Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
6 articles on this Page
DYDD MERC HER.
DYDD MERC HER. Cymcrodd y Llefarydd y gadair am banner dydd. Fel canlyniad i'r wys ar- ferol aeth y Llefarydd a'r aelodau i DY'J" Arglwyddi i glywed Anerchiad y Brenin, ac wedi oil dychweliad gohi riwyd y Ty hyd yn ddiweddarach yn y prynhawn. Pan ail-gyfarfyddwyd rhoddwyd rhy- buddion y byddis yn cynyg y Mesurau eanlyriol dros y Llywodraeth ar ddyddiad buaii Gan Aft- Barnes: Mesur yn delio gyda phensiynau rhyfel. Gan Mr Roberts: lresur yn delio gyda I buddiannau tramorol cwmniau. Gan Mr Hodge: Mesur yn delio gyda yswiriant rhyfel Gan Mr Kellaway Mesur yn delio gyda chymysgu llafur ar waith preifat. Gan Mr Henderson Mesur yn delio gyda gwasanaeth genedlaethol (pwerau cyffredinol y Rheolwr). Galwodd y llefarydd ar Mr M'Curdy 1 ddioleh i'r lirenin am ei Anerchiad. C'ododd M) Ponsonbv yn galw at bwynt o drefn, ac yn gofyn ai oni ddylai y Prif Weinidog, yn unol ag arferiad y Ty, fod yn bresennol i wrando ar yr areithiau mewn atebiad i Anerehiad y Brenin Xi ehatwyd atebiad. Cynygiodd Mr v (H.) y dioleh; ae eiliwyd of gan y Llynghesydd Syr Hed- worth Mcux (C.). ARAITH MR ASQUITH. Pan gododd Mr Asquitli cafodd gymer- adwyaeth ueliel. Xi alleni gael undeb hapusach i agor ein dadleuon, yn arben- nig gan eu bod drwy wahanol ffyrdd, gwahanol ddulliau, a gwahanol don yn dod i'r un casgliad, easgliad sy'n cael ei dderbyn yn unfrydol a brwdfrydig nid yn unig yn y Ty hwn ond gan boll bobl Pry-' dain a'r Ymerodraeth (cym.). Y mae gennym un ddyledswydd, a dim ond un o'n blaeniii--y ddyledswydd i fod yn unol a pbenderfynol yng nghario allan y rbyfel (cym ). Talodd y cynygydd warogaetli i'w Fawrhydi, ac y ma("r holl ddeiliaid yn uno yn y datganiad, am y gofal mawr y mae wedi ei arddangos nid yn unig am y Fyddin a'r Llynges, ond am bawb ymhob cylcli ar fywyd ag ydynt wedi dioddef colledion a chreulonderau yn ystod y rhyfel. Y mae ei Fawrhydi y Brenin a'r Frenhines wedi rlioddi esiampl i'r f>U o'u deiliaid (cym). C'arai gyflwyno i'r Llywodraeth un neu ddau o gvvestiynau, nid mewn ysbryd beirniadol, ond mewn vsprvd ymchwiliad- ol, o berthynas i faterion o bwysigrwydd arbennig i gario allan y rhyfel, ac hcfyd o berthynas i ba un v mae y Ty yn dy- muno mor fuan ag y bo modd gad y fath wybodaeth ag a ellid ei roddi fo'n gyson a budd y cyYn gyntaf gyda'r Gynhadledd m"oclrol—ac yr oeddynt yn falch tod y fatll gyfarfocl wedi ei di-efnu-a. allai y Llywodraeth ddweyd yrrtbynt gyda iiuvy o lawndei' a phen- dantrwydd belli oedd aniciui. a bwriad y gynhadledd honno" Ai gyda vmdrech- ion unol yr ymerodraeth i gario gweith- rediadau y rhyfel ymhellach yr oedd prif amcan y gynhadledd, neu ynte a elid ymhellach, ac ystyried y problemau o der- fyniad ac ail-adeiladiad, trefnidiol