Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
9 articles on this Page
Advertising
KYDDS JAM "Mother Knows whtt wee I i he Y D JAM Ai soon as a jar of Kydd's Jams comes home the Children are all smiles, they well know that they are in for a treat. These jams are so different from others, full of Fragrance and luscious sweetness that there is never a chance of any been left in the Jar. Too good to be lost I ASK YOUR GROCER FOR KYDD'S JAMS. SYDD 4 KYDD, FRUIT PRESERVERS, FRODSHAM, CHESHIRE i CYFLE ARBENNIG 7 MAE R P. LLOYD, WEDI AGOR BUSNES NEWYDD YN 4, Palace St. Caernarfon, MEWN GWERTHU A CHYFNEWID DODREFN HEN A NEWYDD, GWELY- AU, CLOCIAU, PAPURAU TAI, A FANCY DECORATIONS, &c. Gallwn gyflenwi DODREFN TAI, a chan- iatau 15 6c yn y Bunt am Arian Parod. Prisiau Neilltuol o Resymol. DYMA GYFLE ARBENNIG. AR OSOD. A R OSOD,—SHOP GOCH, CROESOR. •  Hen fasnachdy adnabydd?s yn gwneyd busnes rhagorol mewn Grocery, Blawd, a, Nwyddau Cyffredinol, yn cyn- mvys Llytliyrdy. Meddiant 12fed o Dach- wedd, 1916.-—Ymofyner a Kellow, Croesor, Penrhyndeudraeth. YN EISIAU. pOB Dosbarth o FORWYNION yn Eisiau. Lleoedd da yn agored yn aar ar ein Ilyfrau. Cooks, Cook- Generals, Housemaids Hotel, Preifat a fch/boeddus, Generals, Waitresses, &c. Ymofyner i Colwyn Bay X.L. Servants Kegiatry, Carlton Buildiacca. Colwyn START BUSINESS YOURSELF. We supply Fancy Goods, Post Cards, Drapery, Tobacconists, Stationery, Jewel- lery. Id, 3d, and 6d, Bazaar Goods, Toys, Confectionery, Cutlery &(, Sample cases i:5 and upwards sent by return, Guide Catalogue "Success in Business" 3d. H. MICHAELS and SON, 14-15, Cromwell House, High Holbcrn, London, W.C., England. SlOP Y DDRAIG GOGH CASTGATE STREET, CARNARVON YW'R LLE GOREU AM BOB MATH 0 ESGIDIAU Am brisiau isaf yn bosibl. CYFLAWNDER 0 DDEWIS. ISGAER LEWISO & COO "Y DINESYDD CYMREIG" ydyw yr ORGAN SWYDDOGOL UNDEB CHWARELWYR GOGLEDD CYMRU. CYNYRCHWYD GYDA LLAFUR UNDEBOL. COLQUHOUH & CO., Hanufactnrsrs, CIUSKIELS, taOUt All-Wool Tweeds and Yarns At Hill Prless. All Curialls Pali. liMY LENGTH CUT. B-T ABLISHED 1880L NCCISTCNCD TRAOI: MAHK. PATTERNS of our LOVELY GENUINE GOODS mads r to moot all requirement*, sent on approval to any-Lady or Gentleman. Writ* 7or the- to-day. \BLB\ I PA'tle'r i Own Wbal mad* Into any kind WUVL of Woollen Ckmd& See our booklet <?. TfMihta?MtTMt?MMttWMtMO GUILD HALL, CAERNARFON. buriunM BYW D A V I E S RHAGLEN RAGOROL YR WYTHNOS nON. SIGN OF THE STAR. CHARITY ANN. Mynediad i mewn, Is 2c; 7c; a 4c.
