Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
31 articles on this Page
MAN BELYDRAU GOBAITH.
MAN BELYDRAU GOBAITH. (Gan J. T. W., Pistyll). I'r dyfodol y tromiwn. Caddug yw ei onvelioii. Gwrandawn bob sill a gait- a ddywed gwyr mewn safieoedd pwysig; ond yn iioilituol eiii Prif W einidog. Casivs rywsut, teimla Cymro ot waed yn tia-vinno lieu yn oeri wrth yr liyn a ddwed ein Brawd yn ol y cnawd. Pe digwyddai i'w anrhydedd gael cip ar bapuryn dinod fel y hwvrach y p.irdyna efe ryw chwilgwn o'n satie am gyfarth yr heuliau. Darllenasom ei araith ar bwnc y Worddon yn v "Dinesydd" diweddai. G-welweh mor deg ydyw ei ddaliadau Rhyddfrydol. Ni chydnebydd am eiliad degwoh gorfodi Ulster i gymeryd ei llvwio gan fwyafrif yr Ynys Werdd. Gesyd gan hj mi\ \r egwyddor na fedd neb dyn haw] Or farn ei nLddyn i'w lywodraethu; ond T hawJia pob dyn rvddid yn ol ei farn ei hun. Sylwer mor bendant y sail yn prbyn Gorfodaeth Yn awr, wele v Cymru teilwng hwii yn benaeth Prydain tie yngwyneb yr egwyddor a esyd yn ddadi dros adael Ulster allaii o Fesur yr Iwerdd- on, oheruydd ei hegwvddorion a'i chred, gall gwerin Cymru, yn ddiau, ddisgwyl gwawr dydd Jiwbili ei delfrydau. Faint hynnag a gasha y Gwyddel ar lywodraeth John Bull, nid yw y Cymro goleuedig yn nil iddo yn hyn. Os yw dvlieadati Cvnii-v fel cenedl am ddilyn ei hanianawd yn tvladol, addysgol a ehrefyddoI, 11 i tybed na cheir gair o'i pblaid gan Lloyd George mor bendant ag a gaiff Ulster- iaid ? Beth am fesurau d invest ol r Os gofyn Cymru am waharddiad, ai onid yw dadl Plstr yn fwy na digon i ni 0 sicrwvdd yr hawliwn ef:- Os y gofynwn am hunan- lywodraeth, ai onid yw ein bawl a'n fiaeddiant yn fwy na gorbwyso yr Ulsters? le siwr, ai tybed mai mate-, o egwyddor f) bar l'r ddadl Ulsteraidd gael ei rhoi allan fel y gwueh ? Ai ynte rhywbeth arall a.r wedd mwy o'r umake shift" ? Boed hynny fel y bo, erys v ddadl; ac v mae gennym ninnau, genedl y Cymry, hawl i'w chymwyso yn ei holl rym atom ein hunain. Ond, arhoswch clnvi funud. Down i gryn anhawster fel gwlad, ac fel cenedl a chenedloedd. Pwy sydd i lyw- odraethu, ai trwy lais y mwyafrif, ai pa sut? Gall fod y lleiafrif yn hollol ivi-tli- vvynebol o ran barn a chred i'r mwyafrif; ac yng ngoleu y Prif Weinidog, y mae v lleiafrif yn hawlio byw yn ol eu fFansi hwythau. Dyma rywbeth tebyg i enwadaeth gref- yddol. Hoffwn weled gwlad yn cael ei I Uywodraethu ar yr un dull ag y llvwod- raethir em crefydd yn eglwysig, yn sectau a therfynau fel nad el y naill sect drosodùr j i diriogaethau Uywodraethol y naiJl y Hall. Sut y gweithiai, tybed?. Ond golvgwn fod George yn iawn gydag U 1st ei, ac y dylai pob plwy a eltwmwd gael yr im fraint a Gwyddel Gogledd j Iwerddon; methwn a gweled na buasai Hywodiaeth wladol yn dod yn hollol yr un peth a sectyddiaeth grefyddoj lieddN-W. mae yr idea braidd vn fresh, ac an. hawdd yw cael crebwyll ddigon cynyrch- iol i ddychmygu .gwlad, a