ac Ym- erodrol, a gyfyd o reidrwydd ar ol y rhyfel? Gofynai yn nesaf am wybodaeth mewn cysylltiad a chynyrchu a bwyta bwyd. A allai y Llywodraeth ddweyd wrthynt, ryvvle'n agos, faint o ddynion gy- merid oddiwrth lafur amaethyddol o dan y Drefn ddiweddaf, ac i ba raddau y dar- parwyd rhai i gymeryd eu lleoedcl, ac a oedd y rhai tlynny yn ddigonol ? A ellid rhoddi aiiicangyfi-if o'f amgylchedd til" sy'n debygol o'i adael heb ei drin drwy dynu llafur yn ol, neu, ar y Haw arall, a drinid drwy y ddarpariaeth addawedig o tractors;" 1 na o berthynas i'r prisiau prun ai yr uchrif ynte isrif ydoedd y pris- iau osodwyd gan y Rheolwr ar bytatws. I Ymddengys fod yna fath o anghysondeb, ac yr oedd ffermwyr a chynyrchwyr yn awyddus i wybod ymha le yr oedd yn 11I (cym.) A ellid rhoddi unrhyxv ddatgan- iad o berthynas i uchrif ac isiii prisiau gwenith dyfwyd gartrefr A oedd y Llywodraeth yn bwriadu gosod prisiau am wrt-aith cdfydùydol a chynyrchyddion eraill 0 berthynas i'r gwenith bwrcas- wyd gan v Llywod;'aeth yn A'.v.slralia gan y Llywodraeth, y mae y prisiau dnlwyd ] wedi eu enlioeddi yn Awstralia, oni ellid eu rlioddi i'r Ty hwn Wi th droi at for- wriaeth, gofynodd a ellid rhoddi y wybod- aeth prun ai cynnyddu yntc lleihau yr oedd y llongau marsiandiol oedd gan y Llywodraeth at eu gwasanaeth gyda'r Fyddin a'r LIynges? A oedd unrhyw gamrau wedi ou cymeryd tuagat genedl- aetholi morwriaeth Prydain ? Byddai yn galonogdid mawr i'r cyhoedd pe gellid dweyd fod gosod aivOiebion am ychwaneg o dunelli mewn llongau yn myned ymlaen yn foddhaol. A oedd defnyddiau at long- au cario bwyd yn cael ei ystyried yn bar. paus yn flaenaf a.r y rhestr? A oedd ych. waneg o ddynion medrus yn yr ierdydd 1 IlIongau a pIleiriannall 1Il01'\yrol \vl'di eu rhyddhau i'r Fyddin yn ystod gwyliau y I Senedd? I Cynnydd Barbareidd'.wch Germani. Yr wyf yn awr yn troi at y pethan mawr a'r achosioii cyffredinol pwysicaI. Daliwn o ddydd cyntaf y rhyfel mai nid ymladd i IcUbenioii hunanol yr yciyiu. ond yngwa.sanaeth cyffredinol gwareidd iad a dynoliaeth. V mae'r dysliolaet'i nad yw yr hawliad hwn O'.M lieidda wedi ei s j' o seilio ar wegni yu cynnyddu o lis i iis o anrheithiad Belgium hyd y proclaniasiwn fl"ud101 wnarth y y ychydig ddyddiau noeth (clywch, c!yw;ij. -Nid vNN-'ii wei-tli an- tllrio i fcddwl both yw amcanion y* dat blygiad diweddaf hwn. Mae bygythiad diwet'.daf Germani, mewn deunydd ac (ILl i tlJ. Y n gy hocdcliad rhyfel ar amhlcidia i h (cym ). Y mae v moroedd i gael eu cyflwyno drosodd i lywodraethiad direol morladrad drefnedig (clywch, clywch). Dyna'r li(,i- t daflwyd i lawr wythnos yn ol, mae'n amlwg gyda disgwyliad hyderus y byddai iddo gyfarfod gyda (_,wi-ti)"nebiad gwan, neu o leiaf gyda dim mwy na phrotest eiriol. Xid yn and hyd yn nod