Y Brython

Mr GOSTEG. ] Cofiwch y Morwyr.—Yr wythnos nesaf. J. Morgan. DÙws y Llyn Ha leu.—Rhaid eich bod yn Gymro caredig ac o'r iawn ryw, pan ddaliech i anfon y fath drugareddau drudion i Gell y Gol. o le mor bell. Dioleh yu fawr i chwi drosom ni a'r eneth acw am eu rhoddi, ac i'r Mri. Montgomery Ward & Co., Chicago, am eu hanfon mor dwt a diogel, ond fy mod yn gwenu ar yr address: Mr. Y. Bry- thon, Editor, etc." Goleuwch hwy, da chwi. J.M., rhagi rhywun ofyn inni talfyriad o beth ydyw'r Y. yna. Bydd yn dda gennych glywed fod eich hendref (Wyddgrug) wedi cael fiun Ambrose Lloyd yn rhad-rodd gan ei fab, Mr. C. F. Lloyd, Mus.Bac., Newcastle ac fod Cymry Lerpwl a'r wlad wedi dathlu ei ganmlwydd yn deilwng o'i athrylith. Sbiwch ar tudal. 3 gael i chwi weld beth a wnaed yn y Rhondda. Os eir ati, ar ddiwedd y rhyfel, i godi cofgolofn iddo yn ymyl un Daniel Owen, ar fuarth Neuadd Sir eich hen dref, pa sawl sofren gaf fi roddi ar gyfer eich enw chwi ? I Oes yna Gymry o worth yn Ninas y Llyn Halen heblaw y chwi ? Gwladgarwch ac nid Jingoyddiaeth.—Y mae Swyddfa Addysg Cymru yn Llundain wed. cyhoeddi llawlyfr eleni eto gogyfer a hyffordd1 ysgolfeistri ac athrawon y wlad sut i iawn- gadw Gwyl Ddewi. Fe gofir y llawlyfr coeth 8. hardd ei ddiwyg a gyhoeddwyd y llynedd nid yw hwn yn hafal i hwnnw. nac mor neilltuol o Gymreig ei nodwedd eithr y mae ynddo genadwri werthfawr, deilwng o sylw pawb sy'n caru ei wlad ac a fynnai wybod sut i wreiddio had y genedl mewn serch a gwas- anaeth iddi. Gosodir pwys ar addysg foesol, a pheidio a bodloni'n unig ar ganmol gor- cheation allanol a thymhorol, neu beth bynnag y dylid eu galw. Y gwir yw, Gymry annwyl, fod yn hen bryd dysgu'n gwlad mai'r dyn .y'n byw bywyd glan, sobr, ac anrhydeddus ymhob cyswllt, ydyw'r unig wladgarwr iawn, ac nid y llall sy'n clochtar mor Jingoaidd am orchestion corfforol, ond mor ddiystyr a di-ddirnadaeth o sylfaan foesol pob ymherodr- aeth. Ni waeth faint o Germaniaid a laddwn os gadewir y dafarn yn fvw,—y mae'r gelyn mwya'n fyw o hyd. Patriotism yw teitl y Byfryn y sonnir amdano ao fe haedda sylw'r ysgolion a'r wlad drwyddi.

