The Welsh Coast Pioneer and Review for North Cambria

Yr Adran Gymraeg. Robyn Ddu Eryri. BYDDWN ary cyffredin yn gallu codi cvwilydd ar rai a gynhyrfent y cyfarfodydd. Un tro mewn addoldy, ac i wr ddywedyd geiriau cas, acthym yn rnlaen gyda fy ngwaith,ac wedi ychydig amser crybwyllais un o ffug-chwedlau ^Esop am wybedyn yn disgyn ar gorn tarw, ac yn gofyn a oedd ef drwm, a'r tarw yn ateb na wybuasai ef fod y gwybedyn yno pe y daliasai ef ei dafod ac na buasai pawb o fewn y capel yn gwybod foel yn- hurtyn haerllug, pe tawsai y dyn druan a baldor- ddian. Brvd arall mewn cyfarfod mawr hynod allan, ar wyl ddirwestol, daeth yno greadur i aflonyddu'i gynulleidfa trwy fygwth yn erchyll a dyweda:s mi weled y geiriau, Yr Arglwydd a chwardd a; brofiedigaeth y diniweid." Tad a'i fachgen bychan a aethant at dy amaethwr, a dygwyddodd i gi ffyrnig fyned atynt, a chymerodd y tad y bachgen ar ei fraich, gan ymdrechu mewn rhyw ddull t: noddi; end y plenty:: wedi aros yn y ty ddigon 0 amser ganddo i -gyfeillachu a'r ci, -a aeth allan i chwareu, a chyn hir gwaeddodd yn ddychryn- edig; y tad wedi myned i'w olwg a chwarddodd, ciblegid nidi oedd perygl; canys myned i chwareu yn agos at ny-th yr wydd a wnaeth y bachgen, a hono oedd yn chwythu arno, gan ysgwyd, ei hesgyll, a felly ei ddychrynu. Noddodd ei dad ef rhag- y ci, am y gwyddai fod gan hwnw nerth a. danedd d ddolurio'r bychan; -ond chwarddodd ar y -brofedigaeth gyda'r wydd, am mai hysbys iddo na allasai ei chwythiad na'i chlegar dori esgyr-n neb a phan ddywedais mai rhy agos at nyth: yr wydd oeddym, chwarddodd y bobl, a chafodd. y dyn gywilydd. Cafodd un arall beth na fwriadwyd iddo, am afionyddu'r gynulleid- fa adrodd-ais hanesvn am wr bonheddig ar daith yn hunan-ymholi, mewn gofid meddwl, a allasai fod dyn yn y byd heb rywbeth neu gil- ydd i'w boeni yr hwn o'r diwedd a g-anfu fach- gen o fugail yn chwythu chwibanogl, a chan feddwl nad oedd i hwnw ofid, gofynodd icldo, a oedd unrhyw ibeth yn ei boeni ac atebodd y bachgen, Sac oes, ond bod y ddafad ddu acw yn tori dros y c'loddiau, gan hudo'r lleill. "lyfi a welaf," ebe'r ibbneddwr, "fod rhyw ddafad ddu i boeni pawb:" a d-ywedodd mai ■drwg geny'i r.r bobl igael -eu aflonyddu gan ddafad ddu: a'r canlyriad, a fu i'r dyn gael ei alw Me. 