Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
11 articles on this Page
1-WYTHNOS.
1 WYTHNOS. j Bu niwl tew ddiwedd yr wythnos ddiwe- i-aAlfp ac achosodd lawer o ddamweiniaa ar -p a. tv_J>t Ddechreu yr wythnos, caed banes am frwydr 1 waedlyd a ymladtiwyd yn Uruguay rbwng gwrtb- ryfelwyr a byddin y Llywodraeth. Gorfu i fyddin y Llywodraeth giho o'r maes. Llosgwyd lhan o Gastell Knepp, gor Horsham, foreu Llun. Mae'r golled tua 60,000p. Dinys- triwyd lluniau gwerthfawr o waith Holbein a Van- | dyck. ,:r I Gwr a phris ar ei ben, gallem dyblo, yw Ty- J Tvysog Bulgaria. Brad i'w ladd ydyw y dargan- 1| fyddiad diwedaf yno. Dal y bradwyr- ydyw ^helgaie yr heddgeidwaid yn awr. Taenwyd y gair nad oedd yr aelod dros Leeds, Mr. G. W. Balfour, am fod yn ymgeis- ydd yno mwy. Gwada efe hyny yn y modd mwyaf pendant. Brawd y Prifweinidog yw efe. Yn mhentref Wetzikon, yn yr Yswissdir, bu ffrwydrad ofnadwy ar nwy yr wythnos ddi- wedaf. Llwyr dinystriwyd un iW. mawr. Lladdwyd tair dynes a niweidiwyd amryw bersonau eraill. 1 Nos Snl, torodd tan aJIan yn melinau hadau Mri I H. F. a Lee Smith, Hull, a llosgwyd gwerth tua 50, OOOp. Rhuthrodd y tan gyda'r:fath nerth drwy yr adeilad oherwyd yr olew oedd yn yr hadau, fel y 1 k bu i'r to syrtho i mevvn cyn pen hanner awr, a llos- f *■jy' gwydyr holl adeiliad yn ulw. Cafwyd buddugoliaeth ragorol eto i Fasnach Bydd a Rhyddfrydiaeth yn Gateshead, lie yr ym- | laddwyd am sedd y diweddar Syr William Allan j ddydd Mercher. Mae y fuddugoliaeth mor arwydd- •caol o gondemniad y wlad i gynllun Chamberlain .caol o gondemniad y wlad i gynllun Chamberlain a hyd yn oed ganlyniad etholiad Norwich yr wyth- nos cynt, lie yr enillwyd sedd Doriaidd. M. Chevalier, yr archwiliwr Ffrcngig, a ddywed ei fod ef wedi darganfod tiriogaeth i'r de o Dikakire, yn y Soudan, yn cael ei tliri- giannu gan ogofawyr. Nid oes yr un o ohnynt dros 4t troedfedd o daldra. Yn ogofaau y creigiau y maent yn byw. Mab hynaf Arglwydd Stanley o Alderley sydd wedi ei ddewis yn ymgeisydd y Rhydd- frydwyr yn Edisbury, sir Gaer. Fel ei dad, y mae yr Anrhydedus Arthur Stanley yn Rad- ical o'r Radicaliad. Wrth gwrs, yr ydym yn dymuno ei lwyddiant penaf, a pharhau i gadw hen draddodiadau ei deulu urddasol i fyny. Bu damwain hynod ddydd Mawrtb, yn sir Staf- ford. Gadawodd un, Mrs Boden, ei cheffyl o'r tu allan i Runaston Lodge, c dan ofal marchwas. Ymagorodd y ddaear a diflanodd y ceffyl fel nas gwelwyd mwyach. Ehuthrodd y marchwas allan i'r ffordd yn gyflym, a thrwy hyny arbedodd ei fy- wyd. Yr oedd y ceffyl wedi syrthio i hen ffynon islaw. Yn ninas fawr Doriaidd Liverpool y mae y gwrthwynebiad goddcfol' yn myned yn gr ia. phenderfynof. Dydd Mawrtfti, OV enghraifft, nid oed dim Ilai na deg a'r liugain e Ymneillduwyr egwyddorol wedi eu dwyn i heddlys Walton, ac oil yn cael eu gorchymyn i dalu y dreth ormes ar unwaith. Wrth gwrs, nid oes yr un o honynt a wna ddim o'r fath ond yn unig o dan forthwyl yr arweith- yrr. Teimla prif chwip y ToOrillid yn ohwerw am fod Mr Herbert Gladstone wedi awgrymu yn diweddar nad ydyw y Gwyddelod yn tyr- uf cymait yn awr ac y buont ynghytch Ym- reolaeth, o herwydd for cyttundeb rhyng- èdynt ar Llywodraeth. Gwada y chwip hyn yn bendant, a dywed y buasai efe yn sicr o wybod am y peth pe yn bod. Ammheuwn byny ynfawr. Paham y dylasai efe wybod, ac yntau o'r tu allan i gylch y Weinyddiaeth. Gwysiwyd nifer luosog o Gymry Lerpwl o flaen yr ynadon yr wythnos ddiioeddaf am .Wi'thod talu y dreth addysg. Yn ystod gwrandawiad yr achos, gwaeddodd y Parch R. Aethwy Jones Cywilydd" yn uchel, a gorchymynwyd iddo adael y llys. Gwrthod- odd yntau, a chan fotymu ei got, gwahodd- odd yr heddwas i'w droi allan. Achosodd ton. ahwerthiniad uchel, a bloeddiadau am i Mr. Jones beidio myn'd