DYDDIADUIl. I 10NAWJI 1916 29-Eisteddiod Plant Bootle 81-Darlith yn LairdJStreet CHWEFROL. 8—Cymdeithas Genedlaethol Cilgwri 9—Oyfarfod Cystadleuol Princes Road ja—Seiat Undebol yn Clifton Road ll-Oyfarfod y Gymdeithas Genedlaethol 12-13-Cylarfod Pregethu Crosahall Street 12-18-Cyfarfod Pregethu'r Tabernael 13-Cyiarfod Pregethu Park Road 15-Darlitb Vittoria Street .i 19—Drama Owen Glyn Dwr," 19—Darlith Crosshall Street 22-26—Gwyl Ddirwestol 28-27-Cyfarfod Pregethu Marsh Lane MAWKUH 1—Cinio GwylJDdewi 4-Cylerfod Cystadleuol Unedig yn Crosshall Street 4-Cymanfa Unedig v Plant yn Parkfield 10—Cyfarfod y Gymdeithas Genedlaethol 11-12-Cyfarfod Pregethu Great Mersey Street 10, 11, 12—Cymanfa Flynyddol Wesleaid Lerpwl, etc. 18-Darlith Crosshall Street 18-19—Cyfarfod Pregethu Grove Street a Heatbfleld Rd. 19-Cyfarfod Pregethu Vittoria Street 25-26-Cyfarfod Pregethu Laird Street 27—Cymanfa Ganu'r EBRILL. 26, 21, 22, 23—Cymanfa'r Pasg yn Palmers ton Drive MAI 20-21—Oyfarfod Pregethu Grove St. a Heathfield Road

Gyhoeddwyr y Cymod Y Saboth nosaf. I Y METHODISTIAID CALFINAIDD PRIJWHS ROAD—10 a 6, H. Harris Hughes BATED STREET—10.30 a 6, T. J. Rowlands FITZCLABENCE ST—10 a 6, W. Owen BOUGLAB ROAD—10 a 6, W. M. Jones 4MATHAN STRRET.-1030 a 6, J. Owen CBFLBSHALI Sr.—10.30 a 6, Robert BobertsBfall Newydd AN D ROAD-IO.30 a 6, R. R. Hughes NBWSHAM PAM-10 a 6, L. Lewis BOMLE-10 a 6, J. Daniel Evans PARKFIELD—10.30 a 6, G. W. Griffith SüCOMBE-IO.30 a 6, R. Aethwy Jones GARSTON-10.30 a 6, O. Lloyd Jones ROCK FERRY—10.30 a 6, O. J. Owen WALTON—10.30 a 6, R. W. Roberts WATERLOO—10.30 a 6, D. Jones Pmn. ROAD-10.30 a (I. E. J. Evans Sues LAKE—10.30 a 6 W. Henry WEBSTER ROAD—10.30 a 6, Robert Beynon, Abercrave LAIRD STREET—10.30 a 6, D. D. Williams WOODCHURCH ROAD-10.30 a 6, W. O. Jones 2IHW BRIGHTON—10.30 a 6, Meirion Roberts,Llandudno WBST KmBy-ll a. 6, R. J. Williams SOBTHPORT—10.30 a 6, R. Davies HVYTOK QUARRY—10.30 a 6 David Jones, Crewe. WHTSTON—10.30 a 6, John Roberts ST. HELENS JUNCTION-W. Wilson Roberts, Bootle. SIR. HELENS-D. Jones Hughes, Bootle. ItoESMERE PORT—10.30 a 6, Chwaer Evans ABBTON-IK-MAKERPIELD—10.30 a 6, John Williams 8&ELYEB.SDALE-IO.30 a 6, Wm. Hughes, Lerpwl. WIGAM- 2.30 a 6. TJPPER WARWICK STREET—6.15 Griffith Jones SactTH STREET-6 Ivor Haei Jones BASKHAXL—6.15, MIDDLESBROUGH—10.30 a 6.30, T. J. Owen SUNDERLAND-IO.30 a 6, M. R. Moses a J. Smith a 6, R. P. Jones EASISGTON—10.30 a 5.30, Gwas. Cerddorol BLDON—10.30 a 5.30, J. LI. Williams SWKEON OAK (Undebol)-10.30 a 5.30 John Evans YR ACHOSION SEISNIG OAKITELD ROAD—10.45 a 6.30, H. Ridehalgh Jones JSVEKTON BROW—10.45 a 6.30, D. T. Morgan, Bala. CATHARINE STREET-ll a 6.30, J. Talog Davies WTTLMER ROAD—10.45 a 6.30. Gwilym H Evans SPJlLLOW LANE-11 a 6.30, G. R. Jones XISCARD—10.45 a 6.30, Emlyn James BREEZE HILL-ll a 6.30, OSRELI., BOOTLE-ll a 0.30, J H Evans YR ANNIBYNWYR TABERNACL—1 0.46, D. Adams, 6.30, O. L. Roberts PARK ROAD—10.30, J J Roberts, 6, J. V. Lewis GReVE STREET—10.30, O. L. Roberts 6.15, D. Adams CLIFTON RD—10.30, J. V Lewis, 6.15, J. J. Roberts <3T. MERSEY ST—10.30 G. J. Williams, 6 D Oliver, Tre- ifynnon MARSH LANE—10.30 J 