'Mewn lie yn sir Forganwg, Pontfaen, daeth dyn. a ilythyr i'm hysbysu nad oedd i mi gael capel mewn man cyfagos; ond aethym yno, a deallais ;fod pab peth yn dda, 'ac mai wedi ys- grifenu'r Ilythyr ei hun yr oedd y gwr. Mewn Pe arall, gofynodd gweinidag' genyf lam gyhoedd- iad, ond erbyn myneel, yr oedd ef wedi gadael dirwest, a cheisiodd fy rhwystro, eithr yn aflwyddianus, trwy i'r .bobl fy mhleidio. Gwrthsafodd rhai dynion da hynod yn fy erbyn, oherwydd en diniweidrwycld: yn gwrand.iw w chwedlau, ond ar ol i mi gymdeithasu gyda hwynt, daethant yn gyfeillion, ac yn eu mysg y Peirch. J. Elias, William Williams, o'r Wern. a Christmas Evans. Daeth gair ataf, y bwriadid fy ugwrthwyne'bu yn N'ghymanfa Castellnedd; eithr wedi fy myned yno, bu pob peth yn dda. Aethy-ni, drwy'r Gogledd y waith olaf yn 1838 a 1839. Pan yn iMynydd Bvvclc, sir Fflint, rhoddwyd cwrw d ddyn am addaw fy aflonyddu and wrth yfed y gwlybyr e.fe a drengodd. Er- ibyn i mi gyrhaedd y Waeddgrug, yr oedd yr hanes yno o'm blaen. Dywedwyd wrthyf nad oedd and fy hunan wedi ei igylioeddi; eithr gan i ddau weinidog parchus ddyfod i'r dref, yr ewyllysid i mi ddywedyd ond ychydig c.'u blaen hwy, ac i hyny boddlonais yn ebrwydd. Yn y cyfarfod dechreuais son am fawolaeth y dyn yn a. chyn fy mod wedi siarad ddeng munud, aeth y 'bob1, rhai i waeddi a rhai i lewygfeydd, fel na chafwyd nema-wr drefn ,am y tro hwnw. Yn agos i Groesyswallt bu i olygwr droi pob dirwestwr o'i waith, fel yr oedd llaw.r, ihwrvg gwyr, gwragedd, a phlant heb gynhaliaeih, Dig- wyddodd i mi 'grybwyll, mai 'gwell i bobl vmcthel rhag i'r pwll glo gau arnynt, am y dartfu i bob gv/eddiwr yn y gwaith gael ei droi allan o'r lie a 'bore. dranoetli cauodd y pwll; bu dda cael cynortli,?ry dirwestv?,yr ilw -,i',or, a ch?awsa.ii:t -,v2it'h? o hyny ?drwy i'm ,,eiriau 'i?r ana -3-1,claiad d'd-i,-wvcld c,?rO,,gyfi?-fod mor (7idy- eithr6l I Cefais diriondeb mawr gan y rhif luosocaf o weinidogio-n, ac eraili. gyda phob en wad, a'r un modd gan offeiriaid yr Eglwys Safydledig; ond1 nid yn unlle a ragori ar Fangor, He yi oedd fy 'inedd, a (-'Iiaerriarfo?, llc v cefais x .y a'm m a,.?,, u. P-aii ?ar da;th yii'.Nrho-?i?wy, gcfviaodd rhai i -mi f 'vti,ed d lier,?TTd, Ile y pre,et"liais: edl,iwiwyd drwy'r argraphwas?, i ini fyned yiio he?b y gwei?iidog adref; gwironad cedd, cnd ir gais r-vfei,!Iion yr aethym, ac ?,7r -oedd'yna lawer o bobl. Cefais Igroesaw mewn lie yn Mon, a gwahodd'wyd fi i'r gymvclo,ae,tli yn drachofn eithr paa yn mvned tua'r capel, 'boreu Sul, cl\"wsom lais hen gvfaill a'm croesawodd gynt. heb i neb ei ddisgv/yl, yn pregethu ond wedi id do ddvbenu y niod-dion, arho-sodd y bobl i'm gwranaaw, a chefais gvnulleidfaoedd mawrion drwv'r dydd. Ofnais i'r bobl ddolurio'r gwr. ond achtubals ei ben, drwy hysbysu mai' cla gweddio am iddo gael gras! (I'w barhau.)

