Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
17 articles on this Page
MUDIAD CRISTIONOGOL ER SICRHAU…
MUDIAD CRISTIONOGOL ER SICRHAU HEDDWCH. HANES Y SYMUDIAD YNi MHWLLHELI. Cychwynwyd y mudiad hwn mown Ylll ddiddan cydrhwng tri o gyfeillion vnghylch y rhyfel presennol a'i erchylltra. Prndd feddyliem am y miloedd bechgyn nnnwyl oedd yn syrthio'n abertii i Moloch, a ninnau o'r tu ol i'r ffosydd yn ymliisgo yn dawel a diymdrech heb geisio yn y mesur lleiaf roddi terfyn ar y gwallgofnvydd llofruddiog hwn. Tra'n ymddiddan cododd y gofyniad: "Beth plIit, pi wneud P" a ehyu iiir cym- a Jiir cvm_ rodd y gofyniad ffurf mwy penodol. "Both allwn Ni ei wneud P" Penderfvn- wyd tin bod yn cyfarfod drachefn i yjii- ddiddan yn rhydd a cliat-trefol ar y mater. Y tro hwn yr oedd v cylch yu cynmvys llawer mwy na thri o gyfeillion, ond, er hynny. yr oedd pawb yno o gyfielvb fedd- wl—fod y rhyfel hwn wedi cyflawni mesur ei anwiivdd ar fod yu brvd codi lief er eeisio cael terfyn buan arno. Yn y eyf arfod hwn daethom i'r penderfy niad 4, gynnal cyfarfod cyhoeddus yn nhref Pwll- heli. Penodwyd tri o siaradwyr,—v Prif Athro T. Rccs. M.A., Bangor; y Parch J. Puleston Jones, M.A., Pwllheli; a Mi George Dàyies i iarad ar "Bertbynas yr Eglwys a Chwcrylon o bob math." Gaii mai'r uchol oedd pwnc y cyfarfod cy- hoeddus, tybiwyd mai deoth f'ai cynnal y cyfarfod mewn addoldy, nou ysgoldy vnglyn wrth addoldy. Gwnaed ape] am ?ipel iiii ysgoldy perthynol i un o addoldai'r dref. ond caed atcbiad na el lid t'i chaol heb fod amcau y cyfarfod yn cael cefnogaeth *'Cyngor yr Eglwys i Rhvddion." Pryderai thai oedd yn bresennol ynghvlch ymddiried y mater i'r Cyngor hwnnw, gan ein bod ers amser yn ofni fod eglwysyddiaeth swyddogol, Caeth a Rhydd, yn fwy o rwvstr nac o gymorth i lwvddiant y DeyrnAs nad yw o'j- bvd hwn. Fodd bynnag, rhag ein bod yn cam- gymeryd yn ein barn am y "Cyngor," aethpwyd a'r mater o'i flaen nos Wener, Mehefin 8fed, 1917. Fel y gallesid dis- gwyl yr oedd yn y cyfarfod hwn o'r Cyng- or gynrvchiolactj; eithriadol gref. Teg yw dweyd fod rhai or aelodau mown cyd- ymdeiinlad dwfn a'r "mudiad" ond yr oedd yn amlwg o'r dechreu But yr oedd petliau i fod. Wedi siarad brwd o'r ddwy oehr, pen- derfynodd y Cyngor trwy fwyafrif i wrthod rhoddi ei gefnogaeth swyddogol i'r mudiad. Bellach yr oedd v cwestiwn o gael lie i gynnal y cyfarfod cylioeddns yn un dyrus iawn. Gwnned pob ymdreoh gan gyfeillion, gwira gan, i geisio per- swadio y rhai arweiniai yn y mndiad i'w roddi i fyny, gan fod teimlad cryn yn y dref yn ei erbyn. Clywid sibrydion yma a thraw y gwnaethid ymosodiad ar y siat- adwyr. Ond yr oedd yr ychydig gefnog. w vi- i'r mndiad wedi bwrw'r (IranI mewn