Welsh Gazette and West Wales Advertiser

YR ARGYFJWNG YN Y DEHEUDIR. Mae'r anghydfod rhwng y gweithwyr a'r meistri yn y fasnach lo yn achosi pryder mawr trwy'r wlad yn gyffredinol. Mae'r rhybuddion i derfynu y cytundebau yn dy- fod i ben gyda diwedd Mawrth, ac ofnir y bydd i'r mis redeg allan cyn y deuir i gyd- J ddealltwriaeth. Cynhelir Cynghrair yn Llundain yr wythnos hon i ystyried y mater. Mae Esgob Llandaf ac ereiill wedi gwn- eyd apeliadau taer ar i'r ddwy ochr ddyfod i gytundeb.

SYR S. T. EVANS. Mae Syr S. T. Evans, y Cyfreithiwr Cyffre- dinol, wedi ei benodi yn Llywydd yr adran hono o'r Uchel Lys sydd yn ymdrin ag ys- gariadau ac ewylllysiau, mewn olyniae'th i Syr John Biigliam, yr hwn sydd wedi ym- ddiswyddo. Mae'r swydd newydd hon sydd wedi syrthio i ran Syr Samuel yn m bwv- sig iawn, a chyfrifid amrai o'r rhai fu yn ei llanw yn flaenorol yn mhlith cyfreithwyr mwyaf athryhthgar y Deyrnas. Dywenydd I fydd gan bob Cymro glywed am lwyddiant parhaus eu cyd-wladwr enwog. Y mae Syr Samuel Evans yn ystyried ei hun yn Gardi, yn mhob dim bron. Hana ei rieni o'r hen sir, ac yn Ngholeg Aberystwyth y gosodwyd Syr Samuel, pan yn llangc, i barotoi ei hun gogyfer a gwaith ei fywyd. Mae Syr Samuel Evans wedi cynrychioli Canolbarth Morganwg er 1890, a golyga y penodiad hwn y mae wedi gael y bydd yn rbaid iddo ymddiswyddo. Ei gyflog fel Llywydd Llys yr Yigariad fydd zc5,000 y flwyddyn. Mr. Rufus Isaacs, yr Aelod Rhyddfrydig dros leading, sydd wedi ei benodi yn olyn- vdd l Syr Samuel Evans fel Cyfreithiwr Cyffredinott.

GWEINIDOGION A THYBACO. "DYLENT RODDI ESIAMPL I EREILL." Dydd Llun, bu beirniadu trwm nr wein- idogion a chlerigwyr yn nghvfarTod blynydd- ol y Gyngrair Brydeinig er attal defnyddio 'iybaopi DywqcV>dd y Llywydd (Air J. Crumblehulme) mai un o'r anhawsderau mwyaf oedd gan y Gyngrair i'w cyfarfod oedd yr .arferiad gan weinidogion o ysmocio. Dylai gwyr mewn safleoedd cyfrifol roddi I esiampl i ere ill, ac ymwadu a moethau os oedd posibilrwvdd i'r ymarferiad ohonyht arwain neb ar gvfeiliorn. Aeth Mr Crumble- hulme vn mlatn i f,-iny,u ar y lies mawr oedd yn deilliaw oddiwrth Ddeddf y Plant. Ond nid oedd pasio y Ddeddf hono ond dechreu- ad gwaith y Gyngrair. Yr oedd yn rhaid addysgu leuenctyd y wlad a dangos effaith mor niweidiol gaffai ysmygu ar eu dadblyg- iad corpnorol a moesol. Dylid ymdrechu er sicrhau fod y mater yn cael syiw yn ein hys- golion elfenol. Pasiwyd penderfyniad yn pwyso ar fod sylw yn cael ei roddi yn ein hysgolion dydd- ol i eiialth niweidiol tybaco.

Y Gyllideb. J Beth sydd wedi dyfod o'r Gyllideb ? Myn I y Wasg Doriaidd i ni gredu ei bod weidi darfod am dani. Ac, yn wir, hawdd y gall- esid coelio ei bod wedi marw wrth fel y pro- ifessai yr Arglwyddi alaru am dani y dydd o'r blaen. Hefyd, yn Nhy'r Cyffredin dydd Iau, ac eto dydd Gwener, ymholai y Tori- aid yn bryderus yn ei chylch. Y maent yn awr yn awyddus iawn i'w mabwysiadu; ond, wrth gwrs, rhag ofn y digwdd gwaeth y mae-nt am wneyd hyn. Fodd bynag, y mae'r Gyllideb wedi ei hachub, os gwir y newydd diweddaraf o Lundain nos Fawrth. Dywed gohebydd o'r Brifddinas fod Mr. Lloyd George wedi dy- iod i ddealltwriaeth a Mr. John Redmond a'r Blaid Wyddelig ynglyn a hi. Os felly mae, fe a y Gyllideb, neu hwyrach ddwy Gyllideb, drwy Dy'r Cyffredin. Y mae'n bur debyg fod Mr. Redmond wedi sylwedd- oli fod ei elyniaeth i'r Gyllideb yn tueddi y itliyddfrydwyr i wrthod eu cefnogaeth iddo, ac mae'n amilwg ei fod yn llawer iawn mwy cymodlawu. yn y sylwadau y mae wedi wneyd yn ystod y dyddiau ddiweddaf. Ni wyddis eto beth ydyw sail y cymndeb rhyngddo et a Mr. Lloyd George, ond fe ddywedir y cyfunir y Gyllideb am 1909-10 ag un 1910-11. Cedwir y prif nodweddion yn y naill a'r llall; ond bernir y ddeir y doli ar whisci o Gylli- deb y flwyddyn olaf. Ni fydd i'r cytundeb hwn parthed y Gylli- deb effeithio dim ar y Penderfyniadau. i gwtogi gormes yr Arglwyddi. Eir yn mlaen a'r rheiny yr un modd. Yn ol adroddiad diweddara-ch, fe ddywed- ir nad oes sail i'r stori fod cytundeb wedi Jei wneyd a'r Gwyddelod 0 i>ei"thynasj r Gyllideb.