gwledydd vn wily. Dyma real Home Rule, a thyma hefyd belydr am enyd bach o obaitli rhyddid a'i "gwaivr wen oleu," pan ffy tywyllwch i beidio dyehweL X., awi, Brif Weinidog hyglod, os vdyc;i), ir,. credu yr (,NN-yddot- i (),o,(Iw(-Ii dd-adl i gau safn y C'enellaethoKyr, ediych tuagatoch am eich, ftod-yn oario- yr nnrhyw ymlaen trwy holl derfynau vr Ymerodraeth fvth-IWIllog. Os na fedd y mwyafrif GWsditeloc1 hawl ar at^yhoedd iadau eu IW;atvif, pa fodd y tnlle gan v Llywcxtxacth yr ydych yn brif un iddi PwJ, 1, orfodi givyr sy'n hollol anghredu mm-rfiyfet.a lladd yw y ffordd i heddwch ? gaham y gofodir luxldychwr i ymladd brwydrau y rhai a ga rant ryfel ? Ai onid oes i gyd-wybodau ac argyhoeddiadau eu lie a'u hawl yn y pwnc hWll yn gystal a f' plnnw Home H ule yr Iwerddon r Os efrr. I wyddor ay yn y cwestiwn, nis geJhvch e) r chymhwyso mewn un amgvJcbiad i gwrthod mewn un arall o gyn-eiyb nWuv |I Yn ol fel y deallwn yr araith? y ,wvi ddyla,sai fod yn y brwyd.a? hed<? yn | Iwrop yw y gwyr a, gamut H: gredant ynyfathddia?.idd-dn. jftvy j gost eu Imnain !?efyd ddyJai ?J,, ost ?t chwareiK Nid oes iddynt h?wi i orfod?. | neb a frnl yn wahanct yn oj vr hv? i, gydnabyddir yn Hawl yr Ulsters. • Y "I?, f ddHdl dég vn debyg.? I ,vv I ia' werthfwr: y mae yn ? 0 wo, ? roi o, d?n ?r n?g rw .'w f,y? 1 v mae I ynddi bosibilktu da iawn. Hyderwn na bydd I'll rvd-G „ ?cdu. r-eddwt am fuui? 'n ? r?rt   rreu un adlewyrchiad arno .reu un adf.wvrch.ad? ? ? ? ?"" fod wed..ydnabod vr ? ?W??M?'?? ddi- amwy., d?sgw.Uwu  yn ei wlad ei hun nad vdvw .vn eaej ei lathru dan draed, it S?Aeth na hvnnv Pe d,ouai i rai o taoedd awrion y I, wlad heddyw mewn gwisg gweithiwr cyff- redin, ni buasai raid iddo arm; ddwy awr yno na chawsai fwy na'i argyhoeddi fod yr hawliraint y dadleua efe am dani i Ulster yn beth ag y mae ugeiniau o fit. oedd o'i gyd-genedl yn amddifad iawn o'i meddu oldiar law militariaeth ffroen- uchel a drewedig. Yr wyf yn sicr o'r ttaith lion, a cliaiff yntau brawf ohoni ond gwneud r hyn a awgrvmaf. Ond nis caiff ar wahan i hynny, mi a'i gwarantaf.
I CYNGOR SIR ARFON. I
I CYNGOR SIR ARFON. I ng Nghyngo;; Sir Ar fon, deAviswyd IMi- I Robert Roberts, Llanludno, yn gad« ir. Criccieth, yn is. gadeirydd. Yr oedd Proff,. J. E. I lo^d, M.A Ban- gor, yn bresennol i geisio cefnogaeth i selydlu fFerylltu icchyd cyhoeddus yn y co'eg. Rhoddwyd cefnogiad unfrydol Uyngor i'r mudiad.
———.t?———— I CYNGOR SIR MEIRION.I
———  t ?———— I CYNGOR SIR MEIRION. I "K Xghyngor Sir Meirion dewiswyd Mr Moses Kellow, Croesor, yn gadeirydd, a Yti is-gid- eirydd. Penderfynwyd fod y dreth am y flwydd- yn nesaf i fod yn Is i3c yn v bunt, o'i 1 gyrahatu a Is 8e y flwyddyn flaenorol. I
!TRETHI -UNDER BANGOR.-I
TRETHI UNDER BANGOR. I Penderfynodd Bwrdd Undeb Bangor a Beaumaris osod treth o Is Ie yn y bunt, o'i gymharu a lO-i c yr hanner blwyddyn blaenorol. Svlwodd y ( adeirydd nad oedd hyn ond dechreuad.
