Y Dinesydd Cymreig

SENEDD Y PENTREF. NEU, jGWEITHDY WMFFRA TOMOS, Y CRYDD. .I BETH I DDEUD? I (Gwnidog: Wel, Wmffra Tomos, pa Biit yr yda chi heddyw ? Wmffra: Wei, mi rydw i yn go symol, .yr. Sut ryda chi tyba? Gwnidog; Rhyw deimlo ei bod hi'n ddyddia calad rydw i, Wmffra Tomos, ia .wir. Wmffra: Tydi hi ddim detach arno chi na. rhywun arall, syr. Beth am dana i fel tipin o gryddun P Dyma'r lledar wedi codi gimint ddwywaith, a cha d-iim dima mwy am danynt. Ydi mae hi'n galad debig iawn ar bawb. Sian Ifans: Pa gin uchad ydi'r lledar, Wmffra. Oes bosib i dynu o i lawr fel bacwn Griffith Jones Tregarth dwad? Gwnidog: Town i ddim yn meddwl am ifvin peth a chi W mft ra Tomos; 0 nac oeddwn siwr. Wmffra: Dyna Ile mae'r drwg. Tyda chi'r gethwrs ma ddim yn meddwl am !\eb ond chi'ch hunan bob amsar. Ryda chi \7edi mynd i'r coblyn yn ddiweddar yma vdarh mi gymra fy llw. Tydn bod yn gethwr yn ddim byd ond moddion i gadw i hunan a'i deulu ac nid cadw eneid- iau. Calad yn wir, chi Ky'n galad, But ryda chi yn disgwul i bobol sy'n chwysu dan eu beichia ac yn gorfod gweithio ar bob tøwudd gadw rhyw dacla fel chi eu ofn gwlycbu'ch traed i neud eich gwaith ? Gwnidog Rhoswch funud bach, Wmffra To ii)os RydacJii fel dyn weiij meddwi yn deud y pethau y bydd oln eu meddwl pan yn sobor; ond chymera fo mo'r byd am eu deud heb gymorth Syr John. Rhaid i chi beidio dal eich pen i lawr mor ami, gan fod eich gwaed- yn dueddol i redeg fddo yn rhv sydyn. Petasa'r pregethwyr I yn ddiefliaid i gyd fel y mynu rhai o'ch ffa.slii-ii chi iddynt fod, does a fynno hynny ddim byd a'r peth ddeudis i. Deud wnes i ei bod yn ddyddiau calad, ac y maent; ond dyma chi yn mynd i wneud y gweith- wyr yn angylio n gonest i gyd, a'r 1 rc. gethwyr, druain, yn ddiefliaid anonest bob yr un. Sawl crydd gonest su yna tybed, i ddechreu? Faint o bapur llwyd sy yn y wadn a faint o grogbris ro'ir ar sgidia? Dyn a ch helpio, peidiweh a son am an- onestrwydd pregetinvyr a'u diogi a'u hes- genlusdod gvda u gwaith. Ti gryddyn, cdrych ar y cryddion a'u gwehelvth llaf- prol., ac fe weli mor beautiful ydyw yr cpn. Dos iV (yfrif, ac fe well o'u cyfar- talu fod y fantol yn troi yn erbyn dy doulu, Sian Ifans': Dyna ti wedi cael dogn reit dda rwan, mffra. Treia ei lyncn o da ti. Wmffra: Ches i ddim dogn o pvbwl,, weklj Sian. Yn tydi gethwr a chrydd yn byw mewn lefal gwahanol weli di, hyny ydi, jni ddylian neud. Mae un yn gweithio er mwyn cael cyflog, a'r llall i gaol cyflog er mwyn gweithio. Mae un yn gweithio er mwyn ei hunan a'i deulu, a'r Hall yn gweithio or mwyn ei Feistr a dyn,—dyledswydd ac angen sy'n gyrru un i weithio; ond aberth a chariad sy'n gyrru y llall. A