0 Williams, 6. A. Jones, KENSINGTON—10.30 A Jones, 6, J 0 Williams TMMITY ROAD-10.30 T Price Davies, 6 E H Roberts, LKCARD—10.45. E H Roberts, 6.15. T. Price Davies VITTORIA ST-10.30, D Oliver, 6 G J Williams BALMORAL ROAD—10.30 a 6, G Evans HEATHFIELD RD—10.30, Ysgol, 2.30 T Price Davies EABLES'EOWN—10.30 a 5.30 W 0 Jones, Manceinion SEWPHPOKT— 11 a 6.30, ABHTON-IN-MAKERFIELD—10.30 a 5.30, William Jones JPRESCOT—10.30 a 6.30 John Williams, Ashtoa THATTO HEATH-5.1, David Hughes, Bcot)e tSoitBORNi;—10,30 a 5.30, L Y WESLEAID OAKFIELD—10.30, T. Isfryn Hughes, 6 J/Roger Jones SPELLOW LANE—10.30, R. W. Jones, 6, Aaron Owens BOOTLE—10.30, J. Lloyd Jones 6, R. W. Jones EDGE HILL—10.30 J. Roger Jones, 6, T. Isfryn Hughes KNOWSLEY ROAD—10.30 Aaron Owens, 6, J. Li. Jones MYNYDD SKION—10.30 a 6, R W Davies, 6, D Tecwyn Eva ns BIRKENHEAD—10.30 D Tecwyn Evans, 6Edw Davies WIDNES—10.30 a 6, J Evans GARSTON—2.30 R W Davies 6, P Lloyd EGREP,le-NT-10.45 Ed Davies, 6, R W Davies Y BEDYDDWYR EVERTON VILLAGE-10.30 P Williams 6 D. Powell EARLSFIELD ROAD-10.30 a 6, Thos Michael, Cilgeran BALLIOL ROAD—10.30 D Powell, 6, Peter Williams BOUSFIELT) STREET-IO.30 a 6, M. Griffiths WOODLANDS-10.30 a 6.15. J. Davies EDGE LANE—10.30 a 6 H. R. Roberts SEACOMBE—10.45 a 6.15, ll. Lloyd PALMERSTON DRIVE—10.30, L. W. Lewis, 6, E.W.Wynne EGLWYS ILYDD Y CYMRY CANNING STREET—10.30, D. Davies, 6, W. O. Jones HIGH PARK STREET—10.30 a 6, W R Williams BOOTLE-IO.30, W. O. Jones 6 D. Davies BIRKENHEAD—10.30 E Evans 6 R T Roberts DONALDSON STREET—10.30 a 6 R. Williams, Crewe YR EGLWYS SEFYDLEDIG DEWI SANT—11 a 6.30, R. D. Hughes ASAPH SANT—10.45 a 6.30, DEINIOL SANT—11 a 6.30, Griffith Jones WINIFRED SA.NT-ll a 6.30, J. Hughes

Heddywr Bore I sef bore dydd Mercher. j SYR FRANCIS EDWARhs.—Bu ef dan arfau'r meddygon yr wythnos ddiweddaf, a daeth gair i Landrindod ddydd Sadwrn ei fod yn gwella'n foddhaol. DILYNYDD IRFON.—Y mae'r Parch. Wm. Evans, a weithiai gyda'r Genhadaeth yn Blackpool a Salford, wedi cydsynio—am beth amser-i fugeilio eglwys Annibynnol Saesneg Llandudno, sef corlan y diweddar Barch. Irvon Davies, a fu farw mor sydyn yn Llun- dain, ac oedd a'i weinidogaeth mor boblogaidd yn Llandudno a phobman lie r elai. + RHWNG DA U DAN.Dynol fel y mae hi ar Gyngor laandudnb, ca.nys y mae'r bobl sy'n malio,,mwy' airt golffa nag ydynt am gref- ydda ar y Saboth eisiau cael caniatad i chware ar Ddydd Duw ar linciau'r Maes Du, sy'n eiddo'r Cyngorond y bobl sy'n parchu'r Dydd ac yn caru tawelwch a pharch a defosiwn, eisiau i'r Cyngor wahardd y chwarae'n groew a diofn. Y mae wyth o eglwysi Ymneilltuol y dref wedi gwrthdystio yn erbyn y dull hwn o sarnu'r Saboth. + LLWYBR LLITIIRIG Y DAFARN.— Gwnaeth Mr. Meredith Jones, Llandegla, waith da ac angenrheidiol iawn yng Nghyngor Dosbarth Rhuthin ddydd Mawrth yr wythnos hon, sef galw sylw fod ymrestru a'r Fyddin yn cael ei hyrwyddo mewn ffordd annheg ac annheilwng yn Llandegla, sef mewn tafarn. Yr oedd ef wedi cael gorchymyn i wrthdystio yn erbyn y camwri. Gwyddai am rai gwyr ieuanc o'r ardal oedd hyd yma heb fod dros riniog tafarn yn eu bywyd, a gwarth o beth oedd eu gorfodi i fynd fel y gwneid yn awr. Diolchodd y Cyngor i Mr. Jones am godi'r pwnc i sylw, a chyfarwyddwyd eu clerc i ohebu a'r awdurdodau am iddynt newid eu trefniadau, a hynny ar unwaith.