Amrywiol. i Mynegodd Mr Buxton, Llywydd y Bwrdd < Masnacu, mewn atebiad i ^vir. Kees (Maid- 3 wyn) ei iod yn gobeiJiio y byddai yn bosibl 1 yn fuan i agor lyfllelndfeydd Llafur yn r Pontypridd, Merthyr., Barri, Bute Docks, a Caernarfon. r Ceidwadwr oedd yr Anrhydeddus Ivor c Guest, y Postfeistr L'yffredinol hyd nes y ) 3 gyrrwyd ef, ao ereill, i gefnu ar y blaid hono yn hytrach na chefnogi Diffyndoll- k aeth. s Mae cyflog Mr. John Burns, fell Llywydd I l! Bwrdd y Llywodraeth Leol, i gael ei chodi I o £2,000 i £ 5,000 y flwyddyn. Mewn atebiad i Mr. Keir Hardie yn Nhy'r Cyffredin dydd Mercher, dywedodd Mr As- quith ei fod yn gwy bod fod teimlad cyffre- din yn mhlith pob plaid yn Nghymru dros gael Ysgrifenydd! ac adran neullduol i'r Dywysogaeth, megys ac y sydd yn Scotland, ond nid oedd y Llywodraeth ar hyn o uryd mewn sefyllfa i roddi sylw i'r mater. Dywedodd Syr Edward Strachey, yn Nhy'r Cyffrffedin, fod 4,470 o lafurwyr am- aethydol wedi cael daliadau bychain yn ystod y flwyddyn 1908, neu <43 y cant o'r holl geisiadau am dir; yn 1909 y nifer yd- oedd 873 neu 25 y cant. Hyderau y Bwrdd Amaethjjddol fod yn alluog i roddi grants, sef cynnorthwy- ari- I anol, allan o'r Development Fund, i am- aethwyr ac ereill er eU cefnogi i fagu ceffyl- au. Mr. Lloyd George sydd wedi pwrcasu y Development, Fund yma ynglyn a'i Gylli- deb. ol Mae Mr. Walter Roch (Penfro) wedi rhoddi rhybudd y bydd iddo ofyn i'r Prif Weinidog os y gwna dalu sylw arTienig i ofynion Cymru pan yn penodir Ddirprwy- aeth ynglyn a'r Development Grant, a gof- alu bod un o aelodau y Ddirprwyaeth yn gyfarwydd ag anghenion Cymru. Mae Mr. Balfour wedi myned i Dde Ffraingc hyd ddiwedd y mis hwn. Mewn ateb i ofyniad dywedodd v Prif Weinidog y hyddai i'r Penderfyniadau ddy- gir gerbron y Ty ar y 29ain o'r mis hwn, gynwys cynygiad i leihau oes y Senedd o saith i bum' mlynedd, neu lai.. Galwyd sylw gan Mr. Barnes, blaenor y Blaid Lafur, at y stori fod gan Ir. Chaplin £12,000 y flwyddyn o inewm ens pum' mlynedd ar hugain, a gofynai ai iawn oedd iddo dderbyn pension oddiwrth y Llywodraeth yn ngwyneb hyn. Dywedodd Mr. Asquith na wyddai efe fod -)n sefyllfa cyn-Weinidogion mor gysurus ag hynyna. Er dechreu y wythnos ddiweddaf mae prif ddynion y Blaid Doriaidd wedi cilio o'r Ty, y naill ar 01 y llall, gan adael neb gwell na Mr. Austen Chamberlain ar y seddau blaenaf. Pan ddaeth y bleidlais am arian tuag at y Fyddin yn y trcfedigaethau gerbron y Sen- edd, galwodd Mr. John Dillon sylw at yr ymgyrch milwrol yn Somaliland, ac aw- grymodd nad oedd y penaeth brodorol a elwir y Mad Mullah iianer mor wallgof ac y tybiai rhai ei fod. Yr oedd y wlad hon wedi gwario hyd yn hyn tua 124,000,000 ar ei erlid. Onid llawer gwell a rhattach, go- fynai Mr. Dillon, fyddai cynyg ryw ddwy neu dair mil y flwyddyn i'r Mad Mullah hwn am fod yn llonydd ? Dengys treuliau y Fyddin am y flwyddyn ddyfodoil gynydd o £ 325,000. Etholwvd Colonel Seely, Is-Ysgrifenydd y Trefedigaethau, dros ranbarth Ilkeston, o swydd Derby, gan mwyafrif o 3,333, dydd IJlun. Hyd a wyddis vn awr, ni wrthwvnebir Mr Rufus Isaacs yp Reading. Rhaid iddo geisio ail-etholiad yn herwydd ei fod wedi cael J swydd.

Piyion o'r "Drych." I Madam de Stael a ddywedai un tro, Po fwyaf yr ymgydnabyddai a chwn, lleiaf y meddyliai o ddynion. Mae cwn yn rhagori yn mhelli ar ddynion mewn rhai rhinwedd- au. Darllenasom yn ddiweddar am ddyn yn myned mewn cwch ar yr afon Seine, Ffrainc, i foddi ei gi, ond wrth ymdrechu ag ef i'w gael allan o'r cwch, dymchwelodd a thaflwyd yntau i'r llif. Cadwodd y ci ei ben (pen ei feistr) uwchlaw y dwfr hyd nes i gymorth ei gyraeddi I Gallai ami i ddyn gymeryd ami i ddeilen o lyfr y ci. ♦ Mae y Talaethau Unedig yn curo pob gwlad yn nglyn a phob peth ond un, a hwnw yn be-li pwyfsig iawn. Cymer mwy o danau le yma nag mewn unrhyw wlad, ac achosir y tanau i ddybenion elw yn rhy fynych. Lleddir mwy o lowyr dan y ddaear neg mewn unrhyw deyrnas arall. Yn ystod 1907, lladdwyd 3,125; felly aberthir yn agos i ddeg glowr bob dydd i gadw cartrefi yn gysurus a gwaith a thrafnidiaeth i fyned. Lleddir tua 10,000 ar y rheilffyrdd, ac anafir 10,000 arall. Yn goron ar y cy- fan, llofruddir 129 allan o bob miliwn o'r boblogaeth bob blwyddyn, tra na leddir ond 16 yn ngwlad waethaf Ewrop. Yn Can- ada, ein gwlad