Y Dinesydd Cymreig

I CYFLE Y GWEITHWYR. (Ga J. T. W., Pistyll.) Eglur yw lod ''Heddwch" yn y gwvnt. 1* el y buom droion evil llyn N. I Dinesydd'' yn llefain ar fy nghyd- w eithw )• j syhveddoli PH eyfte, gwnawn heddyw yn fwy taer nag erioed, yn gy-- maint an bod yn gweled fod y syniad o'i wprth ;)'j anhebygojrwydt! wpdi dechreu gafael o difrif yn cuaid y gweithiwr. Caniatacd y Golygydd i ni ddweyd ein bod yn derbyn llythyrau o bob cwrr o Gymiu a r byd yn gwerthfawrogi yr "had da" a heuir yn y "Dinesydd" tnvy- ddo draw, yn neillduoi telly sviwadau \Y enffrwd. Cefais heddyw fwndal o bapurau y Sosialiaid a'r gweithwyr oddi- wrtlt wr o v Rhondda sydd yn un o so- disgleii lat hyd Gwerni yn y lie hwnnw. Dengys i iiii trwy gynnwys y cyhoeddiad- au hyn pa nior agos i'r marc yw v "Dinesydd." Dymunaf ddweyd hefyd fy mod yn bersonol hefyd fy mod yn ber- sonol wedi curro drvsau amrvw swyddfe- ydd newyddiaurol ej- mwyn rhoddi edyn rr delfrydau gwerinol; ond rhaid dweyd mai y gag geir ar ein genau. Yn awr, Weithwyr, neti yn ol Mrs Modryb Sian, Gwn y Poachers, na ailewch i'ch cyfle 1 fynd heibio. Gwelwch fel y niae holl weithwyr y byd yn dyheu am liedd, a hYTlny i'r unig amcan o gael cyfle i gyd- weithio er llwydd yr holl genhedloedd fel on gihdd. A wyddocli cluvi, gvmrodvr annwyi, niai nitl eich cweryl chwi yw y ewer."l hwn fel y dywedasoiu o r blaen, ond ewe iy 1 y Gorseddau. Ac os yw Gor- seddan Eu rop a u ( ynffonau iurneiol ysttiind(ii,ii-g ah dyheu am eu gogonedd eu hunain, boed iddynt wneud hynny a'u gwaed (-it hunan. A welwch chwi fel y mac a;iibell dwrna pwvsig yn newid ei diwn. Dil'odiant pob Ellmyn a fu ]u; n Xorthcliffe yn canmo! y polisi hwnnw, a Mr John Penhinv vnghyda holl hi seddau blaen cretytid yn gorloleddu yn eu swn. Ond erbyn heddyw, difodi y Prwsianaeth, hynny yw yr egwyddor Filitaraidd, a gwaredu y German 0 law ei Gaiser. Ie siwr, gwaredwyr yn awr, ond lleiddiaid gynt. Cystal a dim f'ai gwybod telerau heddweh y meistri gwaredwyr yn awr. Pc baent wedi mabwysiadu y don ddemocrat- aidd hon eyn dechreu canu i'r Yankee, y mae'n fw y na thebyg y buasai y gweith- wyr Germanaidd yn cydvmladd am eu rhyddid gydn ni, ac nid yn ymladd am fod- olacth o dan Hindenbuig. Wei, pw.y mewn gwirioncdd sydd gyfrifol erbyn hyn am y tywallt gwaed ? Onid proffwydi 1 rhyfel Prydain Ac fe wyr y gweithwyr nad yw Cymrti heb pi ehynrychiolaeth lielaeth yn y cor hwn. Yn awr, fv ngh\ d\\ ei thw j*, boed chwi "n Saeson, vi-, lieu Gvinrv, onid vr mi v\v eich budiannau oil; a'r iinrhyw. sef v Junkers, yw eich gelynion.- Paliam yr ymleddwch, ac a phwv yr ymleddwch ? Onid [I chwi eich hunain, er mwyn gallu- ogl eich mai-rhogwyr breision twi-neiol i'ch sarnu yn ddyfnach i'r 11aid nag erioed. Y mae gennym let dosbarth wnibreth o y gamesters dieflig sydd yn | gosod eu hunain uwch ein pen i'n har- i wain. Arweijiir ni gan urr daiiddyblvg on meddyliau a phedwarplyg en hwyneb- all. AfviiNvii gynhadlcdd o holl weithwyr pob gwaith, yna cynhadledd fir." o weith- wyr poh gwlad. Lluniwn ein byd with Hnyn y Saer o Nazareth, a chawn hedd didor. Na chysgwn tra bo cenhadon y gwaed yn effro. Os yw Prydain heb ond un dvwalgi rhyfelgar i'w chynrychioli gyda r Yankees, ,ef y War Lord, North- cliffe, y mae gennym ni, weithwyr, uweh buddiannan i'w trafod ac amgen cenhadon i'w lianfon 0 wlad i wIad. Os yw ein llongwyr heb fod yn l'hy feddw addolgar o'u whole mighty Britain i'w cludo, ni a gl ud wn ein cenadwii trvvy sianelau nas gall na submarine na dim sub-editor, na dim a rail ein i hwvstro. Ymunwn, bydd- uu .sobr a gwyliadwrus, ond cniiwn ein Model-Icsl1 0 Xazareth. Nid oes fudiad na chvfntnvidiad yn werth i symud gydag ef os na fydd Efo yn Lyw ac yn Gwmpawd ( iddo. llhaid i weithwyr n'u liarweinwyr fod yn Icyal men i Grist a'i Achos yn v byd os am hwylio'r llong i'r hafan d<ly- i mnnn!.

