Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
6 articles on this Page
Advertising
DRINK I DWYRYD TEA. The Tea of Old Time flavour. i
Advertising
USE  ?EE.MU?M SELF-RAISING FLOUR The ideal Flour for every kind of fancy Bread and Pastry Scones, &c., &c.
Advertising
Beaty Bros Ltd. THE A TT C, CELEBRATED TAILORS THE PREMIER LIVERPOOL FIRM ———— FOR ———— Good Class Tailoring, AT REASONABLE PRICES. I I I' ONLY ADDRESSES: I London RcL and Church St., Closed 00 LIVERPOOL. all day Salurdan. I Closed on Wednesdays at I p.m. Open all day Saturdays. A > w'ch I Llygaid yn eich. bli no? II, Yw pethau'n troi'n niwlog ac anelwig ? Dyna arwydd a rhybudd llethdod y llygad, a dylech gael eu hedrych rhag blaen eu gwaethygu wna'u hesgeuluso. Gallwn ni gyda n holler ijwyddonol ddweyd wrthych os oes arnoch angen gwydrau ac os felly, eich cyflenwi a', thai a barai fwyaf o les i chwi, Galwch beddyw ARCHER a SONS, Eyesight Specialists. 73 LORD STREET, T I Sefrdlwvd 1848. LIVER POOT, 'Phone-3925 Bank. w. Giillis & SOB, TAILORS 29 SOUTH JOHN ST., LIVERPOOL ALSO AT 349 STANLEY ROAD, BOOTLE. Real Welsh Homespuns for Golfing and Fishing, 'Phone-580 Bootle.  Mr. W. "[L Y. I DANNEDD GOSOD Tynnu'ch Dant, heb yr ias leia o boen efo ffordd Lloegr a'r Amerig. PRISIAU CYMEDROL Y OYllor a'r telerau yn rhad ac åm ddim Foneddigesau I weinf Tellr cludiad cwsmerlaid o'r wlad 13 Norton Street, < iverpoof (oongl London Road). W-, 'Phone, 1436 Royal 9 i 7. NOW READY, THE NEW WALES: Some aspects of NATIONAL IDEALISM with a PLEA for Welsh Home Rule. By GWILYM O. GRIFFITH. INTRODUCTION BY EDWARD T. JOHN, Esq, M.P. Price, 6d.; By Post, 7d. Published by HUGH EVANS <5 SONS. 356=8 Stanley Road, Liverpool kSK FOR IDRIS Table Waters In Syphons and Bottles. SODA WATER. POTASH WATER. SELTZER WATER. LEMONADE Bit Y GINORR ALE. ■to., «tr. IDRIS & Co., Ltd., Northumberland St., LIVERPOOL ROBERTS a EDWARDS ESTATE AGENTS. Kirhdale Rd., Liverpool Telephone: 2198 Royal.
ft LAN Y TAFWYS
ft LAN Y TAFWYS [GAN Y GWYLIWRI Westminster, Nos Fawrth, 17 Hi 1914. Asquith yn gadarn fel y graig, NiD oes dim yn ddiweddar wedi rhoddi mwy o foddhad i mi yn bersonol na'r safle bender- fynol a gymerir ar gwestiwn Ulster gan y Prif Weinidog ac ereill o aelodau'r Weinyddiaeth, Ers misoedd lawer y mae Syr Edward Carson, gyda Mr. Bonar Law yn ei ddilyn yn ei ddull raspaidd ei hun, yn herio awdurdod ac yn sathru ar ddeddfau trefn a llywodraeth dda. Yr wythnos ddiweddaf, ceid darlun ohono yn un o brif bapurau darluniadol y Brifddinas, gyda'i lieutenant Mr. F. E. Smith, yn cerdded rhwng rhengau o Ulsteriaid arfog, fel pe bae rhyw ail Napoleon. Arfog, dealler dynion mewn adeg o heddwch perffaith yn cario drylliau ac yn eu hymarfer gyda'r bwriad addefedig o'u defnyddio yn erbyn ceidwaid y tangnef cyhoeddus, i'r diben o rwystro gweith- rediad deddf Seneddol wedi ei phasio unwaith, dwywaith a theirgwaith yn Senedd y wlad. Ac nid hynny yn unig. Yn ddirgel ac yn gyhoedd, nid gormcd gan Syr Edward Car- son, a'r rhai sydd yn cydweithio ag ef, ddat- gan yn ddifloesgni fod eu cefnogwyr wedi pen- derfynu ac yn barod i godi mewn gwrthryfel ac i dywallt gwaed yn hytrach