Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
12 articles on this Page
DYDD MAWRTH.
DYDD MAWRTH. Ail agorwyd y Senedd dydd Mawrth, a chymerodd y Llefarydd y gadait- am ehwarter i dri. YR YSWI RIANT GENEDLAETHOL. Aeth y Ty yn bwyllgor i ystyried y bleidlais o 148,709p i gwblhau y ddarpar- iaeth wnaed am dreuliau Pwyllgor Unol yr Yswiriant Cenedlaethol am y flwyddyn. Pwyntiodd Mr Charles Roberts allan fod y rhyfel wedi effeithio mewn aniryw ffyrdd ar Ddirprwyaeth yr Yswiriant. Rhwystrodd hwy i gael rhoddion am was- anaeth newydd wneir ganddynt. Yr oedd hefyd wedi lleihau eu gwasanacth- yddion, ac ar yr un pryd rhoddodd Waith newydd arnynt yn codi oddiwrth y rhyfel. Pan dorodd y rhyfel allan nid oedd ond 19 y cant o'u gwasanaethyddion dros yr oedran milwrol. 0 1,424 o wasanaeth. yddion o dan y Ddirprwyaeth Seisnig, rhyddhawyd 50 y cant am wasanaeth rhy- fel. Credai fod hyn yn uwch yn Ysgot- land a Chymu. Yn y Ddirprwyaeth Seis- nig yn awr y mae 1,331 o fe relied yn gwasanaethu. Cyfanswin y ddarpariaeth at yr Yswiriant Cenedlaethol yn yr am- cangyfrifon presennol ydoedd G,300,000p. O'i gymharu a'r swm bleidleisiwyd ddwy flvnedd yn 01, dengys leihad o 1,380,000p, ac o'i gymharu a'r llynedd dengys leihad o 890,000p. Nid oes unrhyw arwydd fod y Ddeddf yn myned i ddistryw (clywch, elywoli). Mae'r wlad yn llawn o ysbytai, ac y mae rhif yr achosion gaiff driniaeth wedi cynnyddu yn fawr. Milwyr a Sanatcriums. Iae gan y Dnprwywyr drefniaut o dan yr hwn y c-aiff rnilwyr driniaeth mewn sefydliadau trigianol, a deliwyd gyda. 3,250 o achcsion. Mor belled ag y mae budd sanacoriunis yn myned, cyfaddefodd nad ydyw'r cronfeydd mor dda ag y dis- gwyliant iddynt fod, ond er pan ddaeth y Ddeddf i rym gwariwyd 2,800,000p i ymosod ar y darfodedigaeth trwy foddion sanatoriums. Yn ystod 1915 derbyniodd personau yswiriedig 6,300,000p mewn budd iechydol, 1,300,000p mewn budd genedigaeth, a 840,000p mewn budd nn- alluogrwydd. Rhydd hyn rhyw amcan i chwi o'r gwaith wneir gan y Ddeddf. Ar ol trafodaeth beHach, caniatawyd y I bleidlais. -BECHGYN Y GYDWYBOD. I Pan gynygiwyd fod i'r Ty gael ei ohirio ewynodd Mr Whitohouse (It.) fod amryw o wrthwynebwyr cydwybodol gyda'r fyddin yn Ffrainc yn cael eu carcharu. Awgrymodd Mr T. E. Harvey y dylid trosglwyddo y dynion hyn i rhyw ffurf o wasanaeth cenedlaethol heb fod o dan reolaeth filwrol. Dywedodd Mr Tennant fod y Swyddfa Ryfel yn ceisio dadrus cwestiwn y gil, I-tli- wynebwyr cydwvbodol. Mae amryw heb ganfod fod ganddynt gydwybod hyd nes y galwyd arnynt i gyflawni dvledswyddau milwrol. Mae mwyafrif y gwrthwyneb- wyr cydwybodol gwirioneddol wedi cael eu rhvddhau o wasanaeth vniladdol, ac y mae'r rhai sydd yn Ffrainc yn gwneud gwaith rhagorol i'r wlad heb aflonyddu o gwbl ar on cydwybodau. Dywedodd Syr Win. HvJes, Mr SheI"- well, Mr Morrell, Mr Lcif Jones, a Mr Outhwaite nad oeddynt yn foddlon ar atebiad Mr Tennant. YR YSGRIFENNYDD RHYFEL. Gofynodd Mr Joynson Hicks (C.) i'r Prif Weinidog a allai ef ddweyd rhyw- beth am apwyntiad Ysgrifennydd Rhyfel. Mr Asquith: Na allaf, Byr. Gohiriwyd y Ty am ugain munud i Jiaw.
