Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

7 articles on this Page

Advertising

Advertising

Advertising

Tram !-•" Sylwedydd."

News
Cite
Share

Tram !-•" Sylwedydd." Os yw cydwybocl y Sylwedydd a sgrifen- nodd i'r BBYTHON diwoddaf ar "Godi Bwgan" cyn dorteuod a'i rosymag, mae hi cyn deneuod f.e ysgafnod ag edafedd y gwawn. Cymerwn ofel i wneuthur ein safla'n glir, gan warchod rhag unrhyw ddiystyrwch o'r dosbarth a deimlent anhawster moosol a chrefyddol yngl £ n a'r rhyfel. Folly y gwnaethom o'r dochreu, fol y gall y neb a sylwodd ar ein nod- iadau wybod. Ond yn y Drych cy n y diweddaf, cyfeiriasom at ddosbarth noilltuol o wrth wynebwyr cydwybodol a ymddangosod.d, o flaon eu profwyr awdurdodadig ae, ar sail yr adroddiadau cyhooddodig yn y nowyddiadur- on, clywodasom ddarfod i rai ohonynt ddy- wedyd na fyddent barod i ymgoleddu milwr clwyfedig, am y byddent trwy hynny'n cefn- ogi rhyfel. Yr ydym yn sicr ddarfod inni ddarllen y cyfryw dystiolaothau, ac mae gen- nym ddigonedd o dystion eraill i'n cadarnhau. Ac yr ydym yr un mor sicr na sonnid pa un ai yn y khaki, ai allan o'r khaki, y dywedai'r "gwrthwynebwyr" hynny y byddent barod i actio'r fath ddiefligrwydd creulcn at gyd- ddyn. Eddyf Sylwedydd ei hun gywirdeb ein casgliad, pe gallai grodu'r ffaith yr honnem ei sylfaonu arni "Nid oes neb yn oi synnwyr a fnasain gwrthod helpu dyn am ei fod yn filwr, a buasai unrhyw un a ymddygai felly yn haeddu'r dirmyg mwyaf." Yn awr, dyma sail Sylwedydd i amou cywirdeb ein sylfaen Ond ni welais o gwbl neb yn dwoyd na roddai help i gloff i'r ysbyty, ac nad ym- geleddai druan ddyn tan ei glwyfau." Felly, yn ol rhesymag Sylwedydd, mae ei anwybodaeth of o ffaith yn brawf nad yw'n bod, neu o loiaf y dylid ei hameu. Gall fod gwybodaeth Sylwedydd yn aruthrol o fawr, ond rhaid wrth lawer o berswad. arnom cyn y gallwn gredu ei fod yn hollwybodol, Ac ebe efe Gofynnaf i wr y Drych ei nid dyma y rhai 44 oedd o flaon e' foddwl pan yn ysgrifennu'r geiriau ? Dyrna'r dyn-nou'r ddynes-p. briodolai i ni y cast o greu bwgan o'n dychymyg ein hun, a'i gymhwyso at arall. Y rhai o flron ein meddwl wrth ysgrifonnu oedd y rhai a nod- asom yn glir ac mae'r Sylwedydd hwn yn tynnu darlun o rywrai a welodd ef, ac yn ceisio'u gwthio i'n meddwl ni, ac yn ein cy- huddo o fwrw ei ddirmyg it y safle honno." Ond nid ydym yn ddigon ifanc, na digon hen, i oddef i neb wthio'r hyn a fynnont i Irwr ein gwddf. Beth, tybed, yw safle'r Sylwedydd ei hun ? Nid hawdd deall'; ondsylweraryrym- adroddion hyn Gwelais innau lawer enghraifft o rai yn gwrthod yn bendantymuno yn wirfoddol ag unrhyw ran o'r Fyddin, na'r Y.M.C.A., na'r Red Gross, nag arall Os helpu'r truan ac ymgeleddu'r cloff sydd eisiau, oni fedr dyn wneud hynny lawn cystal mown siwt gyffrodin ag mown khaki ? Proffesa Sylwedydd barodrwydd i ymgeloddu'r clwyfedig, er i hwnnw fod yn filwr, ac ni fyn- nem ei amou. Sylwer ar hyn Pam y rhaid rhoi'r pwn o ymuno a'r Fyddin ar gydwybod dyn sydd yn fodlon ymgeleddu'r truan a helpu'r cloff ? Gelild tybio fod Sylwedydd