Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
11 articles on this Page
WYTHNOS.
WYTHNOS. Dydd Mawrth gorseddwyd Dr Francis Bourne yn Archesgob Pabaidd yn Eglwys Gadeiriol Westminster. Y mae Cwmni Powell Dyffryn wedi gwneud trefniadau er sicrbau 3000 o erwau o lo yn Nyffryn Ebymni. Yn berwydd y son am. ac y tyrr rhyfel allan rbwng Rwsia a Japan, cododd pris y gwenith ddau swllt y cwarter yn marcbnad Swindon ddydd Llun. Yr oedd cynifer a 700 o fwawyi wedi uud yn seg- ur, yn Clydacb yn ddiweddar ond dywedir fod trefniadau wedi cael en gwneud i ail gychwyn glofa y Gueret. Yn Llanymddyfri, ddydd Gwener, traddodwyd j William John Pugh, saer maen, Wr dref hono, i sef yll ei brawf yn y frawdlys ar y cyhuddiad o amlwr- eiciaeth. Cafodd dynes ieuanc o'r enw Florence Watkins -ei llosgi i farwolaeth gan dan a dorodd allan ddydd Mercher mewn ty yn Ashmount-road. Hornsey Rise, Llundain. Bydd y flwyddyn 1903 yn hynod yn mhlith y blynyddau am ei gwlawogydd dibaid. Blwyddyn ddu ydoedd 1879. ond gwnaed llawer mwy o ddif- rod ac o golled y llynedd. Ymwthio yn mlaen y mae y Cadfridog Macdon- ald a'i fintai i berfedd-dir Thibet. Cyrbaeddasant i Pbari yn ddiwrfchwynebiad, agadawyd gwarcbod- lu yno. Yna aeth y gweddill yn mlaen tua Lhass Wytbnos yn ol collwyd gwertb dros ddwy fil o bunau mewn arian-nodau yn West Kensington, Llundain. Eu lladrata o dy preifat a wnaed. Byth er y darganfyddiad o'r lladrad y mae y forwyn ar goll. Y Signor Zanardelli, diweddar brif-weinidog yr Eidal, a fu farw ddydd Sadwrn. Bu farw o'r cancr, yn 78ain mlwydd oed. Dywedir fod y Brenin Victor yn teimlo yn ddwys oherwydd colli ei wlad- weinydd penaf. Parhan i wrtbod rhoddi y diwygiadau mewn gweithrediad yn Macedonia y mae y Sultan. Oherwydd hyny enfyn Rwsia ac Awstria airorch- ymyn iddo. Am ba hyd y parba eu hamynedd tuag at y bwystfil mileinig hwn ? Daetb y Ddeddf i reoleiddio gyru motor ealrs i rym ddechreu y flwyddyn, ac mae rhai lleoedd ei&oes wedi rhoddi rhybudd o'u bwriad i gyfryngu y cyiymder i yru y cerbydau hyn i ddeng milltir yr awr. Yffrwyth a ddisgwylid sydd ar y prawf yn Kis- cheueff, yn Rwsia. Eisoes y mae gelynion yr Inddewon yn dechreu parotoi ar gyter cySafan arall. Ni raid aros yn hir na cfceir clywed am 'chwaneg o dywallt gwaed gwirion yn y dref fawr bon. Galwodd ynadon Pontardawe sylw yr heddgeid- waid, ddydd Gwener. at y cwynion a dderbynid o fasnacbu ar y Sabboth yn Nyffryn Abertawe, a 4ymanent am iddynt gael allan pwy oedd y tros- eddwyr, a cbymeryd gweithrediadau llym yn eu herbyn. Dangosa cyfriton y Trysorlys a gyhoeddwyd nos Iau am y tri chwarter o'r flwyddyn arianol fod 91,057,498p wedi ei dalu i'r Trysorlys, neu leihad e'i gyferbynu a'r un adeg y llynedd, o 3,699,408p. Hewn derbyniadau oddiwrth eiddo a threth incwm y mafe y lleihad mwyaf, sef l,650,000p. Dyfarniad pwysig a gaed gan un o ynadon LInn- dain ddechreu yr wythnos hon ynglyn a dyn a gy- huddid o redeg ymaitb a gadael ei blant yn faich ar y plwyf. Eisoes carcharesid y dyn am redeg ymaith, a barn yr ustus oedd na ddylid ei garcharu eilwaitb am yr un peth. Rhyddhawyd y carcbaror. Mewn llythvr at ohebydd, dywedodd Mr Winston Cborcbill, A.B., mai Masnach Rydd, ac nid Ymre- olaeth, fydd pwnc yr Etholiad Cyffredinol nesaf, a'i fod ef yn gweled yn nghynnygion Chamberlain berygl nad yw'n ddim llai dinystriol i gryfdwr syl- ^veddol yr Ymherodraeth, ag sydd yn llawer mwy dinystriol i'w nerth moesol nag ydoedd y cynygion i ganiatau Ymreolaetb i'r Werddon yn 1886. Rbodd Llywodraeth Unol Dalaetbau yr America ar ddeall i Weriniaeth Colombia, mewn dull ang- hamsyniol, fod rhyfel a gweriniaeth newydd Pan- ama yn golygu rhyfela a hi. Llywyddion ei llongau ar byd y glanau ydynt yn cael eu gorchymyn i os- goi tywallt gwaed, os yn bosibl. Ond, gorchymyn- ynir hwy yr un pryd i gadw trefn o fewn y gwddfdir. Mae clymblaid