Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
Hide Articles List
5 articles on this Page
Eisteddfodau Cymreig.r .
News
Cite
Share
Eisteddfodau Cymreig. r TALYBONT. DYDD Sadiwxn, cy.nhali.wyd cyfarfod llenyddol a cherddorol, gan. y Me'thodisitiaid yn Talybont, a hyny o dan amgylchiadau hy-nod 0 foddhaol: yr hin yn ffafriol, y cyst,adile,uae,th,u yn. amrywiol, a'r wyl yn llwyddiant yn nihob ystyr. Cylarlod y Pryunawn. Cadeirydd, Capt. D. McDonald, ond oherwydd amgyllchiadiau anorfod. nis gallai fod yn bre- se.nol, ond anfonodd- rodd anrhy.deddus tuag at y cyfarfod. Arweiniwyd yn fedrus gan y Parch H. AJ. Roberts. Wedi canu ton gynulleidfaol, gwobrwywyd fel y canly.n: —^Cystadleuaeth y dictation. Cymraeg: i, Willie E. Hughes, Ty ewydd. Yr oreu am wneud "sampler," i xai dan 16 oedi: IMis-s A. Jones, Post Office, iMaenan. Arhohadau, "lHanes lesu Grist1:" i, W. E. Hughes; 2, Jane Erv-ans, Pa,ndy; 3, R. LI. Roberts, P,anteg. Acta-n xiii-xviii: Mr D. R. Roberts, Panteg. "Hyfforddlwx V. Mr O. I I b -\f. IA'ill'ams, Carregyff-ordd,, a M,ss C. Ro? erts, Br,V.q. Derwen. Y par "mu,ffadees: -Al Is'3 E,?ans, Paii?t Du, Tre?f-,iiw. Adir(,,ddi y de,g goxchymyn i, W. E. Hughes; 2, L. J. Jones; 3, Jennie Evans- Deuawd, "0, mor hardd: yw lesu Grist" (p.edwar yn ymgeisio) i. Misses S. G. Jones a A. Blodwen, Jones, Talybont; 2, Misses Owen, Trefrilw. Adrod'd y Salm 1. i, Maggie Jones; 2, A. Roberts; 3, R. LI. Grif- fith. Adxodd, "Y Wlad Nefol" (Islwyn) i, A. Blodwen a W. E. Hughes; 2, Jessie Williams, 'Trefriw. Cys,tadIeuaeth, coreu. plant, "Y mae, cyfaill i blan-t bychain." Daeth pedwar cor yn mlaen.—C-or Rhian'fa (Trefriw), Cor Roewen, Cor Talybont, a Chor o'r Bryniau; (Trefriw). Dy- farnwyd Cor Rhianfa yn oreu a Chor Talybont yn ail. -Rhwn'g y ddau gyfarfod yr oedd; be. a bara Ihrith o'r radd oreu, wedi ei ddarpa.ru, .a chafoddi pawb eu digoni o'r danteithicn, ac y mae y bon-edldiigesau yn haeddu clod am eu sirioldeb a'u gwasanaeth. Cyfarfod yr Hwyr. Erbyn hyn. yr oedd yr adealad eang yn oxlawn. Cadeirydd, Mr Tudor Williams, Llaniwst, ac arweiniwyd yn ddeheuig gan y Parch, H. M. Roberts. Wedi cael ton ar y perdoneg gan i ¡ Potter, ac, anerchiad d ddorol -aii, y cadeirydd,, y 0 (yr hwn hefyd a danysgrifiodd yn haelionus at y cyfarifodi), gwobrwywyd y buddugwyr canlynol: Yr oreu am- "sannpler" oedd, Miss A. Jones, M'aenan; 2, Miss Potter a 'Miss A. Jones, Pant. Unawd, "Craig yr Oesoedd 'Mr E. Jones, Bro Dawel. "'Cyd'nabyddi-aeth a'r Llyfr Hymnau W. E. Hughes a A. 'B. Jones. Englyn, "Tom Ellis:" Mx T. Herbert Hughes, Llanrwst. Pedwarawd, "Shepherdl of So'ults" (dau barti) i, Mr J. Owen, Shop. Newydd a'i barti. Yma cawso-m- anerchiadau. hwjdaog a domol gan y .b,irdd, y Parch Tom Davies (A.), Salem, a Mr Wm. 'Hughes, Blaenddol. Traethawd, "Cadwr- aeth y Sahboth:" Mr R. E. Hughes, Eglwys- bach. Adrodd, "Yn yr Ystoxm" (agored i bob oedl) i, Mr J. Evans, Baclaw, Conwy; 2, Mr H. R. Parry, Ffrith1 Arw, Llanrwst. Unawd, "Y Milwx HadJi" (14 yn ymgeisdo) 1, Miss' A. B. Jones, Talybont; 2, Miss E. Hughes, Dolygar- ro-g. "Y iFfon Ool-leni:" Mr O. Williams (Owain Rhun). Unawd, "Y Dyddiau Gynt:" Mr E. Jones, IBro Dawel. Penillion, "Y Diwr- nod Dyrnu:" loan ap. loan, Roewen. Ped- warawd, "Mi w'elaJf mewn adgof" (dau barti) 1,, Parti Salem, dan arweiniad Mr E. Jones. Traethawd cyfyugedig i •fer,ched', "'Naomi a i Theulu" (chewch o ymgeiswyr) Miss M. Hughes', Castell. Unrhyw adroddiad (agored i bob ced,) i, Mr H. R. Parry, IFfritharW; 2, Mr John Evans, Bacla-w. Y goreu am y "nwy bren" oedd Owain Rhun. Cystadl-euaeth y cor- au cymysg ar ddatganu y tonau "Gwynfa" a "Caio" (daau :gor, Roewen a Talybont,). Dy- f arnwyd co oreu. Y be:r!niad oed,d- -r Roewer. yr, i ynt: Cerddoriaeth, Mr Joseph G. Tihoimas, G. and L.T.S.C., Cwmyglo; llenyddiaeth a barddoniaeth, Parchn. T. idavies, Salem, a O. Gadanyddl Williams, Roewen; adroddiadau, Paroh H. Roberts, R. C. Owen, a H. Davies y gelfyddiydwaith, Mri. E. A. Evans, W. iies, C,. W?illia,i-ns, a W. Roberts, -Irs Griffith, ,Irs Roberts,; cvfeilyd?d, -iNT,r W. Jones (Afon. i lais). Gwnaeth y pwyllgor y Llywydd (Mr W. R. Edwards, y Trysoryd:dr f\Ir'lE. Griffith, Cas- tell), a'i Ysgrifenydd'. (1r Wm.. -Hughes, Blaen- ddol) eu rhan yn ardderchog, a ehoronwyd eu Ilafur a 11-wy-ddliant amlwg.