Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
12 articles on this Page
Hide Articles List
12 articles on this Page
CYMMANFA DDIRWESTOL CWYNEDD—…
News
Cite
Share
CYMMANFA DDIRWESTOL CWYNEDD— YR ARHOLIAD DIRWESTOL BLYNYDDOL. Foneddigion, Byddai yn ddiolchgar os caniatewcli imi hysbysu Dirwestwyr ac Arweinwyr y Go- o beifchluoedd yn Ngogledd Cymru y cynnelir yr Arholiad Dirwestol eleni ar nos Wener, yr 22ain o Fai. Bydd yn dda genyf anfon copi o'r Testvnau a'r Rheolau i unrhyw gyfeiriad. Yr eiddoch, tvc., J. GLYN DA VIES Ys-rifeiiyad. Church Streeti Rhyl.
V DEI8EBAU 1 YMNEILLDUOL.'
News
Cite
Share
V DEI8EBAU 1 YMNEILLDUOL.' Foneddigion, Y mae ystryw y blaid Eglwysig gyda f deisebau a'r petisiwnau Ymneillduoi' yn debyg iawn i'r deisebau a tfurfir weithiau pan fyddo llofruddion wedi eu collfarnu. Ffurfiwyd un felly o blaid Crippen. Dyma'r ymgais olaf wneir ar ran bywyd y truein- jaid hyny. Y mae dydd trangc Eglwys Sefydledig- vn ei pherthynas a'r Wladwriaeth-yn agos- hau, a ffurfir deisebau gyda phob brys, a defnyddir pob math o ystrywiau er cael gan diaefun' 3ddir I Va nN,3,ddo, a'r eyfan et- ecisio bobl i'w harwyddo, a'r cyfan or ceisio attal i Gymru gael ei hiawndernu a, chyd- raddoldeb crefycldol. Heddyw, ceir esgob Llanelwy ao arweinwyr Eglwysig ofraill, yn bendithio I Ymneilldiiiwyr' am eu cynnorth- wy. • Ar adegau eraill, edrychid arnynt fel ^chismaticiaid.' I Pfois olaf (last ditch), yr esgobion yn y symmudiad diweddaf, ao ni raid ofni na brawychu rhagddynt. Trwy y balot a'r Senedd y mae Cymru wedi rhoddi ei barn, ac nid trwy betisiwna an- nheilwng a thwyllodrus. Yr eiciaocn, PLWYFOLYN.
V DErSEBWYR ECLWYSIC. i
News
Cite
Share
V DErSEBWYR ECLWYSIC. Foneddigion, Y mae esgobaeth Llanelwy wedi myned yn air teuluaidd trwy Gymru ynglyn a'r ddeiseb yn enw Ymneillduvvyr yr esgobaeth. Mae pethau rhyfedd, hefyd, yn myned yn mlaen yn esgobaeth Ty Ddewi. Clywsom yr hanes canlynol am ficer plwyf neillduol. Galwodd y gwr parchedig mewn ffermdy yn ei-blwyf. Y teulu yn perthyn i enwad parchua y Methodistiaid Calnnaidd. p&rchedi'y mae y bachgen bach,' ebe'r gwr 8ut p&rched?k. 0, yn well, diolch i chwi, Mr. Ewch i mewn i'r ty.' Heb fed yn hir ?th? y ffermwr i mown, ac yn fuan dyma y gwr parchedig yn tynu allan bapur, ac yn gofyn i'r ffermwr osod ei enw wrtho. 4 Wei,' ebe'r fiermwr, beth ydyw ?' nid yw o ddim pwys. Gwnewch. Pob peth ydych wedi ei ofyn genyf yr wyf wedi ei wneyd i chwi.' 'Wel, wir, Mr. nid ydwyf wedi I Wel, ivir, Mr. 11 gofyn am un gymmwynas erioed genych, a'r ffermwr yr holl amser yn cadw ei lygad ar y papur oedd ar y bwrdd a liaw y Parch- edig ynglyn ag er. Gwel ef mai deiseb yn enw Ymneillduwyr ei hlwyf ydoedd, yn er. byn Dadwaddoliad yr Eglwys. Gwelodd y Parchedig fod y ffermwr yn darllen, ac yn deall beth ydoedd. Dyma. efe mewn nwyd wyllt yn dyweyd, 4 Os na osodwch eich enw wrtho, ni chewch ei ddarUen.' Daeth i wrtho, i?r ty fel oen bach dimwed, ond aeth mewn allan fel llew. Tebyg nad yw liyn ond un o lawer yr un fath. Byddai yn anhawdd genyf gredu'r peth; ond, gan fy mod mewn safle i adnabod yr amgykhiadau a'r personau, yr wyf yn gallu eredu vn rhwvdd iawn. GOHEBYDD. I
V DEI8EBWYR 'YMNEILLDUOL.…
News
Cite
Share