Tri o geffylau perthynol i waith hairn Wal- sall a drydanwyd i farwolaeth dyd Llun. Xilusgent wagen lwythog o haiarn yn Dudley, pan y sathrod y blaenaf o'r meirsh ar bolyn S y dramfford, yr hwn a ddigwydai fod syn fyw.' Yr un foment gwelid ffiam las yn xhedeg ar hyd y dres' haiarn, a'r eiliad nesaf syrthiod y tri march i lawr yn feirw Y gyriedyd Cymro, o'r enw Thomas Hughes, a ymaflai yn mhen un o'r ceffylau, a chafodd yntau ei ysgytio' drwyddo. Yr amgylchiadau yn Servia ydynt ynmyned « ddrwg i waeth, yn ol pob hanes a geir oddi yuo. Plaid y cydfradwriaeth' yn erbyn y Brenin Alexander ydynt yn bygwth mynu dial ar Ewrop trwy ymuno a'r gwj-thryfehyyr yn Macedonia yn y gwanwyn. Nid oes ddi- ogelwch am fywyd na meddiant o'r tu allan i gylch y trefydd, am fod y, ffyrd yn heigio o wylliaid. 0 fewn y trefydd, hefyd, nid ydyw chwaith mor diogel ag y buasai yn ddimunol iddo fod. Bu Chamberlain yn siarad yn Llundain yr wyth- nos direrldif. Dywedodd tod twf y wlad bon yn arafach na thwf gwledydd ereill oedd wedi mah- wysiadu diffyndollau yr oedd y wlad hon yn colli ei lie, ac nis gallai hyny lai nag- effeithio ar Llun- dain. Daliodd fod cyfrifon Bwrdd Masnach am 1903 yn profi ei vrnresymiadau ef. Yr oedd yr nn I arwyddion a thueddiadau ynddynt ac mewn cyfri- fon o'r blaen. Yr oedd gwledydd tolledig yn cys- tadlu a hwy yn eu trefedirraettia" eu hunain ac yn eu curo mewn niarchnadoedd tracnor. Cynghcr- odd bobl Llundain i adael eu hyspryd ynysaidd, a meddwl yn ymherodrol." Mae eglwys Annibynol y Tabernad, King's Cross, Llundain, unwaith yn rhagor, wedi bod yn ceisio denu y bardd-bregethwr hyglod, y Paoch Ehret Lewis, i fyned yn weinidog iddi, wedi pasio gahvad unfrydol iddo, ac mac hy- der cryf y bydd iddo yntau y tro hwn dderbyn yr alwad. Llawenydd mawr i Annibynwyr Cytnreig fydd deall fod un o'i meibion mwyaf talentog a'i phregtliwyr mwyaf Rwynol yn d'od i bregethu Cymraeg ar y Sul—ac nid ^rwy y eh we' diwrnod yn unig fel o'r blaen. Bwcle, Hull, Llanelli, Llundain,—dyna hanes teithiau gweinidogaethol Elfed hyd yn awr. Dyma fydd y waith gyntaf i Elfed fod nfewn gweinidogaeth Gymreig. Dydd Sadwrn, ymwelwyd ag ardal Pittsburg gan lifogydd mawrion, ac y mae rhannau helaeth o Dalaeth New York dan ddwr. Rhwng dan a tbri e'r gloch y bore torodd y rbew i fyny yn Rydyn. a ehododd yr afon- Schayikill tua saith troedfedd. Nibu y fath lifogydd er 1892. Y mae rheilffordd Baltimore, Ohio, a Pbensylvania dan ddwr, a 11a- i wer o weithfeydd wedi ei cau i fyny. Gorfu i'r heddlu gymeryd cychod i achub amryw deulnoedd rbag boddi. Yn ddiweddarach, cododd yr afon 30 troedfedd, cariwyd amryw bontydd ymaith, a bu tri a'r ddeg foddi. Niweidiwyd eiddo gwerth mili- wn o ddoleri, a thaflwyd 25,060 o ddynion allan o waith yn Pittsburg yn unig. Ni wyddis hyd yn hyn o faint o niwed a wnaed mewn rhanau ereill o'r Dalaetb. Dechreuodd y dyfroedd dreio dydd Sul.
Tref ar Dan.
Tref ar Dan. 12,000 YN DDIGARTREF. Torodd tan allan fore Sadwrn yn Aalesund, tref yn Norway. Ymledodd gyda chyflymdra. LIos- gwyd yr holl dref; gwnaed 12,000 yn ddigartref; a dywedir fod y niwed wnaed yn werth l,100,000p. Syrtbiodd dau ddyti yn aberth. Llosgwyd befyd un o'r llongau oedd yn y porthladd. Anfonodd y Llywodraeth agerlong yno ar un- waith, yn llwythog o dillad a bwyd, a meddygon. Tua dau o'r gloch y bore y torodd y taR allan, a gorfu i'r bobl ddianc beb ddillad. Cyn pen dwy awr yr oedd yr holl dref wedi ei dinystrio a chy- maint oedd dychryn y bobl fel nas gallesid ymladd a'r fBamau. Ceisiodd rhai pobl arbed eu dillad a a'r ffiaman. Ceisiodd rhai pob! arbed eu dillad a phethau gwerthfawr ereill, ond cawsant allan fod hyny yn ammhosibl. Gwersyllodd y bobl hyd y bore y tuallan i'r dref, ac anfonwyd y plant i'r dref agosaf.
Swn Rhyfel.