—Un Oedd Yno. EQLWYSBACH. Cynhaliwy-di honi yn yr Ysgokiy Gen-edlaethol, dydd -Nadioliig. Txodd allan ynhynod lwydd- ianus yn mhoh ystyx. Nil bu cymif-ex o ym- I blynydidole,did, ac am y, cynulliadau, ,e.iswyr e.rs wel, yr -oedd yr ysgoldy yn orlawnr-icyn llawnedl ag wy" ebxa un. LlywydSd cyfarfod y prydnawn' oedd' Mr Herbert Hughes, Ty-nyco-ed, gwr ieuanc a dvfodol disglaer o'i flaen. Heblaw txaddodi araeth gampus, cyfranodidl Mr Hughes yn. an- Th}?d'edldu-s i'r drysorfa. Mr W. Lloyd' Roberts, Llanxwst, a lywyddai gyfarfod yr hwyr. Y ma-e i d -bys i baiwb. Aet'h, yn,tau? yii ei d,o-n.a,u -ef y:n? hys ddiwfn .i'w' "booed." Aweiniwyd !ga.n y Parchn. H. iI. Roberts, Talybont, a Williams, Eglwysbach. Wele restr o',r budd'ugwyx a'r gwahanol feirniaid:- BARDDONIAETH A RHYDDIAETH. Beixniad, Parch Ü. G. Williams, Roewen. "Marwlllad i'r -Ddiwedd-ax Mr W. Williams, Tu Du:" "Quilym Dyn," Pennal, 'ilachynlleth. Englyn', "Dydd fNadolig:" Parch John, Owen, Bettwsycoed. Prdf-draethawd: Daniel Jones, Morian. Ail-draethawdt: Miss Jones, Abe-rmawr. Trae-thawdk i rai dan 18 o-ed: i, D. E.. Jones, Ffestiniog; 2, El-en Jones., Post Office. OERDDORIAETH. iBedrnad, J. G. Thomas, F.T.S.C. Partion (a) y don "Gwynfa:" i, Raewe.n (W. Gxiffiths; (h) y don "Caio:" i, Talybont; (c) "Mi welaf mew-n adgof:" i, Eglwysbach (H. Davies.); (d) "Y Lili:" i, Eglwysbach (W. H. Jones'). Deu. ,awdau, "Lie treigla;r Caveri" (R. S. Hughes) i, John Davies, Trofarth, a'i gyfaill. "Sihrwrl yr Awel" (T. Price.) i, Hugh Davies, Bwlchglas, a'i frawd. "0, mor hardd" (W. T. Samuel) J. L. Roberts, ac; Idlwal Jones. Unawdau, soprano, "Blodeuyn Bach," (D. Jenkins) i, Miss A. Davies, Trofarth. Tenor, "Beddi y Bugail" (R. S. Hughes): i, Edward Jones, Llanbedx. Bass, "Fy Anwyl Wlad" (Amos Jones.): i, Richard. Williams, Talybont. Her.unawd', "Craig yr Oesoedd" (J. G. Thomas) i, Ed- ward Jones, Llanbedr. "Caxtre'x Plant" (Osborne Roberts), i blant dan i2eg: 1, O. R.. Owen, Salem-; 2, Hannah. J. Wynne, Penllyn. Ear test: 1, W. H. Jones, Tan-yr-Ywen; 2, Robert Jones, Ty'r Capel. Gwirfoddef ar y modulator: i, Idwal W. Jones, Tan-yr-Ywen; 2, O. R. Owen., Salem, a Lizzie Jones, Maenan. AMRYWIAETH. Beixniad, Mr T. W. Jones, Maenan. Ffurfio cwestdynau ar y nawfed benod' o'r Rhufeiniad.: i, Da'niel Jones, Moriah. Llyfr desgrifiadol: i, 'Misses: J. ac A. Roberts, Ty Uchaf. Llaw- ysgrif: i, Hettie Lloyd, London, House; 2, D. E. Jones, Festiniog. C E LF YDD YD W AI TH. Beixniad, Mrs Henry Davies, Talybont, a'r Mri Elia-s Jones, Ty Newydd, a Peter Jones, Yr Efail. Sampler: 1, Miss Lizzie Jones, Maenan. Tie (sidian lliw'.r h-ufen) Miss M. C. Hughes, Tynycoed. Tea cosy: i, Mrs Jones, Plas Iw.nog. Ffon ddraenan ddu: i, W. H. Jones, Esgor Ebrill. Ffon gollen: i, Evan Jones, Penygraig. Bas-ed, datws i, Hugh Roberts, Wern Bach. AD RO D DIADAU. Beirniad, Mr- iHe.nry Davies, Talybont, a'r Parch H. M. Roberts. Prif-adroddiad: i, Evan Jones, Goelas. Adroddiad, o dan 18 i, Miss Jones, Goelas. Adroddiad, o dan 15 1, Miss E. A. Evans, Pand 3e Tudur; 2, Miss Jones, Goelas. Adroddiad, o dan I2eg: i, Esther Hughes, 'Hafodlty, a —. Jones, 'Goelas; 2, O. R. Owen, Salem. ARIHO LI ADA U. Arholwr, Parch H. R. Roberts. Dosbarth