ymdrech gyda Duw, a theimlent fod eu ffyddlondeb i Grist yn y peth hwn yn w ei-tli pob aberth. Rhaid oedd cynnal y cyfarfod, cvmerod y canlyniadau cu cwrs. Pan y tybid fod pob drws wedi cau, ac fod yn rhaid llefarn'r genadwri 0'), tu allan i'r deml a'r synagog, er ein Ilawen- ydd agorwyd ffordd i ni fynd i addoldy y Methodistinid Calfinaidd South Beach. Erbyn hyn yr ocdd tret Pwllheli yn ferw drwyddi, a llawor o'r nwvdau iselaf wcdi'n deffro. Cyn amser dechreu yr oedd nifer o frodyr a chwiorydd, bervglus vr olwg, wedi ymgasglu. Oddiallan i'r capel v mynnai y mwyafrif o'r teulu hwn fod. Naturiol oedd ymholi pa ddosbir n o'r eglwys deimlodd y fittli vsfa genhidol fel ag i wahodd y teulu hwtl. Kin cysu: oedd meddwl fod y profiad « wr ir.do G;. ir Duw a bod yn awyrgylch gweddi ) n brof- iad newydd i lawer c'r teulu hI llan i'r porth. Yr oedd y mwyafrif o lewn y cnpel yn bob! grpfyddol a pharchusaf tref Pwllheli. Rhoddwyd cyweirnod hapus i'r cvfavfod wrth ganu'r enivii (tyntif,- "Duw mawr y rhyfeddodau ma:th. tte, 'Tpimlkl, cyn mtoued trwy y ihanoaii ar- weiniol, fod rhvw ddwyster a defosiwn wedi meddiannu pawb o'r gynui'?:df:i. Gwelwyd ami i fwystfil yn dofi dan gyfar- t'od ei gariad Ef. Darllenwyd cyfian o'r Ysgrythyr, n gweddiwyd gan y Parch David Thomas (A.), ysgrifennydd y mudiad. Wedi gair byr gan y Parch R. C. Pritchard (W.), Jlywydd y mudiad, i egluro natur ac nm- can y mudiad, galwyd ar Mr George 1..1, Davies i annerch y cyfarfod. Cawsom ganddo anerchiad feddylgar, yn dangos mai cariad oedd yr unig allu oedd yu llwyddo i wneud trefn ar gymdeithns. Rhoddodd y siaradwr nifer helaeth o eng- reifftiau byw i ddangos fod "grym gor. fodol" yn fethiant i wella ac achub dyn- ion a chymdeithas. Ac er svndod i lawer oedd yn bresennol rhoddodd hefyd eng- reifftiau o lwyddiant cariad i ddofi a dnr ^Jjwyllo troseddwyr yr oedd carchnrau a pliob gryrn goriodol arall wedi methu eu diwygio. Siaradai Mr Davvies o (lati deimladau dwys, ac yr oedd rhyw ddylanwal 8- brydol yn nawseiddio'r cyfarfod. Hir y cofir ambell foment angerddol Lioiwyd pan y daliai'r gynulleidfa ei hanadl mown defosiw*n dwys. Clywais un gwr cyfrifol yn dweyd wrth gyfaill pan yn gad-.iel yr addoldy, mai mwyaf dwvfol a broiodd crioed. Lluddiwyd y Pti) Athro Pees i fod yno. oherwydd fod angladd gAVr amlwg yn ci Iv.M'thyna.s n'r coleg wedi ei osod ar y di. v, i nod hwnnw. Methodd y Parch J. Puleston Jones gyrraedd mewn pryd oherwydd anhwylusdod gyda'r tren. Nid anniddorol, efallai. gan garedigion heddweh, ddeall fod y cvfeillion y cyfeir- iwyd atynt ucliod yn cyfarfod yn rheol. aidd bob pvthefnos yn ystafell y Y.I.A., Pwllheli. H. COXWAY PRITCHARD, Llywydd. I DAVID THOMAS. Ysgrifennydd.