gyda chamgyfrifiadau dilun diplomataidd Germanaidd y cyf- lawnwyd camgymeriad mor ercli (clywch, clywch). Cymerwyd yr hei' gydag ui'dd a ond heb oedi, gan Lywydd un o'r Tal- e:thiau amhleidiol mwyaf dylanwadol. (cym ). Y mae'n foddhad neilltuol i mi iod ein gwlad gydberthynasol eang ei bod am ysgog am foment i gymeryd 1yny ('i safle dros yr hawliau a'r rhyddid sydd yn eiddo cyffredinol y byd gwareiddiedig (cym.) Xid ein lie ni yma yelyw rliag- dybio beth fvdd canlyniad v digwyddiad y 11 yma ar y rhyfel, a llai fyth, yn ol fy niarn i, y byddai yn bi iodol i loddi cyngor i Lywodraeth sydd mor abl ag unrhyw un ar wyneb i ddaear i gymeryd gofal ohoni ei liunan. Ond credaf y gallaf-a chred- af y gwnawn—groesawu yn galonnog, .<piiia un y mae balehter teuluaidd yn cael ei deiuilo, y penderfyniad .diysgog o Allu Sevsnig dylanwadol ai-all rAi-.vst-o'i- ysgel- erder diweddaraf, y rhai irwy ell boll ymddygiad yn y rhyfel hon ydynt wedi ennill yn helaeth iddynt eu hunain y teitl o elynion yr hil ddynol (cym. uchel). I Beth yw oin Cwrs. Y mae cill cwrs yn glir—yn wir y mae ein cwrs yn gliriach—nag bu erioed. Ein gwaith yvr .ticrhau buddugoliaeth ag a f,ddo'n clirlo'i- Ifiv 'vl)i- nid -\Iii uiiig i liedd- wch arhosol. ond hefyd i ddyfodol ac am- ddiflvniad o ddiogehve'i ryddid a dynol- iactlt. I' r pwrpas hwn mae angen am ddau beth. Yn cYHtai, Y cydweithrediad mwyaf manwl ymhlafiiau a gweithrcrjiad- au y Cyngreirwyr a'f nesaf yma gai-tref, y trefniad crwn a llwyr a chydgrynhoawl o bob ffynoiidl—arian, dynion, a merehed •—ymliopeth o fewn ein cvrraedd ac at ein ga hvad. Y 11 T ymùrcch yma na foed lleisiaw anghydsain (clywch, clywch), dim "croes-ddyfroedd ph-idiau (clywch, c lywch), dim rhwy giadau personol, oblegid arnoin ni YII y Ty hwn, yn iwy invyiach nag un- rhyw gorff o ddynion drwy hyd a lied yr Ymerodraeth, y gorff wys y cyfrifoldeb dwvs, am a ddywedir ac a wneir, ac am a adewir heb ei ddweyd ac heb ei wnend Gad<nyp)- i ni wneud ein gwaith ?yda? yspryd dynion yn teimlo <J waelod en hen- eidiau eu bod yn ymddiriedolwyr yr achos mwyaf me.vn hanes (cym- uchel). I ARAITH MR BONAR LAW. Pan gododd Mr Bonar Law galwai i-lial amyPrifWpinidog I)y wedodd fod yi' araith a glywyù y prawf goreu'n bosibl o'r undeb oedd yn y wlad yn yr ymdrech yr oeddynt ynddi. Gan na chafodd rybudd o ofyniadau Mr Asquitli, ni allai ond en hateb yn gyffredinol. 0 berthynas i safle amaethvddiaeth, o ddynion mewn air.aetliyddiaetli heb eu rhyddhau gan y tribnnlysoedd. Credid gan y Llywodraeth. ddiweddaf na ddyiai niter mor fawr gael ell cymeryd oddiar aiiiat,t!t N.ddi,,etll. Trafodwyd y mater gan y Cabinet, a deuwyd i gytundeb, cyn- nwys yr hv.yd.;■ fid y caniateid i 30.