yn brysur wrth y gwaith o ymgeleddu clwyfedigion a diddanu rhai trallodus, ond ei fod yn anfodlon i wisgo'r fath both a khaki am ei gydwybod." Wrth gwrs, gall fod gwyrni yn ein barn, ond, i ni, ymddengys y cyfyngiadau a ddyry Sylwedydd ar actau o garedigrwydd yn llawer tebycach i ymddygiad mursen Phariseaidd nag i eiddo brawd Cristnogol. Nid yn unig ni fynnai dynnu cledd fol Pedr, eithr mynnai ystyried amryw bethau cyn ymgeleddu clust Malchue. Faint bynnag o gydwybod sydd yn llythyr Sylwedydd, mae ei galon fel trlp o ia ac wrth feddwl am gyflwr y clwyfedigion rhyfel, da fod iddynt gynorthwywyr nad ydynt wedi I ylchu eu hunain a gwifrau pigog y Sylwedydd hwn. Cysur i lawor tad a mam, gwraig a phlant, yw gwybod fod ynglyu a'r Y.M.C.A. a'r Groes Goch—a ddirmygir gan y gohebydd tan sylw-foibion a merched y bu gwiw gan ddynt wisgo khaki or mwyn mynd cyn nesod ag y gallent i gyd-ddyn archolledig, gan nad faint eu casineb at ryfel ei hun. Gan nad both all fod y gwahanol farnau am y Gwn Mawr, synnwn weld neb, yn onw'r Crist, yn poeri gwawd ar y Groes Goch. O'n rhan ni, gydwybod a chalon, gwoll gennym fuasai ein gosod ar ffroen magnel a'n saethu ymaith yn llwch na moddu'r ysbryd allsai sgrifennu mor sych-gywrain a dicra ag y gwnaeth Sylwedydd ar y fath fater prudd-dyner ag ymgeleddu dyn a glwyfwyd wrth sefyll rhwng y gelyn a ehartrefi ei wlad. Pwy bynnag a gaiff milwr i geisio lleddfu'i ddolur & diddanu'i galon yn oi awr olaf, yn y ffrynt, gall fod yn sicr na wel wyneb yr un Pasiffist o'r math a ddiffynnir gan Sylwedydd. Pa fodd y gallai'r dyn oddef i'r Nefoedd Wen edrych p,rno'n gwneuthur trugarodd a neb a'i "gydwybod mewn khaki Ond mae Sylwedydd a'i ddosbarth yn sefyll dros "gydwybod." Mawr fu'r dadlu rhwng athronwyr moddwl a moes ynghyleh y Gydwybod, a'r gwahani;.eth rhyngddi a'r farn, etc. A gall y bydd hi'n destyn trafod- aeth o'r newydd ar ol y rhyfel. Bydd pob math ar ddameaniaethau moesegol a diwin- yddol yn rhwym o gaol eu trychwalu a'u hail- ystyried. Ond, yn ddiimeu, dylid parhau i graw gwroldeb gonest fel un o arbenigion dyn cydwybodol. Eto, or hynny, y dosbarth a honnant fwyaf o "gydwybod" ynglyu & Phasiffistiaoth, o loiat yn Y BRYTHON, yw y rhai nad ydynt, fel rheol, yn cyhoeddi na llythyr na chan ond yng nghysgod enwau anadnabyddus. Od ydynt gydwybodol, pam na byddant wyneb-agored ? Yr wyneb a oleuir gan gydwybod, ni raid cywilydd o'i ddangos. Nid oes deddf gwaharddiad ar lewych o'r fath, neu ni ddylai fod. Os yw'r Sylwedydd hwn mor gydwybodol a'i honiadau, coded y lien oddiar ei ffenestr, fel yr ym- ddisgleirio'i oleuni allan yn ei holl danbeid- rwydd, i'r tywyllwch dudow y tyb ein bod ynddo gyda golwg ar berthynas cydwybod a khaki mewn gweithredoedd o drugaredd. Ein gofid, erbyn hyn, ydyw ddarfod inni roi cymaint o sylw i lythyr mor ddisylwedd ag eiddo Sylwedydd ar "godi bwgan." Un bwgan sydd ganddo khaki yw hwn nw, ac mae'n amlwg fod arno'i ofn Wel, rhyngddynt hwy a'i gilydd, o'n rhan ni, o hyn allan.

Trem Mid d) dd nid ,nos.

Clep y Clawdd

Advertising