Y MILWYR CYMREIG. I
Y MILWYR CYMREIG. I Teyrnged i'w Gwrhydrj. I Yn y "Daily News" rhydd Mr Perry Robinson devrnged uchel i'r milwyr Cym- reig yn Ffrainc. Dywod ei bod yn am- liosit)] cyfrif dyled y gwvr traed i'r gwaith rhagorol a wnacd gan y Pioneer Battalions C>mreig. Bu gan fwnwyr Cymru ran helaeth yn y parotoad ar gvfer y ffrwvdr- iad fawr ym Messines. Edrydd fod nifer o filwyr Cvmreig wedi rlioddi cychwyniad eithriadol i waith y din-rnod hwunw. gan iddynt wneud un o'r rhuthriadau mwyaf 11u vddiatins yn yod y l hyfel. Yn fuan ar ol un o r tanbeleniadau aeth v milwyr ( ymreig o'j- flosydd yn ystod y prynhawn, a chliriwyd flosydd y gelyn yn llwyr. Cymcrasant 74 o garcharorion, 1 ra nad oedd eu collelion hwy ond 10.
Y GWFJTHWYR A THRETHI BACO.…
Y GWFJTHWYR A THRETH I BACO. I Derbvniodd Canghellor y Trysorlys betL war o weftliwyr o Derby yn erbyn gosod- iad y dieth ddiweddar ar dybaco. Dv- wedant ei bod yn un o'r hyn achosi aflon- yddweh Llafurol. yn enwedig ymhlith v gweithwvr diwydiannol gawsai gyflogau isel. Galwyd syhv at v ffaith fod miliwn, neu tua hynny. 0 filwyr gartref yn teimlo oddiwrth yr anhegweh o orfod tain 2g yr owns yn fwy am en tybacco o'u tal prin. Yr oedd yn agos i'r nawfed ran o'r arian qr dn? b ico werid ar dybnco yn mynd vn drethi, mwy "a'r un nwydd arall. Yr oedd teimlad chwerw ymysg y gweithw.n .vn gyffred- inol vnglyn a thybaco yn ogystal a nwydd- au eraill fod ytia system o elwa yn mynd ymlaen. Cyhoeddid mantolenau yn dangos fod ewmniflu neilItuol wedi cyn. n'ddn eu proffidin 11 yn fawr yn 1915, o'i gvmhaiu a r blvnyddoedd cyn y rhyfel, ac yn 1916 yr oeddynt wedi cynnyddu hyd yn nod ar 191; Addawodd y Canghellor gymei ^d j r h\n a ddv\vTedwyd i vstvriaeth fanwl.
YR EISTEDDFOD GENEDL- I AETHOL.…
YR EISTEDDFOD GENEDL- I AETHOL. D?alhvn fod Arglwvdd J,everhulnw)'n ¡ bwriadn talu cludiad yr holl Gorau fwr. iadant gystadln yn yr Eisteddfod Genedl- aetliol yn Birkenhead eleni. -Alae hyn yn symud y rhwystr mawr, oherwydd fod pris cludiad ar hyn o brvd yn fwgan enbyd i bob mudiad.
GWRTHWYNEBU MACDONALD. I
GWRTHWYNEBU MACDONALD. I "Mae Cynhadlcdd Lafur Leicester wedi dewis Mr J. F. Green, cadeirvdd Pwyllgor Gweithiof Cvngrair Gweithwyr Prvdain, ysgrifennydd y Gymdeithas Gyflafareddol Ryngwladwriaethol a Chy foil lion Rwsia a Rhyddid, i wrtliwynebu Afr J. Ramsay Macdonald, A.S.
Y GWYDDELOI) A'R COUNTFSS…
Y GWYDDELOI) A'R COUNTFSS I MARKIEVICZ. Hysbysir fod Corffoi'aeth Kilkenny wedi penderfynu rhoddi rhyddfroiniad T ddinas i Countess Markievicz, Ul1 o garcharorion yr Iwerddon a rvlfldliawvd. ■♦♦♦■
I !RWSIA A BYDDIN YR IACHAW-…
RWSIA A BYDDIN YR IACHAW- I DWRIAETH. I Oherwydd y digwvddiadau diweddar yn Rwsia yn caniatau cyfleusterau eangach i Fyddin yr Iachawdwriaeth, y mae'r Cad. ft idog Booth wedi apwyntio dii-prw^ywj- i gymervd gofal o'r gwaith yn Petrograd, a'i eangu i'r wlad yn gyffredinol.