()(){) o ddynion i tvned i'r Fyddin ar y deall- twri"ldJ¡ y byddai i'r F,n7din ddod o live 1 fyny hyd yn awr ni chnriwyd y trefp.iant allan, a gellir can fod nad ooddynbostbl cy- meryd cymaint i'r Fyddin. O berthynas i brisiau gosadedig am bytatws, yr oedd y pris gosodedig, wrth gwrs, yr uohafrif, ac nid oedd yn ddoeth beirniadu y cwrs o'i le ties y gwelid fel y datblygai. Yr oedd y Vydclin yn galw am gyflenwadau am bris- iau gosodedig, ac ymgais ydoedd liyn ) rwystro i i-ri:;ia.i gormodol gael eu ihoi ar ddineswyr lhyddion. Xi allai ddweyd acer oedd lieb ei drin. Os wyf yn cofio yn iawn, ebai Mr Boaai- Law, gofynodd Mr Asquith a fyddai i ni gario allan genedlaetholiad nioi*wriaeth. Mae n debyg y i gymeryd drosodd y llong fel ag y gwneir.ar liyn o bryd gyda'r rheilffyrdd yn ysod y j-hyfel. Mae J hyw drefniadau o'r fath wedi penderfynu ar- nynt, ac o fewn yr wythnos bydd yn bosibl )'r Llywodraeth ddisgrifio i'r Ty  yn gyllawn pa gamiau sy'n mynd j gael eu cymeryd O berthynas i gyHenwad llongau newydd. mae'n dda gennyf allu dweyd. yn ol fy marn i, fod y Rheohn (lw(' \?(1, fod v It,lieolwi- mwyaf gwertlifawi- v/i'th ddelio ?yda'r mater, yr hyn o bob cyfeiriad o a rim o ddiogelwch cenedlaethol sydti bwys- iced ac anhawdded a delio sub- marines sydd yn suddo ein llongau mar- sirvidiol. Mae ganddo dan ei reolaeth holl longau y wlad lion, ac y mae wedi rhoddi i lawr nifer fawr iawn o longau newyddion, y rhai sy'n cael eu hadeiiadu gyda'l' cyflymder mwyaf yn bosibl Y mae y cyianswm, yr wyf yn falch o ddweyd. yn fawr, ac yn rhoddi gobaith ni belli bynnag all dinistr a difrod y sub- marines bydd rhywbeth yn cael ei wneud i roi yn eu lie longau newyddion. er gwaetliaf gofyn ion y Lllynges am adeilad- iad llongau, ac er anhawdded ydvw cael dynion i wneud y gwaith arbennig hwn. Y Gynhadledd Ymerodrol 0 berthy nas i'r Gynhadledd snerodrol, yr oedd y Llywodraeth yn syml wedi dat- I)Ivgti (-ami-aii i'i- f-itli i-,i(l(lfa eang, ac eisys wedi eu cymeryd ar gyfer Gynhadl- edd o'r fath y flwyddyn lion. Y gwa- hoddiadau roddwyd i'r Piif W'einidogion o'i- Taleithiau oedd iddynt drlod yma ac ar gwestiynau oedd yn ymwneud yn ar- bennig a hwy cu bod i eistedd yn y Cabinet yn barhaus Yr Oodd lion yn gam lawr ymlaen. Yr oedd y gwahodd- iad drafod ])opeth o fudd cyffredinol o berthynas i'r rhytel. r oedd hynny yn cymeryd tir eang, ac amlwg, oherwydd hynny, na ellir gosod rheolau caeth i lawi- gnla golwg ar beth ddylid ei d)-a- fod. ^'i- oedd yn berffaith sicr drwy brof- ia 1 y byddai i'r Prif Weinidogion syl- weddoli itiat vi- iiii peth mawr o bwys ar yprydydoeddcatio allan y rhyfel yn Ihvyddianus. Meddyliai Germani y bydd- ai i'r l'hyfel dorri i tYnv vr Ymerodraeth Brydeinig. Xid oeddynt wedi cael yr atebiad cm (cym. ). 