rian i dioj yn fwyd, dillad, a rhent, y mae un ei eisiau ond gweithio ewyllys Ei Dad ydyw bwyd a diod y llall ac anvaín dynion at y Crist. Y Gwnidog: Ond pie mae o yn mynd i gael bwyd i weithio P Wmffra: Dyna chi wedi rhoi y gath allan or cwd o'r diwadd. Dyna gwes- tiwn y crydd; ond ni ddylai fod yn gwestiwn y gethwr. Hwnyna sy'n profi mai profession ydi gethu heddyw, ac nid cenhadaeth dros Grist. Y Gwnidog: Mi geith hvgu felly, os ma dyna fydd ei ran. Wmffra: Wel, os llwgu gaiff o gan y byd, dyna fo, fydd hi ddim ar ben ar ddyn Duw, petae yn mynd i'r bedd am fod gwneuthur ewyllys ei Dad wedi ei yrru yno. T be y mae gethwr yn pondro cy- maint o gwmpas i gorff a'i arngylchiada twn i ddim. Os mae i hynyna y mae o'n hyw v mae wedi camgymeryd ei le yn siwr i chi. Tydi'r Meistar Mawr \vedi dysgu hynny gyda'i ddisgyblion, achos toedda nllW ddim yn cario dim gyd", nhw, a gwerthu a rhanu eu heiddo. roedda nhw o gyd. Y Gwnidog: Dyn anwul, ble buoch chwi yn dysgu rhiw ideas gwullt fel yna deud- wcli ? Nid oes synwyr ynddynt, heb son am deimlad a dynoliaeth. Wmffra: Wei tydw i'n deud dim ond yr hyn eu yn y Beibl. Tasa, chi yn darllan Uvfr yr Acta mi weLsach ddwy adnod fel llyn: "A'r rhai a gredent oil oeddynt yn yr un man, a phob peth ganddynt yn gyff- redin A hwy a werthasant eu meddian- nan a'u da, ac a'u rhanasant i bawb, fel yr oedd yr eisiau ar neb." Dyna i chi Stamp Llywodraeth y Gethwr, ynte. Nid byw mewn safle uchel er mwyn cael eu parchu, cadw ty mawr a morwyn, piano, a soffa, cadeiriau esmwyth, gwisgo slipars a smoking cap, drawing room, dining room, a library, beisicl, car a cheffyl, neu fotor. Nage, nage, "pob-peth ganddynt yn gvffredin," dyna stamp yr apostolion. Y Gwnidog: Ond raid i chi gofio fod petha wedi newid. Tydi pobol ddim yn sbio ar betha 'run fath heddyw ac yr oedda nhw yn amser yr Apostolion. Sian Ifans: Mae hwnyna yn wir. JIi ryd", i yn ddigon clyfar i wubod hynu. Prun ynta gwell ynta gwaeth yda ni oherwydd hyny, deudwch? Y Gwnidog: 0, gwell, debig iawn. Tydi pobol wedi cael eu dysgu But i fyw, ac y maent yn deall beth ydyw allgen dyn, a sut i gyfranu ar i gyfar o'n well o lawer. Wmffa: Diar mi. Mae hwnyna yn swnio yn chwithig i mi. Ydu nhw yn gwubod mwu nag oedd 0 yn i wubod ? Y Gwnidog: Pwy ydi 0, felly. Wil Ffowc: llown i'n meddwl nad oedd o ddim yn i nabod 0, Wmffra. Mi rydw i wedi bod yn ddistaw heno am mod i'n clwad Wmffra yn taclio'I' busnes yn gamp- us. Toes dim posib i gurro fo, nac oes I wir. Wmffra: Wei Yr Athraw ydi 0, debig iawn Yda, ehi yn meddwl ein bod ni yn gwubod mwu nag 0? Y Gwnidog: Faswn i ddim yn hoffi deud hyny chwaith, na faswn wir. Ond y mae'r oes hon yn