Baner ac Amserau Cymru

y METHODISTIAID. DYFFKYN CLWYD. Cynnaliwyd yn y uioes, jiawri,u oeu, i..j- Elywydd, y inarch. J. D. Owen, liodfari. Dechreuwyd y cyfartodydd gan y llarCIlIl. Lewis Owen a D. E. Jenkins. Cadarnnawyd v cofnodion. Daeth i law lythyrau yn eyd- nabod cydvmdeimlad y cyfarlod misol mewn cystudd, ei ddiolcngarwch am wasanaeth, a i benderfyniad partlied deiseb Llanelwy. Hysbyswyd y bydd Capel Co if a Llansamiau yn cael ei agor Mehefin 11, 12, 1914. Craff- er mai Mehenn yw y mis, ac nid Tachwedd, yn ol hysbysrwydd arall a ledaenwyd yn am- ryfus. Ymwelwyr Dosbarth Llansannan eleni ydynt:—Parchn. R. Williams ac R. H. Thomas, Mri. R. M. Roberts, Hwllfordd; Henry Evans, y Wenallt, Tanyfron; Isaac Davies, Tryfan Ueha', Llansannan; John Davies, Tanycreigiau, Llanfair T.H. Caf- wyd eglurhad byr ar berthyna Dr. Eraser a'r Genhadaeth. Pe'nxxlwvd y Parch. Ed. ward Thomas, a Mr. 0. R. Owen, LJ;1T:far D.C., yn gyfarwyddwyr y Genhadaeth mor am y tair blynedd resaf. Kyfibyswyd ddarfod dew is y Mri. Kerfoof Hughes; J. W. RobertA, W. Parry. T. Gratt-on, yn fhf'n- oriaid yn War rep Rood ? chnn e?hvys 1\,1)-1 trecelvn, v M'i. R. E. Roberts. Evan Wil- liams." Robert Hughes. Cadan'hawyd tref1- iad cvfarfod dosbarth Abergele Hr f(A H GaHtmeh-d yn <?it? <=i;.h?th Gyda P?r<?- tatvn (S .), ?i x- Pir-l1-- Dr. T. Jnn?.? Pnrr^. trw* ?'-d-?dpnHtwrIf??!i ag egl?ys bresennoi ei r-f"L Pr?tnfvTi CC.) (3) Fod cais am op. i ei crtrnevd a* Bwyllgor vr A chorion Snesnur. tung nt dreuJ- iau gwasarsaeth finoisrdr: "1 GalUmel^cl a Rhuddlan Aw<;t a Medi. 1913. Hvsbr«wvd fod Prion a'r Glvn vn gqhv Mr. Thomas Williams. Pantglas. Bala, i'w bngpili<~>. Cvf- lwynodd v Pnreh. Edward Thomas, Lla^rhai- adr, ei ymddiiswvddiad fel l.Mirnil Tdarr!m;- ad.r a'r Wern. Yr oedd vn ofid gnnddo ef gymmeryd y cam hwn, gan fod wyth mlyn- edd ei gYAAylltiad a Llanrhniadr wecli bod yr hyfryd o bob tu, ond yr oedd iechvd ei diuln yn galw am symmudiad i ardal fwy manteis- iol iddo. Drwg oedd gan y cyfarfod misol ddeall amgylchiad Mr. Thomas, a dadganwyd gobaith na svmmudid ef y tu allan i derfyn ein cyfarfod misol, ac y caffai werau Rhag- luniaeth arno ef a'i deulu am lawer hlwvdd yn etto. Cadarnhawyd yr ymddi^wydtliad. Daeth cais o Lanrhaiadr a'r Wern am geu- hadau i fyned yno gyda golwg ar gael olyn- ydd i Mr. Thomas. Enwyd i tyned y Parch. J. D. Jones, Gellifor, a Air. Heruy Hughes, Rhewl. Yn wyneb analla Mrs. Howel Gee i wneyd yr hyn ddymunwyd gancldi ynglyi, J & Bazaar WoiveriiAuipLon pasiwyd i 01 yn i Miss Evans Hauitre, Rhutnyn, i wneyd y gwaith. Yr eglwysi nyny 8 d.d yn dymuno cael rhagor o gjiciily tiiyrau y gynmiania j nag a gant. bydded iddynt nysbytm ysgrii- ) enyddion y gwahanol ddcwsbarthiadau o hyny. Derbyniwyd liy«bysrwydd o egiwys I ddarlod i un o'i swyddogion anion iddi ei j ymddiswyddiad, ac iddo gael ei dderbyn. i Cadarnhawyd hyn gan y cyfarfod misol. i Pasiwyd i geisio gan ysgrifenydd pob dos- ) barth fynu gwybod pa niter o gylchlythyiau I Lgymdeithasfa sydd yn eisieu yn mhob lie. Llyfr Tonau nowydd.—Y11 wynel) nad oe-s j awydd cyffredinol i gael un newydd, p.-n- derfynwyd peidio syminud ar hyn o bryd i II gael un. Caed hanes yr achoa dan arwein- iad y Parch. R. Ernest Jones, a Mr. 0. R. j Owen. Tystient i'w hyfrydweb yn y modd- ion, ac yn y gwaith, a da oedd gweled ar- ¡ wyddion o lwydd ar yr achos yn y lie. Di- I olchwyd i'r cyfeillion am arwain, ac enwyd i wneyd yr un gwaith yn y cyfarfod misol ne.saf y Parch. R. H. Thomas, a Mr. T. Pen- nant Williams. Bydd hwnw yn Bodfar., Ebrill 16eg, 1914. Derbynir blaeroriaid yn hwnw, a holir hwy ar Hebreaid ii. Caed an- erchiad gan y Parch. H. M. Roberts, Rhiw, ar 'Athrawiaeth a