0 dan bwysau a'! cltalpdi y rhyfeL anhawsterau, peryglon, tnvhl, a'r colledion ddioddefwyd yn gyff- i,dinol, v iiiae'j- lioll Ymerodraeth wedi ei dwyn ynghyd gyda chyflymdra a nerth na fedrai dim ond y rhyfel ddod ag ef ynghyd (cym.). Talodd warogaetli arbennig i'r Llynges, a dywedodd fod y gweithrediadau milwrol lieb gwi'dd a trychineb, ond cyfnewidiad er gwell. Aid heb ofid y teimfid gan yT Cyngreirwyr am safle Rwnianin, yno caf- wyd trychineb; ac yn gyii-yT.v y gwnaeth- ent rywbeth pe gellid i'w rwystro; ond mae pob lie i grcdu na chaiff y German- iaid ychwaneg o Iwyddiant yno. Torfyno'ld gyda bygythion y German- iaid a'r safle tel y mae gyda golwg ar v dyfodol. I EISIAU Y PRIF WEINIDOG. Dywedodd AI r AYardle ei fod yn c red it mai poi agosaf y bo y Prif Weinidog cryda'r Ty mai goreu oil fyddai i'r Tv a'r Llywodraeth Dywedodd y gellid dibynu ar gefnogaeth Llafur i gario y rhvfel yn ei blaen I MR ELLIS DAVIES A'R FFERMWYR. Llongyfarchodd Mr I^His Davies v Bwrdd Amaethyddol ar y cvmwvsderau amlwg arddangosid yn eu gwaith, end dymunai godi amryw gw.stiynau. Os deallodd atebiad Mr Bonar .Law i Mr As- quitli, yr oedd yn rhaid cael 30,000 o ddynion yn lie y I'liai gymerid oddiar amaetiiydd:p.eth, otid yr oedd v swyddog- il)ri geis?ai v ion gcisiai y rhai hyn yn y siroedd yn dweyd nad oedd y dynion wrthodwvd ell rhyddhau o fewn y cynllun gosod rhai yn en lip. Os oedd y datganiad hwn yn gy- wil', tra yr oedd yn ddifrifo] mewn adegal1 oy fired in i gymeryd 30,000 oddiwrth am- aothy ddiaetn, yr oedd yn fw_v fellv yn aw*r pan nid yn unig yr apelid at y ffermwvr ond y bvgvthid hwy os na lat???-ia??t fwy i gac1J'yn'yl'eJ 0' til'. Os ocdd' LlYW-1 odra0th yn dymuno <a?d uuvy o dir at gynrchu yr oedd yn r1wid iddynt gael N dynion yma yn awr, sef y 30,000. Yr I oedd yn y W'asanaetli Gartrefol lawer o ddynioii yn meddu gwybodaetli amaetli- I yddoi a pl'iotiad, nifer dros oed milwrol, a gwasgai ar fod y dynion hyn yn cael eu harfer yn lie cympryd dynion o Class C 3. Vr oedd gwaith liafurwyr amak' thYddUII wedi ei fvchanu drwy y cvflog isel delid a c-hyn?-r d'wgcutai. Ond yr oedd angen I gwybodaeth mawr ac ymarferiad, a gwrth- uni ydoedd i'r Llywodraeth hawlio cyn- nydd mewn cynyrch lieb gael dynion cym- wys yn tie y rhai a gymerid i ffvrrdd. Yr oedd yn anhebgorol angonrhcidiol i'r ffermwyr i gael cynnyrcliyddion a deunydd bwydo, ond tra y gosodwyd prisiau uchaf am gynyrch y ffermwyr, ni'roddwvd lleh- afbris ar ddeunydd bwydo a chynyrchydd- ion. Yn achos C'ymnl yr oedd yr oil o'r aradrti a'r liau yn cael pi wneud yn y gwanwyn, a clian fed y dynion wedi en gahv i fyny i'r fyddin yn Jonawr, yr oedd y ffermwyr Cymreig wedi eu gosod mewn .sane waeth na'u cymrodyr Seisnig, y rhai a wnant lawer o'u haradru a'u hau yn yr Hydref, Dan yr amgylchiadau awgrym- ai nad ocdd gweision il'ei'Hiydd yng X'ghymru i'w galw cyn diwedd Mawrth, Gohiriwyd y Ty* am naw o'r gloch.
