Y Dinesydd Cymreig

AR FEDD El DAD. Bore dvdd Mercher eafwyd Mr Prank Maduocks, l'ercy lload, Cacr, yn fanv ar tedd ci dad.

———— IWYLL A DIRWY. Yn Heddlys Gogledd Llundain, yr wyth- uos ddiwoddaf, dirwywyd bachgen yn gworthu ncwvddiaduron i 40s am waeddi tod Kitcucner wedi ei achub. Eisiau giverLJits iKnvyddiaduron orcld arno. ebai.

IIELLEBR HYNOI). -1 I Un 0 Griw yr "Hampshire" yu I yw. j Derbyniodd Mrs Simpson, Blyth, mam Richard Simpson, yr lnvn oedd ar fwrdd yr "Hampsliire," y pellebr canlynol oddi- wrth ei Jnab: "Yr wyf yn ddiogel, na phryderwcJi. Dick."

44*. MASNACH PRYDAIN, I Dengys adroddiad y Bwrdd Masnach am mis Mai fod masnach Prydain yn fwy o 4,973.000p na'r hyn oedd llwyddyn yn ol. Y mewnfoiion ydoedd 83,814,o30p, cyn- nydd o 12,213,6361); a'r allforion yn 47.024.41]p, cynnydd o 13,405,119p.

loo- YSBRYD YSBLENYDI) CYFLOG- I YDD. Yu Nhribunat Chatliam hysbyswyd fod I Mr Gordon Farrow, gemydd, priod, ond heb blant, wedi ymuno a'r fyddin er mwyn i'w lywodraethwr, yr hwn oedd gan- ddo dri o blant, gael aros ar cl. Sylwodd y Maer fod ganddo ysbryd yp. ) blenydd, a rhoddwyd rhyddhad amodol ) iddo. ) I

««» I LLAFUR AMAETHYDDOL. I Cytundeb y Swyddfa Rhyfel gyda I Bwrdd Amaethyddiaeth. I RysbysM-yd vnghyfarfod y Gymdeithas Amaethyddol Frenhinol yr Vvythnos ddi- weddaf fod y 8wyddfa Rhyfel wedi cytuno gyda'r Bwrdd Amaethyddiaeth y caiff am- aethwyr un dyn at bob gwedd o geffylau, un am bob 20 o wartheg godro, un am 200 0 ddefaid mewn caeau cauedig, ac un am bob 800 o ddefaid yn pori ar y mynydd. Maent i gael un bachgen neu ddyncs hefyd ymhob achos. Cyfaddefwyd fod dyn ion mewn orxl wedi eu temtio gan y "sppa ration allowance."

————  t  ———— ZEPPELIN NEWYDD ETO. Hysbysir fod yna Zeppelin newydd eto wedi gwneutl ei liymddangosiad, a'i bod eisyswedi i:iyned trwy ei phrawfion cyntaf. Gwahaniae.tha 0 ran H:urf i'w blaenor iaid. Mae yn 320 11athen 0 hyd, ac yn pwyso tua ugain tunell. Ceir ynddi saith o fotors nerthol, a gynau peiriannol, gwn mawr, a jiheiriant i ollwng bombs a thor- pedoes. Gall godi i' tichder o 15,000 trendfodd, yr hyn, meddir, sydd uwchlaw gallu y gynnan anti-arrcrafts j'w chyr- raedd; a gall drafaelio ymhell iawn. Cy- merwvd wytll mis i'w liadeiladu.