digydwybod o bobl yn America wedi achosi trueni mawr yn Lancashire trwy gam bio mewn cotwm. Ni ellid cael nwydd ond am grosbris parlysid masnach agwaitb y melinau yn y wlad hon am nad ellid cael cyflenwad o gotwm fel arferol. Mae y cyni hyn wedi peri i wyr o awdurdod yn y wlad hon i gymeryd i ystyriaeth y posiblrwydd ogynyrchu cotwm yn y Trefedigaethau Prydeinig. Ysgrifena gohebydd y Daily Telegraph o Vienna :—" Mae'r cerddor Heinricb Schenker, o Vienna, wedi dyfod o hyd' i fwy na dengain o gan- euon cenedlaethol Cymreig wedi eu tyefnu gas Haydn ac wedi eu bargraff u'n barod. Nis gwyddid am danynt o'r blaen. Seilir hysbysiad Schenker, ar lyfr Pohl, I Mozart a Haydn yn Llundain,' ac ar restr gweithiau Beethoven yn ol eu hamser gan Notteholm." Yn ol adroddiad a wnaed ddiwc-dcl yr wythnos ddiweddaf, y mae 7,208 wedi eu gwysio am beidio talu y dretb o dan y Ddeddf Addysg Newydd Y mae 320 o arwerthiantau wedi cymeryd lie eisoes ac nid oes trai ar y mudiad yn erbyn y gortbrwm vewydd hwn. Mae'r gwrthwynebiad i'r Ddeddf n enill tir ac yn lledaenu yn gyflym yn Lloegr mae nifer lawer utusiaid heddwch agweinidog- Aon o bob enwad yn ymrestru eu hunain yn rhengau y, gwrthWyDebvyr. Mae tafarnwyr Croydon wedi bod yn foddion i wneud gwasanaeth i ddirwest. Anfonasant ben- derfyniad i'r BarnwrGrantnam yn ei gondemnio am ddweyd pethau mor gryfion yn erbyh y fasnach. Yn ei atebiad dywed yntau betbau cryfach fytb. Galw sylw wnaeth y Barnwr yn Mrawdlvs Durham, 0' y dydd o'r blaen. at y trueRi arswydus a chynyddol a achosir gan y Fasnach. Condemniai yn y modd mwyaf Ilym waith tafarnwyr yn gwerthu diod i bobl feddw gan eu gyru i gyflawni yn union nen yn annuniongyrchol droseddau a llofruddiaethau an- fad tuhwnt. Gwerir y swm arnthrol o 180,000,000p yn flvn- yddol ar ddiodydd nieddwol vn y Deyrnas hon, sef 4p 5s 6c y pen neu 21p ar gyfer pob teulu o bump. Dengys hyn gynydd yn ol 32 y cant mewn deng mlynedd ar hugain. Canlyniad y cynydd hwn yw fod y cyhuddiadau am feddwdod wedi cynyddu yn ol 53 y cant; treuliau at gynal tlodion yn ol 48 y cant; nifer y gwallgofiaid yn ol 98 y cant; a nifer hunanladdiadau yn ol 90 y cant. Hefyd gellir pri- odoli o leiaf 75 y cant o'r troseddau mwyaf difnfol yn nnion neu yn annuniongyrchol i effaitb y cldiod, Br hyn oil y mae'r Llywodraeth bresenol yn aw- vddns i roddi nob bwvlusdod i'r Fasnach. Bu eyflafan erchyll yn mhentref bychan Guis- borough, yn agos i Cleveland, nos Sul. Aeth gen- eth fechan fach ddeuddeg mlwydd oed, o'r enw Elizabeth Lynass, i'f eglwys yn yr hwyr. Yr olwg ddiweddaf a gaed arni yn fyw ydoedd ychydig cyn wyth o'r gloch, wedi dyfod allan o'r eglwys, ac yn sefyll yn mhen nchaf yr heol yr oedd ei chartref ynddi. Am nad oedd hi yn dyeliwelyd a(-Iref, hys- bysodd ei mham yr heddgeidwaid or ffaith. Daeth un obonynt o byd iddi yn holiol farw ar lawr ger- llawytloty. Eigwddfa dorasid o glust i glust, a'i garddyrnau a'i turaed oeddynt. wedi eu rhwymo a llinyn. Ni welwyd y gyflafan gan neb. Er hyny. syrthiodd amheuaeth ar ddyn ieuanc yn byw yn yr ion rhes o dai. Yn gynar boreu dranoeth cymerwyd hwn i'r ddalfa, tra yii gorwedd yn ei wely.
PRIF-GWNSTABL SIR ABERTEIFI.
PRIF-GWNSTABL SIR ABERTEIFI. Y mae ateb wedi ei dflerbyn oddiwrth yr Ysgrif- enydd Cartrefol yn gwrthod ail-ystyried ei wrthod- lad i gadarnhau penodiad y Rhingyll a'r Prif Glerc Richard Jones fel Pnf-Gwnstabl sir Aberteifi. Owrthdystiodd cynrychiolwyr y Brawdlys Chwar- terol yn erbyn penodiad y Rhingyll Jones, ond eth- olwyd ef drwy bleidlais deriynol y Cadeirydd. Gwrthododd yr Ysgrifeuydd Cartrefol gadarnhau y penodiad ar y sail nas gallai swyddog na fu yn flaenorol yn uwch na rhingyll a cblerc lenwi swydd mor gyfrifol a Plwn-Cwnstab1. Cyferfydd y Pwyll- gor eto ddydd Iau, wythnos i heddyw, yn Llanbedr, i ystyried y mater yn mhcllach.
Helynt Rwsia a japan.