I DYDD I A U. -
DYDD I A U. LLONGAU S.AFQrJNOL Gofynodd Mr Alden l sgrifennydd Seneddol Riieolwr Morwi'iac^tli pa drein- iadau oeddynt wedi eu gwneud gyda gol- wg ar adeiladu llongau marsiandiol i gy- meryd He y rhai a suddid ac a oedd eie yn abl i roddi nifer y llongau oeddynt yn barod yn cael eu hadeiiadu. a'r nifer fwr- iedid eu deehreu mis nesai. Dywedodd Syi- Chiozza Money fod li'ei'ii- iadati wedi eu gwneud i gario allan rag- h'li lawr er adeiladu o'r ne.vvdd longau safonuol c> fV tir liau adday. i'r gwaith Yi oedcl pob egni y ii cael ei at- adeiladu gyda longau marsiandiol tat!I oeddynt o werth mawi' ar yi' adeg bresennol. Xid oedd yn bosibl rhoddi manydion am nifer y llongau oeddynt yn eael eu liadc-iladii, iia'j- iili'ei- oed(i i eu rlioddi i Iziwt- v iiiis nesaf. Galiai sicrhau yr aelod anrhydeddus nad unrhyw yir.dreeh yn cael ei hebgor i ddei- nyddio gallu adeiladol llongau y genedl iIii- eithafion, gyda golwg lawn ar angen- ionyMorlys. Gofynodd Mr Pringle a oedd caairau wedi eu cymeryd i gael dynion yn ol Fyddin iuagat bcirianwaith morwrol ae adeiladu liongau. Syr C. ^fonev: Am gryn amser bellaeh y mae pob ymdrech wedi ei wneud i geisia rhyddhau dynion i'j' ddiwydfa anhebgorol lion, ae y jua. honno yn par- liau. 51r Wedgwood: Beth yw'r ea n lyn iada a r Xi chafwyd atcbiad. TviESUR^U Y LLYWODRAETH Y.I. UNIG. Weùi pasio i roi o'r neilltu rheol un-a■ ddeg o'r gloch, aeth y Ty yiniaen i draf:-d eynnygiad o eiddo'j' Llywodraeth nad oedd iiii iiiestii- oiid o eiddo'r Llywodraeth i'w gyflwyno hyd nes y penderfyna'r Ty'n wahanol, | Mr i iOugh Byddai i liynny rwystro fesurau gn asanaethgar o nodwedd am- I hleidiol gael cu pasio oddigerth i'r Llvw- odi'aeth ea cynicryd i fyny. Dynn, ct eiipra.ifft, l-'esur y Bleidlais a chynnygion y p'.vyllgor ar yr hv/n yr oedd y Lleiavydd yn gadeirydd. Mr Wardle Dy deni o'r hyn lleiaf gael i-liviv tab o addewid y byddai i'r Llywod- raeth gylfwyno deddfwriaeth nid yn unig o berthynas i bleidlais, ond hefyd o ber- thynas i aihadciladiad ar ol y rhyfel. Os nad oedd y Llywodraeth yn my.id i Inwnd hynny, dylas aelodau preifat gael cyfle I wnend. Xid oedd yn deall hwyrfrvdig- rwydd y Llywodraeth bresennol na'r un o'i blaen i gyflwyno mesur i dynu oddiwrth ddau arghvydd < u harglwyddiaeth I Goron hon oeddynt yn brwydro yn pin herbyn (ei)i. ). Cyfeiriodd Mr Wedgwood at gynUuniau ail-adeiliad ar ol y rhyfel oeddynt yn cael eu hvrwyddo o'r tuallan, a dywedodd y byddai yn well i'r cynlluniau hynny gael eu trafod yn y Ty hwn. Llywodraeth Genedlaethol ydoedd yr un bresennol, allai arwain i ganfod plaid newydd. Y r oedd Ilawer ohonynt yn r.iethu deall ymhle y