Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

13 articles on this Page

PWY FYDD PiA R WLAD ? I

News
Cite
Share

PWY FYDD PiA R WLAD ? I (Gan J. T. W., Pistyll). I PydJiau y cwestiynau di-atob vw y r'ai rhyfedd hyn A thyma un cwr-iUn nad ym yn meddwl y ceiv mi flilosoHydd na phroffwyd fedr ei atcb gydag un ski v.-ydd. Yr ydym id gwlad yn codi ben- thyg arian ar ein stad megis. Ly c.v y cwmniau cvfoethog a'r persona u g-V.i.ni^g fenthycion mawr a hclaetli i ddwyn v.rhy- fel ymiaen. Am eu bcnthyg rhydd y wlad log uehel, y cyfryw log mewh gwir-\ ionedd ag a fydd yn faich enfawr i'w ddwyn, heb son am dalu dimai o'r hawl yn ol. Eir i'r holl draul hon i gario peth ymlaen nas gall ynddo ci hun gynyrchu dim. ond yn hytrach ddita difa eiddo, n hynny i'r unig bwrpas o ddifa bywydau dynol. Gan hynny, daw yr holl fusiies i hynyma: Troi bendithion rhagtuniapth bendithion o bob natur on ti-oi o fod yn gynhaliaeth bywyd ac yn gysuron—eu troi yn flinder, yn boen-gynvrchion. Gwneud daear Dmy yn boenydfa enfawr- Bendithion yn felltithion. Cysuron yn ofwyon. Cafodd Iwrop yn y blynyddoedd diwedd- af bob gwon o Iwydd rhagluniaethol. Manteisiodd pob gwlad ar hynny. Daeth addysg, ac ymchwiliadan givvddonol. a darganfvddiadau mewn celf, a modd i gynyrchu pob math ar waith i'r fath raddau nes yr esmwythhawyd bywyd i raddau p< H. pan belled ag yr oedd cyi- Jawnder 0 bon math o foethusrwydd mewn bwyd a ehelti. Cynyrcliodd hyn drachefn ymroad ynnom oil i fwynhau ein hunain ymhob ffurr. Daeth v fath lanw o fwynderau o law celf, &c., hyd nes ein hudo, bob gwlad heb wahaniaeth, i yfed hyd feddwdod 0 fwyniannau bywyd y byd hwn. Y gwr oedd a'i fryd ar hel golud, a'i eihin yn 110 aur, ni byddai ond byr dro heb veled ei ddehv yn lipo. cymaint a thavw teirblwydd. Y ninnau, benwan, a chwenychem ar YT "hire "stem" er eill mwyniant. Cyfoethogem y gwych wneu- thurwyr yn drybeilig. heb brisio dim ond ein mwynliad C'ai pob barcud ariangar yr uchaf arnoin yn rhwydd lawn. Ond, nior ebrwydd y trodd yr awydd am weld y byd, y sports, y chwaren. y cystadln, a chwenychai ein bechgyn, yn fagl i ni. Cawsant oil elndo i bob cwr o'r byd, a'u cyfleu megis cynifer o Kings ar y Draught Board i chwareu game o sport Ymerawdwyr Iwrop. Y maent yn y gystadleuaeth fwyaf gerwin posibl i ddiafliaid feddwl am ei ehyndynach byth A rhyfedd iawn, yr arian a gynyrohwyd gan law a c-hwys gwerin ynfyd yn nydd ei gwynfyd yw yr hyn a geidw y gystadleuaeth hon ar dro! Chwys guerin gynyrchodd yr aur a'i gwaeda heddvw! Ond yn awl', w(.Ie y bobl a.'u camatal- iodd yn datguddio eu trysorau dihysbydd. Miliynau ar filiynau at awdurdod ychydig iawn o bersonau. Nid yw dyled ein gwlad trwy y rhyfel, fe ddywedir, fawr lai na thua 200p ar gyfer pob teulu yn- ddi! Y mae cvfoethogion ein gwlad yn abl i'n prynu bob aelwyd fel hyn, ac