IA GEIR - HEDDWCH ? -I
I A GEIR HEDDWCH ? I ■ Yr ydym yn teimlo'n hyderus wrth glywed y mwstwr sydd yma ag acw am gael heddweh. Mae hyd yn oed son am dano yn gryn ryddhad ynghanol yr heldrin fil- wriaethol. Nid oeddvm lai nac ofn nad oedd i gael lie ym meddyliau y cenhedloedd Iwropeaidd, yn enwedig pan aeth Prydain yn ei hoi i grafanc haiarnaidd gorfodaeth. Ond y mae swn heddwch yn y gwynt, er ei fod ymhell. O'r Amerig draw y daw yr awel rymusaf, ond hyderwn y daw yn nes yn y man, ac y clywn ei sibrydiadau mwynaidd wrth ein drws ni ein hunain. Daw araith yr Arlywydd Wilson i Gyng- rair Sefydlu Heddwch a gobaith i mewn i'n bywyd; Pywecl irioneddau celyd, a rhydd awgrymiadau buddiol. Y cwestiwn mawr ydyw rhoddi lie iddynt gael dyinder daear. Mae'n amlwg, meddai, nad aUai y rhyfel ddod ond fel y daeth yn sydyn allan o ymgynghoriad- dirgel, heb rybudd i'r byd, ac heb drafoda-eth, Pe gwyb- yddid y canlyniadau byddai yn dda gan y rhai ddaeth a'r rhyfel hon i fod gael rhoddi cynhadledd ar waith yn lie grym. Daw y rhyfel hon a- gwers gyda hi fod heddweh y byd yn dibymi ar ddiplomydd- iaeth uewydd a plmrach. Mae cenedl- oedd y byd wedi dyfod yn gymydogion i'w gilydd, ac y mae i'w buddiant hwy eu bod yn deall eu gilydd. Er mwyn gwneud hynny y mae'n anhebgorol iddynt gytuno i gydweithredu yn achos cyffredinol, ac i weithredu yu y fath fodd ag y byddo'r achos hwnnw yn cael ei lywodraethu gan yr egwyddor o gyfartaledd a chyfiawnder amhleidiol. Creda Dr Wilson mai dYlla. ydyw fceimlad a safle yr Americaniaid ar y mater, ac mai dyna ddywedir ganddynt pan ddaw yr adeg briodol i'w fynegi. Slaent yn credu yn yr anhebgorion hyn :— 1. Fod gan bawb hawl i ddewis o dan ba lywodrae.th y mae i fvw. 2. Fod gan y Taleithiau by chain yn y byd hawl i fwyn- hau yr un parch i'w llywodraeth, eu tiriog- aeth a'u huniondeb ag y mae y cenhed- loedd inawrion a chryfion yn ei ddisgwyl a'i liawlio; ac yn 3ydd, Fod gan y byd hawl i fod yn rhydd oddiwrth bob peth rwystra ei lieddwch sydd a'i wreiddyn mewu cynen neu anwybyddiad o liawliau y bobl a'r cenhedloedd. Yr ydym yn credu y pethan hyn mor ddifrifol fel yr wyf yn sicr fy mod yn datgan meddwl a dymuniad pobl y Amerig pan yn dweyd fod yr Unol Daleithiau yn barod i ddod yn ba-rtneriaid mewn unrhyw gymdeithasiad hwylus o genhedloedd ffurfir mewn trefn i sylweddoli y bwriadau hyn a'u gwneud yn gadarn yn erbyn unrhyw doriad amynt. Os y daw yn gyfle i ni awgrymu neu gychwyn mudiad am heddwch ymysg y cenhedloedd sydd yn awr mewn rhyfel, yr wyf yn sicr mai dymuniad pobl yr Unol Daleithiau fyddai i'w Llywodraeth eynnid ar y lliiiell- au hyn:—1. Cytundeb o berthynas i'w buddiannau uniongyrchol eu hunain yn ol a gytunir gan y rhyfelbleidiau. Nid oes gennym ddim o bwys i ofyn i ni ein hun- ain, ac yr ydym yn gwybod yn dda nad ydym ni ar unrhyw gyfrif yn bartion yn y cweryl presennol. 2. Cymdeithasiad cyffredinol o'r cenhedloedd i gadw yn iii- horadwy ddiogelwch ffordd y moroedd yn gyffredinol a rhydd at wasanaeth holl gen- hedloedd y byd ao i rwj'stro unrhyw ryfel i gael ei chychwyn un ai yn e-rbyn cytun. debau, cyfamodau, neu heb rybudd a chyflVyniadau Hawn o'r achosion i farn v byd. Byddai hyn yn sicrwydd gwi r o bnredd tiriogaethol ac annibyniaeth gwleidyddol. Dyna farn Dr Wilson, Ar-; ^lywydd yr Ameig, yn ol ein tyb ni, y mae'h arddangos pwvll, medr a gwelediad sy'n haeddol o syhv. Pe gellid mynd i fewn i gynnwys ei eirian yn yr yspryd pri- odol fe ellid cael allwedd i sefydliad hedd- weh y byd dnvyddynt. Prif ergyd ei eiriau ydyw cael ymwared oddiwrth ddip- lomyddiaeth ddirgelaidd, yr hyn sydd wedi esgor ar gytundebau a chyfamodau rwym. odd deyrnasoedd a chenedloedd draed a dwylo i glymblaid rhyfel. Fel atalfa i hyn y mae am gael y teyrnasoedd a'r cen- hedtoedd yn un o ran bwriad ac amcanion, ac i sefydlu llys rhyngwladwriaethol yn cynrychioli yr holl fyd trwy yr hwn y gellir setlo a phenderfynu popeth mewn trafodaethau. Diorseddir y cledd a'r fagnel, a, choronir rheswm a synnwyr nid y dwrn cauedig. a'r grym dienaid: ond y meddwl effro, a'r galon agored sy'n mynd i setlo ewerylon ac i gadw'r hoddweh. Rhwydd hynt i'w genadwri.
