Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
4 articles on this Page
Basgedaid o'r Wlad. I
Basgedaid o'r Wlad. I YR WYDDGR UG.—Ma-« r y oyrelm a non. y dyrfa a ddaeth i gapel Pendref Meh. V 5od. i gadw gwyl i'r Arglvyoti. Cynhal- lwyd Cymanfa Ganu Wesleaia y G-ylehdaith. Daeth cynhulliad anarferol o gryf yn y prynhawn, a llywyddwyd gan Mr, Edward Jones, Caer. Yn yr hwyr yr oedd y capel eang d an sang. Llywyddwyd gan Mr. WilIiam. Brymbo. Cafvyd, anerchiadau wwrpa^ol ac amserol gan y ddau, Arweiniwyd (am yr ail flwyddJIl) y corff o leisiau 11 awn a phersain gan Mr..Tom Carrington (Pencerdd Gwynjryn), Coedpoeth, a chafodd y goreu ohonynt mewn llais ac ysbryd. Yn wir erys mvnegiant rhai o'r tonau a'r emynau ar ein cof yn hir hir. Canwyd yr anthem Ar lan Iorddonen" (Gabriel) yn lan ac effeithiol yn y prynhawn, ac ynyrhwyr cyrhaeddodd hon uchafbwynt canu'rdydd aphriny disgwyliwn ddatgamad mvpy chWaethus a meistrolgar na hwn. Gwnaeth yr arweinydd hefyd amryw sylwadau gwerth eu cofio, a chyfeiriodd aty Gymanfa Genedlaethol yn Aberystwyth fel sefydliad « ddisgwylid i aros, ac a ddylal I)rofi'n. foddion i gael mwy o undeb cerdd- orol rhwng yr enwadau, ac yn arbennig mewn cael llyfr tonau ac emynau cyd-enwadol i Gymru. Chwaraewyd yr organ yn fedrus gan Mrs. W. H. Price a Mr. Ifor Thomas, a ehynorthwywyd gan gerddorfa'r dre. Dyma y tonau a ganwydK: Abergwili, S. Saviour, Gawn ni gwrddyd yn y nef, Y Miliar Bach, Duw Cariad Yw, Trefdeyrri, Kane, Propior Deo, Bryn Dioddef, Arweiniad, Caerttyngoed, Corinth, Magdalen, Voelas, Llantrisant, Horeb, S. Nicholas, Erfyniad ac Islwyn. Arweillwyr y rihyraajs oedd Mr. F. G. Evans Coedilai, a Mr. T. Williams, Yr Wyddgrug, ysg. yr Undeb, Mr. T. Hopwood, Treuddyn trys., Mr. J. H. Jones, Oyfnant. Cymerwyd y rhannau arweiniol gan y Parch. G. O. Roberts (Morfin) a W. G. Ellis (Daren), Llanelwy. Bydd dylanwad y canu a'r Gymanfa yn aros yn hir yn y Gylchdaith. TREFFYNNON.-Cymanfa Ganu M.C. Dosbarth Treffynnon Cjynhaliwyd yr uchod Mai 31, yn Rehoboth, pryd y caed cyfarfodydd tra llwyddiannus o dan arweiniad Mr. T. Hopkin Evans, Mus.Bac. (Oxon.), Neath. Dyma'r tro cyntaf i Mr. Evans ymddangos yn y cylch hwn, a diau na fydd y tro diweddaf. Oherwydd fod yr organydd ieuanc, Mr. J. Edward Roberts, Treffynnon, wedi syrthio ar faes y rhyfel, 'Ilannwyd ei le gan Mrs. T. C. Roberts, ynghyda Mr. E. A. Hughes, y ddau o Dre-. ffynnon. Llywyddwyd gan y Parch. J. C. Rswlands a Chapt. Joseph Rowlands. GYMANFA GANU DOSBARTH LLAN- FYLLIN.—■Cynhaliwyd. y Gymanfa eleni yn Llanfechain, ddydd Gwener diweddaf, Gan fod y,lie yn gyfleus a'r hin yn hyfryd, daeth ba^ad dda o bob! ynghyd. Dechreuodd y eyfarfodcyntaf am 10.30 y bore, pryd y dar- 'Henwyd papur gwych gan Mr. David Jones, Castell, Llanrhaeadr. Dilynwyd ef gan y Parch. Cadwaladr Jones, Plas Bach, a Mr. Hughes, Gaily. Llywyddwyd y eyfarfod hwn gan Mr. Ellis Jones, Llanfechain. Ar- weinid y prynhawngany Parch. O. T. Davies, Llanfyllin. Holwyd y plant gan Mr. David Williams, -Llanrhaeadr yr holi a'r ateb yn gampus. Treuliwyd gweddill y cyfarfod, y prynhawn a'r hwyr, i fynd drwy donau Llyfr y Gymanfa. Yr arweinyddydoedd Mr. G. W. Hughes,G.