hynaf: i, Robert Hughes, Llanfarm; 2, John -Williams, Ty Du. Dosbaitb hyffor-ddwr: i, Bessie-, Jones, Tan-yr-Ywen; 2, Jane Roberts, Ty Uchaf. Dosbarth o dan 2iain: i, Annie Roberts-, Ty Uchaf. Dosbarth o dan 16eg: i, Elias Wynne, Penllyn; 2, Elen Jones, Post Office. Dosbarth o dan i3eg 1, J. L. Roberts, Stanley House; 2, Elias Williams, Ty 'Du. Dosbarth y Rhodd Mam i. Lizzie Jones, Ty Mawr 2, Maggie Roberts, From Goch. Rhodd- wydi y rosettes gan Miss Jones, Tynant, aMiss Jones, Garth. Prin y rha.id i mi gyfeTTio at y wledd, gorp'htorol a ddiarparwyd gan y chwioryddi, gan, -eu bod wedi enill y cyme:riad o :fait diguro am ddarparu bwyd. Digon yw dweyd eu. bod) fel arfer-—a thipy-n! gwell, hwyrach. Ddameui fod llwyddiaiit yr Eisteddfodl i'w bribd-oli i. raddau i weithgarweh yr ysgrifenydd, Mr John Williams, Ty Du. LLANDUDNO. Cyhhaliwyd Eisteddfod ar raddau fe-chan yn Nghapel Bethlania, 'Nadolig, 1903. Aed drwy y 0 rhaglen ganljm-ol:—Cystadleua-eth dieuawdi i blant: i, Jennie Williams a A. Hill; 2, Maggie a Gladys Thomas, Llandudno. Ateb y "Rhoddi Mam Chwech 0 blant Y.sgol ;Be,th,an:ia yn gyd- radd. Adroddiad; i blnt: 1, Annie Thomas; 2, Charlotte Williams. Unrhyw unawd i soprano. ;neu. contralto: i, Llinos, Dyserth. Unawd i blant: i, Jennie Williams. Unawd ar y crwt'h: i, Mai Williams. Unrhyw adroddiad: i, Llinos, Dysc-rth. Chwaxeu y don "Aber- ystwyth:" i. Miss Roberts, Craigydon; 2, Miss Jones, Deganwy. Canu ton ar yr olwg gyntaf: x, Miss M. I-lobsont a'i pharti. Unrhyw unawd, tenor neu bass: 1, Mr Lloyd, Llandi^dno. Traethawd: Miss Jennie Williams, Craigydon, Araeth, "Yr Ysgol Sabbothol:" i, Mr Robert Roberts, Pen-rhynside. Gwasanaethwyd yn y cyfarfod gan y gerdldores, ifiss' Hosfeins, C-olwyn Bay, yn rhagorol. Llywydd cyfarfod y pryd- nawn, Mr W. S. Williams, "The Pioneer;" ar- weinydd, Parch D. J. Lewis, B.A., Rehoboth; llywydd cyfarfod yr hwyr, Mr O. W. Roberts, Bodeuxon; arweinydd, "Deudraeth." Cafwyd cyfarfodi ilwyddianus dawn, ton a chwaeth uchel) gan yr qll a gymexodd ran ynddy.nt, a llu yn cystadlu. ar y gwahanol destynau. Traddododdl y llywyddion anerchiadau, mwyaf pwrpasol ac amserol, ac yr oedd y didau arweinydd; yn ar- wadin yn fedrus dros ben, "Deudraeth" yn e afia'eh 'a?i hwyliau. goreu yn yar hwyr, a'r capeli yn -orlawn 0 wrandawyr, a phawb yxi ymddwyn1' yn weddus. Llongyfarchir Pwyllgor Cym- derithas Lenydldol Bethania gan rai 0- brif ar- weinwyx y dxef am godi y fa:tb adloniant, nad oes yr un o'i natur yn Llandiudno. ar ddydd Nadold-g. Ewch xhagoch. "Melus moes mwy." —Un Oedd Yno. ♦
Eisteddfod Engedi, Colwyn…
News
Cite
Share
Eisteddfod Engedi, Colwyn Bay. "DYLEDSWYDD1 YR EGLWiYS YN NGWYN- EB YR ANMHARCH A DEFJ.IR AR DYDD YR ARGLWYDD YN N.HREi'1 GLANAU'R MOR." D'.ETHehwe' traeth!awdlii law gyda'r ff.ugenwau. Delta, Addolwr, Calfin, Anfedrus, loan, a Monar ddydd. "Delta.Traetha,wd d-ymunol a diidramgyw- ydd, a, llaw-ysgrif lanwaith, er fod llua.ws' o wall- yn. y s.illebi?aeth gan yr ysgrifeny?dd hW4n. Ceir IlaNvex o sylwadau da ganddo, ac y mae yni 11 1 hu,n ydy,w y amlwg -mai e;i yfan:soddiad ef e traethawd, ac -nid gwaith -neb arall. Ac y mae yn, larnlwg hefyd fod' ysbryd dymunol yn nod- wedd-u y traethawd, ac y ma'e yn ddot'h a chy-wir m.o:r bell ag y mae- yn mynedl, o,nd da a fuasaid fod -.an, "Delta" fwy o gynllun i'-w drae,thaw,d, 0 ,a; phe yn, iegluro mwy yn mha ffyrdd y mae yr Egl'wys i weithio allan ei dyledswydd ar y ewes. tiwn 'hwn, a dwy.n yn mlaen r-esymau, trefnus; dros hyny. "To-du.Traeth,awd, glan a ,i'hr<efnu:s, yn meddu cyinllun h-awdd1 ei ddfeall a'i ganlyn, ac y ma-e ganddo lnaws o sylwadau doeth ac amserol iawn. Dangos:a ef i ddechreu fod y Sabboth yn cael ei anmharc.hu, ac yna diangosa ym mha fodd—yn benaf, yn nhre figlanau'r mor, trwy fasnaoh a phlese,rc.mai dyma, ddwy ffuxf yr anmiha,rch, ac y mae yn egluro hyn, er efallai mai d'a a fyddai :iddo pe wedi dyfodi. ag enghreiphtiau ymarferol o'r nadll a'r Hall, gan .nodi dipyn y-n« fwy pendant achosion rueillduol. Ond y mae "Todu" yn dda iawn, a d'angosa pa fodd y mae masnaehu ac vmbleseru yn doxiad ar dd-eddf y Sabboth. Deil ef fod yr Eglwys i ymdiechu yn ,erbyn hyn trwy (a) esiampl, (b) rhoddi lie amlwg i hyn yn ei gwasanaeth, a (c) rhoddi lie- pwysig i'r mater yn yr Ysgol Sab- bothol. "An.fedxus."