—Y mae Mr. Meredith Jones yn fab y diweddar Mr. Wm Jones (Ehedydd Ial), awdur Emyn y Melit, a genir tra bo Cymro a Chymraeg Er nad yw'm cnawd ond gwellt, I;a'm hosgyrn. oil ond clai, Mi ganaf yn y mellt,— Maddeuodd Duw fy mai; Mae Craig yr Oesoedd dan fy nhraed, A'r mellt yn diffodd yn y Gwaed. A'r mellt ya diffod(I I

uwuin Glyndwr' (Gan BEDR HIR). Perfformir y Ddrama uehod Yn y TOWNHA.LL, BOOTLE, Nos Sodwrn, Chwef. 19, 1916, Gan GWMNI GL YNDWR. Yr elw i Gronfa'r Town Hall at Gysuron y Mil wyr. TOCYNAU, 2s., Is., a 6ch. I'w cael gan y Parch. P. Williams (Pedr Mr), 21 Wadham Road, BootIe Mri. J. W. Roberts, 14 Kemlyn Rd., Anfield W. George, 58 Cam- bridge Rd., Bootle J. D. Roberts, 42 Sidney Rd., Bootle. Liverpool Guardian Trade Protection Society 'Phone 4865 Baak, Wires" Praosufcioa' The Oldest Provincial TRADE PROTECTION SOCIETY A MUTUAL SOCIETY Governed by a Board of Honorary, Directors. or terms write-F. MEATHES, Secretary, Lil North John Street, Liverpoo Mr. WILFRID JONES, A.R.A.M., TEACHER OF SINGING, Begs to announce that ke visits Liverpool weekly. For terms apply to -— Messrs. RUSHWORTH & DREAPER. Islington, or Brynmeirion, Wrexham. K/'jCanodd ormod am Gymru a ttiragwyddoWeb.— Ar garregfedd y bardd. EGLWYS lMETHODISTIAID CAEFIN- AEDD. LAIRD ST., BIRKENHEAB. Darlithir ar "Ben Bowen" Yn yr Addoldy uohod, NOS LUN, ION. yr 3lain. 1916, Gan y Porch. R. BEYNON, B.A., ABERCRA VE. Cadeirydd J. H. JONES. Ysw., Go), "Y Brythoa. I ddechreu am 7.30. TOCYNAU Ech. YRUN The 21st Annual Widnes Eisteddfod will be held f THURSDAY, FEBRUARY 24TH, 1916 Musical Adjudicator MR. TOM PRICE, G. & L., Merthyr Tydvil. CHIEF CHORAL, Congregational Choirs: "0 where shall rest be found (R. S. Hughes). JUVENILE CHOIRS Merry Playtime, Hail n (Tom Price). ? CHALLENGE SHIELD, for Elementary or Sunday School Choirs: "Night has passed away (S.A.). (Pattison Haynes). DOUBLE QUARTETTE, Adult Male or Female Voices: 0 God, we have heard with our ears." DUETT, T. and B.: The can to ARns" (R. S. Hughes). Also Soprano, Contralto, Tenor, and Baritone Solos; Pianoforte and Violin Solos, Action Songs, and Challenge Solos Recitations) and Needlework Competition, etc., etc. Full list of Subjects, Prizes, and Conditions, free (per post, id. stamp) from the Genera! Sec., J. G. JONES (Collenfab), Bryn Awel," j III) Fairfield Road, Widnes ALLAN O'R WASG. Llawlyfr ar y Gwyrthiau. Newydd ei gyallun a'i gynawys, ac wedi ei drefnu yn bwrpasel gogyfer a Dosbarthiadau yr Yscol Sabothol. ( Pris 1/- drwy y post. Telerau neillduol i Ysgolion a Uyfrwerthwyr, I'w gael oddiwrth yr Awdur- Y Parch. J. E. DAVIES, 6 The Grove, Holywell, N. Wales. -m_ TELERAU AM HYSBYSIADAU. Man Hysbysiadau, megis Moywynion, yn eisiau, etc., Genedigaethau, Prioiasau,, Marwolaethau 14 o eixiau, un tro, h. 3d., a 6dl. am bob tro yehwanegol 21 eto eto Is. 6d., a 6d. eto > 28 eto eto Is. 9d., a 9^. ete 5. 35 eto eto 2s. Zd.,i\ is. eto s -Rhaid anfoii blaendal gydar airchob. YN RISIBU.-Bachgen wedi eael addysg dda, mewn Cyfrifdy ((,Io%inting House). Ymofynner drwy lythyr, W.H. WATTS & Co,. Ltd., Compton House, Liverpool Printed and Published by the Pro- prietors. Hugb Evans and Sons, 35608 Stanley Road, Liverpool, In the County of Lancaster. Tel 191 Bootle. I I