DYNION SENGL A GWYR I PRIOD. I Ynghynjor Gwledig IJeyn, yr wythnos ddiweddaf, dywedwyd fod dynion dros yr oedran mihvrol yn medru gwaith amaeth- yddol yn niethu cael gwaith ar ffermydd yn Lleyn. Dywedodd y Cadeirydd ei bod yn warth fod Tribunlys Lleyn yn rhoddi esgusodiad i gymaint 0 ddynion sengl lie yr oedd cymaint o ddyuion dros yr oed i'w cae l. Dywedodd y (Here ei bod yn warth pan yr oedd gwyr priod yn y t-refi yn gorfod mynd i'r fyddin. Datganodd yr Arolygydd mai chwareL wyr wedi arfer gyda gwaith ffarm ydoedd y i-hai tllan o waith, ao yr oeddynt yn awr yn myned am y Deheudir i chwilio am I waith.

BARA RHATACH. I ) Gostyngiad 0 Ddimai ar Dydd Llun. Mae ysgrifennydd yr Incorporated I Society of Wholesale and Principal Retail Bakers, yn datgan fed pris bara wedi ei ostwng er dydd Llun o 9c i SI:ze. Gostyngwyd pris blawd swllt arall ddydd Mercher diweddaf yn Llundain. Yiii Ala-eclinad Yd Yarmouth ddydd Mercher gostyngodd pris y gwenith 4s y cliwartcr. Gostyngodd y blawd 2s 6c y sach yn ystod y cliwarter. Oherwydd cyflawnder y cyflenwad a gos- tyngiad ymhrisiau cludiad disgynodd y I gwenith yn ystod yr wythnos o 3s i 4s y I cliwarter, neu 12s yn ystod y mis, yn Stockton-on-Tees. Adroddwyd am y pedwerydd gostyngiad nn mhrisiau y blawd yn Ysgotland yn ystod y misoedd diweddaf. Yr oedd y gos tyngiad yn Is 6c y chwarter.

I A GYMERIR Y GLOFEYDD? I Awgrymiad Pwysig. Cymerir diddordeb arbennig yn Neheu- dir Cymru yn yr awgi-ymiad r<xldwyd i berchenogion glofoydd y bydd i'r Llyw- odraeth, os y cant lawer o anhawster gyda phorclionogion glofeydd, gj7meryd drosodd y glofeydd a'u gweithio eu hunain. Y mae yn wybyddus mai dyna ydyw polisi y glowyr, a deallir l'od amryw 0 berchenogion y glofoydd.yn ffafriol i'r aw- grvmiad, jn enwedig yn ystod y rhyfel presennol.

NEWYDDIADURON DRUTACH. Olipiwydd fed papur wedi codi mor ofnadwy o uchel, a defnyddiau eraill at ei wneuthuriad yr un modd, y mae perchen- ogion ncw)T(ldiadi;rol Lancashire yn bwr- iadu codi ceiniog ar y papurau dimai, a dywedir fod Yorkshire a rhannau eraill o Lloegr yn mynd i'w dilyn.

I MWNFEYDD YNG NGHEG I Y TAGUS. Newydd o Portugal. I Ceir newvddion swyddogol o Lisbon yn I dweyd fod y Germalliaid yn parhau i osod i lawr fwnfeydd yng ngheg yr afon Tagus. Mae "miue.sweepers" y Portuguaid wedi clirio llawer o'r mwnfeydd yn ystod y dyddiau diweddaf; ac y mae y "mine- sweepers" wrthi yn barhaus yn cadw llwybr monvriactli yn ddiogel.

