Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

8 articles on this Page

DAN Y GROES

News
Cite
Share

DAN Y GROES HELYNTION TEULU ADWY R CLAWDD. PENXOD CXXIV. Dyn y Ddeddf. Ni cheir eglwys, mae'n debyg, nad yw dyn y ddeddf yno'n rhywie. Y gwr hwnnw sy'n mynu cael cyfiawnder ( ?) deucd a ddelo, costied a gostio. Nid dn dim a wneir ond a fyddo'n gyson a'r rheolau cyfcmsoddiad yr Arehos; rhaid cadw at y rhai liynny ac fel rhcol y mac dyn y ddeddf wedi eu hastudio'n fanwi ac yn en hadnabod i'r dim. Dyn pwysig mewn eglwys ydyw d'n y ddeddf, a gwae'r gweinidog os na chedwii- atynt i'r llythyren. Fn o odrannan hoff dyn y ddeddf ydyw yr Ull ddisgyblaethol. Gofala fod pob un a fo'n euog o dorri y ddeddf mewn unrliyw fodd yu cael ci gospi hyd yr eithaf. Mae'n rJiy dduwiol i oddef i'r un dyn byw gael mynd heibio heb ddi- odde'r gosp. AN-el yr oedd un felly yn pc-rthyn i'r eglwys yma; a thipyn o hwmbwl ydoedd i'r gweinidog yn barbaus. Peehai ryw frawd lieu ehwaer beunydd beunos, a byddai yn rlioi y gweinidog ar waith yn was tad i aJw hwn-a-hwn, neu hon_a-hon at- y carpet yn barbaus. Huasid yn meddwl mai ciyna oodd' creiydd Ali- Samuel Terpit, gan mor drwyadl y cariai bynny allan. Yr aflwydd ydocdd ei fod yn fasnachwr ariannog, ac yn gyfranwr liael y tuhwnt. Yn jnvr, nid gorchwyl bawl ydocdd i weiniodg fynd ar draws y dyn hwn. Yn wir, yr oedd wedi bod yn drech iiai- gweinidog hyd yn hyn er mawr boen iddo. Ofnai wneud dim i'w ddigio, er y gwydd- ai fod gadael llonydd yn dwyn canlyn- iadaii aiiietlius. Ond y mae tro wedi dod i hanes y gweinidog, a'i weithredoedd yn dangos yn (--Out- fod honno yn nn genuine. Daetll yn ddydd prawf ar genuineness y gweinidog. Yr ocdd William Prosni er ceisio gwneud ei oreu wedi mynd yu fethiant gyda'i fastiach, ac wedi cael ei gyhoeddi'n fethdalwr. Yr oedd byn ar unwaith yn, 01 y ddeddf e.glwysig. yn gof- Ygll y byddai yn rhaid ei ddiarddel a'i dorri o fod yn aelod eglwysig. Y cyntaf i alw sylw y gweinidog a to ydoedd Mr lorpit, a hawliai ei fod i gael ei dorri o'r seiat "there and then." Rhoswch, ebai y gweinidog. Be mae o wedi ei wneud ? Mr Torpit: Yn tydi n wedi torri, a dvna U ddigon am dani yn oil y "Constitution." la, ¡ia, chai.'l' gweinidpg. T'da chi dduu yn meddwl fod yun, waiiamaeth rhwng torri a thorri ? Toes yna ddim gwalianiaeth yn cael ei wneud yn rheolau y constitution. Tyeli sentiment ddim yn beth i'w arfer befo cases fel hyn. Rhaid itori nhw allan er mwyn dangos sampyl i eraill fod yr eglwys isio pobol dda a duwiol. 4 Y Gweinidog: Mae sampyl yn eitba; ond mae isio i nrina ddangos sut i drin dynion ar lawr yn wahanol i'r byd. Caru ae nid bwrw Hid ydi'n gwaith ni. Mr Turpit: Ond rnae ism dismltn neu waeth i ni beb eglwus a deddf. Y Gweinidog: Y disjpJin goreu ydi caru. Dyn:)'r ddiagyblacth Ry'n g\TeHa oia yn siwr i ciii. Mr Torpit: [ be luae deddi yn dda os na t-iiedwir ati Y e mi dog: Joes gy n gariad ddim deddf sefydlog, dim ond earn. Tydi hi ddim yn cyd'nabod deddf pan fo honno yn rhwvstro cam. Deddf cariad ydi caru, a dim ond caru bob amsar. Mr lorpit: 1 hai hi ddim yn ghvr i cbi. Petasa ni yn gneud iicth fcina, m i fa.sa'r egiwus yma yn mynd yn nytlda i bob aflendid. Na, 11;1, mae'n rhaid i ni gapt disgyblalh. Diar mi, fe awn yn sboit i'r byd, os na wnawn ni arfar disgybiath, yn enwedig mewn achosion difrifol fel hyn. Tydi Wiltiam Prosni wedi torri, a fedar o ddim talu ond deuddeg sv/llt yn y bunt i'w ddyletiwyr Toes yna