&L.T.S.C.,arweinydd y ganynPrin- oos R;1.,Lerpwl, cathedral y Corff. Cyfeiliwyd yn ddeheig gan Mrs. John Hughes, Llan- fyllin, a Mrs. Roger Edwards, Llansantffraid. Dywedid fod hon yn un o'r eymanfaoedd goreu a gaed yn y cylch ens llawer blwyddyn. Y raao Mr. Hughe-i yn cael ei ddewis y naill flwyddyn ar ol y llall gan v dosbarth, ac y mae yn esgyn yn syniad y cylch dro ar ol tro. Yr oedd yn ei afiaith eleni. Yr oedd y gynull- eidfa fawr yn hollol yn ei law, yn enwedig pan yn canu Teyrnasoedd y Ddaear. Daeth rhyw lewych neilltuol ar yr hen anthem enwog, a bu raid ei hail ganu ac os rhywbeth, yr oedd yn well yr eildro na'r cyntaf. Yr oedd gwlith trwm yndisgyn ar y tonau ereill, ond datgan- iad o'r anthem oedd gogoniant y Gymanfa. Taffodd yr arweinydd oi holl ynni i'w waith, a "fchynnodd allan oreu'r cantorion. Deallwn fod ein cyfaill i fod yn lied brysuryr wythnos- au ne^af ynglyn a chymanfaotxld canu, yn Ne a Gogledd Cymru.. Yr oedd y trefniadau yn nwylo Mr. Thoma3 Jones, Tybaen nid arbedodd unrhyw drafferth, a choronwyd ei waith a llwyddiant. Rhoes y Parch. W. M. Jones air cynneG o groeso i'r Gymanfa ar ran yr eglwys, yr hon a wnaeth ei rhan yn ardderchog ynglyn a'r ddarpariaeth.-Bryn. Jab. RHUTHYN.—-Mehefin 1. priodwyd y Pte. T. D. Jones (yn awrgyda'r R.W.F., 3/4 fhtt., yng Nghroesoswallij a Miss S. A. Rob- erts, Clxyti Street. Y forwyn ydoedd Miss F. J. Hughes, a'r gwas Mr .Ellis Wifliams,-i gyd o dref henafol Rhuthyn. Methodd y Pte. W. J. Jones, brawd y priodfab, a bod yno, gan ei fod gyda'r Cheshire Regt. yn Whit- church. Cyflvvynwyd y briodasferch gan ei thad, Mr. Morris Roberts, Clwyd Street. Gweinyddwyd gan y Parchn. J. James (B.), cyn-weinidog, a W. R. Owen (B.), y gweini. dog preiennol. Methodd y Parch. Eiwy Williams (M.C.) a bod yno, gan ei fod yn y gwerayll yn Kinmel Park. Yr oedd cynhull- iad llu )sog yn y capel yn dystion o'r uniad. Cynhaliwyd y neithioryn nhy Mr. E. Roberts, 3 Springside, brawd y briodasferch, a thua 50 yn eisteld Wrth y byrddau. Cafwyd anerch. iadau gan y ddau weinidog a enwyd, a chan B. Davie3 (Glwydfryn), R. A. Jones, W. R. Gee (cofrestrydd), ac E. Williams. Darllen- wyd Uythyrau oddiwrth gyfeillion yn dy- muno'n dd a i'r par ieuanc. Derbyniwyd Uu o anrhegion gwerthfawr. Fel hyn y canodd Clwydfryn :—. Wedi mynd, ac nid yw mwy—yn hanes Hunanol y meudwy Ni fedrodd ddal heb fodrwy A rhin hon un awr yn hwy. Un Ilinell o oleuni-a haf teg Fo i Tom a Sallie Heinyf oes ddymunaf fi, A rhan ym myd rhieni. Mwy hafaidd na Mehefin-y bo'u hoes Heb eisiau na dry chin A mawrhad fedd fwy o rin, Na buddiol antur byddin. T.D.M.- I
[No title]