V DEI8EBWYR 'YMNEILLDUOL. Foneddiaion, 2I odd Mr. W. Jones, Pcnporchdl, ei wedi bod am oes hir yn Fethodist CalRnaidd. Yn mha 10, tybed, y bu cf yn aelod gyda'r Methodistiaid yn ystod ei bir oes? Y mae y rhai a'i hadwaenant oreu yn methu cotio iddo fod yn aelod. Gwir a ddywedodd iddo roddi cynnorthwy sylweddol tuag at adeiladu ysgoldy y Meth- odistiaid yn y Groesffordd, ac y mae 1 lawer 0 ddiolch yn ddyledus iddo am ei wasaru aeth; ond nid yw hyny yn profi ei Fethotl- istiaeth. Bu i Fethodistiaid, ac eraill, fod yn gynnorthwy i adeiladu ac adgyweirio capelau i enwadau nad oeddynt yn perthyn idaynt, ond nid oedd hyny yn eu gwneyd yn aelodau o'r cyfryw enwadau, ond yn dangos eu bod yn caru eu cyd-Gristionogion. Gwneir hefyd, gymmwynasau cyffelyb mewn llawer cylch. Y mae cryn niter yn •oofio am y Sul a nodwyd flynyddoedd yn ol i gael cyfrif o'r rhai oeddynt Eglwyswyr, a'r rhai oeddynt Ymneillduwyr. Beth ddy- wedai Mr. Jones pe dywedid mai i eglwys H?nllan yT aeth ef i gael ei gyfnf yr adeg hono ac nid i gapel Ymneillduol? Cyfrif- ir Mr. Jones yn ddyn cymmwynasgar a .charedig yn ei gymmydogaeth, ac ni buasai i'w gyd-blwyfohon ei wrthod fel eu cyn- nrychiolydd ar Fwrdd y Gwarcheidwaid, ac ni buaSai raid iddo fyncd i adran arall er mwyn cael ei ethol ar y. Cynghor Sirol t oni baa am ei Doriaeth eithafol. Pan y bydd .,e,isiou pleidlais i roddi rhai mown gwahan- 01 ewyddi, bydd gobaith cryf am gael ei bleidlais ef o blaid y Tori. Pan oedd y Parch. D. D. Richards, Nantglyn, yn rhoi ei Ie i fyny ar bwyllgor ynglyn ag addysg v sir, cynnygiwyd a chefnogwyd aelod Rhydd- -frydig o'r un gymmydogaeth i lanw ei le-yr hyn oedd yn hollol naturiol; ond gwrthwyn- e.bodd Mr. Jones, trwy gynnyg Rheithor Dinbych, yr hwu, debyg, sydd yn Don ac fe'i cefnogwyd gan Dori ai-all. Digwyddiad di- weddar yw hyn. Dywedodd ef ci fod yn un o'r rhai cyntaf i gychwyn y gwrthwynebiad (protest), a'i fod wedi dwvn y ddeiseb o -amgylch, a bod y rhai a'i llawnododd wedi gwneyd hyny gyda'r rhwyddineb mwyaf. Gwybydder fod ammheuaeth a oedd y mwy- afrif o honynt yn deall beth oedd cynnwys y ddeiseb. Ceir enghreifftiau o leoedd emilI, bod llawer wedi aTwyddo 0 dan gam. argraph hollol-ceir dadguddio hyn yn yr adeg briodol. Dywedodd. hetyd, pe buas- ai ganddo elwaneg o amser y buas-ii llqw. ••ey eraill wedi rhoddi eu henvyau. S:-ndod I BUt v gallodd ef wybod en meddvliau os nad -oe d cT garddo ef amser i alw gyda hwy i ar- wyddo eu henwau ? A yw y trydan di-wif raii yn el ardal ef? Dywedodd Mr. R. Roes, ei fod ef wedi ytnuno a'r dei??b^,yr flrn JtlHl oedd ef yn ffafriol i wneyd dim a fuasai yn niweidio yr Eglwys. Ac ar yr un pryd dywedodd bod ei gymmydogion wedi arfe-r bod yn gryfion o blaid Dadgysylltiad a Dadwaddoliad, ond eu bod yr adeg hono yn disgwyl y buasai y degwm yn cael ei ddiddymu. Wel, wel, beth yw ystyr geiriau fel yna? Nid oes ystyr kldynt, ond yn unig y buasai Mr. Rees, a'i gymmydogion, yn fotldlawn myned a'r degwm oddi ar yr Eglwys, os buasai y ■ fantais o hyny yn cael ei roddi yn llogellau yr amaethwyr trwy ddiddymu y degwm ac felly, yn foddlawn i robio yr Eglwys os byddai hyny yn fantais iddynt hwy. Hawyr bach, beth etto Daeth un arall o'r frawd- oliaeth yn mlaen gan ddadgan ei fod ef yn hen ddyn. Chwareu teg, beth bynag, i hen ddyn, dylid parclm henaint. Dywedodd ef ei fod wedi bod ar un adeg yn Rhyddfryd- wr. I Yr ciddoch, I HEN FUG AIL.