gymydogol, lleddir tri; yn Germani lai na phump, a,c yn Mhrydain Fawr, 10. Pan yr achosir pla gan aflendid neu un- rhyw achos arall, symudir yn ddioed i ddifodi yr achos, end eithriadir hyn yn nglyn a'r dafarn, oblegid pa faint byimg o drafferthion a berir ganddi hi, parheir i'w thrwyddedu, fel pe bae yn rhan o ragluniaeth neu drefn Duw. Ofna y pol- itiewyr ci chyffwrdd mewn Talaethau fel New v York ac* eraill, rhag i'r goruwch- adeilad syrthio am eu penaii. Mae y da- farn yn gysegr pwysig yn New York, Penn- sylvania. etc. Pan y mae ychain gwahardd- iaeth yn ys,:?;Vyd arch y dafarn, y mae ami i r 7.7a h ffng-grefyddol yn barod i roi ei bleid- I lais i'w chadarnhau! Rhifa yr Fzzahiaid hyn lawer mewn ami i dref a phentref yn Nhalneth New York, Dro yn ol clywsom y di^vgdybid hyd yn nod y pregethwr ei hun mewn pentref, pan yr oedd pobl dda yr ardaU yn ymdre-chu difodi y fasnach felldi- gedig. « CRIST A'R EGLWYS. Peth d'frifol yw gweled yr Eglwys yn ochri gyda gorthrwm ac vn erbyn y bobl, an yna y bobl yn ei diarddel ac ymadael a Iii, nc nid yn unig hyny. eithr yn ffurfio cymdeithas i wrthwynebu yr Eglwvs a lladd ei dylanwad Dyna gyflwr yr Eglwys yn ngwledydd Ewrop y dyddian hyn. Pair hyn boen i wir ganlynwyr Crist, ond ymffrostia y gau Gristionogion yn eu cyndynrwydd. Yn Mhrydain y dyddiau hyn, gwelir Eglwys! Loegr ar ochr yr Arglwyddi, y tirfeddian- wyr, y goludogion, y .ai;.rnwyr, a phob cy- fundreln fydol wrthwerinoi. Ond yn Germani y gwelir y mudiad oddiwrth yr Egiwys yn ea ffurfiiiu mwyaf bygy,hiol. Mae y bubi, y do&burthiadau gtt ei thiol, yno yn llwyr argyhoeddedig fod yr Eglwys yn eu herbyn, ac felly ant hwy- thau yu ei herbyn liithau. Hysbysir fod yn Berlin 300 yn ymadael a'r Eglwysi yn ddyddiol. Er's 30 mlynedd, y mae v mud- iad hwn oddiwrth Gristionogaeth (fel sef- ydliad cyfundrefnol) wedi cymeryd lie, ond yn Prwsia yn 1906, collodd yr Eglwys 12,007. jlae y g i uhg.liad ar gynydd amlwg yn flynyddol. Yn Berlin yii unig, ymadawodd 17,000 a chrefydd mewn tair mlynedd. Am- ,cangyfrifir fod y golled flynyddol yn yr Eg- lwys Brotestanaidd yn 30,000. Mae hyn i'w briodoli yn hollol i ddiofal- weh yr Eglwys a'i hochriad gyda'r blaid I orthrymol drwy y wlad. Mae yn llawer gwell ganddi Deifes na Lazarus; ac mewn I gweithred a gwirionedd (er nad mewn enw a phroffes) gwell yw ganddi Famon na Duw. j I enill y werin yn ol, rhaid fydd i'r Eglwys fel y'i cychwynwyd, aros gyda'r bobl. Rhaid iddi ymddwyn fel yr ymddygai e: Sylfaen- ydd, yn ddyngarol ac vn oludgashaol. Xid oes ameuaeth nad yw Ysbryd y ) Gwaiedwr gyda'r bobl a'r iverin heddyw fel gyn:, fel y'i ceir gyda. Byddin Isch- awdwriaeth. Byddai gwell gobaith gan Eg:wys Lcegr pe yr vmrestrai gyda'r Rhyddfrydwyr, gyda'r blaid roes wadclol i'r Hen Bobl, y blaid sydd am noddi y dosbarthiadau gweithiol, sydd am dyddynau i'r bobl (nid i goedieir a helfilod), am re- oli y dafarn, melldith gwareiddiad Pryd- ain, cydraddoldeb crefyddol, gwladol, cym- dcithasol, etc. Rhaid i grefydd Crist fod ar yr ochr gyferbyniol i Cesar, Herod, Caiaphas, Pilat, a'r dosbarth hwnw gynrychiolant y byd hwn a'i ddybenion, faint bynag fo eu huchder a'u rhwysg. Nid yw CVistionogaeth i dderbyn wyneb neb pwy bynag. Mae crefydd Crist o han- ad anrhaethol uwch na Cesar a Philat.

-0 Etholiadau Sirol. Yn Maesyfed y mae'r pleidiau yn gyfartal —12 o Ryddfrydwyr a 12 o Doriaid. Hefyd, nae gan y naill blaid a'r Hall yr un nifer > henarluria Trwy bleidSais swyddog "r etholiad yn unig y llwy-dclodd Syr Pow- ett Milbank, Arglwydd Re ;• law y Sir, i ;adw ei sedd. Dair blynedd yn ol enillodd y Toriaid am- 'yw o seddau ar Gynghor Sirol llundain, ind achosasant golledion mawi- i'r ddinasyn 'stod cyfnod eu swydd nes blino o'r bobl ar >u gweithredoedd. Yn yr etholiad dydd 5adwrn enillodd y Rhyddfrydwyr ugain edd, ac y mae ymdrech galed rhwng yr lo Toriaidd a Rhyddfrydwr am sedd r insbury. Catodd y ddau 2,460 o bleid- leisiau. Ar oil ail gyfrif oafwyd fod y Tori wedi cael un bleidlais yn rhagor. Yn Nhrefaldwyn, yr oedd 16 o etholiadau, ac enillodd y Rhyddfrydwyr dwy sedd. Y mae ar y Cynghor newydd 27 o gynghorwyr Rhyddfrydig, a 15 o rai Ceidwadol. Hefyd mai yn y Cynghor hwn 14 o Henaduriaid Rhyddfrydig eisoes. Yn Etholiad Cynghor Sirol Ceredigion dydd Mawrth, y pedwar hen aelod ddychwel- wyd dros Aberystwyth.

