Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
21 articles on this Page
Advertising
DRINK AND ENJOY I Pryce Williams ,-1\T) CO S PURE AND DELICIOUS Indian & Ceylon Teas PEIX Our 1 jQ Eb* is the best value obtainable. PRYCE WILLIAMS & CO., COLWYN BAY, COLWYN, RHOS-ON-SEA. Nat. Tel. 2X. G. MARFELL, GENERAL AND FURNISHING IRONMONGER, ABERGELE ROAD, COLWYN BAY. For WIRE NETTING, EXTENDING WOOD TRELLIS, GARDEN TOOLS and LAWN MOWERS by the LEAD- ING MAKERS, at LOWEST PRICES. Ready Mixed Paints, Enamels, Oils, Colatirs, and Spring Cleaning Specialities of all kinds. 4 Large Stock of Gasfittings, Bed. steads, aid Brass Kerb Suites, in the Latest Designs. Plumbing, Gasfittiag, Range & Grate Setting and Lawn Mower Repairs by Competent Workmea. FRED. ROBERTS & CO. House Furnishers and Removers GET OUR ESTIMATE FOR Your Removal, Renovating Suites, Blinds, &c. Upholstering Goods, AND Bedding made up by us. rERMS :—CASH OR EASY PAYMENTS PEN,Y-BRYN OLD COLWYN. c 0 L. UNEQUALLED FOR QUALITY and PHICE. Rowland & Co., WYNNSTAY CHAMBERS, COLWYN BAY. TUIHOXI Mr M071 tSwtXmim, D.B.O.A. (by Exam.), ,P Founder and Head of the Firm of CHARNLEY & SONS, having Branches at Birmingham, Leicester, Peterborough, Bedford, Lincoln, & Grimsby, Lincoln, & Grimsby, is now in attendance daily, and may be consulted personally at 17, PENRHYN ROAD, COLWYN BAY. ADVICE FREE. nooJt-lo to 12-30 2-30 to 5-30. Wednesdays, 25-9°P 10 to U-JO. 7 THE » UNIVERSAL BEVERAGE. "U. K." TEAS. JLJZ'WO SPECIAL NOTICE. To remove an impression that the Company deals in High Grade Teas only, the Public are notified that all qualities are sup- plied, the prices ranging from 1WL per pound up- wards. Or leading Grocers and Stor6. Sample* and Price List- on appli to the Secretary. UNITED KINGDOM TKA CO., Ltd. 1. Paul Street, London. B.C. Tea Mer- chants by appointment to liis Majesty The t King audH.K.li. the Prince of Wales j V J SAMUEL BOjUD & SONS, JfliD8i-s, Builders and Contractors, SHOP & OFFICE FITTERS, AND General Repairers ot Property, GREENHOUSE MAKElt MIDDLCTON VILLA. Belgrave Road, Colwyn Bay. ESTIMATES FRES
,NODIADAU.
NODIADAU. GWENAU ,t", HAUL. Bu Rhaghiniaeth, o leiaf, yn gared:g iawn yn ystod v Rwyliau. w yr oedd y Llun^wvn yn ddiwrnod gwya mewn gwirionedd. Ciliodd pob owrawl cyn tori o wawr y ddysrwyl, ao aroj- hasant o'r gol wg yn dd:gon hir i bú.¿L<> taflu cvs;*odion ar wy nebau yr un pwvllgor eistedd- fod. Nid oedd ond gwcuaii yn mhobman, a ohan yn llelivvi pa bell a gwiig. » • I'RIF-WYL CYMRU. Njd cos adeg yn y flwyddyn lawned o eió- teddfodau a Llung-wyn. Yn rhan- barthau mwyaf gwlc-dig cynheLir cymanfaoedd ysgolion y boro a'r prvdnawn, ac yna eisteddfod yn yr hwyr. Eithr ycliydig; yw nifer yr ardai- oedd a geidw yr h-eti arforiad yn union fel y gwnaed gan ein t-adau; a dechreu'r eisteddfod gan amlaf pan fo'r haul yn y dwyrain, ac nid yw'r llwyfan yn wa.g nos y bo wedi suddo drachefn i ddirgeiion mor y gorllewin. Er bod ffurf vr wyl wedi newid i gryn raddau i'r hyn oedd yn yr amser gyiit, ma-e cysylltiadau'r gonk-di a'r eisteddfod yn dal dynncd ag er;o, ac rnao pob arwvddion fod ein prtf oflfe-ryn cerdd yn cael llo amlycach ar v llwyfan, yn ogystal a'r aelwyd, yn nghynvdd blynyddoedd. Ma-c rhyw swyn anesbomadwy nMwrt tant telyn, a ni a glywn holl d<Iy he a da a coned! gerddorol yn y symlrwvdd pur, ao ad la is y .gorffenol yn cyecgru pob sain. Eithr nid y deiyn yw u-nig afferyn ceidd Cymru. Er yr arferid edrych ar y cr-vvth rricgis offeryn eitronol, yr oodd niewn bri uchel gan yr hen Gy-mry. ao er gwaetha'r e:>gc-uiusdra o hoiK> yn ystod y blynyddoedd cKweddaf. ca'r crwtih yn awr, fel y delyn, le mwy aaihvg yn ngl^erddoriaeth ein gwlad. • • • • CYMDEITHAS Y BRIRDD. Mae Gorsedd y Beirdd yn un o f-efydliadau hyna.f ein oervedl. a thrwy'r canrifoedd fc a.gor- wyd pob cssteddfod gyda'r hen ddefodau yn n.gwrnab haul. Eit-tir ni theiiir y paroh dy!adwy i'r orsedti yn ein hamser ill, ac mae ei phoblog- rwydd, os l'oglogrwydd h^fyd, yn ddyledus i hynodrwyckl ei defodau rbagor dim a rail. Yn ameer cyfr«itihi»u Hywel Dda, yr oed4d-y bardd yn ddyn pwysig mewn 1173 a gwiad, a douai yn wytbfod mewn Na,,noriaeflh yn mhob gwararu aeth d,&fodol; a. ohaw.-ai ei breswyl rn rhad yn wstod ei fywyd o law ei deyrn. Eithr torwyd y cysylltiad hyn. cvdrhwivg y beiirdd a'r Goron, am vsbaid hir, ao nIs adfywiwyd dra- cbefn tarn a.mser y Dduoe3 Kent, mam y Fren- liines Victoria. Bu'r Dduoes yn bre^enol yn eisteddfod fawr Aberffraw flynyddau yn ol, a chin fod y Dvw_vsoget3 i-euanc gyda hi yn yr wyl fo urd<iwyd y bardd caideiriol y tro blvnw gan Coin diweddar FrenhNrh-s. OtWiar byny. ina,- .r Goron wedi dangos dyddordeb arbi-nig yn yr Eisteddfod a Ge.r.icdd y Beirdd, ac mae'r beirdd hwythau wedi cydnabod eu taredigrwydd hyn.y trwy ddewii t<v-tytiau cysylltiedi.g a'r Goron. gogyfer a'u rhagleni eistoddfodol, a rhoi toitlau anr'hy-cknidari i rai o aelodau't- Teulu Brenhinol. Yr ocdd lorwerth Frenin, ynta.u yn aelod o'r Orgedd, mewn cydyrrwieiml-ad b<)Ilol a'r SefydL iaod C'ymreiig, a bu yn llywydd i amryw o'i ohyfarfodydd. • • • • YR EISTEDDFOD AC ADDYSG. Yji ei anercliiad yn L'annefydd. ddvdd Llun, dy wed odd Syr Herbert Robert6 fed yr eisteddfod yn un o'r elfenau pwytKoaf yn adtlysg Gymru. Y camsynied mwyaf oedd tybied fod addr-g yn gorffen gyda'r yagol Tic'u r coleg; ac estynai Eis- ted<ifod C'jnnru gvfle i'w hie.nctyd i ddatblygu j cynheddfau a ddsffroid ron gyfarwyddyd yr a4jhraw. Yma, ydhwanegai Syr Herbert, y dysgasai Cymry pob oes gwtkJ a Ileri, ac ar ei llwyfan yrnunai pawb i weithio er daioni eu gwlad. Nid oes gadair i wloidyddiaetih ar Iwvf- an eiatcddf'cdo], a rhaki i bob onwad eistedd ar yr u:i fairic, oil yn gytun. Amcan mawr y sef- yd! •a<l oeodd dyrchafu dvnoifaeth, ao nid na phlaid nae enwad, ao am y rheswm hyony, dy- lasai dderbyn ceftiogiaefh pawb yn ddiiwahan Yr oedd Cymru yn neillduol o ffodus mown tr»aterion addysgol—o'i hysgKjlicm elfenol i fyny i'w phrif ysgol. ac yr oedd ei chyfleusbea-au panaf o fewn cyraedd y bvthvnod iaelaf. Hyd yn hyn, modd bynag, ni chrtxlai Syr Herbert ein bod wedi rhoddi'r eylw dyladwy i addysg ymarferol, ac yr oedd hyny yn aagenrbeidiol os oedd àl pobi i syniud yn mlaen ochr yn ochr .& cheohedloedd craili. Ni fynai, aeroh hyny, ddwoyd dim yn erbyn addysg Cymru yn gyff- redinol, ond d>yia?em gofio fed llwyddiant mas- nachol yn gorffwys bron yn hollol ar d-datblyg- iad oclf ac addysg ymarferol.