CYHUDDO "sWYDDOGIONI UNDEB…
CYHUDDO sWYDDOGION I UNDEB LLAFUR. Cyhuddwyd dan () ysgrifenyddion can, ¡ i henol Undt-b Llafiu- Cenedlaethol Unedig I o dwylio, y ilaill- o 29p a'r llall 60p. Di- I rwywyd hwy i 2p a'r costau. a bydd yn 1 rhaid iddynt ad-dalu yr arian.
ICAPLANIAID ".Y FYIiDIN.I…
I CAPLANIAID Y FYIiDIN. I ti Mae y caplaniaid caiiJyno,^ yrt gwzsan- aethu gyda'r fvddin mewn > gwledydd e.mill :-Eglw:vs Loe-r- 1-637; Pabyddion, !I !j18; Pre&by-teriaid, IOC Bwrd(] Uncnli., 161; Wesleaid, 16T; luddewon, 7: Methodistiaid CaMrraidd. 6. .1
I GORNEi.EJ Y PRIF WEINIDOG.…
I GORNEi.EJ Y PRIF WEINIDOG. Yn y S??dd ddydd I?u galwodd y I?f- | arydd ar Mr L'neh i roddi cwestiWl y 1$ rbodcfixld rybndd oho-no. GofynQ.lœ Mr 5C tyseh am ganiatad i'w dynu yn olJl gan | w-gliiro ei fod wedi ei roddi i lawc-er ■inwyr/,1 gwtliio y Prif Weinidog i gotii*> £ I
ILLAFUR Y sue,11
LLAFUR Y sue, 11 Beth a Wneu-g^daV Hau?. 1 ?yScupdd?dyddIau.?o?nr?fM? S. Roberts i iywydd Bwrdd ^aaeihydd-f iaeth a fydtiiii. iddo gyinei'vd on!]' u j¡ i Jiyrwyddb Hafur a,r y (clywohjj ?y?-h?? ?y?' ?!nra? 'n?w sicrlwu.|l' ?ynM?<i?:,ptJj ?.-?midog?? yr pfen??. Atebodd Syr R. Winhvy fnd y Uywyddj yn &it-od wedi gymeryd eamrau felly drwyr ohebiaeth gydag Archesgob r.^ergaint, 3.1 gobeithir am Qdatganiad. cyffeT!yb i'r hyn Tvnaed gan Ei Rasntsaf iiael ei wrieud gan enwacfciu crefyddol ram. j
LLAL 0 ACHOSION PRAWF.i
LLAL 0 ACHOSION PRAWF. A id oes ond tua 30 o achosion ar restr .j Y Olfj Ktiikx yr wythnos hon. Y rhestr LeitiTr ers Ma-wer iawn o ftynyddoedd. i ——— —.———
I SY £ . W E DDOLIA D MAWR,…
SY £ W E DDOLIA D MAWR, Mewn arddangosfa ccRylau yn Peter. I bostfugfi. gynhaliwyd am dri niiv-rnod, j ^fvveddoji'.vyd v swm o 30,000p. 1
CAU YR EFAIL.