I - - - - I j MEDDYGINIAETH…
I MEDDYGINIAETH NATUR. I Y mae yna feddyginiaeth ar gyfer bob math o afiechyd yn y deyrnas lysieuol, ac nid oes un amheuaeth nad dail earn yr ebol yw y Ilysieuyn ar gyfer peswch ac anhwylderau y frest. Mae Sudd Dail Cam yr Rho) oiewn poteli Is 3c.
- AR GRWYDR. I
AR GRWYDR. (Gan J. R. TRYFANWY). EIN TAD-EIN PLANT! Mae f'enaid yn wenfflam, A'i dan yn cryfhau, Mae 'nghleddyf fd ysbryd Na wyr am lwfrhau Ni waet h gennyf iiiw Am na (.helyn na thant.— Mor ingol yw llefain Owaod gwij-ion ein plant! Fin Tad, cofia'n plant Y'nghyflafan y dydd, A golhvng Dy ddial Diangot yn rhydd! Daw draig fawr yr Almaen Drwy'r awyr i'w hynt. Gail farchog fel duw Ar adenydd y gwynt; Mae'i chysgod fel angau Ar fynydd a pliant, A mwyn i'w chrafangau Yw difa pin plant! Ein Tad, conan plant Y'nghyflafan y dydd, A gollwng Dy fpJlt Digyfeiliorn yn rhydd! Fe wyr y ddraig fflamgoch Pa bechod a wna,— I bechu'n waeth seithwaith Bob bore yr â; Didostur yw'r Hid Sydd yn grensian ci daint, A'i hanull a lysg Ein dinasoedd fel haint! Ein Tzid, cofia'n plant Dy anwyliaid bach hyn. A tharo'r ddraig erch A'th Gyfiawnder di grvn Mae f' enaid yn wenfflam, Mae f'ing yn dwyshau Xa soniwell am heddweh, A'r drygau'n amlhau! Dialaf ein plant, Boed i'm farw neu fyw Os Ilofrudd Yl"j- Almaen. Xid anghyfiawn yw Duw. Ein Tad, cofia'n plant Y'nghyflafan y dydd, A gollwng lu mawr Dy ddialedd yn rhydd!
GWYLIAU GWEITHWYRI CREWE.
GWYLIAU GWEITHWYR I CREWE. Dydd Sadwrn nesaf (Mehefin 30) hyd I Gorffennaf 9, bydd gweithfeydd lheil- ffyrdd Crewe yn cau er Hlwyn i'r gweith- wyr gael eu gwyliau liaf. Rhoddir tocyn- all rhydd i'r gweithwyr i deithio.
I COLEG BALA-BANGOR. I
COLEG BALA-BANGOR. Y Tanysgrifiadau'n dal i fyny. Ym Mhwyllgor Gweitliiol y Coleg uehod, o dan lywyddiaeth y Proffeswr .J. E. Lloyd, lla wenychwyd am fod gwedd mor siriol i'r adran ariannol, yr oedd y tan- ysgriiiadau yn cyrraedd v cvfanswm o 1,025p. Yn el adroddiad dangosodd y Prifathro Rees fod y rhyfel wedi effeithio ar waith y coleg. 'N r oedd llawer o efrydwyrr wedi I gadael am wasanaeth milwrol, a daeth dynion ieuengach i mewn, ae er fod nifer yr eirydwyr yn llai yn awr nac nrfer, yr oedd y gwaith iddvsgot mor galed ag erioed oherwydd helaethiad y terfynau, ae os yr un i'r addysg fwy eifpunnl yt- oedd galw am dano. Derbynivvyd Air H. H. Williams, Felin- heli, fel efrydydd newydd i'r coleg am y flwyddyn ddyfodol. ac ychydig eraill ar