UNDEB Y CYMDEITHASAU GYM- RA.EG.-Cynhaliodd yr Undeb hwn ei gyn. hadledd flynyddol ym Merthyrddydd Sad wrn diweddaf, dan lywyddiaeth yr Henadur J. Jordan, LJansamlet. Yn y prynhawn, ethol- wyd Mr. E. T. John, A.S., yn ily wydd, yn He Mr. D. Lleufer Thomas trysorydd, y Cyng. Wi-a,Lewis,Peii y darren; ysgrifennyd.d,Mr.I). Arthen Evans, Barri, a Mr.Rowland Thomas, Aberhonddu, yn gy no rthwy wr iddo a.'r Mri. R. Edwards-Jones a W. O. Jones, Merthyr, yn archwilwyr y cyfrifon. Pasiwyd pender- fyniadau yn diolch i'r Bwrdd Addysg am a wnaed gyda't Gymraeg y n y F y sgolion dy dd iol wna,f-d gyd a .r Gy rnraeg VII. Y r -,7SgO]iOn (iyd(i iol ac yn pwyso am fwy o )e iddi yn y 'Pen v CymrWyd rhan gan Mr. John Lloyd, Pen v darren, y Parch. E. W. Davies. Ton, Pentre y Pro.,f. Joseph Jones, M.A., Aberhonddu y Cyng. W. Lewis, Pen y darren y Parch. — Davies, Waunarlwydd, a'r Cyng. Powell, Cwmllynfell. Ca,fwyd can gan Mr. W. 0. Jones (E08 y Gogledd), a chanwyd Rhyjelgan Cymru Newydd, y geiriau'n waith Brynfab, Pont y pridd. Ar ddiwedd y Gvnhadledd, aed yn orymdaith dan arweiniad Merthyrxab ac Eos y Gogledd, at gartrefi yr enwogion a gododd o'r dref Thos. Stephens, y Ileno, mawr; Joseph Edwards, y deIwedydd; Penry Williams, yr arlunydd a Dr. Joseph Parry, y cerddor. Siaratlwyd. arnynt gan Mri. J. B. Lewis, islywydd. Cymreigyddion y dref; Tom Price, Edwards-James, Tom Griffiths (Brydan), John Lloyd, ac yn diben- nu a chanu emyn-coffa, gwaith Merthyr- fab, Eos y Gogledd. yn arwain, ac yna ail ymffurfio'n orymdaith i Neuadd y Y.M.C.A., lie y lluniaethwyd pawb ar draul Maer y d ref (y Cynghorydd Harpur). Yn yr hwyr, yn y Dril,l Hall, dan lywyddiaeth y Maer, caed anerchiadau gan amryw canodd parti o fech- gyn Ysgol Dowlais, dan arweiniad. Mr. R. Price,y prifathro, a Miss Morfy-do. Evans yn cyfeilio caed gosteg o benhiliion gan Eos y Gogledd, a Mr. Aladdin Gibbs yn dilyn ar y delyn chwaraewyd sketch Gymraeg ddoniol tuhwnt, gwaith Mr. Phillips, Ffynnon Taf, a Mr. Wm. Lewis, Gelli Deg gynt, yn gyfar- wyddwr y chwarae. Dilynwyd 4 Ddoe a Heddyw, math ar antarliwtiau cerddorol a gwladgaro waitliMr. JohnLioyd,Peny darren, a'r parti genethod. a'u hactiaiwedi ymwisgo bob un yn hen bais a becwn Cymru Fu. Canwyd emyn-coffa Merthyrfab heno chefn ar Aberystwyth a chyn ymwasgar, diolchwyd i Arthen (ysgrifennydd yr Undeb) ac i Eos y Gogledd (ysg rifennYdd Cymreigydd ion Merthyr) am drefniadau mor gampus ac am gynhadledd a chyrddau mor flasus a sbardynol i ysbryd pob Cym.ro iawn. I O'R HEh SIR, SEF SIR F0N.—Yn Neuadd Dref Llangefni, bu cyfarfod dwys perthynol i blant Ysgol y Cyngor, ac a ddaliai berthynas neilltuol a thriwyr na cheid mo'u hanwylach yn y Sir; a dau ohonynt a ddalient gysylltiad arbannig iawn a bywyd y dreflan a'r wlad. Amcan y cyfarfod oedd dad- orchuddio darlun o'r dI'.Yeddar wr da, Mr. Wm. Thomas, y Llythyrdy rhodd ei fab, ac a ddadorch- uddid gan ei briod, Mrs. E. H. Thomas, y Llythyrdy. Hefyd ddarlun o Mr. Wm. Jones, A.S., a roddwyd gan ei chwaer, Miss Jane Jones, Gwalia House, ac a ddad- orchuddid gan Miss Evans, prifathrawes yr Ysgol. Gwr oedd efe y myn Cymru ei anwylo, ac y mae dar- lun o'i fywyd hardd ar lech ei chalon. Ffaelodd Mr. R. E. Jones, Llanberis, ddod i annerch oherwydd gwaeledd yn y teulu. A'r darlun arall, rhodd staff a phlant yr ysgol, oedd o'r milwr da a dewr, y Lance- Corp. Jack Jones, oedd yn athro yn yr ysgol, ac a roes ei fywyd yn aberth tros ei wlad, ac yn awr ddu ei gofwy a ysgrifennodd ei enw a llythrennau o oleuni yn ei hanes. Caed anerchiad tlws ar y milwr ieuanc gan Caerwyn.Un o wyr mawr Mon