Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
12 articles on this Page
Advertising
) r Y- mA. M I f t;)  hnowswMw&h? ^^Mother Hnows YDD'S- m As soon as a jar of Kydd's Jams comes home the Children are all smiles, they well know that they are in for a treat. These jams are so different from others, full of Fragrance and luscious sweetness that there is never a chance of any been left In the Jar. Too good to be lotJ ASK YOUR GROCER FOR KYOO'S JAMS. nDD KYDD, FRUIT PRESERVERS, FRODSHAM, CHESHIRE CYFLE AMNIO MAE R. P" LLOYD, WEDI AGOR BUSNES NEWYDD YN 4, Palace St. Caernarfon, MEWN GWERTHU A CHYFNEWID DODREFN HEN A NEWYDD, GWELY- AU, CLOCIAU, PAPURAU TAI, A FANCY DECORATIONS, &c. Gallwn gyflenwi DODREFN TAI, a chan- iatau ts 6c yn y Bunt am Arian Parod. Prisiau Neilltuol o Resymol. DYMA GYFLE ARBENNIG. AR OSOD. TY AR OSOD. iDENYDYFFRYN, TALYSARN. Medd. iant uniongyrchol; cyfle rhagorol.—■ Am faiiylion pellach vniofviici- a J. T. Parry, Sgubor Fawr, Pontlyfni. ?AH OSOD,-SHOP GOCH, CROESOR. 'A' Hen fasnachdy adnabyddus vn gWBpyd busnes rhagorol mervii Grocery, ÐJawd, a Nwyddau Cyffredinol, yn cyn- IIwys Llythvrdy. Meddiant 12fcd o Dacli- Itredd. 1916.-Yinofvnei- a Kellow, Croesoiv P«nrhyndeudraeth. YN EISIAU. OB Dosbarth o FORWYNION yn Fisiau. Lleoedd da yn agored yn awr ar ein llyfrau. Cooks. Cook- C-our,rsis, Housemaids Hotel. Preifat a 4MI,hooddus, Generals, Waitresses, &c. -Yonofyner A Colwyn Bay X.L. Servants Registry, Carlton Buildincs., Colwyn fty. GUILD HALL, CAERNARFON. DARLUNiAU BYW D A V X E S RHAGLEN RAGOROL YR WYTHNOS HON. TRAGEDIES OF THE CRYSTAL GLOBE. HOUSE OF THE LOST COURT. Mynediad i mewn. Is 2c; 7c; a 4G. Y DINESYDD CYMREIG ydyw yr ORGAN SWYDDOGOL I UNDEB CHWARELWYR GOGLEDD CYMRU. I CYNYRCHWYD GYDA LLAFUR UNDEBOL. SiOPYDORAfG GOGH USTSAU STREET. CMMOM YW'R LLE GOREU AM BOB MATH 0 ESGIDIAU Am brisiau isaf yn bosibl. CYFLAWNDER 0 DDEWIS. ISGAER L £ WIS, & CO CURLY ?WMCURL. hlZT:u CURLY HAIR-WAVCURL. 13eautiful J Permanent Curls. One bottle sufficient, however Listless your hair. One, testimon- ial says: "My hair goon became a mass of wavy culs." Results certain. Price, 2s 9d. Special reduction for short time. Send Is only for large size 2s 9d bottle.— THE NEW WAVCURL CO., 67, CROM- WELL HOUSE, HOLBORN, W.C.
IY GWRTHWYNEBYDD CYDWYBODOL.