-0. MYDROILYN HORSE AND CATTLE SHOW. The second annual horse and ca:tle show was held at/the above place on Friday in a field kindly lent for the occasion by Mr. Dd. Davies, Ffwrneithin. The weather was dry and :fine an dthe show proved a great i success. It was pleasing to see such fine and stylish exhibits in many of the classes. Ponies under 13.2 hands high, were excep- tionally good, and the hackneys over 15 h.h. were a fine lot. All the horses and the cattle present at the show demanded the at- tention of the spectators. The judges were Messrs. J. Patrick, M.R.C.V.S., LIanarth: S. E'avies, Coedparc, Derry Ormond; and Hugh Williams, Derigaron, Tregaron. Stewards: E. Thomas, Cafryw: D. Lewis, Tryal: and J. Davies, Tyhen. Ohairjnan ef Committee, Mr. Rees Lewis Jones, Rhosgoch shop. Treasurers, Messrs. John Jonathan, Gilfach Farm, and Richard Lloyd-Lewis. Ff y non m ereel i th. Secretaries, Mr. Isaac Isaac, Tynllain. and Mr. Thomas James, Llwynfedw. LIST OF THE PRIZE WINNERS. Heavy draught mare or gelding of any I age.—1, IiJd. Jones, Pontfaen, Cilie Aeron; II 2, E. Lloyd, Dolaugwartheg, Aberayron; 3, Wm. Evans, Cwrtfarm, C witnewyd. Light draught mare or gelding any age.- 1 and 2, Dd. Davies, Ffwrneithin, Mydroilyn 3, S. and T. James, Llwynfedw, Mydroilyn. Light,- do., under three years old.—1, James Davies Tyhen, Mydroilyn; 2, Evan Davies, Cefnmaes, Mydroilyn; 3, Dd. Dav- ies, Tynffynon ,Cilie Aeron. Draught mare or gelding under two years dld.-I, William Evans, Gwrt Farm, Cwrt- newydd; 2, T. Davies, Penbryn, Cribyn; 3 A. Lloyd, Yeinogissaf, Dihewyd. Best type of collier mare or gelding, under 15 h.h.—1 and 2 ,J. Edwards, Oefngwyn Hall, Llanon; 3, D. Davies, Tynffynon, Cilie Aeron, Mare or gelding adapted for riding or driving purposes, over 15 h.h.—1, Dl. Evans Perthvreglwys, Mydroilyn 2, Dd Parry, Nantymawr, Llangranog; 3, Dl. Lloyd, Llysfaenucha, Llanwnen. Brood mare, adapted for riding or driving over 15 h.h.—1, Dd. Thomas Davies, The Mill, Mydroilyn; 2, Dl. Evans Perthyr- eglwys 3, Evan Thomas, Gaf ryw, Mydroilyn. Mare or gelding under three years old.—1 Edward Jones, Pontfaen, Cilie Aeron; 2. John Davies, Tyresgob, Llandyssilio; 3, Dd. Evans, Ffynonfair Lampeter. Mare or gelding under two years old.-I, Daniel Thomas, Ffosffalducha, Llanybyther 2, R. Lewis Jones, Rhosgoch shop, Mydroil- lvn. Cob more or gelding, of any age, under 15 h.h., open to those that have never won a prize before.—1, John Evans, Crugfeilog, Aberayron; 2, John Jones, Derwen Villa, Mydroilyn; 3, Dl. Hughes, Maestir, Lam- peter. Pony mare or gelding, of any age, under 13.2 h.h.—1, William Davies, Nantremenvn, Llandyssul; 2, J. Edwards, Cefngwvn Hall, Llanon; 3 Wm. Rees, Glynoochuchaf, Rhyd- lewis. Cob mare or gelding, under 15 h.h. and under three years old.-I, John Davies. Glanrhvd, Oilcennin: 2, Dl. Hughes, Maes- tir, Lampeter; 3, Dd. Evans, Ffynonfair, Lampeter. Pony mare or gelding, under three years old.—1, 'Wm. Rees, Glyncochuchaf, Rhvd- lewis; 2, Hughes, Jessamine Castle, Cilie Aeron; 3 Dd. Williams, Glynhir, Lampeter. Mare or gelding to be shown under saddle. -1, William Davies, Nantremenyn, Llan- dyssul 2, J. Edwards, Cefngwyn Hall; 3, Dl. Evans, Perthyreglwys. Best. turn-out in harness.—1, J. Edwards, Cefngwyn Hall; 2, Evan Davies, Fronddu, Cribyn; r, John Jones, Derwen Villa. Mare or gelding, shown under saddle or in harness, open to those residing within three miles of Mydroilyn.—1, Daniel Evans, Perth- yreglwys, Mydroilyn; 2, Dd. Thos. Davies, Ihe Mill, Mydroilyn 3, J. Jones, Derwen I Villa Mydroilyn. Pair of horses, shown in cart or harness, five competed.—1 Dd. Davies, Ffrwneithin, r Mydroilyn; 2, E. Lloyd, Dolaiigwartheg, I Aberayron; 3, Etvan Davies ,Cefnmaes, Mydroilyn. Best getter by Sir John Danegelt, Crug- maen, Llanwenog.—J, D1. Evans, Perthyr- eglwys 2, Dd. Parry, Nantymawr, Llan- granog; 3, Dl. Lloyd, Llysfaenuchaf, Lian- wnen. Shorthorn bull of any crn J ,David Jones, Motygido, New Quay; 2, Dd. Davies, Ffwrneithin; 3; James Davies, Tvhen. Shorthorn hull calved in 1909.—1. David Williams, Nantygwyfnfan, Dihewyd; 21, J. Davies, Tyhen. Shorthorn r-ow of any age.-I Thomas Jones, Cilerwisg, Ystrad; 2. Edward Jones, Pontfaen; r, Thomas Jonesf Cilerwisg. Blnck cow of any age.—1 and 2, Richard Lloyd-Lewis, Ffynmmeredith, Mydroilyn; t, J. Evans, Esgerwenfawr. Shorthorn heifer, under two years old.- I and 1, James Davies ,Tyhen, Mydroilyn r, Dl. J. Jones, Lon, Neuaddlwyd. Black heifer under two years old.—1 Dd. Davies Ffwrneithin, Mydroilyn; 2, James Evans. Esgerwenfawr, Mydroilyn. Cross-bred cojv of any aQ:e.-I, J. Davies, Tvhen 2, Dd. Evans, Rhiwbrenfaeh, My- droilvn: r, A. Lloyd. Veinogissa. Guessing the weight of a live pig.-I, J. D. Jenkins, Tyhen; 2, divided between J. Jones, Yoelcwmfacb; Tom and Johnny Dav les, Nantremenyn; Thomas Parry, Bryn- cesig, and John Davies, Nantygwynfan. Guessing 100 yards.—1, Thomas Lewis, Glandyffryn, Mydroilyn 2, Dd. Jones (jun.) Crugnjoen, Llanwenog. Greute^ number of exhibits in the show.—• The prize was divided between J. Davies, Tyhen, and ltees Lewis-Jones, Rhosgocb shop.