I ParJiad o tudal 7 CYNGERDD DONALDSON STREET—Llwydd- iant digymysg fu gwyl de a chyngerdd blyn- yddol eglwys Donaldson Street, prynhawn a nos Sadwrn ddiweddaf, a'r hin o'n tu i gael cynhulliad Iluosog. Wedi gwneud y goreu \1' danteithion a huliai'r byrddau, yr oedd pawb mewn hwyl i fwynhau'r canu. A chanu tan gamp a gafwyd hefyd, gan Miss Maude Jones, soprano Miss Annie Hughes, con- tralto Mr. Griff Owen, tenor; a Mr. E. Walter Williams, baritone. Rhwng rhagorol- deb y canu, a gwerthfawrogiad y gynulleidfa ohono, bu raid cael dwy gan am bob item oedd ar y rhaglen. Dal i ddringo a gloewi y mae Miss Annie Hughes, nes bod beHach yn un o oreuon y d.dinas a'r cwmpasoedd. Ynganed hi ei geiriau bob amser fel y gwna yn awr, ac fe bentyrrir clodydd ar ei phen. Ni chlywsom Griff erioed yn canu'n well, yn enwedig ei ddatganiad ilawn ysbrydiaeth o The Veteran's Song. Newydd i ni ydoedd y ddau arall,ond da fydd gennym eu clywed eto, —rhagddynt yr elont. Miss Jennie Jones, Donaldson Street, gyfeiliai, ac a roes unawd ar yr offeryn yn swynol odiaeth. Mr. Rees Jones, Birkenhead, oedd yn y gadair, a'r Parch. D. Davies a Mr. Humphrey Jones yn diolch. HIRAETHTJ AM RHYS ROBERTS.—Loes drom i hawb a'i liadwaenai oedd clywed i'r cyfaill hawddgar a siriol Rhys Roberts (un o filwyr y Liverpool Pals ") golli ei fywyd ar feysydd Ffrainc damwain fu, sef ffrwydriad bomb, ac a'i lladdodd ef a dau arall ar amrant- iad. Chwith yw'r atgof amdano efe'xi Ilano gyda'r harddaf a mwyaf golygus a welwyd un amser yn rhadlon a serchog ei natur canu lond ei galon a'i rodiad a'i fuchedd yn batrwm. Daeth i Bootle oddeutu pum mlyn- edd yn ol, o Nant Gwyiiant, Arfon mab ydoedd i Mr. a Mrs. Wm. Roberts, fferm y Bwlch. Yr haf diweddaf, priododd a Miss Edith M. Griffiths, ail ferch Mr. a Mrs. William Griffiths, Derby Road gynt, Benllech yn awr. Ymunodd a'r Fyddin ar ddechreu'r rhyfel aeth gyda'i gatrawd i Ffrainc rai misoedd yn ol, gan gychwyn yn siriol a diseremoni a thrist i'w gyfeillion lu feddwl rhoi'r wyneb hoffus o dan y gro mor gynnar, mewn gwlad estronol, a gysegrir y dyddiau arswydus hyn a gwaed cynifer o'n dewrion. Cydymdeimlir yn ddwys a'i weddw yn yr alaeth du hwn sydd wedi dyrysu bywyd ac a'i rieni hoff; dyma y trydydd mab a gollasant yn lied ddiweddar. Aelod yn eglwys M.C. Stanley Road oedd ein cyfaill, ac yn fawr ei barch yno. Mae pedwar ugain o'r eglwys wedi ateb galwad eu gwlad efe yw'r cyntaf i gwympo ar faes y frwydr, er y y bu eraill trwy gryn enbydrwydd. Boed yr Aden Fawr drostynt; cu iawn ydynt gennym. Cafodd ei briod lythyr tirion a dwys iawn ei gydymdeimlad oddiwrth y Parch. Linton Smith, caplan yr, 89th Brigade wele ddarn o hono That afternoon I laid him and his friends to rest in the beautiful little military cemetery which has been formed near by, and which after the war will become British property, so that the graves will H always be cared for. A carefully made