Y GWRTHWYNEBYDD CYD- WYBODOL. Pwy bynnag sy'n wrthwvncbydd cyd- wybodol yn erbyn rhyfela, dylai gwlad Sy'll galw ei hunan yn wlad rydd ei barchu a'i anrhydeddu. Mae'r wlad, neu bersonau, all anwvbyddu hawliau cydVybod yn di- anrhydeddu eu hunain, ac yn cymeryd eu gosod mewn safle beryglus a niweidiol. Pan fethvir hawliau a gofynion cydwybod collir y gallu cryfaf o fywyd dyn a gwlad, ac ni ellir tod yn sicr am lioedl y da a'r sylweddol, mae gwyro oddivvrth hawliau eyd wyood yn torri asgwrn cefn pob dyn, ac yn ti wneud yn ddiymadferth i wrthsefyll y drwg. Teimlwn i'r byw pan yn gweled I dynion a sierohed yn gallu dirmygu "beoh„ gyn y gydwybod," arwyr gc,-i;doca"i- dydd, cynrychiolwyr y Tri Llanc anfarwol. > Haedda y bechgyn ardderchog hyn well triniaeth oddiar ein dwylo. Mae'n wir y ceir ugeiniau o ddynion ieuainc ydynt hyd yn oed yn ystaenio y gydwybod wrth gy- meryd arnynt fod yn gydwybodol: dynion nad ydynt wedi rhoddi munud o ystyriaeth i gynnwys y gair, nac wedi dychmygu am eiliad y canlyniad posibl o lynu wrth gyd- wybod. Rhyw silod di-asgwrn-cefn ydynt, wedi gweled adran yn y Mesur Gwasanaeth Filwrol all fod yn fantais iddynt hwy lecliu odditani i fyned trwy yr argyfwng presennol yn groeniach. Gwisgant fan- tell y Gwrthwynebydd Cydwybodol—pinael uehaf arwiiaeth-,ond odditani y gorwedda y galon fwyaf llwfraidd a'r yspryd mwyaf hunanol yn bod. Dyrna'r bodau sydd wedi difetha achosion dynion cywir a gonest, a chreu rhagfarn ymhobl y wlad yn erbyn hyd yn oed y gwrthwynebydd cydwybodol diragritb. Nid oes ddadl yn ein meddwl nad yw ymddygiad apelwyr di- eneidiog o'r fath wedi gwenwyno a suro yspryd rhai pobl oeddynt gynt a thuedd bleidiol i'r gwrthwynebwyr cydwybodol. Ychydig o gj. dymdeimlad oedd gan y tri- bunlysoedd a'r apelwyr o'r deohreu; ond y mae'n sicr o fod yn Ilai yn awr. Daw pob un o'r gwrthwynebwyr hyn gerbron y llysoedd i awyrgylch sy'n llawn rhagfarn yn eu herbyn; a cheisir cu trapio a'u codynia goreu mediir er mwyn llesteirio eu haohjs. Prin iawn ydyw yr aelodau sydd ar y tri bunlysoedd a'r cydymdeimlad Heiaf a hwynt, a plirinach fyth ydyw y rhai sy'n deall safle wirioneddol y gwrthwynebwyr cydwybodol. Hawliau y wlad yngwyneb yr argyfwng presennol sydd yn cael y lie I blaenaf, ac fel yn hawlio yr ystyriaeth uchaf ganddynt hwy, pryd na all y gwrth- wynebydd cydwybodol, fel mater o reid- rwydd, gydnabod hawliau gwlad, na phethau ues ato na'i wlad, sef mam a thad, a phriod a phlant, os yw'r gydwybod yn siarad yn groew yn erbyn hynny, Dyna safle y gwrthwynebwyr cydwybodol, a phan byddo dyn yn cymeryd y safle hon yn onest a thrylwyr, cvedwn y dylai tribunlvsoedd roddi ystyriaeth hollol wahanol i'r hyn wneir ganddynt; oblegid y mae becbgyn sy'n cymeryd y "Stand" ofnadwy hon yn gwneud hynny drwy bang enaid a nos- weithiau digwsg ar