Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

11 articles on this Page

Y GYLLIDEB.

News
Cite
Share

Y GYLLIDEB. YCHWANEGU RHAI TRETHI. Araith Mr Bonar Law. Ncs Fcrcher, eyflwynodd Mr Bonar Law ei Gyllideb i sylw y Sonedd. Dy- wedodd fed y naill flwyddvn ar ol y Hall yu y.stod y rhyfel yn go-sod ar Ganghellor y Trysorlys i gvflwyno at ystyriaetli y Ty fynegiant a-riannol ar raeldfa na chlywyd erioed am ei chyffelyb mewn unrhyw wlad. Nid yw y ffigyrau enfawr hyn yn lliai y dylem ymfalchio yuddvnt, ond dylem fod yn ddiolchgar ein bod yn gallu dal y etraen ariannol sydd wedi ei gosoù arnom. Rhan y\v y ffigyrau hyn o'r broblem fawr ydym yn orfod ei gwynebu—ond nid y rhan drymaf—ohorwydd y weithred fwyaf wallgof, y trosedd mwyaf a gyflawnwvd yn ystod hanes y bvd. Ond gallwn ed- ryeh yn ol ar dair blynedd o i-.vf(,] a dweyd yn gydwybodol nad oedd gennvm ra.n yn y trosedd. Amcangyfritodd Mr McKenna y llvnnedd y gwerid ond fe gyrhaeddoeld 2.198,113,OOOp, sif ychwanegiad o 372,733,000. Yr oedd dau reswm dros yr ychwanegiad, sef cost ychwanegol cad-ddarpar a benthyciad i'n Cyngrpit- wyr. Alie canlyniad yr ychwanegiad yn v cad-ddarpar i'w weled yn (in bydd- inoedd yn Ffra.inc a'r ffrynt eraill (cym.) Gyda golwg ar y benthyciadau, ystyriai y Llywodraeth Bryeleinig mai un rhyfel oedd hon, a bod buddiannau yr oil o r Cvngreirwyr yn gyfatebol. Yr oedd yn ddyledswydd arnom i wneud yr hyn oedd yn ein gallu i gynorthwvo ein Cvngreirwyr ymhob modd, fel pe buasem yn eu gwario arnom ein hunain. Amcangyfrifid fod pin bentliyciadau i'n Cvngreirwyr a'r Trefedigaethau wedi ychwanegu oddcutu 100,000,000p. Ei- deehreu y rhyfel yr oeddym wedi rhoddi benthvg 970,000,000p, sef S28,00(),000p i'n Cvngreirwyr. a 142,000,000p i'r Trefedigaethau. Wrth droi at ein eyIlid gwclwn ddarlun gwahanol nc un mwy boddhaol. Amean- pvfrifid y byddai y gyJlid yn 502,275,OOOp, ond derbyniwyd mwy o 1,153,OOOp na'r amcangyfrifiad. Bu lleihad yn rhai c'r toll-au o 9,069.000p, fel canlyniad i'r cyf- yngu fu ar y nwyddau. Bu eynnydd ar de a thybaco—miliwn o bunnau ar y cyn- taf a miliwn a banner o bnnnau ar yr olaf. Derbyniwyd 139,920,OOOp oddiwrth y dreth ar broffidiau ychwanegol. Ychwan- egwyd liefyd at dreth y stamps. Yr oedd ein lioll dderbvniadau yn 593,428,00p, gwariwyd 2,198,113,000p; yn gadael 1.624,68;3.000p i'w dosh-irtliii trwy fenthyeiadau, &c. Bu y Benthyciad Rhyfel diweddaf yn llwyddiant diamheuol. Ar hyn o bryd safai ein Dyled Wladol yn 3,854.000,OOOp, ond yr oedd yn angen- rheidiol tynnu ymaith o hyn ein benthyc- iadau i'n Cvngreirwyr a'r Trefedigaethau. Gyda golwg ar drethiant ychwanegol, credai mai gwell oedd eu gadael ar y syl- le in i pre.sennol. Ni fwriedai ychwanegu trethi nowyldioti, ond bwriadai vchwan- egu at dri a olios oedd iiiewn gweithrediad yn bresennol. Bwriadai vchwanegu at y dreth adloniant, a disgwyliai gael