Helynt Rwsia a japan. Tywyllu vii gyfivni v hdl vr amgylcTw.vli'i Dwyrain Pell. Ganol yr wythnos inynegid oedd Rwsia am gyfarfud mewn d.iii oi ynion pwysig. Yn mbellach. myiegid fod Japan wedi hysbysu Rwsia, os daw ei llongau rhyfel sydd yn awr ar eu taitb i'r Dwyiain J'\1 V.r-"Ur,c'n ur Chamlas Suez, yr ystynr liyny yn weuiire.i hyfeillgar.' Y sibrwd a gjihaeddodd New York, ddechreu yr wytbnos hon, ydoedd fod ein Llywod- raetb ni yn myncd rr"1,"r rhyfel a Rwsia. Hyn sy(i(i yn cyi Irif atu y deb mawr presenol yn Woolwich, medd y sibrwd. Nid yw yr adroddiad eto wedi ei gadarnbau. Dy- wedir yn y Llysgenatlu, yn Pekin, fod rhyfel yn anocheladwy, a chredir y bydd i'r ergyd gyntaf gael ei tbanio yn fuan. Yn mlirif ddinasodd iV*v- rop, modd bynag, er y credir fod y sefyllfa yn ddifrifol, delir i obeithio y gellir cael heddwch. Dywedir fod adran o Lynges Japan wedi hwylio tua Masampho, porthladd pwysig yn Corea, y mae Rwsia yn awyddus am ei feddianu. Pellebra gobebydd y Daily Telegraph," o Tokio, fod Japan yn meddwl busnes ond ni chreda cf, fodd bynag, y tyrr rhyfel allan. Edrydd gohebydd y Times," o Tokio, fod Llyw- odraeth Japan yn benderfynol o beidio oedi a dis- gwyl llawer eto. Amcan yr oediad ar ran Rwsia, meddir, ydyw cryfbau ei darpariadau. Bydd i Japan, os na fydd i Rwsia weithredu yn mhlaid heddwch, mabwysiadu mesurau i "skrhau ei hiawnderau." Dywed neges o Tienstin fod China wedi rhoddi gorcbymynion dirgelaidd i'r milwyr i gynorthwyo Japan i wrthwynebu Rwsia. Bwriedir, pe torai rhyfet allan, anfon 40,000 o filwyr Cbineaidd o dan swyddogion Japan i Liaotung. Bwriada 400 o Wirfoddolwyr o Canada ymuno a Byddin a Llynges Japan. Dealla'r Central News fod Rwsia, yn ei neges ddi- weddaf i Japan, wedi gwrtbod trafod cwestiwn Manchuria. Mae Llywodraeth Japan wedi anfon arcbeb am dros haner can' mii o dunelli o lo o Gaerdydd.
Trychineb yn Chicago.
Trychineb yn Chicago. CHWAREUDY AR DAN. CHWE' CANT 0 FYWYDAU WEDI EU COLLI. Daeth newydd o Efrog Newydd nos fercher, yr wytbnos ddiweddat, fod tan dychrynllyd wedi cymeryd lIe y noson flaenorol mewn chwareudy (theatre) mawr yn Chicago, ac fod canoedd lawer o fywydau wedi en colli. Ymddengys erbyn hyn fod y golled a'r galanas yn llawer mwy nac y medd- ylid ar y cyntaf eu bod Dechreuodd y tan yn y lleni ar y llwyfan. a chlywyd llefau,—" Tan I" yr hyn a barodd gyffo annesgrifiadwy drwy y gynulleidfa. Rbedodd y bobl yn wyllt am y drysau, a buan y llanwyd y mynedfeydd. Codwyd ysgolion gan y tan ddiffodd- wyr, ac acbubwyd llawer o'r rhai oedd yn yr orielau. Bernid fod y nifer fwyaf wedi colli eu bywydau wrth droed y grisiau yn arwain i'r balconi uchaf yno yr oedd y cyrph yn gorwedd yn bentyrau. Yn y balconau eraill gorweddent yn bentyrau, ac wedi llosgi yn ddychrynllyd. Y mae prif aelodau y cwmni a chwareuai y noson hono ar gael, ond collwyd lluaws o fercbed y cor. Ar ol myned a chant o'r cyrph i dai'r meirw, gwrthodwyd cymeryd rhagor, gan nad oedd le, er fod nifer o gyrph yn cael eu dwyn* allan o hyd o fangre'r trychineb. Am bump o'r gloch prydnawn Mercher, cyfnfai yr beddgeidwaid fod pum' cant o bersonau wedi eu lladd neu eu niweidio. Daliwyd y bobl oedd yn yr oriel gyntaf mewn magi. Pan roddwyd y floedd gyntaf Tan 1" rhuthrasant am y drysau, a bu ymdrech otnadwy am y mynedfeydd. Cafwyd rbai cyrph wedi eu gwasgu rhwng y seti. Yr oedd rhai personau wedi eu llosgi yn golsyn, eraill wedi eu mygu i farwolaeth, a rhai, yn eu dychryn, wedi neidio o'r balconi i'r seti islaw, ac yno y llosgwyd hwy i C — iai "VJ.at, Gwyddis yn awr mai achos y trychineb oedd i belydryn trydanol gyneu rhyw leni ar y llwyfan. Pan dorodd y tan allan, yr oedd y chwareudy yn dywyll, er mwyn cynyrchu effaith tra cenid dernyn a'i enw—" Yn ngoleu g ivelw?r lloer." Mor fuan ag oedd y perygl drosodd, llwyddodd oddeutu dwsin o ladron dieflig i fyned i'r garnedd ofnadwy, a dechreuasant ysbeilio y meirw. Tyn- asant ymaith y modrwyau a'r breicbledau, a chym- erasant arian o'u pocedau. Cymerwyd amryw i'r ddalfa. Ar ol gwneud ymboliadau cafwyd fod mwy yn y chwareudy nag oedd i'w gynwys yn ol y gyfraith. Yr oedd yno ganoedd heb seddau, a safent yn y mynedfeydd, yr hyn oedd yn erbyn deddfau Ileol Chicago. Heblaw hyny, yr oedd yn anbawdd agor rhai o'r drysau nad agorwyd mobonynt. Yr oedd colynau rhai o'r drysau yn goch gan rwd, a datgen- iid nad agorwyd rhai obonynt er pan agorwyd y cbwareudy fisoedd yn ol. Rhuthrodd canoedd o'r trueiniaid am y drysau yma, a buont feirw yn ben- tyrau o flaen y drysau cloedig. Nos Iau cymerwyd saith o weision y cbwareudy i'r ddalfa. Cyhuddir hwy o ddynladdiad. Y rhai hyn