DYDD MERCHER. I
DYDD MERCHER. I LLE'HAU TRETH COCOA. I C'ymerodd y Llefarydd y gadair am I chwarter i 41ri. Aeth y Ty yn Bwyllgor ar y Mesur Arjannol Rhif 2. At- ad)an 1, yr hon sy'n codi treth ych- wanegol ar cocoa, cynnygiodd Mr Lough (R.) welliant, yn cymedroli y dreth er mwyn iddi fod rvwbeth yn debyg i'r dreth ar de a choffi. Dywedoiu Canghellor y Trysorlys fod y j Llywodraeth yu awr yn bwriadu newid y trethi gwirioneddol gvnwysa'r Gyllideb ddiweddaf o tun 25 y cant. Eu hamcan ydocdd cadi'r un dreth ar gocoa a the, a daethant i'r penderfyniad canlynol: Toll. o He y pwys ar cocoa, He ar goffi, a Is ar de. Gofvnodd i Mr Lough i beidio pwyso ei welliant, ond i dderbyn ffigyrau 1 y Llywodraeth. Un'r dreth mewn bodol- aeth am rai wythnosau yn ol 6c y pwys. Gwerthwyd. y cocoa, a thalwyd y pris uwch gan y prynwyr. Ni ellir tros- glwyddo i- arian yn ol iddynt, am hynny cynnygiodd fod i'r cyfnewidiad gymeryd He o Fehefm 21. Tynodd Mr Lough ei welliant yn ol, a chytunwyd a gwelliant y Canghellor. Cytunwvd ag adrannau 2, 3, a 4. DIMAI YN RHAGOR AR SIWGR. Qv-nnygiodd Mr Lough eu bod yn gwneud i fhvrdd ag adran 5, yr hon sydd yn codi c yn ychwanegol ar siwgr. Yr oedd ef o'r farn mai'r Canghellor oedd yn gyfrifol am bris uchel siwgr, ac olierwydd ei weithrediadau yn ystyried siwgr fel peth angenrheidiol, yr oedd baich o ugain miliwn o bunnau yn flynyddol yn cael ei roddi ar bcbl y w]ad. ( Eiliwyd y gwelliant gan Mr Sidney Arnold. Credai ef fod y dreth ychwaai- cgol ar siwgr yn effeithio yn drwin ar y tlawd, yn enwedig y rhai dderbyniai yr un cyflogau ag a wnaethant cyn y rhyfel. Mae siwgr wedi codi yn uwch lla dim arall er dechreu y rhyfel. Dywedodd y Canghellor fod yn rhaid cofio mai o Germani ac Awstria, yr oedd- ym yn cael ein prif gyflenwad o siwgr cyn y rhyfel. Gan-fod y cyflenwad hwn wedi ei dynnu o farchnad y byd, yn naturiol kvd, yii nattiriol cyfyngwyd y eyflenwad, a chodwyd y pris. Nid siwgr Germanaidd ac Aws- triaidd sydd yn rheoli prisiau yn hwy, ond pris siwgr Cuba sy'n rheoli pris siwgr man ym niarchnadoedd America. Os gwcrthir cyflenwad y Ijlywodraeth am y prisiau presennol, a chau y busnes i fyny, byddai'r broffid tua dwy filiwn o bunnau, end rhaid cadw y "margin" hwn mewn Haw. Cyn y rhyfel, gwerthid 1,800,000 fcunell o f-iwgr yn flynyddol yn y wlad hon, mwy nag unrhyw wlad Iwropeaidd