Distryw Glofaol.
Distryw Glofaol. TAN YN WHITEHAVEN. 136 0 FYWYDAU WEDI EU COLLI. CYDYMDEIMLAD BRENHINOL. Mewn canlyniad i fFrwydriad ofnadwy a gymerodd le ad" awr ddiweddar, nos Fercher, cafodd dros gpant a de4tgain o ddynion eu claddu yn Nglofa, Wellington, White- haven. Er yr ymdrediion dewr a wnaed i ar- bodu y Uu oedd wedi eu oaethiwo gan y tan, dacth y newydd prudd fore Sadwrn, n-ad oedd ond bywydau ohwech o honynt wedi eu barbed, ac nad oedd obaith a.m y 136 oedd h eu canfod. Gwelodd yr a-wdurdodiau yr anghenraid o gau i fyny y pwU noe Wener oherwydd y tau eubyd. Gsra aobb y g-lowrr oedd me win dLogelwch ymdreehdon diiiino i g«sio a«rbed eu brodyr > anftodiis, and er eu aewrder a'u Itabertli" i u gyd, methwyd d'od o hyd i'r giowvr ar lavrr. Daafonodd y Bremm &'r FrenftiiiiMs frys- n^gpes yn ckutgan eu cydymdeimla«d dwfn a'r teuluoedd mewn trallod, ac a'r ardal yn gvfif- reddnol yn y galled fawr. Mae trysorfa p-isoas wedi £".1 gychwvn or cy north wyo y teuJuoedd trallod us. Mae p-h-ogi- y glofeydd wedi ei tidedhreu Syda 200p, ac mae lOOOp wedi ei gyfranu gan Årgl wydd Loosdale.
T Cwympo o Awyrfong.
T Cwympo o Awyrfong. DISGYK 50 TBOKDFEDD. Cytaxfu Mr J. Radley a dsunwain Sfydi i long 1111IVyr yo Huntingdon, ddydd Havrkh, a ciiafodd ddil»ngf» Kyf}"o« rhag cyfarfod a'i ddiwedd. Aetb atlwi yda'r l/wriad o chodog i tiacrgrawnt, pen. icr o ddeuriaiv rnilltir. Ar 01 troi o gmwinpas amryw weitbtau cytriodd ei bnriant gyfeiriad dnas y (»1- f-gau. Pa fodd bynag nir] aeth ond tua haner miltfcir cyn i'r Uyw fyned allan 0 dretn, a thorodd y ddwy .<vlen. Vr y pryd yr oedd y peiriani ttna 50 o ctroftuftkli u wchla* y tl&wr, a dasfryjiodd fel Riiedodd yr txirwhwyr tuac yno, gaii dybio fod Mr Uadley wedi oi d, ond yn flodtus ni anofwyd ef.
Yr leog Cyntaf.
Yr leog Cyntaf. rfodtl eosr cyntal y tymor ei ddal yn nsrhyffiaiau traetbeli Caerawrfon ddydd Mawrt.h can Mr David Humphreys. 'Roeiid y pys- g-oovn yn bedwar pwya ar dJeg.
----------._--Brawdlysoedd…
Brawdlysoedd Cymru. Weie adeg a dyddaaxi Brawdlysoedd T-r haf:—Yn y Dre Nenrydd, Man 24aan: D-k- llau. Mai 2-iain; Caermarfom, Mohetfin la Z, Beaumaris, Moofirn 6ed; Rhut.hyn, Mahefia y Wyddgntg, Meb-ofin lleg; a Cfcaer, Gorpiheinaf 9fed.
[No title]
DisgwyliT Argi wydd Cjurrwi^bom a Ladv Victoria (Jwydr, Lkiarwet, lie bvdd iddVuit aroig am gyfnod byr. I Tø Nghoiwyn Bay, mi farw Mrs Rowland, gwoddw y Pajcth Thomas Rowland, yr -y,&- golor C'ywreig. ae awdwr y Gramadeg Cilll- raeg. r;,
- Llith Die Jovies. -
Llith Die Jovies. HELYNTION GWYL MAI LLANDUDNO.
P ARTI SAETHU.
P ARTI SAETHU. Mae'r gwaioh twylIodru«—mis Mad-wzdi bod yn cadw ei gymeriad i fyny yn bur gy- wir hyd adeg ysgrifenu. Am ganrifoedd 'rydym wadi olywoo y beirdd yn can-a sun flodati Mai, ond mae am' i ofn nad ydi y fath betilia ddim inewn bod ar y dam yma o'r ddaear, ond mewn dydhymyg y beirdd. Tra 'rydw i yn ysg-rffoliii mw (hi yn bwrw okra yn sir Gaer, a mats mynyddoedd onibog sir Gaer- narfon wedii eu gorchuddio gan eiira gWYIt, fal Tia welwn ui mo'r grug na'r brwyn, liieb eon am flodau Mai, wir. Wyddoch, well i nu beidio d-ovd y oh wan eg- 'rwan, rhag ofn y bydd y tywydd wedi newid cyn y darllenwdh y Ilith yma. Folly, gadawai y matec yn llaw MLatar Liittle, clerc y dywydd, sydd yn trigo yn Llandudno. SAETHU BRAIN. Tra Y11 son am Llandudno, ml3i yn fy ad- goff a, i a.m barti o saefchwrs acttih afllan i saethu brain, y dydd o'r biaen. Fed y gwyddoch, mae ga.n bob gwr mawr ei barti o saehhwtrs, beth bynag unwiaith yn y flwydd yn. IXwrnod Maor 'i'ywyn oedd dydtd Ian diweddaf, a gwahoddodd barti "aeleot" fol bydd y Saiis yn dwevd i fynod i'r Marl, eof ystad y Maer, i saethu braim. "Ioedd y gwa- hoddedigdon ddim yn rhifo mwy na plhedwar. sef fcri o Landudno ac un o Gonwy. Eu henwau (cewdh welod yn v "Visitors' List," mae'n debyg1* ocddynt Mistar Hill, Mistaj- Newroam, a Mi.star Samuel Hughos, o Lan dudno, a'r pedwerydd o Gonwy, sef Mistar Delamottc. VVel, d e-hi, cawsant dderbyniad swyddogo! a chroesawgar gan y Mater &'r M>aoe-bearer (Mji^ftar Jack Ar ol y seremoni. bach yn T}_wyn, cychwvnaaant am y gocd- wig, omd nj welsant ond ycihvd-ig iawn o'r bra-i-n. Wn i ddiim oedd Rob art Johnson wedi deyd wrth braan y Jllndlion fod yr hcliwrs yn dwad a.i peidr.o? Ond, p'run byuag, yr adar wedi mynod i guddio i rliywle, ac or i'r saeutwrc, wasfcraffu ongyd ar ol earigyd, tti'?thasajj<t yn glir a ahaeJ gymaint ag un br-an ddu i dd'od i lawr. Ond yn mhen dipvn o oriau, gweslsant y brain yn d'od allan mewn canocdd, ond druaiin o'r tni brsvwd o Lan- dudno—'roeddynt wcdi gwaetraffu eu her- gydiom i gyd. 