oedd yr Henadur Hugh Thomas, Beaumaris, a fu farw ar ddydd Llun, yn nhy ei ferch yn Llundain arwr a thad y Cyngor Sir. Yn un o brifon yr ynys, ac yn wr glew, llygadlym, yn gallu gweld yn ddwfn a phell, a phenderfyniad y Hew ynddo dros ei farn a'i egwyddor. Dadleuydd tyn a pheryglus mewn pwyllgor a chyn- hadledd. Bu am ddeugain mlynedd neu fwy yn un brifwyr amlycaf y Sir a chymerth ran arbennig yn ei bywyd goreu. Am ddeugain mlynedd yn aelod o Undeb Bangor a Beaumaris, ac yn wr y gadair ynddo am chwarter canrif. Efe a eisteddodd gyntaf o bawb yng nghadair urddasal y Cyngor Sir, ac nid eisteddodd neb ynddi ar ei ol a'i llanwodd yn fwy nac yn esmwythach. Yn ynad hedd, ac yn ddiacon cryf a dylanwadol gyda'r Annibynwyr; a bwlch mawr fydd o'i ol yno, yn ogystal ag yn y cwrdd chwarter, lle'r oedd ei welediad craff a'i farn aeddfed yn gymaint help. Bu'n faer Beaumaris fwy nag unwaith, a'i ddau fab sydd o'i ol wedi cael y cyffelyb anrhydedd o'u dyrch- afu i'r gadair facrol. Efe hefvd oedd v trwr a ofalai am bwrs Coleg Bala-Bangor. Ond dyma'r llaw a wnaeth gymaint o waith, a'r tafod a siaradodd gymaint, wedi tewi. Hunodd yn bymtheg a thrigain mlwydd oed a chleddid ddydd lau diweddaf.- Yn Siloh (A.),Cefncoch, Llanrhyddlad, treuliwyd awr neu fwy oedd yn ddiddorol odiaeth yng nghwmni Gwilym Hiraethogfawr, drwy gymorth darlith ragorol amo gan y Parch. T. Evans, Fronheulog, Amlwch, a brawd i'r Dr. Owen Evans. Byw a naturiol iawn oedd y disgrifiad a gaed ohono fel pregethwr, lienor, a bardd; a phwy yn fyw'a allai roddi disgrifiad gwell o William Rees," athrylith fwyaf amlachrog Cymru, na Mr. Evans ? Medd ar allu i ddarlunio, ac y mae'n edmygydd diderfyn o'i destun; wedi ystorio wm- bredd o'i waith a'i farddoniaeth yn ei gof, ac yn gallu ei ddynwared mewn ystum a llais yn ddiguro. Gwasanaeth cariad oedd ei ddarlith, er helpu'r achos yn Siloh, sydd dan ofal y Parch. J. S. Evans, Rose Cottage, Cemaes. Efe'n gefn i'r ddiadell fach, ac yn un o gedyrn yr ynys. A'r Cynghorwr J. C. Jones, Cafnau, mor barod a rhadlon yn Ilywyddu. Ym Mcthel y Bedyddwyr yng Nghaergybi, ar nos Fawrth, diddorwyd cynhulliad cryf gan y Parch. T. Idwal Jones, Rhosllannerchrugog, a'i ddarlith gampus a thra amserol ar Patch dyn. Nid oes neb yng Nghymru a mwy o fynd ynddo nag efe, a hwnnw'n "fynd" sy'n gwefreiddio'r dorf. Mae gwrando ar Idwal yn traethu ar ei destyn yn peri i ddyn anghofio'i "faich.Dan gysgod cwmwi du y bu hen dreflan Llanerchymedd yr wythnos ddi- weddaf, pan gyrhaeddodd gair fod un o'i bechgyn glanaf, hawddgaraf, a mwyaf addawol, wedi cwympo yn Ffrainc, sef Ted Parry, unigfab annwyl Mr. a Mrs. Parry, Ty'n y ffyn non. Clwyfwydefynyllinelldfin, ac aed ag ef i ysbyty yn Calais, lie y bu farw. Cyn y rhyfel yr oedd yn un o fasnachtai mwyaf Llundain, a'i ddyfodol yn ddisglair. Bu'n aelod crefyddol ffyddlon iawn yn Llanerchymedd, a'i gymeriad fel yr aur coeth. Efe'n nai i'r Heygwr cryf, a'r cynadleddwr cadam, Mr. H. Creigfryn Parry, Ceidio House, ac yn ddim ond tair ar hugain oed.-Llygad Agored. PRIODAS T ALSARN.