Baner ac Amserau Cymru

Y FRWYDR YN POLAND. Cylioeddwyd yr hyn a ganlyn o Petro- grad dydd Mercher 'Yr oedd vna dawelweh cymmliarol ar hyd yr holl ffrynt ddoe. Parhaodd y frwydr yn rhanbarth Lowicz, ond gyda llai o ffyrnigrwydd. O ddeutu canol nos gwnaeth y gelyn ym- osodiad ffyrnig ar ein safleoedd i'r gogledd o Lodz, ond gorthrechwyd hwy. Yn y rhanbarth i'r deheu o Cracow y mae ein byddinocdd wedi meddiannu Velitchko. (Dywedir nad yw Velitchko, neu Wielicz- a ond wyth milldir a hanner o Cracow).

BRENHINES BELGIUM YN DYCHWELYD I'W GWLAD. Gohebydd o orllewin Flanders, yn ysgrif- enu dydd Mercher, addywed ei fod newydd weled golygfa ddwys, sef dychweliad Bren- hines Belgium i'w gwlad ei hun o Brydain. Cafodd fordaith dymmhestlog, ac yr oedd ei gwcdd yn dangos olion pryder a gofid ond etto i gyd meddai ar wroldeb neillduol. Rhoed iddi groesaw cynnes ar ei glaniad yn Ffraingc. Yr oedd nifer o gerbvdau modur yn disgwyl y cwmni er eu cludo i'r pencadlys Belgaidd yn y ffrynt.

Y BRENIN A'R ARLYWYDD. Dydd Mawrth talodd M. Poincare, Ar- lywydd Ffraingc, ac M. Vivani, y Prif- weinidog, ymweliad & Phencadlys Cyffred- inol y Fyddin Brydeinig ar faes y rhyfel. Ar ol yttigynghoiiad ma.ith gyda'r Brenin aeth ei Fawrhydi a'r Arlywydd gvda'u. gilydd mewn cerbvd modur i ganol y liinell- au Prydeinig, a rhoed iddvnt dderbyniad brwdfrydig. Wedi gwneyd avolygiad manwl ar y safleoedd dychwelwyd i'r pen- cadlys.

TANBELKNU BYWIOG YN BELGIUM. YMGAIS ARALL I GROESI'R YSER. DYDD Gwexer. Y mae yr adroddiadau swyddogol 0 Ffraingc a Belgium yn parliau yn foddhaol. Yn Belgium bu tstnbelenu bywiog ar Nien- port ac i'r deheu o Ypres. Y mae llifogydd trymion yn ymledu i'r deheu o Dixmude. j Dywed un gohebydd i*r Germaniaid wneyd ymgais hyf i groesi yr Yser cyn tor- iad y wawr dydd Mercher ar ddainau mawrion o goed, ond darganfyddwyd hyn gan y cyd-bleidiau, a disgynwyd cawod o ergydion arnynt, fel y dinystriwyd eu cyn- llun. 0 Aix i Noulette, i'r gorllewin o Lens, yn y wlad rhwng yr afon Lys a'r afon Somme, y mae yna danbeleniad trwm wedi bod. Yn yr Argonne y mae amryw ymosod- iadau gan y gelyu wedi eu gorthrechu, a'r Ffrangcod wedi gwneyd peth cynnydd. I

GWEITHREDIADAU'R FYDDIN BRYDEINIG. Ceir adroddiad tarawiadol gan Lygad- dyst'oedd yn bresennol gyda'r pencadlys milwrol Prydeinig, yn rhoddi hanes gwt itli- rediadau gwrol y fyddin Brydeinig o gwm- pas Ypres, a thyna wersi nerthol i fechgyn leuaingc y deyrnas sydd etto heb ymuno a'r j fyddin. Y mae aberthau neillduol wedi eu gwneyd gan linell teneu o wyr y Khaki,' ond ni buont yn ofer, eithr nid oes rlieswm dros dybio fod y gelyn wedi rhoddi heibio ei fwriad i wthio el ffordd tua'r mor.'

