Y Dinesydd Cymreig

LLYTHYR 0 MESOPOTAMIA. (Gan y Rhingyll WM. THOMAS, Ty Newydd, Clwtybont.) Mai 5ed, 1917. CyeliAvynasom ar ein taith i fyny yr afon Bagdad ddydd Llun, ae ni chyraedd- asom yma hyd iovo Sul, a elian na arhos- asom yn unlle ar pin taith, ni e-hefais gyfle i ysgrifennu, ac am yr un rjieswm in dderbyniais yr un llythyr chwaith. Ynglyn a'r fordaith y soniais am dani, yr oedd it- y ojfan yn bur ddymunoL Y lie cyntaf o bwys y daethom heibio iddo oedd stronghold y Turks a elwir Sannai- Yai, ac olion ymladdfcydd dythrynHyd oedd yno hefyd. Anil i facbgon ieuane. ar ami i wr priod o Loegr ac Ysgotland acth yn abertli i fwledi y gelyn yn y fan lion ond o'r diwedd gorchfvgwyd y Turks' ar eu tomen eu liunain, a bu raid iddynt dcfianc am eu hoedl, a gadael en boll al1 fau rhyfel trtmion ar ol. Nid oedd y Oyrnry yn ymladd yn erbyn y safle hon o eieldo'r gelyn; ond Yr oeddynt luvv yn gw-neud eu rhan gyferbyn a Kut, mown j lei enbyd iawn. Oherwydd ar ol elirio un oelir i'r afon gyferbyn a Kut. a hyd yn nod ymlid v gelyn allan o'r Liquorice Factory, yr oedd yn rlwid iddynt, ei- niAvyn croesi yr afon, roddi pont drosti, a hynny yn nannedd tun difaol y gelyn. Oh, ic, ami i Cymro hawddgar gafodd ddyfrllvd fedd yn yr yindrech enbyd hon. Tref gymharol feehan ydyw Knt-el- Amara, ond yr oedd olion ein tanbelcnilu i'w gweled yn amlwg ami hi. Y mae yn y dref amryw o addoldai gyda thvrau mawrion arnynt; ac amlwg yw fod ein cyflegrwyr yn ofalus iawn i beidio tan- belenu adeiladau cysegredig. Ar ol gadael y dref hon unffurf iawn oedd y golvgfeydd. Yr oedd yehydig o Arabs yn dilyn y Hong i geisio gwerthu wyau neu rvAvbeth evffdyb neu vnte yn erfyu arnom i fldau dernyn o arian i'r afon; ac yna taflent eu liunain i'r afon i'w gyrchu. Amlwg ydoedd en bod wedi arfer nofio yr afon iftm o'n mebvd. Yn wir, yr ocdd y plant yn nofio yr afon er genllif, a nofient oil fel pysgod. mor naturiol ag anadlu. Y He rresaf o bwys y daethom iddn yd- oedd Azazih. Yma yr oedd y Combined British and Indian Hospital, neu y Clear- ing Station., Pentref OY,.]I,111 ocdtl ond inewn lie manteisiol iawn oblegid, yn wir, yma y daethom gyntnf megis i gyffyrddind a gwnrciddiad; a gallaf eich si^rhan mai cyTncwidiad er gwell i'n llygaid oedd gweled arnbell i gap wedi ei aredig, ae ambell i un arall gyda gwenith bron yn barod i'r pladur, ac eraill yn cael eu liaredig, gyda ychain ac nid ceffylau fel yn ein gwlad ni. Nid peth hawdd i f ehwi ydvw credu i ni weled yr amrvwiol feusydd mown dwy awr o amser—un cae: yn barod i'r cynhaeaf, arall wedi ei hau. arall yn cael ei aredig, a rhannau eraill fel anialdir. Ond hawdd yw credti ar 01 gweled, onide? Y He nesaf v daethom lieibio iddo oedd Ctesiphon. Nid yw hon yn dref o fawr bwys. Nid yw lawn cymainfc, gnlIwn feddwl. a Ivut-el.Amarn. Fel yr oeddvm arwyddion gwareiddiad yn dod yn fwy vn f agosbau am yma (Bagdad), yr oedd mtwg, yr hyn oodd yn nat?riol godi ?in alwg, yr hyn oedd yn naturiol godi cin disgwyliadau am Bagdad. Ond rhaid i mi gyfaddef mai fy siomi braidd a gefais ar ol dod yma. a chael myned I drpf am I yehydig oriau. Saif Bagdad o bobtu i'r afon, ac Avrth ddod i fyny yr afon yn y Hong yr oedd Bagdad