'Toød.d 2distax DeJamotte ddim llawea* gwdl, aolws er fod ganddo ychydig o ergyd- ion wedii'i gadsuel, mi 'roedd cii wn wedi cau 1 fyny fel na fedra fo ddim rhodd'i ergyd 1 mewn nac allan, a chanoedd o frain yn yr awyr. 0, mi 'roood gülwg ddog arnynt tra 'roedd^Ti't yn gorfod eist-edd i lawr ar y crvig- iau yn edryc.h ar y Maer yn mwynhau oi hun trwy saethu bram ar ol bran. a-^LYNTION GWYL MAI LLANDUDNO. r Woeol, 'toeddwn ni ddim wedi meddwl vs- grifenu ychwan-eg am (J wyl Mai Llandudno, ond ddyliwn fod yr wyl yn par- hau yn dostyn siarad yn Llandudno. Yn y Lie cyntaf dowch i ami roddi barn fy bam am yr orvmdaith a'r rlicdjg- feydd. Cwir amcan orvmdaith gwyl Man, yn ol fy main i, ydi rhoddi arwydd o ddecihreiiad haf, a chodi calonau y bobotl i ddifyrwoh. Fe ddylai fod y rJhan fwyaf o lawer o'r arian yn caed eu gwario mewn gwobrwyon am gerbydai'. (vehicle*?! wedi eu liaddurniO gyda Wodau, ac hefyd am y cer- bydau neu y wisg mwyaf digrdf; y rhai'n drlylarut fod prif bethati yr orymdatith, ond n-id fely 'roedd hi yn Llandudno edeni. Rhoddwyd y rhan fwyaf o'r gwobrwyon am g,,ffylau. Am y cefivl goreox yn yr orym- daith, aan y ceffyl cyflyma yn y rasus, ac felly yn y blaen, nes 'roeddytrt bron a throi gwyl blodau Mai yn shoi geffylau. Mae'11 rliaid iddynt gymeryd gofa'l neu mi fydd Miatar Tomos Morgan, ysgrifenydd Shoi Con- wy, yn sier- o ddeyd v dmfn. Mi 'roedd yn anliawdd iawn wybod pwy oedd meistr yr 'Wyl, yn enwedig yr orvm- daith, a'r canlyniad ydi fod rhai o'r cys- fcadleuwyr yn protestio yn erbyn dyfarniad v beirniad. LLE 'ROEDD Y CIG. Nid yr orymdaiUi yn unrjg oedd allan o le ddyliwn; mi oedd yna hwyl yn y rasus a'r sporte. Mistar Felix oedd y dyn mawr hf{o'r gwn, a pan fydda fo yn saethu ergyd ircerld aryny yn arwydd fod y ras wadi eyahwyn ueu wedi gorphe.n; ond d-ritan o Mistar Felix, nacaodd ei wn baoh weithio, a fedra fo yn en fyw saethu na gwn-eud y swn lielaf, a dyn-a lie buo fo am amser yn treiio trweio y gwn, ta.n ddaeth Miistar Dafvdd Garic i fyny ac anfon am un arall. Wedi hyny mi 'roedd yna gystadleuacAh dringo y polyn sebon meddal, ond pan ddaeth- a.nt at y polyn canfyddwyd nad oedd yna ddim "leg of mutton" ar y top. Mi '-roodd rliywun wedi anghofio clymu y oig ar y top cyn rhoi y eebosn meddal ar y polyn ac wrth gwrs toodd neb am ddrinsgo v polyn heb gael defnvdd c-iniaw am ei dra- fferth. FeLly rvda chi yn gweled nad ydi popbetih -ddijii wedi mynd yn rhyw eemwytii iawn helo Gwyl Mai Llandudno. Ond W«'n debyg y daw petha i drefn erbyn y flwyddvn nesaf. Wel, terfynaf yn awr dan obeithio eicfh bod wedi fcreulio SuLgwyn mor ddedwydd a'oh hen gyfaili. o. DIC JONES.
Cwn yn Aflonyddu Defaid.
Cwn yn Aflonyddu Defaid. HAWL AM GOLLEDION. Daetli dau ac.hos gerbron y Bamwr Mo.s.s yn Llandudno, ddydd lau, a. gorfu i'r di- ffynyddion daJu am y golled acho^wyd gta-n dri ci yn Nyftryn Conwy. Y diffynyddion yn y ddau ac.hos oedd Hugh Roberta, aan- aethyddwr, Pant-teg, Dolgarrog, a'i fab, Wm. liotowt-s. HawlLai John Daviee, Ciiw^r- eiwr, Rhiwgooh, Taly bont, 6p 15e, oftierwydd marw o chwech o'i ddeilaid ae- anafu taw araJJ trwy i'w cwn eu haflonyddu; ac hawliai Hue-h Morris Jones, Caatell Koewen, chnoar- elw-r, 2p lae am farw o ddwy ddafad aber- wydd eu haflonyddu gan gwÎÍ yr un diffvn- yddion. Gorohymvnodd y Bar awr i'r arian gael cu fcalu yn ol 3tte y mis yn yr achoe cyntaf, a 10s yn yr ail achoe.
Y Corned.
Y Corned. Y lIMe y (Joined yn prvsur ll at y ddnear. Nid < ei phetMer <ut(1iwrt.h y ddaear ddyd4 Mwcher fmd ;J7t u iiUwonu i. filidiiwdd, ac y irrae yn dod ya ne6 hyd y bydd ar tart diwrtiod ond Hal ua 15 miliwn <1 tUkiiroedd. Ar y dciifHtwfe<i o'r niii hwa bydd hi a'r diwar niewn lijflU uatonsyti. Cronsa y gonMKi anry yr tmut, ac fu bylld ei cbyntfon yn ddtgofi hir el y ikfeear Brwytkli. Pan fu y coated yn fffi Mom o'r bteen yr oedd ei uhynffoa y« d<tigon wmwr i yqgnbt g-wyneJi y d-ittear yn hawdd. Y I y VR.<1IIt yn nrytiod yn llai a byd or 14 )6. pan fu ar ym «r«lwd t'r Hian o'r ffuriaton. Y ma* Ua,.w.er e hebJ ya oeaaie !'i (fwclrtit yn iwp«vk<iriacl yr baHI, ary e^lwlUt i'r Weu Uwener. Cyfyd ddwy awe 9'i JI*,
- Nedion o Qlip y Gop.
