Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

7 articles on this Page

dolofn$Cem]bbol. I

News
Cite
Share

dolofn$Cem]bbol. I GAN ANTHROPtfS. I YR HEN LWYBRAU. I I. 1 Nawn heulog; tlyd adt'ywiol, liocuus —thttgredegydd o„vu.u:vu'r gwanwyn mwyn Y mae anian wcdi ymlollyddl1 wedi'r ystormydJ blinion, ao, yn radd- oj, y mae dyn yn medru d'od i'r cywrnr newydd. Hudir ni i syllu ar yr olygf-i; yr ydyrn wedi n GAY id himawdd, am dr3, ond erys swn y storm fel adlais yn ein clustiau o byd". Fel yna yr wyf wed. treulio awr neu ddwy,—yn syllu ar dawelwch y fro, a'r gweddncv. idiad sydrl yn graddol ymestyn drcs ddol a llwyn. i)vwedir ein bod yn byw mown cyfncd sydd yn creu hanes; yn rhcddi bod i bethau pwysig, a pholl-gyrbaeddol. Felly yn lAc y mae natur, yn ei ffordd dawel. ii gwneyd lianes:" a chyfnewidiadau mawrion yn cael eu dwyn oddiamgylch. Meddylier am y gallu oruthrol sydd ar waith-yn coed wigoedd a dail newydd: yn galw allan fil myrdd o fiod- au a llysiau; ac yn adnewyddu wyneb y ddacar. Nis gallwn ei amgyffred na'i ddeffinio. ■■ Ei gwanwyn sydd fel adgyfodiad i mi,' meddai Islwyn. A goroneddiis ydyw hwnnw yn mhob man. Y mae yn agor beddau cudd, ac yn dweyd wrth y blod- au a'r glaswellt-' Deuweb allan.' Y maent bwythau yn ufuddhau, ac yn ym- ddangos vn llu mawr iawn. Yr yd .-m .wedi bod yn dystion o'r olygfn 13 WT gwaith; o'r braidd y gallwn gofio y gwanwyn cynt.af y dacthom i sylweddoF y newydd wyrth yn nghylcboedd an ian, ac i deimlo y dy lan wad yncm eir hunain. Yn mha le yr oeddym pal) glywsom ddeunod y gog; neu pan wel som y briallu am y waitb gyntaf ^.I.J wn adgofio y llanercbau a gerddom mlwyddi cynar oes; ond y in.-to r graffiadau, fel lliwiau mown c.irbin, wedi ymdoddi i'w gilydd, a'r manylion wcdi dianc oddiwrthym. I Ond, a ydyw dyfodiad y potbau hy- naws, a byth-newydd hyn yn apelio atom fel cynt? A ydyw ein llygaid yn gwvnfydu amynt, a'n clustiau yn agur- ed i glywed y melodi cvfareddol? o. felly, gwyn ein byd! Y mae ysbryd maboed yn arcs ynom. a'n calon beb ocri dan dd vlanu,a(].,iii n. a d:swyn.— And then my heavt with rapture fills And dances with the t1 zifft)(Iils Felly y dylai fod. Ac v mHr diwrnod foi hwn 'yn fath o arbrawf i r ?1 a fol h,%i-n vn'f ,,itli o r -s i ?i I fynnai wybod kmrs oi feddwl, a i 5n> I I III. I Ewch am dro i'r wlad; y mae i.aui y prydnawn yn taonu gogoniant ar bob ilaw. A ydych yn clywed can yr ader- yn acw ar frigyn uwcba'r pren? A demtir cbwi i sefyll iini enyd i "wrando y cantor per ei cldlwn? A ydyw y blod- yn yna sydd newydd agor ei lygad ar y (1 ariun YT1 ennyn rbyw deimladau wig yneic-U -es? Ai yntc, aM dro o gydwybod yr ydyeh? .111 g. re a u fod y peth yn llesol i icchyd, yn liytracb nag aros l'hwng- muriau JHtaf- elioedd, drwv gydol y dydd. Y mae ys- tvriaetbau felly yn bod, a da ydyw cyd. ffurfio a deddfau iecbyd. Ond, ai dyna i oil? Onid ydyw swyn anian, ar ddydd ei badgyfodiad, yn eicli llanw a rbyw nwyfiant, a llawenydd? IV. I Onid priodol ydyw diolch fod gctiym lygaid i weled, a chlustiau i glywed, ar y fath adeg?