est"teS, I1le, deah dh0S payahle on 'tell) So!11rh SIr (,revÛle Smy:tn, of Ashton Court, I1t1ll.o"t shir-c.; of Jr Vernon '\Ventworth, of e t!1 Castle, Yorkshire; .and o/f Mr Vagl1,<t11 ?,;fec1 [¡ well-kno\vn, Gvcek me.reh:ant, ar0 estlt1l nearly £600,000.' ;¡]Ír ",pcc, je LIST 0'F N.EVl FNVESTI(}N's, b ;) compiled for t11e "vVe-1sh Coast Pione;er, 'no:h,l¡' G n 1 1"1r1111-" 'I,d TC'orge ari.'0T, 77, ",lorS": (. -Improved railway W 3,9'OTI brake, J.b" he{e(: c 1 t" e '(!1- Barry; the oil enigine vap.oriser ant" l,'n the tJ;W. T, D. Roool'ts, Straud; improvemefJ1' de vf. ¿C' recorders .a.r-d ltell-talesand' th ilk fof Llewellyn, Bristol; an improved plug l)'oiler:: f' b'" t 1-ular ."tè' f:ctlve tu es 10' 'jocomotrv or ll'U ], ¡:¡.dl\"1 ¡e A. Johns-on and R.WaHers, Po-ntyp{)p; SJ:.iIt2,7 hie earn for tape1"-hOT'in.g bar or odJ'l\fpDr.. purpos-es, E. William9amd 1- HicKs, rI

St. Asaph Board of Guardians. The New Infirmary. THE fortnightly meeting of this Board was held on Friday, Mr R. Llewelyn Jones presiding. Population of the House. The Master's report showed that there were 114 paupers in the house on the last Board, d'ay, admitted since 8, discharged 6, remaining in the house this day, 116, a decrease of 13 a's com- pared with the corresponding date of last year. Vagrants relieved during the past fortnight 104, an increase of 12 'as compared with the corres- ponding period of last year. A woman admitted to the house on Vv-ednesday with her three children, appeared before the Board to make an application for out-relief. She said -that her husband, Lynas Roberts, a tailor, of Denbigh, had left her five weeks ago to work at Liverpool. During that time he had sent her 15s in three instalments. He was much addicted to drink, but could earn from 35s to £2 a week. Her husband was very abusive to her and the children, and she would not like to live with him again. He had left 'her once before. Mr Hugh Williams (Denbigh) proposed that outdoor relief- at the rate of 6s a week be -all. lowed te the woman, and that proceedings be taken against the husband. Mrs Mlary Jones seconded, and the proposi- tion was agreed to. Proposed New Infirmary. A letter from the Local Government Board having been received stating that the Board's architect, Mr Kitchen, would visit the house on the 8th inst., and inspect the proposed site of the .new infirmary, the members of the Visit. ing Committee were called to meet him, to- getfter with the chairman of the Board. The Chairman said that Mr Kitchen, 'accom- panied by Mr Bircham, went through the house and garden, and over the land proposed to be purchased by the Board. He objected to the infirmary being erected on the new piece of land, because of the length of the corridor that must extend from the kitchen to it, and the obstruc- tion to the windows. The Visiting Committee reported on the ob- jections of Mr Kitchen to the plans submitted, and he suggested that the infirmary be erected on the present garden, and the piece of land proposed to he acquired should be utilised as a garden. Mr Kitchen submitted plans of a build- ing for 48 beds that had been approved by the Local Government Board, and consisting of two stories, and not one as in the plan ,submitted by the Board. Mr Bircham recommended the erec- tion of a new laundry and a new male ward. The Visiting Committee recommended the adop- tion of Mr Kitchen's suggestion. The Chairman said that the present garden was preferred 'as a. site for the new infirmary because of the shorter distance .between it and the kitchen. In justice to Mr James Hughes, the architect employed by this Board, he ought to te 1 them that Mr Hughes was complimented on the plans he submitted. The question for the Board to decide was whether they would adopt the garden as a site for the new infirmary, and use the land proposed to be purchased for a garden as recommended by the committee. After a short Conversation, the recommenda- tion of the committee was adopted. The Meat Contract. THE VICE-C'HlAIRMAX'S TELEGRAM AGAIN. Mr Henry Jones, butcher, St. Asaph, wrote stating- that his attention has been called to the newspaper reports 'of the proceedings of the last Board, in which it said that it had been stated that he would not be able to supply meat at the proper time. He desired to say that he could supply meat on any