Y Dinesydd Cymreig

SENEDD Y PENTREF. NEU, GWEITIiDY WMFFRA TOMOS, Y CRYDD. CYTUNDAB, 1 Mari: Ydi c'n bechod ofnadwu tori cy- tundeb deudwcli Wmffra: Wei ydi mae o, weldi. Fvdda i'n nicddwl nad oes yna ddim byd mor fell- digedig o ddrwg fy hunan. Mari: Wei dyna rown i 11 i ddeud with Sian Hans, neithiwr, ond toedd hi ddim yn gweld dim bai o gwbwl ar I fan Fronta yn gneud fel daru o. £ ian lfans: Tydw i ddim chwaith, achos mi rydw i yn dal allan fod yr amgylchiad- au yn cyfreithloni i Ifan dori pob cytun- deb. Wmffra: Aros di am funud rwan, Sian. Cytundab ydi cytundab, ac mae anrhyd- add dvn yn y cwestiwn o gadw ato fo. Sian lfans: Nid bob amsa-r, Wmffra. A toedd o ddim hefo If an chwaith. Wil Ffc-vc: Wel deudwch sut buo hi, i edrach a fedrwn ni ddim dwad i riw ben ar y ddadyl. Sian Ifans: Fel hyn oedd hi. Fel gwuddo chi y mae Ifan yn gontractor rwan ers tua dwu flynadd. Tipin o saer fel Die y mrawd oedd o eynt, ond mi rotli jymp go fawr, ac mae o'n gontraetor rwan. Mi roedd capal Besar isio ripars a gneud lie i organ a biklio ty i'r gwnidog, ac mi roison y peth yn y pura nwnddion i drio cael lhai i yru tendars am y job. Ifan oedd yr isa, o'r pedwar. a fo cafodd hi, wrth gwrs, er fod Robyn Margiad, yr hwn sy'n glare of the works, vii deud na thala hi ddim iddo fo. Mi ddeudodd y gwnidog mai nid ei busnas hwy oedd hyny, arno fo roedd y bai os oedd yn methu, eu gwaith hwy oedd cael y peth rhata. Dafydd: Wei dyna sgowndral o wnidog. Roedd isio i roi o mewn casgan coal tar, y Kgogyn. Sian lfans: Wedi i Ifan fund ymlan am dipyn mi velodd i fod o wedi rlioi- i_draed ynddi wrth estimatio, a, dyma fo'n sgwenu ( at bwullgor y capal i ddeud na fedra fo ddim mund ymlaen os na chawsa fo chwanag am y job. Mi gafodd lythur yn ol, wedi ei seinio gan y gwnidog, yn deud mai cytunlab ydi cytundab, a'u bod yn dal at y gontract. Ond mi yrodd Ifan yn ol gan ddeud fod yn well ganddo i tharo hi yn i phen na mund ymlaen, ac fellu y gnath. Wil Ffowc: Be nath pobol y capal wedyn ? I Sian Ifans: 0. mund i dwrw mawr, ac mi fuo jyst iddi fund yn gvtrath, blaw i'r Hen Wil Lafydd, yr hen sgiamar, weld cyfla da i'r eeffyl fund trwadd. Mi ddeud- odd wrthllnt mai y peth doetha ydoedd cymrud Ifan ar i air a gadal llonudd i betha fel roeddunt, a gwneud hi am ail tendars i orffan y gwaith roedd Ifan wedi i ddechra. Fe gawsant gimint ag oedd Ifan wedi ei neud am ddim. Mi neidiodd pawb at gnigiad yr Hen Wil Dafydd, ac fellu y bu. Wil Ffowc: Thalso nhw ddim i Ifan am be nath o? Sian lfans: Wel naddo, toedd o heb orffan i gontract, dyna lie roedd y drwg. Wil Ffowc: Mi fydd peth felna yn fy ngyru i o'm sgidia, bydd wirionadd i. Toedd o'n ddyledswudd ar y capal i dalu am y darn wnaed gan Ifan, contract neu ddim contract, ond toedd o'n waith wedi ei neud yn onast. Mi fasan bechod ar i Ifan fund ymlaen hefo'r gontract a fon- tan gwubod mai methiant fasa fo. Mi ddvlsaV capal fod wedi cwarfod dyn am i fistec. Toes yna ddim gwuddor mewn peth fel yna o gwbwl. Wmffra: Mae'n rhaid dal at gytundab, neu be mae o'n da? Wil Ffowc: Mae cytundab yn eitha pan fo'n gweithio'n dda i'r ddau fo'n cytun- debu; ond pan fo'n gweithio fel arrfl i'r naill neu y liall nid wyf yn gweled fod yna unrhyw rwymau yn ei gario allan; ond yn hytrach credaf fod yna fwy o anrhydedd mewn tori cytundab o'r fath. Harri: ]:iw systam sal iawn fydda hona, Wil. Chawsa i neb lwe yn y byd yma wedyn. Wil Ffowc: Tydw i ddim i&Ío'r byd yma fyw ar lwe. na dim dyn sydd ynddo fo chwaith. Nid rliyw game of chance ddylai bywyd fod, ond pawb yn cael ci reits.