Y BRENIN. Y mae y Brenin yn parhau i aros gyda'r milwyr ar faes y y i-hyfel, a thybit. yr oedir ei dd.Whweliad gryn amser dros y tymmcr a fwrreard ar y dtfehreu. I Y FRWYDR YN POLAND. I Y GERMANIAID YN CAEL ADGYFNERTHION. Parhtt y frwydr yn Poland, ac y mae yn amlwg fod y Germaniaid yn gwneyd ym- gais neillduol i dori i lawr safle y Rwssiaid I rhwng Lewicz a Lodz. Dywedir fod adgyfnerthion lliosog wedi cyrhaedd yn ystod y mis diweddaf i'r Ger- mamaid o'r rhanbarth?oi-newino], er mwyn cryfhau v safle yn Poland. Y mae wedi peri i'r Germaniaid ddechreu symmudiad ymosodol i'r deheu-orllewin o LOth. Y mae y Rwssiaid wedi bod yn llwydd- iannns tu hwnt i'r Carpathians gan fedd- innnu tref, a chymmeryd wyth o swyddog- ion a 1,200 o ddynion yn garcharorion.

YTR AIPHT. I Y mae adranau o fyddinocdd Awstralia a New Zealand wedi glanio yn yr Aipht er cynnorthwyo mewn amddiffyiiiad y wlad liono, ac i gwblhau eu dysgyblaeth. Yn I ddiweddarach bvdd iddynt fyned i Ffraingc er ymuno a'r fyddin Brydeinig.

I DEWET. I ¡ Yn ol y manylion sydd wedi dyfod i law j ynghylcli dal y Cadfridog De Wet yn Neheu Affrica, ymddengys iddo gael ei ymlid am amryw ddyddiau, ac iddo o'r diwedd gael ei amgylchynu mewn fferm yn Waterburer, can milldir i'r dwyrain o Mafeking. Yr oedd ganddo o ddeutu banner cant o rebel- wyr gydag ef, a rhoddasant eu hunain i fyny i'r Cadfridog Cocn Brits heb danio yr un ergyd.

I YMOSODIAD ARALL AR YPRES. j GORCHFYGU'R GERMANIAID. I DYDD Sadwrn. I Yn ol yr adroddiadau diweddaraf o Paris ymddengys fod y Germaniaid wedi gwneyd yniosodiadau adnewyddol l'hwng y ffordd haiarn o Yprps i Roulers, ac ar y ffordd o Becelaere i Passchdal, ond cawsant eu gorchfygu. Dydd Mercher cymmerwyd 091 o German- iaid yn garcharorion yn y rhanbarth ogleddol. Yn yr Argonne y mae y Ffrangcod wedi goi-threchu y Germaniaid mewn amryw ymosod iadau. Yn Alsace, hefyd, adroddir am gynnydd peliach i'r Ffrangcod. Yn ol adroddiadau Germanaidd swyddog- i ol ymddengys fod y Ffrangcod wedi bod yn ymosod ar bwynt i'r gogledd-orllewin o I Altkirch, yr hwn le sydd o fewn deng mill- dir i'r terfyndir Germanaidd.

I j YMGYRCH Y RWSSIAID. I Mewn canlymad i ddynesiad y Rwssiaid ar Cracow y mae y boblogaeth Awstriaidd o'r ddinas yn ffoi wrth. y miloedc1 i gyfeiriad Vienna, tra y mae y Germaniaid yh Ifoi i Silesia. I Y mae crvn gyffro wedi ei achosi trwy ail-ymddangosiad y milwyr Rwssiaidd ar wastadeddau Hungari. Y mae y goresgyn- wyr mewn meddiant o ddwy linell o ffordd haiarn sydd yn arwain i Budapest. Dywedir fod colledion yr Awstriaid ar y terfyndir Rwssiaidd yn 750.000, o ba rai y mae cyfartaledd mawr yn Hungariaid. Y mae tawelwch yn bod ar faes y rhyfel yn Poland ar hyn o bryd, a thybir fod a wnelo y tywydd rywbeth a. hyn.