CAU YR EFAIL. i Wed? bod yn agored am 300 0 fivnydt!- au cauyvvd gefail y gof ger W oking ohe.t- wydd grinder gwaith. I I
Advertising
J. ELIAS AND SONS. oJ HAIRDRESSERS, KAVANA HOUSE, PWLLHELI, Has the Largest and Best Selection oli" Ladies' Real Hair Tails in Stock. Ii ij I .t d ii Inspection Invited. Also Agents for Metropo! Razors. R. B. DAVIES. Billposter, Bellman, and Advertising. 1 Contractor, 1 5t, HIGH STREET, BLAENAU f blu FFESTINIOG. 1
RWSIA I
RWSIA I Y TSAR YN RHODDI EI ORSEDI) I I FYNY. Y Senedd yn Llywodraethn. I Cymerodd chwyldroad e Yll Rhoddodd yr Ymerawdwr ei sVvydd i tyny, phenodwyd ei frawd yn Rhaglaw. I Gwrthododd y Duma (Senedd Hwsia) ddatgorffori, a phenodwyd Llvwodraetli (>\ inodol, gyda Llywydd v Duma yn benaeth. Vnnm idd y iyd<i:n a'i ,s\mud- iad chwyldroadfil. Mae y i-it ac yn wrth-swyddogoj. Dj u'edir f> d elfenal1 goreu pob dosbarth yn tQloJ yn ei penderfyniad 1 gario ymluen y ihyfei gydag egni ac effeithiolrwydd. Uaroharwyd holl aelodau Y Cabinet, a gwnaed yn liysbvs rod y l a wedi i ddifodi. Bu gwrthdarawiad rhwng pobt i'l iro- grad a'r heddlu, a gahvyd y milwir ajlaii Buan y gweJw."d fod y mihvy, yn i r symudiad newydd. gan iddynt gvm- d plaid y bob 1. Dywedir fod y Ihw -Nicholas, mewn cvd- (Ide-alitwi-iaetli ai- OultYidog Alexieff, IN-edi gofyn i r Tvi t roddi ei swrdd i fyinr er mwyn achub RWiia. Y mddengys fod yr ysbryd newydd yn ymiedu trwy y wlad. a'r holl dflinasoedd yn ymuno a'r trefniant. Dywed y Uywodraeth newydd eu bod yn hyderu adsefydlu gallu vn Ihvsin fydd yn ddigon cryf i ennill buddmgoliaath der- fynol ar y gelyn. Tan gyiiiaeddod(L y new.vdd i'r flosvdd HI.SWKUJ clVxld dderbyniad ca?M? gan y aiLhvyr. H.Vj%sa y L'^wodraeth newvdd mai dyma, sylfeini polisi;—Pardwrr i gar- ■u^onon gwleidyddol a ehrefyddol, rhyddid i siair-d ac i streicio, dileu cyf- yngiadau cymdfeithasol, crefyddol, a chen- odl^thol a gaIn- Cynlanfa EthoUadol gydag etholfrairit gjffredinol yn sail. Anfonodd yr tarwemwyr Llafur Piy- (leini-c, longyfarcfliiadau calonnog i'r ar- y.-einwyr Llafur Ilwsiaidd. Dywedant fod a in trcfnedijr Prydain yn gwylio gjda <hydymdeimlad ymgais pobl Hwsia i ym- vyddhau o afaelion elfennau trahaus sydd yn rhwy^tr ar ffordd eu buddugoliaetlu ————- ,———_
CAERNARFON.I
CAERNARFON. I I r Mor.—JSos Fereher diweddaf, yr c«?dd Master Ben Hughes, mab Mr a Mrs I 1 ttcnvy Hughes, Victoria Street, yn mv'u-ci if Gaerdydd i ymuno a'r lung hwyliau "Inverness," sydd yng ngofal Captcii John Huy'ies, R!L y Don. Dytna'r for. daith gyntaf iddo, dymunwyd rlnvyd i hyut iddo vnghyfarfod terfvnol Gob'ithlj Kbenezer, lie yr oedd yn aelod ffydd'on. Terfynu'r Gobeithlu. D.rdd Ian di- weddar, yr (),ecid Gob(,Icliiti clod a<1 dyiiioi. i ben d. wy roddi te i'r plant a chyfarfod eystadlenol yn vr hwyr Gwasanaethwyd ar y plant yn y te gan Mrs l obert., Ty'r Cpel; George Cm^dale, Poo] Street; Mrs J R Wil- timns, Street; Mrs H. Pritellaid Davies, Edward Street; Mrs Jones a Miss Jones, Bodnant, ac amryw o chwiorydd a brodyr leuamc, a- ehawsom gynorthwv parod a defnyddiol y Sub lieutenant R. Pntchard Davies, yr hwn sydd adref am dro. Cafodd y plant eu digoni liyd foddlonrwydd, ac anrhegwyd yr oil gydag aura fa I gan Mrs George Grisdale. Am saith o'r gloch cafwyd cyfarfcxl cvstad. leuol, gyda Mr John Williams, Rock HoUse, yn y gadair, yr hwn a gyfranodd .vn deilwng at gronfa'r Gobeithlu. Y cyfeilydd