—Llaw-ysgrif dipyn, yn aneglur, da a fyddai pe yn brawddegu yn fwy clij, ac yn fwy gofalus gyda'r atal-nodau, a'r gwahanol nodau gramadlegol eraill. Cyfa-nsodddad cyd- m,arol fyr, ond yn gxyno, heb grwydriadiau yma a thraw yriddo. Gofal-ed "Anfedrus" ami fwy o drefn a. chy-nllun o hyn allan,, cy-mexyd! mwy o hamddeu i gaeli :amli,nell,iad, ac felly ar well tir i gyfansoddii tra-ethawdi grymus. Moddi byn-ag, y mae yn dda iawn ar awer pwynt: yn. dda. ar y pwys i arfe:r ddsgyblaeth 'ar y mater hwn, fel am bec'hodau ,emill-al d'angosa y psrygl i .edrych ax ryw a^wedd'au arbendg ar bechÓd, gan esgeuluso y lleTTl, Eglura gymaint all y penau. teuluGedd wneud yn hyn., a dyry bwys mawx ar safle yr Eglwys—y dlylai gymeryd y w,edd ymosodol yn gysta,l a'r wedd amddiffynol. Ceir llawer o anogaethau da, ond nid yw yn. ddigon Únion- .gyrchol a'r, sefyllfa yn nhxefi glanau y mor, a buasai yn .grj-fach pe yn fwy pendant. "Mon-arddydd."—Txefnus1 a destlus, cndl i-raidd1 yn. rhy faith. Credu, ef "nad yw teilyngdod yr amcan yn cyfiawnhau y moddion," ac yr wyf finau yn cydolygu, yn 'hollol ag -ef ynhyny, ac yn wir yr wyf bron. ym gwbl -a'r un syniadau ag ef trwy y traethawd. HawddJ gweled ei fod ynl gynefi-ii, a, llawer 0. lenyddi'aeth y tes'tyn, ond teimlaf ei fod yn rhy eang ceir llawer ganddo ar werth a rhagoriaethau v Sabboth, ar yranl. genihe-idrwydd am, dano fel dydd o orphwys, fel dydd i fyfyxio. a.r- wxt'hdd'rychau' ysprydol, ac ar fanteisioncyffredirnol y Sabboth, e.tc. Dyry 1 ran helaeth i dda,ngos hawliau (Duw ar y Sab- both, a; phe y testyn a fuasai "Dwyfoldeb y Sab- both," .neu "Hawliau Duw ax y Sabboth," new, "Gwerth y'Sabboth. i Ddyn," gw-nelai gyfansodidl- iad campus, ond fel traethawd ar destyn y gys* tadleuaeth ho.n, -er d f-odf-yn dda, t'eimlaf nad yW yn d?d,i,,o.n p:enodol ar g3rfer agwe,did?au arben-1t" Y-r 0 a g-e,.ir ar- y Sabboth yn? lib,r,e:fi glaiial.? v m or. ",C;alfiii.Ce;ir -a:mb.ell :i wall, s,?lle.bol gail, hw,n, ac e,r y gw,elwvdi gwell, Ilawysgrif la-,Vel gwai'th, -eto y m?ae ,an, yr, ynige-isydd h,wn, sylll,iad da am dxa-ethawd. Dygla ffeithiau diifxifol mlaen..i brofi fod diwygiad yn; 'Nghymxu ynngly^ a; chadwraeth; y 'Sabboth. Y mae .ef yn hyn trwy eiffeithiau. Dangosa ei fod wedi ed- xychi i mewa i'r mater, ac i sefyllfa' y trefi lanau y mor, a'i fod yn gwybod am heth y ma' yn ysgxifenu. Yna, eglura' ddyledswyd-d; yr Eglwys.yn, ngwyneb hyn: (a) phregethwyx, (b) blaeaioxiadd, ac (c) aelo-diatt lwy.sdg. Profir yr afiechydi gan "Calfin," dang* osir y feddyginiaeth, a pha fodd i'w chymhwyso, a bethi alrall oedd eisieu. "Addolwr."—Llawysgrif dda a chy.wir, a. dOB* paxthiad tr-efnus ax y ,cy.fa,n. Y mae yn del11 tasdwn :i aii ddibynu. xhai sylwadlau, o.nd^ 'O'i ch'a-niata, gofod, a, their ambell i sylw uiiig0^1 ■cryfach ,ganddo -ef -na'x oil o'i gyclymgeisw3*r,, o.ndl cymer ormod 0 a-ms-ex i ddanigos fod. ca-dw Y Sabboth yn oxchymyn i bob cenedl, ac fod' seil" i sgry,iiyxol ?' -yfiawii?h,au? iieAN,id,iadi v Sab, ,.au Y I both o'r seithfel dydd i'x d,,yd,di,cyiitaf o'r -vy nos, e;tc. Daw at y testy,n yn dcl;a ?--y?n )I- weid?d, a dyry,resym,au, cryflor,! yn. nghylch! dyled- -s,wyd,'d yr ?Eglwys, -o!iid? da gen?3-f p-e buasai wed' Ileol?i m,wy ar bery,Ioi-i! a,rbe?nig !,Iailat, 3' mor? (er y -nod,ir r.