nag ufuddhau i'r ddeddf wladol. Yn ystod yr holl amser hwn, dywedai'r Prif Weinidog yn barhaus fod y Weinyddiaeth yn agored i ystyried unrhyw a phob cynllun i sicrhau iawnderau gwyr Ulster cyhyd ag y cedwid egwyddor Mesur Ymreolaeth yn gyfan. Yn lie manteisio ar y cynhygiad, a cheisio dod i gyd-ddealltwriaeth, danghosodd yr Wrthblaid dro ar ol tro mai eu hamcan ydoedd damnio'r Mesur, dryllio'r Parliament Act, a difetha'r Weinyddiaeth Ryddfrydol. Dau beth yn arbennig sydd wedi ein synnu yn yr ymdrafod diweddaf, yw amynedd di ben draw Mr. Asquith, ac ym- ddiriedaeth drylwyr y Blaid Genedlaethol Wyddelig yn y Prif Weinidog. ■<>- I Churchill a'i os. Ond y mae terfyn i bob hirymaros, ac yr oedd yn dda o galon gennym weled y cwrs penderfynol a gymerodd Mr. Winston Churchill, gyda chydsyniad ei arweinydd, yn yr araith bwysig a draddododd ym Mradford nos Sadwrn. Os yw Ulster am heddwch a chwarae teg, ebe Prif Arglwydd y Morlys, yn yr araith dan sylw, gall eu cael, a gwyr ymha le. Os estyn ei llaw mewn cyfeillgarwch, fe'i gwcsgir gan Ryddfrydwyr, a chan eu brodyr y Cenedlaetholwyr, mewn ffydd ac ewyllys dda. O'r ochr arall, os nad oes un dymuniad am heddwch, os dirmygir pob ymdrech i gyfarfod yr anawsterau, os gwneir Ulster yn offeryn plaid, os wynebir ein cyfundrefn wladol a Seneddol a her grym arfau, os bygythir y Llywodraeth a'r Senedd a'r Ym- herodraeth a therfysg a thywallt gwaed,—yna let us go forward together and put these grave matters to the proof." Ie, os dyna'r modd y trinir y ymgais i wneud yr hyn sydd yn deg ac yn gyfiawn yn achos cenedl, yr unig beth i'w wneud ydyw goscd y peth ar y prawf. A dyna, ni gredwn, yw barn ddiysgog mwyaf- rif mawr y blaid Ryddfrydol. "v< f "r7 C., Snechian. Gwelid gwirionedd yr hyn a ddywedwyd yn niwedd y paragraff blaenorol yn eglur iawn yn y derbyniad a roddodd ei ganlynwyr i ateb- ion Mr. Asquith i'w erlidwyr—dyna'r gair priodol-yn Nh £ 'r Cyffredin prynhawn ddoe. Yr oedd gan y giwaid hyn lu o gwestiynau ar fan fanylion y cynhygiad a osodwyd gerbron yr wythnos ddiweddaf, ond nid oedd un person yn meddu gronyn o gyfrifoldeb yn barod i sefyll i fyny i ddweyd y derbyniai egwyddor y cynhygiad os caniateid iddo newid rhywfaint ar y details. O'i ochr ef, gwrthodai y Prif Weinidog gymeryd ei hud-ddenu oddiar y llwybr union gan ddadleuon amherthynasol, ac atebodd ei hoJwyr yn fyr ond yn hollol ddigamsyniol. Collodd Syr Edward Carson ei dymer, fel y mae yn dueddol i wneud, ac awgrymodd nad oedd y cynhygiad, o'i ddech- reu i'w ddiwedd, ddim ond ffug a rhagrith. Cadwodd Mr. Asquith ei dymer a'i urddas, a phan ofynnodd Mr. Bonar Law a roddid cyfle i'r Wrthblaid gynnyg vote of censure, fe'i hatebwyd y rhyddid iddynt y cyfle cyntaf posibl. Gosododd Mr. Law ei gynhygiad i lawr heb golli amser, ond yr oedd y Weinydd- iaeth mor bybyr ag yntau. Brynhawn hedd- yw, hysbyswyd arweinydd yr Wrthblaid gan Mr. Lloyd George yr ystyrid ei gwyn ddydd Iau nesaf, er fod hynny'n golygu gohiriad rhan neilltuol o'r Navy Estimates. Bu'r Toriaid yn chwarae hefo vote of censure yr wythnos ddiweddaf, ac fe gostiodd yn ddrud iddynt. Y mae gwaeth ciirfa yn eu haros yr wythnos hon.