Nedion o Qlip y Gop. (Gan "Wil y Gweithiwr"). Dyma fed y cainodd un o feirdd Preistatyn i'r Paroh Meivditih J. Rughos:- Mawrddawn odia-eth fedd ein Meredith O'r hen oasau, mae'n wyjdi hanesydd; Hwn ai fetiha fol hyn.afia>?thydd, Dwyn i'r goleu rhyw grair na'i glilydd, Ac anghydmarol om-c-rydd-ydy-; A'i <>DW'll glodwiw yn nigen,u Ir gwledvdd, G wx gwir rwarthol a gour ddyuoethi Ddrygnaws anian y ddraig roes 1111; 'E' ddwg i'r golwg—ddkktig Geli, Ac arch i'w ddeiltiaid ei addoli, Gwaed y Groes, gyfyd ei gri-i'r cithaf, A'r diofalaf drydd i foid. CERBYD UN OLWYN. Dywedir yn arddangosfa haf Rihyl eleni eto na chafodd ddim yno fw yo sylw na herbyd un olwyn Ysgol Ddyddiod Gaytmelyd, a mwy na hyny derbyniodd y wobr flacnaf yno. Dylean deimlo yn falch mai rhodd a dyfaas boneddwir lleol ydyw y oerbyd cywraim hwn, a dy-lai cyfeiillion Galltmelyd ymffrotrtio nad oos gan leoedd eraill ei gyffelyb. DYSERTH. Ni bu y lie Jiwn yn fyr o ddangoe ei werth- fawTOgiad o lafuir Mr y Pan--h Jolhn I-ewis, Pnastatym, yn y weinidogaetli. C'afwyd pre- geth arngladdol iddo yn nghapol yr Annibyn-, wyr y lie hwn gan y Paæh Ben. Williams, Prestatyn, yr hwn hefyd a gyfeiriodd yn dyner at farwolaetfh sydyn tin diiwed-dar an- rhydeddus Freinm Edward VII. MYN'D TRWY'R LLOFFT. Yn ddiweddar, heb fod yn mih-all o Clip y Gop, cafodd ihweh fynediad i lofft fferntdy, ac o dani yr oodd y daiiry. Wrth gerdded ? amgylch yn sydyn to rod y ldofft o dami, ac 1 lawr yr aefch i ganol y potiau Lla<efch Iwab fod yn fymryn gw-a-ot.li, ond gellir dyfalu fod yn amhawdid mynegu pa tin al'r mercihed ynte yr hen hwch ddanbyniodd fwyaf o fraw. Y WESLEY AID. Cwymir yn Llocgr fod corph y Weeleyaiid yn coll i miioedd o aedodau er's pod air blyn- tdd yn ol. Dyddoral ydyw darlJen y gwa- lianod resymau a roddir dros hyny. Dywed tm goh-obydd mai y g:w.ir reewm ydyw fod llawer o T gwei nudogion Letuaanc yn te^MDO mwy o sel dros wleidyddiaeth na tihroe was- anaethu yr Efengyl fol y gwna yr hen bre- getiiwyr. Wei, og ydyw hyn yn wir yn Lloegr, dylai grweinidctg-ioa Cymreiig gymexyd rhybudd, canys y mae llawwr o honynt hwythau yn rhy dhwanog i roddi eu byeedd yn n.gftanol g-wloioclyddiaeih. PLANT YN DYSGUTl GY.MRAT'/r. Fel pra-wf nad yw'r iaith Gymraog i farw dywed boneddwr o Dd-aheudir Cymri ei fod yn caed poan di.rfawr flynyddoedd yn oJ wrtih geisio dy -,u gwersi i bJ.'Mit am eu bod yu aTia.lluog i siarad C'ymraeg yn ddvladwy. Ond, meddai, yn y dyddiau hyn, wodi i'r Gymraeg gacd mynxrdfa i'r ysgolion dyddiol, y Mw gwoLliaaat, niawr wedi eyrn-c-ryd lie, a theiiml.a plant ddyddordeb mawr mewn gwersi Cym.r.a.eg, a dywed fod yn Ncflieudiir Cymru ganoedd o blant Saeeon yn teimlo mwy o ddyddordeb yn yr iaith Gymraeg nac yn eu hiaith eu hunaiin. Nid rfiyfcdd i Hwfa Mon ddweyd: "Os mynwoli gladdu y Gvm- raog bydd yn rliaid i chwi gario Moed. Fam- au dan UJI gesail a Clhadair Idi'is o daoi y gesaiitl arall, a'r Wyddfa ar goryn eiicih pen, a u oladdu yn eiigion y mor, cyn y gadlwdi 11 gamu cnul gloah marwolaeth yn li,n iaith." Gwir pob gair.
----Y Bedyddwyr yn Rwsia.
Y Bedyddwyr yn Rwsia. "Y SYNOD SANCTKIDDIOLAF" A'R ENWAD. Ymdtlon^rys v liytnyr canlynol yn y "Bai>t.:st Times and Freema.a. ac fel y lleill sydd cJ-t»c«39 wedi dod aJJan yn y "CtoTitanydd," bydd, yn ddilau. yn ddyddorol i Fedydùwyr MOIl, a donevs yn rniiellwh sut yr odryrjhir gan yr Eglwys lioog ar y mudiad Bedyckiiol yn llwtiia. Fel y gw.yddi.s Y,.i barocl, y mae'r "Undeb Rwwk.dd" wedi anion deiseba-u droion i'r Synod, h.y.„ Cyrnanfa, i rem atalfa ar lediaeniad ''tfauathrawiaetbau'' y sectariaid, ac yn eu pjlitli waitii Mr Foiter, ac alltjudio yr holl bre- apethwyr i c-fal Llywodraeth Arelim-igel. I)or- byrkiasom y nianylion canlynol mewn poriihyna^ i dtstedd'ad y Synod v trafodwyd deiseb y Ursdeb uchod Nnddo. Fel yr ymddeogys, nid yw aelodau presenol y cyfeisteddfod, gan ou bod o ducckl fwy bedd- yohol, yn baixxl i fyned dros tijrfynau eu oenadwri arbenig, neu i wrando ax y deifebau a gyflw.^Tiwyd iddo. Er hyjiy, daJiodd daiu o aelodau y Synod Sanctaidd, Archewgoblion Moscow a Litva. at ou pyniactarj hwy a.r y mater, Y tro hwn safodd y prif oruchwyliwr, Mr Lukianoff, yn gadarn ym erbin y cynhyrf- wyr, gan cidweyd ei fod o'r un filrii a'r rhai a grodant rua ddylai yr Eglwys fynd i ddiwlleu ar bynoovu gw^idyddol, yin rohlith y rhai y rhaid dodi holl arohiadaiu'r Llywodraeth a phob cy- lioeddiad Ymherodrol. "Unwa,:tli," rrwddii Mr Lukianoff, prif ddyn y Synod, "y pemderfyna'r Llywodraeth gania- tau rhyddid crefyddol, diau y byddant wedi ysrtyried lies ac anghetiion yr Yimhe.rodraeth, hob angdioiio ei hawlysaint ei hun, t.ra yn danrfjos eoidofgarwch mawr o barth dull ei deil-aid o addoli. Y mae'r Itoll ddeddfau Ym- herodiol yn Ikawn o'r teimlad hwn, sef cyd- nabod hawl pawb a berthynant i grefyddau eraill, yn ogystal a'r Seefcamid (ym-neilikhwyr) 1 addoli yn eaj ffordd «u hunain yn dd'irwystr. PeJr elent tuhwnt i'w terfynau cvfyng a thro; cu oenhadaetli yn feimiadaeth a'r drefn gyrn- deithasol, wleidvddol, a llywodraethol pethsu, yna gwelai y Woiriyddiaeth Fewniol ar unwaith yn ddyledswydd arni ahv n ol ei chaniatad o ryddid Dr*,i *xwol ond cyiliyd ag na dianrairfera Mr Feltor ac eraill eu rhyddid, ac y oadwonfc at brecothu Gaiir Duw, ni fvodd gan yr ua gef- ydliad perhhyool i'r IlywodrAotAi, i i-A'r prif oruohwyliwr, "hawl i g-odi'r cwptiwn yn nghylch rhoi afcalfa ar gyifarfodydd y Bedyddwyr yn uniff am y mynydhJir hwynt, g-in rai yn porthyn i'r Eglwya Iloe>g, a thrwy hyny yn ei gadael Jy, ac yn rnagw.vBiadu'r grefydd newydd. Fel yr awgrymodd yr ATchcLgob vn dra phrkxlol. rlwiod ujlt,Cyw UM3IU poq U) IRGIJ UA J I wahanol, trwy y cyfnewidi-ad yn y ffurf-fywodr- aeth, i'r hyn ydoedd yn y flwyddyn 1905, d, nRi alWi gyniluntau mswyddion i' orlhr.eohu gvlhi- oedd anghredliniaefch. a'i gelynion, y Bedydd- wyr, a Sectariuid, a ohvmdeitfhasaju eraill. Nid yw y llwybr, hwn fel y sylwodd yr A-rebesgob, yn n^hrrrydogaeth dyledswydd y WoinyddiaetJi Fewnol (ikjfitustry of the Interior). "Fv marn i yw mai gadiael deiseb yr Undeb Rw^'raidd heb yetvriaetli svdd raid, gan nad ydrw wedi ei seiiio ar deimlad o ddyledswydd yn gorfod; y deieebwyr i barchu awdurdod uohaf yr EY3 Uniongred." Oynvrdhodd araeth "Prif Oruohwyfiwr a.r- goTaph ffafriol iiawn w y Saiiotaidd. Yn ol oynygiad Mr Lukianoff, v mae pwyllgor oenhadol rwwvdd wodi ei flurtio gan y Synod, or mwyn cael rhyw grynllun i ymladd a'r Bed- yddwyr. Wedi elywed am y maead hwn, rrwue'r "Undeb" yn awr yn g-wimmd ei OPØU I eccrhaiu yonddwwyddijad Mr Lukiwioff, a cfhaoi rh-yw wr mawr airall mwy teiheng i g-ymeryd ei 16, Gyda'r amoan hwn mewn golwg, mae Iarlles Igaateiff yin myn'd i gael pwyllgor yr wytbnoa hon, a clieir gwybod y manylion firyda kyal. Seaomabe. It. M. P. Nocbjad.—Ofnaf roai t!.pyn yn glogyrnog yw'r Cyrn hwn. oeid nid oes ewydi i'w adol- Vgu. Dioloh hiefyd i'r jfolygydd am fentjiyg oolofnau'r "C'Jccianvdd" i ddyddori Bedyddwyr Mon jryda hanes ou hemvad yn Rwsia fawr.