-dim mwy na dim llai. Y Sgwl: Ond fedrwch chwi ddim cario Ibusnes ymlaen heb gytundebau? Wil Ffowc: Nid fel v mae'r byd yn .cario busnas ymlaen heddyw y dylai hi fod bob amsar ai e? Ydi heddyw yn safon perffeithrwydd o weathredu, ai e? 1 Y Sgwl: Ddarfu mi ddim dweyd hyny; ond fel heddyw raid i cliwi a minnau fyw. neu beidio a bod o gwbl. Wil Ffowc: Os yfli pawb heddyw i fyw fel heddyw, felly y bydd pawb yforu hefyd, .Sian lfans: Cweit reit Wil. Ti biar cldiadl yma, lieno, weldi. Tydi gneud mis- tec wrth neud cytundab ddim yn gneud cadw ato yn onast pan gori di dv lygad mai mistec ydi o. Rydw i'n berffaith siwr o hyny. Y Sgwl: Beth al-i-i anrhydedd dyn am wneud cytundeb ? Dafydd: Cwestiwn da ydi hwnyna, ia myn gafr. Mi glowch bobol yn son am anrhydadd gwlad, na fynson nhw rioed am funud i'w cydwubod am anrhydadd mistar a gwas: nac anrhydadd gwraig a merch; nac anrhydadd yr aehos. Rhiw dacla fclna fydd yn gofyn pie mae anrhydadd gwhal, nad ydi o ddim ods ganddun nhw am riiiwodd merch; nac anibyniath cread- i i i, o was na chysegredigrwndd yr cglwys, os ca nhw borthi eu nwyd a'u blys eu himan. Y Sgwl: Ond tydw i ddim yn un o'r rhai hvny does bosib gen i? Dafydd: Chlowis i neb yn deud; ond dyna ydun nhw fel rheol. Wil Ffowc: 3fao anrhydedd dyn a gwlad mewn tori cytundab sy'n gwneud drwg, ei- wedi mynd iddo yn onast o bosibl. Sian lfans Dw i o'r un farn a thi yn union, Wil. Dwad ti mod i ac Edward aew wedi mund i gytundab y basa ni yn yfad ooco dair gwaith bob dydd heb stopio, a nina ymhen wsnos yn ffeindio i fod o'n eneud drwg i un ohono ni, os nad i ni ill dau, wnt ti ddim yn meddwl mai tori y cytundab fydda ora at once9 Wil Ffowc: Debig iawn. Sian lfans: Dyna ti yr un peth hefo priodas eto. Dwad ti fod Edward aew a fina yn ffeindio ar ol priodi, a gneud v cytundab mawr hwnw byd anga er gwell a gwaetli, nad cedda ni ddim yn siwtio'n gilidd ac fod yr uniad yn un anghymarus oedd yn dwad a ni i drybini, onid y peth nnvua annydeddus fyddai tori y cytundab yn rytli ? Wil Ffotvc: Debig iawn, Sian, dyna fasa ora o ddigon. Sian lfans: Wei dyna be ddeudis i am Ifan gyda'r gontract, a dw i'n meddwl mod i'n iawn, hefud. Wmffra: Diaist i, y mae dy ddadyl di yn un go lew hefud, Sian, ydi wir. Wil Ffovvc: Ond fasa ehi yn leicio deud fod yr un peth yn apelio at gytundeba gwladol ac ymerodrol? Wmffra: Vel twri i ddim, weldi. Mae hwnyna yn gwestiwn go diclis, wsti. Wil FfGwc: Ofn rlioi eieh bys yn tan yda c,,Iil, d(,,big. Sian (fans: Isio bod yn loial ynte, Wmffra. Mae nhw yn rhoi pris ar lol-alti rwan. Y Sgwi: Feidio dyfod ag ef i'r eyleh yna ydi goreu i cliwi yn awr, rwy'n meddwl. Wil Ffo wc: Ddaru mi ddim ond gofyn cwestiwn, dyna'r oil, hwurach y mednvch ei atrb yn ddistaw heb neb i'w glwad. Y Sgwl: Pawb ei atob yn ei ffordd ei hun fyddai oieu. Wmffra: A dyna wnawn, ac eivch adra j neud. mae hi yn ddigon liwyr. Nos tbwch, ———— lei*