day of the week, but he asked the matron if it would do to deliver on Thursday if the contract was given to him, and thatj dav would -be more convenient. The matron said that Thursday would suit. Re- ferring to the statement that the vice-chairman had saved a d in the lb. to the ratepayers on the feat contract, he failed to see how could he. seeing that he had offered to sell at the same ,),rice as the one who, s7ot the contract. He T wou,d not trouble the Guardians again. Mr T. H. Ellis- regretted that he was not pre- sent when this matter was discussed at the last Board. He strongly deprecated' the action of the vice-chairman in telegraphing to ask the Denbigh man to accept a lower price than' his original tender, when there was another man tendering for a lower figure. Mr Parry deserved a vote of censure, and had he been present that day he would have moved a resolution. As it was, he would not take advantage -of Parrv's absence. He was surprised that Mr J. W. Jones ,had allowed the- matter to drop so quietly at the last Board. The Chairman explained that the committee had recommended the acceptance of the highest tender before Mr Parry sent, the telegram. Several members g-ave their explanations of how the matter had come about, and Mr Rice T. Williams said that the committee after first recommending the acceptance of 'Mr Davies' tender at 6d per lb. reconsidered the matter, and decided upon Mr Henry Jones' tender at :{d per lb., srbiPct to his being able to deliver the meat at the proper time. '\I.r T. D. Tones -said that he was bound to let the matter drop at 'the last meeting on hearing the explanation of the chairman and vice-chair- man. But he was not quite satisfied then, and feared now that seme "iiggery pockery" had been going or. Mr T. H. Ellis Something very like it, at any rat0. The matter was then allowed to drop. Increase of Salary The increase -of salary from [g:; to £q per annum to Mr E. Tones, the Denbigh reb'evins? officer, was reported to be approved by the Local Government Board. Extravagance at Funerals. It was stated that in a case of a deceased pauper whose effects were claimed by the Board that five guineas were paid for the coffin and four guineas for a hearse and carriages for the funeral out af a small insurance. It was resolved to prosecute the claims of the Guardians. The Affairs of the Late luke Denman. Mr Grimsley presented a statement of ac- counts in the administration of the affairs of Luke Denman, who recently died in the house. It was shown that [7 2S od were found in the man's possession on his admission to the house. Mr Grimsley had also recovered the sum of lIS 15s id that stood to the man's credit at the qavin'-s Bank, ma]Kii- a !tc?tal Clf I- _,25 Y7,z; 10?l- This would pay 13s 4d in the £ of the old man's debts. The claim of the Guardians amounted to 110 8s, and their dividend would amount to £ 2s 5d. It was resolved to submit the statement to the other creditors for approval. A Case for Investigation. Reference was -made to the case -of an applic- ant for an increased out-relief. Mr Joseph Jones contended that this increase had been necessitated by the fact that an agree- ment between the old man and his successor on a farm on the Kinmel Estate had not been car- ried out. This agreement, which had been pre- pared by the agent of the Kinmel Estate, but not stamped, provided that the old man was to have a room to live -in at the farm house in which he had been tenant. But after a time the new tenant threw the old man on his own re'sounces, and now the Guardians were asked to increase the relief. He thought the matter should be well investigated. The old man wpnt around saying that there was no proper valua- tion when he gave up the farm, and that he had been got rid -of to make room for a younger tenant. The Chairman said that he did not think the Guardians could do anythin)g i the matter. in Perhaps Mr Foulkes might be able to influence the new tenant to observe the terms of the agree- ment. Mr J. Pierce observed that there had been a proper valuation when the old man gave up the farm. No action was taken.

The "Herald's" correspondent at Washing- ton s'tates that Mr ITav, Secretary of State, win notify to Germany that the United States look favourably on Germany's proposal for an inter- national control of wireless telegraphy.