yn ymddangos fel lie arddc •rchog ond pan aet lioni allan hedd\'w .siomcdig iawn oedd i ni. Mae un rhan o ehwech o'r dref yn aelfeilieelig, ac olion v tanau a r shells y ni hob cyfeiriiiel. Ond yma, fel yn Kut-ei-Amara, yr oedd yr eglivysi fel lleoedd ag vr oedd ein cytlegrwyr, mae'i; amlwg, wedi en barbed; a'r Twrcs yr un model pan yn difa cyn gadael, yn hynod o ofalus rhag difa yr addoldai. Ond. er v eubl, mae y (iret hon fel Bombay, un rhan ohoni yn cynnwys dim ond Arabs, a r merched yn y rhan yjii yn caol cu trin mewn modd gwnradwyddus. Dvlem fod yn falch mai yng Nghymru yr ydvin yn byw, dylern yn wir. Dyna dipyn o banes y illith, ac yr wvf yn to: fynu yn awr g.vda chofior) at bawb o'm eyfViliion.

ADDYSG FOESOL A CHREF- I YDDOL. Y'ii <r\\ eithredu oddia r b; rulerfyniad ddygwyd ymlaen yn y cyfarfod diweddaf- gan Mr Abel V/iHiatn?, ar?yrnhcUai Pw.vllgor yr Athrawon apwyntiad p-.vyJl- poi- ? chwilio i mewn i nddys? fopsn? a cluefyddol y rlai-it ,,vn mvned i vsgolion y sir, ac fod y pwyllgor i gaol awdurdod Uawn i wahodd eydweithrediad yr athraw- on ac erailj i dderl.iyn fTeithiau yn ym, wneud a'r mater, ac j ddarparu adrodd- iad gyda gohvg ar weiiiiredi.i ymhellar-Ji fel y gwelant yn oreu. Apwyntiwvd pwf#gor cynrychioliadol o holl tannau y fir.

"EIN TAD-EIN BRAWD (Tryianwy). (Gan J. T. W., Pistyll.) "Ein Tad; Dy fynAves bur anfeidrol Di Yav cartref Cariad Ohonot Ti daeth dvn i fod.. A(,tli "Jilentyn" irifai' Gwreichiouen fa eh o'th gariad Di Yw "cariad tadau," IMae ynnot Ti yn bur o hyd. iiewn dyn yn nwydau 8:n dwyn i foel uffernol lid Ot A dinlgnrwch; Gavcu lusern net o'th adael Di Di-Y vT, dywyllii-cli. Ein hoffter ni y dyddiau hyn At "blant" ein haehvyd Sydd homcr megis hoffter Ilew At gywion ddygwyd O'i ffau gan heliAVr cyfrwys cueld Mown eyfrAA-ys ddichell; Ein sercli dry'n Hid o gymaint gwres Ag uffern dywell! Pe meddem fraich o gymaint grym ..Vn hewyllAsiau, GWlInem nen 0 dÚn 0 ltylosg lid Ym hob wybrenau; A\ rth Aveld mai llai (,Iii I)i-aj(,Ii n;t'ti bryd Ni drown yn llidiog A'n ffol bersAvad i ofyn help Tad Hollalluog )'ii qiti cl,,Iii o'i nef I losgi gelyn, A hwnmv'n wrthryeJi Cariad Tad Fel Cymro claerwyn Pechadur du yn gofyn tun I ddod i waered I losgi brawd bu farw Crist I'h- mwyn ei wared! Na, Gymro ffol, mae Duw yn Dad I'], Pllilivii lieddvw- Mae'n cynnyg iddo Xef y Xef Tnvy drefn y tu.clw Ti, bryfyn bach, mm 11yf yn dvsgu'r [ffordd I Dduw ddialu Ar genedl becha fel y gwna Hen genedl y Cymry; PAAlpudau Cymrll heddyw g, Yn gwaeddi "Dial"! Doethineb h hi "Trowcli i gyd A Duw a atal } goillif pediod. Jiid. a gAvae, OR credwch Iesn; Ac oni Avnewch gwncAAch dan eich hun O'ch daear obry, A dry yn uffern yn ei phwys Heb un ymyriad, CliAvychwi a'ch plant a Josgir oU 0 Avrtbod Ceidwad; 0'1 ddo wis, rhnid i chwi i gyd Yw ymarweddu A byw eich hoes yn hyn o fyd Fel hywiodd Iesu." Ni ddial Nef ei- boddio un pechadur, Hi gar o hyd ei- i ni fynd ar grwydr, n le'su Grist, nilw gar yr EJJmyn heddvAv Mor fnvrl yn wir a'1' lleielr.lofrudd hwnnw A hongiai ar lien drydedd groes Calfaria, Cyhocddi \Vnn uweJJ1wn y genedl frynta Pa* rhuddo'tb law gan waed diniwaid Gvmry, O tldilyn Crist, cei 'heeldvAv' dy Avaredu.