brawf. Cynnygiwyd gan y Parch W. Keinion Thomas, ac eiliwyd gan y Prifathro Rees, fod y pwyllgor yn datgan eu gwerthfawr- ogiad o waith a chymeriad v diAve<ldar Afi- Rees, y)- ysgrifenydd. Diolchwyd i Mr Isaac Edward s am ei wasanaeth fel trysorvdd. ac anrhegwyd ef a dau ddarlun fel gwerthfawrogiad o'j waith. Yn ddilviiol cafwyd cyfarfod blynvddol y Coleg, o dan lywyddiaeth Mr W. G, Thomas, Caernarfon. Rhoddwyd y gwobrwyon i'r efrydwyi* canlynol —Mr Hew. C. Lioyd am draeth, awd ar "Gnstionogaeth yn v tri Ch:mrif Cyntaf," ac am y gwaith goreu mewn Di- winyddiaeth, Athrawiacth Gristionogol, Testament Newydd, a Hanes yr Eglwys; a Mr T. Enrig Davies. Rhoddwyd tyst- ysgrifau i'r efi-ydwyr a ganlyn ar eu myn- ediad allan:—Griffith Jones, R. G. Owen, LI. C. Lloyd, D. M. Lloyd, R. L. Mathews a William Jones. Mewn eisteddiad 0 Ddirprwyaeth yr Aflonyddwch Diwydiannol yn Birming- ham, ddydd Gwener, dywedodd Miss Ho- warth fod llai na 50 y cant o weithwyr benywaidd heb dderbyn codiad cyflog.
AR DDYDD SUL.
AR DDYDD SUL. Derbvniodd y Preifat Hichard Green, Caernarfon, y penhillion canlynol oddi- wrth ei gyfaill Neliemiah Bracegirdle, Rhostryfan. Mac v ddau mewn vs. bytai yn Northumberland wedi en clwyfo yn Ffrainc tra yn gwasanaet hu gyda'r Machine Gun Corps. Gyda chalon drom 'n\n anfon Hyn o eiriau atat ti. Er mai dydd i orffwys ydvw, Fel mae'r seithfed dydd i ni. Nid oes gorffwys i ui vnia, Nid oes batch i ddydd ein Duw Yma, dim ond pechu beunyatl. Gwagedd pechod yw eu byw! Bydd fy nghalon bron a thorri Pan yn meddwl am y H hos, Lie ce's ddysgl1 darJlen Beibl, Ac i rodio llwybrau moes. Nid wy'n gweled dim ond tw'llwch, Nitl wy'n gwel'd un cwmwl gwyn Ond trwy gredu yn ein Prynwr Gwelwn eto "haul ar fryn." Er fod ienctyd byd yn trengu, Eto pechu sydd vn bod Er fod newyn yn hylldremu, Eto gwagedd yw en nod. Ar ddydd Saboth gwelir yma, Lu o fechgyn yn cydgwrdd. Chwareu cardiau Ddydd yr Arglwvdd. Gamblio a meddwi gvlr-li y bwrdd. Nid oes ond ychydig fisoedd Er pan fu y bechgyn hyn Yn dystion byw o lu cymrodyr Yn cael ell cliwalu megis chwyn. Diolch 'nvyf am Gymru annwyl, Diolch 'rwyf am foddion gras; Diolch 'nvyf am hen emynau A ganasom gyda bias. 0, na chawn i eto rodio Llwybrau rhyddid yn y byd, A chael gweled hen gyfoedion Eto'n ol mewn cartref clyd. Diolch 'rwyf fy mod yn Gyniro, A diolchaf am v wind, A hydraf caf yn fuan, Hodio llethrau Cymru fad. NEHEMIAH BRACEGIRDLE.
PROFIAD MILWR.