Buehedd.' Diolchwyd iddo am y modi clir a chywir y rhoddes ef ger bron. Pasiwyd y penderfyniad canlvnoi i'w anfon i'r Prifweinidog, yr Ysgriienydd Cartrefol, Cadeirvdd yr Aelodau Cvmreig, a'r tri aelod dros ranbarth ein cyfarfod mis- ol: 'That this monthly meeting of the Wehii Calvinistic Methodists of the Vale of Chwd desires to acknowledge lvith gratitude the first reading of the Welsh Temperance Bill, introduced by Sir J. Herbert Robert-s, Bart.. prays the Goverrment to grant all necessaj facilities for the further course of the Biii through the House of Commons, and especi- ally urges upon the Welsh MemberR of Par- liament to give the Bill their united and de- termined support.' Hvsbvf-,wyd v cynrelir Cynghrair Eglwysi Rlyvdi! Oogjedu C'ymrn. yn Ninbych Mawrt.h 25, 26, 1914. Gwnae<! yr eglwysi eu rhan i wneyd i'r cvfarfodyd i atteb dvben i'r cvlch. a thalu en ffordd. Y mae yn ddeallodig fod v cyfarfodvdd oil yn gyhoeddus. Galv.yd tylw at y casgliadau -11 yr Achos Dirwe>st.ol. yr Acho«ic-n Rnesrig. Rymmudiad Ymo.^odol. Cnpel Wolverhamp- ton, y Drvsorfa Gynnorthwyol. Dvlai y tri cyntaf fod ii-e,(Ii ellT), ond ymddengys fod amryw leoedd heb ddwvn eu cyfran i ricwn. Nac oexlc-r yn I wv. ITy«by«wyd *cd cyfran y pwvllgor tusg nt gario allan gvn- Uun y GydnabvddiPeth Snbbothol brnn n chael ei gwblhau. Penrxwlwyd y Parch. D. E. Jenkin > yn ysirifenvdd v pwyllgor hw:t. Rhoddwvd awdurtlod i Bwvllgor v T>rysorfn Gynnorthwyol i wnevd drefpi«d"r svdd yn ofvrol i bwrpo, v D'-vporfn. CF 1 WT;1 sylw at vr A rholi;irl Cvfu^d^bol, v rhan a gvnnelir Ebrill 20,!ir> n'r i'r rbai a fwria<3avi sofvl! vr "p'h('¡h'l a-p. for (>'1 henwatt i'r r^Tr'f»nvdd St(n1 /T>r>?vV R Ernest Jones. R^uthvn^ P-rli-n FbHH fifed An-diir,dodwv4 v at- vn:,iT, grrfalwyr lie byddo vmgeiqwyr. Pennrxl rvd y persorfltl nly, 01 1 rmweied a'r cgl-ryri Saesnig, a dwyn adroddiad i'r cyfarfod misol nesafAfonwen Parch. W. E. Roberts, B.A., My." Robert Owen, n.H.; Prestatyn, Dr. Roberts, B.A., Mr. T. Pennant Wil- liams, Dr. T. Jones Parry, M.A., B.D., a Mr. T. D. Jones, U.H. Pasiwyd, ar annog- aeth y Pwyllgor Dirw&st, i anfon at bob egl- \W'S i bisio peiwierfvniad yn g'eh:or-ol i' r Mesur Dirwestol i Gymru.' yr livn in yn -e- bron Tv y CyfFredin, ac a dder- •>vriio<M ei ymmeradwynetb groi. EglurwyJ ¡.:xl y casgliad dirwestol i gael ei dalu, o hyn A llan, i'r trysorydd esirol—Mr. H. Hughes. Rhewl—ac y rhenir ef gan y pwvllgor yn 1 a dderbvnir at (1) y Sasiwn, (2) Cymmati- !t Gwvnedd, (3) Cymmanfa y Sir, (1) tl re.itiaii y gwainh o fewn v cyfarfod misol ri liun. Gan fod hwn yr. drefniad newydd .•'vmunir. nr i'r ddal arno o bv" allan. Rhoddwvd rhybudd o gynnygiad ar > fmrfodydd hwvr gan Mr. Wm. Ellis. Er- wvù y Pa''ch. J. Richards, a Mr. France n;nvel! i fyned i'r Bont.?che! a Chlocaenog, g'.da golwg ar ¡;ael bugail iddynt. Rhodd- v.yd rhybudd y pennodir ymddiriedolwyr ai yr eiddo yn Mheinel yn v cyfarfod misol 11e- Gwnaed colfad am Mr. Samuel Griffiths., Giverni, Derwen, gwr taw el, addfvvyn, a boo: ;>ddi.gaidd ei ysbryd ydoedd ef. Llanwodd le mawr yn eglwys Derwen. Cafodd gystudd hir, ond dioddefodd fel Cristion. Pasiwyd i anfon cydymdeimlad a'i weddw a'i frawd; hefyd, at y Parch. J. H. Davies, Pensarn, aiewn gwaeledd; Mr. Llewel vn Davies. Clavrdduewydd, mewn gwaeledd; Mr. W. Price Jones, Trefnant, mewn gwaeledd; v Parch. E. P. Jones, B.A.. Caerdydd, wedi colli ei fam (gweddw y Parch. Francis- Jones ), y Parch. Evan Jones, Caernarfon, mewn gwneledd Mr. Griffiths, Clocaenog. > edi colli ei briod. Enwyd i bregethu: i'arehn. T. Jones h:11TV. M.A.. Ph.D.. J. i). Jones, H. M. Roberts, Pierce Owen, Ed- ward Thomas, O. Owens. J D. Jones, Ysgrifenydd. Gellifor.

