eyhoedd eyffredin ynglyn a symudiad y Cadfridog Owen Thomas o'r swydd bwysig a lanwai mor ragorol, ac yn yr ystyr oreu, ym Mharc Kinmel. Beth all fod o dan hyn i gyd, nis gallwn ond dyfalu. Un peth sydd sicr, sef mai uii o'r siomiannau chwerwaf i Gymry'n gyffredinol fydd colli'r Cadfridog Owen Thomas o'r safle arbennig yr oedd ynddo. Fel y crybwyllasom yn helaeth o'r blaen, meddai gymwysterau eithriadol i ymwneud a'r Cymry a ddeuai dan ei ofal, fel un oedd yn adnabod eu neilltuolion Cymreig ae yn cym- ryd diddordeb mawr yn eu harferion cref- yddol, gan nad i ba enwad neu sect y perthyi-i, ent. Anodd i unrhyw Gymro arfer iaith gymhedrol ar y fath fusnes a hwn, a eh an na< yw'n debyg y bydd bellach o unrhyw ddibela ymarfero], a chan nad ydym ein hun yn ago;? t: i iach, gad awn fater ag y mae ynddo gymaint o'r hyn a dueddai i wneuthur calon unrhyw Gymro Cymreig yn s&],-Wel, gad awn ef yn y fan yna-!

Trem 111-Geisio uno'r Werddon. Ai tybed, mewn difrif, fod gobaith y bydd i Mr Lloyd George lwyddo'n ei amcan i heddychu'r Cenedlaetholwyr a'r Undebwyr yn y Werddon ? Barn llawer yw fod y fath beth yn amhosibl o leiaf, dyna'u barn pan ymgymerodd Mr. Lloyd George a'r gorchwyl. Ymddengys fel petai un wyrth wedi ei chyf- lawni'n ffafr hynny, sef ddarfod i Genedlaeth olwyr Ulsetr fotio'n ol 475 yn erbyn 265- mwyafrif o 210—dros dderbyn y cynhygiad i gau allan chwech o siroedd o'r trefniant o Ymreolaeth, tan yr amgylchiadau presennol. Ynddiamheuol, dyma un arwydd er d aioni, a phrawf o ddylanwad mawr Mr. Devlin yn Ulster, yn gystal ag eiddo Mr. Redmond ar ei ganlynwyr. Un o'r pethau mwyaf annymun- ol ynglyn a'r mater yn gySredinol yw gwaith rhai Undebwyr yn Lloegr yn ceisio rhwystro y cytundeb. Gobeithiwn, fodd bynnag, na Iwydda'r cyfryw i atal llwydd y cynllun sydd ar droed am y presennol. Ymddengys fod Carson a Redmond o ddifrif yn y mater, ac nid gallu eyffredin a barodd gymaint cyfnew- idiad ynddynt bwy. Ac os yw'r pleidiau yn y Werddon ei hun yn closio at ei gilydd, gresyn fyddai i bleidiau o'r tuallan fod yn rhwystr. Cof gennym glywed, lawer o flynyddoedd yn ol, ddarfod i Mr. Lloyd George ddatgan ei ffydd wrth rhyw gyfaill mynwesol y gallsai efe feddwl am fath ar Ymreolaeth a fuasai'n dderbyniol gan y Gwyddelod. Ac un o ffansion hoff Hubert-y diweddar ohebydd galluog i'r Sunday Chronicle-- ydoedd, ei fod yn meddwl y gallai enwi a little man who could do it," a thueddai i broffwydo y gwnai. Mr. Lloyd George oedd ganddo mewn golwg. Ac y mae'r dyn bach mawr a rhyfedd hwnnw wedi gwneuthur eisoes tuag at sefydlu eymod, o leiaf dros amser, fwy nag a wnaeth neb arall. A dyma'r dyn y ceisiodd y Daily News ei warthnodi mor ddidrugaredd, fel petai'r adyn mwyaf hunanol a pheryglus i'w wlad Ac yn ol y papurau heddyw, fe gynhygir iddo swydd y diweddar Arglwydd Kitchener Yn ddiddadl, dyma'r gweithiwr c'letaf a goreu fedd Ymherodraeth Prydain Fawr heddyw,