ydoedd .Mastelr illie Hobe.rts, -Ntastei le, .1 ?obe,rts, TY"* Capel, a gwasanaetlnvyd fel bcirn- iaid gan Mr R. G. Owen (Pencerdd Llyf- nwv) ar y canu Mr Lewis Jones, yr Ysgol v-web Safonnol, ar yr adrodd; a Mr W. r }). Jones, Bodnant, ar y Ihthyrau a'r y-sgrifennu, a gwnaethant eu gwaith yn gotol a didramgwydd. CafwYd dadl ddLrwestoI gan Masters John Williams, JW Street; Bertie Roberts, Ty'r Capel; a J. Vincent Morgan, South Penrallt. A g«anlyn ydynt y buddugivyr: V'sgiifennu -V Dep.; Gorc}¡YlHyn": 1, John Williams Hefcdre Street; 2, Albert Edwin Hughes, Victoria Street. "Gweddi'r Arglwydd" I, Dilys Oldfied. Pretoria Terrace; 2 Lily West Griffith, Chapel Street. J'Llythvr i'r Trenches at rj Brawd"- 1 Kirwen Williams, Constantine Terrace; 2 Mem Griffith, Hendre Street; 3, Alice I Hughes, Garnon Street. Llthyr o'r Trenches at eu Rhicni": 1. Willie Ro- Iberts, Ty'r Capel; 2, John Williams, Hendre Street. Adrodd, Emyn 913: 1 jBmma Cosey, Margaret Street; 2, Alice Hughes. Emyn 916: John Bryan, Turf Square. Ail-adrodd Stori: Hannah :M2t, calfe a Dilys Oldfield yn gyfartal gyntaf. Darlien darn heb ei atalnodi: 1, Willie Roberts; 2, Dilys Oldfield. Canu, "Ym- I son Joseph yn y Carchar" 1, Bertie Ro- berts; 2, Lillie West Griffith. Unrhyw alaw Gymreig (gwobr gyntaf, medal arian): 1, John Vincent Morgan; 2, Bertie Roberts 3, John Williams, New Street. Yr oedd nifer y cvstadleuwyr yn anarferol o (awr, a chafodd pob un tadleuydd ei wobrwyo am gynnyg. Cau- wyd yn ystod y cyfarfod gan Gor y Gobeithlu. Y mae llwyddiant y cyfar. fod i'w briodoli i ymdrechion y pv\yllgor a diwydrwydd di-ildio* Mr J. 0. ^lorgan, South Penrallt, y llywydd, Mr Richard Bonner Harlow, 36, Chapel Street, yr ysgrii'ennydd ac i ofal .Mr John Bryan. Turf Square, am y pwrs fel trysorydd.
-PWLLHELI.
PWLLHELI. Uniad Hapus.-D.N,(Id Mawrth, yn Eg- lwn, St. Peter, unwyd tnvy briodas Mr T. T. Williams, Aberereh Road, a Miss C. A. Griffith. Geithredwyd fel morwyn gan Miss Dora Griffilh. (hwaer y briodas- ferch, ac fel gwas gan Mr Johnny Jones, Cardiff Hoad. Rhoddwyd y briodasfcreh | yniaith gan Mr Morris M. Williams. Gwasanaetlnvyd yn y seremoni gan y Parchn J. Edwards, ficer, a Pierce Owen, curad. Urdd y Coedwigwyr. Dengys cron- feydd Urdd Led y CoedwigTvyr fod gan- ddynt y swm o 1,742p, yn dangos cyn- nydd da ar y flwyddyn. Mae'r Llys wedi buddsoddi 800p yn y benthyciad rhyfel. Cofio'r Milwyr.-Nifer y dilladau an fonwyd gan restrau gwnio y merehed yn LIQyn yn ystod y flwyddyn ydoedd 1,003, a chyfranodd Pwllheli o'r swm hwn 315. MilwrOI.-Hysbysir fod y Preifat D. Evans Jones, Carnarvon House, wedi ei glwyfo'n ddifrifol, a cliafwyd cerdyn post o ysbyty yn Siilonica oddiwrth y Preifat Humplirey Williams. Bodawen Tempei- ance, yn hysbysn ei fod yntau wedi ei glwyfo.—Svmudwyd y Preifat R. Owen, llythyr-gludydd, a'r Isgapten Walter Roberts i ysbyty yng Nghaerdydd. Mae brawd y Preifat H. Owen, Kef y Preifat Tom Owen, yr hwn sydd gyda'r Canad- ians, yn waol yn Ffraine. Adref am Dro.—Gwelsom y rhai can- lynol gartref am dro:-O'r Llynges: W. Huxley, D. Thompson ac Evan Williams. Milwvr: Prcifats Hughie Wifliams, Car- narvon Road; Edward Ward, Lleyn Street; Johnnie Roberts, Custom House Square; K. Griffith, Sand Street: Hugh Williams, Church Street; John Bowman, T. Evans, St. Tudwall's Terrace; a W. T. Lloyd, Bodarfor; Isgapteniaid Windsor Jones a W. J. Batterbee.