I SIR FKYCHEINIOu. Cynnaliwyd yr uciiod yn Hay, Mawrtii lOteu, 19i4. Llvwyduion, y Parcli. John Da- vies, U.H., a Mr. Tiiomas Thomas, Cray. Dechreuwyd y cyfarfod drwy ddarllen a gweddio. Rhoddtdd y blaenoriaid eu prof- ladavi crefyddol, ac yna cawsum gipdrem ar ystad yr eglvvys yn y lie a'r cylch. Nid yw yr aclios mor flodeuog ag y d-ymunem —anigylcinadau anhawdd eu synimud ar y ff or,(iG. Disgwylir gwawr dyddiau gwell pan y sylweddolir rhyw gynliun er cynnal- itetiiy welj!ltio,(,aetli-,vr hyn sydd anheb- gorol angenrheidiol, cs yw Methodistiaeth i fyw yn y rhanbarthau hyn o'n Tywysog- aeth. Rhoddodd y Parch. Ð. Rees, Llys- en, ei adroddiad o'i ymweliad a'r dos barth. Darllenwyd llythyrau oddi wrth Mr. Jell- kins, Llandrindod, a'r Proffeswr David Jenkins, Aberystwyth, yn cydnabod cydym- deimlad y cyfarfod misol a hwy yn eu gwa- hanol brofediga-ethau. Pasiwyd pleidlais c gydymdeimlad a theulu y dnveddar Mr. R W. Jones, Liverpool. Rhocklodd y Parch W. Jones a-droddiad pwyllgor yr Ysgol Sul. Cymmeradwywyd yr adroddiad a gorphen- \yc1 y trefniadau oedd wecldill yn y cyfarf<Kl misol. Gwnaed ymchwiliad i gadwraeth Dydd yr Arglwydd, ac i ymdaeniad hap- chwareu yn y cylch. Gohd genym fod y dyeithr'iaid sydd yn crwydro drwy ein gwlad gan halogi y Sabbath yn cytinlivi-fti ein pobl ieuaingc i'w hefelyc-hu. Blinder i feddwl ac yshrydpawb sy'n earn eu gwlad a'u Duw ydyw tfyniant hap-chwareuon a llygredig- aethau eraill yn ein tir. Ofer ydyw peu- derfyniadau mewn cwrcld misol a. sasiwn ar y pethau hyn, ac nid oes arweinydd yn ein cyfundeb a fedr gynllunio moddiolt i'w gwrthweit-liio ac agor llwvbr yuiwared i'n cydwladwyr, Mesurau, nid penderfyniad- au, yw eiu hangen. Rhoddodd y Parch. Rees Evans adroddiad o weithrediadau y pwyllgor. sydd yn gwneyd rhagbarotoadau ar gyfer y gymdeithasfa yn Nhrefecca, yr hon a wahodtlir yno yr ail wythnos yn Me- .hefin. Dymunwyd ar i'r eglwysi wneyd casgliadau liael, gan y bydd y treuliau yn drwm iawn a'r eglvvys yn y lie yn wan. Gwneled yr eglwysi gofio llyn, fel y byddo i'r gymdeithasfa gael ei chynnal yn an- rhydeddus. Pasiwyd pleidlais o ddiolch- garweh i Mr. T. R. Williams, Scethrog, am ei rc-dd o ddarn o dir i eglwys Llanfihangel- Nant-Bran. Penderfynwyd" ein bod yn gofyn i'r gymdeithasfa wneyd yr un modd. Hefyd, fed ein diolcligarwch yn cael ei roddi i Mr. a Mrs. Williams, Caerau, am eu rhodd o lestri cymmundeb i eglwys Her- mon. Appwyntiwyd y Parch. W. Jones, Pcntrefelin, a :Mr. D. Owen, Rhiwgoch, i ymweied ag eglwysi Pontfaen, Merthyr Cynog, a Chflpd Isaf, parth gwahoddiad gweinidog; hefyd, y Parch. W. Jones, a Mr. Howell Phillips, Castell Du, i ymweied a'r Trallwiif,iiev,-n pert.hynas i etholiacl blaenoriaid. Cyfnev/idiwyd nodyn am 300p. ar eglwy<j Gwystre, a dinystriwyd yr hen nodyn g.n v cadeirvdd. Gwnaeth Mr, Howell Powell ymchwiliad i feddiannau y cvfundeb yn nghylcli y cyfarfod misol, a chynnygiodd benderfyniad a. fabwysiadwyd yn unfrydor gan y cyfarfod. Ni chaiwyd gaiv o'r Watton ar ran y dvn ieuanse svdd vno yn ymgeisydd, yr ydym yn denly, am y | weinidogaeth. Felly, syrthiodd y cyfan ] allan o sylw. Rhoddwvd tvstiolaeth uchel i gymmcriad prydforth y v Parch. J. R. Evans, B.A., B.D., a'i lafur diflino yn yr ) eglwys, ac yn y cyfarfod misol fel ein hys- tadegydd. Perderfynwyd gyda'r dymun- iadau goreii am ei lwydVliant yn ei faes newydd roddi icldo lythyr trosglwyddiad i gyfarfod misol Dwyrain Morganwg. Llwyddcd etto yn Morganwg fel y llwydd- odd yn Mrycheiniog. Eled uwcb, uwch, yn ngolwg gwlad a Duw. Etholwyd y Parchn. Evan Rowlands a Lewis James, ynghyd a Mr. W. Parry, i'n cvnnrychioli yn ei gyfar- fod