I DEISEB ESCOBAETH LLANELWY.…
News
Cite
Share
I DEISEB ESCOBAETH LLANELWY. I Foneddigion, I Fel y gwyddoch fod dwy ochr i bob cwest- iwv oc l ir i I)ob cii-est- iwn, ac felly i'r cwestiwn hwn. Yr wyf yn I hen dderbyniwr o'r Faner,' a'i harwyddair ydyw, R-hvdd i bob dyn ei farn, a phob barn ei llafar. Felly, yn fy myw nis gallaf ddeall pa, ham y goddefir i un adran Ym-; neillduol y rhvddid o ymosod mo-r ddi-radd- iol ar ddosbarth arall nas gallant gyd-olygu f a hwy o barthed i Fesur y Dadsefydliad. Ai teg ydyw rhestru y rhai a lawnodasant y ddeiseb yn mysg y gwahangleifion.' At- tolwg, beth achosodd i'r hen dadau Ymnoill- j duol encilio o'r Eglwys ? Ai am fod ganddi; ei gwaddoliadau dan amddiffyniad y gyf- { faith? Fe wyr pob un cyfarwydd yn ivalian- ol, a gwyddant, befyd, fod gan yr hen dad. au hyny barch ac ymlyniad calon i'r hen eefydiiad tra buont fyw. Felly, fel Yrm- j neillduwr a Rhyddfrydwr a lawnododd y ddeiseb o dan argyhoeddiad diragrith mai | anffawd i lwyddiant crefydd yn Nghymru fydd mesur y dadwaddoliad, hoffwn wybod, s ar safon Cristionogaeth, beth wnaethum yn groes i bob dyn ei farn, a phob barn ei i llafar?' Yn sicr, pan nas gall Ymneilldu- wyr gyd-olygu ag eraill ar faterion gwleid- yddol, nid teg eu galw yn ddynion difarn, cynffonwyr, a bradychwyr,' a llawer o derm- au cyffelyb; a meiddiaf ddyweyd na wna ceisio pardduo dynion a wnacth gymmaint o wasanaeth i Ymneillduaeth chwanegu un cuf-ydd at faintioli Ymneillduaeth yn Nghymru; ac fel un a lawnododd y ddeiseb heb un math o gymmhelliad gan eraiU. nid oes arnaf gywilydd o hyny, ac yr wyf yn cyfrif fy hunan yn Ymneillduwr mor gyd- wybodol a'r rhai sydd yn dawnsio o flaen tabyrddau y Pharmeaid. Bydded i weith- wyr Cymru a phawb eraill a wel drwg yn dvfod ddvggu vr ben wood; lionci, Gwared ni, Arglwydd daionns, oddi wrth bob dallineb calon, oddi wrth falchder a gwag ogoniant a ffug-sancteiddrwydd, oddi wrth genfigen, dveasedd, a bwriad drwg, a phob anghariadoldeb.' Yr eiddoch, yn ngwyncib haul, llygad goleuni, TIN ARWYDDODD Y DDEISEB. I
IADDYSC ECLWYSIC YN YR YSCOLIONI…
Detailed Lists, Results and Guides
Cite
Share
ADDYSC ECLWYSIC YN YR YSCOLION I ELFENOL. Foneddigion, A fydd well mor garedig a rhoddi ychydig o le yn eich newyddiadur gwerthfawr yr wythnos hon er mwyn tynu sylw eich dar- llenwyr at hwngc sydd yn bwysig iawn i ni fel Ymneillduwyr. Y mno Eglwys Loegr yn Nghymru yn ystod y blynyddoedd di- weddat wedi ymddwyn mor feiddgar & gor- mesol tuag atom, ac yn myned yn fwy fwy felly, nes y mae'r amser yn llawn addfed i ni sefyll ar ein traed, ac i hawlio'r breint- iau sydd genym eisoes, lhacr iddynt litdiro o'n dwylaw. Y pwngc yr wyf am dynu sylw ato yn awr yw addysg grefyddol Eglwysig yn yr Ys- golion Elfenol. Y mae miloedd ar filoed4 o blant Ymneillduwyr yn mynychu ysgolion Eglwys Loegr yn Nghymru, am y lheswm nad oes ganddynt yr un ysgol arall yn yr ardal. Y mae IIawer o'r addysg grefyddol lion yn hollol groes i'n daliadau ni fel Ym- neillduwyr. Cymmerer a ganlvn fel eng- liraiff t:- 1. Nid yw plentyn yn Gristion heb cael ei fedyddio yn ol trefn yr Eglwys; felly nid yw Ymneillduwyr yn Gristionogion o gwbl. 2. Teyrnas nefoedd yw yr Eglwys, a'r unig wir Eglwys yw yr Eglwys Gatholig— wech ei sylfaenu gan yr apostolion, ac yn awr sydd dan fugeiliaeth eu holynwyr, y parsoniaid. 3. Ar ol marw nid oes neb yn myned yn uniongyrchol i'r nefoedd, nac i uffern, ond i 'Hades' (neu Baradwys), lie y maent yn II aros tan ddydd y farn. 4. Y mae pechod g^Teiddiol yu c?pl ei I faddeu yn y weithred o fed yd d, a phechod gweithredol yn ngweinyddiad Swper yr yn iigwein Arglwyd(l. 5. Y mae gan offeiriad aHu i faddeu pcph- odau (gwel Trefn Ordeinio Offeiriadon yn | Llvfr Gweddi Gyffredin). Nid yw yr ucliod ond ychydig o'r pethau i cyfeiliornus sydd yn cael eu dysgu i'n plant yn vr ysgolion hyn, fel yr wyf yn gwybod, ? gan fy mod yn Hygad-dyst o honvnt mcwn ?awer o'r ysgolion yn Ngogledd Cymru. Onid yw yn syn fod Ymneillduwyr yn godd- ef i'w plant cael eu cam-ddysgu felly, ac etto, y mae ganddynt hawl i roddi terfyn ar y cwbl ar y cyfryw amser. A ydynt yn ddifater beth fydd eu plant yn ddysgu? Neu, ynteu, a ydynt yn ofni digio'r parson neu y meistr-tir? 03 felly, a ydyw ysbryd gwroniaid y ffydd yn N?hymru wedi dar- fod? Yn gymmaint a hod yr Eglwys yn i brysur iawn yn y dvddiau presennol yn ceisio tynu y dosharth gwanaf o'r Ymnei!I- duwyr oddi wrth lwyhr dyledswvdd, ac i fradychu eu crefydd, hnlded i ni svdd vn y mwyafrif fod yn ffyddlawn i'n hegwydd- orion. A gaf fi, felly, appelio, drwy eichl colofn- au at weinidogimi, blaenoriaid, diaconiaid. ac 4praill, drwy RVMTII i dowvn y cwestiwn geT bron eu heglwvsi yn (]dioed, ac i wnevd trefniad i bob Ymneilkluwr sydd ganddo blerityn mewn Ysgol Eelwysig, ddanfon rhy- budd fel a ganlyn i Brif Athraw yr ysgol (nid i'r 'Managers. j Sir (or Madam).