Yr Eglwys yn Matagonia.
Yr Eglwys yn Matagonia. Bu'r gangeh o'r Hen Eglwys Brydeinig yn Mhirtagonia yn ieol ei phen yn ddiweddar, ac of nid y byddai i >yndreot*c.n oanmoladwy y diwedcUuT Ganon Waltejr rrbc*aiii» gyrthio i'r liawr, a myned i dir acgof. Clywem o bryd i bryd am bregetih-wyr Ymnt^Jiduoi vn oyrhaedd v Wiadifa, a bpki yr Fobioll Cymreig am ou dufrawder o'u oonedi. Dywotlir yn awr ar aw- durdod fod yr Eagobion Cyormig yn ^wydckis wmuid yr oil yn ou gailu dros y Gwladfawyr. Mao cyflog da wedi ei ewrhau i wr cyrrwya, ac mewn urddau olfeiriad. Hefyd, y mae geuym i*ail dros gredu y bydd i'r Esgotion Cymreig edryoh gyda chymeradwyaefch ar laiur yr offeir- iad Cytureig a a allan i (Jhupat, ao y bydd i'r blynyddoedd a dreulir y-twi yn gvfrif yn JI tfiifr -06 bydd pob peth arlill yn ffafriol.
Clwb Modurwyr Oogiedd Cymru.
Clwb Modurwyr Oogiedd Cymru. Bwrtada Clwb Modurwyr Gogledd Cymru gyrtai eu gwyl flynyddiol yu. wl. Xtt. hehii L'tkuui.
--Y Castell Henafol.
Y Castell Henafol. Y Llungwyn ydocdd. Mewn unigedd y dymunem dreulio'r wyl, ac yn ystod y dydd troisom ein liwyneb tua hen Gastell Dol- badarn. Lied oili-edi.g yw ei wedd yn awr. Sylwasom mor garedig y ceisiai Natur gudd- io creitdiiau Imser ar eu furiau drwy en gor- ohuddio ag e.iddcw bythol-wyrdd. Eto saif yr hyn erys o'r hen amddiffynfa yn gadarn er i holl ymosodiadau gelynion ac ystorm- ydd yr ocsau guro arno, a thybiean mai cym- hwys iawn yd-oedd geiriau y bardd, eef ein bod ni yn "Plygu i eetron wrth dy dxocd Ond ti, ni phlygaist i nob eriood." Gor godxe yr hen dwr gwelam yr wyn ieu- ainc yn liamn mewn boddhad ar yr hyn a ffurfiodd yn yr oeeau pell yn ol, fel lawnt y lays, lie y oeid, yn ol traddo&lad, yr wyl flyn- yddol-yr ornest rhwng urddasolion y cylch a ddymunaeent law Gwenllian, Dolbadarn. Wrth sylw,i ar yr wyn yn ahware mor hoen- us. gw.,biodd ein meddwl ar edyn dychymyg yn ol i'r adeg yr adeiladwyd yr hen gastell. Gwelem yn ol ei wneuthuriad mai nid hedd a gawsai dringo yno. ac ma, ei safle ar ybryn uwch lyn tawel Peris yn cadarnihaiu ein haw- gxym—safle filwrol gampus—oherwydd o edrych i'r dwyrain gwelsem yn miheli i gyf- eiriad y bwlch onwog rhwng y Glydex a'r Wyddfa, ac woo'yn pan droem i syllu tua'r gorllewin cawsem gip ar yr hyn a erys o Penygaer—caerfa arall a loohesodd lu o ddewrion G wynodd rhaig ymosodiadau y gor- eegynwyr. Wrth dd'od i lawr ar raddfa hanes o adeg oodi'r Castell, cofieim mai un o lysoedd Llyw- elyn ap (Jriffitih oodd Dolbadarn, a phan y gorfogynwyd y wlad gan filwyr lorwerth, larll Ciaex, sicrhaodd y Tywysog Cymrcdg yr amddiifynfa, ac yna bryffiodd i'r De i gyn- orthwyo Gruffydd ap Meredydd a Rhys ap Maelgwn yn LLandeido. Fodd bynaig, ar y daith syrthiedd i ddwylaw un o yatxiwyr y gelyn tra yn huno gan luddod, a than ei law bu farw gcrllaw Buallt. Wedi colli ou tywys- og a garai heddweh yn fawr ac a lywodr- ^thai mor ddoeth, diflanodd nerth a gallu y genedl yinlaadai mor bybyr am ei hanibyn- La-eth, a. clia-n fod Owain Lawgoch yn gaeth yn Lleyn, daeth Dafydd, brawd Llywedyn, yn inlaen i hawlio y Dywysogaeth. Ffromodd lorwerth yn fawr am hyny, ac anfonodd fydd in gref i gyfo-ixi-ad Conwy, a bu drech ^'r Cymry. Gyn 3iir bu raid"i Dafydd ffoi, a r man olaf y cafodd noddfa ynddo oedd Cas- tell Dolbadarn. Mewn canlyniad i hyn ad- waenir y Castell ar dda!enau hanee fel "Cai- tref Olaf Annibyniaetli Cymru." Hoddvw. heddweh devrnasa vn v fro. ac nid yw yr lien GasteLl and mynegfys ,i ddang- 08 i'r oesau a ddel y rhan a gyrnertdi ef yn ymdrechion y Cymry rhag dioddef gormes y gelyn. Llenwid ni ag odmygodd ohono. Gymaint allai fynegi i ni pe Uei'iarai! Ai tybed fod ysbryd Annibyniaeth y gorplienol yn nghudd yn e.i ddaeargell ? Dychmygasom ei fed, ond nid i aros bvth. Meddienir ni gan ymdeimlad 0 h yd-?r cryf fod iddo adgyfod- iad gweld. BeLlaeh troisom ymaith yn drist, ac yn Llawen cao.m aohos tristweh edierwydd yr hyn y bu naid i'n cyn-dadau ddioddef yn y gor- phenol, ond gorbwvswyd y prudd-der hwn fan 'lawenydd o aJlu gweled yn mdiaen i'r yfodol a clianfyddem dariad gwawr. Gwel- em ffrwyth diwylliant a gallu moesol yn dileu rhagfarn yn erbyn y genodl, a hithau yn ymddyrohafu i safle o laarch ac anrhydedd yn mhlith ei ohyd-genhedloedd. Mae arwvddion deifroad yn cynyddu yn ddvddiol-modd y genedl well syniadau am ryddid ac annibyn- iacth, a chredwn mai y ddelfrvd o annibyn- iaet-h i genedl yw cael ei cihydaabod am ei llawn werth. Breintier ni a deuparth ysbryd y ddelfryd hono. Thy sp-¡6t, Independence, let me share Lord of the lion-heart and eagle eye; Thy st-ops I follow with my bosom bare, Nor heed the storm that howls along the sky.—(SmoLl ett). E. ARTHUR WILLIAMS. Lkmbcris.