sefydlii. Dewiswvd y Parch. J. J. Jones, B.D., yn un o'n cynnrychiolwyr i gymmanfa Mehefin. Appwyntiwyd Mr. Llewelyn Williams, Danycefn, Brecon, a'r Parch. J. J. Jones, B.D., Talgarth, v naill yn drvsorydd a'r llall yn ysgrifenydd, can- mlwyddiant y Parch. D. Morgan, Ysbytty. Hefyd, y Parch. Stephen George, B.A., yn ysgrifenydd, a Mr. John Pierce, Maesllyn, Builth Wells, yn drysorydd y easgliad sirol tuag at y coleg yn Aberystwyth. Dymun- w -(I ar yr eglwysi wnevd eu goreu er llwvddiant yr Athrofa. Siaradodd v Parch. Rees Evans yn hyawdl ar y mater. Awd- mdodwyd yr ysgrifenydd i erchi can copi o'r Blwyddiadur.' Rhoddwyd pleidJais o ddiolchgarwch i Afr. John Pierce, Builth Wells, am ei rcdd 0 lyfr cofnodion i'r cvfar- fod misol. Y cyfarfod misol nesaf vn Pont- faen, Ebríll 21ain a'r 22ain. Bydd cer- bydau yn Cradoc yn cyfarfod a'r gerbydres sydd yno am 11.31 y boreu. PregetWyd gan y Parch. Rees Evans»—L.J. <

BRECHFA. Rhoddodd egIwys Caliin- aidd y lie uchod wledd o de i blant yr Y sgol Sabbothol, ac i lawer o breswylwyr y cylch. Gweinyddwyd yn fedrus wrth y ibyrddau gan y boneddigesau canIynol :-Mrs. Robin- son, Glyn; Mrs. Jones, Ty Mawr; Mrs. Jones, Ynysgriw; Miss Evans, Maesgwyn Miss Jones, Llystyn; a Miss Thomas, Pen- rheol. Ar ol mwynhau o'r te a'r danteitii- ion cyrchwyd i'r addoldy i gynnal cyfarfod cystadleuol. Y u absehnoldeb y llywydd ap- pwyntiedig, yr Henadur J. Thomas, Pen- rhos, Llanfynydd, cymmerwyd awenau'r cyfarfod gan Mr. Robinson, gweinidog y He. Gofalwyd am wr cymmhwys yn ys- grifenydd, yn mherson Mr. S. Jones, Ty'r cae. Cyflawnwyd y gwaith o drysorydd gan Mr. D. Thomas, Pantllyn. Cloriannwyd canu a'r amrywiaeth gan Mr. S. Powel, ys- gol feistr Caio, yr hwn a gyflawncdd ei waith yn feistrolgar, ac i lwyr foddio yr ymgeiswyr a'r gwrandawyr. Trefnwyd v rhaglen fel y canlyn :-Unawd dan ddeg oed- goreu, Miss Isaac, Castle green. Ad- roddiad dan ddeg oed; goreu, Miss Jones, Ty'r cae. Unawd dan. 14eg oed cipiwyd y wobr gan Miss G. Isaac; Castle green. Ad- roddiad dan 14eg oed; 1, Miss E. Jones, Ty'r cae; 2, Miss M. Davies, Llain. Brawddeg ar y gair BMchfa j' daeth llu rt honynt i law, goreu Mr. Jenkins, Cwm. cwta, Abergorlech. Unawd i'r rhai .heb en- nill o'r blaen; ymgeisiodd wyth; goreu, Mr. Jones, Glanrhyd. Unawd soprano, Mrs. Evans, Maesygroes. Atteb wyth gofynind o'r Beibl, Mr. J. Davies, Llaindderwen- llwyd. Unawd baritone, neu contralto. Daeth deg i'r llwyfan, a chanasant yn rhagorol i gyd, ond cafwyd fed Miss Lewis, Llythyrdy, yn rhagori arrynt oil. Am v podwar pennill i'r Garddwrgoreu, Mr. Ben Davies, Penlanfach. Adroddiad agor- ed; ymgeisiodd wyth. ar ol cloriannti, caf- wyd allan fod Miss Phillips, Brvnglas, Caer- fyrddin, yn rhagori arnynt oil, ac iddi hi y dyfarnwyd y gwpan arian. Deuawd, rhanwyd y wobr rhwng Tom Evans, Fsger- fvnwent, ac H. Lewisy Pennhipin, a D. J. Rees, Daren View, ac S. Davies, A ber- goleu. Pedwarawd, pdrti Miss Lewis, Post Office. Araeth, Dyledswydd penau teulu- oedd tuag at yr Ysgol Siil D. J. Waun- lluast, Llanfynydd. Wythawd, cor undeb- ol Brechfa, dan arweiniad Miss Lewis, Post Office. Yna deuwyd at y brif gyetadleu- aeth gorawl; sef, y Cor Meibion. I)anfon- odd tri cor eu henwau i fewn; dyfarnwyd yn oreu cor Brechfa, dan arweiniad S. Jones, Ty'rcae. Erbyn hyn yr oedd y rhaglen wedi Ôyfc:1 i'r terfyn, a thystiolaeth pawb ydoedd fO{) safon y gystadleuaeth wedi codi vn v.wc'i rag y bu er's blytiyddoedd yn y lie hwn.— Lin. -A_