I BRWYDR LODZ. i I Yn ol adroddiad gyrhaeddodd Llundain prydnawn dydd Gwener o Petrograd, dy- wedir fod brwydr Lodz ar ben, ac fod y ij fuddugoliaeth wedi troi o du y Rwssiaid, I

AMDDIFF YN1 AD YR AIPHT. I Yn ol adroddiadau yr awyrenwyr Prya- j einig dywedir fod y Tyrciaid wedi encilio o orynys Sinai. Y mae yr anialdir i'r dwyrain o Port Said wedi ei orcliuddio a llifogydd am gylch o amryw filldiroedd. Trwy hyn y mae Port Said wedi ei wneyd yn ddiogel rhag ymosodiad. I

FFRWYDR-BE1R1ANNAU GERMANAIDD. Y mae y Morlys Prydeinig yn cyhoeddi rhybuddion o'r newydd i longau Prydeinig yn ogystal a llongau gwledydd ammhleicl- iol, i'r perwyl fod ffrwydr-beiriannau wedi II eu hau yn helaeth yn y mor, ac y dylid cymmeryd gofal neillduol wrth forio i ac o wahanol gyfeiriadau.

DE WET. I Y newydd diweddaf am De Wet ydyw ei I fa1 wedi ei ddwyn yn ddiogel i Johannes- barg, i arcs dyfarniad yr awdurdodau o bjrhynas iddo. G-

LLWYDDIANT Y CYD-BLEIDIAU YN BELGIUM. i ENNILL SAFLE WRTH YR YSER. [ Dydd LLUN. Ceir newyddion ealonogol ofaes y rhyftl heddyw. Cofnodir amryw weithiedoedd llwyddiannus o du y cyd-bleidiau yn ystod diwedd yr wythnos. Cyhotddwyd yr hyn a ganlyn o Paris dydd Sadwrn I'r gogledd o Lys yr ydym wedi gwneyd cynnydd boddhaol. Darfu i'n gwyr traed, i ar un ymosoliad, gario dwy linell o Trarch- lfosydd. Yr oedd rhan o bentrcf Wieden dreft yn aros yn ein llaw. Yn ffrynt Poesele (hanner ffordd rhwng Dixmude ac Ypres) darfu i ni gymmeryd ar ochr dde y gamlas dy porthwas, ynghylch meddiant pa un yr oedd cryn ddadleu wedi bod am fls. Ceisiodd y gelyn trwy ymosodiad ffyrnig ein gortodi i adael y tir a feddiannwyd, ond ni buont lwydd- iannus. Yn rhanbarth Arras ac yn Champagne y mae tanio parhaus wedi cymmeryd He mewn amryw bwyntiau. Y mae Rheims wedi ei tlianbelenu gyda chryn ffyrnig- rwydd. Y mae amryw ffrwydr-weithfeydd tanddaearol wedi eu dinystrio genym. Yn rhanbarth yr Argonne ceir brwydro poeth. Y mae amryw warchffosydd wedi eu cymmeryd genym, ac amryw wrth-ym- osodiadau wedi eu gorthrechu. Yn Lorraine ac Alsace nid oes dim pwysig i'w adrodd. Dydd S ll cyhoeddwyd yr hyn a ganlyn o Paris:- 'Ddoe, mewn pwynt htb fod neppell o dy y porthwas yn Belgium, meddianniad pa un i adroddwyd ddoe, darfu i'n gynau trymion ddinystrio caerfa fechan German- aidd. Gwnaeth y gelyn ymgais ofer i adfedd- iannn Wiedandreft. Ar y gweddill o'r ffrynt gogleddol y mae tawelwch holiol yn bodoli. Dyma fel y bu hefyd yn rhanbarth yr Aisne. Yn Champagne bu ein gynau trymion yn brysur iawn, a llwyddwyd i dawelu gynau y gelyn. Bu peth cynnydd hefyd yn y rhanbarth o Narennes, lie y cafodd cyflegrau y Germanilid eu tawelu. Ar y gweddill o'r ffrynt nid oes dim neill- duol adrodd.

I Y FRWYDR YN POLAND. I Y BYDDINOEDD WYNEB-YN- I WYNEB. Yn ol yr adroddiadau swyddogol o Rws- sia ceir fod brwydr ffyrnig yn myned yn mlaen yn Poland, yn nghyfeiriad Lowicz, yn r-hanbarth Lodz, ac i'r cyfeiriad gor- llewinol o Piotrkov, Dywedir fod safle y Germaniaid yn ym- i estyn o Kutno i Cracow (125 milldir o hyd). < Y mae y byddinoedd yn ymgasglu at fod wyneb-yn-wyneb a'u gilydd, ac yn ol pob rhagolwg yn awr bydd y frwydr yn tun II ffyrnig a maith yn y rhanbarth eang hwn.