Swn Rhyfel. Ffyna cynhwrf yn Servia, a gwneir ymgqis am fywyd y Brenbin Pedr. Nid yw y Llywo'lraetb yn edrych ar y mater mewn gwedd ddifrifol, eto ced- wir gwyliadwriaeth fanwl. Y mae rbai yn credu mai chwiorydd y ddiweddar Frenhines Draga sydd wrtb wraidd y cynllwyn. Y mae byddinoedd Tyrcaidd yn ymgasglu ger- llaw Adrianople. Gwrthodir caniatau i'r Bwlgar iaid groesi y terfynau i Twrci. Dal yn bur gvmysglyd y mae yr annhrefn yn Macedonia. Digwydda llofruddiaethau ac ymladd- feydd rhwng y milwyr a'r bobl beun.Hid. Dywed brysneges o Salvonica fod Twrci a Bwl- garia yn wrthwynebol i'r gwelliant, aii a hawlir gan Macedonia, ac nad yw yn annhebyg mai rhyfei rhwng y ddwy wlad fydd y diwedd. 9
Prif Gwnstabl Ncwydd Ceredigion.…
Prif Gwnstabl Ncwydd Ceredigion. Mae'r Ysgrifenydd Cartrefol wedi cadarn- hau penodiad Arolygwr Williams Lerpwl i fod yn Brif Gwnstabk Ceredigion. Gyda llawenyd(medd y "Cymro," Lerpwl), y der- byniwyd y newydd yn y ddinas for yr Arolyg- ydd Williams wedi ei benodi i'r swydd bwysig hon. Brodor ydyw Mr Williams o Ysgeifiog, ger Treffynon lIe y ganwyd ef 41 mlynedd yn ol. Mab ydoedd i Mr W. Williams, Mynydd Llan. Ymunodd a heddlu Lerpwl yn y flwyd- -e.dyn 1884 fel cwnstablv cyffredin dyrchaf- wyd ef i'r swydd o Ringyll yn 1891, ac yn Ar- olygydd yn Mai, 1901, a hyny ar ol pasio ar- holiad caled ar faterion a gwybodaeth mewn deddfau ac arferion yr heddgeidwaid. Yn ystod ei holl amser yn Lerpwl, gwasanaethod yn y Rhanbarth Ganol, y lie mwyaf prysur yn y dref, gyda phoblogaeth o gan' mil, ac yr oedd dau gant a haner o heddeidwaid dan ei ofal. Meddai ymddiriedaeth lwnaf ei uwch- swyddogion, ac yr oedd yn hynod am ei wy- bodaeth yn nglyn a deddJ y trwyddedau. Bob amser rhoddai foddhad mawr yn yt tlys, yn y dull y rhoddai ei dystiolaeth. Meddai barch pob dosbarth, ac yr mae ei sefyllfa bresenol fel Arolygydd mewn dinas mor bwysig a Ler- pwl yn brawf o'i allu. Yn mhlith y rhai fu yn cymeradwyo Mr Williams i'r swydd o Brif- Gwnstabl, yr oedd Capt. Nott Bower, dirpr- wywr yr heddgeidwaid yn Llundain Mr Dunning, Prif Gwnstabl Lerpwl y Cyn- arglwydd Faer Rutherford, A.S. Mr. J. Herbert Lewis, A.S. Mr W. Evans, U.H. Mr W. J. Stewart, a Syr Thomas Hughes. Mae yn ddiamheu y bydd dyn o allu a phro- fiad Mr Williams, ac mor hyddysg yn yddwy iaith, yn gaffaeliad mawr i sir Ceredigion, ac y mae dymuniadau goreu Cymry Lerpwl yn myned gydag ef.
---------------Helynt Rwsia…
Helynt Rwsia a Japan Y newydd diweddaf yw fod golwg fwy heddychion ar bethau nag a fu yn y Dwyrain Bell. Mae y rhagolygon am derfyn hedd- ychon i'r ffrwgwd rwhng Japan a Rwsia yn ddisgleiriach yn awr nag erioed. Yn nghyn- ydd dylanwad plaid heddwch yn Rwsia y mae gweled pham y tuedda'r sefyllfa i ddyfod yn bwnc trafodaeth, ac nid yn gwestiwn rhyfel. Ni atebodd Rwsia i ateb diweddaf Japan i'r cynygion a wnaeth y flaenaf ychydig yn ol. goflr fod Japan yn anfoddlon i Rwsia aros a chartrefu yn Manchuria. Yr oedd y blaid Jingoaidd yn Rwsia yn gryf dros ddir- mygu dadleuon Japan ar bwnc Manchuria ond aeth eu dylanwad hwy, erbyn hyn, yn ol pob argoel yn llai nag eiddo gwr mwy pwyll- og sy'n chwenych gweled twf a chynydd Rwsia ar linellau mwy heddychion a Christ- ionogol. Os, fel y gobeithir yn gryfach beu- nydd y dofir y nwydau dwyreinol, nid fodd bynag,, i rai o newdddiaduron Toriaidd Llun- dain mae diolch am hyny. Trwy gyhoedd pob math ar sibrwd a stori anwireddus fe gy- ffroisast nwydau pobl Japan a Rwsia, a'r syn- dod yw na thaflwyd y ffagl i'r pylor drwy eu hymdrechion i greu dig a magu gelyniaeth Mae'r wasg Rwsiaidd, Ellmynaidd, a Ffranc- aeg yn beirniadu eu gwaith yn finiog iawn.
—■ð LLOFFION.