I MASNACH A'R GELYN. I Ei Rwystro trwy Dollau. I Cynhaliwyd cyfarfod o'r British Imper- ial Council of Commerce yn Llundain yr wythnos ddiweddaf, a chymeradwywyd cynnygiad o eiddo Syr Algernon Firth yn gwasgu ar fod trefniadau yn cael iDu gwneud i ddarpar perthynas fasnachol cyd- ihwng boll ran 11 au yr ymherodraeth a'r gwledydd cyngreiriol, ac i gyfyngu trwy ddiffyndollau a moddau eraill berthynas masnachol gyda gwledydd gelyniaethus. Dywed Syr Albert Spieer fod gwneu- thurwyr a marsiandwyr yn canfod fod cyf- undrefn o amddiffyniad ar hyn o bryd heb gvstadleuaeth ar y maes yn deimlad bodd- liaol nad oeddynt wedi ei fwynhau yn y blvnyddau a fit. Rhaid i ni beidio edrych dros y ffaith fod gwerth 87,000,000p o nwyddau 0 Germani ac Awstria wedj eu hanfon i'r wlad hon yn 1913. Yr oedd hyn wedi ei atal yn llwyr, Bu bob amaer yn awyddus i wneud unrhyw beth fuasai yn cydgrynhoi yr Ymerodraeth, ond credai y byddai yn gamgymeriad i wneud unrhyw beth fuasai yn rhwymo dwylo y Llywod- raetli. Dywedodd Mr W. Hill, Birmingham, na ddylid rhoi tollal1 o gwbl, ond gwrthod yn hollol bob ivasnach a hwy—( "Na, na")- pan fvddai y gwledydd gelyniaethus yn gwneud ymddiheurad ac yn datgan gofid dyna yr adeg i sefydlu perthynasau new- ydd. Pan roddwyd y penderfyniad nid oedd ond ti-I yn erbyn,

Y DDIOD EFFAITH. I I Hdbul Gwr 0 Felinheli. I Mewn llvs arbennig yng Nghaernarfon, bore Iau diweddaf, gerbron y Mri G. H. Humphreys a C. A. Jones, cyhuddwyd Henry Jones Roberts, 23. Menai Street, Felinheli, o fod yn feddw ac afreolus, a niweidio tiddo yn wirfoddol. Plediodd yn euog i bob cyhuddiad, a dywedodd 11a wyddai beth oedd wedi di- gwydd. Tystiodd yr Heddwas 74 ei fod tua naw o'r gloch nos Fercher wedi gweled tyrfa o bobl yn Felinheli. Aeth yno, a gwelodd y diffynydd eisiau ymladd y dyn goreu yn Felinhelj. Aetli. vi, heddwas ato i geisio ei ddistewi, ond ymosododd arno, a chic- iodd ef a dyn arall o'r enw Robert Jones. Gyrodd yr heddwas am gerbyd i ddod ag ef i garchar. Tra. yn y cerbyd bu'n ddistaw nes cyrraedd Griffith's Crossing, pryd y cododd i fyny a rhoddodd ei ben trwy ffenestri y cerbyd, gan eu malurio. Tystiodd yr. Uch-Arolygydd Williams ei fod wedi clywed twrw givydrau yn torri tua deg o'r gloch yng nghell y carcharor. Aeth yno, a gwelodd y carcharor gyda pwced yn ei law. Yr oedd wedi tjrri deg chwarel yn y ffenestr. Yr oedd wedi ei gosbi wyth gwaith yn flaenorol. Mewn atebiad i'r Cadeirydd dywedodd y tyst mai cyfanswni y niwed wnaed ydoedd 3p 17s 6c, scf 5s am got yr heddwas, 2p 10s am wydrau y cerbyd, 15s am wydrau y gell, a. 7s 6c am ei gludo. Mewn atebiad i Mr C. A. Jone->, dywed- odd y diffynydd fod ganddo resvmau am na fuasai yn y fyddin. Yr oedd wedi apelio, ond heb gtywed dim oddiwrth ei apel. Anfonwyd ef i garchar am dri mis, ac archwyd iddo hefyd i dalu yr holl gostau, sef 3p 17s 6c.