—fel y f/allom fod mewn iltth a4 l eg cvmundeb a'r byd jrydferth sydd yn cael ei greu o newydd. Y mae Ilawer c wir, ac o d;YJ1 rwch, yn nghanig Tom Hood-' I .-e;-icmber. Ond nid ydyw yu fynes^iad t.'r hyn a ddylai fod yn meddwl dyn pan yn syllu or dcleidion maes a llwyn.— It was a childish fancy, But now 'tis little joy, To think I'm further off from heaven, Than when I was a boy.' Dichon mai ffansi plentynaidd ydoedd tybied fod brigau y pinwydd yn cyrhaedd J ent-rych awyi'—' Close against the sky. Ond, yn sicr, nid oedd un rheswm dros j'l bardd feddwl ei fod ef ei bun yn mllach oddiwi-th y nef nag ydoeda 1)311 yn blentyn bach. Ctedwn mai fel arall y dylai ein prof- iad fod, ac mai rhagorfraint- Lywyd sylweddoli fod y nef yn d'od yn agw- cicb atom, ac nid yn ymbellhau. Y m t-i Inwy o'r nefol yn y daearcl nag vdym wedi ei feddwl, lawer prj'd. Onid v<lyw pob tlysineb yn borth y nef ? v mae bwnnw yn ein hymyl—' yn y it hwn,' fel y cyffesai y pererin -ethel, c,,nd nis gwyddwn i.' Dyna'r esboniad. Y mae yna ryw ler o anwybodaetb yn goivAuiddio ein 11 vg- airl, ac vr ydym yn methu ennfod v weiedigaetb nefol. 4 lilygaid sydd iddvnt—ond ni welant.' A dyna un o'r barnau trvmaf yn banes dyn. Y mae pob gweled/ yn myd prydferthweb yn tybied ymffnrnc, GeTIir «dryeh—bob v/eled. Y m:?' y nan! yn nndfmid a d!- j bwyr.t: y Hall yn canolbwyntio ar y gwrthddrJch ci hun. Dyna sydd "1 ¡ h'oi yn adnabvddiaeth. Ac beb hyn?.?. I nid ydym or.d yn y 'cynt?dd all1n}1 I pan y dylem ymwthio i'r cyscgr nes.if dor a diold??r?'ch. mown, a dios? cm RfmdalQu mewn gw: I Nid mYmpwy barddonol ydyw byn y mae gwc1cd pl'ydferthwch yn un o fen- dithion ?vprthfawrocnf bywyd. Cadw- er ni rha? bod yn ddeiUion, ac yv. fvddariaid yn nheml natur. VI. iad "D'y" ddorol ydyw darllen hs?es y mud- iad sydd ?n ennill poblogrwydd yn mhlith gwyr ieuainc ein trefi a'n dinas- oedd. Cyfeirio yr ydvm at y clybiau sydd yn cael cii ffurfio er mwyn g^veled y wlad,—myn'd allan i'r prif-ffyrdd a'r caoau yn y gwanwyn; cerddecl milldir- oedd drwy "ddy(Trynoedd tawel, a Ilwybr- au gwledig, i fwynhau awelon iac-b, ac i syllu ar anian yn ei gogoniant cyn- hcnidyn ci gwylltineb, a'i thegweh di- balog. Y fath wledd a arlwyir o flaen eu llygaid, a'r fath olud o adgofion a drys- orir ganddynt yn eu meddyliau. VII. Da fyddai gweled mudiad o'r fath yn nhrefi Cymru. yn nyddiau gyvanwyn a haf. Y mae gormod o gyrchu i gyleh oedd nad oe8 ynddynt unrhyw feithrin- iad i ymarferiadau iachusol a dyrchafed- ig. "Gwyn fyd na ellid perswadio ein pobl ieuainc, Bydd wedi dechreu ar wa- hanol oruchwylion beunyddiol, mewn gweithdai, masnacbdai, a swyddfeydd, i gymeryd rhyw gangen o wybodaeth naturiol fel hobby personol.