— LLOFFION. Pob sorod i'r god ag ef." Gall pob pysgodyn marw nofio gyda'r llif, medd brodorion Glannau'r Teifi. "Nid Sydd a draddodwyrl nnwaith ydyw gwirionedd- peth i'w arllwys o lestr i lestr, yn bytrach delfryd yw, i ymgyraedd atto gyd ag ym- drech egniol, yr hon er hyny, ni (Iflwp,, y chwilie- dydd byth yn gyfuwch a hi. Triniaeth ydyw sydd ai therfyn yn guddiedig yn yr Anfeidrol." # Breuddwyd'iwr un oes ydyw gweledydd yr oes nesaf. Yn ammharchedig yn eu tymor trwy olud eu meddyliau a pbellder eu gwelediad, deuant yn gymmwynaswyr yr oesoedd. I'r anniwyll nid ydynt yn ymddangos o ddim gwerth, ond i gared- igion v pur a'r da, hwynt hwy ydyw awduron pob peth newydd.—T. J. Cox. Dywedai Ruskin fodllawer o fobl o natur tcbyg i gerrig-y maent yn dymchwelyd ar ddynion ac yn eu pialurio. Y mae eraill, wedyn, o natur chwyn, yn ymblethu oeddeutu baglau pobl ac yn em maglu. Y mae llawer mwy etto o natur tebyg i foncyffiall, oberwyddeu bod nhw bob amser yn y ffordd i bawb gwympo ar eu traws. A mwy fyth sydd ganddynt natur drain, yn gosod eu hunain ar ochrau'r ffordd fei y rhwygont y if^rddolion, ac y byddo pob had da yn cael ei dagu." Dytfd pwysIeisio Iachawdwriaeth trwy gymeriad am reswm difrifol. Y mae yn beth i'w ofni bod llawer yn disgwyl am Iachawdwriaeth o gymeriad anghywir. Y maent yn gofyn Beth ddaw o hono ni?" Pan mai'r cwestiwn mwyaf PWYSlg ydyw Beth ddylem ni d'dod ?" Y macnt yn ceisio am ddiogelwch pan ddylent geisio sail. Y maent yn ddiwyd mewn osgoi canlyniadau pechod, pan ddy- lent ddiangc rhag pecbod ei hun. Tebyg ydyw hyn i ddyn afiach fyddai yn fwy awyddns i gael gwared e'i boen nag adferiad i^chyd.—C. G. AMES. » TRIOEDD DOETHINEB CATWG DDOETH Tri glwth byd—brenin, mor, a dinas. In harddweh gwlad—ysgubor, gefail ac ysgol. Tri pheth a gaiff dedwydd—cariad, a hedd- wch, a llawenydd. Tri pheth na oddefant gellwair-lechyd, llwyddiant, ac amser. Tri pheth hardd ar ddyn-gwybodaeth, campau da, ac addfwynder. Tri y dylid bod yn drugarog wrthynt— alltud, gweddw, ac amddifad. Tri pheth a syrth ar ddyn heb yn wybod iddo-ewsg, henaint, a phechod. Tri pheth anghysurus—ty heb wraig, cell heb fwyd, a chorph heb iechyd. Tri pheth ddarostwng dyn-tir drwg, gwr- aig ddrwg, ac arglwydd tir drwg. Tri pheth ar ddyn sydd yn boddhau Duw -cyflaw,lnde;r, trugaredd, ac ufuddd()l'l. Tri pheth, er eu dryced, gwell eu meddu na bod hebddynt-offeitiad, brenin, a gwraig Tri pheth na ellir gwneud yn iawl) l ebddynt er maint a wnekmt o ddrwg-taii dwfr, a brenin. Tri bendith gwell naor cyfan—bendith tad a mam, bendith claf a chlwyfus, a bendith dyn adfydig.
Advertising
ii* Rheumatism, RPORChitis, colds, strains, and Tired Muse/ ox I cl, | H&BEBY OKftTplgy th>t I have submitted to a mogt rigorous ehemical a sample of LEWIS* wHcuwAimiasiiicg » and fiad that it as boon prepared in a from tbf most 4>^tgnt remedial agent. -to modern scieBcfe At the garoe time it is free ft,om poisonoui coiwtitnenta. an,^wirablo and ofrjoctionftTile admixture, and I am confidently of opinion that it. may be taken Ow- of Rheumatism, Gout, Sciatiear L..bmgo, Stiff Joints? Swollen Idmbt. Piini in t 1 tte Side jnrt Back, mx* all Kidney Bisorijera. I W Snoh as that to-which q, RHEUMATIC E8SÇEn_hng_p-, J prOTCT Buffering hum!m<tyt nml T consider ttat. iti» impowibla for it to fail in t CTIftREK.. ^'g7T7>vi^y. J| MUL'LWNT— ITimemrc' genuine witfiour, tlw namr LEWI*, TXDnTSiil' enrrrawdnpon tke G<ntrnment stamp, W l| W fihe^Jists and tuieat Meriiciiio v, aci^irs tlimiishout the worH at Vr Bottle. dj BB VaoiiiKjOlfc-icftalTS, lONKOSTloi.-rts & Co.: Ktm». Loacher 4; Webb; The Chcmirta' H Aw*fooj:tf.ioii Kanytrs; Xcwhcry A; SonT ana others. MPm Wjk LTVKJiroQj;.—Kvans, ^ol^ & Co.; Ayrton & and others. jfefl a Lf',s —T. ^r.Hon Fvafis. riwmiSt. D€n1)i^lu ionI ?OCTU WAWttSi—Jotin liio,\d LcvvivS, Abora^"i\>n. «Tiy d'flifju^v fn procprinff ahorw», "Ordj^r tO ^inThiV 0~ Titi-lior »Vaies, and it yviH txs ,j¡ýj,T"t fl'f'O .') "I!i.PI M :>II1. L ? I J— ii iiibibi—M—■nr—BTTTfT'l" I A Soltible Soap Powder -h with whic a powerful disinfectant and deodoriser has been incorporated. OS may be used in powder or solution. Sprinkle it about where a suspicious smell is detected- in lavatories. sicKroom,s. cesspools, sewers. &c. œ for disinfecting & washin bedclothes. bodylinen. bandges, &c, to guard against contagion.w^ Where is used microbes fili kil die. and There is little "I "1 chance of infection., œ combines a soap w j & germicide; it is no V K ^grer than soap. { paintworK. linoleum. &c.- destroys vermin. Mfutions ;fordisin £ crion. a soa deodoriser. and disinfectant. LoMlMJ^tjau LEVER BROS. LIMITED. POST SUNLIGHT, CHESHIRE. V V>a