ych- wanegiad at y gyllid o 1,500,OOOp. Ych- wanegid Is Rc at dreth y tybaco, a dis— gwylid ychwanegiad o 6,000,OOOp. (ynnygiai hefyd i ychwanegu y dreth ar broffidiau ychwanegol o 60 y cant i 80 y cant (clywch, clvwch). Pe na buasai am yr angen am gyllid, da ganddo fuasai gadael y dreth hon yn v fan yr oedd, ond o safle tegwch nid oedd dim i'w ddweyd yn erbyn y codiad. Rhaid oedd iddo ys tyried yr effaith ar ein buddianr.:v.i cdlaetho', lie ar pin safle fasnachol ar ol y rhyfel. Yr oedd wedi cvmeryd i vsiyr- ineth yr hyn ddywedwyd wrtho gan y ddirprvvyaeth fu gydag ef, ond yr oedJ cisiau ychwaneg o gyllid, ac hyd y gwelai of nid oedd yna ullrhyw ffurf o drethiant oedd yn decacli er budd cenedlaethol. Yr oeddis yn bwriadu i'r dreth gyohwyn c Ionawr laf, y ihvyddyn hon. Yr oedd yna un adran o'n diwydiannau yr oedd yn rhaid iddo ddweyd rhvwbeth, sef y fasnach longau. Credai nad oedd unrhvw fn^naoh wmli gwneud y fath ehv. Am v rhennn yma bwriadai ymwneud a hi mewn ifurf arbennig. Ystyriai nad oedd y proffidiau ychwanegol yn cyfariod yr N-ld oedd dim nm." nnheg na chyhuddo y perclienogion llong- au o ddiffyg gwladgnrwch, ond yr oeddynt wedi cap! amser da. Y cynllun a irvjuer- wyd i ymwncud a'r ddiwvdiant hon yd. oedd ei hatafaelu. Ar hyn o bryd yr oedd y Llywodraeth wedi atafaelu 90 y cant o'r llongau 1,600 tunnell a tlirosodd, a'r tebyg yw y cymerid yr oil drosodd. Ar y deehreu gwnaed proffidiau raawr, ond ohorwydd y costau nid oedd felly yn bi e- fcennol. Ar hyn o bryd nid oedd yn bosibl gwncnd elw oyn y rhyfel, gan iod y Rheolwr Llongau yn rheoli y llonglogau. Aiiii-awdd o,(,dd gwybod both oedd swm y benthyciadau roddid i'r Cvngreirwyr a'r Trefedigaethau, yn arbennig er dyfodiad America i fewn. Byddai yn rhaid iddynt estyn cymorth ariannol i'n Cvngreirwyr, Rhoddai hwynt yn 400,(M,000p, sef llai o 150 o filiynau na'r llynedd, Wrt-h dynu hyn allan bydd ein costau rhyfel via o 6,275,OOOp y dydd. o'i gymharu a 6.022,OOOp y llynedd. Amcangyfritid y derbynid trwy y cyllid 638,600,000p, yr hyn adawai 1.651,781.OOOp i'w codi trwy fenthyeiadau. Ystyriai na allwn ddal i wario fel hyn am amser amhenodol ond yr G.,eld yn SifT na fvddai eisiau arian yn I rhwystTo i ni <?nniH buddu?itiaoth, H ?aH- \vn ni ddal i fvnd ymlaen yn y cytenad hwn vn Ilawe¡,'hwy'na'n gelvnion (cym.). I MR M'KENNA. I.I()ng'fal'('hodd)Ir)I' Kenna y Cang- hellor ar ei fynegiant. Dangosai fod gennym adnoddau mawr i gyfarfod on rhwymedigaethau ariannol. Yr oedd dyfodiad yr America i mewn wedi rhwvdd- hau Hawer yn y cyfeiriad hwn. Gan fod America wedi dod i mewn hyderai y gall- wn ddod i ddealtwriacth i gyfyngu ar y prisiau. ->•

IATEBIAD MR ASQUITH.

I TENNYSON A CHYMRU. I

I ...————— I CYFLOGAU LYTHYRDY.'…

SENEDD Y PENTREF.

CARCHAR CAERNARFON. I

HEDDLU MON. I

I AR GRWYDR.-

I AT Y RHAI GARANT LENYDD-IAETH…

PRIF CIIWIP NEWYDD.

AGERLONG SIR rON,