—I hereby give you j notice that I withdraw my child (or child- ren) from religious instruction in your school from this date. Signed, this day of ]914. i.I. Parent. Address I Ar ol derbyn y rhybudd hwn y mae yn rhaid i'r athraw fynegi yn Admission Re- gistc-r yr yqgol fod y plent'yn wedi 00 el ei dynu oddi wrth yr addysg grefyddol, ac y mae yn rhaid iddo, hefyd drefnu i'r plentyn (neu blant), cael addysg fydol yn lie vr nddsg grefyddol. Os bx-dd y rliybudd yn cael ei ddiystyru gnn awdurdodau yr ysgol, bydd yr ysgol mewn perygl o goll I 'I- 'grant' o'r Llywodraeth. Hefyd, rid oes raid i unrhyw blentyn fynychu'r ysgol ar ddiwrnod yr arholiad Eglwysig. Nid yw y registers i gael eu marcio ar y diwrnod hwnw, ac y mae yn hollol wirfoddol i'r plant fod yn bresennol neu beidio. Os bydd plant Ymneillduwyr yn bresennol, y maent yn cael eu cyfrif feI plant yr Eglwys yn y cyfrifon. Feily yr wyf yn gobeit-hio y bydd i bob Ymneillduwr wneyd ei ddyledswydd tuag ato ei hun a'i blant, gan beidio eu danfon i'r arholiad o hyn allan. Y mae'r EgIwys wedi llwyddo digon eisoes ar lacni a difaterwch YmneillduwjT heb i ni bar- hau i roddi chwaneg o gyfleusdra iddi etto. Carwn weled yr awgrymiadau lichod yn cael eu cario allan yn mhob rhan o Gvmru ar. neu yn erbyn, rhyw ddyddiad neillduol, sef (dyweder), deehreu mis Mai nesaf, Gyda phob diolch i chwi foneddigion. Yr eiddoch, HAFREN. Y Ddinas Henafol, Maldwyn.
.I ' H. R. N.' AC EISTEDDFOD…
News
Cite
Share
H. R. N.' AC EISTEDDFOD NANTCLYN. 1 oneddigion, Ychydig amser yn 01 anfonais lythyr yn gofyn am eglurhad ar helyrit yr englynion, naill ai gan y beirniad, neu gan bwvilgor yr eisteddfod. Yn y Faucr ddiweddaf y mae gan un H. H. N.' lythyr, yn yr hwn y dywed fel hyn :—' Ond sylwais fod un sydd yn galw ei hun ar yr enw Pahvr' wedi cyfeirio at bwyllgor yr eisteddfod, gan awgrymu iddynt ddadgan eu barn ar yr hyn yr yniboena ef, ac arall, o'i horwydd. Gallaf ei jcrhau nad oes gan y pwyllgor ddim oil i wneyd a'r camwri, os oes camwri yn ÙDd.' Ai nid pwyllgor yr eisteddfod a gyflogodd y beirniad, a. phwy pedd yn talu iddo am ei waith ond y pwyllgor, ac felly, yr oedd yn was i'r pwyllgor. Pe buasai y pwyllgor yn bwyllgor y bel droed buasem vn cael aHc-b- iad ryw ifordd neu gilydd; Y peth lleiaf allai pwyllgor Nantglyn wneyd ocdd atteb. A phwy ydyw H. R. N.' i ddy weyd 'nad oes gan y pwyllgor ddim oil i wneyd a'r cam- wri?' Os oes camwri yn hod,' meddai H. R. N.' Y mae yn rhaid fed hwn yn ddwl iawn os ydyw wedi darllen yr boll Iythyrau, ae heb ddeall beth yw y camwri. Dywed fod yddau frawd wedi derbyn eu gwobr, y mae pawb yn gwybod hyny, nid dyna'r cwestiwn o gwbl. Dywed H. R. N.— A chredaf, hefyd, am Mr. Williams hyd y mae genyf adnabyddiaeth o hono, mai boneddwr glluog ydyw, diduedd, a diym- hongar, gormod felly, mi gredaf.' Pwy ydyw y Mr. Williams yma, nis gv. n, ac i ba beth y llusgir ei enw i mewn. Ni ddywedir ai efe oedd yr ysgrirenydd, trys- orydd, ai beth ydoedd. Os mai cfo ydoedd y trysorydd, ai am <lalu i'r ddau englynwr yr oedd yn foneddwr galluog? Galluog mewn beth, tybed? Os fel y mae H. R. N.' yn mesur galln, druan o hono, 'does ganddo ef ddim digon o allu ei hun i weled y camwri etto. Dywed etto Ac fe allai mai nid un ydyw ef i ymwneyd ag ef ar dudalenau'r 'Faner.' Pwy ydyw yr ef tybed? Ai y Mr. Williams v mao wedi ei lusgo i mewn yn ddiachos, ai bwy? Hwyrach y byddai yn well myned a'r 'cf' i Dv y Cyffredin, neu drin ei aehos yn y twli liudw lliag i u( l w 1-liag i neb ei glywed. Dywed H. R. N.' cito:- Ac os dymuna awdwyr y Uythyrau dan sylw gael rhvw eglurhad pellach gan Llew Meirion, buaswn yn eu cynghori hwynt i ymofyn ag of yn bprspnoL" Ai tybed mai yn ol ei farn gul of y mae pobl yn myned i weithredu. A ydyw of y fath awdurdod, tybed, fel ag i ddisgwyl i rai fyned nto i ofvn ei farn. Byddai yn well o lawer iddo feindio ci fusnes ei hun yn y dyfodol, ac os bydd arno awydd ys- grifcnu i'r Faner etto, traethcd ar ryw- beth y mae yn ei ddeall, a pheidicd a 1 lusgo enwau pobl yn ddiachos i mown. Y, lciwyf I I. PALWR.