safejit. o berthynas i'r bla;d honno nes y cant gyfle i wybod beth ydyw syniadau y Llyv>'odraet]i Genedlaethol. BORN Y CANGHELLOR. Dywedodd ^Tr Bonar Law mai T petli olaf a ddymunai y Llywodraeth ydoedd i benderfyniad n'r fath hwn gael ei Iai-io vn erbvn ewyllys Ty'r CyfFredin. Dywedwvd nad oedd y cyfyngiadau osodwyd ar ddechreu y rhyfel yn rhai oeddvnt eu heisiau ddim mwy. Yr oedd efe, yn C(),I- eddu svniad hollol i'r gwrthwyneb (oym.). r oedd y wlad yn awr yn dod i bwynt eithaf argyfwng ei thvnged, a'r un peth y dylent loddwl am dano ydoedd y rhyfel. H'dct'i ¡,ldo gael ei s'rmn'n fawr os by dd- ai i'r Tv oddef trafodaeth o'r fatli ar fcs'irau preifat yr hwn oeddynt mor falch o s gael ar adegau eyffredin, a ehredai ,• byddai i'r wlad gael ei brawychu pe y canfyddid Invynt yn dychwelyd i'r lien syniadau iode'ai cyn y rhyl'el# Vr oedd y lweddoli, hwyrach yn i'.vy na'r un Llyv.'odi a.eth o'i blaen, ei bod yn dibynnu'n hjiiol ar Dy'r Cyffredin. Yn ei farn ef, }Jidlai'l' Llywodraeth deL:) am wythnos, beth bynnng am lawer wytlmosau, os y cymcrid y d:Liau eyE i-ediii oAloi, belled a" yi- oedd ef yn cwestiwn ni fyddai iddn geislo am foment gario ymlaen y Llywod- raeth yn v dull hwnnw (-vm.) 0 ber- thynas i'r mesur y cyfeiriodd Mr McXeiS: I Dto, Y;' oedd yn ba rod den id ag cf i me -.vn mor fnan ag y bo model, hwyrach 0 ft- ? wythnos neu ddwy (cym.) Yr oedd vu hollol barod i roi ymrwymiad os oedd yn.1 ddymuniad cyffredinol i drafod uuihyw gwestiwn y byddai l'i, Llywodraeth gael amser i hynny Cytunwyd a'r penderfyniad. ARAITH Y BRENIN. I Cynnygiodd Mr Leslie Scott fod y geir- [ iau canlynol i'w hychwanegu at yr an- ei'chiad — "Oitd yn ostyngedig ofidio nad yw anerchiad Inch Vlawihydi yn ciybwyll i yr angen mawr am hvrwyddo eynyrchiad j bwyd yn ein gwlad yn awr, na'r angen mawr cydbwys ag ef o gyflwyno Senedd yn ddioed gynnygion yir cymivvs polisi am- aethyddol cytiawn, yr hwn di wy roddi i'r j aniaet-hwyr sicrwydd sefydlog am broffid { e tVeithlon ac i'r liafurwyr am gyflogau teg, tai cymwys, ac amodau byw tellwng, a thrwy gydnaboda He bo'n angenrheidiol, oi'f. di y ddyledswydu o gynyrchion da i'r | Wladwriaeth gan bot) a tliit'- udalwyr amaethyddol, er gwarantu i'r genedl y datblygiad lawnal o'i hadnoddau amaetliyddol." I' n  I.v ii N. (I (t Dywedodd Mr I'rothero ( Llywydd B'.vrdd A maethyddiaeth) fod cynnygydd y jH'll(\rr.nli,i(! .('di mylJt'd i ¡"p,vn i gwes- tiynau mawrion iawn.nd credai y bydd- ai'n well i'r Ty aros am adrodcliad y ])wyilgo; oedd wedi ei apwyntio'n arben- nig i ildelii) gyda'r cwestiynau hyn, cyn eu trafod. Ys- oedd yr adroddiad broil a'i gwb;hau.
IY WASAN A ET H GENEDLAETHOL.