ydynt arolygydd y llwyfan, gweision y Ilwy- fan, a'r rhai oedd yn edrych ar ol y scenes." Addefir fod arolygydd cynorthwyol y llwyfan wedi ei gyngbori i ffoi, ac yr oedd ar fin gwneud hyny pan y cymerwyd ef i'r ddalfa. Y mae amryw o fercbed oedd yn cymeryd rhan yn y chwarea yn y ddalfa. Nid anghofia y neb a welodd yr olygfa o bertb. ynasau yn cbwilio am eu ceraint yn mysg y meir- won. Collodd un Mr Brady bump o'i berthynasau, ac y mae un pertbynas eto ar goll. Yn ofer y cbwiliodd Mr Ludwick Wolfe, y miliwnydd, am ei ferch fach. Darfu i un tad adnabod corff diben ei fachgen bach wrth oriawr oedd yn ei boced. Tad arall a adnabf* ei ferch oddiwrth ei dillad. Ond yr oedd canoedd wedi eu llosgi ormod i nf b allu ad- nabod dim arnynt. Pellebyr o Chicago ddydd Sul a hysbysai eu bod wedi sicrbau mai cyfanrify bywydau gollwyd drwy y tan ydoedd 587 ac fod deg o gyrph heb eu bad- nabod. Yr oeddynt wrtbi yn prysur gladdu y meirw ar y Sabboth. Mewn llawer o atngylchiadau yr oedd dau neu dri o'r un teulu yn cael eu claddu gyda'u gilydd. f Cenid yn y gwabanol angladclau emyn adnabydus Newman Lead Kindly Light. Yr oedd dros 30 o athrawon athrawesau y'sgolion ymblitb y colledigion. Nos lau agorwyd y trengholiad. Wedi gwrando ychydig dystiolaeth, aeth y rheithwyr i fangre v trychineb. Gobiriwyd y trengholiad byd ddydd Iau (heddyw).
-------------.----Taith yn…
Taith yn Sir Aberteifi yn y Flwyddyn 1856. GAN Y DIWEDDAR BARCH D. REES, LLANELLI. Sir ryfedd ydyw Sir Aberteifi. Mae ei mynydd- oe(ld yn uebel a chribog-ei cbreigiau yn ysgythrog, daneddog, a serth-ei dvffiynoedd yn isel, ffrwyth- lawn, cysgodawl, a tbl ws-ei bafonydd. Rheidol ac Ystwyth, Aeron a Theifi, a darddant ynddi ei bun, a redant trwyddi fel cynifer o redweliau mawrion, a ymddolenant yn brydferth ac a ymarllwysant oil i'r mor sydd yn golchi ei glanau gorllewinol. Mae ei phalasau yn harddach, a'i bwthod yn llwydach, ei gwareiddiwch yn uwcb, a'i gwladeiddiwch yn fwy nag eiddo un sir arall yn Nghymru ond wedi y cwbl, ei chrefydd bur, syml, diaddurn, ac ysbryd- ol, ydyw ei phrif harddwch, a'i rhagorol ogoniant. Ond y mae'n hynod yn ei dosbarthiad crefyddol. Darn eang oboni, yr ochr ddwyreiniol, sydd wedi ei reibio gan Ariaeth a Sociniaeth a damau lied eang ydynt wedi eu meddianu gan Annibyniaeth agos yn hollol, a darn eang iawn o honi sydd wedi ei lwyr feddianu gan ein brodyr y Methodistiaid. 0 Aeron i Deifi yr Annibynwyr sydd luosocaf o lawer, ac o Lanrhystyd i Aberystwyth, ac o'r mor i'r mynydd, nid oes dim agos ond Methodistiaid. Mae yn gofus genyf er ys deuddeg mlynedd ar ug- ain yn ol, pan yr oeddwn yn tramwyo yn ol ao yn mlaen i'r Coleg oedd y pryd hwn w yn y Drefnewydd,
Advertising
ZJWMOCEA ,<«, BRONCHITIS] v EMBROCATION '"A- I r I HEBt-SY CERTtFY that I have 8ii>iiriiftPd to a moat rigoroua chemical analysis a of LEWIS' /f RH^i'MATfO E^siSNOE and that, i^iasprepur^d i<o a thoroughly seJoniific niHniiii' from the ronsfc pffoctireaad ifKitent agent6; to modern ficiomoe. At. thnfiam^timo it is fr^e 1'rom poi^oiiogg cont!ts. ad &Uahlp. and aiimirtura and X nin coiiiid^ntly of ltvh t takep with tbebest restdisln of Rheumatism, Sciatica^LwMhago,Stiff Joints,SwolVn Mmbs, Fajna in | theflide an" Back; Btoik all Kiilnp.v POrders, to which" LEWIS' RHEUMATIC WS E N C E- h b, pIMed. pT-(>yeP ^h»t it iu an ugd^ubted blesging to suffering h^uaaitity, and I consider that it is iTnpos uir it to foil jm ehj«x:t. -nRAJnnTiTvR IL. ^IIA RPK, J CAUTION.- A pafi ire tiemtinevri ou' the. ncane '• Lkwtr, TY»DYKiiD/' enfrraved upon tto GoMmm+xti stamp* &A H Of b(i Ght: *>i«U and Patent Blodicittf* V<ud^ra throughout the world at 2s. V'f-r Bottle. n V/noiiHHAJ/K AOWSTS, TjOVBOK Roberts Jfc Co.; Evans, Ijosoh^r & Wchh; Tlie .Chemists* Cj {A Barobiy; 8ani»erc; Xcw2>^ry R nu1.0 othevd, MS* 5jL IjTVBltroofi.—KTnug, SOT>S & Co. Ayrton Saunders, and others. ywjWk yORTK Y{ >- T. Rvans. Chemist. JWE2WL Jr,hr. Ahora^'rori. -v N-T? —^ in prociii^u^ tl?c ahov^, Of r-u.iUl Ord.°r t\r j. for WaU-s, uud it will he rt 380 !!ii "S* ht Pures! Materials .J; v F I ,rL I J 1,,1 ¡:I'q We make the IJ \Ç Best Soap NEXT:- the LADY:6jve me some of your Best Soap! THE'lADY:- ul/Je me jome Of !l°ur.ot! oOfJ.. The result IS THE GROCER SUNLIGHT, 77WUID?NF of coursg. 3antlUJzè 3t1ajJ An Effective Cleanser; Rapid, Pure, Sweet, without being strong, with no 0 fumes harmful to health or offensive to the senses. vV '■ It is a Perfect Soap, cheaper than common soap and without fel iks. T>- 1 Washes easily! quickly! cleanly! /.f NO RUBBING! NO BOILING! LEVER BROTHERS, LIMITED, PORT SUNLIGHT. CHESHIRE.