l I MARW MUN 0 FON. Ebrill 27, yngliartref Mr a Mrs John T. Rowlands, br farw Mrs Elizabeth Jones, gynt o Ixonia, Wis. Yn ystod y blyn- yddoedd diweddaf bu yn cartrefu gyda Mr a Mrs Rowlands, a mawr fu eu gofal ohoni. Genedigol o Sir Fon ydoedd Mrs Jones, ao I yii chwaer i'r diw eddar Barc-li John W. Roberts, Lake Crystal, Minn., a'r Parch I William .Roberts, fu fanv yn ddiweddar yn Sir Fon, ond fu am flynyddau yn gweinidogaetliu yn nhaleithiau Wisconsin a Minnesota. Yr oedd Mrs Jones yn gy- meriad oC fawr hoffid gan ei, chydnabod, ac yn hynod haclionus yn. ei chyfraniadau tuagat yr eglwys yn Ixonia, lie yr ydoedd yn aelod, ac hefyd cyfranai yn helacth i'r cglwys yn Racine, a gadawodd' yn ei, hewvllys symiau da i'r ddwy eglwys, ac hefyd i gymdeithasau eraill. Gwelodd gladdu ei phriod a phump o'i phlant, ac felly yr oedd wedi ei gadael yn unig yn ei henaint, yr oil o'i theulu, yn frodyr, plant a phriod wedi ei i hagflaenu i'r byd mawr tu draw i'r lien. Nith iddi ydyw Mrs Rowlands a ofalodd mor dirion ohoni am gyfnod pur faith. Yr oedd ynghymydog- aeth y ped'.var ugain mlwA-dd oed pan y bu farw. Cynhaliwyd gwasanaeth angladdol iddi y Sul, Fbrill 30, yngliartref Mr a Mrs Rowlands, pryd y gweinyddwyd gan y Parch John Davies a'r Parch Henry K. Jones, Milwaukee. Dydd Llun dilynol, cymerwyd y corff gyda'r gerbydres i'w claddu yn Columbus, Wis. ,Cynaliwyd gwasanaeth yno, pryd y cymerwyd rhan gan y Parcim John Davies, Racine; Hugh Owen, Ixo'iia; John R. Jones (Hendref) a. William H. Davies, Columbus.

HUNIAD GWR 0 SIR GAERNARFON. I Bu farw yr henafgwr parchus John G. Jones, Steuben, N.Y., yn ei gartref with y iieintref hwn nos Sadwrn diweddaf, wedi cyrraedd vr oedran teg o 91 mlwydd. Er cyrracdd i oedran teg, ni fu ei flynyddoedd yn faich iddo, gan iddo fwvnhau iechyd da ar byd ei oes. Ganwyd yr ymadawedig yn Sir Gaernar- fon, Mawrth 5ed, 1826; enwau ei rieni, Mr a Mrs Griffith Jones, ac yr oedd efe yn un o bump o Liant. Ymfudodd y teulu i'r wlad hon Jiftn oedd John yn blentyn naw mis oed, a sefydlasant yn y cvlcli hwn, ac yma y tyfrnld yr ymadawedig i fyny yn llanc. Orydd oedd ei dad wrth ei alwed. igaeth, a dilynodd y mab y alwedigaeth hono gydag ef, am amryw flynyddoedd. Pan yn 30 mlwydd oed, ymunodd mewn priodas a Miss Hannah Rees, o New York, a chymerasant fferm yn y lie hwn, ac yma y treuliodd efe weddill ei ces. Heblaw ei briod odranus, gedy mewn galar un ferch, Gef Mrs F. Mason Potter, o Holland Patent, N.Y.

MARW UN 0 FERCHED LLANBERIS. I Mai y 1 iifed, bu farw Catherine E. Hughes yn ei chartref yn Blissvile, Vt., yn 81 mlwydd oed, yn dra sydyn. Gan- wyd hi yn Caer Bythod, yn agos i LIan- beris, Sir Gaernarfon, Mai 22, 1835, ao yr oedd yn briod a'r diweddar Jonah Hughes, yr hwn sydd wedi ei rhagflaenu ers tair blynedd. Gadawodd i alaru un fercli. Mrs John AViswell, o Bangor, Pa., a phedwar o feibion, a bydd yn chwith iddynt ar ei hot Yr oedd yn ofalus iawn o'i theulu ac yn ddarbodus. Cymerodd yr angladd Ie. Saboth, 14eg; gwasanaeth- wyd ar yr amgylchiad gan y Parch John W. Morris, South Poultney, Vt. Cyd- ymdeimlir a'r plant yn eu profedigaeth, a bydded iddynt roddi eu ffydd yn yr Hwn eydd yn abl i'w dal i fyny yn eu profedig_ aeth.