Taith yn Sir Aberteifi yn…
Taith yn Sir Aberteifi yn y Flwyddyn 1856. CAN Y DIWEDDAR BARCH D. REES, LLANELLI. [PARHAD]. Aetbom ar y lOfed i Bethel, erbyn deg o'r gloch. Cawsom tua pbum milltir o ffordd arw, gerygog, ar goryn y mynydd, rhwng Aeron a'r m6r, yr hwn, oni bai efengyl, fuasai yn wyllt a didriniaetb hyd heddyw. Ond er fod y tir yn uchel a mwnog, a garw, yr oedd llawer dernyn dan driniaetn celfydd- yd yn ymddangos yn ffrwythlon, a thai prydferth a chysurus yma a thraw yn ei addurno, a dynion mawrion, cryfion, palfog, iachus, wedi gwisgo yn brydfertb, yn ngbyd 4 gwragedd i merched pryd- weddol—heb wybod dim fod y fath beth a diffyg treuliad ymborth, a'r rhes annymunol o glefydau sydd yn dilyn hyny-a welid yn myned tua'r cyfar- fodydd diolchgarwch a gynelid y dydd hwnw Itrwy gapelau Methodistaidd y gir. Cawsom y gynulleid- fa yn nghyd yn Bethel, a'r addoldy yn orlawn, a bagad wedi bod yn gweddio. Nid yw yr addoldy ond byehan, ond yr oedd golwg hardd a defosiynol ar y gynulleidfa. Yn y prydnawn, disgynasom am tua milltir a haner neu ddwy filltir ar ffordd arw, lethrog, i Langwyryfon. Dywedir gan rai mai ar 01 y Santes Urzulla a'i merched galwyd y Llan. Nid oes fawr o son mewn banesion eglwysig am y crefydd-dy (convent) hwn yn mheHach Bag ei fed yn cynwys tua phum oant o fynachesau yn yr Ell- myn; perthynai iddo yn mhob modd tua un fil a'r ddeg o wyryfon. Mae y Llan mewn man hynod o dlws, a dvffryn y Wyrai yn agored i'r olwg am oddeutu pedair milltir, ac nid hawdd ydyw cael y fatb olygfa brydferth. Mae yr Hen Fam" yn ddigon tylawd ei hagwedd yn nghanol y fro; ond ychydig yn nes i'r afon y mae yr Hen Gorph yn ymddangos yn rbfl braf, ag arwyddion eglur arno ei fod yn myned a mwy na'i ran. Mae yr addoldy yn eang a chyfleus, ond fod eisieu oriel yno; byddai o lawer yn hawddach dyweyd ynddo ond ei chael. Dywedir yn y gymydogaeth mai yr achlysur o godi yr addoldy yn y fan lie yr oedd, fod yno ffynon risialaidd, ac y byddai lluaws o'r pererinion wrth fyned a dyfod i, ac o Langeitho, yn arfer eistedd i fwyta eu bara chaws, ac yfed o'r ffynon, ac wrth fwyta ac yfed, siaredid am ddwfr y bywyd a'r bara bywiol, nes yr elai eu heneidiau yn dan a barnwyd oddiwrthyr hwyliau a geid yno y byddai yr Ysbryd Glan yn hoffi y man. Cysgasom y noswaith hono mewn ty capel am y tro cyntaf i mi yn fy oes,ac yn y ty capel cyntaf yn Nghymru. A dywedais wrth fy nghytaill mai peth o'r goreu fuasai i ni fyned S'r gwely bwnw gyda ni. Yntau a ddywedai, Nid oes raid o'r ffwdan; cewch ei gystal trwy y daith," Ar yr lleg, aethom i Ledrod. Yr oedd ein ffordd ar hyd y dyffryn ychydig oddiwrth y gwaelod, fel y caem olwg drwyadl arno. Wedi teithio tua thair milltir, cyrhaeddasom yr addoldy ychydig cyn deg o'r gloch, ac yr oedd y bobl yn dysgwyl am danom. Ni welais addoldy mewn tlysach man erioed, nac addoldy gwell mewn un man gwledig erioed, ond fod eisieu oriel yno hefyd. Mae y cwbl yn ei gwa- hodd, a byddai yn llawer rhwyddach i siarad yno wedi ei chael. Yr oeddwn wedi clywed llawer pan yn blentyn am y lie hwn, yn nghyd ag enw y Parch John Williams, yr hwn fu ddeuddeg mlynedd yn offeiriad yn yr Eglwys Sefydledig yno. Er ys pump a deugain o flynyddau yn ol, yr oedd enw Mr Williams o Ledrod yn uchel iawn yn Nghymru. Ymddengys iddo banu o'r Methodistiaid. Ei rieni oeddynt mewn cysylltiad 4r corff hwnw, nod yr oedd ef yn faohgen annuwiol a gwyllt. Cafodd ei ddysgeidiaeth yn Ystradmeurig; urddwyd ef pan yn ugain oed, ac am flwyddyn nid oedd neb yn y pwlyf yn rhagori arno mewn drygioni, Wedi y gwasan- aeth ar y Sabbotb, arferai fyned allan yn frysiog, a thaflu ei got i lawr i chwareu pgl gyda ei gyfoedion yn erbyn talcen y Llan. Treuliai ei amser mewn difyrwcb a gwagedd. Mae yn anbysbys pa bryd y teimlodd y tro rhyfedd a gafodd, ac ni wyddis yn sicr trwy ba foddion; ond mwy na thebyg mai Mr Rowlands yn rywle, yn Haw Duw, fa yr offeryn i'w ddychwelyd. Wedi hyn, gwnaeth ei oreu i dynu yr amser a gollodd i mewn, ac i ddileu y dylanwa- dau annymunol oedd wedi gynyrchu. Yr oedd ei dymher yn boetb, ei argyhoeddiad yn ddwfn, a'i sel mor danbaid fel y taranai yn ddyehrynllyd o Sinai, a dysgwyliai yn union i weled y boblyn dychwelyd; ac ar ryw Sabbath yn Eglwys Lledrod, pan oedd ei enaid yo berwi ynddo gan awydd i acbub y rhai y bu