—————,1 LLOFFION.
—————, LLOFFION. Pob sorod i'r god ag ef." Da nad pell y rhagwel dyn.—Diareb. "Cadw y cwbl heb gyfranu dim, sydd gybydd- dod cyfranu y cwbl heb gadw dim, sydd afradlondeb." « Pan roddodil, St Antony y cwbl i fynu er mwyn Crist, a mynVI yn feudwy ar fryniau'r anialwch, amlygwyd iddo trwy weledigaetb, fod hen grydd yn Alexandria, yii unig am ei fod yn ostyngedig ac yn weddigar, yn agosach at Dduw jag efe. A phan gyflawnodd St Macarius yr un hunanymwadiad, dywedodd gweledigaeth wrtho ef hefyd, nad oedd e', wedve owbl, mor dda a dwy olch-wraig weddw yn Alexandria drigasent gartref a'u hunig rin- wedd ydbedd caru Duw a chloncan dim drwg am eu cynidogion. Os ydycb yn ostyngedig a ffydd- lon yn y cyleh y rEoddodd Duw chwi, digon vw. V. W. FARRAR. DIAKHEJBION ARMEN IAIDD. Cerwch yn ddi-ddwndwr, gall casineb ddod casewch heb ymrys* n, -aii cariad ddychwelyd. Mewn cawell enraidd achwyna'r eos am ei gen- edigol fro. Nis gwerthai blr-c'euyn tlawd, di-arogl, ar ben mynydd ei stad a'i liapusrwyad am un rhosyn mewn gardd. Blwvddvn m -siu vn am«erol—vdyw "O'-j r. !i-. v Y G oia daero', Drwy cjaatuu dro am Sol. EnEN FAUUD. Na ddisgwyl gael dedwyddwch Hawn, A mawredd yma a bedd Ni roi'r i ddyn mo'r cyfryw ddawn Mewn byd tu yma i'r bedd. Na hona 'n ddall mewn dyddiau i dd'od, Y bydd it' well boddbad Fel petbao gynt, pob peth ei fod Salwina trwy fwynhad. N' 8d ofer bryder gwag a braw, 0 fewn dy dawel nyth, I'th flino Ag ofnau'r drygau draw, Na byddan' f' allai byth. Arfoga'th fron a. gwrol fryd A gwae os dyfod wna, < Cred trefna Duw tin gwaeau i gyd, I ddiben doeth a da. DAVIS, Castell Hywel Os cyfyd cwmwl ar dy nen, Os rhua'r daran draw, 0 dysga beidio plygu'th ben 0 dan y dafnau gwlaw A heibio'r storom cyn bo hir, Ceir gwenau ar bob tu, Mae awyr las a golea clir Tu ol i'r cwmwl du Ceir haul ar ol y gwlaw, Ceir haul ar ol y gwlaw, A'r haf, ar ol y gauaf prudd 0 ddydd i ddydd a ddaw. Paid myn'd i gwrdd gofidiao 'n awr, Mae hono'n duead ffol, Os daw rhywofid, odid fawr Na ddaw teb.fyn'd i'w nol Gwregysed pawb ei Iwynau 'i hun I fyn'd i gwrdd pob croes, Edryched pawb ymlaen fel dyn, A chanwn byd ein hoes,— Ceir had ar ol y gwlaw, Ceir had ar ol y gwlaw, A'r haf arol y gauaf piudd 0 ddydd i ddydd a ddaw. MYNYDDOG. GOFIDIAU YR ANIALWCH. Ton-" JwM Lang Syne." Dan bwy-s goidiau'r wy'n y byd Yn gruddfan Ilawer awr, A gorthrymde-au fwy na mwy Yng ngwlady cystudd mawr Ond 'rwy'n goteithio gwel'd y dydd Caf faeddu ad a brad, A glanio fry yn mhlith y llu Sy 'n nhawel iy fy Nhad. Gelynion gwaedljd, ddydd a nos, Sy 'n aros wrth fy nor, A'u temtasiynau gpr fy mron Fel mawrion doiau 'r mor Ond yn fy Naf ymidiried wnaf,— Mi ganaf am y 'd, A'm dwg yn by i blitb y llu Sy 'n nhawel dy fy Nhad Pan ddelo angau Ilym i'i saeth I ddryllio'm pabell tridd, A'm rhoddi yng nghadvyna'r bedd, Yn llwyd fy ngwedd.nghudd, Hyderu'r wyf am feddu tiawl I lys y nefawl wlad, A cbael croesawiad gan > llu Sy'n nbawel dy fy Nha4. Llanymddyfri, 1832, GWILYM MAI.