CAERNARFON. I
CAERNARFON. I Adref o'r Aifft.—Da oedd gennym weled Preifat Evan Williams, Cae Garw, Rhos- bodrual, wedi dod adref o'r Aifft. Cyr- haeddodd yma nos Sul. Yr oedd gyda'r 1-6 R.W.F. yn y Dardanelles. Boed-iddo gael mwyniant tra gartref. Ynadlys Sirol.—Cvnhaliwvd hwn ddydd Sadwrn, gerbron Mr Isaard Davies ac yn- adon eraill.—Cyhuddwvd Hugh Williams, Hafodrhos, Rhosgadfan, o werthu llefrith amhur gan Mr H. Vaughan Davies. Yn ol tystysgrif y dadansoddydd, yr oedd y llefrith yn cynnwys 15.4 y cant o ddwfr, ac yr oedd 9.6 o hufen wedi ei dynnu ohonno. Dirwywyct ef i 2p. Mr R. Roberts amddiffjniai. Angladdau. -r Dydd Llun, Mai 22ain, hebrvngvvyd gweddillion y diweddar iNfIr Henry Thomas, Hendre Street, yr hwn a fu farw yr wythnos cynt yn 6.5 mlwydd oed. Bu yngwasanaeth y diweddar Mr Lloyd Carter am flynyddau, ac wedi hynny gyda Mr A. Bodvel Roberts fel coachman. Gwasauaethwyd wi-fh y tv gan y Parch David Jones (W.), ac yn Llanwnda gan y cUl'ad.-Dydd, Mawrth, ym mynwent Llan- beblig, claddwyd Mr John Jones, Chapel Street, yr hwn a fu farw yn 53 mlwydd oed. Mab ydoedd i'r diweddar Mr John Jones (y ffordd),. a bu yn gweithio yn y gwaith iiriddfeini am flynyddoedd; ond ers aniser nuiitli yr oedd yn wael ei ieeliyd a'i oiwg wedi pallu. Gedy wraig ac amryw o blant ar ei ol. G wasanaeth wyd gan y Parch David Jones (NN'.).Dydd lau, yii Llanbeblig, priudwyd MiS3 Maggie Jones, 5, Mountain Street, yn 29 mlwydd oed. Gwasanaethvvyd gan y Parch J. E. Hughes, M.A., B.D. Llwyddiant. Llongyfarchwn Miss Jennie Myfanwy Jones, o'r Nelson Em- porium merch Mr a Mrs Owen Jones, 16, Thomas Street, ar ei hapwyntiad i swydd yn Swyddfa Yswiriant Iechyd Cenedlaethol (Cymru), City Hall, Caerdydd. Pob llwyddiant iddi. Darluniau Byw.-Mae ,Nlr Davies, yn y Guild Hall, wedi sicrhau defnyddiau ad- loniant rhagorol am yr wythnos hon. Yn y rhan gyntaf o'r wythnos ceir y "Sign of the Star," drama odidog mewn pedwar rhan; rhoddir hefyd "Settled Out of Court, "Making Matters Worse, a "Pimples' Good Turn." Y rhan olaf o'r wythno-s i-hoddir yr. 22ain o'r "Broken Coin," yr hwn sy'n tynu cannoedd i'w weled. "Charity Ann," "Tom the Tamer," a "Wiffles and Tell Tale Scream." Cofier fod y prisiau yn new- ydd yn cynnwys treth newydd adloniant, sef Is 2c, 7 c, a 4c. Adloni Milwyr Clwyfedig.