gallach na'r oes yr oedd 0 a'r aj>ostolion yn byw ynddi. Wil Ffowc: Mi dw i yn eich ama, yn enwedig gyda phetha ysbrydol. Neu pam ryda chi yn deud ei bod yn annodd gwubod beth i ddeud. Fedrweh chi sbonio hwn- yna? Sian lfans: Hiar, hiar, Wil. Dyna'r cwestiwn rown ina am i ofyn iddo. Y Gwnidog: Dyna su yn fy myslio 1, a ) dw i'n methu gwybod pam. I Wil Ffowc: Wei mi ddeuda i wrtho chi mewn dau funud. Mae'r bobol yn i ddigon clyfar i wubod nad yda chi ddim yn buw na deud fel mae yr Athraw isio i chi ddeud a gneud, a toes yna ddim yn baciiu nac yn gafael ynddun nhw. Mae'r bobol vn Ieicio'ch style chi o ddeud yn ? eitha? achos tyda chi ddim yn blino dim ar eu cydwyboda nhw; ond tydu nhw ddim yn foddlon eich arddel fel gweision y Meistr na'ch cydnabod am eich- vmgais -chwaith. Ac mae hi'n costio i-liv ddrud mewn aberth i chi gymeiyd deud a gneud lesu Gnst, neu mi fasan hawdd iawn cael gwubod beth i'w ddeud. Y Gwnidog: Dw i'n mynd, fedra i ddim diodda'r charge YUa. Mae o'n ormod o gam a ni fel pegethwyr. Wil Ffowc: Howld on Os nad ydyw yn wir, pam na wuddoch beth i'w ddweud ? Onid yw y Meistr yn fyw i siarad wrtli- ye-h P Y Gwnidog: Rwy'n mynd; yr ydych yn hopeless case, Wil Ffowc, Wmffra Waeth i ni gyd fund am wn i, neu mi gawn ein cloi i fyny. 1\bo digon i'w ddweud ond chwilio am dano. Nos dawch.

I  I I PEARS-y sebon o swyn arbenig. Fel blodau y mae'n creu awyrgylch yn y cartref, sy'n hyfryd ac adgyfnerthol. Cyfaredd- odd Milady amser maith yn ol. Cyfaredda Milady heddyw eto. Am dros ganrif prynir PEARS oherwydd ei werth anghymarol i'r wynebpryd a'i gynildeb eithriadol mewn defnyddioldeb. Brferwcb (Svmlbcb=6cfnv6i>twcb B  ?<? ?C'? ??\<t t? Pears' Soap Anfonir adgynyrchiad lliwiedig hardd o "BUBBLES" o ddarlun hynod gan Syr John E. Millais, P.R.A., y maint yn 28 modfedd with 19 modfedd, yn rhydd oddiwrth hysbysebiaeth, dim ond anfon 1/- mewn stamps neu P.O. Pears, Ltd., New Oxford Street, London, W.C. RHIWMATIC-ANHWYLDEB Y KIDNEY. Y mae Rhiwmatic yn ganlyniad uric acid crystals yn y Uywethau a'r cymalau, effaith gormod o uric acid yn y cyfansodd- iad y methodd yr elwlod (kidneys) ei symud fel y bwriadodd natur; gyda hyn y cytuna pob meddyg graddedig. A'r acid hwn yw'r achos o boen yn y cefn, lumbago, sciatica, gout, anhwyldeb y dwr, carreg, grafel, a dropsy. Mae llwyddiant Tabledi Estora at drin Rhiwmatic a ffurfiau eraill o anhwyldeb yr elwlod i'w briodoli i'r ffaith eu bod yn ad- feru'r elwlod i weithredu'n naturiol, a thrwy hynny symudir achos yr anhwyldeb, yr hyn o angenrheidrwydd a. symuda'r effeithiau drwg a ddeillia, o hono ac mae wedi iachau achosion dirifedi gwedi meth- iant meddyginiaethau