MARKETS,--Saturday
MARKETS,Saturday HAY AND HTRAW. London.—Fair supplies and trade rather quiet at the following prices :—Good to piirne bay, 75s to 85s; inferior to fair. do., 60s to 70s; good to prime clover, 85s to 90s; inferior tc fair ditto, 70s to 80s; mixture and sainfoin, 5s to 85s straw, 288 to 40s per load. CATTLE. Leicester.—Owing to the near approach of the Christmas holidays there was virtually nc market. Consignments were very few, and the attendance meagre in the extreme. A few milch cows were sold at about last week's prises. Rates for other s orts unquotable. FISH. Grimsby.-A good supply brought in by 35 vessels for which there was a good demand. Quotations Soles; lOd to lid; turbot, 7d to Is Od brills, 5d to 6d lobsters; Is 8d salmon, Os Od grilse, 0/0 per lb; plaice, 6s 9d lemons, 9s 6d whitings, 2s 3d; whitches, 6s 6d live halibut, 10s 6d dead ditto, 5s Od per stone finnon haddocks, Os Od; prawns, Os per stone live ling, 6s 6d dead ditto, 4s Od; live cod, 6s; dead do.,36 Od live skate, 7s0d; dead do., 4s Od each; bake. 28s: live coalfisb, 24s; dead ditto, 20s per score; 18s; gibbed 26s live d«, 28s; live dab. 18,. Od; dead ditto, 16s per box live codlings, 17,. 6d dead ditto, 15s per box; roker, 30s per score. DEAD MEAT. London.—Small supplies, but- practically nothing wanted and tra,,c- closed badly. English Beef, 3s 2:1 to 3s 6s Scotch sides. 3" Sd to 3s lOd short sicles, 3s lOd to 4- 2t. Livtipool killed, 3s 2d to 3s 4d DeptLord killed, 3- 3d to 3» 6d; refrigerated hiiuiqua; urs. 5n to 3- 8d do. seconds, 2s 4d to 2s 8d; inferior, 2s to 2s 6d Mutton—Scotch 4- bs ) 4s 8d do ewes, 3 4d to 3* 61; 1q:; bb we' 3s 41 to 4s 4d do. ewes, 2s 8d to 3s 4d foreign. 3s 4d to 4s Od English lamb, 4s to 4s 8d veal, 3s 4d to 4s 8d English pork, 3s 2d to 3s 8d Dutch do., 2s 8d to 3s 6d per 81bs. CORN. Doncaster.—A small supply ot English wheat, which met with a ready demand at 3d per load advance; foreign a slow trade at 6d per quarter more money. The oat trade was very quiet, and the demand slow at about late rates. Beans very firm, and the quality very good for the season. Maize Is per quarter dearer. Gloucester.—English wheat—reds, [00s to 26s'; and whites, 26s to 28s per quarter. Foreign wheat:- Plates, 30s 3d to 32s Sharpness; Russians, 29s Od to 30s Od; round maize 18s 6d to 26s Grinding barley, 15s 3d to 16s per quarter. Leicester.—Few samples or new wheat offering, but the condition somewhat indifferent, and prices ranging from 28s to 31s, according to quality, white wheat making from 30s to 32s. Flour: Seconds, 24s 6d fine, 27s 6d; superfine, 29s 6d. CHEESE. Carmarthen.—A few choice dairies, but small, on offer, and were soon disposed of at from 52s to 35s per cwt. BUTTER. Carmarthen. — Our market to-day was thinly attended with a small supply of butter, which realised from Is Id to Is lid per lb; basket ditto, Is 3d to Is 4d.. POTATOES. London.—No improvement in tone, arrivals con- tinuing on an extensive scale, while the demand is ef a disappointing nature. Quota- tions English Puritans 60s to 90s; Beautv of Hebrons, 80.s to 90s Duke of Yorks, 90s to 100s Blacklands, 75s to 80s; Challenge, 80s to 90s; Snowdrops, 80s to 90s; Up-to-dates, 90s to 100s per ton French, 3s 6d to 4s; Belgian, 3s 6d per cwt. Lisbons, 3s per box. METAL. London, Monday. Spelter P,21 5s. Spanish lead Ell 3s 9d spot English do. Lli 7s 9d. ABERYSTWYTH—MONDAY, JAN 4TH. Wheat, 5s 63 to 65 Od per 65 lbs; barley, 4s &1 to 4s 6d do; oats (white), 3s 3d to 3s 6d oats (black), 2s 9d to 3s Od do; egs, lis to 12s per 120; butter (salt), lid to Is per lb; do (fresh) Is to Is 2d, do; fowls 3s 6d to 5s Od per couple; chickens, 3s Od to 4s Od do; ducks, 4s Od t8 6s Od do; geese, 5s to 8s; turkeys, 5s to 10s; potatoes, 5s Od to 5" 6d per cwt: new do., Od per lb. RAIN GCAGE, BRONWYDD, Taken by Mr Beesby for Sir Marteine Lloyd, Bart., December. 1903:—3rd, 0'49; 4th, 0 18; 5tb. 0-18; 6th, 0 07; 7: b, 108; 8th, 0-15; 9th, 0 29; 10th, 0'53; 18th, 0 24; Ili h, 0 16; 13th, 0-28; 14th, 0*04 15th, 0 11; 19th, 014; 20th, 0 02; 21st, 015; 22nd, 0-25; 23rd, 0-02; total, 4 38. Total for the year in. 60 54.