DYCHWELIAD Y BKENIN I LUNDAIN. ANRHYDEDDU BRENIN BELGIUM A I SYR JOHN FRENCH. I Nos Sadwrn dychwelodd y Brenin adref i Lundain, ar ol treulio wythnos yn mysg ei I filwyr ar faes y rhyfel. Talodd Arglwydd Kitchener ymweliad a Phalas Buckingham dydd Sul, a threuliodd gryn amser gyda'r Brenin. I Yn ystod ei ymweliad â Ffraingc bu y Brenin trwy amryw ysbyttai, gan siarad â'r clwyfedigion, talodd ymweliad hefyd a'r corphluoedd ineddygol, a'r pencadlysoedd milwrol mewn gwahanol ranau o'r maes. Hysbysir yn swyddogol ddarfod i'w Fawr- hydi dalu ymweliad a Belgium, a bu yn arolygu adran o fyddin Belgium. Cafodd Brenin gwrol y Belgiaid ei an- rhydeddu ag Urdd y Garter. I Anrhydeddwyd Syr John French, y Maes-lywydd Prydeinig, ag arwydd Urdd Teilyngdod (Order of Merit). Kid oes ond deunaw o bersonau yn dal yr arwydd yma. Yr oedd y diweddar Arglwydd Roberts yn un o honynt. I

LLWYDDIANT Y GYNAY FFRENGIG. I —————— Dydd Mawrth. Cylioeddwyd yr byn a ganlyn o Paris, dydd Llun :— Yn nghymmydogaeth yr Yser. yr ydym 3-ii p,-ii- l iau I i Vl ?i,oso d ar yr ydym vn parliau i ymosod ar yr ychydig warch- Itosydd ag y mae y gplyn yn cu dal ar ochr chwith y gamlas. Nid oes dim neillduol i'w adrodd o ran- Ixirth Armentieres, Arras, yr Oise, yr Aisne, a'r Argonne, rhagor na bod uwchatiaetlx ein hymosodiad yn parliau i gael ei gadw. Yn Champagne y mae cin gynau mawrion wedi cael mantais neillduol ar wahanol adegau ar ynau y gelyn. Nid oes dim newydd i'w adrodd ar y ffrynt dwyreiniol, rhagor na bod y safleoedd yn cael eu dal.' os Lun cyhoeddwyd yr hyn a ganlyn :— Yn Belgium darfu i'r Germaniaid dan- belenu Oostdunkirk, i'r Gorllewin o Nieu- port. Rhwng Bethune a Lens darfu i ni gwbl- hau meddainniad pentref Vermelles a safle Rutoire, i'r dwyrain o ha un yr ydym yn gwylio llinell y ffordd haiarn. Y mae ein byddinopdd wedi gwneyd cyn- nydd boddhaol yn rhanbarth Rouvroye, Par- villers, Le Quesnoy, En Sauterne. Nid oes dim pellach i'w adrodd.'

ERWYDR LODZ. .1 Y GERMANIAID YN HAWLIO I BITDDUGOLIAETH. ci,vn d d irge l i Y ntae crvn ddirgelwch yn bod 0 berth- ynas i'r adroddiadau 0 Pland. Hawlia y Germaniaid eu bod wedi meddiannu Lodz, ac fod y fuddugoliaeth yn y frwydr lion yn eiddo iddynt hwy. Ond nid yw n adrodd- iadau o Petrograd yn cadarnhau hyn. Yn wir, dywed a-hai adroddiadau fod y Ger- maniaid wedi derbyn colledion trymion, ac fod y Rwssiaid wedi c ael goruchafiaeth llethol ar luoedd y Caisar. I Rhaid aros am newyddion peliach cyn y gellir gwyhod yn (Bendant eiddo pwy yw y frwydr hon. < Dywed un adroddia-d fod colledion y Ger- maniaid rhwng y Vistula a'r Warta yn cyr- Ihaedd y fligiwr o 100,000, yn cynnwys Uaddedigion a chlwyfedigion. Dywedir fod nife'r o swyddogion Tyrcaidd wedi eu p-weled yn mysg y milwyr German- aidd. Ymddengys eu bodi wedi bod yn cwyno ir Caisar nad yw yr Almaen yn ctadw ei baddewid i gyflenwi Twrci gyda cliad- ddarpariaethau a gynau.