BONUS RHYFEL. GWEITHWYR CORFFORAETH BAN GOR YN CAEL 2s ETO. Xos Wener, yr 21ain, cyfarfu Mr Coeri- II rane, ysgrifennydd Cymdeitlias Gweithwv: Bwrdeisiol, a Chorfforaeth Dinas Bangor, ynglyn a. gofynion y gweithwyr. y rhai a liawliant 2s yn ychwaneg o "war boituR." Daetliant i gytundeb, sef fod Mr Cochrane yn cael y dynion i dynnu'n ol rhybnddion y streic, y rliai oeddynt yn dod i ben y dydd canlynol, ac fod y Cyngor i yst ried en ?ofymou f rhoddi eu penderfviiia l arno elt gofynioil z, -Ijeiclkli iii pQn d (,r f vii -o Yn ysted yr wythnos cyfarfu I\(; bwyllgorau y Cyngor, ac ar ddydd Mawrth adroddwy 1 i'r Pwyllgor Ariannol, yr hwn a ystyriodd yr argvmhellion, a chyflwyn- wYíl y can^vniad i'r Cyngor mewn pwyl1 gor gynlia'iwyd yn unicngyrchol ar derfyn gwaith y Cyngor nos Fawrth. Y r hyn of yna i y gweithwyr ydoed 1 at i'r 2s bonus rhyfel fod yn arhosol; ond pasiodd y Pwyllgor Ariannol na ellir gwneud liynnv, ond yn argymhell fod 2s yn ychwanegol hob wythnos yn cael ei dalu i boh gv/eithiwr dderbyniai lai na 27s 6c yr wythnos, ac fod y rhai dderbyn_ iai dr-js 27s Cc i gael Is yn ychwanegol bob I wythnos. Bydd i'r trefniad yma aros am ddeuddeng mis ar ol i heddwch gael ei anryddo, pryd y bydd i'r cwestiwn o gyr- logau gael ei ailystyried o'r top i'r gwaelod. Wedi trafodaeth faith, eadarnhaodd y Cyngor mewn Pwyllgor argymhellion, y Pwyllgor Ariannol, a chyfarwyddwyd y Clerc Trefol (Mr J. Pentir Williams) i'w eyflwyno i Mr Cochrane, ysgrifennydd Undeb y Gweithwyr, i'w liystyriecl. Os y cytunir arnynt, denant i rviii o'r 21ain cynfisol. Yn aclios dynion sy'n byw yn nhai y Gorfforaeth neu yn derbyn buddiannau j eraill, bvdd i rent y tai neu werth y budd- iant gael eu hystyried fel rhan o'u cyf- logau. 'i