ENCLYNION EISTEDDFOD NANTCLYN.
News
Cite
Share
ENCLYNION EISTEDDFOD NANTCLYN. r oneddigion, Nid pwysigrwydd llcol yn unig a berthyn i'r uchod, a diolchaf i cinvi am ychydig o oi'od y 'Faner' i'r cyfryw ojiebwyr sydd yn ccisio chwynu annhegwch o faes cystadl- i cuaeth eisteddfodol. Diolch i ehwi, hefyd, am gylioeddi cyfansoddiadau buddugol a beirniadacthau o dro i dro, o blegid, trwy hyn caiff y wlad weled pa fatb glorianau a arferir i bwyso cynnyrchion meddyliol. Dangoswyd eisoes fod camfarnu wedi bod ar yr englynion yn yr eisteddfod uchod ac y dylai rhywbeth gael ei wncyd i unioni y cam, a phwy ond y pwyllgor a ddyIai wneyd hyny i ennill ymddiriedaeth cyst adieu wyr gogyfer a'u h eisteddfod a u yn y dyfodol. Synais weled lythyr H. R. N. yn y Faner yn sicriiau nad oes gan y pwyllgor ddim i wneyd a'r camwri;' ac er hyny, dywed ei fod mor eiddigeddus a neh dros gyfiawn- del' Credaf mai vsbwriel ffugiol yw ei holl eiddigedd, gan ei fod yn ccisio rhyddhau y pwyllgor o'u cyfrifoldeb, o blegid hwy sydd i ysgogi yn yr achos hwn. Wele un o ammodau yr eisteddfod, Ni wobrwyir neb heb wir deilyngdod,' a sylwer fod ynddi cir- iau o arbenigrwydd anarferol. Haeraf y dylai'r pwyllgor sefyll wrth yr ammod uohod, neu ei dileu oddi ar eu rhagleui; ac Yn yr achos dan 6ylw, nid oes deilyngdod o gwbl mewn cyfansoddiad nad yw yn cyn- nwys nemor fwy o'r testyn nag, a wna post  ?mae pe?dair llidiart o deimlad, a phan y mae pedair llinell allan o wyth mewn dau englyn yn hollol groe-g i reolau barddoniaeth gaetli. Dywedodd Llew Meirion fel hyn yn ei feirn- iadaeth ar gyfanscddiad un ymgeisydd, sef, Bi,igivN-n Yniboeiied l yn y gair a'j athr- awiaeth yn ol I Ysgol Farddol Dafwld Mor- ganwg.' Pa ham na fuasai yn dyweyd wrth re ta pliorol -r iin f,-itli Tvbiaf y dyIai Llew Meirion yfed chwerwder y cynghor yna ei hun, o herwydd gyda dim ond un o'r enghreifftiau gwallus, mcgys Yr haul ar- nwia'r by (I lic,(Id N-Nv' But y gall ddyweyd yn ol yr I Ys-aol Farddol fod cynghanedd gy- wi1' yn y llinell (neu'r cyrch a'r ail linell) ? Sylwer ctto ar dor mesur y drydedd linell, Eglur y can edn dine ILvglvw" seithsill o angenrheidrwydd heb os 1:3. goddefiad ddy- lai fod gofyned H.R.N. i unrhyw blentvn pa sawl sill sydd ynddi, ac ni raid iddo bledio anwybodaeth i weled bai mor amlwg o hyn allan. Ofer i'r pwyllgor geisio lleehu yn nghysgod y ffaith nad addefodd y beirn- iad ei amryfusedd. y mae aniiheilyiaxlod rhnnu y wobr vn hollol eglur. n pfwaith y pwyllgor yn awr yw cadw eu hurddas. Caf- odd Liew Mekion ddigon o amser i atteb, ond tcwi wna. Pe tase ganddo hyd yn oed esgusawd am ei waith yn rhanu gwobr rhwng euglynion cywir a rhai anghvwir; a fuasai ef yn goddef gyhyd yr anfri a redd- wyd arno fel beirniad englynion eisteddfed Nantglyn t Ghoelia i fawr. Yn ei dewi ef mae hyawdledd—liyawdledd yr argyhoedd- edig mud. Diehon ei fod yn edifarhau mewn sachlian a lludw yn y dirgel; a bydd yn gysur iddo gofio fod niaddeuant am bechod o amryfusedd. Gwell iddo gvstadlu ar gyfansoddi englynion yn y dyfodol yn lie eu 'tK-irniadu. Y mae addysg iddo yntau yn meirniadaeth y profiadol a r gwybodus. Dywedir mewn da mm eg fod llew unwaith wedi bod yn gaetli mewn rhwyd, ac fod llygoden wedi ei rvddliau. Dvma gyfle i Bwyllgor Eisteddfod Nantglyn. Prysured canys blin i Feirion yw gweled ei Llew vn colli ei fwng. L L CRYCR A LLYFN.