-hai? gaiiddo), a'r d,ulf a:rber?ld i'x Eglwys w-eitbio- allan ei dyledsw)Tddi y111 wy,neb hyny, ac y mae ga11.ddo sylwadau T'h'a., go.rol ar bwysigrwyddcadlw y Sabboth yn saflC taidd', etc. Wel, bellach at y ■dyfar-niad'. Darllenais, bob gair gan y chwech ymgeisyd'd, a g,a,lla,f dd!at,gaI1' :i! md; gael pleser -a budd' wrch 'wneud hyny, a da iawn genyf i gyndfer ysgxifenu ar y t'estyn pwrS'¡ I h.w;n; ac ex fod j^r -oil yn lied! dda,, a dau neu dx? yn dda iawin, eto, gw-ell genyf pe buasent wed myned, i mewn yn fwy i anhawsderau oithriado- trefi glanau y mor yn nglyn a'r Sabboth, a"' dull goreu .1,r Eglwys ymdxechu yn exbyn yr aiamharch. Wrth gofio geixiad a natur y gwedd neilldtuol y testyn, ex yn canmol yr 011, eto y traethawd goreu ar y testyn hwn ydy^ edddoi "Calfin," ac. felly g!wobTA-ywyd!;ef. T. M. JONES.
Straeon yr Aelwyd.
News
Cite
Share
Straeon yr Aelwyd. Poli a Herbert. Mi fuo ira y.n cytnucl rhan mewa "drama" bach d'doniol iawn ddigvvyddcdd yn yr ardal acw exs rhyw dipyr. yn ol. A dlanfod yr hanas yn un go dclyddorol, ?rv--dw t. am i adrodd o wrtha chi. 'Roedd' 'lla ffarm yn yr ardal weel:i mynd y.n wag, a 'roed'd 'na gryn gysidro pwy fasa mor Iwcus ,a.'i chael hi. Mi wyd'd'wn i fod 'na amryw yn trio am dani hi, a di-m rhyfadd, achos roedd hi yn ffarm bach-'dld'a iaw.n, ac heb fod yn rhy fawr. Teulu 01 rhywl-a tua Llandudno oedd y per- chenogion, 'Roedda nhw wedi cael yr eiddto gin hen ewyrth .iddi nhw oedd apia't ffarm. Yn mhen ychydig wythnosa, mi ddoth; 'nai newydd i'r ardal fod 'na. denant yn d'wadi i Bryn Howel—dyna oedd e,nw y ffarm. "Rcedd 'na bob math o storis yn cael i deud.. hu?-i- 'Roec-.Id r!hei yn de!ud! -,ia'r perchenogi.oii a'?r, oeo?d an ymud v lie, a?r lie;lil y.r, deud o ,ir ?('?aeiri?arfoi-i c)ed:d v, tenan,tiald newydd. '.Roedd1 .gin bob un i stori i hun, a pub un yn cre'du mae o oedd yn reit. Ond sni •gawson- y !gwir o'r diwaddi, a fi oedd y (:r,ta i gyfa-rf3d v teulu .-oeNv!3-d;d. ,Rc,,ed,dw-i we(-4,,i mynd -r dre i ddarfoii Pol'I fy chwaer, i'r stesion, a piian oeddfwn i ar gychwyn adra, mi welwn ddyn iifanc tua phump ar hu,-a*r z, 1: oed, a he-T wre-an hefo fo, y,n sefvll wrth ddDW3 y stesion, ac yn siarad hefo. un O'Y portars. A mi welwn v portar yn pwyntio ata i ac yn deud; rhywbath wrtho fo. Mi ddoth v dyn ifanc ata i, a mi ddeud- odd.- "•Mad'deuwch i mi, and chi yn dwad o ardal 1.1-, yn tyda; é:hi ?, "Ydw," meddwn ina. "4Vei', 'ry-diw kvedi cymud ffaiim vno, a ilia ma im a fina ??,n mynd yro, hed?'dyw, lYvOdoc'h c-h-t oes na ge,ir i'w cael v??-i d;re' 1 -Ili y "Os dowch .chi a'ch m'ani i fyny," meddwn i, "m gewch lift hefo mi a chroeso. 'Ryd w i ar 'gychwyn adra." 'Toedd o ddim yn barod iawn i ddwad', ar y dechra, and pen grefis i..arno fo, mi helpioddl i fam xfyny i'r tu blaen, ac ar ol lidldo .fynta ista tu nol, mi aethon am cartra ne.rth traed yr hen gasag. "•'Ryd-a chi yn '.nabod y ffarm ydw i wedi gymud, ma'n siwr?" medda'r boa ifanc, toe. "Bryn Howel ydi'r enw." "0, ydw," meddwn ina, 'rydw i yn byw o fewn "chydig bach i'r lie. Ffarm bach, dwt iawn ydi hi hefyd. 'Rydw i yn siwr y leiciwch chi hi." ".Wel, micymis hi ar drysi, mewn ffordd," medfda fo, "achos welis i mo honi hi erioed. Ond ma nhw yn deud wrtha .i, i bod hi yn un siort ora." 'Roeddlwn i yn licio golwg y boi. j Toed'd o ddiim yn fachgan del, ond 'roedd 'na -iiv,L gw?mpas o -avh, -wyh,ab-agorad a gonast o?i nes oedda chi yn teimlo ar unwaith i fod yn foi y galla chi drystio. Roedd gyno fo lygada gleision. go fawr, a roedd oi yn edraoh yn myw y'ch llygadi chi mewn ffordd na fedar dyn an- onasf byth neud. Yn tfy meddwl i, 'roeddwn i yn i gyfri o- yn foi call a chlen, a 'roeddwn i. yn teimlo yn bur falch i fod o Y11 dwad i'r ardal. Hen wreigan go gyffredin oedd y fain. 