I OREFACH, FELINDRE. A'. ¡ 1 DREFACH, FEUNDRE. A i j CYLCH. i I DIGWYDDIAD CYFFROUS. I I Teu:u Cyfan yn Marw yr un Noswaith. n -n_ Dydd Mercher cyn y diweddaf caed golyg- "l gytfrou-s iawn mewn amaethdy o'r enw iUaenbinewydd, ar y mynydd sydd rliwng piwyf Conwil a phlwyf Cilrhedyn. Yma, a- y dydd uchod, darganfyddwyd yr amaethwr u r wraig, a'r ferch yn farw yn ou gweiy; u. I Enwau y trueiniaid ydynt Jo'n Evars, v iad, 64ain oed; Mary Evans, y fam, 67ain )ed; a Miss Elizabeth Evans, y ferch, 27ain oed. Nid ces yno ddim i dybied fod neb ..edi gwneuthur dim iddynt i achosi 0.1 iiiarwolaeth, Dydd lau, yn ol gorchymyn y trenghol- dd, Mr. T. Walters, Caerfyrddin, gwnaed archwiliad meddygol a.rnynt (post-mortem) j an y Meddvgon Yorath, Cynwil, a Basker, Caerfyrddin. Methwyd darganfod dim ar- aynt yn achosi eu marwolaeth. Yr un nos- • u cynnaliwyd trengholiad arnynt ger bron "Jr. Walters, y trengholydd sirol. Blaenor rheithwyr cedd Mr. Ben Phillips. j Martha Evans, Glanrliyd, Cynwil (iper- thynas a r tenlu), a ddywedai iddi, am nad oedd yn canfod yr- anifeiliaid allan, fel Dr- ferol, anfon ei mab yno ddvdd Mercher, i '.reled beth cedd yr achos. Pan ddychwel- odd dywedodd fod y ci yn cyfarth yn ymyl v drws, ac na chafodd ef un attebiad, er ?ahv. Aeth hi dr<Modd ei hun. Cafcdd rad ) -cdd v drws wedi ei gloi. Wedi methu cr.el '| attebiad, aeth i fyny i'r I!offt, a chanfvdd- odd mewn un ystafell Mr. a Mrs. Evans, v-n gorwedd ochr yn ochr yn v gwely, yn farw, a'r ferch yn gorwedd yn fa rw yn ei gwelv mewn ystafell arall. Ymddangosent fel po i yn cvsgu, a dillal y gwely yn hollol drefnus. Vmddergys fod y teulu yn eredu mown llvs- taii fel meddyginiaeth tuag at anhwvlderau, a byddai yn arfariad ganddynt ei yfed ar j adegau. Mewn attebiad i un o'r rheithwyr, dywed- .yJd y dyst fod y teulu yn achwyn fod y ty vn fyglyd, ac yn achwyn eu bod ar adegau [ b;on methu byw yno, o blegid y mwg n'r ager, am fod y simdde yn ddiffygiol. Y mae hyn yn ddirgelwch,' ebai v trengholvdd, i ais gallaf ei ddeall.' pywedai blaenor v rheithwyr iddo fod yn y ty v diwrnod hwnw, ;t theimlo y mwg a'r ager. Yr oedd vn meddwl fod y rheithwyr oil yn ei ddeall, ac yn ystyried mai eu nivgu a gawsant. Ond In fodd v gallai fod y ferch wedi cael ei I mygu ganddo, nid hawdd ydoedd deall. I Dr. Yorath a hysbysodd nad oeddvnt hwv ] wedi cael dim i'w galluogi i ddvwevd beth oedd achos eu marwolaeth. Ar 01 nrchwilo v gwaed, gellid cael allan ai mygu a wnaeth- ant. Methodd v meddygon. fodd bynag, a chanforl un arwvdd o wenwvniad. 0 blegid na chafwvd tvstiolaeth berdant no eglur beth fil aclios eu marwolaeth. ac "111 tvbiaeth oedd betb fu vr nebrv-. pohir- iwvd v trengholiad hyd -vr ail o Ebrill. er i rrwnevd prawf ar y gwaed, a rhanau o'r OT- iranau mewnol. Yr Ansladd. Dydd Sadwrn diweddaf yr oedd yma olyg- Ia dri-st iawn-teulu cyfan yn cael eu cludo • i'r gladdfa i gapel Bryniwan, lie yr oeddynt wedi bod yn aelodau dros eu hoes. Yr oedd y cynhebrwng yn un lliosog anarferol, a rhai pobl wedi dyfod o bell, o bossibl liaws mawr mewn cydymdeimlad a'r bechgvn a'r merch- I' 0d oedd yn eu galar dwys wrth golli eu hieni a'u chwaer mor sydyn ac eraIH i weled yr hyn na welsant erioed o'r blaen, sef, tair arch yn cael eu cludo ar dair elor. Cludid y fam a'r tad yn mlaenaf yn y cyn- hebrwng, a hynv gan y gwrvwod, a'r merch- ed a'r g?Tasedd yn canlvn. evdag arcli v ferch yn cael ei chludo garddvnt h?r. Yr ?-M svnMit,:eth a difrifn?eh i w?<?d :n ami un oedd yno, ac y mae vr am- f rvlchiad wedi gyru braw drwy y v.lad yn v cvlch yma, a chydymdeimlad ma?r a'r i plant svdd ar ol, sef, dwy ferch ? tbri mab | un o ba rai ?ydd yn Canada. Bydded idd- ( ynt gael neith i ddal y brofedigaeth lem a chwerw, gan ymddiried yn yr Hwn a fedi ysgafnhau eu baich, a gwella y briw.