1 TANIO AR VVALLCOFDY. ) \"11 ystod y tarifcelomi ar Lodz dyweuir i'r J La J.- J'L\o-I. t..l l- -.1.l .J- 1 Germaniaid danio ar wallgofdy ychydig fill- diroedd o'r clref. Pan darawodd y ffrwydr- helenau cvntaf yr adeilad, gwf»lid y gwali- ¡ gofiaid yn neidio with yr ugeiniau y ifeuestri. Cwympodd y muriau, a ucchreu- odd yr adeilad gymmeryd tail. Dywedir i liaws o r trueiiiiaid gael eu IIossivniv\v. Anfonwyd catrawd o wyr traed H\rssJ3.Hlci estyn cynnortiiwy, tra y diangedd v Ger- 1 1 IJ 1 l' '] u j a n i id yn liollol glir o'r lie.

CENADWRI'R BRENIN I'W FILWYR. Y FFORDD 1 Cyn gadael Ffraingc, ar ol had ir viii- weliad a'r milwyr Prydeinig, pfrengig, a Bcigaidd. cyhoeddcdd y Brenin v Genadv.ri a ganlyn ?t ei ii?-yr:— 'Llawenjawnncnyfimiiod Yll hI i ?'pled fy I"YCICt"li ?r E?vyll siii,, fawr wneyd hyn er m?-yncnnUl ychydig broIi?dc/r'tYT.vTd ydychyupi?rwain. .i3u,tsai yn dda siar- ?daphob ?noho'loch.crm'.v?ndad?an iy edmygedd o'r modd !'hag"(?rol -dy('h wedi ymladd ac yn ymladd vn erriyn gelyn nerthol a phenderfynol. Trwy eicli dysgyblaeth' eofndra, a dy- falbarhad, yn cael eich ysbrydoli ^an ys- Trwy cich dysgyb!ac'th? ccfndra, a dv- hryd a?orchfygn] poh catra?vd, vr ydY?h. mdynunig?.pdijatifyuydraddcdindv Fyddin Brydeinig, eithr wedi chwa?cgu gogoniant adnewyddol i'w bancs. Sylw- ?is yn neillduol ar eien ymdda?gos:ad mn- wrol, iachus a Dawen. Nis g-si.'af h:d yn gyfranog yn oiolv treialon, peryglon. a Jhvyodiant, ond galHf eich Sicilian o vrn- ddinedapth l?.'yi'af a diok-'hc?-w.h g\ wlraf iv hunan a'cli eyd-wladwyr. Yi? vilvi-n -vii (Ili]V11 Y!l ('!]I iau dyddiol ar eich ffordd pier i fuddugol- iaeth. (Arwydcwyd George ii. T.,

HENLLAN, GER DINBYCH. PRIODAS YN AWSTRALIA. Brodor 0 Nantglyx YX Gweixvddu. AR y 7fed o Hydref, 1914. unwyd mr>wn glan briodas Mr. Walter Pass, Vwyd lop- c- Tn ngorsaf y fforml habrn, Nathalia. Yictorni, A wstralia, a Miss Isabel Margaret Mo Mur- ray, mercli Mr. Sydney Mc^luriay, mab i'r diweddar Mr. McMui-ray, Tywyho^, Hen- llan. Bu Mr. Sydney McMurray a minnau yn cyd-efrydu am beth amser vii Ninbycli. Ni wyddai y iitill pwy 0p(1(1 y Hall hycl ddydd y briodas. ac mi ellv eh synied am ein hymgom pan ddywedodd un Henllan, a'r llall Nantglyn. Daeth llawer o enwau ar y bwrdd, megys CadwaladrHughes, Glasmcr: Isaac Jones, Cader (i-ii Mrs. McMurray amryw o weithiau yn Cader pan oedd ei cliwaer, Mrs. Jjongton, yn byw yno); Har- rison Jones; y diweddar John Roberts, Fox- hall; a T. J. Williams, Dinbych. a bron na ddvwedwn gant a mil rhagor. Wedi rhoddi ein llathen yn lied dyner ar amryw gallai y naill a'r llall o honom ddywedj-d o vvoelocl caJon 'iNTae lieil wlid fy nlia,t,,i Yn anwyl i mi.' Isaac GLYX Joxkh (Naiitgiyn gynt).