-Ddydd Lliin diweddaf, yng nghapel M.C. Talsarn, drwy drwydded arbennig, priodid Mr. O. Llew. Owain, Bryn y Coed (staff golyg- yddol r Genedl) a Miss Claudia Roberts, B.A., ath- rawes yn Ysgol Sir Merthyr Tydfil, a merch y diweddar Mr..a Mrs. W. Roberts, n Cavour Streeg Talsarn. Mr. J. Jones-Owen (brawd y priodasfab ) oedd y gwas priodas; a Miss L. John, B.A. (Ysgol Sir Mountain Ash) y forwyn. Gweinyddwyd gan y Parchn. W. Williams a J. Morgan Jones, M.A., Merthyr. Canwyd yr Ymdeithg an Briodi ar yr organ gan Mr. J. W. Griffiths. G. & L.T.S.C., organydd Bethel, Pen y groes (cefnder y priodasfab), ac yr oedd y rhain ac ereill yn bresennol Miss M. C. Owen (chwaer), Mrs. M. Owen (mam), Pencerdd Llyfmvy (brawd y priodasfab); Mr. R. W. Roberts, brawd y briodasferch, yr hon a gyflwynid gan ei hewyfhr, Mr. Thos. Jones, Bryn Hyfryd, Talsarn. Wedi'r wledd a'r dymuno Duw'n rhwydd iddynt, ciliodd y ddau ddedwydd i Lerpwl am eu mis mel. Mr. Llew Owain yw awdur Cop,ant Fanny tones, priod y seraff John Jones, Talsarn; Bywyd a gwaith Ap Ffarmwr leuan Tzvrog ac y mae iddo gyfrol arall newydd ddod o'r wasg, sef Tom Ellis: Gtoladgarivr a Gtdeidydd. Bendith y Nef ar eu haelwyd, a mwy o flaen nag eriocd ar y pin sgrifennu bellach. wedi cael v fath eigion o inc serch i'w drochi ynddo. PRIODAS helvntion blinion wythnos y Pasc yn Nulyn pan ddinystriwyd yr heol brydferthaf yn y ddinas wrth orchiygu'r gwrthryfel a barocld loes a galar i gannoedd, ni bu bywyd y trigolion yn hir heb ddyfod i ryw fath o drefn. Prawf o hyn ydoedd y briodas hardd ddydd Mercher, y 7fed o Fehefin, yn y Capel Cymracg, neu y Capel Bach, fel y'i gelwir fynvchaf. yn Heol Dalbot. Nid yn ami y gofynnir i'r Parch. John Lewis wein- yddu ar briochs; canys bechan yelyw y ddiadell Gymraeg ym rnhrifddinas y Gwyddyl. a phair y cyfryw ddigwyddiad gyffro mawr vnddi. Teimla'r naill ddiddordeb eang ym my wyd y llall. fel y profwyd ar yr achlysur uchod, pan unwyd yng nghwlwm priodas Miss M. Parry, un o ffyddloniaid yr eglwys, a'r Parch. O. Selwyn Jones, Deganwy. Bu Miss Parry yng ngwasanaeth Syr John P. Griffith yng nghastell Rathmines, Dulyn, am ilyiiyddoedd lawer, a daeth y Marchog a Miss Griffith i'r capel i ddangos eu teimladau da tuagatynt. Y forwyn ydoedd Miss E. Roberts, o blith gwasanaethyddion Syr John, a chynorthwyid y priodfab gan yr Athro J. Lloyd Jones, M.A.,B.Litt. Y mae'r Parch. 0, Selwyn Jones yn adnabyddus iawn ymysg y Method- j istiaid Calfinaidd, yn enwedig yng nghylchoedd DyffrynConwyacArfon. Wedi'rbriodisgwahodd- wyd holl Gymry'r eglwys i'r Castell i fwynhau gwledd ddihafal o ddanteithion ar draul Syr John. Yr oedd baner Cymru yn cyhwfanu'n eofn yn yr a wel,.y ddraig goch yn rhoi cychwyn da i'r ddeuddyn ar eu gyrfa ynghyd. Mab ydyw'r Marchog i'r diweddar seraff o Gaergybi, William Griffith, ac nid anghofia ef na'i blant eu cystlwn a'u gwehelyth. Derbyniodd Mr. a Mrs. Jones anrhegion lawer gan lu o gyfeillion, ac yn eu plith swm o arian, a gwaeg aur a diamwnt gan Syr John, ac oriawr aur gan Miss Griffith. Diau y teimlir chwithdod marw ar ol Miss Parry, fel yr adweinid y briodasferch, a dymuna pawb iddi hi a'r priodasfab fywyd maith o wasanaeth Jfyddlon dan yr iau. Dyma rai o