PROFIAD MILWR. Er cymaint v gofid a'r poenau Sydd inni yn digwydd yn awr, Mae meddwl am fath annuwioldeb Gyfrifir bob munud mor fawr; Mae'n rhyfedd fod Duw yn ein goddef Fel 'rydym yn tnnnwy ei fyd. I bechu a byw i'n pleserau A thorri ei ddeddfau cyliyu. Ei gariad t>Y' fawr iuag atom Yn disgw., I y deuwn yu ol. Mae'n rhoddi cyfieustra i'n dderbyn Yn annwyl a chynnes i'w gol; Ei aden sydd yn ein cysgodi Er pan ydym yma yn awr, Nid ydyw yn lioffi ein gweled Heb fod yn ei gwmni bob awr. Er nad ym yn gwybod wrth fviied 1'1' ffosydd faint fyddwn i fyw, Fe allwn wrth gychwyn o'r billet Gyflwyno ein hunain i Dduw; Bydd Ef yn ein hymyl hob amser, Gall hefyd ein cadw yn fyw. Efe o hyd ey'n teyrnasu, 'Does nnpeth all rwystro pin Duw. 'Rym heddyw ymhell ac yn unig Ynghanol bwledi a than, Mae meddwl am bechu a thyngu Yn rhwystro ein cynydd yn lau Tra'n gwel('(l cvfeillion yn cwympo Gychwynai fel ninnau yn fyw, Pwy hoffai wynebu'r fath antur Heb fod mewn cymdeithas a Duw p Xis gallwn gael llawer o gysur Hyd nes y cawn heddwch i'n gwlad A plia%i-b vin;t'ii cai-ii cii gllvdd Heb son am ryfela na chad; Pryd hwnnw IV fyddwn yn hapus, Faint bynnag ddaw adref yn fyw, A'r ddaear i gyd wedi newid. A phawb mewn cvmundeb a Duw. Preifat G. O. THOMAS. I Disgwylfa, Rhoegadfan. i
FLODAU'R EITHIN. I
FLODAU'R EITHIN. ( log dlos y mynydd uchel, 0 waith gwlith, haul, ac awel, Ti-aethant bregeth fwyn mewn hedd, I'r sawl a glyw, mewn svmledd. Caernarfon. IEUAN LLYFNWY. I
SAFLE MR G. J. WARDLE, A.S.…
SAFLE MR G. J. WARDLE, A.S. I Trwy fwyafrif mawr pleidleisiwyd dros i Mr G. J. Wardle, A.S., gael parhau i gynrychioli ei etholaeth yn y Senedd yn enw Undeb Cenedlaethol Gweithwyr y Rheilffyrdd. Pechod Mr Wardle ydoedd pleidleisio dros drydydd darlleniad Mesur Gwasanaeth Filwrol,
1 PLEIDLAIS I FERCHED. 1
1 PLEIDLAIS I FERCHED. 1 — 1 I TRAFODAETH YN Y SENEDD. Yn y Senedd bu Me^iu- Cyniychioliad y Bobl dan ystyriaeth. a chynnygiodd Syr F. Banbury fod gadael allan. yr hyn godai gwfSliwn yr etholfraint i lerched. Ystyriai nad o« cid gan y Senedd bresennol bawl i dratod y cwestiwn. DiJynid yr liawl i hleidl?isio gan yr bawl i etholiad i'r Sene^U. Cefnogwyd gan Syr ChaiJes Hobhouse, a chredai na ddylid yniwneud ii j- liwn hyd nes cael barn y wlad arno. Yr oeddynt trwy y Mesur hwn yn rhoddi gor- mod o feicliiau ar y merched. Credai Arglwvdd Hugh Cecil y dylid (ymeryd i yvtyriaeth fod cynifer o ferched yn gryf o blaid y bleidlais. Gwawdiai syniad fod mater syml fel- hyn yn mynec i ychwanegu at feichiau y merched. Ys. tyriai fod estyn yr etholfraint yn foddior i leddfu aniddigrwydd. hyrwyddo cyfiawn der, a gweinyddu i effeithiolrwydd sefydi iadau cynrychioliadol. Gwrthwynebai Mr Burdett-Coutts ee tyniad yr etholfraint, gan nad ystyriai fo< hynny o fudd i'r Wladwriaeth nac i' merched eu hunain. Dywedodd Syr F. E. mith nad oed yn ffaith ei fod