TWO POETS.
TWO POETS. LAST week we had two of our poets among us. They came in disguise, one as a dramatist, the other as a critic. When we say that we can't make out why they don't write more poetry, we do not mean to say that they were not good as dramatist and critic. They were, but what we want from them is Poetry. It was announced some time ago that Mr. Gruffydd was about to publish a new volume. Where is it ? Does he not know that we are all waiting for it ? That when it comes there will be a great stir that we are not satisfied with his slim brown book, meaning that we want more even than that that we want some long original poems from him, not things he has just happened to have a crown for. Prize poems are never really of great worth. Is there not a poet among us who can write a long poem for its own sake ? Can't they choose a subject for a Pryddest without wait- ing for some miserable Eisteddfod Committee, with its class parochial vision, to set them one ? Why should they fiddle about with this ephemeral drama when they can write Poetry ? Wales and her sons has come to believe she can do anything and everything. Our best lyric poet has deserted his sacred grove and gone off with the rest of us down the road to see the tuppenny-happeny show. Go back, Catullus. Back to your breu- ddwydion anghyffwrdd, and your llanc yn aredig, and. if you like, to your melltith merck. You want to go on to the stage now and teach us, as if teaching us were something very great. Even if we learn of you, there is nothing much achieved. We want your Song, not your Advice. Your advice may be very good but never of the value of Song. I had rather make a. people's songs than its laws." We must listen to song, we might not listen to advice. We may be able to advise ourselves, we cannot sing. Shall we tell you, too, what little song has been very pleasant in our ears these latter days ? Just this one line of yours- Caf wylio'r haf yn Ynys Mon— That's all. It has changed many a penny bus-ride into a sailing past yellow sands. We say it aloud twenty times a day. There are too few pastorals of this kind in your slim brown book. Will you give us soft peaceful verses like this in your next brown book, slim if you like, but certainly brown. It is not easy to think of you as a pastoral poet. But if you could write Caf wylio'r haf yn Ynys Mon (I could write it down over and over again), you can write anything. I sometimes think that line came withovt your knowing it. It came from something in you three or four hundred years old. Can you not take opium or something, and go back and sleep and dream and forget and sing in a happy way, and leave us worriers to worry and fret and condemn and teach, and everything else that is fatuous. If you will sing to us, we might even let von tpe.eb us David was a Psalmist. z. Mr. Williams Parry came here to lecture on a subject which he didn't speak about. But he told us a lot of brilliant things about Welsh Poetry, and a lot of hard things about the New Poets. He worships them—wisely. He called them the Poets of the Senses, Beirdd y Synhtoyrau, and he suggested that their day was perhaps already at an end. He condemned their sophistications and their snobbish scholarship. He condemned himself for having used rhiain twenty times where he might with much better effect have said geneth. He showed how irrelevant to good poetry mistakes really are. The great poets made mistakes. The lyric Nant y Mynydd, the best in the language, contains a glaring grammatical blunder. It is all the better for it. His distinction between Cleverness and Poetry was very significant, though not quite conclusive. The same criticism has been given in other ways by other men. Let us pause to consider it for a moment. Three poets have said the same thir g about this little poem from Mr. William Evans' important book of lyrics, Dros y Nyth): ► Yn dy gwmni nos y cyngherdd, Ac yn swyn dy gan, fy mun, Gwelwn ddydd o haul yn torri A dwy galon fach yn un. Canu, canu 