benillion Ap Huwco I ar yr achlysur :— Miss Parry deg, mor Hon a'r ha\ Heb ynddi ffug na stwr, A ini wnaiff wraig—gwraig od o dda A choron hardd i'w gwr Ni bu ei charedicach hi— Fy hoffus hawddgar ffrynd Ond meddwl hyn sy'n chwith i nii. Miss Parry wedi mynd Ymysg y Cymry'n Nublin O'i hol bydd colled fawr Lie bu mor barod gyda'i Haw, A chyson fel y wawr Wrth gefnu ar y Castle gwiw A'r Capel-ddedwydd le 0 boed Deganwy heb un briw, Ac iddi'n ddarn o'r ne'. Ffarwelio i'r hen enw wnaf— Miss Parry—enw gwyn f Fel Mrs. Selwyn Jones mi gaf Ei chyfarch ar ol hyn Yn Selwyn hi gadd gennad lor. Gwr cadarn fel y graig Ac onid gwerth oedd croesi'r mor I gael Miss Parry'n wraig ? D11<FR7 N NANTLLE: Marw Arweinydd Eitwog.-Bore Sul diweddaf, daeth y newydd prudd am farwolaeth Mr. Thos. E. Sarah, wedi cystudd trwm, ond byr. Ymfudodd ef a'r teulu i'r America bedair blynedd yn ol. Bu'n arweinydd Seindorf Arian Dyrffyn Nantlle am flynyddoedd yng nghyfnod mwyaf IIwyddiannus y Seindorf. Fe gofir mai merch iddo ef ydyw'r gantores adnabyddus, Miss Mary King-Sarah, fel yr adnabyddid hi cyn priodi. Cyd- ymdeimlir a'r mab, Mr. J. H. Sarah, Talysarn, yr unig un o'r plant a erys yn y wlad hon ac a'r teulu oil, y rhai a fu o fawr wasanaeth i'r ardaWdd hyn.— Ardahvr, EISTEDDFOD NANT-UAkf"R.-Dat i gytihyddu a chodi yn ei safon y mae Eisteddfod Nantmawr, Croesoswallt: dyma'r 22ain. Yr oedd y capel dan sang, nos Iau, yr 8fed. Llywyddwyd gan P. H. j Minshall, Ysw., Croesoswallt, ac arweiniwyd gan Mr. Jones, ysgolfeistr, Rhiwlas. Cyfeiliai Mrs. Denney, School House. Dyma'r beirniaid, cawsant amser prysur, a chymeradwywyd y dyfarniadau yn galonnog a brwdfrydig: Cerddoriaeth, Mr. Tom Car.ington (Peticerdd Gzvynfryn), Coedpoeth adrodd, y Parch. H. Well Jones, Croesoswallt; armywiaeth, Mrs. Leslie, Miss Nicholson, Mrs. Denney, Miss Hughes, Miss Mills, Mrs. Williams (Doelas), Trefonnen Mrs. Hughes, Tycanol; Mrs. Gittins, Bwtch; Mr. J. Jones, Nuttree Mr. F. H. Jones, Oxton. Gwnaed y trefniadau gan bwyllgor gweithgar achos yr Anni- bynwyr, y Parch. J. Howells a Mr. J. Gillham yn ysgrifenyddion, a Mr. T. Hughes, y Siop, yn drysor- ydd. Wele'r buddugwyr Adrodd i rai dan 14; T, Mary Jones; z, Sydney Williams. Adroddiad agored Miss May Jones. Am wneuthur ymenyn Mrs. Roberts, Erw Bank. Pwyntel ddarlun: i, Cyril Gillam, 2, Joshua Owen. Khaki Socks: Mn. Roberts, Erw Bank. Overall; Miss Jones, Croes- oswallt. Pincushion, Miss Evans, Croesoswallt. Mittens: Dora Edwards. Brat i eneth: Nellie Robinson, Porthywaen. Unawd ar y berdoneg: Miss Nellie Hay Lerpwl. Can gwerin: cyfartal, W. P. Jones, Llanrhaeadr, a W. D. Owen, Moelfre. Unawd bechgyn Fred Rogers, Nant y cawl. Eto, i enethod: May Jones. Deuawd i blant: Fred a Jack Rogers, Nant y caws. Her unawd (wyth yn cystadlu a chystadleuaeth odidog) goreu, Corpl. H. Melville Jones, y Bala. Unawd soprano neu con- tralto, Miss Gittins, Trefonnen. Unawd baritone, cyfartal, W. P. Jones, Llanrhaeadr, ac E. Grimes, Croesoswallt., Unawd tenor: Mr. W. Roberts, Croesoswallt. Corau plant, The Night Bells (Vin- cent), dau gor, sef Nantmawr (Gillam) ac Ysgol y Cyngor Croesoswallt (Crompton), a'r olaf yn trechu, ac yn cael canmoliaeth uchel. LLANFYLLIN.