ereill, yr hyn sy'n cyfrif am danynt yn prysur gymeryd lle'r meddyginiaethau hen ffasiwn a werthir am I brisiau sydd allaoa o gyrraedd pawb ond y cyfoethog. Mae Tabledi Estora yn llawn deilyngu y desgi-ifiad ohonynt—meddyginiaeth onest am bris gonest—1/3 y blwch o 40 dabledi, neu chwe blychaid am 6/9. Ar werth gan Fferyllwyr ymhobman, neu'll rhad trwy'r post, am y prisiau hyn oddiwrth Estora Co., 132 CI-Laring Cross Road, London, W.C. MERCHED. Dioddefa Merched yn fynych oddiwrth saldra, cur a phoen, o dan yr argraff eu bod yn ebyrth i afiechydon ey'n gyffredin i'r ystlen deg, ond yn amlach nag i'r gwrthwyneb y mae i'w briodoli i'r elwlod (kidneys), ac mewn achosion o'r fath fe fydd i Hychaid neu ddau o Estora Tablets eu lIwyr arlfern! 0 leiaf, mae'r prawf yn werth ei wneud. gan fod dedwyddwch a llwyddiant merch ar hyd ei hoes yn di- bynnu yn hollol ar ei hiechyd. Agents, Boots Cash Chemists.

I ADDYSG EIN PLANT. I CYHUDDJADAU DIFRIFOL GAN GLERIGWR. Pwy Sy'n Gylrifol? Ym Mhwyllgor Addysg Sir Gaernarfon, gyiihaliwyd prynhaAvn ddydd Iau yn Neuadd y Sir, o dan hvyddiaeth Mr W. George, codwyd trafodaeth bwysig a dif- rifol oddiar adroddiad Mr J. R. Pritchard, cadeirydd Pwyllgor Presenol- deb. Tarddai yr adroddiad oddiar ym- weliad wnaed ag ysgolion Pwllheli a j Bottwnog a'r cylch. Dywedai Mr Prit- ¡ cliard yn ei adroddiad "fod yr argwaff gyffredinol sicrhawyd yn arddangos fod y cylch wedi mynd yn hollol ddifater, yn rhoddi yehJ dig o werth ar yr addysg gyf- lwynid yn yr ysgol elfennol, ac yn gwerthfawrogi llai fytb ar y cyfleusterau ddarperid yn Ysgolion Sir y cylch. Ymlile y dylid gosod y rhan fwyaf o'r bai, p'run ai ar ysgwyddau yr athrawon neu y plant, yntau ar y swyddogion presenoldeb, y mae'n anhawdd penderfynu." Cododd y Parch W. Morgan a datgan- odd fod yr adroddiad yn arddangos fod y saile'n ddififol, ac yn galw am ystyriaeth fanwl a phwyllog. Adlewyrcliai yr ad- roddiad yn anftafriol ar un swyddog pre- senoldeb yn neilltuol, yr hwn oedd yn cyrraedd yr ysgol gyntaf am 10.15 y bore o'i gartref o fewn gwaith llai na deng munud i'r ysgol. Yr athrawon ddeuai dan y ddyrnod mewn rhan arall, "er fod yr ysgol fechan hon yn eyflogi tri o ath- rawon disgybledig nid yw'n ymddangos fod yna lawer o frwdfrydedd yn cael ei ddangos yn llwyddiant yr ysgolorion." Yn awr, ebai Mr Morgan, os mai dyma ydyw cyflwr ein plant fel canlyniad i addysgiad yn ein hysgolion, mae'n amlwg fod i-lywbeth ofnadwy o'i le yn rhywle. .Mae'}' peth i'w glywed a'i weled yn gyff- redinol. Dywedodd gwr cyfrifol wrtho y dydd o'r blaen ei fod wedi rhoddi cyfle i bachgen ennill mynediad i swydd fuasai ymhen amser yn ei roi niewn safle i gael