Philosoplh" h n Grydd. i r e Myn d t'r Dre'. Y tro o'r blaen y buom i i lawr yn Colwyn Be mi fuo raid i mi ddychwelyd gartra heb gael fawr o oWg ar y Ile. Ond mi benderfynis i fyn'd yuo unwaith yn rh-agor. 'Roed-dwn i wedi licio y lie yn arw iawn. Ar 01 bod yn bur slei hefo Mari mi fedris aranjo peth-a o'r diwadd. A 'roeddwn i yn cael myn'd yno ar ben fy hunan y tro yma hefyd. Dyma suit y buo hi. Mi oedd y dyn y by,dd,a i yn prynu lot o dacla gyno fo ,yn dlgwydd bod i fyny yma un diwrnod, a mi ddialWyddis ina son am Golwyn Be, a'r awyr iach sydd i gael yno. Mi ddeudis mlod i yn teimlo yn bur wael, a mod i yn meddwl ma isio tipyn o n-ewid aer oedd arna i. "Wel, pa'm na d do well i' lawr ynt'a?" medda fyrata. "10, ma 'na lot o resyma," meddwn ina. "'Yn un path fedar dyn tl-awd fel fi ddim fforddio aros yn y ty-lojins 'na. Ma nhw yn deud i bod nhw yn oodi pri-sia dychrynllyd." "'Toes dim isio i chi fyn'd i lojin, Mr Jos!" medda fo, dan chwerthin. "Wel, ma'r hotels aow yn ddrutach byth, yn tydi nhw?" "•O, 'toes dim isio i ch'i fyn'd i !hotel chwai-th. Mi ddeuda i chi be. Mi fasa'n dda iawn igdn i a'r wraig acw y'ch g-w-el'd chi yn dwad a. aros hefo ni am dipyn. Ma gyno ni wery spar, a ma i chi groeso o h'ono fo. Dowch i lawr hefo fi y p'nawn 'ma." Gofyn i Mari. "Wel," medda fi, "'rydoa chi wedi gneud cyn- ygiad catedig dros ben. Fasa dim posibv i neb fod yn fwy ceind. Ond, welwch chi, ma gin i wraig yma, a ma 'na i afn y bydd gyny hi wrth. wynebiad i mi i gada1 hi jimia ar ben- a hun." "0, 'toeddwn i ddim yn meddw'l i Mrs Jos fod .ar ol. 'Roeddwn i yn. bwriadu d chi ill dau ddWad i lawr." "Wel, d'ioich yn of-natsan. i chi," meddwn ina, "mi oifyna i .i'r hen gariJad be ma hi yn feddwl. Os bydd hi yn fodlon- mi fycld yn dda iawn gin i .gael dwad ,i lawr." A mi eis i mewn i'r ty i chwilo am Mart. Wrth gwrs, 'roeddwn i yn gobeithio yn fy nghalon na fasa hi d-dim yn fodlon i fyn'd- i lawr. Ond ar yr un pryd 'roeddwn i yn gobeithio na asa igyny hi ddim. gw-rt'hwynebiad i mi i fyn'd. 'Roedd hi yn yr ardd wrthi'n. taenu dil-lad- na rwbath, a mi eis i ati hiYll bwyRog, gan gysidro be i ddeud. Ma isio bod yn reit ulw gofalus ar brydia fcl hyn, och chi. "NV,el, Mari," meddwn- i, jest i dori'r rhew, sfel pe tae, "mia hi yn dyw'y-ddi -sychu siort ora." Mi 'drychodd yr hen wraig arn'a i, gystal a deud, "Be sy' gin y lob isio 'rwfan, tybad?" "Ma -Mr Jos, o Colwyn Be, i lawr yna, Mari," meddwn i. "Ydi o, Dafydd? Oes gyno foi isio fy ngwei'd i?" "Nag oes, am wn i. Hyny ydi—wel—m-ae o isiio i chi, a fin'a he,fydy-y-ddm\"c'h d1!i i lawr am funud bach i gael scwrs hefo fo, Mari?" "By sy'h'aru chdii, Dafydd. 