TRAGWYDDOL GOSB. (Gan MYFYRFAB). Ymhyfeais i ailagor y mater eang hwn; ac nid yw yn edifar ge-nnyf. Yr wyf yn diolch i'r brodvr oll-y rhai a feddyliant fel finnau, a'r rhai wahaniaethant. Ni all dim ond da ddeillio. Haerllugrwydd fyddai i mi ddyfod rhwng Mr J. R. Jones a Mr W. Gr'fnth. Ond gan i'r nwyfus a'r tyner J. T. W. apelio ataf erhyn fv enw, anfoesgar fyddai i mi lechu niew"s distawrwydd hollol. I Nid ydym yn gwalianiaethu mewn eg- wyddor. ftaif ef fel finnau tros gariad Duw a clnron y datguddiad-y cariad ar y Groes. Gwahaniaethwn yn unig yn ein mynegiant o'i gyflwyniad. I mi y mae cariad anfeidrol a Honalluogrwydd yn gytun yn gwneud parliad dklerfyn cosp yn amhosibl. Oni ra,ii ni ddod i'r un tir a Mr J. R. Jones, sef 113 ellir yn rhesymegol gysylltu cosp o gwbl a, Duw yn wrthrychol. Es- bonir y gearjau sydd yn dwyn gwedd felly drwy gofio eu Ueoliad Ddwyreiniol. Hunan-gosbvdd yw dyn ac y mae i'r gosb agwedd brcsennol ac effeithiol. Y mae yn dioddef ond y mae yn fwy na dim dioddefaint. Ac felly hefyd yngr-m car- iad—ynddo ac ato—v mae y diioddef yn saricteiddiol. l'i- gwrthwyneb, os gall Duw ollwng gaf- ael o un or-aid nid oes dim anorfod ar y ffordd iddo adael i'r oil fyned. Llith- rigfa yw y ffordd yna o ymresymu. Ac ni chvfarfyddir a'r croeshoeliedig arni. Carwn ddilyn J. T. W. ar gan ond byr ydwyf o allu deffro yr awen. ) "Felly y carodd Duw y byd, I Y lleidr wen ar olaf awr, Y baich a lithra ffwrdd i gyd, Tra'r eoyr dorau'r bore mawr. "Felly y carodd Duw y byd, Fe ddeffry enaid putain ddu, A'i dagrau gymer cariad drud Yng rtgostrel cydymdeimlad cu. Cynihella, J. T. W. fi i ddychwelyd at y "syml" a'r "hen" athrawiaeth. Nid yw y gwirioneddau mawr yn syml i'r deall, nac yn It-en i'r galon. Ond y maent yn ddigon gwerthfawr i'w derbyn o bob cyf- eiriad, ae yr.grym pob argyhoeddiad. ————

YSGOL UWCH SAFONOL I CAERNARFON, Dyma ganlvniad arholiad y College of Preceptors, a gynhaliwyd ychydig o wythnosau yn 01. Gwnaeth plant yr yggoI uchod waith da. Llwyddodd y rhain i gael y Senior Certifiüates :-Kate Enms, Hlivd-ddii, wedi pasio mewn 7 o byngeiau; Katie Huxley, Caernarfon, wedi pasio mewn 8; Eleanor Jones, wedi pasio mewn 8; Laura W. Jones, Bryn'refa.il, wedi pasio mewn 8; Myfanwy Jones, Caernarfon, wedi pasio mewn 9; Margie Pany, I.lanrug, wedi pasio mewn 8; Mary Rowlands, Caernarfon, wedi pasio mewn 8; Eluned Williams. Caernar- fon, wedi pasio mewn 8; Caradoc Lloyd, Bontnewydd, wedi pasio mewn 8; Richard H. Jones, Caernarfon, wedi pasio mewn 8. Llwyddodd y rhai a ganlyn j gael y Junior:—Arvona Davies, Felinheli, wedi pasio mewn 7; Maude Ellis, Caernarfon, wedi pasio mewn 8; Lena Thomas, Llan- ddeiniolen, wedi pasio mewn 9; Minnie Roberts, Waenfawr, wedi pasio mewn 8; Llvwelvn G. Jones, Caernarfon, wedi pasio mewn G; Inigo Jones, Caernarfon, wedi pasio mown 7; Owen Wyn Owen. Penygroes, wedi pasio mewn 8 Thomas John Parry, Wanfawr, wedi psio mewn 8; John Meredith Willams, Felinheli, wedi pasio mewn G. Prifathro Ysgol Uwch Safonol Caernar- fon ydvw Mr W. J. Griffith, B.Sc., yr hwn sy'n cymeryd diddordeb arbennig yn y plant r-iydd dan ei ofal.