CYMDEITHAS AMAETHWYR. Ffurfiwyd y gymdeithas uchod (Bull Asso- ciation), yn vsgoldy Felindre, nos Fa wrth, gyda Mr. Evan EV:HS. Ty'r Ion, yn ysgrif- ;?vdd iddi. A'ncan hon yw cael g?'asan- i aeth tnrw i anifeiliaid yr aelodau, o dan drefniad Gv%-ellii.nt lsir{" (Breeding and Stock Development), y Llywodrneth. derfyniad v gymdeithas yw hurio tarw, ce '-id ei brvnu, y flwvddvn hnn. beth bvna? Y- mae amrvw o amaethwvr o bhwfi 1,1."1"- gf'ler a Phenboyr yn aelodau o'r gymdeith- as. "ø ø¥ u

c n p p i r. C YF A RFOD C YST A DLEUOL. Cynnaliwyd y cyfarfod yn Beth- efl (A.), nos Fawrlli. Arweinydd, Mi*. Hum- phreys, Y sa;ol v (lvil-liol-, Pontperthog. Y llvwydd ydoedd y Parch. R. Evans. IVirn- iad cerddoro], Telvro- Mawddwy, gan 3*1 hwn y eafwnl detholiad ar v delyn. Can- wyd pennillion gan Mr. J.' Pngh Jones. Llanymawddwy; JV1 ii. Owen Morris, II Williams, Machynlleth, a Mr. II. Williams. Corris Uchaf. Ennillwyd gwoln-au fel y canl ,,n:- Canii blant.—Ilughie Jones, Foelfriog. Unawd i rai lieb ennill o'r blaen,Miss Ne! Thomas. Corris Uchaf. Canu delyn i rai mewn oed, Mr. H. AYilliams, Corris Uchaf. Unawd soprano, Miss Roberts, Cambergi. Unawd baritone, Mr. ;osiah Jones, AberlTe- fenni. Adroddiad, ?JissGriffiths, Islwvn, a Mr. Ellis Rober ts, -n gyfartal, Crochet Tit' Miss Williams, Llwyngwern. Cvfeiliwyd gan Mr. Maldwyn Jones, Tany- graig. Beirniad yr adrodd, Mr. Henrv -Tones. -Llefen;.

L S TEl. L N E Y 1 ) n E M I, Y 1\1 nWRDD Y GWARCHEIDWAID. Y dydd Gwener cyntaf o'r mis hwn cyn- naliwyd cyfarfod pvthefnosol y bwrdd uchod dati lywyddiaeth Mr. J, Leils, U.H., Meir- os Hall. Yr oedd gweddill yn Haw y trysorydd < 1,;jD2p. 15. 5c., yn dwvn Hog ar y swir uwch law 500p. TaliacÍ-1u. lal-'Ua Mr. itlias Roos, y rlioidweinvdd, yn ystod v pvthefnos, 44 p. 3s. 7c. i 143 o dlodion, a Miss GwladY8 Thomas 47p. 10. j Gi'. i 156 o dlodion. Adrod iiad v Meistr. Cnn-dl'iaid a vffii'eb¿d a'r tv ,r wyth- Crwydriaid a ymwelodd a'r ty yr wyth- nos gvntaf ydoedd 7, a G2 yr wythnos gYfer- .v fiii-ddvn o?i- blaen. Yr?? wyth- jnoslO. a 49 r wythr:cs gTferbynio!  'v n o r blaen. Tlodlon yn y ty, 21, tri vn wan eu medd yliau. Te!erau De,Is Rheidweinydd. hysbysodd y clerc iddo dderbyn Uythyr o attebiad oddi wrth Fwrdd y Llywodraeth Leol, yn caniatau i'r hwrdd dtiewis yn rheid- wemydd y person fyddent yn farnu y mu-, a, eyfaddas i'r swydd. Fod yna cldwv reidwiin- yddes i'w cael yn gwasaiiaethu dan y bwrdd. Pasiwyd fod y person ddewisir i fod yn 25air ced. Cynnygiodd Mrs. Evans, Esgair, fod v person yn Ilwvrymwrthodwr oddi wrth ddi- odnld meddwol, ac attegwyd hi yn gryf gan y Parch. I). Jones. Cvnnvgixvyd gwelliant gan Mr. Ben. Rees. rad <?d hvnv vn ammod ei bennodiad. ? P?'dlei?iodd 12 dros y gwelliant, a naw ?r 's y cynnYl!wd. ——————

I CYNGHOR DOSBARTH. Cadeirvdd, Mr. Ree.s Evans, Crosshands. AdrocJdiad yr /iralygvvr IcchydJf. Hysbysodd yr arolygwr iddo ymweied a' 1-oli ddusbarth brcn i gyd, ac nid oed yna un achos o afiechvd heintus. Ymwelodd a'r manau hyny lie bu y dolur gwddf (y diph- theria), er diheiutio yr adeiladau. Fod o'r enw Cware bark, yn Llandyssul, yn ang- 1; 1 ad das i fyw ynddo, Paeiodd y cvn<noi fod rhybudd vn cael ei anfon i'r preswylydd. Mr J. R. Titus, a'r perchenog, Alr. W. Plygyrhiw. fod y ty i'w gan ar llD- waith. Tal Newyodion. Pasiwyd amryw gynlluniau o dai newydd- ion—un yn Blaeurliyd, Llangeler; un gai. J. Jones. Pencader; hefyd Cnwc, Cenarth— adgyweiriadau. Arolygwr y Ffyrdd. Hysbysodd fod ffordd Pant bach, L lan- I geler, wedi ei hadgyweirio, ond dylai iod riiagox o geryg yn cael eu gosod ami. Amaethwyr heb dari eu Cloddiau. Nid oedd yr amaethwyr, a phobi eraill, oil wedi cydvmiiui iio a'r rh> buudiou rotiuwyd i allan i dori coed eu gwrychoedd a.r ociirau J lf.yrdd y cyngiior. l'asiwyd i rybuddio y cyfi-yw rai, os na byddent yn gwneyd, y c\ nunerid