CAERNARFON. BOddiad Plentyn.-No-, Lun, syrthiodd l)lentyn bychan chwo mlwydd oed, Mr a Mrs Rllis Roberts, plnstrwr, Eryri Ter- race, i'r illor ger prif lanfa yr agerlongau, a chariwvd ef ymaith i'r IIi. Trwy ym- drechion mewn evehod cafwvd y corfF i'r lan, a daeth Dr H. Parry yno, ond er pob ymdrech methwyd a'i gadw'n fyw. Mae ei dad gyda'¡" fyddin, ac y mae cydym- deimlad mawr a'r tad a'r fam a'r ten In yn en profedigaeth. Esgeuluso Plant.—Yn y UyS Bwrdeisiol ddydd Lltiu, cyhuddwy Maggie Jones. Henwalia, o beidio anion ei blentyn i'r ysgol yn gyson. Diiwywyd hi i bum swllt.—Cylmddwyd Thomas Williams, 46, Henwalia ,0 beidio anfon ei blentyn i'r ysgol, er ei fod wedi cael '"attendance order." Gohiiiwyd yr achos am wythnos er cael ysgol ddiwydiaunul iddo. Cyfarfod Pregethu.—Dydd Sul a nos Lun cvnhaliodd y Wesieaid en cyfarfod pregethu. Y gweision oedclynt y Parchn R. Mon Hughes, Tregarth, a, D. H. Tho- mas, Llanelwv. Yr oedd y pregethu yn rymus ac adeiladol. Yn Ddiogel.—Cafodd y Corporal Wil- liam illiams, D.C.M., Chapel Street, a'r Rhingyll D. O. Williams, M.M., Dock House, y rhai oeddynt ar fwrdd y "Dover Castle," ac ar en ffordd gartref o'r Bal- kans, ddiangfa gyfyng trwy gael eu hachub er i'w Hong gael ei thorpedio. Maent yn awr mewn ysbyty yn Gibraltar. Llys Bwrdeisiol. Cjrthaliwyd ddydd Ltun, Mr Chas. A. Jones yn y gadair. Cyhuddwyd Margaret Williams, 2, Hen- walia, o fod yti fcddw yngofal baban, yr hwn oedd ar ei b'aich. Diiwywyd hi i 5s. Darluniau Byw.—Yn y Guild Hall, yr wythnos hon, dangosir rhestr o ddarluiiiaii byw digurro gan Mr E. O. Davies. Yn y rhan flaenaf o'r wythnos ceir "God's Country and the Woman," yn y rhan olaf o'r wythnos ceir "Princes of Happy Chances." a'r 17fed gyfres o "Liberty." Dangosir hefyd amrvw ddarluniau eraill vnghyda'r rhai uchod. Y maent yn werth i'w gweled yr wytlinos hon. Tribunlys.—Cynhaliwvd nos Wener, Mr Chas. A. Jones yn y gadair. Dyfarmvyd fel y canlyn :K D. Ellis, manager Cafe Mri Lake, mis; Rhys Williams (40), Tan- ygarreg, St. David's Road, slate and building material merchant, 3 mis, ac i aros gyda'r V.T.C: Thomas 0. Jones (36), manager Star Supply Stores, rhydd- had amodol; E. W. Evans (30), Aldra House, Llanbeblig Road, yn ngwasanaetli Mi-i G. and W. Morton, 7, Bridge Street, gohirio; Alfred Lambert (29), Eleanor Street), yng ngwasanaeth Mr W. W. Dand, gohirio; T. J. Roberts (30), dilled- ydd, 1, Eastgate Street, 3 mis He i vimmo a'r V.T.C. R. H. Jones, Idan House. Llanrug, \-ngwasanaeth Mr D. P. Ellis, Palace Street, rhyddhad amodol Arthur Williams (18), Dillon Cottage, garddwr masnachol yngwasanaeth ei dad, Mr Evan Williams, i gael archwiliad ineddygol Elijah Lovell (38), 24, Mountain Street, pvsgotwr, 3 mis. Gwnae(i cais gan Mr Richard Williams, Mri Evan Jones a 'i Fab, Castle Square, i gael ail agor achos Owen Griffith, yr hwn sydd wedi pasio vn C 3, ond wedi cacl ei wrthod o'r blaen. Cadarnhawyd y cais. Marw Sydyn.