—Uri o'r Cymanfaoedd Canu goreu a gynhaliwyd yn Llanfyllin oedd un y Gylchdaith Wesleaidd, y gfed cvfisol. Cyrchwyd y cantorion 0 ddeng eglwys y Gylchdaith. Cynhaliwyd rihyrsals gan Mri. Herbert Watkinsac ereill, a dangos- wyd 61 llafur diflin ddydd y Gymanfa. Arweiniwyd gan Mr. Tom Carrington (Pencerdd Gwyniryri) Coed- poeth. Teimlwyd eneiniad ar y mwyafrif o'r tonau a'r emynau a chodwyd i dir ac awyrgylch uchel a defosiynoI iawn, yn arbennig gyda Trentham "Oaros gyda ni a chafwyd y grymus a'r mawreddog gyda Majesty a Brynglas. Chwaraewyd yn chwaethus gan y Misses Jones a Lloyd, a llywyddwyd gan Lieut. R. J. Davies a Mr. J. Griffiths. Rhannwyd nifer fawr o dystysgrifau i'r plant, a siaradwyd gan y Parchn. Dd. Morris, Gwilym R. Roberts, T, C. Rob- erts (Conwy) ac E. Whittington Jones Talsarnau. Dyma'r tonau a ganwyd Arizona, Pentecost, Cuddia Ii, Dan Ei Faner, Kane, Aurelia, Chant, Nicea, Majesty Heather dale, Trentham. Maidstone, Ar El Ben hQ'r Goron, a Brynglas.
Ffetan y Gol.I
Ffetan y Gol. I Cofied pawb /o n an/on i'r Ffetan mat dyinar gair sydd ar ei genau:- NITHIO'R GAU A NYTHU'R GWIR. Educational Books for British I Prisoners of War. SIR,Arrallgements have been made, with the approval of the Foreign Office, for extending to British prisoners of war interned abroad the benefits of the scheme, which has been in operation for the last year in connec- tion with Ruhleben, for supplying selected books of an educational character to those of the interned who may be desirous of con- tinuing their studies in any subject. Under this scheme several thousands of carefully selected volumes, mostly standard works, have been supplied to the Ruhleben Camp, which is now provided with excellent libraries (class, reference and lending). These books, which have been sent out, through the agency of officers of the Board of Education. have proved a great boon to the interaed and have enabled sustained educational work of a definite character to be carried on by the Camp Education Department formed among the prisoners. In view of the value of the work, the Board of Trade(MarineDepartment) have decided to take it into account, in con- nection- with their examinations for the certificates of competency granted by them to officers of the Mercantile Marine and the Fishing Service. Accordingly, arrangements have now been completed for recording the time spent by any prisoner interned at Ruhleben or Groningen in the study of nautical or other subjects. An appeal is, therefore, now made for a plentiful supply of new or secondhand books of an educational character, (light literature and fiction is available from other sources) to meet the needs of the many thousands of British prisoners interned in enemy or neutral countries. It is to be hoped that to this appeal there may be a liberal response. A circular explanatory of the educational book scheme can be ohtained by sending a postcard add ressed at the Board of Education, Whitehall, S. W., to Mr. A. T. Davies who is in charge of the arrangements.