Markets. MEAT. London, Saturday. March 5th.—Beef steady—Scotch long sides 4s. to 4s. 2d, short rices 4s 4d to 4s 6d; English sides 3s lOd to 4s. Id; United States sides-Liyerpool aii 1 Deptford killed 3s lOd to 4s Id; American hindquarters 3s 6d to 4s, forequarters 2s 6d to 2s W. Mutton quiet—Scotch teg 5s. 2d to 5s. 6d, wether 4s lOd to 58 2d, ewe 3s. 4d to 3s 8d English wether 4s. 4d to 4s. lOd, ewe 3s 4d to 3s 8d. FISH. Grimsby, Saturday, March 5Th.-Fair supply from 45 vessels; good demand. Quotations: Soles Is tJd. to Is 8d, turbot Ie. to Is lftl, brills 9d to Is Id per lb. plaice os. 6d, lemon soles 10s, whitings 2s 9d, whitches 5& to 7s, live halibut 10s to 12s, dead 8s to 9s, lrinrion haddocks 9d per s-one; live ling 3s, dead 2s, live cod 3s to 5s, dead 2s to 3s, 'ive skate 6s, dead 4s. C'ach; kit haddocks 22s, gibbed 44s per box. POTATOES. London, Saturday, March 5th.—Supplies still on large scale. and slow demand ea- sued. QuotationsLincol'is 65s. to 75s, Bedfords 55s. to 60s, Kents 60s to 70s, Essex 50s to 60s, and Blaclvlands 50s. to 55s. per ton. HAY AND STRAW. London, Saturday, March 5th.—Fair sup- plies passed off quietly at late rates. Quo- t.itions:-Be-st clover 85s to 95s, inferior 70s. to 80s: specially-picked hay 85s, good 70s. to 80s, inferior ).5. to 65s: mixture and sainfoin 85s to 90s; and straw, 27s to 32s. per load. PROVISIONS. Carmarthen. Saturday, ;-)tli.-Qiio- tations:—Cask butter, 1* lid to Is 2d per lb.; fresh butter, Is 3d. to Is 3d. per 1n.; dressed poultry-fowls, 5.5. 6d to 6s 6d per couple; ducks, 3s to 3s 9d. each. Eggs, 16 for Is. Cheese, 40s. per cwt. CATTLE MARKETS. Don caster, Saturday. — The supply of horRed stock was moderate, sheep meagre, and pigs small. Dairy beasts were in de- mand, as were young stores. There was an improved inquiry for sheep, and offers for pigs, which were exceptionally scarce, con- stituted a record for the present year. Quotations :Strong bullocks £ ']] to £ 15, calving heifers £ 13 to £ 16. milch beasts P,16 to £ 22; sheep, hoggs 35s. to 40s., and shear- lings 40s. to 45s. sucking pigs 15s. to 22s.. small stores up to 35s, strong stores about 50s. and gilts in pig f4 10,. to JE5 each. Leicester. Saturday;—There was a fair show of milch beasts, consisting principally", of second quality cows, prices being lower except for the best. sorts. Newly calved cows made up to £ 19, heifers £ 17 10s., bar- ren cows up to JE15, and one-and-a-half to two-year-old barren heifers £ 9 to £ 11 5s. A fair supply of Welsh cattle, which made RI.4 to CIS 10s. Rearing calves up to 42s. No sheep. WEATHER. AND THE CROPS. With March has come a marked and wel- come change in the weather. Every day of the month so far has been dry and bright, with a warm sun shining dunng the day, and clear, cold nights. We have also had a. fair strength of wind, the effect of which has been to dry the land much more rapidly than was thoughT, possible a, week ago, after the incessant wet of last month. Every- thing on the farm was getting badly behind- hand, but under the alter eel conditions, if they should be maintained, arrears will be quickly worked off. On loose, friable soils drilling for seed is already possible, but heavy marls and clays are still unworkable, and will be for some days to come. With the drier conditions prevailing last week threshing was resumed, the damp, satura- ted atmosphere of February having such undesirable. Another week such as that just closed will yield the peck of March dust said to be worth a king's ransom, and enable the soil to be tilled and sown with barley, oats. beans, peas, and tares, though it is doubtful whether much more wheat will be planted this year.

You can obtain at lea^t b PESX'OVV PEU W3SK extra by using a extra by using a Cream. 11 CH 20 to 40 per 1lI0l'e CI't'am Improyes the "aYes time ann. lahùur, SP('('. ntenils. It!' The I Melotte I P Á YS FoR ITSELF 11', A FEW MONTHS. = A)/1/ sent a/uj ,p(aravtecd. Write at once for Catalogue to— Melottc Separator Sales Co., Ltd., Bristol. Bristol. impii TO MOTHERS MRS. WINSLOW'S Soothing Syrup Has been used over 60 years by millions of motherEV for their children while teething with perfect success. It SOOTHES the child, softens the gums, allays all PAIN, cures WIND COLIC, and is the best remedy for DIARRHCEA. CONTAINS NO POISONOUS INGREDIENT. Sold by all Chemists at J IIi per bottle. DAVIES'S COUGH r""Is v'r MIXTURE THE GREAT WELSH REMEDY. DAVIES'S COUGH MIXTURE RELIEF FROM DAVIES'S COUGH MIXTURE COl'GH DAVIES'S COUGH MIXTURE IN 5 MINUTES DAVIES'S COUGH MIXTURE for Coughs DAVIES'S C0CGH MIXTURE for Colds DAVIES'S COUGH MIXTURE for Asthma DAVIES'S COUGH MIXTURE for Bronchitis DAVIES'S COUGH MIXTURE for Hoarseness DAVIES'S COUGH MIXTURE for Influenza DAVIES'S COUGH MIXTURE for Coutfhs DAVIES'S COUGH MIXTURE for Sore Throat DAVIES'S COUGH MIXTURE Most Soothing DAVIES'S COUGH MIXTURE Warms the Chest DAVIES'S COUGH MIXTURE dissolves the Phlegm DAVIES'S COUGH MIXTURE far Singers DAVIES'S COUGH MIXTURE for Public Speakers DAVIES'S COUGH MIXTURE fivChemistseverywhere DAVIES'S COUGH MIXTURE 13 d. & 2 9. Postage 3d. DAVIES'S COUGH MIXTURE Proprietor— DAVIES'S COUGH MIXTURE HlflH DAVIES. COUGH MIXTURE Chemist. Machvnllctt.. T d lA ANI) -iOMvS- Formeriy Wnj. Thorn** GENERAL MFRCHANlt5 H K it Y S T WYT H W. TK^VAS & JONES. i'l COIL MHO LIMP MEFCHANTS. JN ".3ERYSTWY r I-f. C RYS|WY^ \'f' !y> '-j"!i it i' -=:=; COAL AND Li M E ALWAYS IN STOCK. m ICKS, PIPES, SLATES CEMENT.