gynt yn offerynol i'w caledu, cyhoeddwyd ar ol y gwasanaetb boreol y byddai yn y Llan, gan nodi y nos a'r awr, yr wythnos ganlynel, i gyfarfod a'r cyfryw oeddynt yn teimlo gofid yn acboe en benei- diau. Yr amser a ddaetb, yr oedd Mr Williams yno yn dysgwyl gweled torf at ddarfod am danynt yn dyfod gan waeddi, Pa beth i wneud am fod yn gadwedig 1 Maeso law'fe ddaettt dwy hen wraig a hen wr. Gofynodd i un o'r ddwy wraig, Beth sydd yn blino eicb meddwl chwi ?" Atebodd hit-hau yn deimladwy iawn, ''Rhyw waew poenus, en byd u*, yn fy ochr, nes wyf yn methu cysgu na cherdded, na dim arall bron. Osoes genych rywbeth i es- mwythau arnaf, byddwn yn ddiolcbgar." A oes dim trailed arnoch, druan. am fater enaid 1" ebe Mr W. 0 nac oes. dim byd," oedd yr ateb, yr wyf yn eitbaf tawel." Goiynodd i'r hen wraig arall befb yu ncilidujl ofdd yn ei blino hi. "MaeOver- seer y tylodion," ebe yr ben wraig. "wedi tynu nogn wythnosul i lawr, ac y mae yn anmbosibl i mi fyw ar yr ychydig wyf yo ei dderSyn; yn awr yr ydwyf am i chwi gymeryd fy mhlaid, os gwelwch yn dda, Syr." Yn arvr, cafodd y ."ein1 log dycbwelccHII; allan fod yn Lawddach lly^rn pobl Da'u puro, en suo i gysgu na'a deffro o g\<. • ysbrydol; a chanfu yn eglor, fel Melancthon gynt. bod yr hen Addx yn drech na Williams ieuanc. Deohreuodd » theimlo p, u ■ud ;.¡.¡, pa fodd o^^dyrl yn riie(,.(Iwl vtbd;%raw wrtn gro.î'yr afon ddofn ..e{d rhyi gd lynt a r t>yd ae.-ah vVrih glywed son am r afou ddefti, ociedJ yrhen wr, a dywedodd," Yr oedd genyf fi hen geffyl fuasai yn nofio un afon yn y byd; ond y gwaetba am dani, y mae yn awr wedi ei werthu. Garw na buasech yn dyweyd wrthyf, Mr Williams, yn gynt am yr afon hono i mi gael cadw yr hen geffyl." Nis gall fod pedwar ugain mlynedd oddiar y gyfrinach hon yn Eglwys Lled- rod. Trodd Mr W. allan pan yn 22 mlwydd oed yn y flwyddyn 1781. Bu farw yn y flwyddyn 1831, yn 82 mlwydd oed. Edrychem gyda dyddordeb ar y Llan wrth gofio iddo fod yno yn pregetbu. 'Gadaw- som yr ardal facb, brydferth hon, gan ddywedvd wrth fy nghyfailly deuwn i Ledrod i geisio gaiwad, pan fyddai y Methodistiaid yn cael gweinidogaeth sefydlog, os na buasai ef yn sefyll am dani. Cychwynasom i'r Bronnant, addoldy bychan, oddeutu dwy filltir o Lledrod, a chvBulleidfa fach, serchog^fy wiog ynddo, a thir claddu eang, cyfleus, yn ei ymyl, yr hyn sydd yn wir werthfawr i gyn. ulleidfa yn y wlad a phe buasai y CORFF mor haelfrydig yn ei wleidiadaeth, ac mor Ymneilldu- aidd yn ei grefydd ddeugain a haner can mlynedd yn ol ag yw yn awr, buasai y dymuniant hwn wedi ei sicrhau ganddynt yn gyfjredfhol. Mae yn wir fod yr adeg yn nesu pan y cawn gladdu yn ein myn- weqtau plwyfol.heb un orfodaeth i wrando gwasan- aeth y claddedigaetb; ond bydd yn rhaid aros gronyn. Cychwynasom erbyn chwech o'r gloch i Blaen- penal, yn mlaen dyffryn, ac yn agos i darddiad Aeron. Yma y mae dyrnaid o yd o Forganwg yn ysgwyd fel Libanus. Oddeutu 200 mlynedd i'r flwyddyn hon yr oedd Walter Cradoc ar ei daith yn sir Aberieifi wedi iddo gael ei droi allan o Gaer- dydd, a aygwyddodd iddo bregetbu yn Nhregaron, ac yr oedd un Morgan Howell, erlidiwr creulawn, o ardal Blaenpenal, yn gwrando arno, a bu y gair yn allu Duw er iechydwriaeth iddo. Dychwelod i adref, 51 dechreuodd, fel y wraig oSamaria, waeddi, Dcnwch, a gwelwch un sydd uwchlaw pawb. Gwnaeth ei oreu i enill ei Jgymydogion at yr Arglwydd, a bu yn gweinidogaethu yma ac o amgylch am lawer o flynyddau ac mae yn debygol iawn mai efe a enillodd Phillip Pugh, y gwr bone- ddig cyfrifolfy cyfeiriwyd ato o'r blaen,yr hwn oedd yn byw mewn anedd a elwir yr Hendre, yn y gym- ydogaeth hon, a'r lie y casglwyd yr Eglwys Gynu- lleidfaol gyntaf, ac ar un amser tyrai y bobl yn ganoedd yn yr ardal bon a'r ardaloedd ereill i wran- do ar Mr Pugh. Ond er i eglwys gael ei ffurfio yma mewn ty er ys agos i 200 o flynydclau yn ol, ni adeiladwyd capel cyn y flwyddyn 1783, sef oddeutu 22 o flynyddau wedi marwolaeth Mr Pugh, a phump neu chwech :mlynedd cyn marwolaeth Mr Rowlands. Dywedir i'r hen Mr Pugh awgrymu y buasai yn well iddynt wnewd yn fawr o weinidog- aeth Mr Rowlands; a'r canlyniad fu iddynt gwympo i mewn i Langeitho, a hollol uno a'r Methodistiaid. Ond y mae rhywbeth fyth yn anfethodistaidd yn y capel; y mae yn fwy Puritanaidd ac anghydffurft- aidd, yn wahanol ei ddull a'i lun i'r capelau ereill; ond y mae y ty.capel wedi troi yn llwyr Fetbodist- aidd. Cawsom gynulleidfa luosog iawn, a charedig- rwydd mawr yn nbyy capel. (I'w Barbau).
