Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

8 articles on this Page

Advertising

CYFALAF A LLAFUR.

News
Cite
Share

CYFALAF A LLAFUR. Hoedd gagendor mawr cydrhwng Cyfalaf a Llafur cyn y rhyfel hwn, a theimladau drwg anghymodlon yn bod- oli yn y naill fel y llall. Y meistr fel gwenynen yn sugno yr holl ddeunvdd mel oddiar y gweithiwr, ac yntau, y 1 "Weitlilwr 7 fel cacwn yn pigo'r meistr bob cyfle a gawsai. Nid oedd ddau elyn ffyrnicach o dan yr haul na Chvfalaf a Llafnr. Dywedir wrthym fod pethau wedi newid, ac y gellir disgwyl perth- ynas agos a chyfeillgar cydrhyngddynt o hyn aUan. Parod ydym i'w roesawu, ond rhaid i ni ei weled mewn ymarferiad cyn canu olionoift y gin waredigol. Ni charem ysgwyd 11a vy gymrodol gyda Herod na Phi hit heb i ni yn gyntaf gael a i wyddion amlwg o droedigaeth. Rhaid i ni gael C yfalaf a Llafur yn addoli duw nevvydd, gydag anian, yspryd, a- diben gwahauol i'r hyn oedd ganddynt cyn y gallwn gredu fod yna heddweh a chyd- weithrediad i ffynnu rhagllnw. Os in;ii elw sydd i fod yn nod a diben terfynnol y cyd-ddealltwriaeth tybiedig, i'r clawdd y rhed y peiriant. Mae eisiau Duw newydd, y Duw byw, i fyw a gweithio i Ddiiw; ',ic nid gwneud duw i fyw a gweithio i hunan. Gwendid Cyfalaf a Llafur ydyw hunangarweh. ac y mae caru hunan hub amser yn agored i gasineb ac aufoddogrwydd creulon a didrugaredd. Dyna oedd asgwrn y gyncn ar hyd v flordd gyda Ckyfalaf trefnedig ac an- hrefuedig: gyda Llafur trefnedig ac an- I hrefnedig, yr oeddrat oil yn gweithio yn (H fry rdJ eu hunain gyda'r nod t'i, di. ben terfynnol yn lies personnol. GweHa ei amgylehiadau personol ei hunan yd- oedd amcan y meistr yn ymuno a Chym- deithas y Meistri, n. gwella ci amgyleh- iadau personnol ei hunan ydoedd prif ddiben y gweithiwr yn uno yn ei Undeb. Ni fuasai y naill na'r llall yn ymuno or budd ertrill pe byddai hynnv yn golygu colled neu anhwylustod iddynt hwy eu hunain. Self interest orweddai dan hugan y Gymdeithas a^v Undeb. Er hynny gweithiwyd amryw Ó welliannau cymdeithasol drwy y sefvdliadau hyn nid heb lawer o dywallt gwaed a dioddef diangenrhaid. Yn awr. yr ydym wedi ein dysgu drwy yr argvfwng cenedlaeth- ol ym ynddo fod yn rhaid v, rth berthynas agosach, neu svrthio j ddinistr anaele. IMiaid cael Cyfalaf a Liahil i ysgwyd Haw i weithio gv-da'u gilydd mewn trefn a lieddwch. Trefnodd y Llywodraeth Is- bwyllgor Ail-luniol ar y Berthymas Cy(L rhwng Cyfalaf a Llafur, ac y mae hwnnw wedi bod yn eistedd ac yn edrych i mewn i'r mater. Yr oedd y naill ddosbarth fel y llall yn cael eu cynrychioli arno. C'y- hoeddwyd ganddo fath o adroddiad yn cvnnwys awgrvmiadau o linellau bwriad- edig y cynllun roddir mewn gweithreùiad. Ai wvddw yd yj* adroddiad gan ddynion megis y Mri H. Smillie, Cli-nes, Sutton, a Mallon. Nid cynllun wedi ei selio'n dcrfynnol mohono, ond j hywbctli csod- v/vd ar bapui- i'w feirniadu a 'i vryntyiiio yn fwynf arbennig gan yr Undebau Llafur, y rhai sy'n citel mis o amser ei- edrych i mewn i'w gynnwys ac i gyflwyno awgrvmiadau. Mae'r nod yn Hawer < angach, oblegid y mae'r cynllun yn cy- meryd M mewn fuddiannau y wlad yn gyffredinol, ao nid un dosbarth arbennig y genedl yn ei chyfangorff, ac nid ad- ran neu blaid. Dywed yr adroddiad fod un o brif factors y broblem yn cynnwys y gwaiantiadau roddwyd gan y Llvwodr. aeth, gyda chaniatad y Senedd, a'r am- r rynlol ymgymeriadau aethpwyd iddynt gan y cyflogwyr, i adfer y rheolau a'r ar- ferion roddwyd hcibio yn ystod y rhyfel yn ol i'r Undebau TJafur. Dywed yr Is- bwylfgor eu bod cisys