arall, ac ni ellir dweyd fod hyn yn angenrheid- iol i iechyd. Er fod y prisiau yn uchel, nid ydyw y swm hwn nemawr llai, a gorfu i'r Llywodraeth fabwysiadu gorfodaeth i gvfyngu y cyflenwad. Os ydym am gadw cin safle ariannol a rhoddi cymorth arian- nol i'n Cyngreirwyr, rhaid codi trethi ych_ A'ancgol ar bob dosbarth. Pan g-vmerir popeth i vstyriaetli, mae'n hollol angen- rheidiol codi'r dreth ychwanegol. Dywedodd Syr A. Mond fod yn afres- ymol hollol i roddi'r fath faich a hwn ar y boblogaeth. Caii-igviiieriad ydoedd vcliwanegu trethi ar drethi cr mwyn codi ychydig arian tuagat dreuliau y rhyfel. Nid yw yn ateb unrhyw ddiben i'r Llyw- odraeth apwyntio Dirprwywyr, os y deu- ant i ofyn i'r Ty eu codi. Bydd y baich yn rliv drwm i'w ddwyn cyn liir, a dylem gofio fod perygl gyrru'r bobl wirfoddol yn rhy bell. Ymrantxld y Pvvyllgor, ac ychwanegwyd yr adran at y mesur trwy 176 o bleidleis- iau yn erbyn 36. Yehwanegwyd adrannan 6, 7, 8, a 9 at y mesur hefyd. Tynwyd adran 11 allan, ond yehwaneg- wyll idi-aiiiiaii 12 13, a 11 hcb drafod. aeth. TRETH INCWM 0 5s. Ar adran 15, yr hon sefvdlai dreth in- cwm o 5s yn y bunt, cynnygiodd Mr Fell (C.) fod i'r swm gael ei dynnu i lawr i 4s, gan bwyntio allan y buasai hyn yn aohosi colled o 30,000,000p yn y cyllid. Credai ef na allai rhif mawr o gwmniau fodoli pe"i gorfod talu 5s, ac yn sicr ddigon t.nasai'n rhwystro pobl roddi arian i JlI'n mewn unrhyw fenthyciad newydd. Gwrthwynebodd Mr Montagu y gwell- iant. Cyfaddefodd fod hyn yn uchel drcs ben mewn rhai achosion, ac er mwyn cyf- arfod a'r anhawsder, gwneir trefniadau gan y Cangiiellor i roddi cynorthwy mewn achosion He bydd angen am hynny. Ar ol i amryw eraill siarad, dywedodd Mr McKenua ei fod yn hyderu y buasai'r pwvllgor yn derbyn y cvnygiad, gan fod ei gydwlau'i-yr yn ystyried buddiannau y Wladwriaeth gviyaint a'u buddiannau eu Li villain. Credai ef y buasent yn talu'r 5s yn ddirwgnach. Tynodd Mr Fell ei welliant yn ol, ac vchwaneawvd yr adran at v mesur. PENSIWNAU'R HEN. I Gofynodd Syr Fortescue Flannery (C.) i'r Prif Weinidog, gyda golwg ar y cyn- nydd aruthrol ymhrisiau byw, a oedd y Llywodraeth yn bwriadu codi blwydd-dal yr hen, neu symud y cvfyngiad ar enill- ton y pemiynwyr. Dywedodd Mr Asquith na allai ar hyn o bryd ychwanegu dim at yr atebjon blaenorol roddwvd ganddo. Gohiriwyd y Ty am 11.17.