Y Senedd. Gwaith yr Wythnos. CIG MOCH 0 CHINA. I Dydd Mawrzh, yn Nhy'r Cyffredin, gofyn- odd Mr. Fell i Lywydd Bwrdd y Llywodr- aeth Leol a oedd yr iioll Iwyth o gig moch Chineaidd a laniwyd yn Llundain yn Gorph- enaf wedi ei archwillio bellach, sawl ysger- bwd gondemniwyd fel yn anaddas i'w fwyta, a pha sawl un basiwyd fel yn gymhwys i'w fwyta? Atebodd Mr. Burns ei fod yn deall fod yr boll lwyth wedi ei archwilio. Nifer yr ysgerbydau a laniwyd ac a archwiliwyd oedd 4,643. Condemniwyd 391 o'r rhai hyn, a phenderfynwyd fod y gweddill, sef 4,252, yn gymhwys i'w fwyta. Gofynodd Mr. Foil a gawd rhybudd fod llwythi ychwanegol o bore o China wedi cyrhaedd i'r afon Tafwys. Dywedodd Mr. Burns ei fod wedi derbyn adroddiad fod dau lwyth wedi cyrhaedd yn mis Ionawr, ac ar archwiiiad caed nad oedd y pore i fyny a rheolau iechyd. Rhoddwyd rhybudd gan y Swyddog Iechyd nad oedd y pore i gael ei symud ond gyda'r bwriad o'i gludo allan (chwerthin). Mewn atebiad i Mr. Bowles, dywedodd Mr. Burns y gwrthodwyd y 391 ysgerbwd am fod arwyddion o anechyd arnynt. Ni allan ddyweyd i ba le yr aethai y pore nad oedd gymhwys i'w lanio, ond gwnai ym- chwiliad. Mewn atebiad pellach i Mr. Fell, dy- wedodd Mr. Burns na chafodd rybudd ffurfiol fod pore o China wedi cyrhaedd Lerpwl. Os eid ag ef byddai yn ddar- ostyngedig i'r un rheolau ag mewn porth- Haddoedd reilI. Mewn atebiad i Mr. Kilbride, dywedai Mr. Burns ei fod yn deall fod y pore hwn yn gig moch a fegid ar rice gan mwyaf yn Jvvffryu Yaugtse. blRPHWYAE^TH YR EGLWYS YN I NGHYMRU. Dydd Mercher, yn Nhy'r Cyffredin, gof- ynodd Mr. Bridgeman i'r Prif VVeinidog pa I bryd y ceid adroddiad cyflawn o Ddirprwy- aeth yr Eglwys yn Nghymru. Atebodd Mr. Chutchilfl ei fod yn deall oddiwrth Ysgrifenydd y Ddirprwyaeth fod un neu ddau o'r dirprwywyr yn parotoi ad- roddiad ar wahan, ac nad allant ddyweyd pa. bryd y byddent wedi gorphen, ao na ellid rhoddi hysbysrwydd pa bryd y gorphenid yr adroddiad yn gyflawn. Ni chredai y cy- hoeddid rhan o'r adroddiad. TRETH YR INCWM. Gofynodd Mr. Fell i Ganghellydd y Try- sorlys a oedd ei sylw wedi ei alw at y ffaith fod y swyddogion yn ysgrifenu at y treth- daIlwyr yr anfonid gofyniad ychwanegol idd- ynt yn niwedi mis Mawrth, ac a olygai hyn y byddai yn rhaid i fasnachwyr ac eraill dalu treth inewm cyn diwedd mis Mawrth. Atebodd Mr. Lloyd George na wyddai fod hyn yn bod. Rhaid oedd talu y dreth yn fuan neu yn hwyr. Y LLYNGES. Ymffurfiodd y Ty yn Bwyllgor y Cyflenwad dydd Mercher, a phleidleisisvyd 1:689,100 at wasanaeth y Llynges. Dywedodd Mr McKenna fod y swm o .A57,000 yn ddyledus at gostau y pedair lllong ryfel y cytunwyd yn mis Gorphenaf diweddaf eu hadeiladu yn fuan y flwyddyn hon. Pan oedd mater y pedair llong o dan ys- tyriaeth y flwyddyn ddiweddaf, addawodd ef y dylasai yr archeb am danynt gael ei rhoddi yn ddigon buan i sierhau y byddant yn barod i gomisiwn cyn Mawrth 31, 1912. Yr oedd yn dda ganddo ddweyd eu bod yn abl i gael llongau wedi eu cwblhau mewn dwy flynedd (cymeradwyaeth y Weinyddi- aeth). Ni chymerodd y "Vanguard," yr hon hon a ddirprwywyd y dydd o'r blaen, fwy na thri mis ar hugain i'w hadeiladu, ac er fod oedi wedi bod gydag un neu ddwy o longau ereill, nid oedd gan y Llynges res- wm o gwbl i dybio na byddant. yn abl i gwbl- hau eu llongau mewn llai na dwy flynedd. Yr oeddynt wedi gwthio y rhaglen yn mlaen, gyda'r canlyniad, yn lIe i'r 'destroyers" fod yn barod Mai neu Mehefin, 1911, gobeithid y byddent yn barod erbyn Ebrill, 1911, a rhai ohonynt cyn hyny. Cyfnod yr adeiladu oedd deunaw mis. Dywedodd Mr. Arthur Lee (C.), nad oedd yn codi i fyny i wrthwynebu'r bleidlais. Yn wir, tybiai fod yr Wrthblaid yn gyfrifol i raddau pell am dani, ac yr opddynt yn hollol barod i dderbyn y cyfrifoldeb. Par- thed y "destroyers" yr oedd yr Almaeniaid yn aM i gwblhau eu rhai hwy o fewn deu- ddeng mis. Tybiai ef y dylasent foa yn abl i gwblliau eu rhai hwy mewn llai na deng mis. Dywedodd Arglwydd Charles Beresford (C) mai da fyddai i bob un siarad am weithred I y Germaniaid gydag urddas. ac i ochel iaith gynhyrfus. Sylwai fod y Canghellydd yn 1 gwenu, ond bu'r boneddwr gwir anrhydeddus ei hun yn euog o ddefnyddio iaith am Ger- mani oedd a'i thuedd i glwyfo poM y wlad hono (cymeradwyaeth yr Wrthblaid). Dywedodd y Cadeirydd fod Arglwydd C. Beresford allan o drefn feliweTthin). Arglwydd Charles Beresford: Yna. deliaf a Changellydd y Trysorlys rhyw dro eto (chwerthin). Gorfodwyd y wlad i wario fell hyn oherwydd y cyhoeddusrwydd ffol a roed i'r Dreadnoughts. Ni chredai ef fod y swm a ddarperid yn awr yn ddieon o lawer. Dywedodd Mr. Barnes (Cadeirydd y Blaid Lafur) ei fod ef yn gryf yn erbvn ^cKwanegu y gost ar v Llynges pan oedd eisieu yr arian at Flwydd-dal yr Hen. Nid oedd dim sail i'r dyehryn ar yr hwn y sylfaenwyd y cyn- ydd yma. Yna cyd-syniwyd i'r bleidlais. CYFYNGU TRITT LIATJ MILWROL. Dydd Iau, gofynodcl Mr. Byles i'r Ysgrif- erydd Tramor a alwyd ei sylw at araeth wnacd yn ddiweddar yn Llundain gan Ardal- ydd Mettermch, y