'Roedd hi mewn tipyn o oed, ac felly heb fawr o ysbryd o'i chwrnpas hi. Ond 'roeddwn i yn dotia ar y gofal 'oedd y boi yn gymnd o honi hi. 'Roedel hyna, i hunan, yn d'di'gon i brofi. ma ba'chgan go agos i'w le oedd o. 'Roe!dd,wn 1 Nvedi r'iyw d(ii!sg ,wyl y basa fo yn deud tipyn o'i hana's wItha i. Ac yn deud o b'le y dto'th o, a rhoid lot o ryw fanylion fel yna. Ond chefis i yr un gair o wybidaeth am ddim ond yn unig i enw fo. Herbert Parry oedd yr enw. Roeddwn. i yn cofio 'ma Parry oedd enw y teiliu yn Llandudno oedd pia'r ffarm, a mi feddylis felly ma perthynas iddi nhw oedd. y boi ifanc 'ma. IOnd fel y deudis i o'r blaen chefis i ddim hanas gyno- fo, a roeddwn. i yn ddigon call i beidio holi. Mi ddxeiifis y ddau at Bryn Howel, a mi eis hefo nhw at y ty. Roedd 'na lond dwy drol o bethai ddwad yno y p'nawn hwnw, 0 Twla yn. Sir Gaernarfon. Ond 'roedSda nhw -heb landio, a .felly 'toedd! 'na ddim hyd yn y lie. m: r-,eis.i?,a fy meddwl, i fyny a.r u,nwaith be 1 neud. "Dwch hefoi mi yn y car i ngharira i," medd- wn i: "mi fydd mam yn falch iawn o'ch cyfar- ?rod,9 -chi, an Y'n b,od., ni i fod yn -ymdo?,101-11. A mi gewch gwpanad o de i'ob cynesu dipyn." 'Rc,edda nhw ofn, i'r trol-"a raedd heb i.ddi ,y nhw fod yno i dderbyn y petha, ond mi ddeudis y basiwn i yn gyru hogyn i watchio. A dyma fi yn mynd a nhw adra, a mi roth mam a nhad graeso igwresog iddi nhw. 'Roedd PaTri a nhad yn fuan iawn yn scwrsio nerth i pena am ffarmao a phetha. felly, a 'roedd yn. ddigon hawddi gweld fod y boi ifanc yn Y'? wic) d; cryn, (iipy.i am, a,mae,t:hyddi,a-eth. g .3Ii welwn. fod fy nhad yn cymud a to fo yn fawr :iawn, a toeddwn i yn rhyfeddu dim at hyny. khag i md1 fynd i son ami ormod1 o fanylion., mi ddeuda fo-d y teulu hewydd wedi setlo yn gyfforddusi yn Bryn Howel cin rhyw wythnos ne fel,ly. Roedd y dodnan a phethau felly wedi dwad v/esui tipyn, a welis i rioed ddodTan giwell mewn ffarm. Roedd y petha i gyd yn edrach yn rheiii ■gwerthfawr dros ben, ac yn fuan iawn roedd 'Bryn Howel yn llawar iawn mwy te'byg i balas- dy bach nag i dy ffarm. A.ro&Qjdwn i. yn sylwi fod Parri yn gwisgo yn ddaiiaw.n, hefyd, a, chyaidro ma ffarillwr cymarol hchan o e'd:d! O. •Roⅆ peiha. fel yna yn gneud i mi ddwad i'r pendeiifyniad i fod) a :ec'i fam yn 'bobol gefnog -i w r., 'roedidwrj i yn. fy lie hefyd. Toec!d' P'a.rni dd.im wedi deud llawar wrtha i Ici i arrii,yl.cihiad,a, o.rd mi d?dyliwn fod I ?-?v cl o iwed; siararl llawar hefo nhw. A mi glywis nhad yn deud rwbath wrth maim, pen oeddwn ii yn diwad i meWDJ i'r gegin un bora, am gan punt y flwyddyn o wrth renti, heblaw proffit y ffarm. L doiois i'n casgliad ar unwaith m L siarad am Parry oeddt o. 'Ilio medda fi, .wrtha fy hun, "ryda ni wedi cael 'gentleman, farmer' i'r ardal o'y diwadd!" Mi stcciodd; Parry i ffarni hefo help cynghor -nhad, a mi gyflogodd was a morwyn. Ond os oedd' o yn dipyn 0. "gentleman farmer" -,iia raid i. mi ddeud i fod. o yn medtu gweithio "'tal a'r un. labrwr weithiodd1 erioed. "0 -foi ddim. yn hir crin dwad a phetha a Roedd o yn dlwad1 acw bron bob gyda'r nos, am smok a scwrs, a roedda .ni i gyd yn falch bob amsar o'i wel'd1 o. Tua'r adeg yma mi ddoth Poli adra o Ler- pwl, lie 'roedd hi wedi bed yn aros hefo ewyrth i '-Roedda ni -wedi; crybwyll am denantiaid new- ydd Bryn Howel wrtiii hi, and ddim wedi son rhyw lawar .iawn am dany nhw. -Fi fydid'a yn sgwenu at 1'oli fel rheol pen. fydda hi odd'i car- tra, a tydw i ddim-yn ffond iawn o yru, llytnyra hir. ,NVel, m.i ddoth Poli adra, a 'roedd gynd hi ,-ar i t a r,i;l o bethau i dde,ud!, gwrs. Wel,ig i '.rioed ho gan. heb ddigon i deud, yn enwedig ar ol bod! oddii cartra. Ond mi ddeudodd Poli! lawer mwy wrtha i yn gyrinachol na ddeudodd hi wrth nhad a mam. Tydi nhad ddim yn cyd- eld a'r "t?ieatre,;?' 