I DYDD IAU. I
I DYDD IAU. I Cymerodd y Llefarydd y gaduir am I ehwarter i dri. AHFAU 0 AMERICA. I I Gofynodd Mr Uyrne i r Gwemidog Arr- au a oedd cyflcnwaù arfau o'r America wwi peiuio er pan dorodd y gwrthryfel allan yn vr Ivverddon, ac a oedd ganddo unrhyw wybodaeth yn dangos y buasai rhyddhau y carcharorion Gwyddelig yn cynnyddu y cvflciiwatl ai,fau f)'i- wlad honno. Dr Addison: Mae'r atebiad i ddau ran v cwcstiwn yn v nacaol. DIN-ISTR YR "HAMPSHIRE." I Gofynodd Syr R. Cooper i lirif Ar- ghvydc1 y Morlys pa sail oedd gan Ar- glwyddi y Morlys dros gredu fod yr "Hampshire" wedi taro yn erbyn mwnfa. Dr Macnamara: Barn Prif Lywydd y Llynges ydyw ar ol chwiilo i mewn i'r holl amgylchiadau. Syr R. Cooper: A ydyw'r aelod anrhy-
ANRHYDEDDU MILWYR CYMREIG.
ANRHYDEDDU MILWYR CYMREIG. I Y D.C.M. I AMRYW. Yn rhestr anrhydedd y "London Gaz- ette," yr Fythnos ddiweddaf, ymddengys enwau y nii!wyr Cymreig canlynol ymysg eraill anrhydeddwyd gyda'r D.C.M. am Vvrtholdeb yn y gwahanol ffrynts. Preifat W. J. Burns, 8th R.W.F. Aeth allan i gynoi thwyo dyn wedi ei glwyfo gan ffrwydbelen, ac arlioeodd gydag ef at- ol i ffrwydbelen a i-all ei glwyfo yr ail waith. Rhingyll E. Catherall, 1.5 R.W.F. Gwnaed gwaith rhagorol ganddo ef, yn enwedig pan yn gofalu ar "wiring part' ies" a "risky patrols." Sergt.-Major E. J. Glazebrook, 8 R.W.f. Ni ddarfu iddo fethu o gwbl gyda'i ddvledswyddau. Sergt.-Major T. Hannon, 1 R.W.F. Pan glwyfwyd ef yn ddifrifol, gwrth- ododd fyned yn ol i'r "dressing station," a pharhaodd i arwain ei ddynion. Rhingyll M. P. Hennessey, 8 R.W.F. Gyda deuddeg o ddynion, or gwaethaf tanbeleniad trwm y gelyn, llwyddodd i ddal ei afael mewn ffos hyd nes y dinis- triwyd hi yn IIwyr. Yna, enciliodd, ao vmunodd a'r llinell dan. Lance-Corporal E. Joyce, 1-5 R.W.F. Am wroldeb mynych a gwaith lhagorol pan yn gofalu am "wiring parties." Preifat L. Knott, 3 R.W.F. Pan yn gyrru cerbyd arfau, clwyfwyd ef yn ddifrifol, a lladdwyd un o'i ffylau gan flrwydbelen. ond parhaodd j yrru y ccrbyd gydag un ceffvl hyd nes cwblhaodd ei waith. Sergt.-Major P. Pattison, R.W.F. Am wroldeb mynych ei- dechreu yr ym- gyrch. _ij ddyledswyddau gawsai ei sylw gyntaf. Rhingyll A. C. Richards, 2 R.W.F. Am wroldeb with arwain "bombing raids." Mae wedi ei glwyfo yn ddifrifol. Quarter-Master Sergt. C. E. White, 4th R.W.F. Am waith rhagorol er dechreu y rhyfel. Gwnaetit vaith ysblenydd trwy hyfforddi swyddogion di-gomisiwn yn eu dyled- swyddau. Sergt. J. Thelwell, 1-4 R.W.F. Am wroldeb neillduol fel "bomber."
I -hAID NINEVEH.