—Nos Iau di- wcddaf) cafwyd y pedwerydd cyngerdd yn Ysbyty yr Eryri, wedi eu trefnu gan Mr H. R. Phillips. Cymerwyd y gadair gan y Cvnghorydd A. H. Richards, Gwenallt. Cymenvryd rhan ynddo gan Miss Emily Davies, Master Arthur Land, Mri Tom Thomas, Owen Roberts, Master Robinson, Arvonic Quartette a'r Cor Meibion. Y cyfeilydd ydoedd Mr T. 0. Hughes, organ- yeld Siloh. Marw Cyn.Fasnachwr. Dydd Siil bu farw Mr David Pierce Glandwr, yr Afr Aur gynt, yn 79 mlwydd oed. Yr oedd yn wael ers amser maith, ac i'w weled yn gwanio'n ddyddiol. Bll ar un adeg yn un o brif fasnachwyr Caernarfon, ac yn cario busnes mawr a helaeth yn yr Afr Aur, liyd nes y trcsglwyddwyd ef i Mr A. J. Williams. Yr oedd yn flaenor yn eglwys Moriah, ac yn fawr ei baroh yn y drcf a'r cylch. Cvmer yr angladd Ie dydd Mercher (preifat). Dim blodau.
!BONTNEWYDD.
BONTNEWYDD. Marw a Chladdu.-Dydd Mawrth, ar ol maith a, blin gystudd, bu farw Mr Robert Lewis Williams, 5, Bethsaida Terrace, ac efe ond 17 mlwydd oed. Dydd Sadwrn, daeth tyrfa fawr ynghyd i hebrwng ei wed<lillion i fynwent Llanwnda. Gwas- anaethwyd wrth y ty gan y Parch E. Owen, B.A. (A.), a. chan gurad y plwvf ar Ian y bedd. Estynwn ein cydym- I deimlad llwyraf i'w fam, ei ddau frawd (y ddau yn gwasanaethu eu gwlad)), a'r teulu oil yn eu mynych brofedigaethau. 0 Ffrainc.-Nos Ian, ar ol bod yn y ffrynt am wyth mis gyda'r R.A.M.C., daeth Preifat Gomer Parry, 2, Bethsaida Terrace, adref. Mae'n edi-yeli vii rhag- orol.
CWMYGLO. I
CWMYGLO. Angladd.—Dangoswyd parch mawr i wcddillion Mr Hugh Parry, gorsaf-feistr Cwmyglo, ddydd Gwener wythnos i'r di- woddaf, pryd yr ymgasglodd tyrfa luosog iawn i dalu y gymwynas olaf i'w goffadwr- iaeth. Arweinid y gwasanaeth yn ddwys ac effeithiol gan ei weinidog, y Parch W. G. Williams, a chymerwyd gwahanol ran- nau ynddo gan y Parchn T. E .Jones, M.A., Caemarfcii; Richard Jones, Bryn- refail; T. J. Teynon (A.)., Cwmyglo; a Thomas Lloyd, Capel Coeh. Y prif alar- wvr yn yr angladd oedd Mrs Pany (gweddw), Miss Lallie Parry, Miss Lizzy a Miss Glwen Parry (merched), Mr Gwil- ym Parry (mab), Miss Parry, Ty Hen, Mon (chwaer) Mrs Griffith, Nanhoron (chwaer); Mrs Roberts, Pwllheli (chwaer) Mr Richard Parry, Bangor (brawd); Mr Lewis Jones, Liverpool (cefnder) Mrs Davies, Caernarfon (cyf. nither), &c. Methoddi y mab hynaf, sef Quarter-Master Sergeant Parry, a bod yn bresennol oherwvdd galwadau y fyddin arno yn Ffrainc. Gwelwyd amryw o weinidog- ion y dosbarth yn bresennol, ynghyda nifer fawr o orsaf-feistri a gwyr cyhoeddus eraill. Anfonwyd nifer o flodeu-d ych tlys- ion gan y rhai canlynolMama a'r plant; Mrs Griffith, Nanhoron; Mr Richard Parry, Bangor; Mr Lewis Jones, Formby, Liverpool; Mrs Williams, Menai Bridge; Mrs Owen Roberts, Menai Bridge; Mrs Jones, Caernarfon; Parch a Mrs W. G. Williams, Cwmyglo; Miss May Evan. Birkenhead; Miss Jones, Llangollen; Rail- way Clerks' Association Newspaper Boys, sef Hughie a Johnnie. Cymeriad neill- duol o