—Dydd Lluu, Mehefin 25, bu farw yn hynod o svdyn Mrs Ethall, priod Mi1 James Ethall, cfgydd, Stryd y Llyn, yn 61 mlwydd oed. Yr oedd yn cwyno ers tro byd, ond ni feddyliai neb fod y diwedd mor agos, gan ei bod yn y siop y Sadwrn sirioled ag erioed. Gwraig rinweddol, ffyddlon a da ydoedd, ao yn fam ragorol. gofalus, a thyner o'i phlant; a diameu i fynediad ei mab John i'r Aifft gyda'r milwyr ddweyd llawer ar ei hys- pryd a'i chalon dyner hi. Gedv briod, dan fab, a dwy ferch i alaru eu colled ar ei hoi; ac y ynae Engedi, yr gglwys yr Marw Milwr.—Dvdd Sadwrn daeth y newydd i'r diet tod y Preitat Richard Parry, Pool Side, wedi marw yn yr ysbyty yng Nghasnewydd, Mynwy; yn 36 mlwydd oed. Mab ydoedd i'r diweddar Mr Henry Parry, erydd, Mountain Street. a chyn ymuno gweithiai fel crydd gyda Mr R. Griffith, Y.H., Stryd y Llyn. Gedy wraig a phedwar o blant i alaru eu colled a r ei ol. 3Tae amrvw o'i frodyr yn y fyddin, ac hefyd blant i'w frodyr. Dygir ei gorff yma i'w gladdu dydd Inu. Y Cwlwm Euraidd.—Trwv weinyddiad y Parch R. Scott, rhe'ithor, St. Cuth- b(,j,t Street. Bedford, unwyd trwy briodas ddydd Mawrth, y 12fed o Fehefin, 31 r J. F. Henderson, 24, Margaret Street, a Miss Mabel Annie Tipple, Bedford. Boed bendith ar yr uniad. I oedd yn aelod ohoni, yn colli ynddi hi nil o'r meini oedd yn ei haddurno. Boed i'r tcnlll gael nerth o dan y ddvrnod. Marw.—Dydd Mawrth, ALphofin lOeg, claddw.vd Ali, Fi-ed Davies, 11, Snowdon Street, yr hwn a fu farw yn 61 mlwydd oed. Brodor » Ddinbyck ydoedd, ond y mae yn y eylch yma ers blynyddoedd. 13u yn wael am vsbaid hir. Gedy weddw, tair merch, ac un mab i alaru at- ei ol. Y Parch Walter Jones. B.A., eurad a woin- yddai yn y ty ac wrth y bedd i-ii IJan- beblig. Dydd Mercher, claddwyd yn l.lanbebhg, Mrs Ann Ellen Pritehard, plnod Mr Jeremiah Pritchard, peirian- nydd, 168 ,Gi-,iiiton Hoad, Anfidd, Let-- pwl (adnabyddus iawn yn y dref) 3ferch ydoedd i'r diweddar 3lr Robert Williams, Eagles Inn, Caernarfon, a chwaer i Capt. Williams, Twthin Terrace. Gedy briod, tri mab, a dwy ferch. Damwain Angeuol. Drwg gennym orfod coinodi am y ddamwain angeuol gy- merodd le ar yr 2il o Fehefin yn Ynysybwl, Do Cymru, pryd y bu i ddisgynfa ddod ar Mr Griffith Lewis, a'i ladd. Brodor o Gaernarfon ydoedd, ac yn fab i'r di- weddar Mr Griffith Lewis, fforman v Gas AN-orks, ac fel "Guto'r Gas" yr adna- bvddid ef gan ei gvmrodvr yn y dref. Acth i Ynysybwl tua 14 mlynedd yn ol, ac aeth vn ddwfn j sereli y bob!. Gedy i weddw, yr hon hnnai o Groeslon, a ehwech o b!ant i ahiru fu coHed ar ei ol. Y Cenh?dwr.—Catodd y Cenhadwr v Parch (?. H. Hughes, ?yfarfod ffarwel ar- ddcrcbo? ynp:bapol f?ig?di nos Fawrth. 0 dan arw?iniad y Parch J. Owen, }I.A'I Siaradwyd gan y Parchn P. G Roberts (,Ti.1), D. t ?T. Hu'?hps. M.A., B.D. (M.C-.). Yrocddynb oU yn datgan clod i Mr Hu.glie., am ei hvyddiant anarferol gwaith. Diolcbodd Mr Hughes am garedigrwydd v dref iddo tra I' bu yma, a theimlai fod y jilant wedi gweithio'n rhagorol iddo. J Llanberis yr aeth i derfvnu yr wythnos.