lhjnvbeth i fyny i fil o bunnau; ond methodd basio arholiad syml. Y r oedd ei lawysgrif yn warthus, ac mewn ebysgrif- iad o bymtheng llinell yr oedd dau or hugain o wallau. Dywedodd gwr arall o safle wrthyf am fachgen wedi bod yn y Brifysgol, ond yn gorfod mynd at un at-all i ofyn iddo wneud copi o gais am y swydd iddo. Ond, meddai Mr Morgan, mae gennvf achos brofais fy hunan, o fachgen na wyddai ddim am rifyddeg, dim am ddaeareg, yr oedd ei ramadeg allan o"r cwestiwn, a'i ysgrifen yn wai'th- I us. Daw pethau o'r fatli hyn a, ni i aniii fei gwlad a cheiiedl os na allwn ei wella yn ddioed, a cliredaf y dylem wneud ym- chwiliad i'r mater a ceisio cael allan ymhle y gorwedd y drwg. Yr wyf yn cynnyg fed y mater yn cael ei ymddiried i bwyli- gor bychan i ymchwilio i mewn iddo. Mr W. George: Dymunaf eich atgofta fod Pwyllgor y Staff wedi bod uwchben adroddiad Arholiad Ysgoloriaethau y Sir, ac yr oeddynt yn teimlo fod y safle oddi- wrth honno yn ddifrifol ac yn haeddu sylw pellach a manvlach, a chredai y byddai ystyriaeth ohono ac yn Lleyn o wcrth mawr. Da oedd gauddo weled y I pwyllgor hwn yn cymeryd y gwaith i fyny gyda difrifoldeb. Nid yn y sir hon yn unig y mae'r drwg a'r diffyg hwn, ond y mae'n beth cyffredinol. Mr G. Hughes Roberts: Credaf y dylid cofio fod yr ymweliad wnaed a Lleyn ar adeg anffafriol, ynghanol y cvnhaeaf. a phawb yn brysur yn ceisio cario y crop i mewn, a'r plant, wrtli gwrs, yn helpu gymaint ag a allent. Mr J. R. Hughes: Yr wyf yn cefnogi y Parch W. Morgan. Bydd yn hawddach gwneud mewn pwyllgor bychan. Mr Jones Roberts, Bangor: Yr wyf yn gallu ategu sylwadau Mr Morgan trwy brotiad, gan fy mod wedi gwneud cais gydag amryw fechgyn o'r ysgol ond yn gorfod darpar copy books i'w dysgu. Nid oeddynt yn ymaferol i'w gwaith. Mr R. Gwyneddon Davies: Rhaid i min- nau ddweyd fod yr ymweliad a Lleyn wedi bod yn agoriad llygad, a theimlaf fod y sane'n ddifrifol; ond ystyriaf mai annoeth fyddai peidio ei roddi yn y lie cyntaf i ystyriaeth Pwyllgor y Staff, oherwydd fod yno ddynion sy'n deall yr amgylchiadau ac wedi cael profiad eang. Yna gellid ei roddi i bwyllgor llai. Eiliwyd gan Mr T. H. Griffith. Mr 0. T. Williams: Teimlai duedd at at-egu Mr W. Morgan. Y mae'n rhy bwysig i'w droi o'r neilltu. Mr W. George: Gellir ymdawelu os y daw o flaen Pwyllgor y Staff y bydd y peth cyntaf ar y drefnlen. Pasiwyd fod y ddau adroddiad i fynd gerbron y Pwyllgor Staff.

MEDDYGINIAETH NATUR. Y mae yna feddyginiaeth ar gyfer bob math o afiechyd yn y deyrnas lysieuol, ac nid oes un aYnheuaeth nad dail cam yr ebol yw y llysieuyn ar gyfer peswch ac anhwylderau y freet. Mae Sudd Dail Cam yr Ebol mewn poteli Is 3c.