obenydd dreiniog. Tybed, mewn difrif, y dylai y .bl{hg.vII godidog hyn yn yr ugeinfed ganrif gael eu caroliaru P Mae'r peth yn anfri ar war- eiddiad, ac yn brotest erch yn erbyn eglwys Crist ym Mhrydain. Sut y mae'r eglwys a'i harweinwyr yn gallu bod mor dawel a goddefgar pan yn gweled ei beei^yn dis- gleiriaf yn caol eu trin mor anrhugarog ? Fe ddylai gweinidogion eglwys Crist fod yn ddigon cryfion eu llais a'i dylanwad i'w gwneud J,i'n amhosibl i'r un dyn ieuanc sy'n wirioneddol gydwybodol orfod dioddef am sefyll n gadarn a digryn dros hawliau ei gydwybod. Pa reswm sydd dros iddynt fod yn fud? A chaniatau fod y gweini- dogion yn gweled fod y rhyfel bresennol yn hawlio bechgyn ein gwlad, oni allant weled fod y bechgyn sy'n gweled yn wa- lianol oddiar dir cydwybod yn hawlio gwell triniaeth na charchar? Sut y medr eglwlys Crisit a'j gweittidogion heddyiv wynebu'r bechgyn glewion hyn pan ddeu- ant o'u (adwynaun rhydd, a phan fo'r wlad wedi "dod ati ei hun" ? Ah! y mae ynn rhyw ddyfodol dychrynllyd o'n blaen- au! Pwy fedr ei wynebu yn ddigryn ? Fe all y gwrthwynebwyr cydwybodol wneud heb os; ond beth am y rhai 11a chod- asant eu lief o'u plaid ddylai wneud ? Nid yw yn rhy ddiweddar: "Deffro Sion, gwisg dy north.
CAERNARFON. I
CAERNARFON. I Llawfer. Llongyfarehwn Miss Dottie I H. Foulkes, Bryn (5gwen, Marcus Street, ar ei gwaith yn myned yn llwyddiannus drwy arlialiad Llawfer Pitman. Enillodd y "Theory." Hefyd Mr Samuel Vaughan Jones, Eleanor Street, yntau wedi ennill y dystysgrif elfenol. Disgy blion i Mr I. G. Jones, Wenallt, St. Helen's Terrace, ydynt. Darluniau Byw.—Fel arfer, mae gan Mr Davies raglen ddiguro yr wythnos hon eto o ddarluniau yn cael eu dangos yn y Guild Hall. Y rhan gyntaf o'r wythiios ceir "Tragedies of the Crystal Globe" a "Bride of Nancy Lee"; a'r rhan olaf "House of the Lost Court" a "Shocking St oc kings." Dyrchafiad Milwrol.—Mae'r Is-gapten II, Jones Williams, Rhiwlas, y Cliffy wedi ei ddyrchafu yn gapten am dvmor. Damwain i Weithiwr.—Bore dydd Iau, cyfarfyddodd Mr Henry Hughes, Victoria Street, a damwain tra'n dilyn ei oruchwyl- iaeth. Gorfu torri un bys i fTwrdd iddo. Toyrnged i Filwr Marw.-Mae. Llywod- raeth Awstralia. wedi bysbysu Mr J. Ellis, cigvdd, Palace Street, fod enw ei fab, Preifat John O. Ellis, ymysg Awstraliaid eraill gymeradwvwyd am wroldeb yn y Dardanelles. Fc gofir iddo farw yn Galli- poli mis Awst diweddaf, Newydd Prudd.—Dydd Mercher, daeth I y ncwydd trist i law am fanvolaeth Mr Aiiied Metcalfe,. mab hynaf Mr a Mrs Metcalfe, Victoria Road. Nid oedd ond 27 mlwydd oed. Bu farw dydd Sadwrn, tra ar ei fordaith adref o Sierra Leon, Gorllewin Affi-ica. Gedy weddw ac un mab i alaru ar ei ol. Gwelwyd cf adref am seibiant tua tri mis yn ol. Angladd.