brydferth a hawddgar oedd yr ym- adawedig. Enillai serch a hoffder pawb tuagato. Yr oedd moiv bur ei amcanion, mor foneddigaidd ei ymddangosiad, a heddyehlon ei ysbiyd fel yr oedd yn gy- meradwy gan bawb ddeuai i gyffvrddiad ag ef. Dcrbyniodd y teulu lu mawr o lyth- yrau yn datgan cydymdeimlad a hwy yn awr eu profedigaeth. Profodd y rhai hyn yn fendithlawn iddynt, ar dioTchant hwytliau yn Cannes i bawb am danynt. Nos Saboth diweddaf, traddododd y Parch W.. G. Williams bxegeth angladdol oddiar y geiriau yn Efengyl Matthew xxv. 23, I "Da, was da a ffyddlawn."
I ____DYFFRYN NANTLLK..
DYFFRYN NANTLLK. Anrhegu.—Dydd Gwener, Mai 26ain, yn Ysgol y Cyngor, Penygroes, anrliegwyd yr athraw fiyddlon a gwasanaethgar Air How- land Jones gan y prif athraw, yr athraw- 011, a'r plant ar ei ymadawiad at y milwyr. Yn Llundain.-Sul, xVIai 21ain, yr oedd y Parch R. Edwards, gweinidog y Bedydd- wyi-, Penygroes, yn gwasanaethu yn un o eglwysi mwyaf y bvifddinas, Llundain. Colled.—Cafodd Mr G. G. Owen, Cim, Carinel, golled trwy golli dwy fmveh, un ym lilis Tachwedd, a'r Hall yr wythnos ddi- weddaf. Yngwyneb hyn pwy tybed sydd I yn barod i gychwyn mudiad i roddi help Haw iddo ? Codwn y gwan i fyny.
I EBENEZER.
EBENEZER. Ynad Heddweh. Da fydd gan luaws mawr o gyfeillion M. 0. T. Hughes, llyfr- gellydd, Bod Owain, Ebenezer, glywed iddo ymlwybro ymlacn i'r faine ynadpl. Peth lied ddieithr i'r plwyf hwn, a'r rheswm am hynny ydoedd fod v eyinwysderau gofynol gan y gyfraith yn rhy bell o'n gafael. Gofynid o'r blaen fod dyn yn byw mewn ty a'i werth trethiannol yn gan punt, neu ei fod yn derbyn can punt clir oddiwrth eiddo rhydd-ddaliadol, ac felly nid redd y plwyf hwn wedi ei freintio a'r pethau hynny, fel na allai neb o'r byd gweilhfaol gymaint a throi ei olygon at swydd mor anrhydeddus. Ond dyma allu we-ii dod i lawr gweithwvr, trwy Gyngor Sirol a Dosbarth, trwy roddi'r cadeirydd tra v parhao yn gadeirydd, i eistedd ar y fainc ynadol. Y blynyddoedd diweddaf yr ydym wedi llwyddo i gael Y.H. parhaol ymherson Mr J. E. Lloyd Williams, GIan- bala, ac nid oes neb, hyd y gwn, yn gwar- afun iddo fod, oherwydd gwyr yn dda am .N d d gwvr yu dda am ein hamgylchiadau; ac i goroni'r cwbl y mae yn ein hadnabod yn dda am gylch eang; yn Gymro wedi ei eni a'i fagu ynghanol y chwarelwyr, a phob lie i gredu ei fod yn gweinyddu ei swydd yn gyd. wvbodol. Ond son yr oeddym am Mr 0. T. Hughes, fel y mae cfe yn Y.H., oher- wydd ei fod yn gadeirydd Cyngor Dosbarth GwN-t-fai hyd Ebrill 1917, ac hyd y gwelaf y mae yn eithaf teilwng ohoni. Bu yn was da i'r plwvfolion trwy eu cynrychioli ar wahanol awdurdodau cyhoeddus, a