gweithrediadau yn eu iierbyn. Y Torwyr Csryg. Ymddei-gyb fod yna unueb wedi ei wneyd i gau rai or gweitnwyr «ydd yn anfon eu -isiau am dori ceryg, fel na byddai iddynt weithredu dan eu ginda. heb osod rhyw bris arbenig yn saton toil ceryg. Ond ymddeng- j ys iod N-iia un diatziet ddu, ac iddi ddiangc or gorlau, ac yn go:"p am hyny arni, cyn- nygnvyd gwneyd y gwaitn yn riiatach o :3c. y Ilatli. Anfon wyd Uytiivr i'r cynghor n egiuro yr oil ynglyn a'r undeb crybwyllect- ig, a'r hyn cedd yn aciic.s iddynt gynnyg yh is. Pus yr undeb, pe e:n\sai pi gacfw yn mlaen, ydoedd, 4s Dc. Am iddo ef wrthod hyn cyunygiodd eraill am lai na'r hvn oedd ef yn arfer gael. Am yr eglurhad/ a'i fed yn hen weithiwr dan y cynghor, penderfyn- wyd ei fod of yn cael y gwaith, yn hytrach na chefnogi y cynghrair i gcdi y pris. Dciseb. Cyflwynwyd deiseb gan Mr. Ben. Ree-s, ar j ran trigolion plwyf L!ai-fihangei-ar-arth, am gael adgyweirio ychydig ar "y ffordd dros fynydd Brechfa i Per.cader, o Fwlch Mered- ith i High Gate. Pasiwyd i'w rlioddi ar mglen y cyfarfod nesaf Pont Feiin, Cryngag. I Darllenwyd 1 lythyr oddi wrth Mr. D. Wil- liams, Gilwendeg, yn boddloni rhoddi ceryg yn rhad mewn man cyfieus i'r gweithwyr. cludo Yr boll ddefi yddinn tuajr nti mor boll a i_gorsaf Ifcullan, os byddai iddi gael ei had- [ eladu. Pasiwvd i'r arolygwr wnovd adroddiad o ameangyfrif v dranl orbTTi v cvfarfod nesaf. Ffcdd AlSt WmE. Cynnvgiodd Mr. Len. Re01 fod y cyngh-or yn ei chymmervd dro-sodd. Eiliwyd gan Mr. i Jo]in Dnvies, Penl.v? .-♦-Goheb.

SWYDDOGION ADDYSG CYMBEIG MEWN DALFA. I AFREOLEIDD-DRA HONEDIG GYDA CHYFRIFON Y BWRDD CANOLOG C YMREIG. Achoswyd cryn gyffro yn Nghaerdydd dydd lau, pan gyinmerwyd Mr. Ciynant Griffiths, Caerdydd; cyn-glerc y Bwrdd Canolog Cvmreig, i'r ddalfa, a Mr. David Wiliianis, un o'r clercod o dan vrun bwrdd. Am rai wythnosau y mae lhfrau y bwrdd wedi bod dan archwiliad, a dywedirfod yna afreoleidd-dra yn y cyfrifon o tua 2,000p. Cynnaliwyd e-yfiti-f(xlydd arbenig o Bwyll- gor Gweithiol y Bwrdd, dan lywyddiaeth Syr Edward Anwyl, a rhoed y mater yn nwylaw swyddog cyl'reithiol y bwrdd i aros cwblhau yr archwiliad. Dydd lau cafodd y ddau berson a nodwyd eu cyullncrvd i'r ddalfa dan warant. Nos lau drachefn cafodd clere arall ei gymmeryd i'r ddalfa mewn cyssylltiad a'r mater. Dygir v tri ger bron yr ynadon.

f LLANIDLOES. I AHDDANGOSFA GENHADOL. Cynaliwyd arddangosia genhadol dan nawul eglwysi M.C. Llanidloes a'r dos- oanll, yn neuadtt. lsgol Sabbothol Capel tleol Cnina, ar y dyduiau Mercher, lau, a liwener, Mawrth 4ydd, 5ed, a'r 6ed. Yr oedd pwyiigor cryf o gynnrychiolwyr yr eglwysi, dan lywyddiaeth y Parch. J. T. Da- vies, gweinidog eglwys China Street, wedi uod ei- s wytnnosau yn gwrieyd y trefniad- au angenrheidiol. A barn pawb fu yn yr arddangosfa oodd, na welwyd erioed per- tteitniaen trefniadau. Ffodus iawn y bu- wyd yn newisiad y swyddogion. Yn Mr. Lester Mills, ysgolfeistr, a Mr. Llewelyn rnilaps, cyfreithiwr, caed dau ysgrifenydd diguro, ac yn Mr. G. Edmunds, U.H., Dol- enog, cafwyd trysorydd nas gellid ei well. Carwn allu rhoddi enwau'r chwiorydd a'r brodyr ofalent am wahanol ranau'r gwaith, end ofnaf adael allan, gan eu bod yn nifer mor fawr, enw neu enwau rhai fuont ffydd- lawn iawn drwy'r amser. Yn bresennol, am y tri diwrncd, yr oedd v cenhadon a'r cenliadesau sydd a'u henwau'n canlyn- Miss Shoshie Muky Dass, Karimganj Mies A. W. Thomas, Sltillong; Miss E. WilliaI118; I. Sylhet y Parch. T. W. Reese, Gilcliar; y Parcii. R. Jones, Cherra, ynghyd a'r Parch. Dr. Griffiths. Y chwiorydd a'r brodyr byn yr a draddedent anerchiadau yn y gwahanol 'courts,' ac yr oedd yno bedwar 'court' wedi eu trefnu yn hynod swynol a chyfleu»; sef, Court gwastadedd Sylhet,' 4 Court Khasia a Jaintia,' Court Lushai,' a'r Court Meddygol,' ynghyd a'r 4 Zenana^ mewn man amlwg a chyfleus. Yn mhob