yn bwriadu fod i'r holl yitinvymiadau o berthynas i adfer rheolau yr Undebau Llafur gael eu dych- welyd yn ol iieH uHrltvw addasiad ddí- pf' eithr i Undeb Llafur arbennig ynglyn a'r I mater gytuno i gyfnewidiad. Ni ddylid ystyried y Cyngor Diwydiannol Cenedl- acthol fel yn gyflayn ynddo ei liunan. Yr hyn sydd eisiau ydyw trefniant tri- fflig—i'r gweithdai, i'r cylchoedd, ac i'r genedl. Mae'r pwyllgor, olierwydd hynny, yn awgrymu y dylid creu Cyng- horau Dosbarth, yn cynrychioli Undebau Llafur a Chynideithasau Cyflogwyr, ac tod yna Bwyllgorau Gwaitli, yn cynrych- ioli rheolwyr a gweithwyr, yn cael eu sefydlu mewn gweithydd m'niiuol i weith- redu mewn cvdweithrediad gyda'r peir- ianwaith dosbartliol a clienedlaethol. Yr amcan ydyw sict,liiti cydweithrediad drwy roddi i weithwyr gyfran fwy o ystyriaeth mewn materiou ynglyn aii d wydfa. Ymysg y cwesUynau a awgrymir y dylai y Cyngor Cenedlaethol ei roi i'r Cyng- iiorau Dosbarth a'r Pwyllgorau Gwaith i'w hystyried y mae defnyddiad rhagorach o wybodaeth viiiai-ferol a phrofiad y gweithwyr; sefydliad iiioddau i-licolaidd o dra fod materion yn codi cydrhwng cvf- logwyr a gweithwyr, gyda golwg ar i-wystro anghydwelediadau a'u hunioni pan gyfodant; addysgiant ac -ymarferiad celfyddvdol; arclxwiliad ddiwydiannol, a defnyddiad llawn o'r/Canlyniadau ,• dar- paru moddion i ystyriaeth a defnyddiad llawn o ddyfeisiadau a gwelliannnu wnaed gan y gweithwyr, ac amddiffyniad teilwng o hawliau cynllunwyr y gWelliannau hynny. Mae'r pwyllgor am i'r oil gael ei wneud er budd y genedl, ac anghofio'r personno? ?fe nid yw wedi darparu dim at' gyfer rhanu yr ehv. Dibyna, mae'n debyg, ar y syniad y bydd i'r eydweitlV rediad yn y cynUun effeithio i gadw hyd yn nod vr yspryd drwg o rannu a chra- fangu yr elw allan o'r anghydfod. Carem allu eredu hynny, ond hyd v gallwn weled. nid yw y Pwyllgor na'r Cyngor Cenedl- aethol yn gweithio tuagat galon a meddwl newydd Y;1 nynion y hyd. Meistr a Gwas ,^i ddynion yn byw with reolau mas- nachol a diwydiannol y b-vd hwn fyddani hyd yn nod o dan y cynllun a'1' trefniant newydd hwn eto, a naturiol fydd cael He j'r >'sPi\vd di-wg anghymodlon os na fvdd t r elw fod yn deg a chyfartaJ. Rhaid cael rhyw sicrwydd cadarn, diamwvs fod y Meistr Gwm; yn dod i fewn i ran deilTrng add as, a theg o'r elw gvnyrcliir gan a thrwy eu llafur a'u gwrfsanaeth. Mae gadael y cerbyd ar heol lydan ddi- leihau fel hyn yn beryglus, gan v gall y gynn ei anvain i'r man y mynno. Dylid rhywbeth y gellir syrthio arno feI safon i fyw wrtho. Geilw y cynllun hwn 11lewn Wfd.croPW a ch]»- y dylid cael cvnrv '0 RV'ai,;l101 v Senedd flcessaif f o v p] leid]i' au Ni all ond dwyblaid tle,s?lf 0 I)Ieidiaii. Ni all on d dwybl,,],]  a 1?.. M.e Cyf?af vn •1 0i;;V };-vf ir;m a throsodd. a dv)ai L'afu "?' ?? ganddi ci n?.bion cviion iJemon, a hyfedr yn y Senedd i.w ? b vfx si-, cael dynion iydd wedi dilY11 ell-I's Y Mtl(liad Ltafurol, ac Yll ^b^ od i trwy urofiad am y problcmau v I 'haid eu nwynebu D??ai Cym-U gal ??.mwyohonyn?mcwn/ Mae ?n ?? y Deheudir, dy!em gaef M «eu ddau yn y, Gogledd. DYla" Sir Gaernar on gael un o'i dau aelod yn ..?? t T' ? y ?ae ganddi wr prof- Cdlg wrth law ?asai.fant.u..?j? ? gyda'r (',vnlIUll Wnilde(J'- ?-- ?!- Mr V TyS fad 0 fudd cene^laethoI J L■ i furwvi' 1 Ltfurwyl' yn ,vI' argyfwng presennoI gyd,i'l bl'ofiad lE1acth a i allu anghymarol ynf, n ag ^debiaeth. Awn Iti i'w Kicrhau 1 Vw

CAERNARFON. j ... - - -. I

Advertising

lI-ELINHELI, I

EBENEZER A'R CYLCH. .... "…

I PONTRHYTIiALLT.

MARW GWEINIDOG.