cross with full inscription marks each grave and I shall be personally res- ponsible, as long as I am here, for seeing that the cemetery is kept in proper order." Hefyd oddiwrth E. W. Willmera'r 2nd Lieut. A. J. Draper a dyma lythyr y Capt. Priest- ley 17th January, 1916. DEAR MRS, ROBERTS, I feel that I must send you a few lines to say how much we all feel the loss « of your husband, and to assure you that we all sympathise with you in your great bereavement. He was one of the best men in my company. Always cheerful and ready to do anything to help others and I fear it is only too true that it is the best that are taken first. I often stay in "Anglesey, at Rhosgolyn, near Valley and if I have the good fortune to return safely, I hope to call and see you per- sonally. With kindest regards and sin- cere sympathy from every officer and man in my Company.—Believe me, dear Mrs. Roberts, very sincerely yours, T. PRIESTLEY, Captain, King's Liverpool Regt." SERPENTINE ROAD, EGREMONT.—lonawr 14, caed dadl frwd ar A yw y Gwareiddiadpres- ennol yn Iwrop yn fethiant ? Cadarnhaol, Mr. Edward Thomas nacaol, Mri. Iorwerth Williams ac Alun Macdonald. Cymrwyd rhan bellach gan Mri. W. Madoc Jones, John Edwards, a J. A. Rosser. Llywydd, y Parch. R. W. Davies. Ddydd Mawrth diweddaf, rhoddwyd gweddillion Mrs. Elin Williams, gweddw Mr. Owen William, pier master Sandon Dock, i orwedd yng nghladdfa y Rhyl. Bu Mrs. Williams yn aelod hardd yn Cranmer Street ae Anfield Road ond yn y blynyddoedd diweddaf, trigai gyda'i mab Mr. Thomas Williams, Elm Grove, Birkenhead, a mynych- ai eglwys Willmer Road. Yr oedd yn wraig ddiddan a thyner dros ben er fod pwysau 84 mlynedd ar ei hysgwyddau, deuai, hyd o fewn ychydig wythnosau, i'n plith yn gyson gyda'i sirioldeb arferoL Yr oedd rhodiad ei f bywyd yn bur. a gwir grefydd oedd prif wrthrych ei hymroad, a'i hyrnddiddanion bob amser oedd am y Gwaredwr. Cyfiawnder a ffyddlondeb oedd y rheolau aur y cysegrodd ei hoes faith i'w dilyn, fel yr oedd yn hollol aeddfed i fynd adref yn wir, ei dymuniad oedd am fod gyda Christ, canys llawer iawn gwell ydyw." Mae cydymdeimlad yr eglwys a'r teulu trallodus yn ddwfn a chywir.—T.D, GREAT MERSEY STREET.—Bu Dr. Peter Price, M.A., y Rhos, yn ymweled a Great Mersey Street nos Sadwrn ddiweddaf, yn tra- ddodi darlith ar Deyrnas Nefoedd yr elw i gynorthwyo hen aelod ffyddlon o'r eglwys sydd dan afiechyd blin ers tua dwy flynedd a'r Dr. yn rhoddi'r ddarlith yn rhad ac am ddim, Cynhulliad da, a llu o weinidogion y gwahanol enwadau yn y ddinas yno, ac wele mor dda oedd trigo o frodyr ynghyd. Sylwyd yn ystod y cyfarfod gan y Parch. J. Owen fod poblogrwydd a brwdfrydedd y cyfarfod yn awgrymu adgyfodiad y ddarlith i gael ei lie eto ym mywyd y genedl. Robt. Roberts, Y.H., Judges Drive, a lywyddai; a sylwodd fod ganddo deimladau cynnes at eglwys Great Mersey Street—llawer o atgofion byw ganddo am y gorffennol, ac yn neilltuol am yr hen weinidog ffraeth, y Parch. Wm. Roberts. Sylwodd y darlithydd fod Teyrnas Nefoedd yii cl estyia a gafodd yn destyn a gafodd sylw mawr y prif ddysg- awdron ar hyd y cenedlaethau, a choleddir gwahanol syniadau am ei hystyr. Llawer