Llysgenhadwr Almaen- aicld, ac a allai Llywodraeth Prvdain ail agor yr ymdrafodaeth rhwng y ddwy wlad gyda'r amcan o ddod i gyd-ddealltwriaeth parthed cyfyngu y treuliau milwrol. Dywedodd Syr E. Grey iddo ddarllen yr araeth. Cydymdeimlai yn galonog a'i hys- ¡ hryd cyfeillgar. Ni chynwysai gyfeiriad at fater cyfyngiad arfogaeth. Rhoed safle y Iiywodraeth ar y mater yn gyflawn o Haeni, y Ty gan y Prif Weinidog y llynedd. Nid oedd ganddo ddim i'w ychwanegu at hyny. YFED A GWALLGOFRY, YDD. Dywedodd Master of Elibank, n th ateb Mr. Lees, fod gwallgofrwydd oherwydd gor- yfed yn mhlith y Chineaid ar gynydd. Nid oedd dim i brofi, modd bynag, fod y bobl hyn yn troi at frandirhad yn lie opiwm. CAPLAN TY'R CYFFREDIN. Gofynodd Mr. Bottomley, yn gymaint a bod saith o weinidogion yr Efengyl yn ael- odau o'r Ty yn awr, a ofynai y Prif Weini- dog i un ô'r boneddigion anrhydeddus hyn gymeryd y gwasanaeth dechreuoll, a tin wy hyny arbed cyflog y caplan. Dywedodd Mr. Asquith nad oedd ef yn gwyood am y gweinidogion hyn. Ond credai na fyddai cynllun Mr Bottomley yn gynildeb doeth (chwerthin). Y GYLLIDEB A'R AR.GLWYDDI. Gofynodd Mr. J. G. Butcher a oedd y Prif Weinidog yn bwriadu pasio'r Gyllideb drwy'r Ty cyn gohirio am wyliau'r gwanwyn ? Mr. Asquit-h: F-2-I y dywedais ddydd LJun, ein bwriad yw gofyn i'r Ty hwn gydsynio a'r Gyllideb cyn gohirio. Daw y Gyillideb yn mlaen cyn gynted ag y byddis wedi pasio'r penderfyniadau yn nglyn a Thy'r Arglwyddi drwy'r Ty hwn. Gofynodd Mr. Butcher a oedd y Prif Weinidog yn dal at ei fwriad i roddi'r pen- derfyniadau yn nglyn a g.vaharddiad yr Ar- glwyddi in wn mesur a'i basio drwy Dy'r Cyf- fredin yn ystod y tymor presenol. Dywedodd Mr. Asquith mai bwriad y Lly- wodraeth oedd gwneyd y cynygion yn ddeddf cyn gynted ag yr oedd yn bosibl. Os nad allai wneyd hyny, ymddiswyddai (cymeradwy- aeth uchel y Rhyddfrydwyr). Arglwydd Helmsley: Yna os gwrthodir y mesur yn y Ty arall, a SVcTd i'r Weinyddi- aeth ymddiswyddo ? Mr. Asquith: Cewch weled os digwydd hyny (chwerthin a chymeradwyath). (Svlwer mai nid yr un yw gwyliau y gwanwyn" a "gwyliau y Pasg." Cymer y blaenaf [ear ol yr olaf.) GWARTHEG YR ARGENTINE. Dywedodd Syr E. Strachey, wrth ateb cv\estiynau Mr. Bowerman a Mr Hamilton j Benn, ei fod wedi cael ychwaneg o wybod- aeth am haint y traed a'r gena'u yn yr Argentine, a deallai fod y gwartheg yno yn weddol rydd oddiwrtno yn awr. Yr oedd Bwrdd Amaethyddiaeth yn awr yn ystyried y priodoldeb o adael i wartheg o'r Argentine ddyfod i'r wlad yma, i'w lladd. EGLUUHAD Y CANGHELLOR, Wrth ateb Mr Gibson Bowles, dywedodd Mr Lloyd George nad oedd yn awr mewn sefyllfa i ddywedyd faint oedd cyfan- swm y trethi a dalwyd yn wirfoddol dan Gyllideb 1910. Derbynid yr holl arian a de-lid yn wirfoddol, ond nid eftlid gorfodi tal- iadau. Gofynodd Mr Gibson Bowles a oedd y Oangliellor wedi ystyried fod yn awr yn an- mhosibl rhoddi y rhybuddion y gofynid am danynt dan y Ddeddf A oedd y Canghell- or yn bwriadu codi'r super-tax am y flwyddyn hon. Dywedodd Mr. Lloyd George ei fod yn ys- tyried y mater y cyfeiriwyd ato yn rhan gyntaf y cwest.iwn. Gyda golwg ar y super- tiax bwriadai ei godi am y flwyddyn. DIFRIO PRYDAIN. Ffurfiodd y Ty yn Bwyllgor ar Fesur Ben- thyca Arian at amcanion millwrol. ^nygiodd Syr F. Banbury welliant. Dywedodd Mr Hobhouse nad oedd cynyg- iad Syr F. Banbury yn ddim ond ymosodiad plaid ar y Weinyddiaeth, ac nid oedd sail .0 gwbl iddo. Cyn belled ag y gwyddai ef, yr unig ddyn yn ninas Llundain yn wrth- wynebol i gynygion y Llywodraeth oedd Syr F. Banbury, ae yr oedd ef bob amser yn pardduo buddsoddiadau Prydeinig. Dywedodd Mr. Lloyd George fod Syr F. Banbury yn awgrymu nad oedd sicrwydd arianol Prydain yn sefyll cyn uched yn y farchnad a rhai ereill. A wadai Syr F. Banbury y gallai Prydain fenthyca arian am lai o log nag unrhyw wlad arall yn y byd ? A feiddiai ef enwi unrhyw wlad a fedrai fenthyca arian am lai o log na'r wlad hon p Syr F. Banbury: Ffrainc. Dywedodd Mr. Lloyd George fod hyny yn hollol anghywir. N.id allai Ffrainc fen- thyca yn rhatach. Yr oedd yn rhaid i'r Germaniaid, a gynygid fel esiampl i ni, dalu pedwar y cant. Credai y dyla*id rhoddi ter- ryn ar y difrio parhaus yma ar sicrwydd Pry. demig (cymeradwyaeth). r-d 0;i' Aelodau: Nid yw y Llywodraeth Brydeinig da i ddim. (Yr Wrthblaid: Limehouse"). Mr. Lloyd George: Ni ddifriais i fy ngwlad yn Limehouse (cymeradwyaeth Rhyddfryd- wyr) Ymosodais ar rai o bobl ddiles y wlad (cymeradwyaeth Rhyd37ryiiwyr), ond ni ymosodais ar goel na gallu na dylanwad fy ngwlad (cymeradwyaeth Rhyddfrydol uchel). Gwrthdystiai yn erbyn y rhai a wnai hyny, ranys yr oeddynt yn gwneyd drwg dirfawr (cymeradwyaeth). Pleidleisiodd 14 dros welliant Syr F. Ban- bury, a 211 yn erbyn, ac yna derbyniwyd y mesur. Y GYLLIDEB ETO. Cynygiodd y Master of Elibank ohirio y Ty. J Dywedodd Mr. James Hope, yr hwn a roddodd rybudd o gynygiad nad oeddy Llyw. odraeth i'w chyfiawnhau am ohirio gosod gosod gerbron y Ty benderfyniadau yn aw- durdodi