-rhyw- beth fua-sai yn eu denu i'r awyr agord, ( —i'r meusydd, y bryniau, a minion afonydd. yn ystod eu dyddiau gwyl. Y mae hanes coed, adar, a blodau gwyllt- ion, vn meddu ewyn diddarfod. Rhaid astuctio ambell law-lyfr, a meistroli rhai pethau. Ond y mae cydnabydd- iaeth bersonol a blodau'r maes, y goed- wig, a glannau afonydd, yn gwnevd yr efrydiacth yn fwynhad pur. I>ywed y ihir fod blodyn arbenig yn mcddu math neillduol o ddail: fod ei ffurf a'i liw fel hyn, neu arall. A rliyw ddiwrnod, yr ydych yn ci-oesi o'r naill faes i'r Hall, ac yn gwel- ed y blodyn hwnmv yn lleelm yn nghys- god y berth. Yr ydych wedi ei 'ddargan- fed drosooh eich hun, ac yn teimlo eich bod wedi ychwanegu un cufydd at faintioli eich gtrybodaeth. Deuwch i wJbod am neillduol- icn y blodau,—eu hymlyniad wrth eu car- tref. Y mae gan bob un ei randir, a'i le yn mysg y llwytliau.' Erys yn deyrngar- o] iV dylwyth, a char leelm yn y tir a'i macco. VIII. Fel yna y mae bydoedd o vybodacth yn agos atom. Ond l'halc1 m,ynf;d i mewn dl'wy'r porth eyfyng i bob Teyrnas wirioneddol. Ond y mae -on- nn arweinyddion ar bob llaw. Y mae eirdd fel "Wordsworth a Tennyson yn dchongli gweledigaetluiu prydferthweb. Yr oeddynt wedi craifu, ac wedi clust- feinio nr hyd blynyddoedd eu hotjs. Ac uid ydynt un ameer yn camarwain. nac yn cam-leoli y golygieydd. Ceir 11awer o'r un wybodaeth am anian vn meirdd Cymru, hen a diwcddar. Dnd rhaid addef fod yr hen feirdd yn tra-rhagori mewn manylder a chraffder gw n- I ei iad fel y denays ysgrifau ardderchog T. Gwynn Jones yn y Faner.' Ond y mae defnydd y weiedigaetb ya aros, a'r wledd yn caei ci darpar eleui ar fyrdd- au'r gwanwyn. A ydym yn awyddus i'w mwynhau? Neu, a ydyw ein bar- chwaeth wedi ei difwyno gan yr hyn a elwir yn wledd o de a bara brith?' Llyfr Dyddorol.-Ei benawd ydyw ,'t 1 ,i d abion, at -,vaE;- Dadleuon ac Ymddiddanion," at was- anaeth Ysgolion Sul, cyrddau llenvddol, &e. (Gwrecsam: Huglies a'i Fab. Pris Cc.). Yr awdwr ydyw'r Parch. T. Morgan, Skiwen. Y mae'r dadleuon yn newydd a difyr; nid hen bethau wedi eu hail goginio. Hefyd, y maent yn tra- fod pynciau sydd yn ennyn sylw y wlad yn yr adeg bresennol. Y mae'r ym- ddiddan a'r adgofion, dan y penawd Hanner Awr dan weinidogaetb rhai o bregethwyr enwocaf Cymru yn yr oes o'r blaen, yn fwy na grwerth marchnad- ol y llyfr ynddo ei hun. Diau genym y bydd galw cyffredinol am y Ilyfr chwaethus hwn. Cylchgronau.—Derbyniasom o'r un swyddfa y cylchgronau .a ganlyn:—Yr Ymwelydd Misol, Y Cerddor, a Chym- ru'r Plant-vr oil yn tswynol a darllen- adwy. Da genym weled gwaith Mr. D. Jenkins, Mus. Bac., yn y Cerd(ior awgrym ei fod ef ei hun yn ymadnew- yddu o ran ei iechyd, a 'brysied y dydd' (fel y dywedai yr hen bregethwyr), pan y gwelir ef yn rhodio oddi amgylch,' cynt. Bu agos i'r Storm a chwythu llestr y cerddor ar y creigiau I

Advertising

LLITH SEM PUW. I I

LLESTPrR TRYSOR.:I

IBEDDROD DANIEL ROWLANDS.'

I LLANSAINT.

Y CYHUDDIADAU YN ERBYN ARGLWYDD…