I hAID NINEVEH. I Lladd Gwr, Gwraig, a Phlentyn. Daw y i-eii-ydd o Johannesburg yn hys- bysu fod pedwar aelod, yn cynnwys yr arweinydd, o Haid Nineveh, cynnwysedig o frodorion, y rhai sy'n mynd trwy ryw ddefodau cyfriniol ac ecin-yslon, wedi eu' cymervd i'r ddalfa wythnos i'r Sul di- weddaf, am ladd John Smillie, carpenter, ei wraig, a geneth. Ymddengys fod Smillie yn liollal ddL fe<ldwl wedi sylwi ar eu defodau tra yn cerdded ar y "veldt," ac iddynt bender- fynu eu Hadd. Claddwyd y eyrif ar eu pennau eu hunain dan dwrr o gerrig. Dyma'r lcfruddiaeth fwyaf ercliyll gvf- lawnwvd ar y Rand. Cyffesodd y dynion i'r heddgeidwaid, a gorfu iddynt eu symud yn ddirgelaidd, rliag i'r bob] eu difetha. Brodorion o Aberdeen, Ysgotland, yd- oedd Smillie a'i wraig..
MEDDYG DDECHREUODD FEL CIGYDD.…
MEDDYG DDECHREUODD FEL CIGYDD. Gadawodd Mr Nathaniel Edward Ro- berts, Y Graig, Porthaethwy, yr hwn fu yn feddyg am flynyddau lawer yn Mul- grave Street, Lerpwl, ystad gwerth ll,890p ar ei ol. Dechreuodd i yrfa fel cigydd ym Mangor. Rhoddodd 500p i Ganghellor Prifysgol Lerpwl, lOOp i Gymdeithas Atal Creulon- deb tuagat Anifeiliaid er cof am ei gi "Trixie," lOOp i dlodion Undeb Toxtetli Lerpwl, nad ydynt yn derbyn blwydd-dal yr her:, a 2,000p i'w nith, Gwen. I
C0LLE0I0N BRWYDR MOR Y j GOGLEDD.…
C0LLE0I0N BRWYDR MOR Y j GOGLEDD. i Mewn atebiad i Mr Bigland, dywedodd, Dr Macnumara nad oedd yn bosibl rhoddi I deffiniad l'awn o'r colledion Germanaidd ym nirwydr Mor y Gogledd, ond nid ydyw y IVIorlys vn gweled unrhyw roswm i newid yr adroddiad gyhoeddwyd ganddynt ar Fehefin 5ed.
MESUR COFRESTRIAD NEWYDD.…
MESUR COFRESTRIAD NEWYDD. I Gofynodd Mr Ronald M'Neill a oedd y Llywodraeth wedi penderfynu pasio Cofrestriad newydd y tymoi, hwn. Dywedodd Mr Asquith fod y mater o dan ystyriacth pwyllgor o'r Cyfrin Gyng- or, ac hydorai y gallai wneud adroddiad arno yn fuan.
TRAGWYDDOL GOSB.