I Y WASAN A ET H GENEDL- AETHOL. I Cyiarlod Mawr Llmidain. I Vr wythnos ddiweddaf cynlialiwyd cyf- arfod iiiawi- N-ii Idiindain, o dan lywydd- iaetli Mi' Arthur Henderson, A.S., ynglyu a'r Wasanaeth Genedlaethol. Anerchwyd gan Jlr Xeville ( hamberlain a Mr IJoyd George. Dyv.edodd ^lr Hcmdeison ei fod yn ymddangos iddo of fod yr aehos dros Was- anaeth gei edlaetli.il i'w deimlo'n gryf yn ystod holl gyfnod y l'hyfel. Yr oedd yr a0h08 hWUll ¡Y wcdi ei g(dha II a' r alwad am dano 'l'di ci finioi drwy yr arddang- osiad o Hunaidd a'i fihvriaetli ci'eulon (tyin.). Mae angen a mom i roddi atebiad eyflym i her ddi- weddaf Geimani, ac y mae felly yn lian- fodol bwysig l'i- wlad sylweddoli yn ddi- oed fod nifer ycliwanegol o ddynion a literched yn angenrheidiol i'r Fyddin, i'r Llynges, a. gwaith arall o wasanaeth cen- edlaethol. » Dywedodd Mi' Chamberlain os oeddym "in sicrhau buddugoliaeth buan, ac arbed ein luinain rliag cael gaeaf arall o ryfel flin, rhaid i'r Fyddin gael ei chyflenwi gyda niintai o ddynion ieuanc, y rhai hyn yn unig all dda I y pwys o ry fel ffosyddol. Xi ellir catl y dynion liyn ond mewn gor- chwylion oeddynt yn anhebgor i'r genedl, a rhaid cael rhai j'w rhoddi yn eu lie. Ae am y rhai hyn yr apeliai ef, a byddai Iwerddon gael ei gynwys yn y cynllun ond o berthynas i ferched byddai cynllun arbennig. Am y gwaith a wnelid telid cvflog, gydag isrif o 2os yn yr wythnos, a threulion trafaelio a chvnbaliaeth dan amodau m illtuol. Byddai i wirfoddolwyr allan o waith dros gyfnod dderbyn 3s 6c yn y dydd am bedair wythnos. I fygyth- iad diweddaraf y Germaniaid, yr unig atebiad ydopdd ei darro yn syth cyd- rhwng ei lygaid, a gall y wa,sanaeth gen- edlaethol roi y ddyrnod honno. Cafwyd apel hyawdl gan y Prif Weini- dog dros y cynllun, gan amddiffyn yr egwyddor wiffoddoJ, ond ychwanegodd os na lwyddai y byddai gorfodaeth yn angen- rlK-itliol, oherwydd fed yn rhaid cael y dynion. Yr oc dd y genedi vn ymladd am ei bywyd, am lywyd ei gwareiddiad, a i naid i bawo ^neud ei iau i drechu y tiefniant aMwaraidd a'r hil fwyaf barbar- aidd yn liaries y dlhy fil blynyddoedd hyn.
ISAFLE GWEITHWYR AWSTRIA.
SAFLE GWEITHWYR AWSTRIA. I DY1n'll.v1' "Arbeiter Z?itung," prif gyho?ddiad Sosiahvyr Awstria, fod yr Is- ddirpmyydd Altdler yn datgan mewn cvf- arfod o'r gweithwvr fod y dymuniad am heddweh wedi cynnyddu drwy bob man, Hawliai Dannenburg fod y sefyllta yn eu gwlad hwy hyd yn nod yn waeth na'r un wlad oedd yn y rhyfel gan nad oedd iddynt Senedd. cliydig iawn o bersonau, meddai, oedd yn penderfynu y cweetiwn o 1 y fel, ae yenydig iavrn hefyd o bersonau. beiid(,i-f.N-tial o li(,ddweh.
-....;...:, CIG BWRDEISIOL.
CIG BWRDEISIOL. Yr wythnos ddiweddaf yn Bordeaux, Ffrainc, agorwyd 16 o siopau cig bwrdeis- ;al. Ithoddir cig o'r deunydd goreu am is iia dim a geir yn y siopau eraill yn y lie.
[No title]
Y gwaitn caietaf sydd gan ddyn i'w gyf- la.vni ydvw IIadd yr liunan .sydd ynddo er :r.\vyn iddo ei bun gael byw ei oreu.