---------IPENMACHNO A'R CWM.
PENMACHNO A'R CWM. MAR WOLAETII.-D,vd.d Llun bu farw Mra Jane PJichards^, Pant Maen, a chymerodd yr angiadd le ddydd Mercher. Cydymdeimlir yn fawr a'r teulu yn eu trallod. PWYLLGOR.—Nos Fa.wrth cyfarfy Pwyll- gor Eisteddfod 1911 St. Tydd'ud 1 barotoi rhag- len. RJIAGOLWG.—Yn atcbiad i gais gweithwyr IUriwfaQhn-o, hysbyswyd hwynt y bydd iddynt gael gweithio anaser llavvn yn mhen tua deufus. CYNGHERDD. — Nos Sadwrn cynhaliwyd cyngherdd gan yr Eglwyswvr yu yr Yrgol Genedlaethol. Yr axweinydd ydoedd y Parch B. Jones, rheitlhor, ac yn ol ei axfer cariodd ef ei waith i foddlonrwydd. Cymer- wyd rhan j-n y ganiada-cth goja y rhai can- Iynol -,M.ri D. Pidc-3 Da vies, Llytdiyrdv J. W. Williams, Peaatrefoelae; Wildkun Talo- ma.s, Groosffordd Widd Capoll, Conwy; a Miae Alice Williams, Conwv. Yr edw yn myned i adgyw-oirio yr organ yn Eglwys y Plwyf, Y cyfeil\-dd ydoedd Mr Owen Jones, Gwydyr House. Y SULGWYN. —i Cvnhadiwyrd cyfarfodydd preget.hu yn Siloh (W".), Cwm. Boreu Sud prcigethwyd gan y Parch Edward Jointcs, Tiie'r Ddol, Deheudir; 'nawn gan y Parch R. Jomes Widliams, Bangor ac yn yr hwyr gan y Parehn. Richard Jones, Criccierth, a W. 0. Evan6, Bootle. Pregetihwyd foreu Llun gan y Pa.rcli W. 0. Evans; 'nawn gau y Parch Ricihard Jones; -a'r hwyr gan y Pardhn. R. J. Williams ac Edward Joones. EISTEDDOD SIIILOH (W.).—Weie restr o'r buddunpwyr yn Ei^locktfod g-W)'T oiiuoh, Cwm-.—Unawd i rai (tam 18 ood, "Deao Bach:" la Kate Roberts, Glanaber. Dfuawd i rai dan 18 oed. "Myn'd yno i fyw:" 1, Arthur Lloyd a Kate Roberts. Unawd i fechgyn dan 14 ood, "Y Graiey sydd uwxh1, Howell Pilifcliaxd. Unawd i enethod dan 14 oed, "Y Gwenith Gwyn1. Kate Roberta. Unawd i rai dan 10 oed, "Deuwch i gwnini yr Iesu 1, Gwennie Roberts, Glanaber. Urtawd i rail dan 7 oed, "Plant yr lHo'll:" 1, Even Jonas (ieu.)., Ben- ra.rth. Arholiad cerddorol i rai dan 14, 10 a 7 oed: 1, E. Davies. Unawd i rai hob ertul or bSaen, "Bwthyn yr At ad:" 1, David Jones, Hafodyfraitili. Unawd eopiano riou denor, "Blodaiu Paradwys:" 1, W. J. Owen, Bron Oleu. Unawd b:iT/tone neu contralto, "0. Uefara addfwyn. Iesu:" 1, John Owen, Machno- terrace. Ptif unawd, "Yr amaer gynt:" 1, David Daviee, LIRM. Deuawd tenor a baffi, "Ar lan afonydd Babel:" 1, 0. M. Jonea a David Davie«. IlotlwaraA,d, "Cyriaais:" 1, George Jjioyd a'i gyfeiiikn. Adrodd ejnyn 7fB raa. dm 10 oed: Cydradd, Gwennte Roberts a Tommy Hughes. A<irodd cmyn 540 i rai dan 7 oed Cydradd, Morris Lewis a Jiwie Retorts. Arholiod i rai dan 21a'in oed, y purnp cw^wiwn cyntaf o'r Maes Llatfur, IN,-obart-h III.: 1, J. W. Hu, Blaetycwm. Eto i rai dan 16 oed, Dosbarth IL: 1, N. Roberts; 2 Nellie Evans. Cyiieithu o'r Gvrnrae .gi'r Sae13noeg: 1, N. Vaughan Edwards. Y sgrifenu y riuln Kyntaf o'r Psalm Fawr: 1, Margaret J. Hughee; 2. Hughie Roberts. Pencil sketch o otwryn ddwr :• 1. Lemuoel Lloyd, Rhhvbac^i; 2, W. Jones. Par o hosaisau ribs neu plaen i ddyn: 1. Jskne Griffith, Llan. Staremo collar, "front," a phar o guffs: 1, Harrwt Hugbe«, Machno- b-rsoe. Prif adroddiad, "Y Mab Afradlon:" 1, T. D. Hughes, Cerrigclicwm, Ysbytty. Ad- rodeftad i rai dan 18 oed: "I b'le 'rwyt ti'n myn'd:" 1, Olwen I'ierce; 2, Nellie .Jones. Parti heb fod dros 16 mewn mfer. "Dewch j'r Frwydr: 1. Parti George Lloyd. Parti, o feibion, 12 ruewp r».fcr, "Morfa "Rh-tK^Han1, Part; Rhiwbaoh, (iaii arweniiad John ime-9. Cor plant, "Gyda'r leau1. Sihiloh. Englyn, beddarjfpapih i'r diweddai" Mr Cadwaladx Dav'ioa, Rhivvbeeh-terraoe: 1, Owen T. Davie?, Pentiios. Tri phenifl, "Y Gyfeillaoli Gref- yddol:" 1, "Perarogl," yr hwn oedd allan o'r oylofc, a ritoddwyd y wobr i'r ail. sef Clan Machno. Pedwar pen ill ei' oof am Ma-«ter David Jones, Crthin-square; t.Vdradd CTMJ, lilldeyrn. Nantglyn. a Hlie L!oy<i, dilledydd. Ohwc' poonii1 wvfh llinell i'r drwedctar Mr James Hughe- Blaenycwrn: 1, Ap Huwco, Men. Prif draetbawd, "Amcan IJcdolaeth Dyn:" 1, Robert Ll. JOTIO.S. Traetlaawd i rai dan 25 de<fc' "Ail dauth GenbadoJ yr Arx>stol Paul: 1. Owen E. Edwards. Eto. cyfyngodig i fer(-.hetl. a with chwiorvdd vn Tlÿgil yn mlaen deyrriaa 1, Mrs Williams," Cae Gwyn Storea, BU»ar«m Ff^rtniog.
[No title]
-f- Bu farw (fwraftg yn Tunferidge Weils y dydd o'r blaen TR 106 luivrydd 000d. Arforei fynyobu yr Eglwyc. ar ol gadaol ei cbaut.
--------- ----------Fy Nhad.