TRAGWYDDOL GOSB. (At Clvgydd y "Dinesydd"). Syr,—Nid oes gennyf flas ar ddadleu y dyddiau hyn, hyd yn oed aa gwestiwn llosgawl fel tragwyddol gosb. A chan fod fy "holl gasgliadau yn hollol gam- arweiniol, lhyfeddaf fod Mr W. Griffith yn teimlo pwys ar fy syniadau digonol i gais am eglurhad. Pcth arall, rhywbeth yn perthyn i anian ac argyhoeddiad yw barn ar bwnc o'r fath. Ac ni ellir trosglwyddo hwnnw. Y cwestiwn yw, nid pa beth a ddywed y Beibl, ond pa fodd y mae ei esbonio yng ngoleuni yr oes. Gwn hefyd y cytuna W. G. a datganiad Kant fod moesoldeb yr un yn Nuw a ydyw mewn dyn o ran natur. Nis gall yr hyn sydd yn ddrwg mewn dyn fod yn dda yn Nuw. Nid ei hollalluowgrwydd a'i hollwybodolrwydd yw y datguddiad mawr, ond Ei gyfiawn- der. Gyda hyn yna, o arweiniad i mewn cawn, o fewn caniatad eich gofod, gyfar- fod a gwrthsyniadau W. G. 0 edrveh ar fv ysgrif cydsynia y dar- llenydd diduedd fod gosodiad cyntaf y brawd yn rhy llwyr ac ysgubol i wneud tegwch a'r hyn ddywedais. Pwy ddy- I wedodd1 air am "wneud Duw a'i weinydd^ I iadau yn ddiwahaniaeth at y drwg a'r da," ? Taflu dyn gwellt i lawr y mae I W. G. wi th ddatgan fod "Y perffeithwydd sydd yn cau allan gasineb at y drwg yn berffeithrwydd rhyfedd jawn." Hwyrach hefyd mai gwrthwynebiad ac nid casineb yw y gair goreu. A oes air yn y Beibl yn datgan bod yn gas gan I Dduw unrhyw ddyn ? 2. 0 ran yr ail wrthsafiad, dylai W. G. fod yn fwy gofalus o'i frawddegau. Fe ellir gwahaniaethu corff ac enaid heb eu "gwahanu." Pan y bydd i'r brawd ddweyd beth yw y "poenau gwirioneddol'' o'u cyferbynu a'r "poenau meddvliol," bydd i'r irgylioeddiad wawrio ar feddwl llawer ei fod yn adeiladu ei ymresymiadau ar dywod. Hefyd nid oes cyfatebiaeth rliwng yr agei-beiriaiit a dyn i bwrpas y I gwirionedd tan sylw. 3. Hwyrach i mi gamesbonio y gair cosb. Ond da fyddai i'r brawd yn lIe llefaru Ex Cathedra ae oraclaidd brofi ei bwnc yn t'stal a'i ddatgau. Ymddengya yn ol W. G., "Nad yw cosb wedi ei fwriadu o gwbl i ddiwygio y troseddwr, ond i waredu cymdeithas. A fydd W. G. fwyned ac egluro pa fodd y mae cymdeithas yn cael ei waredu trwy gosb un o'i haelodau? Onid trwy ddyr- ehafu yr unigolyn y cbTchefir cymdeithas? Cyfeiria y brawd at y gosb am lofrudd- ^afath. «)ni wyr W. G. fod cydwybod oleuedig bron pob gwlad yn symud i wneud i ffwrdd a'r gosb eithaf? 4. 0 bob datganiad o'r eiddof dyma yr un yr oeddwn yn synu fwyaf ei fod yn cael ei amheu: "Cosbi i achub y mae Duw." "A hyn yw yr holl ffrwyth, tynu ymaith y pechod." Ond na, yn ol W. G., "natur cosb yw ffyrnigo pob dioddef- ydd." Ac, yn enw gwirionedd, pa fodd y mae y gr,sodiad diweddaf yn gwrthbrofi y cyntaf? Nid beth yw effaith ar ysbryd y dyn yw y pwnc—ond beth yw amcan Duw. Os nad cosbi iachub y mae Duw, eglured y brawd beth yw ei amcan. Wedi