casglu treth yr incwm. Dywedodd y Llefarydd nad ellid ayfod a'r mater yn mlaen yn awr, gan fod Mr Hope wedi rhoddi rhybudd o'i gynygiad (chwerth- in). Dywedodd y Prif Weinidog fod y mater yma wedi cael llawer o sylw yn ystod y ddau ddydd diweddaf. Buasai yn dda gan y Wein- yddiaeth dreulio y gweddill o'r dydd i dra- fod y mater, canys ni wnai hyny ddim ond cryfhau safle y Llywodraeth (cymeradwyaeth). Ond yr oedd y Weinyddiaeth gyda chydsyn- '¡.ad y Hy, wød cymoryd, btr iholl amser hyd y Pasg at amcanion arianol. Pe gwneyd eithriad gydag un aelod buasai rhaid gwn- eyd hyny gyda llawer. Dywedodd Mr. Austen Ohamberlain fod llawer o rym yn yr hyn a ddywedai y Prif iWeinidog. ond eu cwyn hwy oedd nad oedd y Weinyddiaeth yn defnyddio yr amser at yr amcanion priodol. Paham na ddefnyddiai y Weinyddiaeth yr amser a roddwyd iddynt gan y Ty? Y Prif Weinidog: At y Gyllideb ? •j^r' Chamberlain: Ie- rhoddid y Gyll- ideb gerbron y Ty ni fuasai neb yn falchach na r Wrthblaid (cymeradwyaeth yr Wrth- Maid). Yr oedd y Llywodraeth wedi egluro fwy nag unwaith eu bod mewn anhawsder arianol. Y Llefarydd: Nid ellir codi y cwestiwn yna yn awr. Dywedodd Mr. Chamberlain mai ei amcan oedd danpros mor anesgusodol nedd" gwaith y Weinyddiaeth yn gwastraffu amser yn nglianol trvblith arianol mor fawr. Dywedodd Arglwydd Hugh Cecil fod y We>inyddiaeth yn ceisio taflu eu anhawsderau ar ysgwyddnu er^iHI, ond yr oedd y wlad yn sicr o'u nnchvTneradwyo. Yna g^h'riwyd y Ty. CYXLLWYN YR WRTHBLAID. Yn Nhy'r Cyffredin nos Wener, dywedodd Canghellor y Trysorlys na chredai ef fod I Argiwydd Hugh Cecil wedi bod yn hollol wyneb-agored a r Ty. Daeth ei arglwyddi- aeth yno i gymeryd arno ei fod yn amddi- ffyn y dosha rth ma&nachol rhag y dyrys- wch a'r gymysgfa ddeilliai o beidio casglu treth yr incwm. Y gwir oedd inai ei amcan oedd dyblu a threblu y dyryswch ac nid ei y ddiweddu. "Paham nad ewcli chwi yn mlaen I gyda'r Gyllideb ebe ei arglwyddiaeth. Ond p&ham na ddywedodd ef hyny ddydd Llun ? Nid cael gwared o'r gymysgfa arianol oedd amcan yr Wrthblaid. Bu yr aelod dros Sheffield yn hollol wyneb-agored. Mr. James Hope: A gaf fi ofyn yn nghylch beth y bu'm yn agored? Mr. Lloyd George: Dywedodd yr aeilod nad oedd arno eisieu y Gyllideb i gyd. Eiisieu Mesur Treth yr Incwm oedd arno. Dyna ei addefiad (cymeradwyaeth y Llywodraeth). Mr. J. Hoj) >: Ni wnes ond adrodd ffaith noeth. i' y unig amcan oedd dynoethi safle ynfyd y Llywodraeth yn ymatal rhag cy- meryd arian a :_raent ond goTyn am danynt. Dywedodd Mr. Lloyd George fod rhyw- beth mwy na hyny wedi ei ddynoethi, a J hyny oedd truenusrwydd cynllwyn yr Wrth- I blaid. Dymunai yr Wrthblaid gael Mesur Treth Incwm ar ben ei hun, yr hyn olygai fod i'r Ty cliflii i fyny yr erfyn arbenig gyda nha un y dnrfu i Mr Gladstone orthrechu Ty'r Arglwyddi a gwasgu o'u dwylaw yr unig o'ion o allu oedd ganddyflt mewn materion arianol (cymeradwyaeth y Llyw- odraeth). Yr oedd y Ty mewn dyiled*i'r l aelod anrhydeddus nid am ddatgTiddio rnyw- beth na wyddai y Tyl, ond am ei addef mor r agored a diniwed gerbron yr holl wlad (cy- merau Iryaeth y Uywodraeth)/ Mr. j. Hope: Ni addefais hyn. Gofynodd Mr. Lloyd George a wnai Argl- wydd Castlereagh dderbyn y super-tax. a i glwydd Castlereagh: With gWTB (chwerthin). Mr. Lloyd George: Beth am yr aelodau ereiil ? Cododd Arglwydd Castlereagh i ofyn i'r Dirprwy Lefarydd a oedd gan y Canghellor hawl i groes-holi holl aeilodau yr Wrthblaid (chwerthin uchel y Llywodraeth). Y Dirprwy Lefarydd: Y mae ganddo hawl i ofyn i'r aexodausydd yn celnogi dyfod a'r Mesur hwn i mewn a oeddynt yn cymeradwyo y super-tax hefyd. Dywedodd lr. Lloyd George y" gwelai faint o gymeradwyaeth gai. Gallai basio y Gyllideb mewn ychydig oriau gyda. chyd- syniad cyffredinol (chwerthin). A wnai Syr F. Banbury gymeradwvo y super-tax? Syr F. Banbury: Ar ol clywed rhesymau y Canghellor o blaid y super-tax, dywedaf pa gwrs a gymeraf (chwerthin yr 'Wrth- blaid a chymeradwyaeth). Dywedodd Mr. Lloyd George fod cynygiad answyddogol wedi ei wneyd gan ranau a manion o'r Wrthblaid, ond pan geisiai gael oydsyniad cyffredinol, methai (chwerthin). A fuasai yr aelodau anrhydeddus yn pleidio y trethi trwyddedol, y trethi tir. Yr oedd yna ryw gyfiawnhad dros atal pasio y Gylli- deb am ychydig wythnosau yn hv.y am yr vmddengys ei bod yn enill pleidwyr yn gyf- lym (cymeradwyaeth y Llywodraeth). Atebwyd amrai ofynion i'r un perwyl gan Mr. Asquith. Wrth gyfeirio at yr anrhefn arianol svlwodd y Prif Weinidog mae'r Arglwyddi oedd gyfrifol am hyn oil. eWYX YR. ARGLWYDDI. Dydd Llun yn Nhy'r Arglwyddi, cwynai Arglwydd Lansclow ne am fod y Llywodraeth yn oedi dwyn y Gyllideb gerbron y Senedd, a dadleuai nad oeddent yn arfer cynildeb drwy y trefniadau tymorol a gymerent i gael arian. Atebodd larll Crewe ef gan ddyweyd fod ] mater pwysig arall mewn perygfl: yr oedd ] yn rhaid ceisio p-nderfynu hwnw hefyd. Adgofiodd yr Arglwydd Ganghellor y Ty mae hwynt-hwy eu hunain oedd gyfrifol am y ddyryswch y sefyllfa arianol.