DI'DDIAU'R FLWYDDYN. I Sawl dydd sydd yn y flwyddyn, gofynai yr athraw. Saith atebai y llanc. Saith, yn wir, onid ydych yn gwubod mai mewn blwvddyn y gofvnais ac nid wythnos. Ydwyf, syr. Wcl, sawl diwrnod sydd mewn blwvdd- yn ? Saith. Fydd I.1nn, Mawrth, Mercher, Iau, Gwener, Sadwm, a'r Sid. Dyna'r oil wn i am danvnt. Wyddoch chi am ragor? Aeth pawb yn fud.

CYDNABOD GWASANAETH. j Darfu i ^.V'archeidwaid Manceinion ben- derfynu rhoddi 700p i weddw Dr Austin, swyddog meddygol Tloty Withington. Dvwedwyd fod ei wasanaeth diflino wedi achosi ei farwolaeth.

PWYLLGOR HEDDLU ARFON. Adroddiad y Prif Gwstabl. Bu cyfarfod o'r uohod yng Nghaemar- fon, dydd Iau diweddaf, o dan lywydd- iaeth Mr R. Muir, Bangor.

ADRODDIAD Y PRIF GWNSTABL. Dywedodd y Prif Gwnstabl fod yna lei- had yn ystcd y chwater diweddaf o 19 yn rhif y troseddau cospadwy hysbyswyd i'r heddlu, a Keihad o 26 yn rhif y rhai anghosbadwy. Cyfanrif y naill a'r llall ydoedd 37 a 354. o'u cymharu a 56 a 380 am yr un evfnod y Uynedd. Cyhuddwyd 19 o bersonau a'm feddwdod yn ystod y chwaTter. c'u cymharu a 58 am yr un cyf- nod y llvnedd, lleihad o 39. Cyflawnwyd un ar ddeg o droseddau ag y methodd yr heddlu a dal y troseddwyr. Yn ystod y cliwarter gorchymynwyd i bedwar o blant gael y wialen fedw, o'u cymharu ag un am yr un cyfnod y llynedd. Er y cyfarfod diweddaf daeth gorchymyn oddiwrth y Bwrdd Rheoli Gwiriodydd i rym yn y sir, a phriodolai ef y lleihad mewn meddwdod i'r gorchymyn hwn. Gofynodd Mr 0. Isgoed Jones beth yd- oedd achos y cynnydd yn rhif y plant i gael y wialen fedw. Y Prif Gwnstabl: Mae'n dibynu ar weithrcdia<lau yr ustusiaid. Mae rhai yn rhwymo y i-Ilieni drosodd, ac efallai fod y plant hyn wedi bod o flaen y fainc yn flaenorol. Mr Isgoed Jonete: Mae'n ymddangos fel pe byddai yna lacrwydd ar ran rhieni y plant. Y Prif Gwnstabl: Mae'n wir fod tro- seddau ymysg plant yn mvned ar gyn- nydd. Dvwed i-liai,niai)r darluniau byw yd.vw'r achos o hyn, ond fy marn i vdyw fod llawer o fai ar rieni plant.