I Trem IV-Uffern Verdun I Ac uffern angerddol ei than, ac aruthr ei dinistr ydyw. Mae'n eglur nad oes aberth yn ormod gan y Germaniaid i'w wneuthur er mwyn ceisio cymryd Verdun. Y maent wedi taro ami, bellach, ers tua phedwar mis, a'r ymosodiadau diweddaf cyn ffyriiieed a dim a fu o gwbl, os nad yn fwy,. Deil eu magnelau mawrion mewn grym echrydus, a deil em dynion i symud ymlaen, don ar ol ton ohon- ynt, i safn dinistr. Rhaid fod colledion y Ffrancod yn aruthr, achredwnfod collediony gelyn yn llawer mwy. Ymddengys fod Ver- dun ar hyn o bryd yn y perygl mwyaf, a'r gelyn wedi ennill tir yn ddiweddar. Mae'r Ffrancod ynymladd ynddewr, ac wedidangos mwy o wytnwch nag y tybid ar y cyntaf y gallasent ei feddu. Byddai ennill Verdun ym ennill mawr i Germani mewn bri milwrol a dylanwad, ond mae'n amheus a newiaiai ddim ar sefvllfa'r rliyfel yn gyffredinol. Dywedir gan rai a ddylent wybod na wnai ddim, a dywedid hynny er dechreu'r frwydr hirfaith a difrodus hon. Wedi'r cyfan. yhaid ad.def mai ymgais i osod y wedd oreu ar orchfygiad y Ffrancod yn Verdunywhynon. Rhaid fod pwysigrwydd yn y safle, onite nie fuasai i'r Ffrancod aberthu cjonaint i geisio'i gadw. Mae si ar led fod y Prydeinwyr Ffrainc ar wneuthur symudiad mawr. Gall' hynny fod, ond pair coflo s'iom cyffelyb lawer gwaith o'r blaen, a dim neilltuol yn dilya, inni beidio a phroffwydo, eithr aros nes daw't hanes atom.

Trem V-Y Rwsiaid. Nid oes le i ddwy farn amdanynt hwy ym Gahcia, ae, yn wir, ar bob pwynt lie y daeth- ant i wrthdarawiad a'rgelyn, mor hell ahyn.- eu bod wedi taro'r Awstriaid yn llethol ym Galicia, ac wedi mwy na dal eu tir yn erbym galluoedd Germani arhya yllinell. Niddylai hyd yn oed hyn beri inni feddwl fod pro- ffwydoliaeth y "steam-roller" ar gael ei chyflawni; ond os medd y Rwsiaid gyflenwad digonol o gyfarpar rhyfel, mae gennym sail i fod yn hyderus. Gall nad yw'r gelyn yn y Dwyrain na'r Gorllewin wedi datguddio'r cynllun y bu'n ei baratoi ym misoedd y gaeaf, mwy nag y gwyddom beth all fod eiddo'r Cynghreiriaid.

BEDYDDWYR ARFON.-Cynhelid ;yf- arfodydd blynyddol Cymanfa Bedyddwyr Sir Gaernarfon yng nghapel Peniel, Bangor, yr wythnos ddiweddaf, dan lywyddiaeth y Parch. R. G. Roberts, Caernarfon. Sylwodd y llywydd fod y Cyfundeb yn cynhyddu yn y Sir. Yn 1840, dim ond 13 o eglwysi a 865 e aeiodau oedd yn y sir; heddyw ceid 46 o gapeli, acuno bob 38 o'rtrigolionyn Fedydd- iwr. Dangosodd y trysorydd, Mr. W. P. Matthews, Bangor, mai dim ond £6 108. 2à.0- leihad oedd yng nghasgliad yr eglwysi at yr ysbytai, ac fod hynny'n bur dda ag ystyried oyflwr pethau drwy'r rhyfel. Etholwyd Mr. John Evans, Caernarfon, yn llywydd: am y flwyddyn; a'r Proff. J. T. Evans, Bangor, ym is-gadeirydd. Caed anerchiad gan y Parch. W. R. Williams, Pont y pridd, ar y mudiad i hel £ 30,000 atgynorthwyo'r eglwysi gweiniaid drwy Dde a Gogledd.

IDONEGAL TWEED CO. LIVERPOOL'S  R. S FOREMOST TAILOR6S* MAKE UP-YOUR MIND TO PLACE YOUR ORDER EARLY FOR THAT NEW SUIT, ———— PRICES AS USUAL. Suit to Measure from 30/= charges4 1 FIT QUARANTED. suillitill%upllwlltullluillur I IT WILL PAY YOU TO SEE OUR F Id- S Suit to 40/ omousn Igoerge  40/= I r'~ 8 LONDON RD., LIVERPOOL I ■ Manager: JOHN JONES. Also 9 5,10 %,16 5 Grange Rd., B'head I "Cymro am byth." at 226 High Street. Bangnr, I ■LADIES COSTUMES 23 Hope Street, Wrexham, ■ to order from SO/. and throughout the Kingdom. ■