MARW MR. J. E. WILLIAMS. Cyn=Ysgrifennydd Undeb Gweision y Rheilffyrdd. Ar ol cystudd 'maith bu fanv Mr J. F. Widiams, eyn.Ysgrite'iinydd Undeb Gweis- ion y Plu'ihTy; elel. (,I vi-fi fir y rheilffordd. a ciiolloeld eu goes a i-liiii o i laaa trft yn gweithio fel goods guard, Yn 1902 doAvisAvyd ef yn vsgrifennydd cynortliwyol i'w Uudch, ac yn ysgrifen- nydd, ar -mdd;swyddiad Mr Richard BoH. Cvmerodd iron amlwg yn y byd Llafur, 'ac vr oeddynwr ofarnadd?d. Gcdy wcdd? ac amryw o blant. TJadd?vyd un o'i fechgyn yn ddiwexldar. C'addwyd ef ddvdd Saclwrn. Mb..

ELW LLONGAU. PROFIAD MR BONAR LAW. Yn y Senedd cahvyd trafodaeth ar y Gyllideb, ac ymysg cwestiynau eraill god" wyd yr oedd y trethi ychwanegol ar bro, ffidiau Hongau. Codwyd y cAvestiAvn gan lit- Houston HQ eraill. Sylwodd Mr Bonar Law fod Ali- Hous- ton 'Yedi gofyn iddo siarad y gwir. Yl oedd am wneud hynny, a bivriadai roddi i'r Ty effaith ei yimvneud a'r fasnach longau gyda golwg ar y proffidiau. Budd. soddodd arian mewn 15 o wahanol gwm- niau llongau, y rhai oeddynt dan arolyg-* laeth saith o wahanol berchenogion. Swm yr arian a fuddsoddodd oedd 8,110p, ao yn ol 5 y cant o log golygai hynny elw (J 40op yn flynvddol. Am y tlAvyddyn 1915, yn lie 405p, fe dderbyniodd 3,624p, aej yn 1916 derbvniodd 3,847p. Nid dyna yr oil o'r stori. Suddwyel neu gwerthwyd un o'r llongau yr oedd ganddo gyfran ynddi.. Buddsoddodel 200D yn y Hong honno, ac as ol derbyn cyfrandaiiadau hael derbyniodd cheque i gloi i fyny am ychydig dros fil o bunnau. Yr oedd yna gwmni llongau: arall yn yr hwn y buddsoddodd 350p3 er dydd o'r blaen derbvniodd Jythyr oddl. Avrth y perchenogion yn elweyd eu bod yn bAvriadu rhanu yr hyn oedd yn ivcddill o'r cyfflln f. Mewn canlyniad derbvniodd fil o bunnau am y 350p a fuddsoddodd. Dyna y fasnach, ebai Mr Bonar Law, y cvhuddir y TilyAvodraeth o geisio ei di-' nistrio. Pa- ryfedd fod rhai o'r dynion hyn yn givaeddi am i'r rhyfel bar hau. Nid VAVC gAvaedel gweddAvon, amddifaid, a rliieni ein gwlad yn en cyffwrdd. Yr hyn sydd yn bwysig i r bob! llyn ydyw faint o elw. ellir Avneud o'r heldrin ofnadwy yr ydyni yn ei ganol. Mne ein bechgyn yn colli eu bvwydau ar faes y gvflafan, a cheir y rhai hyn yn pesgi ar eu gwaed. Pa hyd y pery yr aflwydd Iiavii ? Tybed nad oea modd eael gwawr o rhywle.