 Spcdal  ?//  Sbow of f Spedal BIU$$, alib [adi$ ?? mnlinry tbis weeh at JONES JONES WILLIAMS 19, POOL STREET, CARNARVON. Cbilbren's & bílbten's míllítter, a Spectah'te. I — H1. IH I"— M—

EBENEZER A R CYLCII. I U r "urych." Gwelwn oddiwrth y "Bryoh" fod Mrs Gaynor Jones, gAveddw Mr John F. Jones, wedi marw yn Lake Crystal, Minn., fore Saboth, Ebrill 29 wedi cystudd cried am fisoedd y gaeaf. Ganwyd Mrs Jones Awst I.), 1840, mewn lIe o'r enw Tvnvffridd, Llandinorwig. Enwau ei rhieni otnldynt Oii-(--r-i a Mary Griffiths. Y munodd mewn priodas a 31 r Jones oddeutu 1864. Yn 1901 bu farw ei phriod. Llwyddiant.—Llwyddodd dan cldisgybl ieuane i Mr W. Griffith, Tanyrhenffordd, i ennill y dystysgrif elfenndl yn arholiad llawfer litiiiaii, sef Alice Jones, Waen, High Street, Ebenezcr, a John 0. Ed- wards, Deiniol Road, 13 oed. Cwmni Modur Eryri. :lao'1' cwmni wedi penderrynu rlu-deg y modur fel ai-fei- os gellir sicrhau gvriedydd a gofalwr a chyflenwad digonol 0 petrol. Da iawn, mae digon o'i eisiau. Angladd. — Hebryngwyd gweddiilion 3Irs Elizabeth YY illiams, annwyl hriod :\11" Ebenezer F. WiHiams, Cahrornia Terrace, Clwtybont, brynhawn 19eg, i fynwent Macpelah, yr hon a fu farw yn 38 mlwydd oed. Gwasanaethwyd gan Parchn W, Griffith, :£.A" Disgwvlfa ac H. Edwards, Libanus. 31ae cydyin- deimlad cyffredinol yn yr ardal teulu yn ei trallod. Wedi ei Glwyfc.—Daeth gair yr wyth- nos ddiweddaf i 31r Edward Parry, Llys Anedd, Clwtybont, oddiwrth eu mab. y Preifat Edmund Parry, yn hysbysu ei fed wedi ei anafu yn Ffrainc ti-Nvy, gap! ei diri-O yn ei gefn gan ddnrn o shrapnel. Anfon- wyd ef i ysbyty yn Flra inc. Rood iddo adteriad buan a llwyr. Croeso Gartref,-Cafodd y rhai canlynol o'n bechgyn groeso cynnes gartref, a chan yr ardalwyr:—31r Johnnie W. Hughes, mab y diweddar Ali- W, Rowland Hughes a Mrs Hughes, Cnxton House, yr hWll sydd • wedi clod o'r America er ymuno a'r fyddin y Preifats Hugh Jones, Berthen Gron, Clwtybont, a R. H. Parry. Cefn Coeh, Gallt y Foek

I RHIWLAS. Marw.—Dvdd Iau diweddaf, yn hollol ddisvmwth, bu farw 3Ir Robert Roberts, High Street, yn ddvn ieuanc, 38ain mlwydd oed. Nid oedd yn gryf ei iechyd eis blynyddoedd, ond ni feddyliodd neb fod y diwedd mor agos. \chydig aiiisci- yn ol ymunodd a r lj-ddin, ond oherwydd gwendid ei icchyd cafodd ryddhad. 3Iae cydymdeimlad yr ardal a'r teulu oil yn cu. profedigaeth. Dydd Sadwrn, ynghapel Pisgah (W.), ^ynhalivvvd cyfarfod chwarterol y gylch- I daith, o clan lywydiaeth Parch R. Mon Hughes. Daeth cynrychiolaeth dda o wahanol eglwysi y eylch, a chafwyd pob rhwyddineb i'r gwaith. Ein Milwyr. 