MARW GWRAIG 0 LANRUG. I Mai 6ed, bu farw Mrs Ann Hughes, gweddw y diweddar ddiacon Benjamin Hughes, in yr hen gartref yn Columbus, Wis. Ganwyd hi yn Llanrug, Sir Gaer- narfon, Tonawr 18, 1838. Enwau ei rhieniv oedd John a Catherine Jones. Mewn undeb a'r Eglwys SefydJedig yr oedd ei thad yng ghymru, ond ymunodd a'r Methodistiaid yn Bethel, Columbus, a bu yn ffyddlrm byd derfyn ei oes, Mai 23, 1853. Yr oedd ei mam yn flagur o deulu o nod gyda'r Methodistiaid yng Nghymru. Yr oedd ei thad, ac un brawd iddi, yn fhvenoriaid enwog. Brawd arall iddi oedd ai-weinydd Cor yr Aelwyd; oedd mor hys- I bys oes yn ol. Mrs Hughes oedd yr ieu- engaf o saith o blant; tri o feibion a phedair o ferched; o'r rhai y mae un yn aros mewn llesgedd, gweddw y diweddar ddiacon Edward E. Jones. Bu farw y

MEDDYGINIAETH NATUR. I Y mae yna feddyginiaeth ar gyfer bob math o afiechyd yn y deyrnas lysieuol, ac nid oes un amhcuaeth nad dail cam yr ebol yw y llysieuyn ar gyfer pesweh ac anhwylderau y frest. Mae Sudd Dail Cam yr Ebol mewn poteH Is 3c. cyntaf o'r brodyr yn New Cambria, Mo., Modi 4, 1889, yn 36 mlwydd oed; yr ail oedd Robert Jones, a fu farw yn Colum- bus yn 61 mlwydd oed, Gorff. 17, 1883. Cafodd yr olaf fyw i gyrraedd yr oedran o 86 mlwydd, Mr Wm. J. Jones; bu farw yn Columbus, Mehefin 8, 1908. Mai 23, 1886, bu jfcirw y gyntaf o'r chwiorydd, Mrs Catherine IN-illiains, Hafodgynfor, yn 53 mlwyd a 9 mis oed. Yr ail oedd Mrs Mar- gaet Roberts, gweddw y diweddar Barch John J. IJoberts. TIn farw Medi 8, 1901, yn 75 mlwydd oed. Vr oedd Mrs Hughes y chweelied o'r plant, a fu farw. AYedi dod i America yn saith mlwydd oed. der- byniwyd Tii yn gvflawn aelod yn Bethel yn 1855. Priodwyd hi a Daniel L. Jones, oedd yn nai i'r diweddar Barch David R. Williams, Columbus, Mai 15, 1874. Bu efe farw Mai 27, 1877, ar ol hir nyohdod, gan ei gadael hi ag un plentvn drwy flwvdd oed yn amddifad. Dair blynedd yn ddiweddarach, unwyd hi a Benjamin Hughes, yr hwn a fu yn briod ffyddlon ac a brofodd fel tad tyner i'w bachgen. Bu farw Mr Hughes Gorffennaf 8, 1903, wedi darpar cynaliaeth gefnog.iddi hi a'i mab weddill ei hoes. Hydref 14, 1908, bu farw ei hunig fab, Mr John D. Jones, yn 33 mlwydd oed; wedi ennill safle o nod fel diacon yn Nazareth. Ar y pryd edrycliid ato fel un o'r cymeriadau mwyaf addawol ymysg Cymry y cylchoedd. Ysig- wyd ei nedh, a gwanychwyd ei hiechyd gan y brofedigaetli, fel mai graddol wyro tua'r bedd fu ei bancs mcwn blynyddoedd dilynol. Bu farw ar ol cyfnod o gystudd trwm gyda'r hwyr, Mai y 6ed, a ehymer. odd yr angladd le y 9fed. Gwasanaeth- wyd gan y Parchn Wm. H. Davies, John R. Jones, a Dr John C. Jones, o Chicago. Gadawodd y chwaer y cyfeiriwyd ati nifer o neiaint a nithoedd, a llu o berthynasau pellach 'newn chwithdod.