'rwyt ti eto, Minnau'n wylo dan fy nghlwy' Mae'r breuddwydion wedi hedeg, Ac un galon fach yn ddwy. Mr. W. J. G-ruffydd has condemned the lines we have italicised in his Beimiad review. Mr. Williams Parry condemns them in his lecture, and the author himself, Mr. Wm. Evans, in a neat article in the Geninen, has said they aro not Poetry but just Smartness. Now poets are always good critics, save per- haps when they are prejudiced by an idea. What appeals to us in the lines above is not their Smartness or Cleverness but their Apt- ness. The lines are true and delightful and tender. A thing can be clever without being poetry. But surely it is not true that a thing cannot be poetry because it is clever. However this is a point that we do not fully understand, and we would welcome a further exposition from one or other of the poets, for they know best after all what poetry is. 3. As we listened to Mr. Grufiydd's drama we felt a certain pain because he was not fair enough. The play was too much in favour of youth, and too little aware of the truth which only Age can know. Fairness is not an essential of pcetry, it is of drama. There- fore, if Mr. Gruffydd will not be fair, let him write poetry alone. As we have said, we will forgive him everything then. As we listened to Mr. Williams Parry we felt a certain pain because he was too fair. He was so excellent a critic that we began to despair of him as a Poet. He has the quality to see the two sides of all questions. So that he will hardly make a gocd lyric poet. And if you look carefully irito his Awdl yr Haf you will see how fair he is to Age and Youth. Indeed it is possible to say that, the best passages in the poem are the scngs of Y Brcwd Llwyd and Y Bratod Gwyn. We wonder what these two writers will say if we suggest that the one should drop Drama and the other drop Poetry. &.S. -0-
[No title]
CYNHADLEDD ZURICH A'I GWERS I GYMRU.—Dyma d-itl pamffiedyn o waith y Parch. H. M. Jones, Ton. Pentre, i ddod a ni'r Cymry i wybod am vgynhadledd fawr uchod, a'i neges. Bob tair blyneddy cynhelir hi y tro hwn yn Zurich, ym mis Gorffennaf diweddaf. Cawn yn gyntaf olwg ar nodwedd a diben y gynliadledd, a bras- linelliad o hanes ei gweithrediadau. Cyrch- odd cynifer a 2,600 o gynrychiolwyr a 70 o wahanol wledydd iddi yn eu plith 32 o Gymru. Cynhaliwyd 45 o gyfarfodydd, ac ynddynt ymdriniaeth ar bob gwcdd bron i'r Ysgol Sul gan oreugwyr yr eglwysi. Cafwyd adroddiad hefyd o sefyllfa, helyntion, a phroblemau'r Ysgol o lawer gwlad. Bydd darllen y pamffiedyn yn agoriFd llygaid i lawer gan fod syniad ar led yng Nghymru fod ein Hysgol Sul yn tra rha,gori ar eiddo pob gwlad aralI. Amheuthun gwybcd faint a wneir mewn gwledydd ereill dros yr Ysgol Sul, a'r llewyrch sydd arni wrth fabwysiadu'r dulliau newydd o ddysgu. A'i saith gosodiad, dengys yr awdur beth yw cenadwri y gyn- hadledd i Gymru. Buddiol i ri fyddai ein bachu wrth yr Undeb Cyffredinol, fel y bo ini dderbyn o'r grym a'r ysbrydiaeth nodwedda'r mudiad newydd roes fod i'r gynliadledd. Dadleua dros gyfuno'r Ysgol a'r mudiad cen- hadol, a chodi amcanion gwirioneddol yr Ysgol ar drostan digon arnlwg fel y bo'r plant, a'r athrawon, yn ymgyrraedd etyrit, ac nid treulio cymaint o amser gyda phethau eil- radd fel arlioliadau, etc. Credwn, fel yr awdur, mai meithrin cymeriad, datblygu per- sonoliaeth, troi y t6 sy'n ccdi yn weithwyr i Grist, parod i wasanaethu eu cyd-ddynion ymhopeth da, ddylai fod amcan mswr yr Ysgol. Dylem ymeyffiddasu i gyfarfcd anghenion y dydd, drwy gaol amgenach cyn- lluniau, celfi, darpariadau gwell mrwn llyfrau Cymraeg ar waith yr YsgoJ, gwersi graddol- edig, ac athrawon wedi eu hyfforddi a'u cym- hwyso i'w gwaith. Diwrdda'r pamffied ag apel am gjmhadledd Gvmroig, a llawen gen- nym weled yr awdur yn 11awn sel sc ymrcdd- iad o'i phlaid. Boed i bob un sydd yn caru'r Ysgol geisio'r pamffiedyn. Ffrwyth ei ddarllen, mi gredwn, fydd ei wneud yn fwy selog ac eiddgar dros waith yr Ysgol. Ei bris yw 2g., ac i'w gael gan yr nwdur.-P. H. J onett.