ysgrifenu gwrthdystiad gweddol faith, tipyn yn siomedig yw canfod W. G. heb wneud ei feddwl i fyny pa du i'r clawdd i neidio. Wedi datgan mor ben- derfynol fy mod' wedi llwyr fethu gallesid disgwyl rhywbeth llai amrwd na'r geiriau: "Beth fydd par had, y cosb nis gallaf ddweyd." I ba amcan, os felly, yr ysgrifenodd y brawd ? Dipyn o ddifyrwch diniwed sydd yn fy ysgogi i ddilyn W. G., a datgan—"Y mae yn hvawdl a llithrig, ond y mae ei holl gasgliadau yn hollol gamarweiniol."—Yr eiddoch, MYFYRFAB. (At Olygydd y "Dinesydd.") Syr,—Yr wyf erys blynyddau lawer wedi "ymddidoli" oddiwrth bob enwad, a chymeryd y Bibl yn. "rheol ffydd ac ym- arweddiad, am y rheswm mai croesdynu y rnaent oil, ac ar yr un pryd yn proffesu Crist. Ant i'r capel i weddio a chodant oddiar eu gliniau i ladd eu gilydd, fel "ynfydion deillionj" neu deulu "y nos," a dywedant "Nid ydym ni o'r nos" pan y mae eu holl actau yn eu heuogfarnu,— neb yn cydweled a'u gilydd. Ie y rhai hynny sydd wedi cael manteision At-hro- faau, ac wedi myned i'r Senedd mor anghymwys a Nicodemus. Pan mae plant y "fourth class" yn yr ysgol ddydd- iol "yn gweled llygad yn llygad," ac yn ddiddadl nad yw twice two yn ddim ond four. Mae penawd ein hysgrif mor amlwg a hyn yn cael ei ddysgu yn y BiM. A beth am denlu "y nos"? "ALLTUD ARFON. ) P.O., Morfa nychan Porthmadog.
I SASIWN LLANIDLOES.
I SASIWN LLANIDLOES. Cynhaliwyd yr uchod yn Llanidloes, dan lywy idiaeth y Parch Ellis James Jones, M.A., Rhyl. I Addysg Cymru. Derbynivlyd cenadwri oddiwrth y Gy manfa Gyffredinol gyda golwg ar y Ddir- prwyaeth Frenhinol ag sydd yn myned j edrveh i mewn i'r cwestiwn addysg yng Nghymru. Awgrymwyd y rhai canlynol yn bwyllgor i edrych i mewn i'r mater: Parehn Ellis James Jones, Aethwy Jones, a John Owen, Syr Henry Lewis, Mri John Owen, Caer; Richard Jones, Pendinas; a J. C. Da vies. Siaradodd y Parch John Williams, Brynsiencyn, ar y pwysignrydd o ber- thynas y Ddirprwyaeth gyda golwg ar ddyfodol niyfyrwyr diwinyddol y cyfun. deb. Byddai yn ddrwg ganddo ef weled unrhyw bwyllgor yn rhoddi tystiolaeth gerbron y Ddiri)rw\aeth hyd nes cael pwyllgor cryfach, neu y Gymdeithasfa, yn ystyried y mater. Cymerer, er engrai'ft, sefydlu c-adeiriau diwinyddol yn y prif. ysgolion. Diau y llenwid y cadeiriau hyn gan wyr o addysg llchel, ond nad oedd ganddynt unrhyw gydvmdeimlad a chref- ydd. A ceddynt hwy fel cyfundeb yn barod i gyflwyno drosodd eu n-ivfyi-wyr diwinyddol o dan y fath amgylchiadau? Credai y dylai y mater gael eu hystyr- iacth f-.v\ :if ofalus; Gofynodd y Parch J. T. Davies a fyddai iddynt fel cyfundeb golli eu cysylltiad a'r niyfyrwyr pe y sefydlid y cadeiriau hyn yn y prifys;golion P Cyme rai ef yn gan- iataol y sefydlid "hostels," dros y rhai y bydd gan y cyfundeb arolvgiaeth. Dywedodd y Llywydd