CYNOHTHWYO CRWYDRIAID. I Cyfanrif v ci wydriaid gynorthwywyd yn ystod y eh .varter ydoedd 273, o'u cymharu a 422 am yr un cyfnod y llynedd. Ni ddygwyd yr un person i fyny o dan Ddeddf y Crwydriaid. Cyfanswm yr I eiddo ladratawyd ydoedd 167p Os 7c, o'r I hyn y cafwvd 36p 2b 2c vn ol.

YR HEDDLU A'R FYDDIN. I Hysbysodd y Prif Gwnstabl fod yr Heddwas S. Evans (39), Llandudno, wedi cael ei ganiatad ef i ymuno a'r fyddin tra pery y rhyfel. Mehefin 21ain, arolygwyd yr heddlu gan Captrii W. H. Tommasson, M. and 0., a datganbdd ei foddlonrwydd o'u perffeitiirwydd a'u disgvblaeth.

GORCH/MYN GOLEU NEWYDD. J Dywedodd y Prif Gwnstabl fod goroh- 1 ymyn newvdd nglyn a goleuadau wedi dod 1 i rvm dydd Mercher diweddaf. Rffeithia,i ar oleuadu tufewn a thuallan. Nid oecld Sir Fflint yn dod i fewn o dano. (I 4.. I

YMOSODIAD PRIF GWNSTABL. Gorchymynwyd Prif Gwnstabl Salford i I dalu 15s, costau, gwys ioed arno am ym- I osod ar Gynghorydd ac Ustus FToddwch.

TRIBUNLYS CAERNARFON. I Bu eistedliad o'r uchod nos Fercher diweddaf yng Nghaernarfon, Dr Parry yn y gadair. A ganlyn ydoedd y dyfarn- iadau :— John Gwyndaf Jones, o Sw-yddfa'r "Herald," rhyddhad hyd nes bydd yn 19 mlwydd oed. Thomas Jones, eigydd, Palace Street. tri mis. Dent Jones, Bangor Street, tri mis. A. Henry Hughes, cynrychiolydd y Shell Motor Co., dim rhyddhad. Gohiriwyd achos Llewelyn Evans, Lleiod; liefvd Hugh Griffiths) W. S. Jones, D. Roberts, a W. Williams y rhai sydd vngwasanaeth Cwmni Motors Caer. I naifon.

I MARW AMAETHWR ADNA. I BYDDUS. Yr wythnos ddiweddaf bu farw Mr Wil- liam Roberts, Llyndy Isaf, Beddgelert, yr hwn oedd yn amaethwr adnabyddus yng Ngogledd Cymru. Bu'n flaenor gyda'r Methodistiaid am flynyddau lawer. Brawd ydoedd i Syr T. E. Roberts, Plas y Bil-n, Bontnewydd; ac yn dad i Mr D. Lloyd Roberts, Manceinion.

EYDD RIICHARD EVANS, I MEDDYG ESGYRN (Bone Setter), ADFER LE, GAOL STREET, PWLLHELI, yn Ymweled a'r llcocdd canlynol yn wythiiosol :— Dydd Iau.-Iarket Vaults, Llan- gefni. Dydd Gwener.—Sportsman Hotel, Portmadoc. Dydd Sadwrn.—Emu Temperance, 2, Palace Street, Caernarfon (gerllaw y Farclmad). Oil at y Gewynau i Ddynion ac Anifeiliaid am Is lit a 2s 6c y Botel, 3c yii ychwanegol drwy'r Post-

I TAN MEWN DOCIAU. Yr wythnos ddiweddaf torodd t-in dinistriol allan yn nociau Llundain, a dy. wedir fod y difrod wnaed yn rhai cannoedd1 o bunnau.

I PELENAU HYLIF TAN. I Hysbysir fod y Germaniaid wedi dy- feisio pelenau sy'n llucliio pelenau at y Prydeinwyr fo'n bwrw liylif tan ar eu pen- au pan wedi ffrwydro uwch eu penau. ———— -0440.