APWYNTIADAU. ApwyntiAvyd Mr T. O.ne^, ^ghraW. cyflenwadol, yn brifathro 4 Penn>aenrhos, a Miss C. Pina Hughe9) Ll^n/airfechan, yn brifathraAves y itq!inod, Pen- ygroes. -«»»»»

MEDDYG BENYWOL. Argymhelliad Pwyllgor Addysg, Caernarfon. Derbyniwyd adrocldiad ym Mhwyllgor" Addysg Sir Caernarfon oddiwrth BAvyll- gor Presenoldeb ac Archwiliad Feddygol yn vmAvneud a diynnygion y PwyJIgoC Techyd Unedig am ryddhad Dr Parry Edwards i ymgymeryd hefyd a dyled- svvyddau Dr Travis, yr hwn sy'n ngwas. anaeth y rhyfel. Wedi ystyriaeth yr unig drefniant boddhaol a welent ydoedd apwyntio medelvg benvAvol i roi ei holl wasnnaeth a' i hamser i waith yr ysgol- Yn ddarostyngedig i'r trefniadau ddeuid' iddynt, yn cynnwys taliad gan y Pwyllgor lechyd Unedig o gyfraniad o 220p tuagat da In y medelvg benywol, yt oeddynt yn cvmeradwyo hysbysebu am feddyg ben- VAVol. Wrtlt gynnyg derbyn yr argymhelliad, gAvasgodd ar y pwysigrwydd o archwiliad feddygol effeithieil, yn enwedig gyda'r ys- tAi iaetb ei fod yn golygu y owestiwn o dderbyn rhodd gan y Llywodraeth o 120p yn y flwyddyn. Derbyniwyd yr argymhelliad.

I DAN Y GROES HELYNTION TEULU AOWfR I CLAWOO. I TKNNOD ClX. I Cyfryngiad Sadi a Cecil. I A<un yn helynt gwyllt rhwng gweith. wyr y Rhiwlyn a'r Stiward. id ocd,[ yr hyn wnaed gan y gweithwyr i'w gy-. meradwyo mwy nag ysbryd ystyfnig a phomplyd Mr Peke y stiward. Oiid bt-tlt a wneir pan io dynion wedi colli, eu pen- nau, ond enrro yr awyr a thn-tfiyncn cn liunain. Yr oedd y gweithAvvr wedi cyn- ddeiriogi mor ofnadwy fel nad oedd ddal arnynt, er i Meredydd gyda'i allu pcr- svvadiol eithriadol wneud ei oreu i'w cadw o fewn ter-fyna u. (Yi- ociii, irall yr oed(I M); Peke fel pc wedi ei lemvi gyda'i- gwr i dnva, He yn benderfynol o fynu trcdm y dynion beih bynnag gosiiai hynny iddo ef I a'r Sgweiar. Fel rhwng y gWeithwyr yn eu eynddeiriogrwydd qe ystyfnigrwydd flroenuchel v Stiward yr oedd pethnu wedi mynd i dir eithai'ol o beryglus. ^lewn cyfarfod o'r gweithwyr un noson penderfynwyd eu bod i wneud ymosod- iad ar dy Mr Peke, a'i dynnu yn ulw !?l(I ar (I.v -Atr P(,?e, ct vii?iii \111 i, I oedd yn eymeryd an/Ynt i'r harwain. Datganodd JTeredydd na fyddai ganddo na rhan na chyfran yn y mater, a chon- demniodd yn ddiarbed y syniad. 'Bobol meddai. "nid wyi yn credu mewn vm- ladd brwydrau gyda dyrnau nac a rfau a rown i ddim thanoiw am ennill drosodd y Stiward na'r Sgweiar drwy rym dwrn ac anfadwaith. Os na fedrwn ni ennill eu caion drwv ymresymu hargyhoeddi, wel, ciiawn ni ddim byd o worth allan ohonynt. Petae chi yn idyehryn i roi i mewn, fvdda chi ddim ond yn gweithio i ddau elyn fyddai yn ch^ilio am y eyfla cyntaf i ddial arno chi ac mi fe (Iraii neiul hynny mewn fFurfiau ac ar brydiau na fyddwch chi a