fod hwn yn 1 n o'f cwestiynau ag oedd yn galw am- ystvr- iaeth. Penderfynwyd fod i'r pwyllgor enwyd gydweithredu aPhwyIlgor Coleg y Bala ar ran y Gymdeithasfa. Ordeinio. Onlpí.ulwj-d y .rhai canlynol :—Sir Fon: Hugh Humphrey Jones, B.A., Brynrefail a Caersale.n. Arfon: Thomas W. Tlio. in r Llanddulas a Llysfaen. Dyffryn Coiuvy: "), Morris Jones, M.A., B.D., Coleg y ta¡a, a !Meirion Roberts, Eglwys- bach. Dyffryn Clwyd: Thomas H. Wil- liams, Llanfairtalhaiarn. F flint: W. Penrliyn Williams. Crewe. Dwyrain Dinbych: Wm. John Jones, Bethel, Coed- poeth. Gorllewin Meirionydd: Hywel Parry, Rhiwspardyn, a Robert Jones, Engedi. Trefaldwyn Uchaf: John Wal- lace Thomas, Y Graig. Henaduriaeth Maldwyn Robert Morris Roberts, B.A., Tabemacl. Henaduriaeth Lancashire: David James, B.A., Fflint, a. Wateyn Meredith Price, Mancott a Sandycroft. Yr oedd un o*r ymgeiswyr yng ngwisg- yr R.A.M.C. Traddodwyd araitli ar "Natur Eglwys" gan y Parch T. Charles Williams, M.A. Gofynwyd y cwestiynau 'arferol gan y Parch D. D. Williams, Leri>wl. Rhodd- wyd y Sial's gan y Parch W. Williams, Talysan. Cyflogau Gweinidogion. Cyflvvyn.vyd adroddiad gan Mr John Owen, Caer, ar y mater uchod o gyfarfod y blaenoriaid. Hyd yn hyn nid tiedd un- rhyw gy nil mi wedi ei fabwysiadu, ond ymysg yr awgrymiadau wnaed ceid nad oedd yr Ln gweinidog i dderbyn llai na 45p yn y flwyddyn yn ei ofalaeth, a 30s» an^ ci Suliau. Trosglwyddwyd y mater i'r Cyfarfodydd Misol, cr mwyn cael trafodaeth cyn Sasiwn Bangor. Y Genhadaeth Gartrefol. Yn ol i r adroddiadau gyflwynwyd yr oedd yr rchod mewn angen cymorth a,r.. iannol. Yr oedd yr arian dderbyniwyd yn ystod y tair blynedd diweddaf rai can. noedd o bunnau yn Hai na'r treuliau. Cymunrodd'ion oedd wedi cadw y gronfa yn ci blaen. Y Gwrthwynebwyr Cydwybodol. Ar gynnygiad Mr John Owen, Cacr, pasiwyd penderfyniad yn anilvgu gwerth- fawrogiad o'r gwroldcb a'r hunan-aberth ddangoswyd gan ieuenctyd Cymru yn yr argyfwng presennol. Hefyd amlygai y penderfyniad ymhellach gan fod ymwneud ag unrhyw waith ynglyn a rhyfel yn gwrthdaro yn ebyn cydwybodau aniryw ddynion ieuainc, y dylai eu hargyhoedd- iadau gael eu parch u, ac amlygwyd nad oedd y driniaeth dderbyniant mewn am- ryw acliosion yn deilwng o'r Wladwriaeth 11 ac yn unol a bwriadan y Senedd. ———— ————
GWROLDEB SWYDDOG 0 GRICCIETH.
GWROLDEB SWYDDOG 0 GRICCIETH. Bu Capten Hugh P. Williams, R.W.F., Yr Eilion, CYiccieth, farw wrth geisio achub cyd-swyddog yn "No Man's Land." Yr wythnos ddiweddaf yr oeddym yn cof. nodi iddo gael ei ladd yn Ffrainc. Dyma yr amgylchiadau o dan y rhai y cvfarfydd- odd a'i ddiwedd. Dydd Mcrclier, bu farw Mrs Hughes, priod Mr Spencer Hughes, A.S.
I DYDD IAU. I
deddus yn gwybod nad ydyw'r rhai ach- ubwyd yn unfrydol yn eu barn ar y inat,ei, I Ni roddwyd atebiad.