- PORTHMADOG. - - - -
PORTHMADOG. Brithyll Mawr.Ali- D.Jones, ysgrif- ennydd y Gymdeithas Bysgota, gafodd y pysgodyn mwyaf yn y Glaslyn hyd yn llyn, daliodd frithyll melyn yn pvryso yn ngos i dri phwys. Milwrol. Apwyntiwyd y Rhingyll ,] oseph Griffith, Tremadog, yn Staff Ser- geant.—Hysbysir fod y Preifat T. H. 'Owen, Madoc Street, wedi ei glwyfo yn Ffraine. Y Fasnach Lechi. Cafodd rhestru y Fa.snach Lechi ymysg y masnachau nad oeddvnt yn anhebgorol syhv arbennig gan Gyngor Dinesig Porthmadog, a phasiwyd i wneud apel at y pwyllgor gynryeliiolai y jierchenogion ehwarelau, chwarelwyr, ac awdurdodau lleol ajnvyntiwyd gan y gyn- hadledd gafwyd ym Mhorthmadog yn I Ebrill i gymeryd safiad gadarn yn erbyn ei restru yn y fnth fodd, gan y byddai yr effaith yn niweidiol i Sir Feirionydd a Sir Gaernarfon, a phasiwyd eu bod yn gofyn C.v,nglioi-aii Sirol uno yn v brotest. I
CRICCIETH. I
CRICCIETH. Cysuron y Milwyr.—Cynhaliodd Pwyll- gor Dirwestol y Merehed eu cvngerdd bh nyddol nos Fereher, o dan h-wvddiaeth y Parch John Owen, M.A. Yr oedd y ?lf.A. )r oedd v deibjniadau yn myned i gronfa cysuron > milwyr Cymreig. Casglwyd i'r un gronfa ar Ddydd Gwyl Dewi y swm o lOp 5s. Anrhydcddu Capten.—Yr ydym yn lion, gyfarch v Capten Richard Roberts, Bron Dinas, ar ei waith yn cael yr Eryr Gwv n Serbiaidd ac yn derbyn llongyfarchiadau Cymdeithas y Morwyr.
PENRHYNDEUDRAETH. I
PENRHYNDEUDRAETH. I Ennill Cadair,—Enillodd Mr Tom Liard (Llwyd Eryri) y gadair yn Eisteddfod Watson ddydd Gwyl Dewi, a r wobr am v demyn goreu i'w adrodd. Bydd brodor- ion Porthmadog hefyd yn falch o glvwed J am lwydd y "Llwyd." Crcgyn.—Yn Sefydiiad y Merehed, eaf- wyd darlith ddiddorol gan y Prolfeswr Fleure, o Goleg Abcrystwyth, ar y "Ddi- wydfa. Crcgyn Gleision a Chocos." Miss Alice Williams, Caecanol, Iywyddai.
NODION -0 FFESTINIOG. I
NODION 0 FFESTINIOG. I M iwroi.—Derbymwyd hysbysrwydd fod y Preifat Morris Roberts, mab Mr David Roberts, Plas Penglannau, wedi ei ladd yn Ffi-aine. Hefyd fod y Preifat H. Ellis Owen, 27, Lord Street, yn beryglus wael o'r "pneumonia" mewn ysbyty yn Ffraine; y mae ganddo ddau frawd yn y ffrynt orllewinol. Gwelsom y Corporal Arthur Williams (cyn-heddgeidwad), a'r Dreifar D. Lewis, Dorlil Street, adref am seibiant. Gwrthod Galwad. Dywedir fod y Parch D. Jones, Cerrigydruidion, wedi gwrthod yr alwad i fugeilio y Ganllwyd a Llanfachreth. Er Ccf.Y mae merehed Pwyllgor Cen- liadol y Methodistiaid Calfinaidd wedi rhoddi cyfraniad lielacth i Gronfa Zenna ei- cof am y ddiweddar Mrs D. G. Wil- liams, UyAvyddes y jnvyllgor am lawer bhvyddvn. Claddu Cantor.—Dydd Mercher heb- ryngwyd gweddillion .Mr Owen Seth Ro- I bert's, 1, New Tanymanod Terrace, yng nghladdfa Bethesda. Bu farw yn 30 mlwydd wd. Yr oedd yn gantor rhag- orol a phoblogaidd, ac yn aeod selog o Gor y Moelwyn pan oedd ar y daith yu Canada. Llenydda.—Knillodd Bryfdir ddwv wobv yn Eisteddfod Hinvaen. De Cymru,
IMIL YN SEGUR.