1'1' wythnos ddiweddaf gwelsom y Preifats FI. Hughes a E, Gor- don Jones gartref ar ymweliad, v jiaill yn gwersylhi yng Nghroesoswallt, a'r Hall yn Lerpwl. D;, gennym eu gweld yn edrveh mor rhagorol. Llwyddiant.—Dyniunwn iimgyfareh v thai canlynol ar eu llwyddiant gyda'r maes lIafnf :-Dosbarth III Misses J. Frances Jones a -If. Pretoria Hughes. Dosbarth II.: Edith Jones. J. Lilian Jones, S. J. Hughes. Doris Jones, Dilys Jones, L Mary Williams, JVaomi Jones, Emyr Tho- mas, a Robert Owen. Llwyddasant i ennill marciau uchel iawn, ac fel y cry- bwvllwyd o'r blaen, daeth J. Frances Jones allan ar ben y rhestr yn y Dalaith. Erbyn hyn deal hvn mai hi vw y gyntaf yn Dosbartli III. drwv Gymru gyfan. Yn fiicr llawenhawn yn ei llwyddinnt.

PONTR H YT HALLT. Uwaeledd. — gennym ddeall :1111 waeledd trwm Mrs Hughes, YYaenrhydd- allt, a Mr Robeit Jones, Glynafon. Üy- niunwn adteriad iddvnt. Ein Mil wyr.—Da oedd gennym weled y milwyr canlynol adrof:—3Iri J. 0. Jones, Caerhos; Kvan Daniel Williams, Glan- artliur, a T. Williams, Tanygaer;, a G. J. Owen, Greuor Terrace, y cyntaf wedi trculio misoodd yn Ffrainc, a'r ddau it-all dcallwn a'u tnith am wlad bell. Dyniun- wn iddynt amdditfyniad. Anatusion.—Ar y rhestr (awn y 31 ri John Daniel Williams, Glanarthiir! anat i'w drocd; Koulk Thomas,. Brvnhvfrvd Terrace, a Roberi T. Williams, Brynhyiryd Terrace, anai rv. dwylo y tri wedi cwrdd a damwain yn y chwarel. Pi"udd. Colla.som gyfaill eywir ym mar." rolaeth 31r Robert YYilliam Jones Heather 13,iiiii, Pt-,iiisa"i,ii,ae2), yr hyn a gy merodd le yn 1< trainc trwy ffrwydriad ffrwdbelen. Cymeriad tawel, dirodres, a. diabscn ydocdd, a bydd bwlch mawr o'i 01, yn enwedig ar ei aelwvd ?iyd a ?[an. ac 'n K?hvys at- (?l telwyd g[tin, a(, vn Ile vi- (?(?d(I vii a dan fachgen bach a Jln o gyfeillion, vnghyda pherthynasau mewn liiraefh a galar dwys. —Wodi wythnosau 0 waeledd fyddin LuaLithcrLmd, bu farw y cymeriad hoff Ali- Willie Price, Pantafon, Cwmyglo, dygid ei gorff adref a chleddid y Stdv,-i-ii. Cydymdeimlir a'i fam weddw ac unig.. Gwasanaethwyd gan y Parch T. J. Toy-. non, ei weinidog. Bu fai-w plentvn bvcham anwyl i Mr a 31 rs John Pritchard, Pen^ Mel, Llanrug, a daearwyd ei weddillion yn c!,w Duw yn Llanrug prvn hawn Ian. Drwg gennym am en profedigaeth lem, yn enwedig pan y tad wedi ei analluoiri i weithio ers amsor maith oherwydd gwael- cdd bliri. Liawfer.-T,Iongyfat-chwii yn galonnog y cyfeillion canlynol a'u hitilraw vmrodd- gar Mr W. Griffith, Tan yr Henffordd, ar eu gwaith da yn y gnngen hon. Pitman's Elementary: Misses Katie Lloyd Jones,