wedi ein prynont byddwn mewn ystyr yn eiddo iddynt ac at eu trugaredd. O'r hyn lleiat byddwn yn eael ein galw n'n cydna- bod fe en dyledwvr. Hyn a'n dyrysa—Pa fodd y gall fod yn gyjiawn fod y symiau mawr 01 aur a thir- o,(, d ( i e* oedd ein gwlad wedi rhedeg i goffrau yr ychydig. tra mai ffrwyth llaw y gweith- ivyr ydynt bob dimau yn y pen draw ? Onid yw yn yinddangos mai yr hyn a gam- ataliwyd yw y stor fawr hon o eiddo Ac yn awr, onid yw rhagluniaeth yn dwyn barn yn llosgfa ar gybydd-dra a'i ffrwyth? Ymddengys fod argaeau yr aur o goffrau y cybyddion yn cael eu torri. Ell bryd yn awr, irao'n dcbyg, yw dod i arglwvdd- iaeth uniongyrchol y wlad, a hynny ar draul yr hyn a ladratawyd mewn gwir- ionedd 'i Wel. ns felly, pan y mae lleidr yn rhoi eiddo lladrad yn ol, a ellir yn deg ddweyd mai ei fenthyg a rydd ? Ond y Jllue yn anfeidrol mwy afresymol medd wl fod ganddo hawl i ofyn Hog am ei ddychwel Itcb son am ei hawl i'w adfedd- ianu. Gweler, am funud. gyniier o feib tlawd y werin ymhob gwlad heddvw a oifotlir i roddi eu bywydau—Eu Hun g Fywyd—ar farchnad yr anI' Rhoisant eu chwys o'r blaen er cynnydd y capital enfawr ddat-I guddir heddyw yng nghoffrau y ryfalaf- I wyr. Rhaid iddynt eto roi eu bywydau 1 i brynu eu cartrefi dan fortgage y rhai a gamataliasant fudd eu llafur a'u chwys. Onid cynvrch y wet-in yw y cyfoeth mawr y gall yr ychydig honni eu hawl heddyw yn ei drosgJwyddiad:, Gan hynny, ai benthyg yw eu trosglwyddiant i'r werin er mwyn y tir y saif cu cai'trefi anioh Onid ad-daliad i werin o hen ddyled vw ? Mcddylier am elliad--Pa raid i'r cvfoeth- ogion wi th cu miliynau, os gallant eu hebgor fel hyn Xis gall y gweithiwr hebgor un dydd o'r bron na throi heibio swllt na bydd yn nyled ei landlord nett ei giopwr. aud wele y bobl a'i marchog- ant yn tyrru golud na raid iddynt wrtho er cynhaliaeth corff ac enaid o dan yr un crys, Wei, os iia, raid iddynt wrtli yr aur mawr hwn, paham y bydd raid do i'r tlotyn garl ei drethu yn ei fwyd a 'j h) tu i da I a llogau t-rwin tros eiddo gwyr t \vncud y tro hebddo, fel y pï;r,\ tlaiUt 011 bod yn gallu eu ben- thyca:- Golyga hyn lethu y gwan i gyn nal y < ryf yn nefolion ei afraid. Pa gani- chwareu a neb fuasai i bawb ddod yn frodyr ar yr un lofe}? Paham y methrir y tiawd cr cyniial gor-gyfalaf y cyfalaf- wyr ? Wedi aberthu bywydau ein bech- ;g;yn, a fagwyd trwy gyni a phrinder, rhaid re t;) yn ol pob tebyg, wasgu ar reidiau bywyd < r talu II'-x/au ar yr hyn y dylasein I fod wedi cu mv.'ynhau ein hunain! Pe y gwerihf.r.vrogem ni fel gwerin ddelfrydau yr cfciu'vl deuem i'n teyrnas, a honno yn un ddisigl. oio ————

I CRICCIETH.I

i EBENEZER A'R CYLCH.-I

BANGOR. - - -1

LLANRWST.

NODION 0 FFESTINIOG.

I PONTRHYTHALLT.

PWLLHELI.

PENRHYNDEUDRAETH.

ThEM AR HEDDYW.

ITEUUU'P GARREG WEN.

I --BALADEULYN. I

Advertising