gwnaeth ei-waith yn egniol trwy sel a llafur di-ildio. Dechreuodd trwy gynrychioli ei Ward ar Gyngor Plwyf Llanddeiniolen, ao aeth trwy gadeiriau yr urdd hon no yn ddiogel, er mai aradr JIed anhawdd i'w dal yn uniawn i'r clawdd ydyw honno yn ddigon ami. Wedi hynny deWiswyd ef yn aelod o'r Cyngor Dosbarth,J a, ilawer- Qrwydr galed gafodd yno, megiJ tai Clwt ybont, a dwfr Ebenezer, <feo., ac erbyn, iiyn y mae yn y gadair lywyddol, a thrwy ■ hynny hnd drwy'r llwybr cul hwnnw i'r fainc ynadol. Gwir fod yr anghenfil cen- figen i'w weled yn ami yn tramwyo ein cylchoe ld, gyda'i droed fforchog, a deuwn ninnau'r chwarelwyr yn fwy i'r golwg nag odid un dosbarth arall o weit-hwyr yn v gwendid hwn. Pan ddaw gweithiwr i'r golwg, gweithiwr ydyw y cyntaf i afael yng ngodreu ei got i'w dynu yn ol. Er Hefain yn uchel hyd ein hardaloedd am ddyrchafu'r dosbarth gweithiol, y mae gennym ni ein hunain lawer-iawn o le i greu diwygiad yn y cyfeiriad hwn cyn byth y gallwn ddisgwj-l gwella ein hamgyleh- jadau. Lleinw Mr Hughes gylchoodd pwysig tros ei enwad, a, chylchoedd pwysig eraill yn ei ardal, ac yn ben ar y ewbl efe :wh.w'l' llyfrgellydd, i'r lion swydd y mae idtfb ganmoliaetli uchel. Wrth derfynu nid oes gennym i'w ddweyd wrtfio end "Das rhagot, gyfaill, a bydd lanach dy olygon nas gelli edrych ar gengen. A nla lwr.
PORTHMADOG.
PORTHMADOG. Y i riDunal.-I)ydd Mev-v-tier, yn y llys apel lleol deliwyd gyda 45 o apeliadau. Llwyddiant.—Llwyddodd Mr Edward Jones, East Avenue, i ennill tystysgrif am gyflynider ynglyn a llawfer Pitman. Apwyntiad.—Llongyfarchwn Mr T. E- Morns, bargyfreithiwr, ar ei apwyntiad dan Ddeddf Gwasanaeth Filwrol fel dir- piwywr i cdrych i mewn i amgylchiadau- dynion ar wasanaeth milwrol, &0., bydd ei: gylch yn cynnwys chwe sir yn Ne Cymru; a Sir Drefaldwyn.
NODIO,N 0 FFESTINIOG.
NODIO,N 0 FFESTINIOG. Marw.—Dydd IJun, Mai 22ain, bu farw Mr Morgan Davies, Glasfryn, Llan. Ffes- tiniog, yn 60 mhvydd oed. Mae Robert Davies, ei unig fab, gyda'r R.A.M.C. Tua chwe mis yn ol claddwyd ei ferch a gadwai y ty iddo, a dywedodd hynny yn fawr ar ei iechyd. Trothgasglydd. Mae Cyngor Plwyf Maentwrog wedi penodi Mr John Ellis Jones, Hen Dy'r Ysgol, yn drethgasglydd. Adref am Dro.-I)a oedd gennym weled y Rhingyll W. R. Jenkins, Taliesin Ter- race, adref gyda ni am dro. Bu yn ym- ladd yn Gallipoli gyda'r fataliwn yr hon sy'n awr yn yr Aiff t. Apwyntiad.—Longyfarchwn Mr J. E. Jones, Mac-ntwrog, y canwr penillion hy- glod, ar ei benodiad yn brifathro Ysgol y Cyngor Oakeley Park, Llanidloes. Yn Arwain.—Cafodd Mr J. Tudor Owen, A.R.C.M., hwyl rhagorol yn arwain Oy." manfa yn jPenrhyndeudnwtlij