'RiWjit ti yn mwmian ac yn gyboli fel tasa ti wedi colli dy dafod. P'iam na- ddeudi di yn blaen be sy' gin ti isio ddeud, yn lIe sefyll yn y fan yna fel" darn o bren.?" "Wel, Mari, 'iloeddwn i yn bwriadu deud fod Mr Jos isio—hyny ydi, i fod o wedi bod mor giareddg a 'gofyn i chi fyn'd- am dro ba,ch hefo fo- Mari yn Cam-ddeall. "Be!" medda'r helli wraig, a'i llyg-ada hi yn. ffiachio yn beryglus. "M'yn'd am dro hefo fo Dafydd, oes gin ti y gwynab i gario y negas .fel yna ait dy wraiig? Y sciamp dd-gwilydd iddo fo, ac i -chditha hefyd! Mi ddango-sa i "?klari bach meddwn i, pen welis i i bod hi wedi camddallt, "'ryd'a chi yn igneud mistek. Nid dyna oeddwn i yn feddwl. Gofyn oedd Mr Jos i chi i fyn'd i lawr hefo tfa i Golwyn Be am out ib-vch, ar i arcys hefo nhw am uoson ne ddwy." "Isio i mli fyn'd i lawr i aros hefo nhw am nloson ne ddwy? Be .sy' haru'r dyn? Be mae o isio i mi fyn'd i Goilwyn Bay a gadael fy ngwaith i 'gyd? Ydfi'r dyn o'd go? Ydi o yn ca-dw lojin tybad, ac yn dwad hyd y wlad i chwdlio am lojars ddigont gwrion i d'alu punodd am i lief ydd?" "Na, wir, chwara teg iddo fo, Mari," meddwn i. "'To-edd o ddim ond yn meddwl y basa'r ne:wid aer yn 'gneud lies i chi, ac yn rhoi gwell iechyd i chi. A 'roedd i wraig o dsdo'ch, gwel'd chi yn arw iawn. Ma hi wedi clwad g;imin am dianoch chi, fel ma hi yn awyddus ianvil i i'ch gwel'd chi." "Clwad am danla i? Pwy isydd wedi meiddio siarad iam diana i wrth ne,b? .Mi faswn i yn Hcio cael hyd i "O, wedi clwad am y bara ardderchog j'cl-ach chi yn bobi ma hi a hefyd am y ty glan a thwt sydd i wel'd yma bob am-sar. Pen oedcl Mr Jos yma i de er's tipyn yn o mi own i fod o yn do,tioat y peitha yn y ty. Pob peth. mor lan a neis ac yn sgleinio. Ma raid i fod o wedi'ch brolio chi. wrth i wraig, a fod hono isio'ch gwel'd chi. Ma'n siwr ina dyna pa'm mae o wedigofyn i mi ofyn i chi fyn'd i lawr am dro ;I-)a,ch, a 'roedd o yn meddwl 'tasa chi yn myn'd ihe-fo fo yn y car, y b8;sa chi yn cael spario cerddad." '?0, wel, path arall 7ai hyn!a," med,d,a i\l?ari. y "Rydw i yn Tedit ddiolchgar i Mr Jos." Marl Wedi Newid Mi wyddwn i yn eitha sut ti drin yr hen gar. iad. Ma isio bod yn reit ulw smart, och chi, hefyd. Unwaith y cawn i hi i dempar da, mi wyddwn y bydda po!b peth yn iawn. Ond mi fuo jest iawn i mi a throi y drOl -ar y dechra. ?N.fi wyddwn i yn etha da na fasa 'LI:ari byth yii myn'd i'r dre 'ra?,ag yma. 