un o,i- leoiirts' yr oedd nifer fawr o bethau perthynol i'r gwahanol ranau o'r Maea. Cenhadol yn cael eu dangos au Ileglurol. fel mai gydag liawsder y medrai pawb oedd yn bresennol ffurfio syniad am ddull J bob! o fyw ynghyd, a'u harferion cymdeithasol a chrefyddol. Ond heb law hyn yna, yr oedd dau barti o bobl ieuaingc Llanidloes wedi un oedd yn disgrifio 1 Women's work in India;' yn hwn ceul syniad clir iawn am waith ein cenhadeeau yn N I- ysgolion ac yn y Zenana; y llall oedd y 4 Brahman's Marriage;' hwn a ddanghos- ai y creulonderau ynglyn a phriodi plant, ac yr oedd golygfa y weddw fechan eeith- mlwydd oed dan driniaeth greulawn ei mam-yn-nghyfraith yn galonrwygol. Afraid dyweyd fod y ddwy I sketch' yma yn cael- eu gwneyd bron i berffeithrwydd gan y bobl ieuaingc, in character.' wrth gwrs. Tyr- ai'r tyifaoedd i'r lie ddydd ar ol dydd. Yr oedd yn gwlawio'n drwm bob dydd, a di- olcliem am y gwlaw o horwvdd nis gallem dderbyn i fewn i'r neuadd un yn chwaneg, nag oedd yno. 0 gymmaint ag wyth a naw milldir tyrai'r bobl, a llawer o'r un ribal yno bob dydd, ac yn cyfaddef nas gallent gadw oddi yno. Cafwyd, hefyd, un noson gan Gor Caersws ddatganiad tlws o'r ?';i stess of India.' \r oedd, hefyd, Barti Meibion dan arweiniad Mr. Vincent George, ynghyd a chor cymmvsg dan ar- weiniad Mr. J). T. Morgan, yn cymmeryd rhan. Dy<ldiau adawant eu hoi ar y gym- mydogaeth hon oedd dyddiau'r arddangos- fa. uwoisom ddynion cryfion yn wylo fel plant pan yr oedd y bobl ieuaingc ar y llwyfan yn dangos arferion cymdeithasol i.. b cr g,eL,)m y bydd y gwaith cen- hadol ynghyd a chrefydd Crist ar eu hen- ulll yn iavvr o'r ardtiangosfa. A gor wyd yr arddangosfa bob dydd am 2.30 o'r gloch, fel y canlYll :-Y dydd cyntaf, cadeirydd, y Parch. Owen Prys, M.A., Aberystwyth. Darlien a gweddio, y Parch. J. T. Davies. Cylioe' Id 'r arddangosfa yn agored, Mrs. Lloyd Jones, Llanuinam. Can gan Mrs. W, Dakin. Yr ail ddydd, yn wynebanallu Mr. R. Jones, U.H., Pendinas, i fod yn bresennol, cymmerwyd y gadair gan v Parch. J. T. Davies. Darllenwyd a gweddi- wyd gan y Parch. R. Jones, M.A., Llandi- nam, a chyhoeddwyd yr arddangosfa yn agored gan Mrs. G. Edmunds, Dolenog. Can gan Miss Ethel Owen. Y trydydd dydd cymmerwyd y gadair gan v Parch. E. Parry, M.A., Drenewydd. Darllenwyd a gweddiwyd gan y Parch. Fred. Davies, Machynlleth; cyhoeddwyd yr arddangosfa yn agored gan Miss Jones, Ellesmere, Rock Ferry. Caed can gan Mr. Chapman. Dylasem ddyweyd gair, hefyd, am y stalls i werthu nwyddau oedd yno. Y ■ ■ o.k Stall' yn ngofal Mrs. Edmunds, Mrs. R. Daries, a Mrs. J. T. Daviea, ynghyd a llu o chwiorydd ffyddlawn. Pro- duce Stall,' yn ngofal Mrs. W. G. Jones, Miss Evans, Gwererin, a Mrs. Morgan, Cefn Mawr, &e. 'Toilet Accessories Stall, Miss iiitiiel Owen, Miss Phillips, &c. Re- freshment Department,' dan ofal Mrs. Evan Williams a Miss Francis, a llu mawr o chwiorydd gofalus am ddigonedd o lun- iaeth blasus i bawb. Yr oedd un brawd; sef, Mr. Jerman,. Hafofyddgar, wedi rhoddi dafad ddu yn rhodd, a dygwyd hi i'r ystafell, a gwerthwyd hi yno, a phrynwyd hi gan Mr. E. Hamer, U.H., am ddeg swllt ar hugain. Tystiolaeth ysgrifenydd ein Cenhadaeth Dramor, yr hwn oedd yn bres- ennoi, ydoedd, fod yr arddangosfa yn ar- dderchog yn mhob ystyr. Gwerthwyd Uyfr- au yno, hefyd-llyfrau ar y gwaith cenhad- ol, bid siwr; o dan ofal y Parchn. E. Evans, W. G. Jones, ac R. Davies, B.A., yr oed4 v rhan hon. Ac er mai chwe cheiniog delid am fyned i mewn, a thair ceiniog i blent etto disgwylir y bydd yr elw yn cYrE;?da rhywle rhwng cant a chant a banner o bun- noedd. A yr eliv at yr ysbytty newydd, adeiledir yn Shiilong, Bryniau Cassia. ^ni-ch ieuargc o'r enw Miss Francis, 0 Lan- idloes, yr hon oedd bresennoi yn yr ar. ddangosfa yn Liverpool, yr ydym y? ddv- ledus am ddygiad yr arddangosfa ■ T hen. Hi gynneuodd V tan.— ?.i i