MARK ETS.--Eaturdav
MARK ETS.Eaturdav CATTLE. Doncaster.—There was a meagre supply of stock, sheep especially being very scarce. Trade was very slow all round. The greater portion of the horned stock comprised yeung Irish beasts. Currencies ruled as follow Good dairy beasts, £ 20; in calvers, £17 to £ 24; milch beasts, £17 to £ 25 strong bullocks, iClO to 914 heifers, E10 to £ 12; boggs, 40s to 46s; Massbam shearlings, 36s to 40s small sacking pigs, 9s to 12s; and small stores about 15s per head. I Leicester.—Market very quiet, with a small show of cattle. Few calving beasts on offer, which j made last week's prices. A few yearlings and 1 £ year-old steers made from £ 8 10s to £ 10 10s. Rearing calves realised from Elt to 36s. No sheep on offer. CORN. Gloucester.—English wheat—reds, 3s 5d to 3s 6d; and whites, 3s 7d to 3s 8d per bushel. Foreign wheat:—Plates, 31s 6d to 32s Od Sharpness; Russians, 30s Od to 32s Od; round maize 20s 3d to 24s; Grinding barley, 16s 3d tc 16s 9d per quarter. Leicester.—There was not much business doing, but owing te fears of political complications what sales of wheat took place were at Is advance on last week's prices, viz. read, 29s to 30s; white, 30s to 31s. Malting barley was in short supply and of inferior quality. Oats quiet at last week's prices. Flour: Seconds, 23s 6s fine, 26s 6d: superfine 28s 6d. FISH. Grimsby.—A poor supply brought in by 70 vessels for which there was a geed demand. Quotations: Soles, Is to Is lOd; turbot, lOd to Is 6d; brill.3, 5d to 8d; tobaters, 18 9d; salmon, Os Od; grilse, 0/0 per lb; plaice, 6s 6d; lemons, 10s Od; whitings, 3s 6d; whitches, 6s 6d live balibmt, 10s 6d dead ditto, 5s Od per stone; finnon haddocks, Os Od; prawns, Os per stone; live ling, 7s Od dead ditto, 4s Od; live cod, 8a; dead do.,3s 6d live skate,6s Od dead do., 4" 0d each; bake, 35s; live coalfisb, 24s; dead ditto, 20s per score; kit haddocks, 18s; gibbed 28s live do, 34s; live dabs, 24s Od; dead ditto, lis pei bv/x live codlings, 18s Od dead ditto, 15- per box roker, 30s per score. I CHEESE. lA&rO.eu.—Our c'ler se marker- is drift Ir- to a Muall retail market Only ffw Mm. .ibiucs j 1, <!lhG we- soon ui-po-.of ui f t'1 ",1. to pur owt. Ai;) rkt. llui. t ew ofiiv BUTTER. Carmarthen.—At this time of the year our market is always small. The supply again is quite equal to years gone by. Few on offer; demand fair. Price paid from Is to Is 2d per lb. DEAD MEAT. London.—Fresh supplies, but practically nothing wanted and t,rade closed steady. English Beef, 3s 4d to 3s 6s; Scotch sides, 3s 7d to 3s lOct; short sides, 4s 2d to 4s 5d; Liverpool killed, 3s 3dlto 3s 6d Deptford killed, 85 3d :to 3s 6d; refrigerated hindquarters, (best), 5s 6d to 5s 8d; do. seconds, 2s 4d to 2s 8d; inferior, 2s to 2s 6d Mutton—Scotch wethers, 4s 6s to 4s lOd do. ewes, 3s Od to 3s 6ri; English wethers. 4s 03 to 4s 8d do. ewes, 38 Od to 3s 6d foreign, 3s Od to 4s 6d English lamb, 4s to 4s 8d veal, 3s 4d to 4s 8d; English pork, 3s Od to 3s 8d Dutch do., 2s lOd to 3s 4d per 81bs. POTATOES. London.— No improvement in tone, arrivals con- tinuing on an extensive scale, while the demand is of a disappointing nature. Quota- tions:—English Puritans 60s to 90s; Beantv of Hebrons, 80s to 90s Duke of Yorks, 90s to 100s Blacklands, 75s to 80s; Challenge, 80s to 90s; Snowdrops, 80s to 90s; Up-to-dates, 90s to 100s per ton French, 3s 6d to 4s Belgian, 3s 6d per cwt. Lisbons, 3s per box. ABERYSTWYTH—MONDAY. JAX*25TH. Wheat, 5s 6d to 6s Od per 65 lbs; barley, 4s 3d to 4s 6d do; oats (white), 3s t3d to 3" 6d oats (black), 3", Od to 3s 3(1 do; eggs, 11s to 12s per 120 butter (salt), llrlto Is per lb; do (fresh) Is to Is 2d, do; fo.vls 3s 6d to 4s Od per couple; chickens, 3s Od to 4s Od do; ducks, 4s Od to 6s 8d do; geese, 5s to 8s; turkeys, 9s to 00s; potatoes, 5s Od to 5s 6d per cwt: new do., Od per lb. THE GRAIN TRADE. The weather continues unsettled and unsatis- factory alike for farm work and for trade in farm products. Owing to the prevalent dampness all kinds of grain and pulse brought to market are so soi't as to be in many cases unsaleable, while the waterlogged, pasty con- dition of the land entirely precludes the pos- sibility of making any preparation for the early sowing of seed. We hare had a few days of sunny and slightly frosty weather with rain between, which has neutralised the drying effect of the sun. At the time of writing fuost prevails in many parts of the kingdom, and some snow has fallen in a few places; but the much-wanted spell of real wintry weather still seems remote. More severe frost than any yet experienced is nec- essary to bring the land into fit condition for spring cultivation, but a dry period ie most urgent at the moment to allow of many hun- dred acres of land being ploughed up, so that it may receive the full benefit of any frort yet to come. The growing crops generally look well,, but the area of cereals sown is very small, and farmers will have to put in much more wheat, barley, and oats to bring the acreage of these anywhere near the average. Affairs in the Far East are still involved in much obscurity and uncertainty, but with a growing belief that war will be averted the firmness which was so marked a feature of the wheat trade a fortnight ago is gradually sub- siding. Prices on the wh<we well main- tained.