'R,oed,,i c,lchi,ad fawr i'w taeii,u allan, a 'ro-edd I ??vni n?a lon'd padall o does yn dechra codi wrth ochor y pen- tan. Ond chymds i ddim arna wbod dim am petha yma. "Wel, Mari, ga 'i ddeud wrtho fo y'ch boc' chi am fyn'd?" meddwn i. "Mi a i lawr i siarad hefo fo fy hunan. Dafydd, gvda bydda i wedi gosod y crysa na i fyny ar y lein." Ac i lawr yr aeth hi hefyd, ac ysgwyd 'law reit serchoe hefo Mr Jos. "Ma Da'fydd yn deud wrtha i, Mr Jos, y'h bod chi a'r wraig acw wedi bod mor hynoi o garedig a gofyn i mi ddwad i lawr i aros hefr chi am dipyn. Tydi fy iechyd i ddim wedi bod cystal yn ddiweddar 'ma ag y gallasa fo fod, a ma'n. siwr y basa tipyn o newid aer yn gn-ei d lies mawr i -mi. Mi ydw i Mi oedd Jos yn edrach yn wirion ofnatsan pen oedd hi wrthi yn- siarad. 'Roedd arna.i ofn garw iddo fo spwvlto y owbwl, a rai fuo yn-aprv iawn iddo fo n-eud hefyd. Medda fo: "Ond 'roeddwn i yn meddwl, Mrs Jos, ma Mr Jos ma Mi rois i gic slei iddo yn i lifer, a mi gyDlodd yr 114.rit mi -auodd 4 ge, F'el 'roedd,wn i yn deud, -Ir te-iin-lo yn dcliDl;c?h,-ar iawn i chi ac, i -Nlri Jul. On,d fodra i ddim rneddiv?,l am clov.,ad i .12,vv?- jest Irwan. 'Ia i,-in i ormod o ibe?t.hia i edrach ar I ?,%o?l,i nhw i fedru ff,)rddio bod odd,ic?artra affl iac un hanvar d,wr,-iod?, heb !son an, ddat' dd,,vrv,od nedri. -Ii,fydd vn Tei-t dda gi. i gael d!w,ad i lawr ryw drc> et(-?." "W,,I," medcl.,a f?y?n?ta, "fy,-Ic-la v,Iil Ima d?dwad i lawr am dipyn o ne,,vid. T'?*d'0 dcli,-ii yR edrach yadcla iia,wn, -a Tni ?fa,sa d,lirrn,Od, ne dd?au wrth y rrio?r yn, %vell n-a challt 0 pbysyi?g." ddira, "Nia," meddw?n i -Lr unvnailth, "fodrvvn I medid,?-ol am ?adal -Iari Yma iar b-n i hnar" Well giii i fod yn- secl yma liefo 'hi n a ?.d i ff-"(' yil --n,joyio Sy 'h?mnan, -a hitha y' --woilhio n galad adra." ?Nli w-,vd,dwn i basa hyiia yn ,n?eud y trO- A el mi d,diaru hefyd. "Dafydd," inedda 1-ii, "d?as ?a ne,widia ddilla.d, a mi bacia i dipyn o -clars a dy gr3" baj, nos di -a phc-tha. DoNvch i -rr?e?wn arn gwpal, o de, Mr Jos. Fydd Dafydd dclim yn 'bir Ya hwylio." Cin- pen hir iawn 'roeddwn i yn dreifio i la ■tua'r dre' hefo Mr Jos, ac 3-n chwerthin yn llawas ar fben y ffordd 'roeddwn i wedi raanej y cwbwl. M1 gewch glwad do be n-eis i yn y dre.

Llyfr Canu Undebol Liall, dudno Junction. (At y Golygydd.) 11; ^yr,—Gwelais yn y "Pioneer" am Ma'V?1 28aiii iythyr gan Aelod o Eglwys Rydd yn rhO> hanes yr uehod yn bur fallowI. Ac yn y1' haI1e5 w'lf 5'°fynm arwemydd y gan yn Nghapel nes 1,8015 fe1 hyn: "1\ I tybed na chafod:d yr EgIW}'S vdd Y vn y mater? Ac felallal v e"wn,aiff arWe1n.. dd gan yn gystal a hysbysu y eyhoedd be<th oe 5 rheswm o'r tynu yn 01." Ond er edrych drb' -'Pioneer" am Ebrill 4ydd n1 we'lais yr un a e ¡'ad oddiwrtho. d v11 Ond yr wyf yn deall fod ygweL-lid:ag syd 1l gofalu am yr Eg1wys wedi anfon i ba.pyr adQ yn y dref yn dweyd nad ydyw yn werth gala of, elf