—Prynhawn dydd Iau, yn Llan- beblig, y Parch R. G. Roberts (B.) yn gwasanaethu, claddwyd gweddillion Mrs Margaret Hope, Wynne Street, yr hon fu farw y dydd Sul blaenorol yn 57 mlwydd oed. Mae ganddi ferch yn Winnipeg, Canada, a mab yn Philadelphia, yr America. Ynadiys Sirol.—Cynhaliwyd y llys hwn dydd Sad'vrn, gerbron Mr Issard Davies ac ynadon eiaill. Cyhuddwyd Ebenezer Williams, California Terrace, Clwtybont, o beidio anfon ei eneth i'r ysgol. Goliir- iwyd yr achos am fis, y diffynydd yn addaw ei hanfon yn rheolaidd i'r ysgol yn y dyfodol. Pysgcta Anghyfreithlon.—Yn yr ynad- IY5 sirol, dydd Sadwrn, cyhuddodd Charles Parker, Vaynol Park, Bangor, Edward W. Edwards, Llys Ionverth, Tabernacle Street, Ebenezer, o bysgota mewn dyfr- ocdd preifat perthynol i ystad y Faenol. Dirwywyd ef i 10s. Dynes Beryglus.—Cyhuddwyd Jemimah Pritchard, 4, Magdalen Terrace, Llall- faglan, yn yr ynadiys sirol, dydd Sadwrn, gan CatherI ne, Jones, 6, Magdalen Terrace, o ddefnyddio iaith anweddus tuagati hi a chymydogion eraill. Tystiodd hi a Leah Jones, o'r un He fod arnynt ei liofn. Dy- wedodd yr Heddwas Davies (75) fod gwr y ddiffynyddes wedi dod ato amryw weith- iau oherwydd ymddygiad ei wraig. — Rhwymwyd hi drosodd yn y swm o 5p i gadw'r hedd-vch am chwe mis. Y Tloty. \m Mwrdd y Gwarcheidwaid, ddydd Sadwrn, hysbysodd y Meistr mai nifer y deiliaid yn y Ty yr wythnos cyn y Bwrdd diweddaf ydoedd 103. Derbyniwyd saitli i fewn yn ystod y mis; bu farw un a gollvngwyd wyth allan, gan adael nifer y deiliaid yn y Ty ar Fehefin 9fed yn 101. Derbyniwyd 29 o grwydriaid i mewn yn ystod y mis, o'u cymharu a 23 y pedair wythnos cynt. Nid oedd gan yr un olionvnt gardiau yswiriant. Marw.—Prynhawn Sul, yn 74 mlwydd oed, bu farw Mrs Jane Williams, gweddw Capten W. Williams, o'r ysgwner "Moses Parry." Yr oedd yr ymadawedig yn wraig garedig ac yn fawr ei pharch gan bawb o'i chydnabod. Bu yn nyohu am fisoedd, a bu yn aelod ffyddlon tra gallodd o eglwys Moriah. Yr oedd yn hynod fed- I rus mewn gweu, a gweuodd lawer, hyd yn ddiweddar iawn, ar gyfer yr "hogiau a.n- nwyl" sydd ym maes y frwvdr. Gedy ddau o feibion a dwy ferch i alaru ar ol mam dyner a gofalus iawn. Cvdymdeim- lwn a'r oil o'r teulu yn eu galar dwys, Bydd y gladdedigaeth yn un cyhoeddus, ac yn cymeryd He prynhawn Iau. am ddau o'r gloch.
CWMYGLO. 1
CWMYGLO. Ar Ymweiiaci.—Da oedd gennym weled y milwyr canlynol adref tros y gwyliau Preifats W. Parry, Pool Street; W. Foulkes. Uwchlaw'rffynnon; ac 0. Morris Penyclogwyn. Edrychent oil yn dda. Ymadael.—Dydd Iau, y 14eg cyf., yin- adawodd Mr R. R. Hughes, Bryn GWJTI- edd, a Mr H. Roberts, Bryncrwn Terr., i ymuno a'r fyddin, gan fod amser eu rhyddhad i fyny. Wedi Gwella. Llongyfarehwn Miss Griffiths, ysgolfeistros boblogaidd y baban- nd, ar ei gwellhad o'i hafiechyd diweddar. I Mae gan y rhai bvchain dan ei gofal feddwl mawr o Miss Griffiths.