'iiia a Lyd?d felly. w ilef Ar ()I cl,bran aiii awr re d)dwy am Lerpwl, dvm,t I)oli 37r, holi ?-ni righl,lch -tenant -Bryn Howel. Ooedld o yn foi del? Oedd 0 yn dal? Oedd o yn garwr? Oedd o yn "engaged etc., etc. 'Roedd nhad a mam wedi mynd allan i weld Ibuvch oedd yn sal, a toedd dim ond' Poli afi yn y r'gegiu'. A dyma rhywun yn curo'r drws, ac yn cerdd- ed i mewn. 'Parry oedldl 'na, a "roeddwn .i yn. myndi i'w introdiwssi'o fo i fy chwaer pen welwn; i y ddau yn spio ar i gilydd, fel tasa nhw wedi' cael i trawo gin felldan. Roedd Poli wedii mynd yn reit welw, a roedd hi yn cydiad' yn y 'b'wrddi rhag syrthio. A roedd Pa.rri yn fei cap, a?c ?we?d,l gyllwng i 'i fy s i sIgar o -add,, ie' tasa iihw wedi myn'd yn, ddiiffrwyth. "Bertie! medda Poli, c'r cilwaclid. medda Parri, "yma ydach chi yn byw?" 'M,;i dcTylis i fod y ddau wedi colli i synwyra yn lair loew ar y dechra, ondl mi welis wedyn *,za wecl? ibo?d -via, adn?ab-od i g,i kddi ?c)',r l'Y' Li'laen roed,da -lhw, ac N?ed*l O?v,c,hry,n dipyn? wrt-h weld? i 4??lyd:d, mor s,yd?yii. i-d,doth I'arri! atc) i hunaii yi-L I;ur fuali, -,t mi ath at Poli;, a. mi 'sieddodd! y ddau ar y setl. Roedd fy chwaer yn -crio yn ofnatsan, a fynta yn trio ai chys'uro hi. Ar y diechra, rüedidwn i rhwnig diaui fedidwl p'am 'ta myndl i war Parri ddylswn i neud, yntélJ myndi iallan, a gadal iddy xiihsw am dipyn. '? joinis y-r hen: boibol yn ?Alynd allan? nels,i, a i-r,?i y beudy, a, mi helpis nhw i' a,flonydidu an gysur yr hen. fuwch druan. Ma cadlwrs .nhw rlrag mynd i'r ty am hir, ac I -i, pos*b cael esgus r e, adid pen oedd d??n I iw 11 I, arall, mi eis hefo .nhw i "mewn. "Roeddwil., i yn y gegin yn mhe'll o'u blaena nhw, er mwyn deud wrth Poli. Ond mi gefis fv synu. pen. glywn i y dkl,,au yn chwerthiin yai. braf, ac yn edrych. mor hapus a brenin a brenhines. Pen 'goris i y drws mi glywis swn cadar y.n sj'mud, a'r munud nesa' 'roedd' 'Poli yn procio'r tan fel 'riandros, a Parri yn 'studio almanac y ■Dublin-Wicklow ^anure Company oedd ar y par-ad. "Hylo meclda, f, wrth fy hun, "ma 'na fwy yma na wel y' llygad!" Pen ddoth nhad a mam i mewn, mi ddeudodd Parry wrthy nhw i. fod 0 a Poli yn hen gydnab- yddion. Roeddia nhw wedi cyfarfod pen oedd Poli yn laros hefo. modryb Elin, yn 113ettwsy. coed. •M;i roth hyna eidia yn fy mhen. i ar unwaith. 'Roeddwn i y,n -cofio, fod Poli, tua blwyddyn yn ol, wedi bod yn aros hefo modryb- Elin am tua chwech WythEOS. A phen ddoth hi yn ol, 'rO'ed,d ni yn sal ofnatsan, a wydda'r doctor; ddim be oedd y mater hefo hi. 'Roed,d hi fel tas-a hii yn ddodcla gin y felan, a 'roedd hi yp. cxio o hyd, fel tasa hi yn poeni. ofnadwy am rwbath. Ond pen fydda. ni }_n. gofyn oed-d 'na rwbath yn i pfcoeni hi, mi fydda'-n deud nad oedd 'na ddim byd. Be oedd a fyno Pairy a hyn, ty,bL-.dl Tybad oedda nhw yn ddau gariad, a'i fod ynta wedi i thaflu hi drosod'd? 'Toeddwn i ddim yn meddwl y :basa to yn medru gneud tro fel yna. A 'roedd o yn edrach 'rwan. ar Poli fel tasa fo flys i byta hi. Felly, 'roedd o yn i chaxu hi o hyd. Wel, ar ol i Parry fynd adra dan. cbwihianu, ac ar ol i nhad a mam fyn'd i',w gwlau, mi ddeudodd Poli, yr. h-oll banas wrtha i. Pen oedd hi yn aros hefo modryb Elin. yn Bettwsycoed, 'roed'd 'Bertie Parry yn dEigwydd aros 'hefo'i frawd yno. A mi ,ath y.n "love, at firs: sight" rhwrg y ddau, ac am wythnosa mi fuo'r dd'au yn y 'seithfed nefoedd 0 hapusxwydd. Ond 'roedd 'na enath a:rall yno oedd wedi' gosod i bryd ar g-ael Parry iddi i hun. A phen welodd hi Poli yn mynd a fo, mi ath yn wallgo' bron, a mi blan-ioddi sciam didieflig .i'w gwahan.u nhw. iiMa "jealousy" yn beth ofnadwy. 