EGLWYS BACH. EISTEDDFOD BETHANIA (M.C.). Cyxxaliwyd yr eisteddfod flynyddol uchod dydd lau diweddaf. ac er i'r anigylchiadau fod yn eithaf anffafriol cafwyd cvfarfod Ilwyad;a-iniis a c-, iystaG"eu- aethau da. Llvwyddwyd cyfarfod y prydnawn gan Mr. David Thomas, cyfreithiwr, L'anrv. st arweiniwyd gan Air. H. E. Hughes, Eg- lwys Bach. Cyfarfod y plant yn. henaf oadd hwn, a dyfarnwyd y gv obrwyon fel y ca.iilvn Unawd ar y berdoneg—las M Af D^.vies. Gwern y bwys 2iJ, Mary Stanley House 3edd, Ceridwen Yv'ynne, Graig. Adroddiad (dan wyth oed)—Ilugliie Wi'- liams, School House, a John Hughes. Pen- y-bryn. yn gyd i add. Unawd (dan ddeg oed)—laf, Esther Owen. Pias drain 2il. Einlyn Ellis, Salem: Hedd. Minnie Williams. Graig. Adroddiad (dan 12eg oecl)-laf, Esther Owen: 2il, Myfanwy Williams, Henefall. Unawd (dan lleg ced)-laf. Ellen Ann Roberts, Pandv: 2il, Enid Mary Roberts. Glan'rafon oedd. Ceridwen Ll. Wynne. Adroddiad (dan 15eg (-)e(i)-laf, Maggie Davies, Llanrwst; 2il, Ellen Ann Roberts. Pandy. Cor plant (dan 15eg oed), Y mae Cyfaill i bluit bychain'—laf, Cor Eglwys Bach (Mr W E Williams). Cofnodiad o bregetliau-laf, David John Jackson, Llan. Her-unawd (dan lGeg oed*, Cartreflaf, Ellen Ann Roberts, Pandy. Adroddiad (dan lSeg oed) Inf, Enid Wynne, Llanrwst: 2il, Ellen Ann Roberts. Cor plant (dan lSeg oed)—laf, Cor Salem (Mr Evy Parry). Arholiad Ysgrytliyrol (dan ddeg oed) — laf, Elias Jackson: 2il, Hughie WiLiams, School House. Arholiad (dan lOeg oe(l) laf, Ada Davies, Polico Station 2il, AYiliie Davies, Police Station; Sydd, David John Jackson. CYFARFOD YR IIWYR, Llywyddwyd gan y Parch. Thomas Jones, B.A., curad ac arweiniwvd gati Mr. R. E. Hugh es. Dyfarnwyd y gwobrwyon 1'el y ean]yn Her-unawd (dan lSeg oed)—laf, Miss Har- riet J Roberts, Glan'rafon. Deuawd (dan lOeg oed)—laf, Ellen Ann Roberts a Gwyneth Owen, Plas drain. Unawd ar y berdoneg—laf, Miss Gwen Archer, Bodnant; 2il, Lillie Jones, Ty gwyn. Unawd soprano, Cartref fy nghalon '— laf, Miss M C Roberts, Pandy. Pedwarawd, Blndeuyn bach wyf fi'—laf. Mr 0 R Owen, Salem, a'i Barti. Unawd tenor—Mr Tegfan Roberts, Llan- degfan. Prif adroddiad—laf, Miss Maggie Davies, Llanrwst. Wythawd (T T B B;, Bedd fy ugbi Bedd fy ngn; r .a d —laf, Mr W Harry Pai ry, Eglwys Bacii, a'i Barti. Her-unawd, 'Abide with me' (Evans)— laf, Mr Tegfan Roberts. Unawd i rai heb ennill 5s yn flaenorol, 'Yr hen gerddor' (Pughe Evans)—laf, Mr David Owen, Llan farm. Unawd baritone, 'Can Llewelyn'—laf, Mr William Williams, Graig. Basged oytatw-ld, Mr John Williiirs. Bryn: bo. Pa?Ll cyui;?y??, 'Y ?c'"? sur' 'T H R(;tL)V:,}'\If' 111;I}(\?;e!' f andy, a'i Barti. Cor cymmysg, 'Disgwyiied Israel' (Jo&of E Jones)—laf, Cor Salem (Mr W Roberts). <"1oi:-u.wyd y cev d doiion gan Mr. G. W. I:'?J\t, (?F(; a'r g:'ái\;r¡, g?a y Pdr:r. -0. G?:?nydd Williams, Roe v.'en.