Fy Nhad. (Gan Moxiien MOll Huws, Rome, N.Y.). Dyma. benawd a swyngyfaxedd neallduol Y11 Uigdyn ag ef. Ltc mae geuxdau tdysach a mwy eoiad-gynhyriiol yn mhob iaith na. "Tad" a "Mam?" Dyraa'r gcdciau cyntaf dda.w o enau y plemtyn sy'n declircu ci fyd, vn nghan-ul m.doedd o eixiau eraill, a dyma"r geariau a lyn wrtho drwy eri fywyd i'w fedd. Myneg-fysedd ydynt yn d'a.ngo.s .i'r byd gariad yn ei ffurf buraf a gogoneddusaf,cariad rhieaxi at eu plant. Mae eu wreiddyn yn y Duw goruehaf, a'i ddail yn fythol-wyrddiou yn ffurfafeua an-iaji awd bywyd y sydd yr awr- hon, a'r hwn a fydd. Yma y CCJX Nsatur yn ed gwisg oreu, a mcddl.ion seroh yn ymdrodLLi i o amgylesh gonsodd gyntaf plentyn. Dyma I fyd gwyn, a nefoedd ddaearol pob plenty.n yw eartref ei rieni, bydded iddo fod y bwthyn non y pal as. Yma mae hand digonol haptli- rwydd digymar. Breintiwyd finait a tliad a'i fynwes yn Uawn o gariad at oi blant; ac yni hyn fel yn I mhob peth oaisiai ymdebygoli "i'w Dad, jr Hwn sydd yn y Nefoedd." Serch tadod oedd y.r etifoddiaot.h oedd ganddo Ef i roddi i'w blant. Gaddai yntau wneiuthur cyflfesiad goui- eet fed Pedr, "aniam ac aur n;id oee genyf, ond yr hyn sydd getnyf yr wyf yn ed roddi," a'i roddi a wnaetth yn helaoth ar hyd ei oes, aid yn unig i'w blant a'i brdod, eitdir hefyd i'w lu cyfeillion. Math o filiwnydd serdhol oedd, I ac yn bendetrfynol o iedaanu cyma.int a aJlai ohono tra yr oodd yn fyw, pryd y gallai fwyu- hau ei gyfoeth o siereh. I Yr oedd yn nghyraeriad cryf fy nhad blyg- ion amdwg eradJJ. Plyg neiliduod iawn oodd ei dduwiolfrydedd. Yr oodd afocn lifoixiol I rhad rais wocti d'od heibio iddo yn foreu, ac yn wrr i'w dad yntau o'i flaen, sef y gwoddi- wr hynod William Hughes, }K>rt.hwr, Pen bol. Un o'r pethau cyntaf ag yx wyf li yn gofio fy mJiad vn ei wneud oodd "mono mewn cariad a hedd." Yr oedd "cadw dyledswydd" iddo ef yn wtedd o'r fatih a garai. Yma yr oodd yn freiii-n ar ai orsedd a they nnwiiaden o aur pur y Duwdod yn ei law. Ar ei liniau y oaffai ei iuniaetih ysbrydol. Yr oedd ed fywyd ar ei hyd yn fywyd o gymumdeb a'i Nefol Dad trwy ddryohau moddianau grae, megys y "cyfarfod gweddi," y seiat, yr Yagol Sul, a'r bregeth. Y plyg arald ynddo oodd yr elfen lenorol. Yr oedd yn ddarldenwr mawr, bcdLmiiadol, ac yn gofiwr rhagorol. Ei wir foleser ar wahan i'w fywyd teu/uol a chapedol oedd tirio vn aur-gloddiau lleinyddiaeth a baaxkk>n.ia<eth ei Cymru, a garai yn enfawr, yn euwedig ei sir Fon. Y plyg araLl a enwaf, a'r olaf, rhag blino fy narldenydd a meithder, ydoedd dirwest- iaeth. Yr oedd yn Nazaread o'r groth, ac i, n elyn anghy modi awn i'r ddamniol fcddwol gwpam, a'r afiachus ddrewodig, nerve-^rwvTol z" dvbaco. Daeth yn amiwg iawn vn y cyfeiri td hwn gyda'r "Good Templars." Cofiwyf am daino pan yr oeddwn ym fachgen yn Brif Demlydd, ac yn arwain gweithxediadau y cyfarfodydd a gynhalid gyda eel aoddgar. Dyma. fe yn wr tal iawn, mor syth a. milwr, goleu bryd, a barf hir o dan ei on, a aholex wein y "Temlydd Da" am ei wddf, a'i gyn- orthwywyr o bob ochr iddo. EdTyohiai mor urddasol a lorwerth ar ed ursodd. Tymhor hyfryd yn ei fywyd, a fy mywyd inau, oedd y tymhor hwn. Atdyniadod i'r pen iddo hefyd oedd y "cyfarfodydd Umyddol," a chyfeixiwn at ei bleser yn parotoi gogyfer ar' gwahanol gystadleuaetiau. Eithr, er hyn odd, efe a fu farw, ie, fy anwfl dad siriol. Iliomas Hughes (Plwyfardd), Hen Gaped, Rhosybol, Mon, aid yw fwy yma, cithr y mae yn fyw, ac ya troi mewn cyloh perfferithiach na cliyloh Methodiiitaidd "Caped Gorslwyd," y ineddyliai gymaioit ohono, ond i mii, yn cii ymadawiad, daeth rhyw dlodi '-hy- fedd i'r byd yma; ac yn mhen yc.hyd.ig wyth- nosau dyma ychwaneg.i,ad -at. y tlodi, aeth fv anwyl briod ar ei oJ. Ni wekanl, eu eilyad orioed yn y byd hwn. Ai tybed na. ddaeth- ant i adnabod cu gidydd yn y Gaersalem Ion- ydd? Yr oedd y ddau yn praotoi yn ddvgn i'r daith yno e-i-s tro, a. digom tebyg eu bod wedi cael amd .i ymgom am wdad y ddaear cyn hyn. Galaira ar ol fy nhad ed briod a Qiarir raerch yn Nghymru, yn nghyda ohwLorydd; dau fab yma,W. Lloyd Hughes, Cincin- n.ati, Ohio, a'r ysgriifonydd. A-eith fy mrawd ieuengaf, fief y Parch lOdward Charles Hughcw, pan yn deehreu vmagor fel pregethwr vn Ijexpwl, i'r dragwyddol gymanfa fry exs Wyn- yddau bedlach. Chwaer i'm tad, hefyd, yw Mrs Richard Parry, Re-mectn, a'i frawd v w Owen Hughes o'r un He, a nai iddo yw Hugh Hughes, um o olygyddion yr Utica. ''Press," r a nai arald iddo yw y Parch Henxy Hughes, Hannibal, N.Y., ac yn Ng.hyiri~u, iiai o oehr fy mam) iddo yw y Parch T. Ogwen Griffith, Rhyl. Gorphwyswch IVI-IILlach, dad an wyl if. Yr oedd eich dydd gwaitih yn un c)-flami a, gonest. Nti ddyw-cdaf ffarwel. "Na, na, nis ffarweliwn, mae'r Iesu yn fyw I'n dwyn ato Ei hun a I Ih wi Mae'r ffordd yn agored o'r tc-ar at Dduw, A'r Nef mewn addewid i ni."