'Roedd yr enath 'm.a yn cymud ami -fod yn ffrindia mawr hefo Poli, a felly cha.fodd hi ddim llawar o- dxaffarth i gael gyni hi sgwenu lot mewn, album oeddi gyni hi. A chan i bod hi wedi bod yn dipyn 0 ffrindia hefo' Parry, 'roedid gyni hi lythyra o'i eiddo fynta. Wel, mi gopiodd law-_ysgrifan Parry i'r dim, a mi 'sgweaiodd lythyr brwnt' ofnadrwy at Poli, yn deud wrthi hinad oedd; o ddim and wedljl bod yn chwaxa hefo hi, a'i fod 0 yn "engaged'" i hviodi un arall ers blynyddoedd. A mi ddeudodd ffarwel wrthi hi am byth. Yr un didwrnod mi gopiodd' yr enath. law- ysgrdfaru Poli, a mi sgwenoddl hthyr at Parry yn deud na fedra hi ddim meddwl am gadw cwmpeini he,fol fo byth wedyn. 'Toedd hi ddim ond) fiyrtio, a 'roe,dd hi, wedi blino, arno fo. Mi ellwch. fedd'wl be oedd effath y llytihyra. Ddiaru'r u,n o'r ddJau d-dyohimygu am funud na ,-itid l?lyth-?-.ra gonast oedlda nhw. 'Roedd Poll d,ruar, wed(i toril,i chalon yn l?an, i ?yn,o,d' ddi ad azd,ra ar un,waith. m 1.1 d w a A 'roedd' Parry hefyd jest a thori 'i galon, a 'rosodd' ynta ddim yno ar ol clwad fod Poli wedi mynd i ffwrdd. 'Roedd y ffaith i bod hi wedi mynd i ffwrdd heh ddeud gadr wrtho fo, yn fath o 'gadarnhad i'r llythyr, gan i fodi o yn gwbod nad oedd o wedi sgwenu ati hi. Felly, 'roedd y ddau wedi cael i gwahanu, a'r ddau yn hiraethu. am i gilydd ,am flwyddyn gyfa, nes y daru n-hw gyfarfod yn yr hen gegin acw. v Fuo nhw fawr o dro a dwad a phetha ,i"w lie wedyn, a mi dda.ru'r ddau. weld' ar unwaith ma gwaith yr ,enath "jealous" hono oedd' wedi gneud y drwg i' gyd. Ma hyn wedi; digwydd. -ers tipyn 'rwan, a. ma Parry wedi rhoid "engagement ring" ardderchog ar fys, Poli. hefo caniatad' -nhad a mam-a mina
[No title]
Detailed Lists, Results and Guides
Cite
Share
—— Lordi Ro ss more's party, including Mr Wyndham, the Chief Secretary for Ireland, had excellent sport on Tuesday at Rossmore, Ire- land. -—— LOlrdand Lady Penrhyn 'on Tuesday re- turned; to' Penrhyn. Castle, and. entertained a large party for the Christmas holidays. While hunting with the S-ouith Cheshire1 at ,B room all on Tuesday the- Duchess of Wesi- minstex had. a slight spill, but remounted; and took part in a spirited run.
Advertising
Advertising
Cite
Share
-=- GWAITH DANNEDD. DR. JONES, D.D.S. (A.M. &C.) DFNTIST t-?jL<i?]tt?..76<j, HAS REMOVED FROM HIGH STREET TO Craig OWEN, NEAR, THE D T m RAILWAY STATION, DANGOK' At Home Daily, except TUESDAYS and THURSDAYS. Customers may come with the Day Excursions, MONDAYS and WEDNESDAYS. Write to say if possible. 7?" Trur QT?p r? iiijl biUKJl? ABERGELE. Grocery, Provisions, Bread, <5t Confectionery, WILL ENSURE SATISFACTION AT LOWEST PRICES- 4Ii,\ EDWARD THONTAS, Late Alanager for Messrs. E. B. Jones & 'o" Ilas C become Proprietor of this Old-established ba siness, and has confidence that he will'uierit a t3.hare, 0' public suppart. All Goods of Highest Quality. SOLE AGENT IN ABERGELE FOR CARR'S MALT BREAD, Delicious, Wholesome, and Appetizing. LARGE FRUIT TARTS MADE TO ORDE Parties catered for with Confectionery. 7 ATTENTION 1 Are you in want of a RANGE, ORATE, OIL STOVE, GAS STOVE, or any other kind of Stove for the coming Winter ? If so, call at G. SEVAN & Co.'s Estab- lishment in Conway Road, where you can see a large assortment of all kinds and makes. Or perhaps your RANGE or grate wants RE-SETTING? We keep practio"* Range and Grata Setters, who will do your work in a thorough and expeditions manner. 350" G.Bevan & Company, General Ironmongers, Plumbers, COPPER, BRASS AND TIN WORKER^' V ELECTRICIANS, CONWAY EOAD, COLWYN BA?- TELBPHONE 0]94. __? STABLTHH??. r)?c?? f?M? JBLJ?M?A?? '?i?? ???.M?? ?????5<!?' GENUINE .\ND REMAB.LE, ?— DJRECTF?OSf ? B-jr ?"? <c?? '"?"' !!r*? !f? ?. ? <a a-? ?"? a ?—< i'? ?' t i a? ? i ? k? '? Address :-DJCKSON3. CHRST.sr:.