wedi ei ddychwelyd i fo yn bleidiwr pleidlais i ferched, neu ynte ( fod wedi cymedroli ei wrthwynebiad hynny. Tra yn aros wrth ei olygiada blaenorol, teimlai yn rhwymedig i gefnoj v '\I(-qiir i-ii e' g y Mesur yn ei gvfangorff, gan ei fod we< ei seilio ar awgiymiadau Cynhadledd Lleiarydd, ac yn gyfrwng i setlo ewe tivn yr etholfraint. a pharotoad y fford i vstvriaeth o'r problemau mawr gyty ar ol y rhyfel. Gan tod y Ty wei gwrthod cynrychioliad gyfartalol, yr oec yn cadw iddo ei bun ryddid i ymwneud chwestiwn pleidlais i ferched, er ei f( yn bwriadu cefnogi y penderfyniad hyn o bryd yn y gobaith y byddai i'r 1 dderbyn yr boll Fesur fel y cynllun-iwyd yn ol awgrymiadau y gynhadledd. Ystyriai Syr John Simon fod yna r< ymau anghywir yn cael eu rhoddi gy golwg ar y cyfnewidiad yn y fam g hoeddus ynglyn a'r bleidlais i ferchf Dywedid fod y merched wedi gwneud ardderchog yn ystod y rhyfel. Yr oe miloedd ar filoedd o ferched yn y diw) iannau ar hyn o bryd, a phan wn< heddweh bydd i'r cwestiwn godi ar i waith beth fydd safle y merched hyn eu cysylltiad a'r dynion y buont llenwi eu lleoedd dros gyfnod, ac er. fyddai yn gvstadleuwyr yn y diwydi nan. Ni ellid osgoi y cwestiwn yi Bydd y cwestiwn diwydiannol ar ol rhyfel yn broblem i'r merched. Cre t fod y cyfnewidiad ym marn Ty'r Cyffre, yn farn gyhoedduns. oedd ganddo wi'led y cyfle wedi ei es i gael pleidlais ar y pwnc hwn yn Xli Cynrcdin. Dywedodd ^lr Maccallum Scott j oedd dim wedi digwydd hyd yn hyn i 1 iddo ef newid ei olygiadau yn erbyn ( olfraint i ferched. Credai Mr Ramsay Macdonald fod fwy o gydraddoldeb yn awr rhwng dyr a merched. Cefnogai yr etholfrain ferched oblegid ei fod yn estyn iddynl ymdeimlad o gyfrifoldeb. Cymerwyd rlian yn y ddadl gan am o'r ielod,,iii. i-Iiii o blaid no, eraill erbyn. Pleidleisiwyd ar welliant Syr F. I bury. Yn erbyn y gwelliant, 385 blaid, 55.
GWYR Y RHEILFFYRDD A' MORWYR.
GWYR Y RHEILFFYRDD A' MORWYR. Condemnio Boicotio. Yngliynliadlodd rudeo Gwyr y R ffyrdd pasiwyd ppenderfyniad unfrydc gofidio oherwydd i Undeb y Morwyj Tanwyi rwystro i Mr Ramsay Macdoi A.S., a Mr F. W. Jowett, A.S. ymv a Hwsia. Ystyriai Mr .1. nore fod yr Undeb cymeryd ei ddefnyddio yn erfvn gan sonau oeddynt yn wrthwynebol i n ymadrodd. Os oeddynt am gario all syniad yma i'r pendraw, yna gallai y rheilffyrdd wrthod cario ffurfiau a. nig ar fwyd i'r Gogledd pan yr oedd a y bwyd yn Llundain. Credai Mr Shrewood fod y weitdiret o eiddo Undeb y Morwyi- a'r Tanwyr gwneud mwy i roddi y llyffethair ] iaidd ar weithwyr y wlad hon nag od peth a digwyddodd ers amser maith. Datganai Mr J. H. Thomas, A.S oedd Undeb LIafnr yn gwrtliod cario oherwydd nad oedd ei syniad mewn gord a'r eiddynt hwy, yna dylai gw rheilffyrdd wrthod cario cyflogwr a fod mewn anghydfod a'i ddvnion. i egwyddor o'r fath arwain i aflvwoc a dinistr i'r wlad. ac i ddamnedi Undebau Llafur.