:Qwinoedd yr Vmherodraeth
Qwinoedd yr Vmherodraeth Ycihydig wyddant efall-ii gymaint ddefn- yddia Prydain Fawr o wiaoedd ai thoriog- aethau Awstralaidd. Cedwir cyflenwad mawr o'r rhai hyn yn Llundain. Tyfir y gwinwryf ar fxyniau ban a llethrau heulog y wlaod bell how, ac y maent fel pe wedi eu trwytho a dhyaheerwydd eu gwlad enedigol fel yr aw- grymix corphoLaeth o fywyd a gallu. Cym- hwy6 Lawn i'r gwiirnvryl yw y tir carreg liai- aim, yn rhy syoh a sugnawl i gynyrohu pl-an- higdbn gyda gwreiddiau byrion. Y mae'r gwiinwryf yn blanhigyn a draidd yn naturiol yn ddwfn am fwyd a lleithder. Medd AW6- tralia boeibliadau yn nghynyrch M dir per- ffaith raid yn eicr gynyrohu gwinoedd a gyf- rifir yn ceisio enwogrwydd gyda rhai gwled- ydd yr hen fyd. Mae ei win yn ddelfrydol i'r hyn. Nis gwyd<l:x am ahtxihydon gwreiddiau yma, ac ni uhlywyd son am dywydd gwael i atal y gwinwryt i aeddfedu fel ag a brofwyd y ddwy tiv,a,edd ddiwcddaf yn iCIhampa^ne. Mae rheoleidd-dra y tymhorau vn iantaw amlwg i'r cynyrchwyr aslant siicrhau eu cyflenwad bjynvddttl gyda sicrwydd hollol ang-hyft'redin yn Ewrob. Mae y g^vinilanoodd di weddaraf lie y der- bynia y gwinwryf y driiuaeth wyddonol uchaf yn ystod gwneufhuriad gwin, yn tusrliau cyn- yrcn gwi.11 o burdeb cyfartal. Y diweddaraf o'r rliai hyn yw gwdnJJan cang Mri Burgoyne yn Mt. Ophir. Victoria. Yna daw d-efnydd y peiriamau diwedd«.raf, cynldundau i leiliau llalur, pob darganfyddiad liewydd, i wyddon- iaetli berffauth. Mae yma gyiundre/iiau rhagorol i ymdrin a'r cyfleawadau mawrion o winwrvf a da.r- pari«aeth ddiweddaratih gwin ond y cysyllt- iad rhwng hwn a flagon Burgoyne adriabydd- ue ma ddoaWir yn gyrtredin. Aufonjr y gwinoedd o un neu aradl o borth- laddoedd Awstra4la mewn n,i 600 gal wyn (fo.y., myddi,aui, ae ax eu cyrhaeddiad yn y Daiwys, dygir hwynt o Tilbury i Lundain. Yma y deuant i ofal y Llywodraeth vn rhwymedig lde v meeurir y c*a«geni gan yr Awdurdodau. Felly y aierheiLr eu ner'th aleoho'aidd, ac i osod y dreth arnymt. Svm- udir hwynt oddiyno draehetfn i vatorfa yu Pelhan-street, E., Mn o'r rhai mwyaf yn Llull- dfitin. (Jhwecih Ilofft, llawr, ae it>-lawT wedi eu lianw a chauageni o wi-noodd AwWbralia. Gorphwysti rhai ar ol y foidaith, mae eraill yn cael eu hoeri i'w parotoi i roi mewn JOS- trelau. Mae rhwng 400<l a 6tHH> o fyddian da.n ddarpariaeith i w rhanu drtw y Jiey rnas Gyfunol. Mae maint y busnes yn peri ba.k'hder ynom fod Treifeddgaet'hau yn galiu ciat cyfleinvi a'r dd.iiod gryfli;iol svdd mor gyjuliwv6 1 ryfeddodau eu bin gyfrin. Cedwir miliiwn a haner o gostrelau o will Aw«sfera»laidd Burgoyne bob mewn st0'1' yn Llundain Fed y givaglieir y llawr paro- a«r felly v llenwir I'llwyniYM y Llywodraeth a gyfleawir o Awstradia drwy drofuunt toil- wag o'r gadluog offro a <>eiydlodd ac a gad- yaut y ibuiAuee, 1
Advertising
EVERYTHING FOB THE— J I MOTOR i Ig-M—M—w- « » n-TOqi CAN BE OBTAINED FROM A. DEACON & SON LIMITED, LLANDUDNO, I Every make and Description of Car Supplied. 0 LOWEST POSSIBLE PRICES. j Repairs and Overhauls a J | Speciality. 'PHONE 119, HAN LEY, MODERN SHOP FRONTS ALTERATIONS AND INTERIOR FITTINGS, GEORGE ELLIS, Shop Fitter, HANLEY, STAFFS^ JOHN L. HUNT, PHARMACEUTICAL CHEMISE AND OPTICIAN, CONWAY ROAD, COLWYN BAY. DEPOT FOR PHOTOGRAPH1^ REQUISITES. DARK ROOM FOR USE OF AMATEURS SIGHT TESTING DAILY BY APPOINTMENT. AGENT FOR HENRY LAYVRANCE'* CELEBRATED SPECTACLES 0 EYEGLASSES. Nickel Plated, Gold Filled, and Gold Frames. FINANCIAL. NO PRELIMINARY FEKS. MONEY LENT PRIVATELY in Large or-Siuail bairn (not leas man J:.¡vl, ON BORROWER'S OWN PRO- MiSSORV NOTE. ESTABLISHED NEARLY FORTY YEARI and now lending UPWARDS of £ 70,000 AjMNUAI.LY. For Prospectus and Terms, appiv to GEORGE PAYNE & SON Si 3, CRESCENT ROAD, tttlVL.. Eat&btished 1870. 116^ MPORTAiNT NOTICE.— LOANS from £ £ 5000 granted, without delay, at any tano», to Householders, iiadeaiii«a, PublicaW' Farmers, and all Llaases, oa personal aecuri' no Bondsmen, no trouble, strictly private, interest, by following Weekly, Monthly. Quarterly RePay ut eats :-i;IU Loan from weekly; £ 20 Loan from 5s weekly; £ 60 from 12s 6d weekly j £ 100 Loan from 25s vvee Deal with an Old-Established Firm, where fan rely on straightforward Business. Don't misled by paying extortionate interest and J repaynieuts above your means — SAM UK 1^3 *a CO.. 5. JOHN DALTON-ST.. MANC11 MONEY LENT PRIVATULY 410 TO £1000- JL1U repay £ 11 o U jt-10 rcj-ay i.'il I > y £ iQ repay £ 28 10 (» j £ 50 repay A'oti ■> These terms quoted are tor short periods. Loan" *~j 3, 6, 9, and 12 months can be arranged arllt jntPr ftiarged projtortKfiatsly. Call or write to live vyog Knourn Financier. V. OOLFK JACKSON, 7, St. Marls Terrace, _w Private d ances from Is to I I POOO' ON simple Written Promise to Repay, a.ny immeduate need or prirate lt*~T Cash sent by poet if desired. You tr money privately here, as interviews are \t"" necessary. Genuine applications never fused. The advanee can be paid back j'r monthly, quarterly, or half-yearly ments; or, if desired, tho advance can out up to live years by paying interest ow' Distance no object. Interest aud Bep8^ menU lowest in England. Strict privacy straightforward dealiitgii guaranteed. 01 rowers paying extortionate interest el are requested to apply to its, when exisfjj Loans can be paid ott' and larger Advan^ rmade at much lower rates of interest. It cost nothing to inquire, but may Pounds, by applying in strict eoutideuea tol our free prospectus to the NATIONAL LOAN SOCIETY, 41, CORPORATION ST., MANCHlXi^* (TeJ. 360x5), of or to our District Offices 10, Deait-.ot., timt (Est. 1887). DONT BORROW MONEY IN YOUK TOWN.-Why i>e handicapped for iaek i>f ml wlten you oan obiaio 1& strioUy jirivite ad* fiiMii L?Ifj to £ 1000 on simple Promiwory )¡,,{ 1 /oil' disUMM'e- No vLirttiod re^juiml, Cktiuine :I)l'I1L..a"oO' never refussed. All CijdtiniisniA-tutiogLi treated 101 prilsts IInd confidwitial wbotlier Ixninesi is dmte or (OA- rrninptness, abuoJute pi-ivii,-y. and IIlr.llChLlQMt. deaiiug^ are aasurad. it<>ptiytuent«i are arrangrw* to suit own a/nl 1¡1Ie Mitf ili It (.4D§tx yo«i nuthiu# to enquire our tern<«. write of call to:-If. Key aa,i Co., 9-J, Market MtiiriicV'ff. 2715^1^ -_u IOANTSZ Yiaut U Ittt a rotew. bot DMTB0T8 RATS & MICE HmibIcm U Bonuui Btlat', Dommtle Jt other iatmal*. B 8logl« Tab*, S/ Tfcr«e Tabes, S/ Potf rrM Iron* M DANYdZ VIRUS, Ltd.. Box 1 53, tja<Unhall 3tr8*t. London, E.O., md of pp W For Indigestion, Anaemia, Liver W Biliousness, JOHNSON'S CHINESE PILLS- I I I'll per box, are tke ke»t. For Blood Poison. I 1, t tttOammttion. Varicose Veins, Erysipelas Bad M m Legs. JOMNSON S XX OILS. 1!11. 2/3, is • M sure cure. Advice free. JOHNSON Bros- ^Dueatti Specialists.Writle Hill,CicW{^KKl|