CLOCH Y I LLAN' WEDI NEWID…
News
Cite
Share
CLOCH Y I LLAN' WEDI NEWID El SWN. Foncddigion, Yr wyf yn ddarllenwr cysson o'r I FnllCT aer's rhai degau o flynyddoedd. Niu wyf erioed wedi gweled y fath gyf- newidiad « edi cymmeryd lie ar dudalenau y Llan.' ag sydd yn awr yn vstod v ddau fis diweddaf. Yn ystod y tair blynedd sydd wedi pasio yr oedd tri neu bedwar llvtliyr bob wyth- noSj dim ond plastro llysnafedd a pharddu ar l Cymru, ac yn eu galw vn liadron,' ac 'ysbeilwyr. a'u cvhuddo o rwygo corph Crist,' a dwvn eiddo Duw.' Ond erbyn heddyw y mae cloch v Liaii wedi newid ei swn. Yn lie 'liadron,' ac ysbeilwyr,' y macnt yn anwyl gariadus irodyr Ymneillduol.' Yn a,r, beth sydd wedi achosi y cyfnew- idiad yn swn y Fy marn i fel un y dyw fod rhai o hiliogaeth mab y g'olledin- aeth yn llanw swyddau ynscddfawra phvn- pudau capeli ein gwIad, Y iiiien rlivied(I genyf feddwl fod un o Bysgotwyr Ga]i]f'.a,' sydd wedi cael e fagu ar fronau infetboclist- laeth yn gallu myned ar draws y wlad i am- ddiftyn_ y ddeiseb annheilwng svdd yn cad ei chario o gwmpas gan rai o'i defaid. Yr wyf yn Eglwyswr o'm mebyd, ac yn dymuno pob llwyddiant i r mesuir i I)asio. Y mao pob Eghvyswr Protestanaidd dros v mesur. Y mae dau ddobarth aralI yn er- byn y BiI-" dosbarth blaenaf vw v rhai sydd yn derbyn elw oddi wrth yr Egldwy's; yr ail ddosbarth yw'r anwybodiis, s'dd yn cael eu harwain gan yr offeiriadaeth. Y mae ergydion Job yn v Faner' o'r blaen wedi llanw ffroen pistol ceiniog Llanv bedr, nes yr oedd bron ffaelu cael ei anadl yn y Llan diweddaf. i r eiddoch, EGLWYSWR,
- - -_ - n______._J-_- -CYFARFOD…
News
Cite
Share
n_J- CYFARFOD MISOL SIR FFLINT. Wedi ei Cotnocii gan yr 'Hen Flaonor.1 Sylwedd ymddiddan a gymmerodd le iMwng dau iiaenor,' ar ol y cvfarfod misol gynnaliwyd yn Llanerigain dvdd Llun,5 -Ma wrth 9fed:— b Mr. Jones Wel, sut y daru i chi fwyn- hau y cyfarfod misol diweddaf, Mr. Wil- liams ?' Mr. WiHiams:—'Wel, ar y cyfan. yr oedd yn gyfarfod buddiol iawn, allwn i feddwl. Bo ydïch meddwl clii am dano fo, My, Jones?' Mr. Joucs:—'Cyfarfod pur dda, a'i gym- meryd dnvodd a thro, o'i ddechreu i'w ddi- wedd. Yr oeddwn i yn leicio cyfarfod v boreu yn inkli na r prydnawn.' Mr. WilliamsFelly linnau, frawd. Mae mwy o'r oneiniad fel rheol i'w deimlo yn ngliyfari'od y boreu; mi fydda i yn hoff iawn o glywed blaenoriaid y He yn deud eu proiiad a hanes yr achos, vn onwcdig pan ddcrbynir blaenoriaid newydd.' icddwi Jones:—'Deth oeddech chi yn Mr._ o'r anerchiad gawsom ni ar Waith yr Ybryd yn ci bcrt?nas a'r bvd/ ? gan Mr. n.r' inli-. Williaiiis:Da iawn, o'r safle yr oedd y pregethwr yn edryeh ar ei bwngc. Mr. Jones:—Tc base fo wedi cael chwan- eg o amscr. Y mae yn debyg y base fo wedi dyfod yn fwy agos at ci fater— Gwaith yr Ysbryd.' Mr. Williams:—' Chwarcu teg iddo fo, hefyd. Yr oedd wedi gadael ei maniscript' adref, ac felly mewn anfantais er hyny, fe aeth trwy ei waith yn rhagorol, ac fe ddeu- dodd bethau ar 'argyhoeddi,' a chvfiawn- dCT,' gwerth eu colio.' "LNir. ioiies: Heb law hyny, yr oedd yn llefaru o'r frest ac o'r galon, hdyd. Tipin yn sych a di-effaith ydi'r manus- cripts yma well gen i gael o yn gynnes o'r frest, pe bae o yn salac-h nag oddi ar bapyr.' Mr. Williams' DWTs ac effeithiol iawn ydoedd y sylwadau wnaed ar ol ein diwedd- ar ysgrifenydd; dyn ieuangc da, defnydd- iol, a galluog yn cael ei dori i lawr yn an- terth ei ddyddiau.' mi..Jones:— le, gorchwyl pruddaidd oedd dev.is un yn ei le. Anhawdd cael ei well, os cystal; ond 'rwy'11 meddwl fod y j goelbren wedi disgyn ar Wr rhagorol iawn etto, Mr. Williams.' Mr. Williams:—' Yr ydw innau yn mc,(I(I- wl fod y cyfarfod misol wedi bod vn hynod