gymeryd sylw o.ly1:hyrau Aelod o'r pwyJg yr a Aelod 0 Elgwys Rydd, ond dweyd fod Eglwys herffaÜh hawl i wneud fel y g;Wll'a Ý Ai t\7hed mae Yr Ðry}r,vvg dd<aru O"au unO? '9 ..J t> d 1801 mae yn ymddangos i'r eyh:oedd na, ch:a.foP teD Neu palJ.1a<ID JJ!a. fuas.ai aIweinydd y gan yn er? fod yr Ðglwys wedi oael ei l1ais yn Y :I]l!,a a;d: Yn 01 fel yr oedd yr 'arweinydd canu yn slao yn Y pv.'Yllgor cynta.f, ni wna ef ¿dim a'r \i a phan y byddai yr arweinyddion erai11 yn ,¡¡; ei ddarb<wyUo dywed:ai wrthyu,t fel hyn: rilL ddaru .ni 'anfon cais i Eglwys Pen-sarn ¿'st¡¡ iddynt hwy wTthod uno y pryd hyny, achy ()$ a dweyd na wydde:llot hwy ddim. Y ma,e yIl ag aC i tscg mlynedd er hyny, fel y de,al1wyf. YJc' yr AnJ1ibynwyr wedi deehreu adIOS yn Y U tion er's tua iseg mlynedd. Gofynafi larweinydd canu Capel Preswy" fel hyn:- i. A dd,aru chwi roi penderfyniacl y cYfar,ae, o flaen yr Eglwys? O,s gwn,aelth,och, sut 3r y gweinidag hab -Iywed y result? fl,aE,' Yr 2. Os- na ddarfu i chwi ei roddi C, a I,, Eglwys beth yw eich rhe,wm dro-s hyny? W,?11,0,r miae dyia o,edd dymuniad mw,y?Lfrif y P y bucw-h ynddo--ra?-I y pedair E.glmrys i 3. Beth K>edd yn -,ialw am i'r gweinidog -V yn gc,,falu am yr Eglwys anfon 1 0 n tr I was,g yn Ile anfon at ei Egli&,ys am eg Illthad 05 oedd y pethau yn dywyll iddo? b yi Os na fydd yr arweinydd canu yn uchod bydded i'r cvhoedd benderfynu eu h yn lie y mae y d-rwg. Y mae y pwyllgor wedi cario y gwaitn heb gelu dim.—Ydwyf, etc., UndeB^

Barddoniaeth. Y -NEF SERE'NOG. Yn asur yn mhell mae ser man-afrif tn :g\vefrio net seirian; 110' Mae gweision Duw mC'<TVS vn dan-Y t>J.J fra.!l- Ar fawr rod hoewfro wefrwyd i ho Yno'n farddonol fyrdd-lynau-yii mhell Y mae-nt yn mhob moddau; Goludog oleuadau Nefol byrth anhafal bau. Heuliau planedau, ydynt—ofnadwy Ar fynediad, rhuthr-hynt, lor uwch oil, yn awr a chynt Yn nhymp hawl yn mhob helynt* 1 'f," Yn mhell pell hirbell mawrbyrth-ar [.rcl;'1 Chwirliant yn engyrth; IMawr lor yw'r Por a reu pyrth, A mawl abl canmil hoewbyrth. ha uri iMawr yw lie meidr anfeidrol—-trwy Mae'n troi bonedd nefol; A phethau byth byth bathol, Ami Ion cun yn mlaen ac ol. fr°iT Araul yw'r lloer a'r haul a'r llys—a Asur fry arddengys Mor dda ¡fu'r Mawredd a'i fys A'i allu a'i ewyllys. (1vl 'Naws golwg dawn ysgolheigdod-eno.. Sy'n dangos bodd Duwdod, 1 Gwiw ddehva faes tragw}~ddol A fawrwycha fre uchod. •Mawr3rgu hoen mawr ogoniant-ar rod ,Creawdwr, mae moliant .t (,Ian dan, a c.herdd, a chan chvta..1' Ethawl asur a thlysiant. rØ '1.. "-1'J) "Duw mawr y rhyfeddodau maltL Awdwr yr holl ymdaith Ar wefriad dawr hyfryd daith, .Anorphwys anian berf£aith. T,v:.J; GWYLLT