COEDLLAI. GWAITII SILICAri F.' MAK yr hen waith pviddfeini, Erith, J\ml- y-bodkin, a drowyd yn felin i falu neu 'sillcate/ yn eyebwyn, wcdi bod 'n sefyH I-r?s tua blwyddyn o amser. Os 1wdd yr antui iaeth yn llwyddiannus bydd .hrny 'rn a?oh-?u g-?alth 1 tua Khin K?-n ?Oaino bob]. TREN Y GWEITHWYR. Anfoddliaol yd%*w v newydd fod Cwmni Ffordd Haiarn y 'Great Western' yn bwr- iadu attal y tien hwn, sydd moranhebgorol i we:thwyr yr ardaloedd hjrn. Dyna yr awgrym y maent wedi ei roddi, sydd i gym- meryd He ar ol y Gwyliau. Dim digon o deit'iwyr i dalu ydyw y rbeswin, er fod yna. tua pkedwar ugain YD myned gydag ef bob ? dvd 1. AFTEC7IYD SWYDDOGTON -:I ? ?- 4 1, ?, t-; ?, i EGLWYSIG. Mae l-hai o swycldogion eglwys y Mei'nod- istiaid ("alilnaidd wedi eu goddiweddyd gan v.-aeledd. iMae Mr. Peters wedi ei gaethiwo Nv y-tafcil er's oioser, bellach ond yn dal i fyny yu !tyncd or hy?y. ?!r. H"gh Jone. y Fferm, hefyd, yr?n? '?'(?) n'-?cd i ystAd I1rl :í\ ,:T\'1/jT,1 am ld¡;-t: tyrnad dyddiau einioes. I I, ?-L 1(71 v w Mr. Rogers—ag ?y<?d. hefyd, yn :]' un swyd 1 a? As?ph yn y Demi gynt—sydd -%ve?,i bod yn wael, ond yn ?wc-Haynraddol. Chwith iawn ydyw absennoldeb y hi hyn, mor nodedig yn eu ffyddlondeb a'u ?weith- ?arwch air y tem?a yr hoU eglwys y parch dyfnaf iddynt, a'r cydymdeimiad mwyaf aiynt. | GOHEBTDD.

RIIOSLLANERCHRUGOG A'R CYLCIIOEDD. CASGLIAD MAWR. I PiiYDXAWx Sabbath diweddaf gwnaeth yagol Bethel M.C.), Pongciau, ei ehasgliad iliav, I- blynyddol, jn yd y sicrhawyd y swm anrhydecldus o C2p. D[1. jaw]]. Y FEIBL GYMDEITHAS. .J.. "'4"" i. u.A-À.). Eieni trefnwyd yn ddoeth iawn gyfarfod | blynyddol cingen y Rbos o'r gymdeithas uchod ar y Sabbath, sef y diweddaf. Cyn- 1 nvvcliiolydd y Fam-Gymdeithas vdoedd y | Parch. Owen Mathias, Idanyniynech, a thivfnwyd iddo bregrthu boreu Sabbath yn nghapc-1 y YYcs^-yjiid. Am cbwarter wedi hi trefnwyd cyfarfod cyhoeddus yn y Capc-1 Mawr, o dan lywvdd- isieth v Pavcli. D. Lewis; ac am wyth yn nghapel Seion (B.), Pongciau, o dan yddiaeth y Parch. E. Mitchell, Gwobrwywyd y plant, caed adroddiad arianol, ac anerchiadau grynms gan y Parch. O. Mathias i gynnulliadau lliosog iawn. DARLfTII. Nos Feicher diweddaf bu Pedrog yn tra,- ddodi ei ddarlith boblogaidd, 'Trwy Ddrych Adgof,' yn nghapel Seion (B.), Pongciau. Er fod y ddarlith wedi ei thraddodi yma o'r blaen, a bod y tywydd yn arw ac an- ffafriol iawn, le ddaelh yma dorf fawr ynyliycL a mwynhawyd yr tirawd yn fawr, o b:r:id pwy a. fedrbeidio mwynhau Pedrog pan yn ei afiaotli. Llywyddwyd gan y Parch. E. Mitchell. Eiai yr clw i Mr. E. Jones. Johnson Street, Pongciau.