fina yn gwubod dim am danynt. Na wir, boys, gadewch i ni fod yn ddoeth a pluvyllog, tlial hi ddim ^uri u cill penn Yll cvbvn v pai cd." Ond. nid oedd ei araifh yn i.vcio lyda'j, bobol. ;• oedd cynrldaredd ffol ac y.s- pryd dtalgar wedi can pob drws rhag ey- b meryd unrhyw gervdd na rhybudd i mewn, Mynd ar o! Die .Alalws a Wil Martha oedd yr unig beth a welai y gweithwyr a setlai y cweryl. Ac felly yr aetliant ar ol to nos Wener gyda'j- bwr- iad o stormio ty Mr Peke. y stiward. Y r oedd y Stiward wedi clywed am y bwiiad. Mae gan bob Stiward ei gyn- ffona, ac fel y mae'I' gwaetha'r modd, yr mdd y cynffona hyn yn eymeryd arnynt fod vn aeiodau o'r Undeb. A tliaclau ofnadwy o beryglus ydyw gelvnion yn y gwersyll. cythrvddo dim, gan y crcdai nad oedd yn ddim byd mwy na bygythion diniwed pobl llol ac anystyriol. Gwyddai yr adeg ei hunan vn barod i'w derbyn. Frbyn i'r gweithwyr ddod at ei dy yr oedd All, Peke yn ei.stedd yn gomfforddus au a i aidd An smoeio ei si^ar a i Scotch t collie vn gorwedd yn hamddenol aa tlIi ei drned.. r oedd hyn yn fwy nag a ddis. gAvyliai y dynion, a bu raid gadael y cynllun bwriadedig a gweithredu'n ddi- soi enioiu heb nag ystyriaeth na thrafod- aeth. Gwenai y Stiward yn ysgornllyd Avrth I ,yeli)!] ell netrusdod; OJHl Üor!i ci wen yn rhywbetb mwy dilriiV.l pa»i AAv.o(!d ')!?• Mahvs a Wi! Martha yn n< :-u ato. ,\c- yn can fod hyn amneidiodd ar r I ai i <f.d.. a chodfdd hwuiiw gan do?sy?); yn oaiod i'w u'aitb. Ond yr oedd Die Mahvs vn o feistr ar gwn, a gwe!(-'ul Mr Peko mown 11ai nag eiliad fod ei Scoic.b e^illie yn llai o Averth na dim i gyfarfod (i elynidu. Vr oedd y ei yn ddiogd v 0 T/jc :dalvvs ac* yn hollol ddibervgl. fvbedodd y Stiward am ei einioes i'r tv, a rJioddoibl glo ar y drws. Yn gweled hnl dyma'r gweiibwyr. yn eiuvedig y r.ai ij:' uengaohonynt, yn dechreu gin ffon- es'n. a tborAvyd ]iob un o'r too i'r gwaelod. a'r Stiward, druan, a'i denlu yn I • lee]ia. yn ystafelloedd y corn. Y. ed; gwiieud digon o alauas, cafodd "ïi :iri !ia ganddynt i stopjo. a vliArvjn- i'r pert- tref, gan gredu i-; Stirrard i edifeirwc! Ond, nid foUyy bn, Ar ol iddynt fyried Mr j yr alanas, a ehvnddeiriogwvd ef mor fawr nes petulerfyiiu na eluiAvsoi yr un ohoiivut. 0" medrai ef en rhwystro. ddod yn ol i -veithio mwvaeh. Yr oedd' lie fed am en gosod 1 11 y gyfraith a'u rhoi i gA-d yn y earcliar. os rani dyna fnrnBl y Uys. Ac aeth gyda brys i ddweyd yr helynt with Yswain y Phiw, lyn. Pan ghwodd Jiwunw am y dig- wyddiad aeth yn gynddeiriog, a thyngai drwy regfeydd y mynai ddial ei lid pe eostiai iddo y ffyrling eithaf. Chaiíf yr un o'r diefliaid ddod yn agos i mi byth eto, mi setla i y cnafon melldigedig, meddai. Daeth yr banes i glustiau Sadi a Cecil, a theimlent i'r