I MIL YN SEGUR. I Oh('r w,veld niwed ??jaed trwy dan mewn Ipwll glo yn Duruham ddydd Gwener, yr oedd mil o ddynion a bechgyn yn segur. I
1 CARCHARORION YN DIANC.
1 CARCHARORION YN DIANC. Dywedir fod dau 0 Awstriaid Wedi dianc o Garchar Gwersvll Yate, y ddau yn 20 ocl ac yn gwisgo cotiau brown o grwyn tyrchod daear. —
I TAN MEWN ME LIN.
I TAN MEWN ME LIN. Gwnaea niwed i r swm o 40,00op drwy dan mewn nwlin yn Horwich, ger Bolton, j a bydd llawer o weitbwyr yn segur am J yshajd mewn canlyniad. i
IIAWLIAU FFYLM DARLUN. IAU…
IIAWLIAU FFYLM DARLUN. IAU BYW. Hysbvswyd fod hawliau i ddangos y ffyhn i "Sorrows of Satan," Marie C<>- relli, yn worth 20,000p.
LLYTHYRGLUDYDD A BARBWR.
LLYTHYRGLUDYDD A BARBWR. Ym Margate dywedai apelydd am rYdd. had ei fod yn gweithio fel Hvthvro-Iudydd am wyth awr bob dydd, ac yn llenwi ei ot-l?iii lialit d dtn diiN- oriau hamdden dnvy shafio a thom gwallt.
ETHOLIAD ACHLYSUROL STOCKTON…
ETHOLIAD ACHLYSUROL STOCKTON ON TEES. Dydd Gwener emvyd Mr E. Backhouse, | Heddycnwr, a M, J. B. Watson, Rhydd- irydwr a Phleidydd y Weinyddiaeth^ fel ymgeiswyr.
!4.. ¡MARW CYRNOL BRADSHAW.…
4.. MARW CYRNOL BRADSHAW. Dydd Gwener bu farw Cyrnol Brad- shaw, o'r Welsh Fusiliers, disgynydd o'r Bariiwr Bradshaw arwyddodd warant I marwolaeth y Brenin Siarl.
NODI A CHOFRESTRU BEDD.\ U…
NODI A CHOFRESTRU BEDD.\ U Y MILWYR. Dywed Mr Macplierson y ?cdu. ac y Dywed 1fl' Macpherson y nodiI' ac y I cohest1'Îr ple bynnag y ?'n b?ibi iodd?u y s?yddogion a'r milwyr ?n gangen ai,b-nni-- o't- fyddin sydd ivedi ei chreu i'r pwrpas.
GAS MANTLES. -
GAS MANTLES. Datgenir ein bod yn gorfod dibynnu JÐ awr am em gas mantles ar waith car- trefol, a mynegir eu bod cystal os n,.d gli-ell n,-i'r rhai tramorol.
ACHUB DRWY GRAFAT.
ACHUB DRWY GRAFAT. Syrthiodd cyfaill t Percy Clarke, 12 mlwydd oed, i'r mor yn Birchington, tyn- odd ei grafat a thaflodd un pen i gyrraedd ei gyfaill, a daliodd ef i fyny hyd nes y daeth gwaredigaeth.
—————....———— AM FARW YN LLE'R…
————— ———— AM FARW YN LLE'R MAB. Pan ddywedwyd with fam Awstriaidd gan Lys Apel Llundain fod achos ei Ulab wedi cael ei daflu ffwrdd torodd allan i wylo gan ddweyd, "Os cymerwch ry mab, lladdwch fi yn gyntaf," a bu raid ei chario- o'r vstafell.
GWEITHWYR A CHYNILDEB.
GWEITHWYR A CHYNILDEB. Mewn gwaith pelenau enfawr caiff y Trysorlys 250,000p yn flynyddol oddi- wrth y gweithwyr, y rhai sydd wedi cytuno fod swm neilltuol o'u henillion i'w buddsoddi mewn tvstysgrifau cyniio rhyfel.