ymgais fu i ddeall Teyrnas Nefoedd, ond y mae'r byd ymhell o feddu adnabyddiaeth gywir o'i wir ystyr. Yng ngrym a gwres y profiad dynol y mae yn cael ei adeiladu. Termau yn rhoddi allan y tueddiad hwn yw hapusrwydd, dedwyddwch, gwynfydedig- rwydd neu fyd gwyn dyma'r nod y mae dynoliaeth yn dyheu am ei gyrraedd, y reality mawr y mae yn sychedu amdano. Y mae Sosialaeth Gyfundrefnol yn amcanu lliniaru anghenion cymdeithas, drwy ddiwygio ei hamgylchoedd, ond ni chyrhaeddir y Gwyn Fyd ond drwy egwyddorion mewnol, moesol, a thragwyddol. Yr unig Sosialaeth y mae'r Doctor yn credu sydd gywir yw yr hon sydd yn rhoddi Tadolaeth Duw yn ganolbwynt iddi; wedi hynny, medd ef, daw brawdol- iaeth ddynol, cydraddoldeb a gwasanaeth, yn eithiau byw yn y bywyd cymdeithasol. Y Parch. J. Owen yn cynnyg diolchgarwch i'r areithydd, gan sylwi ein bod wedi cael gwledd doreithiog a'r Parch. D. Adams yn dweyd fod yn amlwg fod y Doctor wedi bod o dan ddylanwad dysgeidiaetli y Proff. Henry Sidgwick a'r meddylegwyr diweddar.—Bore Saboth, pregethodd Dr. Price bregeth ar yr Ysgol Sabothol, ar y geiriau Pwy bynnag a dderbynio y bachgennyn hwn yn fy enw i, sydd yn fy nerbyn i." Sylwodd fod y plentyn wedi cael ei esgeuluso hyd yn ddiweddar gan yr Eglwys Gristnogol. Ni roddodd y Piwrit- aniaid ei le priodol i'r plentyn yn yr Eglwys. Credent fod y plentyn, oherwydd pechod ein rhieni cyntaf, o dan farn condemniad, a gad awodd athrawiaeth "Llygaid llwyr yr hil ddynol ddylanwad andwyol ar fywyd y plentyn am genedlaethau. Ni fu erioed fwy o gamsyniad rhoddodd Crist y plentyn yn ei le. Fe gymerth fachgennyn a gosododd yn ei ymyl." Ac nid oedd gan neb hawl i gym- ryd y lie hwn oddiarno Crist a'i rhoddodd yno, ac ni fu neb mor gyfaddas a'r plentyn i ddangos Crist i'r byd. Yr oedd diniweid- rwydd a hunananghofrwydd y plentyn yn ddarlun mwy byw na dim arall i fod yn ddrych o ddysgu Crist i'r byd.—Yn yr hwyr, pregeth- odd ar Ti a gedwi mewn tangnefedd hedd. ychol yr hwn sydd a'i feddylfrvd arnat ti." Dyma r hyn y mae'r byd yn llefain amdano heddyw, ynghanol ei ofid a'i wae, yn anes- mwyther y cyfnod hwn, sef Tangnefedd. Y mae y proffwyd yn son yma am dangnefedd heddychol, neu Dangnefedd Tangnefedd, yn nwydd gwirioneddol. Y mae'r Tangnefedd hwn i'w gael heddyw i'r hwn sydd a'i feddyl- fryd ar yr Arglwydd y mae'r awyddfryd yma'n golygu diogelwch yr hunan. Y mae'n rhaid i ddyn ddiogelu ei hunan ei mwyn dio gelu arall y mae tuedd yn y cyfnod presennol i ddiddymu yr hunan (the annihilation of self) y mae'n cael ei bwysleisio mewn llenyddiaeth ddiweddar. Credai y Doctor na fu erioed fwy o amryfusedd, oherwydd y mae pob dyn yn ei bwyll yn credu ac yn caru llawer arno'i hun oddiyma y mae posibilrwydd iachawdwriaeth bersonol, ac o ddyfnder gwres y cariad sydd yn yr hunan y mae'n bosibl iddo estyn y cariad allan ohono ei hun, the extended self: y mae meddyleg ddiweddar yn pwysleisio'r nodwedd hon, er i'r Dr. gyd- nabod yn ddistaw mai philosoffi newydd sbon o'i eiddo ef ei hun oedd y resymeg gref hon yr oedd yn ei dadrys mor fedrus.