byw fod pethau yn cael eu gadael i redeg i'r fath eithafion ar v naH!lawfciy)h)! Ac Avedi ymgyng- horLgyd;ig "S sv/ain y FedoJ, jienderfyn- asant eu bod yn myned yno i geisio cyf- I a y ddwyblaid ddig at eu gilydd. Aeth Sadi a Cecil yn gyntaf i gyfarfod a r dynion, a chaAA*sant liwvl go (Ida gyda hwv, oblegid yr oedd eu dylanwad fel cyflogwyr yn Ystad y Feeloj yn rhoi aAV- durelod i'w f;iarad. Buont yn foddion i gael y dynion i ymrwymo i beidio gwneud dim rha?or o gythndi, a M?nwyd d) gAveithwyr pan ddywedasant ll,oi-iiv.vd y paii v mater gvdag Yswain v Pliiwlyn. Ar oi gorffen gj-da'r dynion aeth Sadi a Cecil am Illis 1 11 v I). CJwyddent o'r goreu eu bod yn gvvyncbu ar dasg galed. oblegid yr oedd yr boll wlad yn adnabod yr Vswain i'el gwr pengaled ac airesymol. Ond nid oedd hynny yn tarfu dim ar ysnrvd Sadi a Cecil. Anfonodd Sad! air YIl hysbyau yr Yswain PH bod 'n dyfod, modd v gall a i baTatci ar gvfer ?vii d,vfod, i)iod(I bai,.itoi -ii, gy f (,i? )-I- oedd yn eu disgwy 1 pan aethant i mewn yr Ys" ¡¡in a Poke, y Stiward. Braidd yn gwta a syeh y derbyniwyd hwv, ac onibai am ddoethineb a medrus- rwydd Cecil ni fuasai dim byd Avedi dod allan o'r ymddieldan. Ond gallodd Cecil ei berswaelio i beidio sefyll yn ei oleuni ei hunan a\ rth feithrin ysbryd mor ddi. algar a dialed. Yr ydycli yn gwybod, meddai, foil gwerth eich ystad yn dibyn- riii yn gy la ngAvbl ar y wasanaeth gewch ooddiwrth eich dynion, ac y was- nnaeth ir oddiwrtJiynt Iiwy yn dibyn- nu n hollol ar v modd yr ymeldygir tuagat v dynion. Ond y mae'r enafon yn oael e'.vstal lie gen i ag a gawsant gan fy nhael, os nad gAvell, ebai yr YsAvain. Ydynt, ydynt, ebni Sadi. Ond rhaiel i chwi a minnan gofio nad ydi'r dynion lrnvv na'r amgylchiadau ddim yr un fath yn awr. A rha id i ninnau eu cyfarfod yn ol fel y mae petlsau. Welwcli obi, (,bai •siopiAv eh chi i\nd yma, v byd el rhyAvun arall yn cael eich bu.snes chi dynion chi lietyd. A fasa chi ddim yn leicio peth felly rwv'n siwr. W ae>th gen i ble relo r.IiAV na'r gAvaith. | ebai yr ^'sAvain. "Rydw i Avedi hcn flino arnynt, ydw wir. Camgymeriad ydi siarad felna. ebai Cecil. Tydi o ddim yn beth mor anodd cael plesar mown cadAV gwaith i fynd ond orfar tipin o ddoethineb. Welwch chi. mi ddaru ni fentro codi'r cvfloga a llei- han T arian yn y fan acA\\ ac mi iyda ni wedi ennill cannocdd o bunnau lllewn gAvaitli. Ac y mae'r bobol ae-W yn gweithio fel nig.;rs i ni heb na ehwyn na dim tAvrw bach na mawi*. Xi, ac nid v gAAreith|iwrs syrn cael y benefit mivvaf codiad. 'I Impossible, ebai Mr Poke. T.jp? y? I ddim sens meAvn peth f!na. 'Vd. du; li.vfi, banc yn e^ lwevd yn wa hanol, ac y mae can croeso I i dii ddod new j edrych j mewn i'r mater. VJswn i ddim yn enru eich eamarAvain o g?