Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

7 articles on this Page

Advertising

Trem l-Cenedlgarwch, .ond…

frem If—8yddin Gympeig. I

News
Cite
Share

frem If—8yddin Gympeig. I Ond nid oes dim culiii, liuiiaiiel., dim yn tueddu i ysgaru cydymdeimlad eyffrediinol gwa-hanol gpnhedloedd a'i gilydd, na dim i awgrymu sarhad ar eraiil wrth ddarpar ar. gyfer y Cymry, yng Nghynllun y Cadfridog Thomas. Credwn y cyditebydd pawb fod yr amcan sydd i'r Cynllun yn haeddu cvmerad- wyaeth, canys golyga grynhoi ynghyd ddi- ddordeb, egnion, a buddiannau'r milwyr Cymreig yn y rhyfel, a darpar ar eu cyfer wedi'r elo'r rhyfel heibio. Y gresyn yw na osodesid Cynllun o'r fath mewn grym o'r dechreu. Ond prin y gellid disgwyl. hynny, canys daeth y rhyfel arnom yn rhy sydyn, a rhaid oedd bwrw'r milwyrat ei gilydd goyeu y gellid, ac yn y ffordd hwylusaf. Ac nid y Cymry'rt unig in tati anfantais tnwv hynny, eithr mae'r hon genhedloedd, i fesur, wedii ymgymysgu, yma a thraw, a'i gilydd ae mae yn y catrodau Cymreig gytortaledd Ued helaeth o genhedloedd eraill. Ond rhaid cofio fod Cynllun y Cadfridog Thomas,, fel y deellwi) ni ef, yn eyiniwys Cymru, ac nid yn unig y Cymry, gan nad o ba genedl y bo'r railwyF- Cyd-deithiem y dydd 0'11 blaen a Scotyn liathr- aidd ei wedd,. yr hwn a ddywedai ei fod yn aelod o'r London Welsh." Eto, mae corff mawr y catrodau Cymreig yn Gymryr o waed ac aniaii. Fel y sylwasom yr wythnos ddi- weddaf, mantais fawr i genedl fel y ni fyddai awyrgylch cydnaws- a'n iCenedlaetholtleh. Prin y geliir disgwyl hynny'n agos i gyflawn i filwyr Cymreig heddyw. Ni feddem, ac ni feddwn eto, ddigon o swyddogion o'n. eenedl ein hunain i beri hynny, er fod peth&u'n gwella wrfh fynd ymlaen. Mae swyddogion. milwrol Cymreig yn tyfu, a goreu po gyntaf y ceir ychwaneg ohonynt. Credwn focl, y Cadfridog Thomas a'i lygad ar hyn. ac na îydd efe, beth bynnag, yn fyr o wneuthur ei oreu i gryfhau'r elfen Gymreig ymysg y swyddogion. I'n bryd ni, nid dibwys yw cael dyn ion mewn awdur- dod filwrol fo mewn cydymdeimlad. a dyhead- au ac arferion crefyddol y milwyr. Da fuasai cael mwy o hyn mewn rhai swyddogion, a mwy o gydnabod nad Egfwys Loegr yw'r unig sect grefyddol yng Nghymru. Cas gennym son am sectyddiaeth tan yr amgvleh- iadau, ond rhaid inni wneuthur hynny, canys y mae o bwys i'r pwnc. Dangoswyd yn bur gynnar a phendant ymgais i Eglwyseiddio'r j milwyr Ymneilltuol Cymreig. Gwelsom Gymro ieuanc mewn ysbyty, yrhwnafua'sai mewn gwersyll yng Ngogledd Cymru am fisoedd, ond na chlywsai bregeth Gymraeg o gwbl, er fod capel Ymneilltuol Cymreig yn agos iawn ato. Ni fynnem sgrifennu'n gryf- ach na'r ffeithiau, ond argyhoeddwyd ri fod y I dylanwad swyddogol yn rhy bendant yn erbyn y capel Ymneilltuol a Chymreig yn y fan honno. A He bo person gorthrymus, gall fod yn waeth hyd yn oed na deddf gaeth gyda dyn mawrfrydig i'w gweinyddu. Beth byn- nag, pwysig yw gofalu am grefydd y Cymro, ac am ei ryddid i addoli yn eiffordd arferol. Y ffordd debycaf i sicrhau hyn oll yw trwy Gvmreigeiddio cymaint ellir ar y Fyddin, a'r ffordd i sicrhau hynny yw trwy i'r Cymry ymuuo a'i gilydd hyd y geliir, a chael cynifer ag sydd bosibl o'r swyddogaeth allan o blith eu rhengau hwy. Mae'r lie a roddir yng Nghynllun y Cadfridog i'r pwysigrwydd o ofalu am foes a chrefydd y milwyr yn rhwym o ennill pen a chalon pob Cymro ystyriol ar unwaith. Gwneir llawer eisoes, mae'n wir, ond ni ellir gwneuthur gormod yn ffafr yr arncan hwn. Wedi'r cwbl, y peth pwysicaf oil i'n dynion ieuainc, fel i bawb, yw eu cymeriad a'u hysbryd. I sicrhau i Gymru y priod glod a berthyn i'w meibion dewr, yr effeithiolrwvdd mwyaf i'w hegnjon, a'r amddiffyn a'r meithriniad goreu i'w moes a'u crefydd, credwn mai doeth fyddai iddynt ymrestru Iwyred ag y gellir i'r Fyddin Gym- reig-Catrodau fel y Welsh Guards, Welsh Regiment, Royal Welsh Fusiliers, South Wales Borderers, Royal Engineers Mon, Royal Garrison Artillery Arfon, Welsh Horse, a Yeomanry y gwahanol Siroedd.

Trem lit-Pan ddeuant yn ol.

Clep y Clawdd, .sef Clawdd…

I Basgedaid o'r Wlad.

Advertising