ffodus i gael gwr mor brofedig a (IcfnN-dd-I iol fel olynydd i n cyfaill ymadawedig.' All*. Jones: Yi- ydan ni yn ffodus iawn cr's blynyddoedd yu sir Fflint gyda'il hys- grifenyddion, ac mi goelia. i ein bod ni wedi syrthio ar y right man etto y tro yma. Y mae cael ysgrifenydd da, effro, manwl, a ffyddlon, yn hanner y gamp yn mhob cymdeithas, bydol a chrefyddol.' ?III', 'YiJIiams Yr oedd yn dda ia.wnt gen i fod y cyfarfcd misol w4;?i pasio pen- dcrfyniad o gpfnognpth i Syr Herbert Ro- berts gwb'i Ff?ur Dirwestol i Gymru s'dd yn awr ger bron y Senedd.' Mr. Jones Ie, da iawn. Fe gafodd Syr Herbert Roberts; o'r diwedd, gyfie iawn i'w roi o lfaen y Senedd yr wythnos o'r blaen, a llwyddo i gael cant a banner o fwyafrif o'i blaid, hefyd, ar y darlleniad cyntaf, arwydd, go dda fod egwyddorion dir- west a sobrwydd yn ennill tir Yn y wlad.' Mr. WilliamsOnd ar ei' ail ddarllen- iad, maC'11 sicr, ar y trvdydd ar hugoin o'r mis yma y bydd y frwydr yn cymmeryd lie, ac y mae y pendefig ieuangc, yr aelod SColl: eddol dros fwrdeisdrefi Dinbych, eisoes wedi amlygu ei i'w v.Ttliwvnebvi yr adeg hono, ac n411.111 i'w amvybyddu ydi o, deud- wch chi a fynoeh' nm dano.' Ir. Jnnes:—'V.d, ydi. fcHy yr ydw i yn d?alL ac y man o yn wrthwynebwr go 'f sjn-f, a mil«in hpfy?.ac f p?I.?' bhud??? i' w helpu, ac felly, mae'n gofyu i ni fel gwlad ac fel cenedl, ac fel crefyddwvr, wDeyd ein goreu i ddal i fyny freic?iau ??ji'n sy?d yn gweithio mor galed, nos a dvdd, er sicrhnu i'r hen wIad' ddeddfwriaeth gyf iawn a theg, ynglyn jVr fa1mach feddwoj a, ian?'n q tile-(", Y'?lglvn t'r fa-nach feddv. -ol, i, Mr. \VH!iam.s:—' Y mae Yn y mesur yma iwy n deali, ddarpaiiadau pwsig er gwelUi Mesur -Cau Tafarndai ar y Sabbath yn Nghymru, a throsglwyddo rheoleiddiad trwyo^edau y fasnacJi feddwol. oddi wrth yr ustusiaid i ddwylaw y bobl, fel y rhai mwyaf cymmhwys i farnu pa niter o da fa m- au sydd yn angenrheidiol yn eu gwahailol ardaloedd. Deled ar frys, medcla i.' i.Ir. Jones:—' Hyddai cael mesur fel hwn i Gymru. Air. Williams, o fendith IIn" nhiaetbol, ac yn fwldion diwygiadau pwysig, yn grefyddol a ehymdeithasol, vn yr hen wlad.' Mr. W illiams :—' Gair 'n ei brvd, befyd, oedd yr annogaeth grcf a roddwYd i'r cvf- arfod misol yn yr holl gvkh i fod yn Svdd- Jon 1 egwvadonon rhyddid a chydraddoldeb crdnldoI. Mr. Jones:—R?y'u meddw!, Mr. Wi!- liams, y bnasai yn well o lawer i'r Ym- nci'lduwyr dinnved hyny aeth i (my 4t ?r. Asquit!], y dydd o'r blaen, arcs gartrei. Wrth ddarllen eu hanes nhw vr ocddwn i' yn gwrido 0 gywilydd cu bod Yn pcrthvn ?u cenedl ni. Air. NN'Illizims. Fe roddodd Air. Asquith- dderbyniad parchus iddvnt er mor eiddil a 'simple' oeddeta nlvw. Pity, hefyd. fod Cymry diniwed fel hyn yn myn'd yn dools' i urddasolion yr Eglwys; ac yn sport rr Saeson. Pity garw yn ii,ir. lr, Jones ;-¡ Fe ddvwedwvd gair, bvr, yn bur gynnes, ar yr Jiosion Saesnig.' Anhawdd iaAvn ydyw ennyn cydymdeimlad yr eglwysi Cymreig a'r achos da yma.' Air. \\ïl1iams We1, ie. yn yr eglwvs acw Jdoes dim pos-sibi gacl rhai o'.r hen flaenoriaid i gydsynio i wneyd casgliad at yr '8ehos '-A lae nhw vn gwaredu rhagddo fo.' Air. Joiie, -\Iae hi yr un fath hefo nmnau yn yr eglwys acw. Er i ni geisio dangos yr angenrheidrwydd am yr achosion yma, yn enwedig yn sir Fflint, ac fod v cyf- undeb wedi trefnu fod y casgliad vma i'w wneud ymhob eglwys trii-v ,r corph, etto, dal yn gyndyn mae nhw trwy'r cwbl.' Mr. illiams:—' Yr ydan ninnau acw wedi dadieu r cwestiwn yn ei holl agwedd- au, a cheiMO dangos ein bod yn anffvddlon 1 r cyfarfod misol a'r cyfundeb oddi eithr i ni roddi ein teimladau a'n barn bersonol naill du, a syrthio i mewn yn ufudd i tlirefn- iadau