-bL A cii?nwoh hyn. chai Cecil, 'man- fais fawr i ni fnasai i chwi fetbu mynd fetlill iiiyll(l -All fedrwy), ni I nieii,Ti pendeT'fymvoli eu doi allan. Dyna'r ergyd setlodd yr Yswain. 0. e'bai vr Yswam, nine gennych chwi ddiVem I <?v:nt')ajie ?!1y i'rrh?! hvn? Cecil. -ae'n riiaid fod vn AA-ron.g hefo'r nanagement yma, ebai yr swam. 1 ydi'r He yma ddim ond bron eadw ei ben i mi hob bhvydelyn. Hhaid i mi gad edryeh i mewn i'r mater, rhaid « ir. Mi ddo i acw i gad sgwrs hefo ehi A'foru, ebai yr Yswain, os ca i. Cewdt ;i chroeso, ebai C-eil. 1>](1 yn dda gonnym eich giveied. OV goreu, mi ddo i acw orbyn deg, ebai >'r Aeth y ddau oddi.vno wedi eu boddhau yn hxwr, a gAvdsant fod llygaid vr Ys- wain Avedi eu hagor o'r diAvedd. anlymad ofnadwy fn i ymwdiad Ys warn y Rhiwlyn Fedol. obleaid gw«>l- odd ma, Mr Peke y Stiward oedd yn tynnu'r md o'r ystad i'w awdi ei lmll. a bu raid ci droi dros y bwrdd yn ddioed. a chafodd y gwithwyr cu rhvddhau o'u caetliiwed a'u i wcithio ar gynlIun ?c.?yFod?'.?)?,i oriau a divflowau yr hyn fu'n fendith anrhaethol i'r' ardal i gyel. (T'av barhau). I ht] h "G,Yl'('id,hn pob dr',v! T? :H !ltJ{.l j' Jl^tmor Jnlleunl o'dda ellir ci wn"^ud hpddywhebari.in! Pet11 !wb (\i wn"lId fnlc1 Q'w¡¡ith os ),:1   i'w gyflawni.

MEDDYG INI AETH NATUR. I Y mae yna, feddyginiaeth fir gyfer bob math o afieehyd yn y deyrnas lysieuol, ac nid oes un amheuaeth nad dail earn yr ebol yw y Ilysieuyn ar gyfer pesweh ar anhwylderau y frost. Mae Sudd Dail Cam yr Ebol mewn poteli Is 3c.

MIL WYR MEWN YSGOLION, Beth am Addysg y Plant? Ym MhwyHgor Addysg Sir Gaet-narforri gynhanwyd ddydd Tau, dan Jywyddiaeth Mr Wm. George, gofynodd y Gulcirydd j'r Ysgrifcnnydd a oedd rhywbeth wedi-lai wneud gyda golwg ar Ysgolion Caernax*^ fon a'r milwyr? DyAvedodd yr Ysgrifennydd fod yr aW- durdodau milwrol wedi datganu oddeutit dau fis yn ol y gallai y byddent yn alluog i fynd o'r vsgolion yn ystod tymor, yr haf; ond pan wnaed yn glir y byddai iddynt gymeryd yr ysgolion yn ol yIll Medi, ystyriai y pwyllgor nad oedd yn gwrs effeithiol na darbodol i gymeryd. meddiant ohonynt os na chawsid Invy yn sefydlog. Dywedodd Mr J. H. Pritehard mai mil- wyr yn ceisio adferiad oedd yn yi- Ysgol Uvvchsafonnol allent fyncd i wersyllfa. Mr T. H. Griffith Deallaf nad oedd fwy na banner dwsin o fihvyr yn Ysgol y (tenethod. Y Cadeirydel: Ni ddefnyddir yr adeilacC end yn rhanol, ond y mae'r awdurdodaw milwrol yn meddiannu'r oU. Air H. GAA-yneddon Da vies: :Mae'¡< gyf- uiutrefn y cerir Ysgolion Cacrnirfoirt, ymlaen ami wedi dod a chanlyniadau giesvnus, fel y gvrelir oddiwrth ganlyn- ladau arholiad yr ysgoloriaethau diwedd" ff. Gallai y pwyllgor sydd a gofal mater arno wneud bargen hwyrach O berthynas i un o'r ysgolion.