Family Notices
Births. s»arriaa«s and Deaths. No notices of Births, Ma/rriagee, or Death can be insetted vnlexx forwarded by one of our recognised Reporters, < orraspondents, or Agents, or signed by a clergyman, minister, registrar, or some other person known to us. 6d. is charged lerparagraphs containvng any thing beyond the bare arvnouncenitnt. BIRTHS. Jones—January 2nd. 1904, at Pendryn, Aberayron, the wife of Mr David Jones, of a son. Pickard—December 30th, 1903, at Cliff Side, Llan- badarn-road, Aberystwytb, the wife of Mr J L Pickard, of a daughter. Rees—January 2nd, 1904, at Glanfaen, Ciliau Aeron, the wife of Mr Henry Rees, of a son. MARRIAGES. Hope-Edwai F)ecember 23rd, 1903, at Ysbytty Cynfyn Church, by the Rev Cbas levans, Mr W H Hope. Pantgwyn, to Miss E J Edwards, Werndeg, late of 10. Beale-road, Londou. DEATHS. Fitzpatrick—December 31st, at Penglaise-terrace, Aberystwyth, Georgina Elizabeth Fitzpatrick, aged 811 tars. Humphries- January 2nd, at Moore-lane, Aber- ystwyth, John Humphries, coal porter, aged 71 years. Harries— Dooen»l>er 31st, 1903, at Pantteg, late of Llyswen, Abcraeion, ilirs Margaret Harries.
Advertising
Wkmorial = = = = Cards • • OF ALL KINDS p P, YLULY AND quicku AT THE Wc'sr.Gazette" Office, ,¡' :-r f LSllY&TWYTH Business Notices. -.4 ) ¡:_c, i j WHAT THEY DO.j OF Hollowa" Pii?s dcansc thc £ yste:mj ID oi all impurities and restore energy' — and vigour. They are a reliable remedy- UflTHflHT Aor Indigestion, Biliousness, Feverish (j I wtflinUUI Attacks, Headache, Dizziness, &c. u — When feefing "out of sorts take aH ilim I OlfllY'Q w doses of Holloway's Pills, without If delay j the}/ ? will fortify you against — disease and may avert a serious illness. pitts INVALUABLE TO FEMALES., H |||% ■'Hollo ways Ointment cures Bad Legs, Anil *pld Wounds and Skin Eruptions; f» ^Iso Stiff Joints, Rheumatism, Lumbago and other kindred ailments. It affords DlNTIIrllT speedy re^ef when used for Cheat and |U ■ PThroat Complaints. J HIGH-CLASS TOBACCOS AND CIGARETTES, AND EVERY DESClnPTIO OF GENTLEMEN'S HAIBDEESSIXG DEPARTMENT, THE "VARSITY" TOILET SALOON. FIRST-CLASS HANDS KEPT. R. JONES & SONS, COACH BUILDERS, liTH PARADE & CAMBRIAN ST., ABERYSTWYTH. iSM THE OLDEST COUNTY FIRM. LONDON EXPERIENCE. ESTIMATES FREE BY POST. -—— — The alterations and extensions of the premises having been completed, R. J. and ns have greate facilities for turning out work expeditiously, SHOWROOM IN NORTH RADE. | R. SA YCELL, FISH, (};\ME, AND POULTRY DEALER, GREAT DARKGATE STREET, ABERYSTWYTH HORNER'S CLOTTED CREAM AND CREAM CHEESE, FRESH DAILY. SOLE AGENT FOR Palethorr's celebrated Cambridge Sausages in the district TELEGRAPHIC ADDBESS :—"SAYCELL, ABERYSTWYTH." TELEPHOSE :—No. 6. DAVID PHILLIPS, NORTH PARADE POSTING STABLES, BEGS to call the attention of the Inhabitants of the Town and District to his large aEsortment of conveyances. WEDDING CARRIAGES A SPECIALITY. FUNERAL AND MOURNING COACHES KEPT. TERMS REASONABLE. Private Address— 0 31. MARINE TERRACE, ABERYSTWYTH. FINhoT < COUGH MIXTURE r- Welsh Creamery FOB WINTER COUGH AND BRONCHITIS Hygienic Butter, ¡ TRY I ROBERT ELLIS'S SOLD AT THE COUGH MIXTURE Market Hallt Aberystwyth* EVERY MONDAY. CHEST TON'{C ADDRESS— By DAVID JENKINS. TERRACE ROAD ABERYSTW11H. I JAMES'S Condon and provincial < < Stores, 32 and 34, TERRACE ROAD. WHOLESALE AND RETAIL AGENTS FOR BASS & Celebrated Burton JIIs Stout, datpUP? -n 9 an^,lS casks to private families and the trade. BASS'S PALE ALE in Imperial Pint Bottles at 4s. per dozen; Imperial Half'Pint Bottles at 2S. 6d. per dozen; BASS'S SPECIAL BOTTLING STOUT in Imperial Pint Bottles at 4s. per dozen: Imperial Half-Pint Bottles at 2s. 6d. per docen; all in spleadid condition. Special Attention is called to LIGHT DINNER ALE in Imperial Pint Bottle at 2s. BD. per doun. This Ale combines the light and sparking character of the German beers with the fine flavour and aroma of British ale, and is in excellent conditions. AGENTS FOR W. & A. GILBEY'S WINES AND SPIRIT Si Castle" Spey Royal/' 10 year old blend, choicest procurable, 4s. per bottle: Castle Glenspey "Glenlivet," Special Scotch, pare —unblended—bottled in Bond, 3s. 6d. per bottle; John Jameson's Special Irish, 6 year old, bottled in Boud, 3s. 6d. per bottle Hennessey's ii i MarfcelFs Brandy 1, 2, and 3 stars. Also Cheap Brandies for Domestic Purpose*, 2s. per bottle and upwards. No better guarantee of the quality and value of W. & Wines ';t. and Spirits can be given than the fact about rv?- FOURTEENTH Bottle ef I WINE and THIRTY NINTH BOTTLE of SPIk.ITS consumed in the Utided Kingdom is supplied from W. & A. GILBEY'S Stock. ———— — ■' PROPRIETORS- I ¡ JOHN JAMES&Co.' I J ). -& -L., __L v & ( ¡ ABEEl'STW VTU.