 DYFFRYN NANTLLE. !
 DYFFRYN NANTLLE. Diolchgarwch— Mae eglwys Calfaria yn dymuno dioich i'r personau canlynol aiii eu cerbydau yn rliad i gJudo plant i'r Gymanfa Ganu gynhaliwyd yng Nghaer- narfon, sef Mri W. W. Owen, coal mer- chant; Robert Evans, W. J. Williams, Shop Gerlau; 'Evan Price Evans. Wodi Gwella.—Da gennym fod Mr Evan Parry, Armoury, wedi gwella yn lhagorol I ar ol bod o dan weith roo lladfeddygol yn y I Hoyal Infirmary, Lerpwl. I Llwyddimt.—Llongyfarehwn Mr Robt. Williams (Trebor Eifion) ar ei waith yn dod allan yn ail yn Undeb Ysgolion Sab- othol y Bedyddwyr trwy Gymru. Yr oedd yn burned y tro cynt. Hei lwc iddo I gael dod ailan yn gyntaf y tro nesaf. Nowydd Trist.—Mehefin yr lleg, daeth newydd trist iawn i law Mr John Sarah, Talysarn, yn hysbysu fod ei annwyl dad wedi huno yn yr angau er Alai 27ain, yn 61 mlwydd oed, a'i gladdu Mai 30. Sy- inudodd yr ymadawedig gyda'i deulu i AVlad y Gorllewin rai blynyddau yn ol. Trigent yn Waukesha, Wisconsin. Merch iddo ydyw y gantores enwog, Mrs Mai-v King Sarah Schoen. Bu yr ymadawedig yn arweinvdd Seindorf Arian Frenhinol Nantlle am lawcr o flynyddoedd. Mne cin cydymdeimlad llwyraf a'r teulu; yn enwedig fi fab John, a'i ddwy chwaer, y rhai na chawsant dalu y gymwynas olaf i'w tad, ac hefyd i'w frawd. Cwmni Drama.—Deallwn fod Miss A. Mallt Williams yn brysur ffurfio Cwmni Drama yn ein pentref i berffomio "Y Ferch o Gefn Ydfa." Boed llwyddiant ar ei hymdrechion.
FELINHELI.
FELINHELI. Amgylchiad Difrifol. Bore Gwener, brawychwyd yr ardalwyr yn fawr pan ddoallwyd fod Mr William Edwards, pysg- otwr, Menai Hill, wedi darganfod eoiff Preifat Hugh Roberts, mab 35 mlwydd oed Mrs Roberts, 23, Menai Street, yn y coed yn agos i Drefarthen, yr ochr arall i'r Fonai. Ceir manylion am y digwyddiad, a liaues y uwesl, mewn tudalen arall. H^b- vyngwyd ei weddillion ddydd Mawrth i fyuwe-nt Llanfairisgaer (angladd preifat). Cydymdeimiir yn ddwfn a'r teulu yn eu profedigaeth chwerw. Apel.-Ynglyn a Mr David Jones, Glan. menai, prifathraw Ysgol Genedlaethol yr ardal hon, mae yr "Emergency Com- mittee" perthynol i Awdurdod Addysg Sir Gaernarfon, am wneud apel at y Bwrdd Addysg ar iddo gael rhyddhad o wasanaeth milwrol.
NODON 0 FFESTINIOG. .. - -…
NODON 0 FFESTINIOG. Ail-Apwyntiad.—Mae'r Parch George Davies, Brynbowydd, wedi ei ail-ethol yn ysgrifenvdd Undeb Annibynwyr y Sir. Dyrchafiad.—Mae Mr Richard Owen, 10, Leeds Street, yr hwn sydd gyda'r Fusiliers Cvmreig vn Ffrainc, wedi ei ddyrchafu yn rhingyll. Angladd.- Cymerodd angladd Mr Wm. Evans, swyddog presenoldeb, le dydd Iau. ym Meddgelert. Angladd preifat ydoodd, ond daeth cannoedd o blant i'w weled yn cychwyn oddiAvrth y ty.