———— -060 0 TERFYNU STREIC. Dydd Mercher diweddaf terfynwyd streic paentwyr Todmorden. Yr oedd y dynion yn gofyn am 2s 6c yr wythnos, ond rlioddodd y meistri k yr awr iddynt.

-000. Y ODEDDF YSWIRIANT. Yn Ynadlys Bangor, cyhuddwyd Thomas Roberts, Coed Howell, Glasinfryn, o dan y Ddeddf Yswiriant, o beidio rhoddi stamps ar y cardiau, ac hefyd peidio rhoddi i fyny gardiau ei wasanaethyddion. Rhoddwyd dirwyon o lp ymhob achos o beidio sta'npio, 10s am beidio rhoddi y cardiau i fyny, a lp Is i'r cyfreithiwr; hefyd gorchvmynwyd iddo dalu y cyfran- iadau, y rhai gyrhaeddent 3p 78 2c. Yr oedd v cyfanswm yn gwneud 6p 18s 2c.

GWCAN CARTREF. Rhybudd Pwysig. Ni clianiateir i unrhyw berson werthu na. phrynu gwlan a gneifir yn ystod tymor 1916. Sibrydir mai y rheswm dros y rhybudd hwn ydyw er mwyn rheoleiddio y farchnad a'r prisiau.

I MR LLOYD GEORGE. Bwriadu Myned gydag Arglwydd Kitchener. Hysbysir fod Mr Lloyd George wedi bwr- iadu myned gydag Arglwydd Kitchener I Rwsia. Yr oedd y trefniadau wedi eu gwneud ers peth amser, ond yn y eyfamser ymgymerodd Mr Lloyd George a'r gwdith o geisio setlo y cwestiwn Gwyddelig. Cy. merwyd ei le gan un o swyddogion yr ad. ran sydd dan ei ofal.

.000. MR HUGH THOMAS, BEAU- MARIS. Un 0 Wyr Mawr Mon. Yr wvt-iiiios ddiweddaf bu farw y gwr adnabyddus Hehod. Llanwodd Mr Tho- mas le mawr ym mywyd cyhoeddus Sir Fon. Pan sefydlwyd y Cyngor Sir efe a etholwyd yn gadeirydd, a bu befyd yn gad- eirydd Gwarcheidwaid Bangor a Beau- maris am flynyddoedd. Dydd Iau cy- merodd ei gladdedigaeth le, ac yr oedd yn bresennol gynrychiolwyr o'r gwahanol j Fyrddau Cyhoeddus ag y bu yn aelod ohon- ynt.

ODDIYNO Y DAW CIG RHEWEDIG. Adroddir a ganJyn gan eneth oedd yn prynu gwisg briodas cyn myned allan i New Zealand i briodi. Awgrymai y dressmaker wrthi y dylai gael dillad cyn- nes, ond ni allai yr eneth gydweled a hi, gan fod hinsawdd New Zealand mor deg. "Yr ydych yn .gwneud camgymeriad mawr," meddai'r dressmaker, "cofiweh mai oddiyno y daw y cig rhewedig." Mewn llys yr wythnos ddiweddaf, dy- wedodd dyn fod ei dy mor damp nea yr oodd ei agoriad yn rhydu.