Dywoclir fad 00O o fargyfreilhwyr wedi yrrsiui;) a'r fyddin, a clieir vrych o lv. C s. yn eu mysg. Dydd Sal yr oedd baban :1r. a Ivlr*. Y\"ins- ten Churchill 311 cael ci fedyddio. Cym- merai y seremoni le yn y critiel dan Dy y CyiTredin. (.weicyddid gan yr Archddiaeou ilijorforce. Dywedir fed carcliaror Prydeinig o'r enw Lonsdale, yn ngwersyll Dobritz, yn- Germani, v. edi ei ddedfrydu i ddeng ml'ynedd 0 car- ehariad am ymosod ar un o .vyddogion v gwersyll. yn awr fod yr aehos o dwy my n yr ysgarlad wocii ei ddarganfod, a-c mac y mater yn cael syhv meddygon a gwyddon- Dr. Mair, meddyg Ysgotaidd. sydd wedi gwneyd y darganfyddiad. Dy-vvodir i awyrenwr ddisgyn n'rwydr- belen ar weithfj gynau fawr Kiupps, perth- ynol i'r Germaniaid yn Essen. Ni ddywed- ir pa faint o ddifrod ivnaed; ac an swyddog- ol yw yr adroddiad. Dywedir fed bywyd yn Paris yn eacl ci adfyr yn ol yn ddvddiol i'r safle yr oedd ynddo cyn toriad y rhyfel ^ilan. Disgwvlir y (Jweinidogion Ffrengig yn ol o Bordeaux yr wythuos hon. Me f n trcngholiad yn AYailasey. dydd Ll.U!, ar gorph g?-rai? oedranus o'r enw Jahukc. pried i Gcrmau, dy?'edid fod ganddi Kir o sonens wedi eu pwytho wrth ci liar- ffedog. Caed symiau era ill o arian yn y ty, a nodau bangc, hefyd. Cynimerai arni ci bed yn tilnwd bob amser, ac ofnni wario ar duirn. Ysgrifena Mrs. Cadogan, priod yr Is-fil- wriad Cadogan, i ddioleli am roddion anfon- wjd iadi a& wasanaetii Bataiiwn lai v Royal Welsh Fusiliers, sydd yn awr yn y fiiyni.. Y mae Mrs. Cadogan wedi derbyn Hyt-hyrnu oddi wrth amryw o'r bechgyn yn dioleii am y rhoddion. "N n 11 ys y 11adon Barrier. Tref'aldwoy' n, y dydd o'r Idaen, cyhnddwyd pedv^ar o fecli- gyn icaaingc erylion—me;bion i ffermwr—o wneyd difrod i ysgol. Bu yr achos o flaen y l'ys Ü, yn flaenorol, a phan ofynwyd iddynt pa ham na wraent ymrestru, atteb- asaiit na wnai eu mham ganiatau iddynt. G oln.: iwyd yr aehos draehefn.

GT?YNEB PRYDFERTH. — Ii Eare!n« Blood il^xturo at gbrio y crosa, a pharo ▼ gwa&d. Y mae yn myned at wraidd T di?g, ym!id -m2ith bob math o p1mpleJ bhi, ysfa, scurvy, p?p.ddyEod, Gwella koi c'Jcluri?u, co?sa? drwg, cryd^ymnjalau, gan &dfer y CTWn. i:w barddwek r&tnriol. 2/6 y hotel gan beb Druggist; 3c. yn chwan- egol i^yda'r r?).? — i!OCH L'AVi^a. ego,, i? yc? a' r r,).?t DA

YR AWSTRIATD YN MEDDIANNU BELGRADE. Yn ol hysbysrwydd o I Amsterdam, dydd Mercher, dywedir fod yr Awstriaid wedi meddiannu Belgrade dydd Mawrth. Ym- ddengys i'r Serbiaid gilio o'r He yn flaenorol i hyny.