PRIS YMENYN YN GERMANI. Dywedir fod pris ymenyn yn awr yn Germani -vedi codi i'r swm anferth o 4s 2c y pwys. Bvddwn ni yn y wlad hon yn cwyno am dalu deunaw. I

Y BENSAL BLWM. Anfonwyd bancnodyn am lOOp wedi ei arwyddo gyda phensal blwm gan swyddog yn y linell claniol i Gronfa Cofeb Ar- gIwydd Kitchener.

BODDLONI R GWEITHWYR. Hys) jysir fod y lliw-wyr yn tcxldkm ar ddyfarniad Mr W. W. Mackenzie ynglyn a'r anghydfod parth y cyflog.

Y CYMDEITHASAU CYDWEITH- REDOL. Dywedodd Cangliellor y Trvsorlys nad alla-i yn awr ystyried cwestiwn mor ddad- leuol a thaliad tretli yr incwm gan gym- deithasau cydweit-hredol. ———— 4..

GYDA'R FRENHINES ALEX- ANDRA.  Mao Tvwysog Andrew o Hoeg yn 3ros gyda'r Frenhines Alexandra. yn Marl- borough House. Bu yn y Swyddfa Dra- mor yr wythnos ddiweddaf. ———— ———

DEDFRYDU PROFFESWR- Dywed adroddiad o Amsterdam fod Abbe Scheyven, proffeswr yng Ngholeg St. Louis, Brussels, wedi ei ddedfrydu i bum mlynedd o lafur caled gan lysoedd Ger- manaidd. ———— .040- ————

GWYR PRIOD DROS 35. Camrau Arbennig. Dywedodd Capten Rigby, yn Nhribun- lys Caer, nad oedd gwyr priod dros 35 yn cael eu gvrru i'r ffrynt yn awr. Cadwant hwy yn y wlad hon at wasanaeth gar- trefol. ————

CYMERYD EI CHYFLE. Rhwymwyd drosodd yr wythnos ddi- weddaf gan lieddlu lleol Oldham, eneth 21ain oed, yr hon oedd yn tram conductor, yr hon gyhuddwyd o ddwyn 50 o docynau eeiniog o focsus genethod eraill yn yr un gwaith. Djwedir fod 3.000 o docynau wedi eu colli yn ystod y ddau neu dri mis diweddaf.

EMYN Y MILWYR. Digwyddiad ar Faes y Gwaed. Adrodda un o'r milwyr clwyfedig o'r H.W.F., yr banesyn tarawiadol a ganlyTi: Pan yr oedd y gatrwd yn disgwyl am orchymvn i symud ymlaen darfu i rai o'r dynion daeclireu canu "Iœu, cyfaill f'enaid cu," yn Saesneg. Yn raddol cy- meivvyd yr emyn i fyny gan y gweddill. Yn y diwedd yr oedd mil o ddynion yn canu yr hen emyn. Yna newidiwyd vr iaith, a chanwyd y geiriau gyda theimlad yn Gyniraog. Ar y diwwld dywedodd y Cyrnol: Fech- gyn, gwneweh oich heddwch gyda Duw. Yr ydym yn myned i gymeryd y safle acw, ac ni ddaw rhai ohonom yn ol. Ond yr ydym am ei gvmeryd. Yna rhwymodd ei gadach poced ar ei ffon. "Dengvs hwn," meddai, "ymha le y byddaf." Yr oedd >. cadach poced gwyn ar y blaen yr holl ffordd, a chvmerwyd y safle. Gof- idus dweyd fod enw y Cyrnol yn rliestr y lladdedigion.

MEDDYG INI AETH NATUR. Y mae yna feddyginiajsth ar gyfer bob math o afiechyd yn y deyrnrts lysieuol, ac nid oes un nmheuacth nnd dail earn yr c-bol yw y llysiouyn ar gyfer pesweh an aiihwyhiora?! y frest. Mae Sudd Dail Cam yr ElJol mewn poteli Is 3c.