ddim sens yn y petli, rhaid i dori to allan yn siwr. Y Gweinidog: Ond rhaid i ehwi gofio mai wedi mellm y map 0, ac y nwie hynny I yn mjLio r ea.'T. Nid rrvju forri dda ru o, oud mc-ihu talu. A-c y mae uhu; yn dweyd i mi petasa fo'u cael yr arian KU ar bobl eraiJ.1 iddo y Luaé:ni Yll gallu talu pob dimai i bawb. Mr lorpit: Mae hyny'n gwestiwn gen i. Ond bankrupt ydi o, a rhaid iddo gael ei ddLsgyblu. Y GT;einitlog: Geno ehwi vnta fi. y mse r hnv!, os gwn i. Os riiaid disgyblu Mr Prosni am iddo dorri, yr ydwyf yn dweyd fod yn rhaid i minnau gael dis- gyblu pawb sydd ar ei lyfrau, waeth gen 1 pa mor hen bo'r ddvled. (Roedd Mr Terpit wedi gwrthod talu i Prosni am. ddodrefn oedd wedi ei gael am fod dros saith mJvnedd wedi mynd heibio). Mr loi-pit: AYel, fedrwch chi ddim gwneud hyny liefo, rhai y mae dros eaith mlynedd er pan cafwyd hwy. Cofiwcli chi fod deddf y wlad yn gosod hyny i lawr. Rwy'n deud hyn rhag i chi fynd i helbul. Y Gweinidog: Peidiwch chi a meddwl, )1J: Torpit, fod deddf y wlad yn gwneud i fiVrdd a deddf cyfiawnder a chydwu- bod. Waeth pa mor hen bo'r ddyled heb ei thalii y cyfrifir hi yn v nef er i ddeddf gwlad roi terfyn ar y ddyled vmhen saith mlynedd. A chofiwch hyn, Mr Torpit, rydw i'n credu run fath am y I iiietlidzilii-r fod y nef yn dal pob un cldaw ) yn alluog i dalu y gweddill yn gyfrifol am liynny. Tydi cyfiawnder ddim yn gwneud punt o lianar sofran besir gan gyfraith methdaliad. Mr Terpit: Deddf ydi deddf, a fedrwch chi nu neb arall fynd heibio iddi hi. C-adw at. y ddeddf sy raid, a dYlltl su yn iawn. Y Gweinidog: Pcth sal ydi deddf i ddal ati, Mr Torpit. Mae* isio i ddyn dyfu uwchlaw deddf. Mi fedra i wneud deddf i siwtio pob achos • ond os am gyliawnder a thegwch rhaid cael rhywbeth tecach a j lletach na deddf. Mne cariad Hawn yn decach ac unionach na deddf. Welwch chi, petasa, cwsmeriaid Mr Prosni yn caru cyfiawnder a thegwch ac yn earn eu brawd, ni fuasai yn fethdalwr. Mewn gwirionedd, y sav.l sy heb dalu iddo, y rhai l gyrodd i rcthu, ddylai gael (m disgyblu am anouestrwydd. Modd hvn- nag, fel yna y byddaf yn edrych ar v mater, ae yr wyf yn dweyd yn bendant, os rhaid disgyblu Mr F"osni yr wyf am fynd dros ei lyfrau, a rhaid i mi gael torri pob un ag sy'n ei ddyled boed hynny hyned ag y bo. Mr Torbit: Fcallai mai pcidio fyddai oreu felly, rhag ofn bod yma lawer o rai yn yr eghvys lion ar ei lyfrau, a byddai hynny yn ddinistr i'r eglwys. Y Gweinidog: Wei, gan ein bod yn siarad ar y mater, Mr Torpit, yr wyf yn deall fod uraoch cliwi SWIll go fawr iddo; a'ch bod yn dweyd eu bod yn rhy hen, ac yn gwrthod eu talu. Ai gwir hyn? Mr Torpit: Pwy ddeudodd v fath betli ? Y Gweinidog: Ai gwir yw hyn, yw fy nghwestiwn i? Mr Torpit: Wei oe: ond y mae dros wytb ndynedd er hynny. Y Glninidog: Y da chi ddim yn meddwl mewn dirrif v dylai dyn mor ddcddfol a chi eu talu. 3Iae yn beehadurus :vnoh en gadael mor hir. Talwch da chi yn lie gadael petl) fel hyn yn anfri arnoch eich bun, ciell teulu, a'r acho^ Mr Torpit: Be tawn i eynnyg ell ban- ner i Bctlo P Y Gweinidog: Yr oil neu ddim gyda XA, v'ii synu atoch. Os na ^vnevveh rhaid i mi alw syiw y frawdol- iaetli at y mater. 31r j oipit: Peidiwch a gwneud hynny Mi a i weld Mr Prosni yforu. DN,-ii,tlr dyn deddfol fel l'heo, onide. Pan ddaw i'r drych y mae'n swp o Iygr- edigaeth. (I'w barhau). —

I PRIS Y TE.¡

I DIRWYO AMAETHWYR.

Advertising

BYTHEUAD NEF.

AMSER Y TRENS.

tY CEIR MODUR.

AGERLONG SIR -FON. I