—Prynhawn Saboth, cafwyd Cyfarfod Ysgol llwyddiannus Dr. Price yn holi'r plant yn Hanes Iesu Grist yn porthi'r Pum Mil. Yr oedd yn ei elfen gyda'r plant, a'r plant yn eu hafiaith yn ateb. Adroddwyd pennod gan Miss Elsie Foulkes a Miss Hughes (Anfield Road), yn rhagorol, a holwyd y rhai mewn oed ar Gyffesiad Petr gan Mr. Price. Yn ystod y cyfarfodydd, canwyd unawdau gan Mr. Jere Jones, Miss Maggie E. Roberts, a Florie Williams, o Talsarn, Arfon a'r organydd, Ed. H. Edwards, yn cyfeilio. WEBSTER ROAD.-Nos Iau ddiweddaf, cafwyd darlith ar John Jones Pregethwr, gan y Parch. O. L. Roberts, y Tabernael. a'r elw i Gangen Chwiorydd y Genhadaeth Dramor. Er nad oedd y cynhulliad yn lluosog iawn, hyderwn y cafwyd ychwanegiad sylweddol at y cyllid. Cadeirvdd, Mr. John Fdwards, Anfield Road, a gwnaeth ei waith yn rhagorol, drwy fod yn fyr a haelionus a diolchwyd iddo ef a'r darlithydd gan y Parch. W. Owen a Mr. J. Jones, Mayfield. Sylwodd Mr. Roberts mai ar y Cymro fel pregethwr a'i wasanaeth i'w wlad yr oedd am gyfeirio ei sylwadau a buan yr aeth yr awr a hanner heibio. Yn ystod y dau gan mlynedd diweddaf, y pregeth- wr yw'r ffigiwr amlycaf yn holl gylchoedd Cymru i'r pregethwr yr ydym yn ddyledus am y papur newj dd a'r cylchgrawn ac yn yr amser a fu, y pulpud oedd y lie rhwyddaf i dalent Gymreig fynd iddo, ac fe gafodd hufeft y y genedl am amser maith. Un o'n diffygion yw'n hanwybodaeth o'n dynion mawr, a dynion felly oedd yr hen bregethwyr os yn- uniaith yn ami, yr oeddynt yn llawn athry- lith er hynny, ac yn meddu amryfal ddoniau y weinidogaeth, megis y dawn disgrifiadol gan Hiraethog, Edward Matthews a Penry Evans y dull areithyddol gan John Elias a John Jones Talsarn a'r wedd ymddiddanol gan Joseph Thomas a J.B. A chawsom ni heno, y rhai na chafodd y fraint o glywed y cewri hyn, ryw syniad drwy ddynwarediad Mr. Roberts o'r dull effeithiol y evfiwynent yr Efengyl.T.J.CT. Bu priod Mr. John Williams, 33 Skerries Road, Anfield, farw lonawr 16, ac a gleddid ddydd Iau diweddaf ym mynwent Anfield. Yr oedd hi yn ei 64ain flwydd, ac yn aelod dichlyn a duwiolfrydig o eglwys^M.C. Anfleld. Cydymdeimlir yn ddwys a'i phriod yn ei drist- wch. Gweinyddwyd yn y ty cyn cychwyn gan y Parch. J. Owen, a daeth tyrfa fawr o gyfeill- ion a chydnabod i'r angladd. Gorchuddid yr arch a wreaths, ac wele'r prif alarwyr :—Mr. J. Williams (gweddw), Mr. H. Williams (brawd, yng-nghyfraith), Mrs. Hughes, Miss Jones, Miss M. E. Williams, Mr. a Mrs. Williams, Mrs. Jones (chwaer), Mr. Wm. Roberts, Mr. a Mrs. Tenwold, Mri. R. R. Jones (Birken- head), J. H. Jones, W. Venmore, Rd. Will- iams, J. Edwards, R. Roberts, Inspector Jones, Cernyw Jones a Mrs. Cernyw Jones, Mri. Roberts, R. T. Williams, Dr. G. Morris, Miss Annie Roberts, Miss M. Jones, Mr. a Mrs. H. Thomas, Mr. R. Jones, Mr. Thomas, Miss Peters, Mri. J. Vaughan Hughes, Stephen Williams, J. C. Williams, Mrs. R. Williams, Mr. a Mrs. Lamb, Miss Appleyard, Miss Alice Williams, Mrs. S. Evans, Mrs. J. Thomas, Mr. R. H. Williams, Mrs. Wilfrid Jones, Mr. W. Edwards, Mr. Evan Williams, Mrs. Jones, R. H. Williams (Walton), Mr. 0. MorrIs, Mr. a Mrs. 0. Roberts, Mr. J. Davies, Sirs. Hulton, Mrs. Hughes, Mrs. J. Hughes. Mr. J. Owen. Trefniadau'r claddu yng ngofal II Mr. P. Lloyd Jones, Stanley Road. -0-