-------------.----Taith yn…
fod fy ngbywreinrwydd wedi ei gyffroi i gael gwybod beth oedd yn y darn eang hwn o'r wlad, ac ni cbollais y cywreinrwydd bwnw nes i mi gael ei foddloni. Digwyddodd i mi gyfarfod a bagad o frodyr Mekhodistaidd yn Llanwrtyd yr haf blwydd- yn i'r diweddaf, y rhai a'm hanogent yn fawr i gymeryd taith trwy y partbau hyny o sir Aberteifi na fum ynddynt erioed ac yn fuan ar ol byny derbyniais wahoddiad caredigol o Gyfarfod Misol y Metbodistiaid i'r un perwyl. Penderfynais fyned ond bu fy iechyd mor wael fel y metbais gyflawni fy amcan hyd mis Hydref diweddaf, pan y cychwynais i'r daith. Aethum gan fy mhwyll i Lanbedr, erbyn Hydref yr 8fed, i gychwyn fy nhaith. Nid oeddwn erioed o'r blaen wedi gosod fy nhroed o fewn i'r lie hwnw gan hyny, ymbolais lawer yn ei gylcb,ac edrycbais gymaint ag a allaswn arno. Cyfansoddir yr enw, meddynt, oddiwrth y Llan, yr hon sydd gysegredig i Pedr yr apostol, a'r Bent sydd ar Deifi. yr hon, yn ol tystiolaeth rhai, a adeiladwyd gan y Brenin Stephen gynt; a dyw- edir iddo fod yn gwersyllu ar y ddol ar lan Teifi, yr hon a elwir byd heddyw, Dolybrenin, ac mewn cae gerllaw dywedir fod ystafeH tan-ddaearol ia elwid, Sfeler-y-brenin. Ond tebycach wedi y.cwbl, i'r bont gael ei hadeiladu gan ryw arglwyddyn maen- otaidd o'r enw Stephen, ac iddi trwy gydsyniad cyffredinol gael ei galw yn Font Stephen, ac i'r dref gael ei galwar enw yjllan a'r bont yn Llanbedr- pont-Stephen. Ymddengys, meddynt, oddiwrth hen groniclau hanesyddol, bod y lie hwn wedi bod o )awer yn uwch ei fri, yn lluosocach ei drigolion, yn eangach ei derfynan, yn harddach ei adeiladau. yn helaethach ei fasnacb, ac yn fwy ei gyfoeth nag ydyw yn bresenol. Dywed, traddodiad yn groew bod hen adfeilion eang adeiladaeth gysegredig i'w gweled ddau can' mlynedd yn ol mewn man a elwir hyd heddyw, Mynwent Thomas," a dywedir fod Barwniaid y lie yn ddynion o gyfoeth a dylanwad mawr, ac yn aneddu yn un o'r cestyll cadarnaf ac ardderchocaf oedd i'w gael yn mro Teifi, yr hwn a ddinystriwyd gan Owaill Gwynedd, Tywysog Gog- ledd Cymru, yn ei ymgyrch yn erbyn y Normaniaid, yn sir Aberteifi. Bu Baldwin, Arch-esgob Caer- gaint (Canterbury), Giraldus Cambrensis, John, Abad yr Hendygwyn-ar-Daf, a Sisyllus, Abad Mon- achdy cyfagos, Strataflorida, yn olynol, yn pregethu yn Llanbedr, i godi milwyr at Ryfel y Groes, a dar- bwyllasant ganoedd o'r Cymry i fyned tua Phales- tina, i alltudio y Mahometaniaid oeddynt wedi meddianu gwlad Canaan, Jerusalem, y Bedd Santaidd, &c. a buont yn fwy llwyddianus nag y bu Whitfield yno i gaelmil wyr i'r brenin lesu. Yn awr nid yw Llanbedr ond tref fechan, unig, lwyd- aidd, mewn bro tras, byfryd, a dymunol, heb un adeiladaeth ynddi yn honi unrhyw ardderchaw- grwydd celfyddydol, ,on<l Colegdy Dewi Sant, a sylfaenwyd Ma'wrth 12fed; ;*f822, ac a orphenwyd mewn pum, mlynedd. Coriforwyd y Coleg trwy siartr freninol, a gwaddolwyd ef trwy ddeddf sen- eddawl. Edrychais arno yn ddwys oddiallan, gan ei ystyried y man lhyfeddaf a welais erioed, o herwydd^ynddo y gwneir offeiriairi dysgedig o ryw garpiau a fyddont wedi tnethu yn mhob man, a chyda phob peth arall. Y mae ifod ynddo Lyw- ydd, dau ls-lywydd, tri Proffeswr, tit thriugain a deg o fyfyrwyr. Y mae yn adeiladaetb bardd, ac end odid nad yw yn Hawn yn gyffredin" rhwng y gwyr ieuainc eglwysig a'r ysgubionYmneillduaidd a wisg- anty mene tecel ar eu. cefnau5 yn mhell cyn gosod ohonynt y pedair onglyti area penau. Y mae dylanwad Eglwys Loegr yn lied gryf yma, oher- wydd fod y Colegdy yn gwario yn flynyddol o bed- air i bum mil o bunau, ac oherwydd fod dynion da yn y dref, a rhai cyfoethog yn y gymdogaeth yn nglyn a hi, ae yn defnyddio pob moddion deniadol i lygad-dynu y bobl sydd yn gofyn yn wastadol, Pa beth a roddweh." Y mae tuedd mawr mewn pethau fel hyn i wneud pobl lie bychan fel hwn yn llwfr, yn wasaidd, a diegwyddor. Hyderwn nad yw y cap hwn ynffitio Llanbedr. Cefais i gynulleidfa gyfrifol, wedi ei gwneud i fyny, meddynt, o bob enwad yo y dref, heb eithrio Eglwyswyr. (I'w Barhau).