a rheolau y corff.' Mr. Jones:—'Heb law hyny, mae pob blaenor, cyn y caiff ei dderbyn yn aelod o'r J cyfarfod nnsol, yn addaw yn ngwydd yr holl gyfarfod hid yn ufudd a theyrngarol i holl reolau a threfniadau y cyfundeb, ac y mae y casgliad at yr 'Achosion Saesllig' ."11' un o'r trefniadau hyny.' :\h. "ïIliams Y gwir am dani hi rw, mae eglwysi Saesnig Y corff yn gv/neyd gwaith ardd<2rchog. Maeir iaith Saesneg yn cymmeryd meddiant mor gyfiYlll 0'1\ plant a'n pobl ieuaingc ni fel y mae yn drugaredd fod darpariaeth fel livii ar eu cyfer. Gwell fuasai genym pe buasai Yr hen iaith Gymraeg anwyl yn gallu dal ei I, gafael yn yr oes sydd yn codi, ond fel y mae mwyaf piti, nid fclJy mae, ysywaeth, ac fe ddylcm fod yn ddiolchgar fod arwein- wyr y cyfundeb yn SVhHddoli hyny. ac va gy neyd darpariaeth ar ei gyfer; a n hraint a 11 dyledswvdd ninnau fel eglwvsi vdvw gwneyd ein gorcu i'w cynnorthwyo.' Mr. Jones: le, yn wir, a gobeithio y byddwn ni fel eglwysi yn gwrando ar y cymmhelliad cynnes a gawsom yn y c'f- arlod misol i fod yn ffyddlon g,nla/r achos I da Imn. Byddai yn dda i lawer cglwvs Gymreig gymmeryd gwors oddi wrth vr egl- jyysi Saesnig mewn ifyddlondeb a 'loyalty' • f cyfundeb. Alae llawer o'n blaenoriaid ni wedi myned yn Ann i byn wyr rhongc, a iY | nghynglior i i rheiny lyddai iddynt fyned at y brodyr da hyny, cynta galIon t., Mr. W Uliams:' Mac pwngc Cynnal- laeth y Vv oinidogaetli yn dyfod yn fwy i'r j front' o hyd, All*. Jones.' .Ir. JOBes ;-¡ 0, ydi yn siwr, ac i'r j front' y mae yn rhaid iddo ddod, liefvd, -iNN- gadael pethau fel mae nhw, j yr ydan ni yn fwy ar ol gyda hyn na'r un I cyfundeb arall yn Nghymru, ac v mae yn (Idi. gen i ddeall fod y gymdcithasfa o'r di- wcdd wedi cymmeryd y mater mewn llaw o ddifrif.' Air. Williams:—' Mac yn debyg y bydd lervii (Ii-.iffertli cael gan yr hen lfaenoriaid i syrthio i mewn ag unrhyw gynllun fyddo yn 6icrhau i'n gweinidogion y minimum wage' mae cymmaint o son am dano. Mr. Jones:—' Yr ydw i yn modd- wI fod y cyfarfodydd misol, erbyn hyn, trwy y Gogic-O-d, yn barod i symmud yn mlaen, ac yn ddigon addfed i roddi ystyriaeth deg a phwyllog i i ullrlrq, gynllun ddaw o'r gvmdeithasfa, er sicrhau fod pob gweinidog fyddo mewn gof- alaeth eglwysig yn cael ei gynnal yn doil- wng i'w swydd ac i'w waith, a theilwng, | hefyd o'r cyfundeb y mae yn perthyn iddo.' Air. Williams:—' Wet mae yn rbaid i I bawb sydd yn ystyricd v mater deimlo fod angen mawr am wneyd rhywbeth, a liynv yn fuan, i osod c-ynnnliaeth y weinidogaeth ar sylfaen mwy diogel a boddhaol.'
I YMNEILLDUWYR LLANELWY A…
News
Cite
Share
YMNEILLDUWYR LLANELWY A MESUR YR EGLWYS. Alcvra cyfarfod o Gynglior Eglwysi Rhyddion Llanelwy, yr wythnos ddiwedd- af, pasiwyd y })enderfyniad a ganlyn gyda brwdfrydedd :— Fed y cyfarf?d hwn, yn cynnrychioli Egh?'si Rhyddion Llanelwv, yn dymuno d?( ? i i ci ymddiriedaeth y by(]d i'r Llyw. 0 ?1!,f otli basic Me,mr yr Eglwys yn Nghymru yn ddeddf heb wneyd y coil- cession lleiaf o berthynas i adi anau Dad- waddoliad o'r mesur, gan ein bod Y11 yg- | tyi ied fod y mesur yn ei ffurf bresennol vn llawer rhy hael yn ei delerau i'r blaid Eglwysig.' =—-——— = =
Advertising
Advertising
Cite
Share
ANWYD. PESWCH. INFLUENZA.— Mae rhai'n gyda Li bob amser. pair hin- sawdd gytnewidiol fod llawer o ddioddef oddi wrth Be swell, Bronchitis, Pas, Dolur Gwddf, Crygni, Caethdra, Diffyg Anadl. Y mao yr hen Feddyginiaeth Davies's Cough Mixture II etto ar y blaen, ac yn cael ci gwerthfawrogi yn fwy nag ericed, bob amser wrth law, Yn felus, yn cynnhesu y frest, ac yn rhyddhau y phlegm. Bydd dose mewn pryd yn ddigon. 1 '1, a 2'9 (postage 3c.).—HVGII DAVIES, Chemist. MACHYNLLETH.