Advertising
Coupon Rhad-Towirlaoth (Peidier a'i hollti'n rhydd). B T DD GRESHAM Fire and Accident insurance Society Ltd St. Mildred's House, £ Poultry LONDON, E.C. dalu jBIM (can pant) i gynrychiolydd eyfreithio a phersonol y sawl a fo'n ddiles-ddaliwr y coupon hwn, os y bo iddo fo neu hi cael eu lladd yn hollol ao yn uniongyrohol drwy ddamwain o fewn x Deyrnas Gyfunol i dren unryw Gwmni Reilftordd, Tramcar, Omnibus, Cab, nen Gerbyd Trwyddedig a Llog yn yr hwn y bo'r daliwr yn cael ei gludo fel teithiwr tocyn a ohlud, yn ddarostyngedie bob amser i'r amodau arbennig a ganlyn sydd i v ystyried fel rhan a chyfran o'r oytundeb- (aj Fod y marw'n digwydd o fewn denl niwrnod ar hagain wedi'r ddamwaiul (b) fod rhybudd ohoni'n cael ei roi i'r Gymdeithas e fewn saith niwmod yn eu Prif Swyddfa yn Llundain (e) fod y oyfryw dystiolaeth res- ymol parth achos y farwolaeth yn cael ei gyttwyno ag a fo'r Gymdeithas yn ei ofyn (d) fod y daliwr wedi 'sgrifennu ei arwydd- enw arforol, cyn i'r ddamwain ddigwydd, as ino yn y lie darparedig gogyfer a hynny (e) na bo'r Gymdeithas yn gyfrifol i fwy nag on person parth mwy nag un coupon yn y papar hwn ..r un cyhoeddiad arall (f) na bo'r ys- wiriaeth hwn ddim yn gaffaeladwy i bersonan tan ddeuddeg na thros-ddeg a thrigain mlwydd oed, ac a ddeil yn ddilys am saith niwrnod o 12 o'r gloch y dydd jri oodir. Arvyddnod y Daliwr rrigfod I Danysgrifwyr. Raid 1 dderbynwyr cyson T papur hwn 441m arwyddo'r Coupon oa ca'r Gymdeithas gwbl slcrwydd a phrawf.1 fod yn cael eu anfon Iddynt yn ddifwlch. J7 HUGHES  Tra<iloi?,—/ 20 Oxton M./??? BtMEMHM /??/?  /< ladies'  w ? v istumes /?   ??  X From »5/ 63/- Perfect Fitting Guaranteed. }lING UP 157r FOR PATTERNS, W. & J. VENMORE, Estate Agents & Volutrf 200 SCOTLAND RD., Liverpool ftmlww.om No. 4216 Royal (S llam). ALLAN VX LINE To CANADA IVERPOOI, GLASGOW, LONDON aBAYB TO CANADA, NEWFOUNDLAND & USA. 1# James St., Lireipool: 14 CookSfNB St., S.W., and 10S Leadenhall St.. London^ 0, W. HUGHES,o- & L T s e iArwtmmU y Gaum pw NthsvW M.C. Arweinydd Cymanfaoedd Canu, Beirniad, ac Arholwr. Parotoir Tmgtimoyr at Dyatyegrifmv «toeta) Oolcg y Solffa, Hen Nodiant a golf., 70 KINGSLEY ROAD LERP^ J. Lloyd Jones, & Co., ESTATE AGENTS, &o. 6 Lord Street, Liverpool rJuuBfmoMM mi MAMS. FRANCIS & HOLLAND, Sight Testing Opticians, AFRICAN HOUSE, < WATER STREET LIVERPOOL. (Close to the Town Hall). HARTLEY & CO., Liverpool 202 LONDON ROAD. IALBI BY ACCTION BVBEI lUBSDAr AND FRIDAY AT ONE, BATUBDAL NIGHX3 AT SEVEN. VALUABLB HOUSEHOLD rUBMTURB OF AU ONBOMPTIONB. MAQNiyiONNT NBW AND INOORD-HAND PIANONORTBA, LARGE VABISTS OF DEDSTBADS. BEDDING, AO, BYI&T NEOESSIXY POB HOUSEKEEPING. ATTEND THESE SALES AND SAVE AT LEAPS 80 PIM ORNT. A MAGNIFICENT SELECTION OF SUPEMOR FUBNITUBE I8 ALWAYS KEPT is STOCK, AND ANYTHING MAY BB PUBOHAMB BY PMVATN TREATY. GOODS STORED. On view 8.80 a.m. to 0.80 p.m.; Saturday 1 paj6 wolepho- 17M ttOteOpNhoSM IGNMNNM (EITHER LARGE OR I.KAU OF ANY DESCRIPTION INVITED FOR IRMS SALES. BEST RESULT GUARANTEED. I It yon want I The Moat Compreheativ# | POLICIES AD THE BEST TERMS write for pudoularø to The Gresham LIFE, FIRE, AND ACCIDENT Insurance Offices. Boadlomee < Qlit. Mildrods Bout Poultry. f LONDON. Le. Branch Omce I I 014 It.zcbaD.. alld. LIVERPOOL. JAMES II. SCOTT. Gcnertl Mtikkgcr f Balls' Wedding Rings. Guinea Gold Wedding Rings from 7(6 to 601-. Half dozen Best Electro-plated Spoons given to each purchaser of a Ring. BALL'S LUCKY WEDDING RING DEPOT, 33 LONDON ROAD, LIVERPOOL Finger Siae Card post free. Close on Wednesdays at 1 o'clock. Yn awr yn Barod. COFIANT THOMAS GEE, GANm- [ITHOMAS GWYNN JONES. Oynnwysa y cyfrol 650 0 dudalenau ynghyd ag amryw ddarluniau. Pris wedi ei rwymoi mewn llian h&rd; 6/- Cyhoeddedig gan ORB a'i FAB.;Cyfc, Dinbych