Family Notices
Births, roarrtaacs and Deatfts. I No notices of Births, Marriages, or Deatn can be insetted vnlexz forwarded by one of our rtv jgnised Reporters, Correspondents, or Agents, or signed by a clergyman, minister, registrar, or some other person known to us. 6d. is charged for paragraphs containing any thing beyond, the bare annowneemcnt. BIRTHS. Lewis—January 10th. 1904, at Trisant. Board School, the wife of Mr D Joseph Lewis, C.M., of a son. DEATHS. GRIFFITHS.—On January 22nd., ±904, at Alexandra-road, John Archibald Griffiths aged 14 years. Railway Clerk. -1
Advertising
1125Cash Prizes T^ANIELS' ILLUSTRATED CATALOGUE, JL7- 164 4to pages, 160 illustrations, post free to intending purchasers, gives all particular!" of these most successful competitions, as well as full lists of EVERYTHING REQUIRED for the GARDEN, and up-to-date instructions for cultivation. The 170 PRIZES now offered, ranging from £ 3 downward, are for Vegetables and Flowers easily grown by Amateurs, including PEAS, BEANS, CABBAGES, CARROTS, ONIONS, TOMATOES, CUCUMBERS, ASTERS, SWEET PEAS, Ac. c: Prices moderate. Cash Discount. t t f ¡ Business Notices. NE>ER WHAT TKZY DO.j DF Hotloway's Pills cleanse the" system |J all impurities aud restore energy and vigour They are a reliable remedy UIITUnilT for In<%estion, Biliousness, Feverish yUlIllUUI Attacks, Headache, Dizziness, &c. When feeling "out of sorts" take a unn MtfAY'Q ^ew ^oses Holloway's Pills, without HIILLUIVHI 0 delay; they will fortify you against I ■■ ———- disease and may avert a serious illness. I pillS j INVALUABLE TO FEMALES., | -j.n Holloway's Ointment cures Bad Legs, JH [J Old W otmds and Skin Eruptions; fl_ also Stiff Joints, Rheumatism, Lumbago AIIIVIIPII. and other kindred ailments. It affords j QIHTMENT BSSi gj&ftg j Â. J'0H,4- ;Z.013F-RTS -TO 13A-CCOPJ,IST&C- 25, TTRRACE ROAD HIGH-CLASS TOBACCOS AND CIGARETTES, AND EVERY DESCRIPTION OF SN-IOKER'S,REQULSITES' GENTLEMEN'S HAIRDBESSIKO DEPARTMENT, THE "VARSITY" TOILET SALOON. FIRST-CLASS HANDS KEPT. R. JONES & SONS, COACH BUILDERS, 1 1 B PARADE & CAMBRIAN ST., ABERYSTWYTH. THE OLDEST COUNTY FIRM. LONDON E PERIENCE. i::t-¿'ç-ï ESTIMATES FREE BY POST. ———— The alterations and extensions of the premises having been completed, R. J. and ns have greate facilities for turning out work expeditiously, SHOWROOM IN NORTH RADE. R. SAYCELL, FISH, C,- kAlE, AND POULTRY DEALER. GREAT DARKGATE STREET, ABERYSTWYTH HORNER'S CLOTTED CREAM AND CREAM CHEESE, FRESH DAILY. SOLE AGENT FOR Palethorr's celebrated Cambridge Sausages in the district TELEGRAPHIC ADDRESS :—"SAYCELL, ABERYSTWYTH." TELEPHONE :—No. 6. DAVID PHILLIPS, CARRIAGE PROPRIETOR. NORTH PARADE POSTING STABLES, BEGS to call the attention of the Inhabitants of the Town and District to his large assortment of JLF conveyances. < WEDDING CARRIAGES A SPECIALITY. FUNERAL AND MOURNING COACHES KEPT. TERMS REASONABLE. Private Address- 31t MARINE TERRACE, ABERYSTWYTH. • FIN J- iST Welsh Creamery ♦ ♦ Hygienic Butter, SOLD AT THE Market Hall, Aberystwyth. EVERY MONDAY. By DAVID JENKINS. COUGH MIXTURE FOR WINTER COUGH AND BRONCHITIS TRY ROBERT ELLIS'S COUGH MIXTURE AND CHEST TONIC ADDRESS- TERRACE ROAD ABERYSTW"-U, JAMES'S Ilk Condon and provincial Stores, 32 and 34, TERRACE ROAD. WHOLESALE AND RETAIL AGENTS FOR BASS & Co:s Celebrated Burton JIIs Stoutt — Supplied in 9 and 18 gallon casks to private families and the trade. BASS'S PALE ALE in Imperial Pint Bottles at 4s. per dozen; Imperial I-Wf-Pint Bottles at 2s. 6d. per dozen; BASS'S SPECIAL BOTTLING STOUT in! Imperial Pint Bottles at 4s. per dozen; Imperial Half-Pint Bottles at 2s. 6d. per dozen; all in splendw condition. Special Attention is called to BASS'S LIGHT DINNER tALjE in Imperial Pint Bottle at 2s. So. per dozen. This Ale combines the light and! sparking character of the German beers with the fine flavour and aroma of British ale, and is in excellent conditions. AGENTS FOR W. & A. GILBEY'S WIN E SAN D SPIRI TIS. h I a Castle "Spey Royal," 10 year old blend, choicest procurable, 4.8. per bottle ;1E Glenspey "Glenlivet," Special Scotch, pure-uijblended-bottled in Bond, 3s. 6d. per bottle; John Jameson's Special Irish, 6 year old. bottled in Bond, 3s. 6d. per bottle Hennessey'* and Martell's Brandy I, 2, and 3 starv. I Also Cheap Brandies for Domestic Purposes, 2. jer bottle and upwards. No better guarantee of the quality and value of W. & A. GILBEY'S Wines and Spirits can be given than the fact about eve-v FOURTEENTH Bottle of j an<^ ^^IR fY'l\L.\ IH 12GT x Lii of Slr'iXlTS consumed in the UaSfed Kingdom is supplied from W. & A. GiLBEY'S Stock. PROPRIETORS- JOHN JAM i JS&Oo. I ABEiiYbTW T. I.