I PORTHMADOG.
I PORTHMADOG. Apwyntiad.—Dr Pierce Jones sydd wedi ei apwyntio fel olvnydd i'r diweddar Dr Harry Griffith yn swyddog iiieddygql Ilyth- yrdai y dref ac ardal Beddgelert. Am y Ffrynt.—Mae Dr Richard Lewis, Ncfyn, mab Mr John Lewis, Y.H., Belle Vue, wedi ei ddyrchafu yn gapten yn yr R.A.M.C., a bydd yn myned allan i Ffrainc yii fuan. Mae yn y fyddin ers deuddeng mis. Merched ar y Tir.-Mae Lady Osmond AVilliams ac eraill yn gwneud apeliadau I am fc relied i weithio ar y tir. Newydd Prudd.-Mae Mr a Mrs R. H. Jones, Pencacnewydd, wedi eu hysbysu fud eu mab, H. R. Jones, yr hwn wasanaethai ar yr H.M.S. Queen Mary, wedi ei ladd ym mrwvdr Mor y Gogledd. Nid oedd ond 19 mlwydd oed. Sibrydjon.—Mae sibrydion yn y gymYd- ogaeth y Lydd rhai o'r hen fwnfeydd copr a phlwm, fu'n segur am gymaint o amser, yn ail-agor yn fuan. Hyderwn mai gwir I ydyw hyn.
IPWLLHELI.
PWLLHELI. Angladd. DydJ Iau, yn niynwent Denio, claddwyd gweddillion Mrs Jane Williams, Ivy House, yr hon fu farw y dydd Iilun blaenorol yn 81 mlwydd oed. Yr oedd yn gefnogydd selog i'r achos Wes- Ieaidd. Wc--ii ci Glwyfo.—-Mao Preifat Arthur \X ynn Jones, mab Mrs Jones, Moelydon. wedi ei glwyfo yn y ffrynt. Agor Chwarel. Ar ol bod yn gauedig am fisoedd lawer, mae chwarel Craig yr Imbyll Yn myned i ail-agor.
I* PONTRHYTHALLT.
PONTRHYTHALLT. Priodas.-Yiigilapel yr Annibynwyr, yn Everton, Liverpool, dydd Llun diweddaf, unwyd yn bar dedwydd Mr J. H. Williams, Ebenezer, a Miss Jane C. Jones, Bron- rhyddallt, rontrhythallt. Gwnaed y gwaith yn adootli a deheuig gan y Parch O. L, Roberts, gweinidog. Y gwas ydoedd Mr John Ashton Rowlands, Pant Howel, a'r fonvyn ydoedd Miss Mary Jones, Llys Meirion, Caernarfon. Yn bresennol hefyd yr oedd Mrs 'Jane Jones, mam; Mr Evan Deiniol Jones, a Mr Thomas Charles Jones, Glan Llyn, LIaju-ng; Mr a Mrs Groom, a Miss Williams, Ebenezer; Misses Katie Jones, a'i chwaer, a Miss Nell Jones, Soar, Llangybi, gyda Misses Maggie a Jenny Williams, Bryn Costrelau, Pont- rhvthallt. Caed diwrnod hwyliog yn < moduro. a lluosog oedd nifer yr anrhegion. Hawddamor Jane Catlirine, Pa fodd y mae Hugh ? Pa sain sydd i'w dilyn With gychwyn cydfvwp Pa raid iddo ofni Run gelyn byth mwy, JTae ganddo ef gwmni I'w warchod rhag clwy, ———— .;Ii ————
CYNILDEB FFALS.
CYNILDEB FFALS. Ei- mwyn cynilo, maent wedi penderfynu peidio dyfrhau heolydd Llundain yr haf dyfodol.
£ 5,000,000 I FFRAINC.
£ 5,000,000 I FFRAINC. Dywcd aaroddiad o Madrid fod yr His- paen yn trefnu i roddi bentbyg 5,000,000p i Ffraino.